Katalog

OKTAY AKBAL Ederi. 250 lira Isteme Adeesu Çafdaş Yaytnhn, Turkocaf: Cad. 39'4t YAŞAYIP GÖRMEK Cu m h u r iyet 60. Yıl Savı: 21311 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 27 Arahk 1983 Salı ESKİŞEHİR BANKASI ESBANK " tedbirli ve kararlı" Petrole yapıldı, sırada Tekel ve gübre var Bakanlar Kurulu kararı uyannca petrol ürünlerine yapümaya başlanan "mini zamlar"yüzde 2,4 ile 2,9 oranında değişiyor. Gübrede 110 milyon liraya ulaşan sübvansiyonun kaldırılması amaçlanıyor. Tekel ürünlerine yapılacak zamla Toplu Konut Fonu'na 20 milyar lira gelir sağlanâcak. KENAN MORTA.N ANKARA Turgut Özal hükümetinin geçtiğimiz cumartesi günü güvenoyu almasından sonra üçüncü ekonomik paketi açıldı ve '•mini zamlar" dönemi başladı. Dün alınan kararla, petrol ürünlerine litrede 340380 kuruş arasında zam yapılırken, önümüzdeki günlerde Tekel ürünleri ile gübreye fiyat artışları getiriliyor. Söz konusu zamlarla hem söz konusu üretici kuruluşların görev zararının kapatılması öngörülürken, öte yandan Toplu Konut Fonu'na fon yaratılması amaçlandı. Ahnacak bir başka kararla yabancı sigara ithali serbest bırakılarak bu yolla Hazine'ye 1984 yılı içerisinde 50 milyar lira gelir sağlanacak. 19 arahk tarihinde yürürluğe giren, petrol ürünlerinin alımsatım ve fiyatlarının tespitine ilişkin Bakanlar Kurulu kararnamesi uyannca Enerjı ve Tabiı Kaynaklar Bakanlığı. petrol ürünlerinin satış fiyatını yeniden ayarladı. Buna göre, 38 gün önce son zammı yapılan süper benzine 380 kuruş, normal benzine 360 kuruş, gazyağı motorinin litresine 240 kuruş zam yapıldı. Küçük bütangazı.tüplerine 5 lira zam yapılırken, 12 litrelik büyük tüplere yapılan zam 30 lira oldu. Yüzde 2,4 ile 2,9 oranında de Zaııı paketi açıldı 38 GÜN ARADAN SONRA 2. ZAM ÜRÜNÜN ADI YENİ 139.80 129.60 86.90 86.90 58.60 1280.00 ESKİ 136.00 126.00 84.50 84.50 57.10 1250.00 ORAN1 2.8 2.9 2.8 2.8 2.6 2.4 Süper benzin Normal benzin Gazyağı Motorin 6 A'a FuelOil 12 kg'lık tüpgaz SOT: Yukar daki fivaılar Ankara icindir. Bufiyatlar Isıanbul ve İzmir'de hiraz daha düşükıur. Örneğin, normal benzin Isıanbul ve izmir'de 127.90 liradan satılacaktır. ğişen zamlar dün akşam valiliklere duyuruldu. Yeni fiyatlar bu sabahtan itibaren uygulanacak. Bu durumda benzin bu sabahtan itibaren Ankara'da 129.60, İslanbul ve Izmirde 127.90 lira dan satılacak. "Cumhuriyet" muhabirinin konuya ilişkin olarak bilgisine başvurduğu bir hükümet yetkilısı, "Kararname açıktır. Petrol ürünleri yüzde 3'e kadar olan a\arlamalarında Enerji ve Tabii kaynaklar Bakanlığı'nı serbesl bırakmışlır. Dolayısıyla bunu zamdan çok ayarlama lelakki etmek gerekir.'' dedi. Söz konusu petrol ürünleriyle ilgili fiyat ayarlamalannın spot dünya fiyatlan izlenerek bundan sonra sürekli olarak yapılacağı da alınan bilgiler arasında bıılunuvor. DOLARIN DEĞER KAZANMASI Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cemal Büyükbaş. ANKA muhabirinin konuya ilişkin sorusuna, daha once cıkarılan Bakanlar Kurulu'nun bir kararnamesi uyannca doların belirli bir oranda değer kazanımı sonuctı petrol ürünlerine zam yapılmasının öngörüldüğünü hatırlatarak, zammın sö/ konusu düzenleme eereğince yapıldıâını söyledi. Zam oranının yuzde 3den a/ olması nedeniyle satışlar durdurulnıadı ve stok be\anı alınmadı. Fiyatı etkileyen unsurlardan olan bayi ve tevzi şirketlerine ait kâr payları ve nakliye ücretlerindc de herhangi bir değisiklik >apılnıadı. Ozal hukümetinin bir yandan ha/'ineye olan gorev zararlarının kapatılması, öte yandan da yeni fonlar yaratılması yolundaki üçüncü paketi olan /am paketi icinde gübre ve Tekel ürünlerinin de tiyatlarının ayarlanması bulunuyor. (.İ BREYE ZAM Alınan bilgilere göre, önümüzdeki günlerde Hazine Mib\ansiyonunun yuzde 50'ye vardığı gübre liyatlarında önenıli bir ayarlama getirilecek. Verilere göre.Ha/ine sübvansiyonunun 'kiloda 12 lira, tüm çeşitlerinde ise 110 milyon liraya ulaştığı gübrede, bu sübvansiyonun onemli ölçude kaldırılması amaçlanıyor. Söz konusu zarann i.apaiJİmaşjndan^son.ca yeni. fiyaılann üretici\e yansımama^ı için Ziraat Bankası kredilerinin bu yıl arttırılması da bankanın Krediler Yüksek Kurulu'nun dunkii toplantısında karaılaştırıldı. (Arkası Sa. 6, Sü. 4'de) •• Bakanlıklarda kuşatma AHMET TAN ANKARA 3 yıl aradan sonra bakanhklar yeniden "seçmenler'Me dolmaya başladı. Çoğunun yakasında Anavatan Partisi rozeti, elinde "elkili" ya da "yctkili" gördüğü bir isim taşıyan kartviziti bulunan seçmenler, kendi ifadelerine göre "yeni bakanları ve yoneticileri kutlamaya" geliyorlar. Özel kalem müdürlüklerinin yetkilileri ile bu "kutlama kuyruğu"ndaki ya da bakan ve yetkililerle "şahsen" görüşme isteğindeki ziyaretçiler arasında sık sık tartışma çıkıyor. Özel kalem yetkililerine göre, bakanlık kapılarını zorlayanlann çoğu kendilerine "kutlayıcı" süsü veriyor. Oysa, "bunlar ricacı ve islekçi". 12 Eylül sonrasında, bu "hem ziyarei hem ticaret" amacını taşıyan vatandaşlara olan ahşkanlıklanm kaybeden, veya böyle bir deneyimi olmayan yet KIM11$ BULMAK, KIMIIŞ BAGLAMAK DERDINDE BakanlıklarkutlayıcıV'istekçıler"le dolup taşıyor. Maliye Bakanlığı'nın 100 kişilik kadro için açtığı sınava 6 bin 500 başvuru oldu,sınav iptal edildi. öze\ kalem yetkililerine göre "kutlayıcılar" da aslında istekçi. Yeniden yakaları parti rozetli, kartvizitli "vaîandaşlar" bakankoridorlarında görülüyor. Dışişleri. llk iki bakanlığın hem konulan çok çeşitli, hem yerleri merkezi, hem de bakanlar eski partili. Dışişleri ise hem daha tenha bir yerde, hem bakan Halefoğlu " y e n i " partili sayılıyor, hem de bakanlığın ilgi konulan bakanlVk zivaret^ilerinin deyışiy.le "pek karın doyurmuyor". "En seçkin müşteri" ise, hukuken bakanlık olmayan, fiilen birçok bakanlıktan daha yetkili olan ve "gizli bakanlık" sayılan Hazine ve Dış Ticaret Müsteşar(Arkası Sa. 6, Sü. 2'de) "MAkSAT l MİI İH IİYACI KARŞILANSIN" Milli Piyango gezici bayii Ali Haydar şimdi yerine çakılı, umut yarışçıları kuyruk kuyruk ustüne geliyor. Ali Haydar hem yazmış, hem de bağırıyor. "Bin liradan fazla bilet veremiyorum, maksat vatandaşın umit ihtiyacını karşılamak." Ali Haydar umut sekt<tründe yalnız iç pazarın değil. dış pazarın ihti\acını da dusunmus, 150 bin liralık biiet ihraç etmiş. (Fotoğraf: R1ZA EZER) kililer, bakanlıkları kuşatan dal cılar"ın özel adı "müşteri". galara karşı durmakta zorluk ee 'Müşterisi en bol olan bakanlık kiyorlar. Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığı. Bu bakanlığı Sanayi ve Bu arada bakanlıkların içinde Ticaret Bakanlığı izliyor. Öyle de "ben zaten Anavatanlıydım" ki, Sanayi ve Ticaret Bakanı Cadiyenlerin sayısında artış gözlehit Aral, "müşterilere yetişemeniyor. Bunu sözle belirtenler olduğu gibi, doğrudan hareketle diği" için partili 3 milletvekilini yardımcı seçti. Başta Mıış milletriyle kanıtlamaya çalışanlar da vekili Alaaddin Yıldırım olmak var. Örneğin, bazı bakanlıkların üzere. Aral'ın gönüllü yardımcıyetkililerine göre, abdest ve naları makam odasının yanında mazı sektirmeyenlerdeki artış " d e r t " dinliyor, yanıt vermeye bunun bir göstergesi. çalışıyorlar. Özel kalem müdürlüklerinin sozlüğünde "istekçi" ve "ricaMüşterisienaz olan bakanlık Milli Piynngo Genel Müdürü: Sanayici de bir biletle faizsiz kredi peşinde Milli Piyango yılbaşı biletlerinden Almanya'ya 500 bin liralık ihracat yaptı. Milli Piyango Genel Müdürü "ya çıkarsa, devletin ciddiyetine gölge düşerdeyip bilet almıyor. L'FfK GLLDEMIR ANKARA Milli Piyango biletieri Ankara'da dünden itibaren karaborsada satılmaya başlandı. Öte yandan MP idaresi Almanya'ya bilet ihraç etti. Milli Pivango Genel MüdüruCeval kani Oner de hem orta diregır.. hem de sana\icilerin piyango bileti aldıgını aaklayarak " E n gü300 Ozal: Hızlı başladık, yerel seçimleri de biz alırız zel, en mukemmel en doyurucu umut dağıtan >er Milli Piyango'dur" dedi. Milli Piyango bileıleri dünden itibaren Ankara'da ara sokaklarda karaborsa olarak el değiştirmeye başladı. 1000 liralık tam biletler "umut karaborsasında" 1300. yarım biletler 750 liraya kadar alıcı buldu. Karaborsa fivatların çekilişe doğru yüksele ceği belirtiliyor. MP biletieri karaborsada satılırken "resmi kurdan" satış yapan MP gökdelen önü bayii Ali Haydar'ın önünde dün uzun kuyruklar oluştu. Tezgâhına astığı "Sayın müşlerileriın. bilete bu\uk istek üzerine halkımızın ümit ihtiyacını karşılamak için bin liradan fazla hilel satamıyorum" ilanını ara sıra yüksek sesle okuyarak satış yapan Haydar. Almanya'ya 150 bin liralık bilet ihraç ettiğini açıkladı. (Arkası Sa. 6, Sü. S'ıe) İ Y'erel Seçiınler Yasa Önerisini sörüşecek İçişleri komisyotuı, Hükümet temsilcisinin islenıi iizerine toplanıısını 4 ocağa erteledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) \ erel Seçimler Yasa Onerisinin görüşülmesi, hükümet temsilcisinin dün İçişleri Komisyonu'nda süre istemi üzerine 4 ocak çarşamba gününe bırakıldı. Başbakan Turgut Özal, partisinin Adana, Afyon \e Amasya'dan gelen heyetlerini kabulü sırasında yaptığı konuşmada, "Hızlı başladık, hızlı devam edeceğiz. İnşallah yardımcı olıırsanız önümüzdeki mahalli seçimleri de biz alırız" dedi. Başbakan Özal, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Birçok hükümet gibi hazırlıksız başlamadık. Hesaplı kitaplı başladık, bazı tahminlerde bıılunduk bu lahminlerimiz de tutmuştur. Meclis grubumuz.parti leşkilatımız ve hükümet uyumlu bir çalışma gösterirse başarılarımız devam eder. Meclis grubumuz şu ana kadar TBMM'ye gelen en gene en iyi gruptur. Hepsi gençtir, dinamiklir. Tahmin ediyorum, Mahalli İdareler Kanun Tasarısı ayın 3"ünde Meclis'de görüşülecek. Teşkilalımızdan da mahalli seçimlerde iyi bir çalışma bekliyorum. Bol bol üye kaydedin. Bir partinin gücü ü>e sayısı ile ortaya çıkar. Eskileri bir tarafa bırakın, parlimi/in eski dört siyasi parlinin tabanından oy aldıgını unııtmayın. Memleket bize itimat ediyor. Buna layık olmamız lazım. Halkla siz >üzy üze geleceksiniz, bizim gozümüz kulağımız olacaksınız. Ankara'\a mentaal meselelerini gelirmcyin, lıalkın meselelerini gelirin." (Arkası Sa. 6, Sü. I 'de) DOLARIN DEĞERİ TL.KARŞISINDA NASIt TIRMANDI? 184.90 Doların bir yıllık faizi yüzde 50 Yılbaşmdan bu yana 95 lira artan dolar bu hızla giderse,1985yılı başında 420 lirayı aşacak. Dolar son 4 yılda 6 kat değerlendi. Ekonomi Servisi Dünya para piyasalarında tartışmasız olarak "yılın şampiyonu" seçilen ABD dolannın Türk Lirası karşısındaki değeri yılbaşmdan bu yana yaklaşık 95 lira artarak 280 liraya dayandı. Dolar bir yıl içinde liraya karşı yüzde 50'den fazla değer kazanırken doları TL değeri 1979 sonundan bu yana geçen son dört yılda yaklaşık altı kat artmış oldu. 1979 sonunda bir ABD dolannın resmi ahş kuru 47 lira 10 kuruştu. Doların 1984 yıhnda da "durdurulamayan lırmanışını" sürdürmesi ve Türk Lirası karşısında bir yüzde 50 daha değer kazanması halinde gelecek yıl bu zamanlarda 420 liralık bir dolardan söz etmemiz kaçınılmaz olacak. Doların 1983 yılında bütün ekonomistleri ve piyasa tahmincilerini yanıltan bir tırmanış gösterdikten sonra 1984 yılının da hiç değilse ilk yansında gücünü koruyacağı tahmin ediliyor. ABD'de vüksek faiz oranlannın halen eündemde olması (Arkası Sa. 6, Sü. 7'de) 200 132.30 100 89.35 Şenlik, pazar günleri Topkapı'da. kalahahk olmasma eskiden beri kalabalık, ama şimdi bir başka. Hv ve mutfak esyalan, ufak tefek mobilya, halı, aralarda elektriklialetler, hattâ bazen müzik setleri, incik boncuk, bisiklet pedalı, piller, ampuller, iç çamasırı, piknik tüpleri, say sayabildiğin kadar, hepsi var. Vcuz parçalar kapış kapış. Hem orta direk var hem de daha asağısı. Simdi daha dafazlası. Çünkü bitpazanna Mahmutpaşa müşterisi eklendi. Mahmutpaşa'daki işpona tezgâhlan kalktı, Topkapı'yu taşındı. Pazarian bitpazannda. Demek ki artık ucuza giyim eşvası da var. Bol. Bitpazanna bir adım ai, birkaç saaıten önce çıkabilirsen aşkolsun. (Fotoğraf: KADİR CAN) Bitpazarı 47 lira •/A 47.10 Yurttaşlıktan çıkarma karanna çok içerleyen Yahya Demirel, "Yasal yol neyse sonuna kadar başvuracağım. Ulusu hükümetine başvurdum. Cevap gelmedi. Özal hükümetine de başvuracağım" diyor. ĞUR MUMCL CENEVRE Yahya Demirel'in Ankara I. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 12.2.1978 gün ve 1976/384 esas, 1978/174 sayılı mahkumiyet kararında dJha önce hiçbir mahkeme kararında rastlamadığımız şu ifadelerle karşılaşmıştık. Yargıcın, kararın sonuna "bir temenni" diye eklediği bölüm şöyleydi: "En sağlam vüctıtta bile zaman zaman ho/ulan uzuvlar gürülur. Her toplumun suç i>lc\eni olur. Bundan ancak u suclu sorumludur. O suçlunun çe>re Yahya Demirel: Devleti değil kendimi kandırdım si ve lopiumun sorumlulugu du^ünülemez, Almanya'da suç işle\en bir kimsenin Türkiye'deki ailesiyle bülün l'urk halkının sorunılıı olması gerekliği, bu ce/aların şahsiliği kuralına lers dıışer. Pascal (muhabbet ve kin adaleti tahrif eder) der. Türk >aruıçları kararlan, muhabbetsiz, kinsiz, dugru ve adil >aşa>an >a>alara göre verirler. Tahrif edilen şekilde verîlen bu kararı kim.se (Arkası Sa. II, Sü. 6'da) 1979 1980 1981 1982 ı 1983 • Londra'da bombalı Xoel. • hak, İran'a uzun menzilli füzelerle saldırdı: 18 ölü. 3. Sayfada • Yeni faizler hisse senedi piyasasınt nasıl etkiledi? 9. Sayfada • Türkİş'te "aynı tas, aynı hamam". • Tiirkİş'te sonuçlar soğuk duş etkisi yaptı. • Fransız hiikümeti yeni basın yasa tasarısmı komhyona iade etti. 12. Sayfada UGUR MUMCU GOZLEM İsmet Paşa... İsmet inönü, ölümünün onuncu yıldönümünde, geçen yıllara göre daha anlamlı biçimde anıldı. Ulusal Kurtuluş Savaşı öncülerinden. Atatürk'ün en yakın silah arkadaşı. ikinci Cumhurbaşkanı ve eski başbakanlardan inönü'nün devlet törenlerı ile anılması. aslında Cumhuriyet'e ve devlete saygının gereğiydı. Bu anma törenlerınde İsmet İnönü'nün yaşamöyküsü aniatılırken. CHP Genel Başkanı olduğu ve uzun yıllar bu partinin başında bulunduğu sakıncalı görülerek söylenmedi, (Arkası Sa. 6, Sü. 7'de) Sunalp: 35 il başkanı deklarasyonu kandırılarak imzaladılar ÖZAL, SUSALP'E "MECLİS'TE VERDİĞİNİZ AVANSI İYİ KULLANACAĞIZ" DEDİ. AV'Cl: DYP AFFA TARAFTARDIR Bevrııt ic doğru giıliyor Haberi 3. Sayfada Haberi 7. Sayfada