Katalog

DORTLER DERSANESİ Lise sonlar: 5 Kasım Beklemeliler. 14 Kasım Kayıtlar devam edıyor TeL 522 24 60 Cağaioğlu Cu m h u r iyet 60. Yıl Sayı: 21253 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 30 Ekim 1983 Pazar şanan olayları, bu yonetime kolay gelinmediğini anlattı, Cumhuriyet'i tehlikeye sürüklemeye çalışanların zaman zaman ortaya çıktığına işaret etti. Evren, şöyle konuştu: "Cumhuriyete kavuştuğumuz bu 60 > ıllık zaman dilimi içinde kimi yönetim kadrolannca cumhuriyetin lemel ilkelerinin tam olarak uygulanmaması, politik çıkarlann ön planda tutulup ödün verilmesi, toplumun çağdaş uygarhk doğrultusunda gelişmesine, halkın ulusal butunluğune, din >e devlet işlerinin ayrılması olan hııkliğe, sos\al barışın sağlanmasına ozen ve dikkat gösterilmemesi, daha da kötüsii, kişisel çıkarların ulke çıkarlarına tereih edilmesi, cumhurhetimizi birkaç defa uçurumunkenarına kadar getirmiştir. Bilindiği gibi, bunun en son, ama boyutları en korkunç olanı 12 Eylül oncesinde yaşanmış. mihonlarca şehit kanının ıslattığı bu kutsal vatan lopraklarında, basiretsiz kadroların gevşekliğinden yararlanarak, bir an meydanı bos bulup sapık diişuncelerini hâkimkılabilecekleri hayaline kapılan iç ve dıs ihanet odaklan, bir kere daha milletimizin sağ duyusu ve kahredici gücü karşısında başarısızlığa uğramıştır. Atatürk'ün her zorluğu aşmada bize daima rehber olan ilkelerine, şimdi yeni bir ruh ve heyecan içinde sımsıkı sarılan yüce milletimiz, bugün bazı çevrelerin gerçek dışı ve insafsızca karalama çabalanna rağmen, her geçen gün giderek saygınlığı artan, dostluğuna onem verilen, bölgesinde huzur ve gıivenin simgesi durumunda bulunan nadir milletlerden birisi olmuşlur." Evren konuşmasının son bölumunde 6 kasımda yapılacak milletvekili genel seçimlerinde yurtiaşlann sandık başına gitmelerini soyleyerek, göruşlerini şöyle ifade etti: "Bugüne kadar iç ve özellikle dış odaklann maksatlı ve acımasızca suçlamalarına rağmen, önunviz'leki 6 kasım gunü yapılacak milletvekili seçimleri ile parlamenter sisteme yeniden geçeceğiz. 12 Eylül'den bu yana bütün çabamız, sağlıklı bir demokrasinin bütun kurumlanyla uyumlu bir şekilde işlemesi doğrultusunda oldu. Bunun en bıi\ük güvencesi olan Ana>asa'nın (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) NİÇİN ATATÜRK CUMHURlYETt?.. J?: Beklemelilen 7 kasım Kursu: 7 kasım KAVRAM DERSANESİ lerine hazırlık: 7 kasım 528 64 37 522 75 74 Evren: Mutlaka oylarınızı kullanacaksımz Cumhurbaskanı Kenan Evren Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla dün yaptığı konuşmada"İç ve özellikle dış odaklann suçlamalarına rağmen, 6 kasımgünü yapılacak seçimler ile parlamenter sisteme yeniden geçeceğiz. Anayasa'nın oylanmasına nasıl ezici bir çoğunlukla katıldıysanız, aynı şekilde 6 kasımda da mutlaka sandık başına gidip oylarınızı kullanacaksımz" dedi. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Cumhuriyet Bayramı kutlamalan dolayısıyla dün Ankara'da yaptığı konuşmada, vatandaşların "Türkiye'nin güçlu olmasını hiçbir zaman istemeyen dış odaklarla bu ülkeyi kendilerinden başkalannın yonetemeyecegi bağnazlığından bir türlü vazgeçmeyen kişilerin kışkırtmalarına asla iltifat etmemelerini" ve 6 kasımda "mutlaka sandık başına gidin oy kullanmalannı" istedi. Evren, 29 Ekim konuşmasında, Turkiye'de cumhuri>et yönetiminin kurulmasına kadar ya 60. yılı kııtlatlık Beyrutftctki hlçuığımıze saMırı BEYRUT, (Ajanslar) Tür kiye'nin BeyTut Büyukelçüığıdün üç teroristin silahlı saldırısına uğradı. Elçilik binasına bomba atan ve otomatik tüfeklerle ateş açan teröristlere, görev li güvenlik kuvvetlerimiz karşılık verdi. Yaralmın olmadığı saldırıda teroristlerden biri Lübnan guvenlik güçleri tarafından yakalandı, diğer ikisi, kaçtı. Olaydan hemen sonra Fransız Haber Ajasının (AFP), Beyrut bürosuna telefon eden bir kişi saldırıyı Ermeni tedhiş orgutü ASALA'nın düzenlediğini soyledi. Beyrut Radyosu ise iki teroristin dun sabah erken saatlerde elçiliğin giriş katına el bombası attıktan sonra yaylım ateşi açtığını bildirdi. Radyoya göre bina onünde bulunan muhafızlann karşı ateşi uzerine kaçmaya ça~ lışan teröristlerden biri yakalandı, diğeri ise otomobiRe kaçmayı başardı. Üzerinden Michel Sarkis Kanaryan adına düzenlenen kimlik çıkan teroristin ASALA uvesi olduğu belirlendi. BBC Türkiye'nin Beyrul Büyükelçiliği'ne bomba ve otomatik tüfeklerle saldıran üç Ermeni teröhstten biri yakalandı, ikisi kaçtı. Can kaybınm olmadıği saldırıda, elçilik görevlileri saldırganlara ateş açarak karşüık verdi. Olaydan hemen sonra Fransız Haber Ajansı'na telefon eden bir kişi saldırıyı Ermeni tedhiş örgütü ASALA'nın düzenlediğini söyledi. Radyosu 2ü yaşındaki gencin polis tarafından sorguya çekildığini haber verdi. polis olaydan sonra elçilik binasının yeraldığı Baabda bölgesini kaçan teroristin yakalanması için ulaşıma bir sure kapattı. a.a.'nın haberine göre Turk uyruklu olduklan anlaşılan 6 kişi, Pan Amerikan Hava Yollan şirketinin Frankfurt Burosu'nu yarım saat süreyle işgal etti. Polis, işgalden hemen sonra büroya girerek işgalcileri yakalayıp gözaltına aldı. TORENDE1N~ İZLENİMLER Parti başkanları üç yıldır ilk kez protokolde Sunalp (gazetecilere): Niye buraya toplanmışsmız? Yine partilerle mi uğraştyorsunuz? Özal'Gazeteciler partileri özlemişler. A«ct (Özal'aj: Sizi soluma alayım. Özal (Ava'ya): Bizdesağsol, ayrıgayrı yok. S u n a l p (yanındakilere): Sayıştay üyeleri gelse de önümüz kapansa. IŞIK KANSU ANKARA 12 Eylül'den bu yana ilk kez bayram lörenlerinde siyasi parti genel başkanları protokolde yer aldı. Protokole göre, kuruluşunu tamamlamış 7 partinin temsilcileri Anıtkabir'de dün saat 9.00'da yapılan toren oncesinde bir araya geldiler. Anıtkabir'e ilk gelen parti başkanları Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal, HP Genel Başkanı Necdet Calp, MDP Genel Başkanı Turgut Sunalp ve DYP Genel Başkanı Yıldınm Avcı oldu. Seçimlere bir hafta kala liderleri bir arada bulabilmenin heyecanı içindeki gazeteciler, bu görüntüyu kaçırmamak için korteji de bölerek liderlerin karşısında yer(Arkası 6. Sayfada) Ankara, ABD ile Lübnan'a ilişkin i6 ikili angajmana" yanaşmıyor Türk hükümeîi Çokuluslu Barış Gücü'nünLübnan'dakı varhğını destekliyor, ama ABD'nir. bu ülkeye ilişkin genel tuîumundan ve kendi başına yürüttüğü askeri operasyonlardan "kaygı duyuyor." Washington, müttefiği Türkiye'nin kendisine yeterinee anlayış göstermediği görüşünde. SEDAT ERGİN ANKARA Türkiye, Çokuluslu Barış Gücü'nün Lubnan'daki varlığını desteklemekle birlikte, Washington'un beklentilerine rağmen, ABD'nin bu ülkedeki genel tutumundan ve kendi başına yüruttüğü askeri operasyonlardan kaygı duyuyor ve ABD ile herhangi bir ikili angajmana girmek konusunda kapıyı kapalı tutuyor. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, ABD'nin bu ulkede kendi başına yurüteceği operasyonlara yardım konusunda Ankara'nın isteksizliğini saklamıyorlar. Bu isteksizliğin somut örnekleri var. Turkiye, geçen ay Lubnan'da çatışmaların kızıştığı, ABD deniz piyadelerinin Muslüman gruplarla açık bir çatışmaya girdiği bir sırada ABD'nin tncirlik üssünü kullanma talebini reddetmişti. Boylelikle ABD'nin Lübnan'daki birliklerine gondereceği malzemeleri taşıyacak nakliye uçaklarının Turk hava sahasından geçmesi isteği de geri çevnlmekteydi. Turkiye, yalnızca geçen hafta Beyrut'taki patlamada olen deniz piyadelerinin cesetlerinin ve yaralılann taşınması için iki ABD nakliye uçağının Incirlikten kalkmasına izin verdi. Izin "tnsancıl nedenlerle" verildi. (Arkası Sa.ll, Sü.7%de) HIFZl VELDET VEL İDEDEOĞL U 'NUN YAZISI 2. Sayfada KÇ Grubu'nun Ziraat Bankası'na devri onay için Çankaya'da Kararnamenin onaylanması halinde, Ziraat Bankası tasfîye edilen şirket ve bankaların alacakhlarma davet çıkaracak. Söz konusu işlemlerin NİNETORLN KOLKOLA Cumhuriyet'in 60. yılı kutlamalan sırasında Vatan Caddesi ilginç tablo 6 aylık bir süre alması beklelara sahne oldu. Kurtuluş Savaşı gazisi kıyafetiyle bir yaşlı nine, torunlannın kolunda geçit törenine niyor. katılarakhem gore\lileri. hem izleyenleri duygulandırdı. (Foıoğraf: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) ANKARA (Cumhuriyet Burosu) KozanoğluÇavuşoğlu, Grubunu'nun tum varlığı ve borçları ile birlikte Ziraat Bankası'na devredilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararnamesi Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in onayına sunuldu. Kararnamenin imzaya açılmasından önce Maliye ve Merkez Bankası teknisyenlerinin çalışma yaptığı ve bu arada kararname taslağının Ziraat Bankası'na da incelettirildiği öğrenildi. Alınan bilgilere gore, kararname halen Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in ekonomi danışmanları tarafından inceleniyor. Bu nedenle kararnamenin hangı biçimde çıkacağı (Arkası Sa. 11, Sü. 5'de) Seçimlere 7 gün kaldı SUNALP 1 Doğramacı: istifa eden öğretim üyesi bana gehin hemen göreve başlatayım YÖK Başkanı, üniversiteden aynlmış bir öğretim üyesini, "Durumunuza çok üzüldüm. Seni Öpeyim de üzüntüm azalsın" deyip yanaklarından öptü. ANKARA, (ANKA) YÖK Başkanı Prof. İhsan Doğramaa , kendi tutumu yüzünden üniversiteden ayrıldığım söyleyen bir öğretim elemanmın, "duygulannı" sorması üzerine bu eski öğretim üyesini operek, "Aynlan öğretim elemanlan bana başvursunlar, hemen göreve başlatayım," dedi. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı, bir hazır giyim fabrikasının Ankara'daki yeni binasına taşınması dolayısıyla önceki akşam düzenlenen kokteyle katıldı. Kokteylde, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fatultesi'nden istifa etmiş öğretim üyesi Metin Ka/ancı, Doğramacı'nın yanına gelerek, "Ben sizin tutumunuzu protesto etmek amacıyla SBF ve Basın Yayın Yüksek Okulu'ndaki görevimden istifa ettitn. Duygularınızı öğrenebilir miyim?" dedi. Prof. Doğramacı Kazancı'yı şoyle yanıtladı: "Çok üzüldüm. Methinizi çok duydum. Dîğer arkadaşlarınızın durumuna da çok üzüldüm." YÖK Başkanı bu sözleri söyledikten sonra Metin Kazancı'ya "Seni öpmekle üzüntüm azalacak," dedi ve müstafi öğretim üyesini iki yanağından öptu. Ardından da, "Aynlan öğretim elemanlan bana başvursunlar, hemen göreve baş Faşizın, komünizm kadar tehlikeli değil Doöramacı'yı duygulandıran tablo YÖK'ün görev dönemindeki yüksekoğretim hayatımızdan gelişigüzel seçilmiş örnek veriler, YÖK Baskanı'nm duygulanma nedenlerine ışık tutuyor. Kasım 1981ağustos 1983 arasında yalnız II universitede istifa eden öğretim üyesi sayısı 205'i buldu. Yalnız ODTÜ'den ayrılan öğretim üyelerinin sayısı aynı donemde 150 istifayla bırlikte 177'ye ulaştı. 198182 öğretim döneminde universitelerde toplam 2 bın 264 profesör görevliydı, bir yıl sonra bu rakam 1.952'ye indi. Aynı dersyüında universitelerde gorevlı doçentler 2 bin 540 kışiydı. Bu rakam bir yıl sonra 2 bin 358'e düştu. Eğitim kalitesi açısından bir öğretim uyesine 10 oğrenci düşmesı gerektiği hesaplanmışken, 15 öğrenci düşuyor. Bu rakam da yanıltıcı ve gerçekte daha yüksek, çunku bazı öğretim uyeleri derslere giremiyor. Tecrıibeli ve nıtelikli öğretim üyesi sayısı azalırken üniversitelere alınan öğrenci sayısında rekor düzeyde artışlar oldu. 198182 öğretim yılında yukseköğrettmde yaklaşık 160 bin öğrenci vardı, 198283 ders yılında bu rakam 276 bine çıktı. J>f D P Genel Başkanı İtalyan RAI televizyonuna verdiği özel demeçte, "Görüş olarak ne solcuyum, ne sağayım. Çoğunlukla Atatürkçüyüm. Asıl büyük tehlike komünizmdedir. Uluslararası komünizmin tehlikesi bugün için de geçerlidir. Faşizmin aynı biçimde tehlikeli olduğunu söyleyemem. Aslında 2. Dünya Savaşı'nı yaşamamış olan bugünkü genç kuşaklar komünizmin ne kadar tehli keli olduğunun farkında değil. Ama onların anneleri, babalan bu tehlikeyi çok iyi bilirler. Tehlike sürmektedir" dedi. CALP Arjantin'de seçimler bugün Peronistlerin toplantısına yüzbinlerce kişi katıldı BUENOS AIRES(Ajanslar) Arjantin'de milyonlarca kişi on yıldır ilk kez seçimlerde oy kullanmak için bugün sandık başına gidiyor. Seçimlerde Arjantinliler Başkanhk, Senato, Millet Meclisi ve Belediye Meclısı üyelikleri için oy kullanacaklar. Başkanhk seçimini ongören Arjantin Anayasasına göre Başbakan 6 yıllık bir dönem için seçiliyor. Arjantin'de 8 yıldan beri süregelen sıkıyöneüm, dunden itibaren kaldınldı. Halen Başbakanlık için en güçlü iki aday Peronist Partinin 66 yaşındaki Başkanı Halo Luder ile radikallerin Başkanı 56 yaşındaki Raul Alfonsin. Ülkede seçim kampanyası önceki gun Peronistlerin yaptığı büyük bir toplantı ile sona erdi. Toplantıya yüzbinlerce kişinin katıldığı bildiriliyor. Konut sorununu ve işsizliği biz çözeceğiz Halkçı Parti Genel Başkanı Necdet Calp "Halkçı Parti anayasamn çizdiği sınırlar içehsinde sol bir partidir. Biz solcu olduğumuzu söylemekten çekinmiyoruz. Demokrasi, milletimiz'm oylarıylayeniden dirilecek, hayata geçirilecektir. Işsizliğin yanısıra konut sorununu da çözeceğiz.Holdingcilere oyvermeyin, halkın içinden gelenlere oy verin" dedi. (Arkası Sa.ll, Sü.8'de) Bir işadamının iç dünynsı 38 şirketin sahibi Erdoğan Demirören, "Batmadığımızı göstermek için bazı menfaat gruplarına zaman zaman bağışlarda bulunuruz" dedi. Demirören'e göre bir gazetedeki foioromanda, Ajda Pekkan'ın sevgilisi olan kişi "kendisi değil." Haber Merkezi Demirören Şirketler Grubu Başkanı Erdoğan Demirören, "Ekonomide Diyalog" dergisinin sorulannı yanıtlarken, bir işadamının duşünce dünyasını da sergiledi. Toplam 38 şirketin sahibi olan Demirören konuşmasının bir bölümünde de "Asgari Ücretliler bizden daha mutludur" dedi. Erdoğan Demirören'in yanıtlarmdan ilginç bazı örnekler şu şekilde: • Biz sanayiciler alkolikler gibiyiz. Ayıldığımız anda tekrar bir işe gireriz. Başanya ulaşmış insanlara iyi bakın. Bunlar normal insanlar değildir. • İş hayatında birisini batırarak onun yerine geçmek kadar kötü bir şey olmaz. • İki yıl once 24 Ocak kararlarının getirdiği serbest faiz politikası nedeniyle Estaş adlı beyaz eşya üreten fabrikamızı ka(Arkası Sa.ll, Sü.â'da) Demirören: Asgari ücretliler bizden daha mutlu UGUR MUMCU GOZLEM Haberleri 7. Saytada Gelir ve Gider... Hürriyet Gazetesi'nin yazdığına göre, ANAP İstanbul il örgütü, Genel Başkanları Özal'a sekiz milyon liralık, "otomatik ve 6 şekle giren, telsiztelefonlu, airconditionlu, kurşun geçirmez, Oldsmobile marka" bir araba hediye etmişler. Ozal, bundan sonra partiyi bu "Amerikan arabasından" yönetecekmiş.. İl yöneticileri: Liderimize bu otomobil yakışır... diyorlarmış. Yakışmasına yakışır, bana kalırsa. özel uçak. Adnan Kaşrfcç/'nınkinden de lüks bir yat ve ayrıca 'Şark Ekspresi''de yakışır, bir diyeceğimız yok; "ağanın eli tutulmaz" ama, Allahaşkına nereden geliyor bu değirmenin suyu?. Demokrasıntn rahmine düşeli henüz.altı ay olan bir partinin il başkanı, genel başkanına sekiz milyonluk hediye verebilirse, demek kı, bu partide paranın haddihesabı yok... İyi, versinler, versinler ama ehmizde bir de yasa bulunuyor. Yasa da partilerin gelır kaynaklannı sınırlıyor. Siyasi Partiler Yasası bakın ne diyor: (Arkosı Sa. 11, Sü. 7'de) Kırsal kesim ve yanılgı YALÇIN DOĞAN ANKARA Seçim oncesinde Turkiye'de yaygın bir eğilim var. Daha doğrusu "eğilim" demeyelim de, "görüş" ya da "inanç" diyelim: Bugöruş Anavatan Partisi ile ilgilı. Turgut Özal'ın seçimi önde goturmekte olduğuna ilişkin. Çeşitli yerlerde yayınlanan kamuoyu araştırmalan Özal'ı önde gösteriyor. Bu araştırmalar belki belli çevrelerde ve özellikle buyuk kentlerdeki eğilimi yansuıyor olabilır. Ancak, bizim Anadolu'da gorduğumüz gerçek, buyük kentlerdekinden ve de kamuoyu araştırmalarından daha farklı bir tabloyu sergiliyor. Kamuoyu araştırmalan el bette bir olçü.Nevar ki, araş'ırma yontemi göz önunde tutulduğunda, ne kadar "geçerli" insan ister istemez düşunuyor. Araştırmanın yonteminden hareket edince de, yine ister istemez gozler "kırsal kesinT'e çevriliyor. İki farklı olay yaşanıyor galiba: Önce, kırsal kesimde seçimi onde göturecek gibi gorünen Turgut Sunalp Paşd'nın Milliyetçi Demokrasi Partisi. Özal'a göre, Sunalp kırsal kesimde daha avantajh durumda görülüyor. MDP neden kırsal kesimde daha onde götüruyor seçimi?.. Bunun temel bir nedeni var: MDP'nin uzerinde başa baş durduğu "12 Eylül ruh ve felsefesini ülkede perçinlemek ve siırdürmek". Sunalp'ın çok sık kullandığı bu deyim, ozellıkle kırsal kesim'de onemli bir etkinlik varatı>or. Bu etkinliğe ilk kez 6 Kasım'da uygulanacak seçim sistemıni de eklemek gerek. 1980 nüfus sayımına göre, kent ile kırsal kesim arasındaki nufus dağılımı yüzde 40'a yuzde 60. Yani kırsal kesimde toplam nufusun yuzde 6O'ı, kentlerde de yüzde 40'ı yaşıyor. Dolayısıyla seçmenlerin de yüzde 60' ı kırsal kesimde, yüzde 4O'ı kentlerde yaşıyor. Ancak, iste tam bu noktada yeni seçim sistemi önemli bir rol oynuyor. Yeni sistemde kırsal kesiminde, kuçuk kentlerde seçim barajları çok düşük. Örneğın, Bitlis'te 23 bin kişiye bir millet\ekili düşüyor. Ama, buna karşı, yeni seçim sistemine göre lstanbul'da 72 bin kişiye bir milletvekili düsüyor. Bingol'de 21 bin, Çankın'da 26 bin, buna (Arkası 6. Sayfada) MILLl PİYASGO'NUN 29 EKİM ÖZEL ÇEKİLİŞİNDE IKRAMİYE KAZANAN NUMARALAR 8. Sayfada