Katalog

MERKEZ DERSANELERİ Beklemeliler 5 arahk Fen Liselerine Hazırlık 26 kasım ADRES: hlanbut Mesıhpaşa Cad. No: 22 Lalelı Tel.: 52740 92 Edırne: 3159 Çanakkale: 2159 60. Yıl Sayı: 21263 Kurucusu: Yunus Nadi u r iyet 40 TL. 9 Kasım 1983 Çarşamba seçim sonuçlannı resmen ilan etmesi gerekiyor. ANAP Başkanı Özal, Adana Milletvekili Akgün Albayrak ve Manisa Milletvekili tsmail Özdağlar ile dün saat 9.58'de Mercedes arabasıyla Çankaya Köşku'ne geldi. Cumhurbaşkanı Evren, Özal'la yan yana koltuklara oturduktan sonra, çok sayıda yerli ve yabancı basın mensubuna hitap ederek şunları soyledi: "6 kasımda tüm milletin. hatta tum dünyanın gozleri önunde milletvekili seçimlerini gerçekleştirdik ve sizler de muşahade ettiniz ki, bu seçimler tam bir demokratik sistem içerisinde cereyan etmiş ve hiç kimsenin söyleyecek bir sözü kalmamıştır. Bir seçim sonucunda elbette bir parti en fazla oy alacak ve diğerleri de ona göre srabuıacaklardır. Bu secim sonucunda da Anavatan Partisi en fazla oy almak suretiyle, ayrıca yandan fazlayı aşmış ve tek başına iktidar olmak imkânına kavuşmuştur. Bizim de zaten bugüne kadar soylediğimiz, koalisyonsuz bir hükümetin oluşturulmasıydı. Bu gerçekleştirilmiştir. Ayrıca vatandaşların bugüne kadarki seçimlerin hiçbirisinde görulmemiş bir oranda bu seçimlere iştirak etmiş olması aynca bir sevinç kaynagı olmuştur. Yuzde 92'nin üzerinde katılma bugüne kadar hiçbir seçimde gerçekleşmemiştir. Bu da gosteriyor ki, vatandaşlanmız demokrasiye inanmış, bunun gereklerini bilen vatandaşlardır. Ancak, bunu boyle bildikleri halde maalesef bazı dış haber kaynaklarının maksatlı bazı haberler yaymaları bizi üzmüştür. Nitekim dün kulağıma geldigi kadarıyla, pazar gunu Milli Guvenlik Konseyi üyesi arkadaşlanmızla pazar günü olmasından istifade ederek Bütçe Kanunu üzerinde gerekli çalışmalar yapalım diye burada toplandığımızda bunu başka maksatlarla kullananlar, dış haber kaynaklanna ulaştıranlar olmuştur ki, bu bizi çok uzmüştur. Acaba o haberi dışarı ulaştıran o arkadaşlarımız haberin boyle olmadığı anlaşıldıktan sonra ne diyeceklerdir? Acaba o buyuk ajanslar bunu nasıl kapatacaklardır? Eğer MGK böyle bir niyet içinde olsaydı, seçimleri yaptırmazdı. Seçimleri vaptırmak için bizi kimse zorlamadı. Bu seçimlerin bu sene vapümasına ve sor>baharda yapılmasına biz kendimiz karar verdik. O halde böyle maksatlı haberlerin çıkanlması bizimle, Türkiye'yle uğraşmayı adet haline getirmiş ve bizi yıpratmak için çaba sarfeden odakların işleridir diyeceğim. Başka hiçbir şey söylemeyeceğim. Ben Sayın Anavatan Partisi Başkanı Turgut Özal'ı bu seçimierde aldığı neticeden dolayı tebrik ediyor ve neticenin memleketimize ve partisine hayırlı, uğuriu olmasım diliyor, başanlar dilivorum." Evren'den sonra Özal da kısa bir konuşma yaptı. Evren'in soylediklerine ekleyecek fazla bir (Arkası 6. Sayfada) Beklemdilerf*8 kasım Akşam Kursu: 16 kasım Fen liselerine hazırlık: 14 kasım Laletı Ordu Cad 202/3 528 64 37 522 75 74 KAVRAM DİRSAN Cumhurbaşkanı, Ozalh kabul etti ve kutladı Evroıı: Koalisyonsuz lıüküıııet gerçekleşti EVRENİN SOZLERİ ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Seçim sonrası "demokrasiye yeniden geçiş dönemi"nin ilk önemli siyasal buluşması Cumhurbaşkanı Kenan Evren'le Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal'ın dün Çankaya Köşku'nde kucaklaşmasıyla başladı. Ozal'dan gelen istekle gerçekleştiğı bildirilen görüşme sırasında Cumhurbaşkanı Evren, "Zaten bizim de bugüne kadar sövlediğimiz, koalisyonsuz bir hükumetin oluşturulmasıydı. Bu gerçekleşlirilmiştir" dedi. Ozal, göruşme öncesinde, "Yeni devrin Sayın Cumhurbaşkanı'nın liderliğinde gotiiriılroesi Türkiye için büyük bir hayırdır" ifadesini kullandı. Evren, görüşme öncesinde gazetecılere,"Anavatan Partisi'nin en fazla oy almak suretiyle iktidar olmak imkânına kavuştugunu" söyledi. Cumhurbaşkanı, dünkü görüşmede, Turgut Özal'ı hiikümeti kurması için henüz resmen görevlendirmedi. Özal'ın başbakan olarak görevlendirilmesi için ilk aşamada Yüksek Seçim Kurulu'nun kesin Seçimler tam bir demokratik sistem Birseçim sonucunda elbette birpariçerisinde cereyan etmiş ve hiç kimse ti en fazla oyu alacak ve diğerleri de ona göre sıralanacaklardır. nin söyleyecek sözü kalmamıştır. Bazı dış kaynakların maksatlı haAcaba o haberi dışarı ulaştıran o arkadaşlarımız haberin böyle olmadığı berler yaymaları bizi üzmüştür. MGK anlaşıldıktan sonra ne diyeceklerdir? üyesi arkadaşlarımla pazar günü olEğer MGK böyle bir niyet içinde ol masından istifade ederek bütçe kanusaydı, seçimleri yaptırmazdı. Se nu üzerinde çalışalım diye toplandıçimleri yaptırmak için bizi kimse ğ'mtzda bunu başka maksatlarla kullananlar olmuştur. zorlamadı. OZAL'IN SOZLERİ Önümüzde yeni bir devir var. Bu ye Türkiye'yi tekrar güvenli birseçim orni devrin sayın Cumhurbaşkanımızın tamına getiren MGK ve Silahlı Kuvliderliğinde götürülmesi Türkiye için vetlerine teşekkürümü tekrarlıyorum. büyük bir hayırdır. Dışarda maalesef bizim aleyhimize.bu seçimlerin ayarlanmış bir seçim oldu12 Eylülyönetiminin devamı değil de, memlekette birlik ve beraberliği sağ ğu şeklinde çok ifadeler çıkmıştır. Ellayacak yeni bir devrin açıldığı söyle de edilen sonuçlar bunları yalancının nebilir. Birlik ve beraberliği biz orta mumu yatsıya kadaryanar hesabı, sona erdirmiştir. ya koyduk. CUMHURBAŞKANI MESAJ YAYINLADI "Çoğunluğım kararını her vatandaş btiyük anlayışla kabul etmelidir" ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, milletvekili genel seçimleri nedeniyle yayınladığı mesajda "Millet çoğunluğunun verdigi bu karan, her vatandaş büyük bir anlayış içinde kabul etmelidir" dedi. Seçimlere katılımın, Türk milletinin demokrasiye bağhlığının göstergesi olduğunu vurgulayanEvren, seçim sonuçlarının hayırlı olmasıru diledi. Cumhurbaşkanı, iktidar ve muhalefeti ile tüm partileri mesajında kutladı. Turkiye'nin önünde çözümü gcreken çetin sorunlar olduğuna dikkat çeken Cumhurbaşkanı, bu sorunlann çözümü için milletçe elbirliği yapılması, sorunlan kavga ederek değil, karşıhklı göruşmelerle çözmek gerektiğini belirtti. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, vatandaşların ve partilerin geçmişten ders alacaklanna ve kısır çekişmeleri bırakacaklanna, yurt kalkınması için çalışacaklanna inandığını da kaydetti. Cumhurbaşkanhğından veri!en bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in mesajı aynen şövle: "Büyük Türk milleti, MUIi Guvenlik Konseyi, 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren aldıgı bütün kararları ve milletine verdiği tum sözleri nasıl zamanı gelince yerine getirmiş ise, 6 kasım gunü Turkiye'nin yeniden demokratik parlamenter sisteme geçiş takvimine uygun olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni oluşturacak milletvekili genel seçimini de,milletinin ve bütün dünyanın gozleri önunde yapmak suretiyle gerçekleştirmiş bulunmaktadır. Türkiye sathında gerçekleştirilen bu seçim sırasında yurdun en ucra köşelerinde dahi onemli hiçbir olayın olmaması ve vatandaşlanmın büyük bir görev anlayışı içerisinde, yaşlısı ile hastası ile sandık başlanna koşmaları ve bugune kadar görulmemiş bir şekilde, şu andaki belirlemelere göre ro92.9'luk bir oranla seçime iştirak elmeleri, Tiırk milletinin olgunluğunun ve demokrasiye bağhlığının en büyuk bir göstergesi olmuştur. Ayrıca, içtea ve dıştan yapılan bunca aleyhte propagandalara ve geçerli oy kullanılmaması yolundaki telkinlerc rağmen, vatandaşltnn bu propaganda ve telkinlerin etkisinde kalmadan, doğru bildiği yolda jürümesi ve vicdanının sesine uyarak oyunu kullanması, her vesile ile menfi tutum içerisinde olan bu ihanet odaklanna da, eger anlariarsa güzel ve manah bir cevap oluşturmuştur. Aziz vatandaşlanma, seçimlerde göstermiş olduklan bu anlayış, olgunluk ve yüksek oranda iştiraklerinden dolayı en içten teşekkürlerimizi ve şükranlanmı sunarım. Ümit ederim ki, bu seçimlerden sonra Türkiye'yi hedef alan ve daima hakikal dısı ve maksatlı haberler urelen. bizi dunya kamuoyunda kuçuk duşurücu yazı yazmayı veya beyanda bulunmayı adet haline getiren ve bundan menfaat umanlar, seslerini artık yavaş yavaş kısarlar ve bize demokrasi hocalıgı yapmaktan vazgeçerler. Sevgili vatandaşlarun, Millet bu seçimde karannı vermiş ve her zaman ifade ettiğim gibi, koalisyonsuz bir iktidan görev başına getirecek bir tercihte bulunmuştur. Millet çoğunluğunun verdiği bu karan her vatandaşın büyuk bir anlayış içersinde kabul etmesi gerektigini belirtmekte fayda göriiyo(Arkası 6. Sayfada) EVREN KUTLADI Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 6 kasım seçimlerini kazanan ANAP'ı parti Genel Başkanı Özal'ın şahsında kutladı. Evren, seçimlerin "tam bir demokratik sistem içinde" gerçekleştigini belirtti. Evren'le goruşme isteği ANAP Baskanı'ndan gdmişti. (Foioğraf: RIZA EZERj. SONUÇLARCV TAHLILI Günün sorusu yanıtlandı Çankaya'da kucaklaşma YALÇIN DOĞAN ANKARA Çankaya'da Cumhurbaşkanı Evren ile yeni Başbakan adayı Özal'ın kucaklaşmasına giden dünkü yol, başlangıçta "tedirginlik ve tereddutle" doluydu. Herkesin kafasında aynı soru vardı: "Seçimi Anavatan Partisi kazandı ama, acaba başbakanlık koltuğuna Turgut Özal mı oturacak?" Yapılan bir seçimden sonra seçimi kazanan partı liderinin başbakan olması son derece doğal. Demokrasi geleneklerine de tam ve çok uygun. Buna rağmen, onceki gün başkentte nedense herkes birbirine aynı soruyu sordu: "Özal başbakan olacak mı?" Işte, aynı soru sanınz Anavatan Partisi'nin yöneticılerini de meşgul etmiş olmalı ki, önceki gün geç saatlerde partinin sorumlulan bir araya geldi. Bir yönetici "Bizim partinin ve genel başkanımızın durumu nedir" diye sorunca, bir başkası "Sayın Cumhurbaşkanı seçim öncesinde tarafsızlığını korumuştur" diye karşılık verdi. Toplantıya katıian yöneticilerden bir üçüncüsu, "tşin en dognısunun Genel Başkan Özal'ın dogrudan Sayın Cumhurbaşkanı ile teıtıas etmesi ve hemen yann için bir randevu talebinde bulunmasıdır" görüşünü savundu. Bu göruş parti yonetiminde "en isabetli yol" olarak değerlendirildi ve önceki gün geç saatlerde randevu istemine Çankaya'dan "ohındu" yanıt geldi. Ancak, hemen belirtmek gerekir (Arkası 6. Sayfada) BAKANLAR^ NE YAPACAK? Türk seçmeni sandığa sahip çıkma eğilimini sürdürüyor Yüzde 92.9 oranıyla son seçimlerdeki katılımın Türk siyasal tarihimizin en yüksek oranı olması 2.500 TL.'lik ceza kadar seçmenin kampanya süresindeki ilgisizliğe karşın, 6 yıllık sandık özleminin sonucudur. Ulusu Meclh Başkanı oluyor İlter Türkmen, BM Cenevre Ofisi'nde daimi temsilciliğe atandı. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Önümüzdeki günlerde toplanacak olan Türkiye Büyuk Millet Meclisi Başkanlığı için en güçlü adayın Başbakan Bülend Ulusu'nun olacağı belirtilıyor. ANAP Genel Başkanı Turgut Özal Cumhurbaşkanı Kenan Ev(Arkası 6. Sayfada) Ozal: Normal yollarla demokrasiye dönülmüştür Başkanı, "seçimlerin yapılması MGK'nın en başarıh neticesidir" dedi. Özal dün evinde Istanbul Ticaret Odası Başkanı Nuh Kuşçulu ile görüştü. ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal, Cumhurbaşkanı Kenan Evren'le goruştükten sonra, evinde "yakın çalışma arkadaşlarıyla" değerlendirme yaptı. Özal, "Bakanlar Kurulu'nda tanınmış isimlere yer vermeyecek misiniz?" sorusuna"zaten tanınmış isim var mı bizde?" diye karşılık verdi. Özal, seçimlerin yapılmasının "MGK'nin en başanh neticesi" olduğunu söyleyerek, "Normal yollarla demokrasiye donulmuştür" dedi. Özal, Çankaya Koşku'nden doğruca Farabi Sokak'taki evine döndu. Kısa bir sure sonra İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Kuşçulu Özal'ın evine geldi. Kuşçulu ile Ozal yarım saat kadar goruştuler. Daha sonra Özal, "yakın çalışma arkadaşlan" ile değerlendirme çalışması yaptı. Bu goruşmede Manisa Milletvekili İsraail Özdağiar, Adana Mil genel seçimdir. Bu seçimlerin büyük bir bölümünün sonuçları elimizde bulunmamaktadır. Yalnız 1960'dan sonra yapılan seçimlerin sandık temelindeki sonuçla19€O'dan bu yana orta sağ oylarm ortalamasıyüzde 66.5'dir, rı DIE tarafından yaymlanmak1969'do69.9'a ulaşmıştır, bu seçimde ise 68.2'dir. Türkiye'de tadır. Bu temele dayanan bir araştırmayı ileri bırakarak sadeki 2 eğilimin oransal değerleri değişmemiştir. ce ülke geneli ve il sonuçlanna Orta sağda görülen tutariılık ılımlı sol diye mieleyebileceği dayanarak yapılacak bir araştırmiz kesimde de görülüyor. Son 5 seçimde bu kesimin oy or mada şu noktalar hemen goze talaması yüzde 33.5'dir, 1977'de 41.4'e ulaşmıştır, bu seçimde çarpmaktadır. 1961 'den bu yana yapılan altı ise yüzde 30.4'tür. genel seçimde katılım şu oranlagrupları üzerinde nasıl bir etki ra ulaşmıştır. TEVFİK ÇAVDAR yaptığını ortaya çıkaracak ipuç 1961 % 81.0 Seçim sonuçları toplum bilim lan verebilecektir. Bu seçimlerin 1965 <% 71.3 lerinin hemen her dalındaki araş yapıldığı ortamın niteliklerini 1969 % 64.3 tırıcılara çok kıymetli bir malze açıklamaya gerek yoktur. Seçim 1973 % 66.8 me olmuştur. Bu sonuçlar, elde kampanyasının yürütülmesi sıra 1977 ^o 72.4 ki diğer bilgilerle birleştirildiğin sında ülkemizde ilk kez uygula 1983 »'o 92.9 de toplumun çeşıtli eğilimlerini nan yeni yöntemlerden başlayan Son seçimlerdeki katılımın açığa çıkaracak bir araç rolunü ve televizyonun siyasal etkisine Türk siyasal tarihinin en yüksek oynayabilmektedirler. Haziran kadar birçok konu bu seçimlerin katıhmı olması 2500 TL.'lik ce1977'den sonra Turkiye'deki ilk sonuçlarının analiziyle ortaya çı zanın olduğu kadar seçmenin 6 genel seçim olan 6 kasım seçim kabilecektir. yıllık sandık özleminin de bir soleri de geride bırakılan yıllarda6 kasım seçimleri Türkiye'de nucudur. Bu ceza koşulu var olkı olaylann toplumun çeşitli (1908'den bu yana yapılan) 20. masaydı bile kampanya sırasındaki ilgisizliğe karşın katılımın (bu ilgisızlikle ters oranlı bir biçimde) yüksek olacağı, belki de % 70 düzeyine ulaşacağı tahmin edilebilir. Görülen odur ki, Turk seçmeni sandığına sahip çıkma Ama şu anda kesin bir rakam veremeyeceğim. letvekili Akgün Albayrak, Kurucu ve Ankara Milletvekili Cahit Aral ve Antalya Milletvekili Sudi SORU Gazetelerde çıkan Bakanlar Kurulu eğilimini surdurmektedir ve bunu her fırsatta kanıtlamaktadır. Türel'in de bulunduğu oğrenildi. listeleri <1oğru mu? ÖZAL Valia onlan gormedim. Herkes atı 1961 ve 1950 seçimlerindeki kaÖzal, daha sonra kutlama için gonderılen çıçekyor. Hiçbiri doğru değil. Şu anda elimizde liste tılım oranları da bunu ortaya lerle dolu salonda Cumhuriyet muhabirinin soruyok. O listeyi de son gun Cumhurbaşkanı'na ver koymaktadır. larını yanıtladı. Seçimlere katılmayan seçmendikten sonra Köşk'ten çıkarken gorürsunuz. Özal'a sorulanmız ANAP liderinin yanıtlan SORU Bakanlar Kurulu listeni/de genç ve lerin mutlak sayısı şöyle şoyle: değişmiştir: dinamik kadrolar mı yer alacak? SORU Seçim bildirgesinde açıkladığınız Ba1961 2.402.679 ÖZAL Öyle olacak tabii. Zaten kadromuz öykanlar Kurulu sayısında bir değişiklik olabilir mi? 1965 3.931.075 le. ÖZAL Ona gore yapmayı düşunuyoruz. Onu 1969 5.272.517 (Arkası 6. Sayfada) realize etmeye çalısacağız. 1819 civarında olacak. İlk Adım ve Mapılabilmış olması kendi başına önem taşıyan 6 kasım seçim'eriyle Türkiye, bir "geçış dönemi"n\ yaşamaya yöneliyor. Eğer bu "geçiş" bizi demokrasiye gotürecekse, her şeyden önce olağanüstü koşullan olağana dönüştürmek için son derece dlkkatii olmalıyız. Genellıkle temennı edilen odur ki, ülkemiz bu geçiş sürecinde demokrasiye yumuşak bir iniş yapabilsin. Çünkü olağanüstü dönemlerden olağana geçiş, yakın tarihimizdeki örneklerı hatırlanırsa, pek öyle tereyağdan kıl çekercesine gerçekleşemiyor... Taraflar ne kadar iyinıyetli olursa olsun, özellıkle bu tür dönemlerin bitımine doğru bazı hassasıyetlerin oluşması doğaldır. Bunların gerilimlere, hatta bazen bunalımlaratırmanmasını kolayiaştırıcı birçok neden zaman zaman kendıliğinden de ortaya çıkabiltyor. Teker teker ele alınıp ozenle çözülmesi gereken düğümler, bir an gelıp demokrasınin yolunu tıkayabilıyor Son kırk yıllık siyasal yaşantımızdan bunların çarpıcı örneklerini hatırlamak mümkündür. Bu tıkanıklıkların gıderilmesi, siyasal deneyim ve biraz da tarih bilinci ısteyen nazik bir ıştir. Ve bu işin çok partili siyası hayatımızdaki en büyük ustası, bize göre, rahmetlı İsrnet İnönü olmuştur. Tek partıden çok partıye geçiş... Beş yıl (Arkası 6. Sayfada) TURGUT ÖZALÜÇ YIL tÇÎNDE EKONOMINİN BAŞINDAN HÜKUMETİN BAŞINA ABD ARTIK TÜRKİYE AVRUPA İLİŞKİSİNDE NORMALLEŞME BEKLİYOR SUNALP: ALDIĞIM 4 MİLYON OYUN HEPSt İNANÇ DOLUDUR CALP: MtSAFİR OYUMUZ YOK DIŞtŞLERl: SEÇİMLER DIŞARIDA OLUMLU KARŞILANDI UGUR MUMCU GOZLEM Bırakınız Geçsinler... Iş çevrelerinde OzaVa uyum sağlama çabası OSMAN ULAGAY 1982 temmuzunda Turgut Özal'ın gorevden ayrılmasının kesinleştiği gün tstanbul Sanayi Odası Meclisi'ndeki hava dun gibi gözümun onünde. "Bu iş tamam patron", diyerek birbirini kutlayanları, Özal'ın gitmesiyle piyasanın açılacağını, kredi faizlerinin düşeceğini, dışa açılmakta zorluk çeken sanayicinin "kâbuslu rüyası"nın sona ereceğini duşünenler, yuzu bir başka (Arkası 6. Sayfada) Seçim sonuçları üzerinde önce sayısal bir karşılaştırma yapalım: 1977 genel seçimlerinde "sağ oylar" toplamı 8 milyon 238 bin 827'dır. Aynı seçimlerdeki sol oylar toplamı ise 6 milyon 215 bin 266'dır. 1983 yılındaki oylarm sağ ve sol partilere göre dökümu şöyledir: ANAP ve MDP toplam oyları 11 milyon 906 bin 114, HP 5 milyon 303 bin 930 . Ve 907 bin 607 oy da "Taktaktak" formülü ile anlatılan (Arkası 6. Sayfada) HASAN CEMAL Haberleri 7. Sayfada 1983'ün oy kullanmayan seçmen sayısına Anayasa oylamasına katılmayanları da eklediğimizde ortaya çıkan ilk sonuç sandığa kuskun 2.5 milyona yakın seçmenin bu kez seçimlere katıldığıdır. 1960'dan sonraki seçimlerde siyasal partiler birer yığın partisi görunumünde olsalar bile, iki eğilim kendini gostermiştir. Şöyle ki, seçmenlerin bir bölümu orta sol diyebileceğimiz tutumlanru surekli olarak sergilemişlerdir. Diğer bir bölumü de orta sağm duşün ve davranışında oylarını kullanmışlardır. Bu ayırımı seçime katıian partilerin programlanna ve kendilerini nitelemelerine göre kolaylıkla yapabilmekteyiz. (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) 1973 1977 1983 5.574.321 5.849.093 1.382.332