Katalog

8 KASIM 1983 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Ozetle Çin Halk Cumhuriyeti'nin doğusunda dün sabah richter ölçeğine göre 6 şiddetinde bir deprem meydana geldi. Yetkililer depremin merkez üssünün Anhui ve Shandong eyaletleri olduğunu bildirdiler. Meydana geletı kayıplar hakkında bir bilgi veriîmedi. Çin'de şiddetli deprem El Sahador'da aşırı sağ kiliseye karşt Orta Amerika ulkelerinden El Salvador'da aşırı sağın, katolik kUiseye karşı kötüleme kampanyası yürüttüğu savunuldu. Ulkenbı önde geletı din adamlanndan Piskopos Gregorio Rosa Chaveı, bu konuda yaptığı konuşmada, kiliseyi hedef alanlarm El Salvador'da aşırı sağ bir diktatörlük kurmak istediklerini one sürdü. Rosa Chavez, San Salvador PiskoposuRiveraldas ile birlikte aşırı sağ tarafından çeşitli kez hedef gösterilmişti. MOSKOVA, (AP) Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Yuri Andropov'un geçtiğımiz hafta Kremlin'de yapılan torenden sonra dun de Kızıl Meydan'da duzenlenen Ekim Devrimi'nin 66. yıldonumunü kutlama törenlerine katılmayışı, sağlık durumuna ilişkin söylentilerin yoğunlaşmasına yol açtı. Yuri Andropov'un geçtiğimiz hafta Kremlin'deki davete katılmaması uzerine, Moskova'dan yapılan resmi açıklamada So\yet liderinin grıp olduğu, bu nedenle bir sure istirahat etmesi gerektiği bildirilmişti. Bu nedenle Andropov'un Kızıl Meydan'daki törene katılıp katılmayacağı merakla bekleni Andropov Ekim Devrimi törenlerine katılmadı yordu. Sovyet liderinin törende yer almaması, hastalığının devam ettiğini gosteriyor. HASTA? Moskova'da kimi Batılı diplomatik çevreler ise, Andropov'un 18 ağustostan beri halka görünmediğini ve bazı ozel randevulannı iptal ettiğine işaret ederek, Sovyet liderinin hastalığının ağır olabileceğini belirtiyorlar. Andropov'un kalbinden ve bobreklerinden rahatsız olduğu biliniyor. Nitekim geçtiğimiz yıl Leonid Brejnev'in ölumü uzerine iktidara gelen Yuri Andropov kısa süre sonra hastalanarak bir hafta hastanede yatmıştı. Yapılan açıklamada Sovyet liderinin bir bobrek rahatsızhğı geçirdiği belirtilmişti. Batılı diplomatlar bir Sovyet liderinin ilk kez Ekim Devrimi'nin yıldönümünde Lenin'in Mozolesi önundeki bir saatlik saygı duruşuna katılmadığına dikkati çekiyorlar. Diplomatlar bu saygı duruşunun çok onemli olduğunu ve geçen yıl Leonid Brejnev'in oldukça hasta olmasına rağmen, aşırı soğuk altında bir saat beklediğini hatırlatarak. Andropov'un hastalığının son derece ciddi olabücceğini kaydediyorlar. Ekim Devrimi kutlama töreni, Savunma Bakanı Mareşal Dimitri Ustinov tarafından açıldı. DUNYADA BUGUN ALİ SİRMEN Bir yurtsever Nöbetçi... Nöbetçi... Nöberteyken konuşulmaz. 1971 yazıydı. Ankara'da Mamak muhabere okulunun tutukevındeydik. Yaz gecelerı sıcak oluyordu. Biz de parmaklıksız penceremızi açık bırakıyorduk. Gecenin geç saatlerinde yeni nöbete gelen Anadolu çocukları zaman zaman, aralarında konuşup, şakalaşıyorlardı Işte o zaman, Doğan Avcıoğlu, uykusunu daha da dağıtmamaya çalışarak, açık pencereden dışarı nöbetçılere yukandakı cümleyle seslenırdi. Avcıoğlu ile ikimiz, birodada kalıyorduk. Doğan Avcıoğlu gece uyumak zorundaydı. Uykusunun bölünmesıne, dağılmasına hiç gelemezdı. Çünkü garip bir acelesi vardı. Zorunluk olmadığı halde sabah 6.30da kalkacak, 14 saatlik günlük çalışmasının başına oturacaktı Birlikte kaldığımız altı ay süresınce, önce Mamak Muhabere Okulu Tutukevı'ne, sonra da Davutpaşa Kışlası'na bavul bavul kitap gelıyor, o bunları deviriyor, sarı deflerine notlarını ahyor, yeni yeni kitaplar istetiyordu. Doğan Avcıoğlu'nun acelesi vardı. Peşinden atlı kovalar gibi kafasını kaldırmadan çalışıyordu. Yolunun uzun ve zor olduğunu da bılıyordu. Yine o tutukluluk sırasında aramızdaki bir konuşma ve iddia sonucu, koşmaya başladı ve o gün edindıği bu alışkanlığı, ölümünden az önceye kadar, 10 yıldan fazla, yanına bir de yüzmeyı ekleyerek sürdürdü. Tutukluluğumuza neden olan davadan hepimiz beraat ettik. Bu sırada Avcıoğlu daha sonra basılıp piyasaya çıkacak Ulusal Kurtuluş Tarihimizin calışmalarını ilerletiyordu. Onun gibi düzenli ve aralıksız, gözü çevreyı görmeden çalışan çok az kişiyle karşılaştım yaşamım bcyunca. Avcıoğlu'nun o sıralarda yaşamında, Universite yılları, Kurucu Meclis, CHP'deki çalışma dönemı Yön ve Devrım dergilerı geride kalmıştı. Artık kendini tümüyle kıtaplarına vermışti. Geride kalan yıllarda Yön, Türk toplumunda, görece olarak geniş topluiukların, o güne dek alışılmamış konuları ele alıp tartışılmasını sağlamış, bir döneme damgasını basmıştı. Devrim dergisı ile süren dergicilik yılları ise, Uğur Mumcu, Hasan Cemal, Uluç Gürkan gibi değerlı gençleri basın yaşamımıza katan bir deney olmuştu. Ama Doğan Avcıoğlu'nun geride kalan yıllarında, başka bir yapıt daha vardı: Türkiye'nin Düzenı. Ülkemizin toplumsal yapısı, tarihi, ekonomik ve sosyal sorunları üzerinde o döneme kadar hiçbır kıtap "Türkiye'nin Düzeni"nin uyandırdığı ılgi ve yankıyı uyandırmamıştı. llerde Türkiye'nin o gunlerını yeniden yazmak gereğını duyanlar da görecektır kı "Türkiye'nin Düzeni" düşünce hayatımızda kendi boyutunu da aşan sonuçlar doğurmuş, büyük topluiukların o güne değin üstünkoru önyargı, kulaktan dolma bilgilerle ele aldıkları konuya daha ciddi bir yaklaşımla eğilmelerine yol açan küçük bir devrim oluşturmuştu. Türkiye'nin Düzeni buyük ilgiyle karşılanıyor, aydınlarımız kıtabın içerığini tartışıyor, konuya daha yakından eğılmek için yeni kaynaklar, yeni yapıtlar arıyor, geçmişımıze birbirini izleyen savaş dizilerinin öyküsü olarak bakma yerine daha başka bir açıdan eğilmek gereğini duyuyorlardı. Yuri sevgısinin cafcaflı sözcükler, duygulu davranışlarla, pek sık, pek yüzeysel dile getirıldiğı bir ortamda, geçmişimizı, yapımızı büyük bir çaba, yorulmak bilmez bir çalışma ile araştırmaya koyulan Doğan Avcıoğlu yurtseverlığe düşunsel bir ıçerik kazandırmış, yurdu sevmenin onun sorunlarını araştırmak, bılmek, öğrenmek ve çözmeye çalışmakla eşanlamlı olduğunun somut delilini ortaya koymuştu. Bence Avcıoğlu'nun en onemli yanı, toplumu en fazla etkileyen yönü buydu. Bu yanı ırdele melerinın, önerdiği cözümlerın kendılerınden de daha onemliydi. O gercek bir yurtseverdı. Sürekli olarak Türklüğüvle övündüğünü söyleyen, ama nereden gelip, nereye gitmekte olduğumuzu, kim olduğumuzu bir iki kulaktan dolma tümce dışında hıç de merak etmeyenlere karşı o sürekli sorular soruyor, sorulanna araştırmalannda yanıtlar arıyordu. (Arkast 11. Sayfada) Yuri Andropov tratı "da geçen hafta uyuşturucu madde kaçakçılığından suçlu bulunan 8 kişi idam edildi. tran basınında yer alan haberlere gore, böylece 20 eylUl tarihinden bu yana uyuşturucu kaçakçılığı yaptıkları gerekçesiyle idam edilenlerin sayısı 109 'a yukseldi. Bu arada, tran basımnın bildirdiğine göregeçen hafta da Meşhed' te birmahkemede aynısuçtan 14 kişi 8 aydan 15 yıla kadar değişen hapis cezalanna çarptırıldı. Iran'da madde uyıışturucu kaçakçıları Krishna eğitimi, Amerika'dan sonra Fransa'da yayılıyor Hindu dininde eğitim yapan bu okullarda, ilkokul çağındaki çocuklar ruhani dünyamn yanı sıra günliik hayatla ilgili işleri de öğreniyorlar. Dış Haberier Servisi Amenka'da uzun yıllardan beri yapılan Hindu felsefesi Krishna eğitimi Fransa'da da giderek yaygınlaşıyor. Hindu dininde eğitim yapan bu okullarda, ilkokul çağındaki çocuklar ruhani dünyamn yanı sıra, günluk hayatla ilgili işleri de öğreniyorlar. Fransa'daki tek Krişna ökulunun yoneticileri, burada çocuklara hem maddi hem manevi bilgiler verdiklerini söylerken, böyle bir eğitim sistemi Fransa'da biraz da kaygıyla karşılanıyor. "Le Matin" gazetesi bir yazısında, bu tur okullarda öğrencilerin metafizik, anlaşılamaz, psikolojik, dini bir dünyamn içine sokulduğunu belirtiyor. Fransa'daki ilk ve tek Krişna okulu 12 ekim 1979'da, Berry'nin göbeğindeki LuçayLeMale Şatosu'nda açılmış. Diğer özel okullar gibi, devletle anlaşma halinde değil ama, resmi olarak tanınmış. Çoğunluğunu Fransızların oluşturduğu Belçikalı, lsviçreli, Amerikah, Kızılderili 612 yaş arasındaki 100'den fazla çocuk burada çok değişik bir eğitim görüyor. Kız çocuklan Çiçekli Sari'ler (Hindu kadınların giydiği şapkalar); kafaları sıfır numara traşlı oğlan çocuklan ise safran entariler giyiyorlar. Okuldaki 5 öğretmen Fransız Milli Eğitimi'nin yetiştirdiği hocalar. Eskiden adı Michel Cadic olan müdür Madhavacharya Dasa, Morbihan Teknik Lisesı'nin ekonomı hocalığını yapmış. Çocuklar sabah 4'te kalkıp 8'e kadar dua okuyorlar. 8.30'dan 13.30'a kadar klasik okul programı takip ediliyor. tngilizce eğitimine özellikle önem veriliyor. Din kitapları İngilizce. Ama Krişna rahiplerinin öğretim anlayışları çok farklı. Onlara göre normal okullar "bilgi veriyorlar" ama "bilinç mesdesini unutuyorlar." Okulda aynca özel eğitimler de veriliyor. Bhagavad (Hinduların kutsal kitabı) okutuluyor. Öğrenciler öğleden sonra dans, spor, biçkidikış, aşçılık gibi çeşitli işlerle uğraşıyorlar. Milli Eğitim'in bölge mufettişi, çocuklann bu uğraşılannı oldukça ciddi buluyor. "Burada çocuklar diğer okullardakinden çok daha sessiz, daha nazik" diyen 12 yaşındakı Ganga'nın eski adı Joelle idi ve Paris'te bir okula gidiyordu. Ağabeyi ise "Çok degiştim. Burada insanlar ne olduklannı biliyorlar. Tanrıyı biliyorlar." diyor. Et yememelerine rağmen çocuklar çok daha sağlıklı görunüyorlar. Keyif verici maddeler. Fransa'da sağ muhalefet 2 yerel seçim daha kazandı Önceki gün yapılan seçimlerde neofaşistler beklenmedik oranda oy aldı. PARtS, (AP) Fransa'da muhalefet iki belediye seçiminde sosyalistkomünist koalisyonu karşısında zafere ulaşırken, neofaşistler de beklenmedik oranda oy alarak birkaç ay içinde ikinci kez başanya ulaştılar. Bilindiği gibi eylül ayında yapılan Dreux belediye seçimlerinde neofaşistler yüzde 17 oranında oy alarak Fransız politik çevrelerini şaşırtmış ve tedirgin etmişti. Başkent Paris'in banb'yölerinden olan ve yabancı işçilerin yoğun olduğu AulnaySousBois'da neofaşist "Ulusal Cephe" oylann yüzde 9.32'sini alarak beklenmeyen bir başanya ulaştı. Kentin Belediye Meclisi'nde solculaı 20 yıldır çoğunluktaydı. Paris'in diğer bir banliyösü olarak VilleneuveSain Georges'da muhalefet oyların yüzde 50.04'ünü alarak seçimi kazandı. Bu kentte neofaşistler seçimlere katılmamıştı. Krishna okuilannda kız çocuklan çiçekli sariler giyiyor. Oglan çocuklan saçlannı sıfır numara traş ediyor. alkol, gereksiz beslenme, televizyonvideo gibi şeylerden uzak, kendi dünyaları içinde yaşıyorlar. Ancak dış dünyadaki geleceklerinden de eminler. Çevirmenlik, asçılık veya basım işçiliği gibi işler yapabilecekler. AulnaySousBois kentınde oylann sayımı sırasında havanın gergin olduğu bildıriliyor. Polis uzerine göz yasartıa bomba atan bir grubu dağıttı. AulnaySousBois kentinin komünist Belediye Başkanı o>lann 40,35'ini alırken, muhalefetin adayı Jean Claude Aubrioux yüzde 45,13 oy alarak seçimi kazandı. "Ulusal Cephe" kentin, yabancılann yoğun olduğu bölgelerinde oylann çoğunu topladı. Ancak yüzde 10 barâjını aşamayarak seçimlerin ikinci turuna katılma hakkını kaybetti. Bu iki yerel seçimle solcu hukümet sağ muhalefet tarafından yeni bir yenilgiye uğratıldı. Son akı yerel seçımde hukumeti oluşturan sosyalistkomünist ittifakı beş seçimi kaybederken sadece birini kazandı. Mart ayında yapılan ülke çapındakı yerel seçimlerde bazı aksaklıklar olması uzerine altı bölgede yenıden seçimlerin yapılmasına karar verilmişti. İşgal edildi tran'ın Brüksel büyükelçiliği, bir grup Iranlı öğrenci tarafından işgal edildi. Öğrenciler, "Humeyni rejimini protesto ettiler. Paris'te tran Havayolları bürosunun camlarmı kıran 30 silahsız tranlı, olaydan hemen sonra kaçarken, Yeni Delhi'deki tran Havayolları bürosunu işgal eden bir grup tranlı öğrenci daha sonra teslim oldu. JaponyaVla aralık ayında erken seçim yapıbyor TDKYO, (a.a.) Japon Kyodo Haber Ajansı, Japon hükümetinin iktidardaki Liberal Demokratik Parti yöneticilerinin, 26 kasımda parlamentonun feshedilmesi ve 18 aralık tarihinde de erken seçime gidilmesi konusunda anlaştıklannı bildirdi. Kyodo, Liberal Demokratik Parti kaynaklanna dayandırarak verdiği haberde dört haftadan bu yana sürmekte olan siyasal bunalım nedeniyle Başbaİcan Yasuhiro Nakasone ile Liberal Demokratik Parti Genel Sekreteri Susumu Nikaido'nun cumartesi gecesi bir araya gelerek konuyu ele aldıklannı ve parlamentonun feshi için anlaştıklannı duvurdu. Pakistan'da yönetim protesto edildi Pakistan'ın Slnd eyaletinde, siyasal tutuklular askeri yönetimi protesto etti. Yönetime karşı en yoğun gösterilerin meydana geldiği Sind eyaletindeki cezaevinde bulunan yuzlerce tutuklu, muhalefeti desteklediklerini belirterek, hükümeti kınayan sloganlar attılar. Cezaevinde biraraya gelerek gösteri yapan tutuklulan dağıtmak için polisin havaya ateş açtığı bildirildi. TURKIYE HALK BANKASI TRABZON SUBESİ Bugünden itibaren kendi binastnda hizmetinize devam edecektir. Maras c addesı . IS VE IŞÇI BULMÂ PASAJ MESKEN MES. MESKEN AÇIK OTOPARK. ADLIYE MESKEN Uzun sokak. T.HALK BANKA5I. ESKİ HALK BANKASI SUBESİ. ' MÜDÜR: 12650 47289 SANTRAL: 16152 (4 hat) SERVÎS:11675 TELEKS: 83155 TRHBTR