Katalog

Cumhurıyet 6 EKONOMİ 21 OCAK 198: arttı EkonomS Servisi 1982 yılında Istanbul'da toptan fiyat arti}i yüzde 27.4 olarak gerçeVcleştl. îstanbul Ticaret Odası'nca hazırlanan îstanbul Toptan Eşya Fiyatları İndeksi aralık aymda yüzde 3.5 oranmda arttı. Böylece 1982 de Istanbul'dakl artış yüzde 27.4 olarak belirlendi. 1981 yılında Istanbul'da toptan flyatlar yüzde 34.1 oıanında artmıgtı. 1931 Aralık ayındaki artış lse yüzde 1,4 düzeyindeydi. Aralık aylan ltibariyle yapılan karşılaştırmada ise 1982 yılı artışı yüzde 25.2 oldu. 1981'de yüzde 23.7 düzcylnde kalınmıştı. Dıssatımın onda biri kadar vergi iadesi yapıldı • 1982'nin ilh 10 aymda yapılan vergi iadelerl 1881 yılı toplamınm 3 katına ulaştı. ANKARA, (THA) 1983 ocakeklm aylanm kapsayan 10 aylık dönemde gerçekleştirilen toplam 6863 milyar llralıi ihracata kar çıhk olarak 65 milyar 297 milyon lira tutarına vergi iadesi yapıldığı belirlendi. DPT Teşvlk ve Uygulama Dairesi Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı yetkilllerinden alınan bilglye gbre, 1982 yıîının 10 aylık döneminde gerçekleştirilen toplam 636.3 milyar Uralık thracatın sadece 322 milyar 637 milyon Uralık kısmının vergi iadesi kolayüguıdan yararlandınldığı, Körüldu. Buna göre ver.cri iadesinden yararlanan ihracat mik tan toplam ihracatın yüzde 47'sl kadar oldu. Bu oran 1981 yılında ise yüzde 32.8 düzeyinde (çerçeltleşmişti öte yandan, 1982 yıHnın Uk 10 aylık döneminde yapıian vergi iadeleri toplatru da 1981 yılı 12 aylık döneminde 24 milyar 653 tnil yon lira tutarında bir vergi ladesl yapılmısken bu yılın ilk 10 ayında vapılan ladeler lse yüzde 165 oramnda artarak 65 tnilyfci 297 milyon Hraya ulaştı Verjji iadesin» konu lhracattaH artış lse vüede 85 3 düzeyinde kaldı. Bu arada. 1983 yılında ortalama vergi ladesl oratunın da 1981'den daha yüksek olduğu görüldU. 1981 yılında vüzde 14.1 olan ortalama iade oranı, 1932 yıhnm 10 aylık dSneminde yüzde 20.2'ye çıktı. Normal olarak en yüksek verçi iadesi oranının yüzda 20 düzeyinde olmasına rag men ortalama İade oranının ytlzde 20'yi asmasınm bellrlJ ihraç duvarlannrn aşılması sonucu uygrı.ılanan llave tadelerden kaynaklan dıÇını bellr'en llgiîiler, bövleliMe 1982 yılında. gerTehleştirilen lhraeatın büytik bölUmilnlin 15 mib'on dolann üzerinde ihracat yanpn firmaîarca Eerçekîeş tirlîdiftinin tahmfn edildiğini ifada ettiler. TÜSİAB GenelKurulu'nda Kafaoğ önetnli açıklamalar yapması bekleniyör Ekoooml Servtal Ttlrk Sanayici ve tşadamlan Derneği TÜStAD'ın 11. genel kurulu bugün îstanbul Mannara Etap Oteli'nde yapıîıyor. Geçen yıl Turgut özal'ın uz'in ve önem 11 bir konuşma yaptıftı genel kunıMa bu yıl da Maliye Ba karu Adnan Başer Kafaoğlu' nun önerüll blr fcontıçm» j*praası bekleniyör. Merke» Bankan Başkanı Osman Şıklar ve D P r MUşteşan Vıldınm Akttlrk'Un de katılacağı genel kuruldn Kaîaoğlu' nun önlemler paketinin bİT bölümuntl daha acıklayacagı tahmin ediiiyor. Kafaoğlu'nun çimdlye dek açıkladıgı önlemlerin bankalan rahatlatıcı nitelikts olduğunu savunan tstanbullu sanayi ciler, TÜSÎAD toplantısında sanayicilerl kredi maliyetleri ve dlğer konvüarda rahatlata cak tnall önlemlerin açıklana bileceğinl belirtiyorlar. Maliye Bakanı Adnan Başeı Kafaoğlu'nun TÜSÎAD Genel Kuruluna katılmayı kabul etmesi îstanbul Sanayi Odası aylık Meclis toplantısında bazı tepkllere neden oldu. Kafaoğlu'nu defalarca ÎSO'va davet ettiklerini bellr4en ÎSO Meolis Başkanı Bodur. «Maliye Bakanı TÜStAD'm davetlni kabıı) eltl. Bart. tstanbul'a blr pün önce Relip, biılm Mecüs'imia» de kalılın dedilî. önce «nlur» tledi, sonradan önemü bb BaUanlnr Kuruln topiantıs lan sözederek öziir diledi. Biı de sonunda 16 şubatta vw' "^ t s o Mccllsi'ne katılmaaı için kendisinden söz aldık. Son anda caymayacağını unıarız» şekUnde konııstu. Renkli TVIerin 2 hm lira zararla safsldEgı ösie sürüldü İSTANBUL <ÜBA) Telra Gene! Müdürlüğü yetkîlllerl Türkiye'de üretilen teievlzyonların pahalı ve kaliteBlz olduğu lddîalarını cevaplayarak, «Bu iddialar konnyu yeterince bilmeyen kişilerce, hiçblr soınut gerckçe olmadan öne sürülmektedir. Ortalatna 1000 lira zararla sattığnmı renkli televizyonlann kalitesfz olduğnnu kimse söyleyemez» dediier. Televizyon satışının ortalama 1000 2000 lira zararla yapıldığım, buna rağmen 10 bln lira istihsal vergisi ödediklerinl belirten yetktliler, şunları söylediler: «Bugün B. Almanya'da perakende 1178 marka renkli TV ahnamaz. Alınsa bile dejferi 94.00(1 TL. olan bu fiyat, Tîirk kanınılarına göre ödenea yüzde 80 dolayındaki güınrük giderlerl ile dalıa da artıyor. Yani 75 bin lira günırük, diğer ithaiat ve nakliyat masraflarını da ekleyereksiniz. tthalatçı ise. en az yüzde 10 kâr edecektlr. Perakendecinin de kânnı lıesaplarsak bir televizyon 210 bln liraya geliyor. Renkli televizyona zam yapılmasjna karşı çıkılıyorsa, o zam an islihsal vergisi kaldırılsm, gümriik vergisi düsürülsün.» "Büyük sermaye ve holdinglerin Meral TAMER TUrk Sanayicl ve îşadamlan Derneği TüSÎAD'ın Yönetim Kurulu Başkanı Aîi Koçmanla Bankalar Caddesi'ndeki bürosunda TÜStAD'm hangl amaçla kuruldugu, aradan gsçen 11 yıl lçinda ne gibi faaliyetlerde bulunduğu ve 24 ocak kararla n üzerinde konustuk. SORU Sayın Koçmarı TÜSİAD ne amaçla kuruldu? Neden 1971'd« yani 12 Mart dö neminden hemen ünce kurul du? TÜSÎAD'ın kurulmasında büyük saııayicilerin îstanbul Sanayi Odası ve îstanbul Ticaret Odası gibi meslek odala n karşısmda kendl seslerinı bir örgilt çatısı altında topla mak arrusu jratıyor muyduî TANIT TÜSİAD ttpi kuru luşlar daha ziyads hüyiik ser mayo gruplarını, holdinglerl blı aroya getirlr ve Mr baskı grubu (pressııre Rroup) niteliğlndedir. Sanayi ve ticaret oıiala nnm iş hayatının tüm ayrıntı Iarıyl3 ve üyelerin soranlanylii meşgul olmalarına karşıliK, TÜSİAD tîpi kuruluşlar lobl y» par. TÜSİAD'ın kuruluşunun 12 Mart dfincmine rastlaması ise bir r&stlantıdiT. Kuruluş hazır lıklan 13 Mart'tan aylar önce başlaımş, kuruluşu ise, 12 Mart'ı lzleyen yaı aylannda gcr çekleşmiştir. SORU TÜSÎAD büyük ser maj"3 tarafır.dan bir baskı gru bu olarak kurulmuçtıır dediniz. Büyük sermayenin TÜSİADı oluştunııken amacı neydl, biraz açar nıısmız? YANIT Dışta Türklye'yl ta nıtnıak, fevkaladc kapalı bir ül ke olan Türkiye'yl dışa açmak Türliiye Içinde ise özel sektöı fikriyatuu savunmak W ba $ Sanayi ve Ticaret Odalan gibi meslek odalan iş hayatının tüm aynntılan ve iîyelerinin sorunlarıy la ilgilenirken TÜSL\D lobicilFk yapar. ® TÜSÎAD, 24 ocak prensiplerim kararlar açıklanmadan çok önce zamanın hükümetlerine önermişti. Daha sonra 24 ocağı yurt dışmda duyurmak için de çahşmalar yaptık # «24 Ocak'ın temel ilkeîeri ülkemizde benimsenmiştir. Hükümetler 24 Ocak'tan vazgeçtik deseleı bile bu kararlann temel ilkeîerinin kahcı olduğu görülecektir.» • noktada TÜSÎAD'm tapitaUsı ülkelertleki bcnzerlerinden önemü bir farkı var: O ülkclcr de bu tür kuruluşların özel sck tör fikriyatıru savunmalan serekmiyor, çünltü zatcn serbesl piyasa dttzenl içinde yeralıyorlar. SORU TÜSÎAD, kunüuşun dan bu yana geçsn 11 yıl için de ksba hatlanyîa neler yaptıî All Koçman'ın bn soruya verdSği yaıııtı kronolojik oluraiı ve kenıii sbzleriyle şu noktalar da toplayabiliriz: B lrJ74le Kıbrts olaylarj vı> silah ambargnstı nedenlyl e TÜSİAD îlk kc/ yurt üışında Uan kampanyıısını başlath. Türkiyt'' ııin görüşüniı disnyaiiin çeşitli merliezlerindc yansıttı. Vioe o günlerde bir TÜSÎAD heyeti. ABD Başkanı tarafından kabnl M. Bankası Fiyatı (24 Ayar 1 gr.) ALIŞ Cumhuriyet Reşat 24 Ayar 22 Ayar Btleatk Giimü» 24.000 23.500 3.470 3.160 70.00 2.965 3.083 BATIŞ 24.100 24.000 3.485 3.28» 72.00 TÜSİAD Başkam All Kocman panyası tttsrip veya tenkld g6r tîü. ama eenlş tartışmalara yoı açt:. çok etkln oldn. • 34 Ocak \Z Eylül arasın dakl dönernde hlr yandan is tikrar tedbirlerinin navunıiftılu ftunu yaparken. diçer yandan cla çok partiîi siyasal hayatı;ı ve demnkrasinin licvamı Içlıı ikl büyük parii arasında ıvrlaş İRŞina saflamak amacıyîa yo&un çaba harcadı. B 13 EyiOl'de 9 ffln kaldı. kspa!) » DO/İZ KURLARI Döviz Alış 188.85 134.77 11.M 73.30 4.00 22.24 £7.60 71.3J 25.68 95.R7 13.f>4 80.P0 ;54.08 631.19 26.P6 295.83 54.91 Döviı Satış 192.63 183.47 11.36 79 87 4.03 22.68 28.15 72,77 26.19 97.58 13 91 ",2.2i 157.16 664.21 27.19 301.75 56.01 EfektU Alvf 188.85 175.53 11.14 78.30 3.80 22.24 27.60 71..% 25.6S 95.67 12.96 ~e 57 146.38 618.63 25.33 295.83 52.16 Efekttf Satış 194.52 190.31 11.47 80.65 4.12 22.91 23.43 73.48 26.45 03.54 14.05 83.02 138.70 G70.73 27.45 304.70 56.56 DÖVİZİN CtNSÎ 1 ABD Do'.an 1 Avııstralya Dolan 1 Avusturya Şilınl 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Fransı 1 Danimarka Kronu 1 Frr.nsız Frangı 1 Hüllanc'i Florinl 1 îsveç Kronu 1 İsviçre Françs 100 İtf.lyaü Liretl 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Pir.an 1 Norvpç Kronu 1 Sterlîn 1 S. Arabistan Riyali edilen !Ik Tflrk lîadamlan to varanı kazandı. H ÎMF. Dünya Bankam ve diğer uluslararası mali kuruluş larla ekononük tstikran Türkiye'ye çetireblüiiek anıacıyla temaslar yaptı. B AET ve NATO «jevrelerin 9 de T.C. hük'imetlerlnln milıi poHtikalannı sa\ıııımak amacıj la tcmasînr yaptı. 3 24 Ocak kararlannın pren siplerînl, bu hararlann açtklaıı nıasuııinn çoli daha öucPİeri 2?roan;n hükünıetîerlne üner ti\. Bİ 'M Ocak'ın hemen ertesin<!c iç basında «nğır enfliasyon nıenilckcte feiaket getirir» dijen ve scrbest piyasa ekonomı sinl savunan geniş blr ilan kasn panyası başlatt». Bu ilan kanv do llaniar vermesi İçin rÜSlAD dcslek sağladı. Boylelikle TtME, NEWaV.EEK, LEADERS fibl büyük dergiler yıida 2 kez Türliiye ek! verir oidular. • Düııyaıia terör olüylarım tanıtmaya yöneldl. Ermeni ülar larmuı başlaiSiğı lSvi'ten bu yaua Uk kez dsşarda llaD tr.mpnsıy.vsı başiatt; K Kunılıifundan bcri Tiirh ek'jnoaıisine ÎHşkin doğım, güvenillr ve TÜSİ.'VD'KI sörüşiiniln yansıtıldığı iıölünılyr dışın da objefctîf vayınlar yaptı. Ancak bugiine dek «ciıırum tesbiti va analiz> nitciiğintîo olan bıı yayıntarm bundan böyle 510 yıllık, ileriye dimük projeksiyonlar olarak geUştfnaeyi ve 5 • 10 yıl sonrasına illşkin ihraoaat, milU çelir. v j . tahmlnleri yapabileceb küçfik blr ekonomik bllgi merkerf oluîtarmayı iîişüniiyoruı. SORU Son bir loru «ayın Koçman... Üçüncü yılmın tamamlandıjı çu günlerde 24 Ocak'ı nasıl değoriendiriyorsunuz? 24 OoaSc kararlan ytlrüyor mu? Sapma var mıî Revizyoa gerekli mi? YANIT 24 Ocak blr model d e p , blr ekonomik tedblrler paketlydi ve bir t.tkım llkeleri getinneye çahşıyordu. Nltekim bU£Ün enflasyonu ilüşük ve dış tediyeîer bllançosunu denk tıstmak llkeleri Ulkenuade beninısenmlçtîr. Onun için fıiikümetler 24 Ocalt kararlarm ör.n vazgeçtik rieseler bilo. 24 Ocak'm ff?nel illu'îerinin i;r.Ucı oiduğıı şrörüleeektir BH.K'!:II cnf 'asyon, rt^ş tediyeler bHarrosa, ihrac.it Rihi komılırda 2S ')cak Iv'ararlann'.n aksini poütik ne(U'nierît; hile savımmak /.ort!ur. Btı k«rarlann etkin!i>;ln! ve miiMKim is'.esek te tsîfnırsek to biirıyen"'.74Îe bnnd;\n biiyle vaşanıak ronmdsyız, H 24 Ocak'ı dışt» savunm.ıb için yabancı basıııa adeta bombardıman yapıldi. Çünlui art/k TürUiye'ıüJi içerden çok dı.şla savunıılmtısı gcrcken bir döncn) gplmişti. Diinyanın lıelii başlı yayın organlanna Türk Işadam l a n m n denıeçlcr ve ek niteligin İZMIK. (THA) l ü r k i y e ' den Ortadoğu ülkelerine yönelik canîı hayvan dışsatımımn hızla artış gösterdigi son b i r Iki yılda dışsatıraoılann ihracat taahhütlerioi yerine g e ü r m e k arnacıyla «gebe hayvan* dışsatımına yöneldikleri saptandı. Gebe canlı hayvan dışsatımının durduriiiması İçin Kuveyt Ticaret Müşavlrlig! ve Kuveyt Büyukeiçiligi Türk fhracatçılarmı uyaran bir yar a göndererek . k a t ü a m . bosrutlannR ulnşan jrcbe caniı hayvan dışsatimınır) durdunılmnsmı istediîsr. Edin:lcn bılgiyo Köre. Kuveyt Büyükelçiliği Ticarot Bakanlı&na fîurumun üorlcie ciddi ?onır,!ar yaratacai^nı bildirdi. Yazıda ihracat taahhüdunü yerine ^etirmek için Türk dışsatımcilarımn böyle bir yoîa b^ısvıırdukİRn beürtiîorek «Canîı hayvan ihrncat\n<1a en bfiyük pa7ar oîan Kuveyt oldpn g!debiîir» dsnildi. Büyılkeiçilik yazısmds aynca. Kuveyt'e Röndwilen etlerin kalitesinin bozuk oldu^una i a dikkat çekilorek. Kuveyt gazeteciierinin kalitesiz PÜet konusımda vnğun blr knmTjnnya başlatiıkian 140 Sîraiık Rako pirincî 160 Üradan Ba!do diye satıhyor S Uluslararası, büyük işlerin, uluslararası ekonomik ve malı ilışkilerin bahkasıdır: Sürekli, büyük dış.kaynaklar^yaratır, Uluslararası, tecrübeli, uzman kadrosu ve malî tahlilleri sayesinde kaynaklarını doğru kullanır, saölam, garanîiîı ve verimli alanlara yatırır: Kredi dönüşü olağanüstuyük'sektîr. 3 Ulusîararasi, nakıt yönetimi (cash management) kavrammı ve uygulamasım ülkemize getiren bankadır: Nakti günü gününe değerlendirmesini bilir. 2 Ve Uluslararası, sektörün en krizli dönemîerinde büa nakıt darlığı çekmez, hatta başka kurulüşlara destek saglar. Uluslararası, temsıl ettiği bankacılık modelinin ve taşıdığı sorumluluğun gereklerini yerine getirebilen bankadır. ULUSIARARASI M bir dünya bankasıdır. İSTANBUL, (THA.) îstanbul Ticaret Odası (ÎTO) Hububat Bakliyai, Meslek Komitesi ve İTO Meclis üyesi Şerafettin Gökbayrak. «Mısir Çarsısı gibi yerierde 140 Uralık Rako pirinci. Baldo pirinç etiketi iîe 1G0 liraya s a h h y o r . dedi. Tükeücinin oırinç alırken aidatıldığını vurguluyan Gökbayrak şıınlnn soyİGdi. Baldo adı vorilen pirinç türü, T ü r kiye'da üretilen en kaltteli pirinçle. arasmdadır. Rako oîarp.k bî!int ı n t ü r ise P.",ldo'dan PICÎS cdiicn «v.olez bir türdür. Ancak kalitp olarak Baldo d a h a iin;ündi:r. Vatandaş'.n pirinç tiirlrrini iyi tanımam;'.sır!da n yRrarlanan oerakeiidociier Rako pirinç sattıldaırı haldp etiketp Baldo admı va2maktar!?rlar. Röylpci vatandas Raldo fivah ö<îeyerek. Rako plrinç almnktı ve 20 !ira zarara f?lrmektedir. PerakendedIpr de 'atııra ederken. d a b S düşük r i y a t yazma gibi bir yöntom uyguiamalttadırlar.»