Katalog

Cumhuriyet 6 EKONOMI 21 TEMMUZ 1982 EKONOMİDE Ekonomide yeni yönetimin isi çok zor GÜNÜN AYNASI mamen tasvip ertiğimfz 24 ocak kararlannm yan ted bir ve kararlarla desteklenmediğl, tırmalayıcı bir faiz poütikasınm, denetim ve gözetimden uzak tutulması, vatandaşm tasarnıf şevkinl kınnakla birlikte doğmasına çalışıIan sermaye piyasasını da çok uzun yıllar geriye gö türmüş ve böylece ?4 ocak kararia;mm neticeleri hakkında şüphe uyandınr bir durum yaratmıştır. tkna edilir alternatifl ortaya konmadıkça bir kısım yeni kararlarla des teklenerek, 24 ocak karar larmın tatbikatından yanayız.» ATO: Yatınmlarm ve verimin arfması sağlanamadı ' ANKARA, (UBA) An kara Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Turgut İlhan, yatınmlann ve verimin artmasmda, iş si2liğin önlenmesinde huzurun sağlanması kadar başanlı olunamadiğmı be lirterek, «Piyasanm hare ketlenmesinde yatınmlan n ve verimin artmasında, işsizliğin önlenmesinde maalesef, anarşinin önlenmesi, huzurun sağlanması kadar başanlı olunamamıştır» dedi. îlhan, açıklamasında da ha sonra 24 ocak kararlarınm yanında olduklannı belirterek şöyle konuştu: •Prensip itibariyle ta Farklı politika, enflasyon ve ihracatı olumsuz etkileyebilir EKONOMİDE ANLAML1 BÎR YAP1 DEĞlŞİKLİĞİNt HEDEFLEMEDEN ÇEŞİTLİ KEStMLERtN BEKLENTİLERİ DOĞRULTUSUNDA YENİ POLİTİKALARA GİDİLİRSE ÖZAL PROGRAMININ «OLUMLU» SAYILAN BAZI SONUÇLARI DA OLUMSUZA DÖNEBİLİR. Islam ülkeleri arasında ortak yatınm projeleri önerildi tZMİR, (Cumhuriyet Ege BÜJOSU) îslam Ülkeleri Sanayi ve Ticaret Odası Genel Sekreterliğl Islam Ülkeleri arasında «or tak teşebbüsler» kurulmasının giderek önem kazan dığını bildirerek Türk teknolojisi ile sınai deneyimin den yararlanılabileceğini duyurdu. Ege Bölgesl Sanayi Odası tarafmdan yapılan açıklamada îslam Ülkeleri Sa nayi ve Ticaret Odası Ge nel Sekreterliginin konuya ilişkin bir duyuru yaptığı kaydedildl. Duyuruda bugüne değin 60 projenin tek lif edildiği ve bunun bir çoğunun gerçekleşebilmesl için Türk teknolojisl ve sı nai deneyiminden yararlanılmasının gerekll olduğu belirtildi. Duyuruda or tak yatırımlar için öngörülen projeler ana baglıkları ile şöyle sıralandı: «Otomatik kâjht fabrikası, sentetik tekstil fabrlkası, seramlk sanayli, buz dolabı sanayli, hazır giyim eşyaları sanayli. ylyecek maddelprinî kortıma ünite leri, bakır madenl çıkarma ve işleme projesl, limon ftzit çıkarma fab., cerrahi aletler sanayif, acık deniz bahkcılığı, derl tabaklama sanayîl, krom Işleme sanayJi, ram levha sanayli, arakkabı sanayli. canlı hayvansüt tirünlerl ve sıftrır yemi fabrikalan, köınür katranı ayırma işi. kö mürden gaz elde etme fab., alçı işleme, iç ve dış lastik sanayii, bilyeli yatak sa nayii. eritme fırın» cüruf ve yan iiriinleri. yüksek voltaj şalteri. gübrc imal fabrikası, petro kimya te sisl. haşare ilaci Imali. fnsulin Imali, tahta mobllya imali, zirat araç ve gereçler imali, sınat/zirai artıklardan yararlanma, teneke tabak sanayii, özel çe lik Imalatı, VViskos iplik fabrikası, sebzelerin kurutulması, kadifeblujin pantolon imali, jtttten manıul sanayii, otelclllk, elbl se (gömlek) sanayii, dizel motor imalâtı, ana kimye vi maddeler, translormotör, ilac sanayii .bisiklet ve parçaları, tavuk çlîtligi, soda imalâtı, çimento klin ker fab., tabii gazdan metanol Uretimi ve Türkiye' den Suudi Arabistan'a daimi içme suyu gönderme işi.» Osman ULAGAY sorunlu ve yeni sorunlara gebe bir ekonomi devralan Kafaoğlu ekibi nasıl bir yol izleyecek? Toplumun yaygın kesimlerinin öz vensiyle. ağırca bir bedel ödenerek ekonominin bazı alanlarında katedilen mesafeyi kısa sürede kaybetmeyi göze alıp bugüne dek uygulanan politikalan tersine mi çevirecek? Çeşitli kesimlerdekl beklentiler doğrultusun da Özal'ın disipline edici po litikalar demetinden ödünler mi verecek? Yoksa aynı polıtikalar demetini değişik bir •üslupla», sürekli «sıkıştırma» yerine sıkıştırma gev şetme , sıkış*rma» yöntemıyle uygulamaya mı çalışacak? Bu noktada hemen akla geliveren sorular şunlan Özal programının temel esprisini. «ruhunu» bozmadan bu programın önceliklerini değiştirmek olası mı? Bu programın «olumlu» bulunan sonuçlannı olumsuzlaştırmadan «olumsuz» bulunan yanlarmı düzeltmenin olana ğı var mı? Örneğin Özal'uı programında birinci önceliği alan «enflasyonla savaşım»ın yerine birinci öncelik «işsizliğin önlenmesi» gerekçesiyle yatınmlann canlanduılmasına verilirse ne olur? Yatınmlan canlandırmak için serbest faiz ve değişken kur politlkalanndan vazgeçilirse enflasyon ye ih racat nasıl etkilenir? Öncelik üretim artışına verilirse bundan dolayı ithal girdi ta Iebi bir anda ithalatı kamçılar, enerji darboğazi bir anda ciddi boyutlar kazanır mı? Bu ve buna benzer soru> lan yeni bir yön tayini yapmadan sormak gerek. Ancak burada asıl sorulmasi gereken temel soru herhalde şu: Ekonomide. Özalın öngördüğünün ötesinde, anlam h bir yapı değişikliği hedef lenip bankalarla da bütünleşmiş tekellerin egemenliği kırılmadan yalnızca Özal programının öncelikleri değiştirilir, ya da özal'ın ekonomiyi iki yılda getirdiği yoldan geri gidilmeye kalkışılırsa ekonoml nasıl etkilenir? Özal uygulamasının beğenilen ve korunmak istenen sonuçları da korunamaz hale gelir. iki yıl boşa geç miş olur mu? Çeşitli kesimlerde yeni ekonomik yönetimden beklenenleri sıralayarak bu bek lentiler doğrultusundaki poli tlkalann olası sonuçlanna değinmeye çalışalım. Bu bek lentilerin başlıcaları şunlan (l) Ücretterde ve maaşlarda artış Hmitlerinin gevşetilmesl (2) Tanmda taban fi yatlannm daha yüksek oran da artınlması (3) Faiz oranlannın sımrlandmlması ve giderek düşürülmesi (4) Pa ra . kredi politikasmm belli ölçüler içinde gevşetllmesl (45 Zor dummdaki firmalann devletin de destegiyle kurtanlması (51 Kur politikasmda daha ılımlı bir yol izlenmesi (8) Yatınm Türkiye'nin elektrik ithalafı yüzde 50 arfıs gösterdi 'ANKARA, (ANKA) Türkiye'nin 1982 yılmm ilk ÜÇ ayhk dönemindeki toplam elektrik enerjisi üretinü. «eçen yılm eş dönemine göre ortalama yüzde 9'luk bir fcrtış göstercrek 6.957 milyon kilovat/saate ulaştı, Türkiy* Elektrik Kurumu'na bağlı hidro elektrik ve termik santrallan otoprodüktörler. beledlyeler v© özel şirkeüerce gerçekleştirilen, iç uretimde. 1981 yıhnın ocak mart dönemine göre yüzde 7 oranmda bir artış saglanmasma karşın. aynı dönemde Bulgaristan ve Sovyetler Birligi'nden yapılan elektrik enerjisi ithalatınm geçen yıla göre yüzde 50 daha fazla oldugu belirlendi. Türkiye'nin iç üreümi 6.505 milyon kilovat/saat olarak belirlenirken. yapılan ithalat ise 295 milyon kilovatsaatı Bulgaristan'dan olmak üzere toplam 452 milyon kilovat/saate çıktı. borçlan için kur garanüsinin yeniden sağlanması (7) Yalnızca dışa dönük sana> yie saglanan teşviklerin içe dönüklere de yaygınlaştınlması. Şimdl hemen bepsi iç pazan canlandmcı nitelikte o< lan ve büyük çapta kaynak gerektiren bu beklentilerin hepsine birden ve tıpkı Özalın yaptığı gibi «elektif önlemlere yönelmeden cevap verme yolu seçilirse Özal'ın başansı olarak sayılan enflasyona ve ihracata ne olur, bunu görmeye çalışalım: • Enflasyonun en önemli nedenlertnden olan tekel pi yasalan ve fiyat katılıklarıyla yüksek maliyet yapıları Özal uygulamasıyla ortadan kaldırılamadığı içtn enf lasyon her an yeniden azmaya hazır bir canavar görünümünde. Bu durumda yukarda sıralanan beklentileri karşılamak için gündeme getirilebilecek olan şu dört uygulama da enflasyonu yeniden azdırabilir. (l) Sıkı parada gevşeme (2) Bütçede açık (3) Faizlerin düşürülmesi (41 Iç talebi kamçılayacak ücret ve taban fiyat artışları. • İhracat konusunda da durum pek farklı değil. Duyarlı dengeier içinde artışa zorlanan ihracatı geri vitese takabilecek gelişmeler şunlar olabilir: (l) Değişken kur politikasmın terkedilme si ya da yavaşlatılması (2) thracata saglanan teşviklerin azaltılması (3) ihracat kredılerinin azaltılması ve şart larmın ağırlaştmlması (4) Iç pazann canlanmasıyla ih racat yapmak zorunda kalan bazı firmaların bundan vaz geçip yeniden daha kârlı iç pazara yönelmeleri olasıhğı. Enflasyon ve ihracat konusundakı bu iki örneğin de gösterdiği gibi ekonomide ye ni yönetimin işi hiç de ko!ay degil. Bazı olumlu sayılan sonuçları feda etmeden başka olumlu sonuçlara var mak için olayı çok boyutlu düşünmek ve ekonominin yapısma ilişkin önlemleri de günlük politikalarla birlikte düşünmek gerekivor. Aksi takdirde bu olumlu »ayılan sonuçların tersyÜ7 edilmesi de hatırı sayıhr bir fehlike olarak gündemde bulunuyor. Newsweek: Ozal'dcsn sonra Ankara dıs borç kaynaklesrsnı yeniden ikna etmek zorunda Kafaoğlu tüm ekonomik göstergeleri inceletiyor • İMF'NİN TÜRKİYE İLE İLGİLİ HAZİRAN RAPORU HENÜZ YÖNETİM KURUİU'NA SUNULMAD1. ANKARA, (ANKA) Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu'nun, daha önce açıklanmış bulunan tüm ekonomik göstergelerin yeniden gözden geçlrilmesini istedigi öğrenildi. Edinilen bilgiye göre, ekonomik göstergelerin gözden geçfrümesi çalışmalarını, Kafaoğlu'nun yaklaşık 15 yüdan bu yana birlikte çalıştığı Erdogan Nirun koordine ediyor. Erdoğan Nirun, Maliye Bakanhğı'nda halen Bakan Kafaoğlu'nun özel kalemine açılan bir odada «Müşavir» olarak çalışıyor. Adnan Başer Kafaoğlu'nun, Bakanlığa atanmadan önce de ekonomik göstergeler konusundaki açıklamalara inanmadığını yakınlarına vur guladığına dikkat çeken gözlemoiler, özelllkle enflasyon, üretim ve büyllme hızı konusundakl tereddütlerinîn giderilmesinin Kafaoglu için onem taşıdığmı belirtiyorlar. Gözlemciler. Adnan Başer Kafaoğlu'nun yeni ekonomik poiitıka uygulaması konusunda basın aracılığıyla kamuoyuna açıklama yapmadan once göstergelerin gerçek durumu konusunda kabaca da olsa bir fikir sahibi olmayı istediğim belirtiyotlar. İMF RAPORU Öte yandan ÎMP tarafmdan hazırıanması gereken Türldye'ye İlişkin Haziran raporunun henüz yönetim kuruluna sunulmadığı bildirlliyor. ANKA Muhabırinin edindiği bilgiye göre, raporun geçikmesi. hükümet aeğişikliğiyle ilgili değil. Haziran aymdaki gelişmelere ilişkin bulçularm bir ÎMF uzmanı tarafından Ankara'da yeni toplanması raporu geçıktirdi. Bu arada, Haziran raporu onaylanmadıgı için, Merkez Bankası işlemleri temmuz ayının ilk iki haftasında herhangi bir limite bağh olmaksızm yürütülüycr. Pamukbank, Irak ile ilgili rapor yaymladı f Ekonoml Servisi Pamuk bank thracatı Geliştirme ve Araştırraa Müdürlüğü Irak ile ilgili b!r rapor yayınladı. Türk ihracatçılarına ihracatı gelistirmek amacıyla dış pazar araştırmalan sunan Pa mukbank'm Irak ile ilgili ra poru Irak'ın siyrisal Ekonomik ve coğrafi yapısı konusunda bllgi verirken rapor da Türk Irak ticaret UişMleri yanında Irak'ın ihracatında ve ithalatında temel olan mallar Konusunda bilgl verlliyor. Kamu ve özel Iraklı it halatçı firmalara ait geniş bir adres katoloğunıın da yer aldığı rapor Irak ile ticaret yapacak firmalar için ortaya çıkacak sorunlar konusunda bilgiler içeriyor. NEW YORK, (ANKA) Bir lpşik Amerika'da yayınlanan N«wsweek dergisfnde, Turgut Özal'ın istifasıyla ilgili olarak yayınlanan «İyi ekonoml fakat kötü politika» başlıklı yazıda, «Ankara, çekingen dış borç kaynaklarını Özal'ın istifasıyla ekonomik istikrar dnlemlerinden vazçeçmeyeceğ! konnsnn da lkna etme durumunda» denildi. Newsweek, Turgut ösal'uı iki yıl sürdürdüğü Başbakan Yardımcılığı sırasmda, «Ülkesini ekonomik bir cnkaan eşiğinden kurtardığı İçin», uluglararası bankacılık çevrelorlnin takdirini kazandığını öne sürdü. özal'ın uyguladığı bir dizi istikrar önlemi ile ennasyonu azaltmayı, ihracatı artırmayı, yabancı yardım ve yatırımlan özendirdiği belirtilen yazıda, «Fakat uyguladığı katl politikalar, işsizllğin artmasma ve Türkiyc'de yıllardır görülei en kötü ekonomik gerile* menln lıelirmesine neden oldu» denildi. Yazıda, «Ckal, btt nun bedelinl, ağır baskılar altında kahp istifa ederek ödedi» Uadesi yer aldı. Mahmutpaşa esnafı bayram sevincini yasayamıyor j&onomi Servisi Mahmut Paşa esnafı, bayram öncesınde umulan canlanmanın olmadığını, satışlann geçen yılki bayram alışverişine göre sönük kaldığını söyledıler. «Kalabalık çok ama satış yok» diyen çarşı esnal'ı, ancak 200 300 liralık mallann ve çocuk giysilerinin satıldığmı belirttiler. Bu arada, dükkanlar boş kalırken. Işportacılann önünün dolu olduğu görüldü. Görüştuğümüz giyim eşyası satıcılan çunlan söyledi: • Asudur llkkan (Tuhafiyeci) Bayram öncesinde olmamıza rağmen satışlar >Jurgun. Halkın alımgücü yok. Bu yüzden blzim gibi dükkânlardan yüksek fiyatlı mal alacaklarına 200300 lıralık malları tercih ediyorlar. Kalabalık var ama satış yok. Geçen bayramlara göre satışlar sönük geçiyor. • Üçler Konfekslyon Diğer günlere gö re satış daha iyl. Ama geçen bayrama nazaran düşük. Pazar günü öğleden sonra üç saat satış oldu, sonra durdu. Belki arefe günü bir artış olur. Ama bir patlama olmaz. • Giylmevi Oturuyoruz işte. Tavla olsa tavla oynardık. Satışlarda bir artış bekliyorduk ama iş yok. Çarşı çok kalabalık ama alıcı yok. Artık bu bayramdan umudu kestik. Belki sonbahara işler açılır. • Selçuk Tuhafiye (Toptancı) Bayramda pek bir satış olmadı. Durgunluk devam ediyor. Geçen yıllarda perakendeciler blze gelirdi, şimdi biz onlara gidip mallanmızı satmaya çalışıyoruz. Ancak kış sezonunda satışlar artar. • Feryüz Osmanoğlu tlşportacı, çocuk giysileri) Satışlanmız Allaha şükür iyi. Bayramın gelmesi işlerimizi açtı. îşlerin geçen bay ramdan pek farkı yok. Çocuk eşyası satmamız satışlann çok olmasma yol acıyor. • Üzeyir Özdemir (Işportacı. tlşort, kazak) Satışlar orta. Biz büyük beden mallar satıyoruz. oysa çocuk mallanna rağbet fazla, Çünkü halk bayram diye önce çocuklarım sevlndirmeye çahşıyor. Sonra parası kalırsa bize geliyor. Geçen bayramlara göre işler çok düşük. "Gerçekci kur,, finansman sıkıntısını artırdı 6«Tcşvik Duvan» deyiınl bizim değil. Ama aynı anlama gelen açıklamalar bizim bir çoğu Cumhuriyet kolleksiyonlanna geçmiş yazılarımızda var. Anlamı şu: Bir tek kategoriyi hiç bir ayıklama yapmadan alabıldiğine desteklemeye bir ekonominin gücü yetmez. Örneğin geçmiştekl yatırun teşviklerini düşünelim. Bu teşvikleri görenler o kadar yatınm tasarısma girdiler ki, bir yer<3 gelindi Devlet gücü bu yatoım teşviklerini veremez oldu. Diğer taraftan yapılan teşvikler öyle bir ekonomik zayıflama (enflasyon ve dış ödeme güçlüğü) getirdi ki, teşvik Önlemleri yine kağıt üstünde var olduğu halde yatınmlar 1978'e doğru yavaşladı. şimdi bu durum sürüyor. thracat ve döviz kazandınct işlemlerde «Boomerang» yanı havaya atılan lobutun atanı vur ması» olayı da buna benzemiştir. Yani döviz bedelinin artması, dövizin getirdiği yan kazançlar dolayısıyla yavaşlamıştır. Bunun en açık kamiı iççi dövizi gelirlerindeki artış hızının geçen ekim ayından bu yana yavaslaması ve hatta dur • Arslan Başer Kafaoğlu masıdır. Döviz gelsin diye dövizlerin TUrk lirası karşılıklarının her gün artışına izin verilmesi, ışçilerin geç döviz gön dermesini ödüUendirmiştir. Hele dış ticaret açığının en aza indiği 1982 yılı ilk aylannda paramızın en hızlı düşüşle karşı karşıya kalması işçilerdeki bu eğilimi artınnca, özelllkle Ntsan ve Mayıs aylarında işçi dövlzleri 1981 yılının aynı aylarınm düzeyinde kalmıştır. Turizm dövizlerinde de durum bu dur. îlk beş aylık turist dövizleri dengesi hemen hemen 1982 yüındakine eşittir. Demek oluyor ki dış satımı artıncı nitelikteki hızla ylikselen döviz değeri politikası, işçl dövizlerinde tersme işlemiştir. (Hükümetin renkli televizyon kullanımını teşvik edici tutumuyla Haziran ve daha sonraki aylarda durum aynı olabilir). Burada dalgalı döviz kurlan gibl bir teşvik önlemine çarpan ve Kastelli den sonra ekonomfye bakts reel olarak gerlleyen işçi ve turızm gelirleri var. Ama başka bir neden daha var bu olumsuz gelişmede... Eğer bir işçi dövizi, ya da turistik acenta geliri ihracat bedeli gibi yurda sokulursa daha fazla çıkar elde edilmektedir. O halde ne yapılıp ne edilip bir döviz girdisi ihracat dövizi girdisi gibi gösterilebilir. Elimizde somut olay yok ama iktisat kanunlan ve geçmiş uygulama bunun böyle olacağım gösteriyor. Dış satımı (ihracatı) tehdit eden tehlike çok büyük... îhracat bir çok vergi bağışıkhğı ve indirimi önlemiyle ödüllendlriliyor. Ama kuşkusuz en önemli ödül kredi bulma kolaylığı ve faiz farklılıgı... Faiz. leri düşürdünüz müydü, aynı duşüşü oran olarak ihracat kredilerinde de yapmazsanız, yapamazsamz, dış satımın çekiciliği azalacaktır. Pakat daha da büyük tehlike, dış satım için alman kredilerin fazla çekicl oluşu nedeniyle buraya yapılan başvurulann artık karşılanamaz hale gelmesidir. Eko nomi, bu yazı dizisinde daha önce anlattığımız gibi dış sömürünün sonucu zayıüaymca kendisi yeni kredi olanağı yaratamaz olmuştur. Buna dış satunı ayakta tutan çarpık gelir ve faiz politikalarımn yarattığı nedenlerle ortaya çıkan çöküntüleri (Sonuncusu Kastelli çöküutüsü) onarmak zorunluluğu da eklenince, daha fazla dış satımı artırma yolunda güvenilır dağlara karlar düşmeye başlamıştır. Dış satunın çarptığı Teşvik Duvannm bir yanı daha var. Bilindiği gibi dış satımı teşvikedici bir tutumla döviz kurlan yükselirken, firmalar başka bir finansman sıkıntısı içine gırmektedir. Bu finansman sıkıntısı da iki yönlüdür. Birincisi. kur bedelleri artıkça karşısına çıkan «kur farkları» ödemesidir. Özel firmaların dış para ile olan borçlarının faiz öde. meleri her kur artışında yiilcseliyor. (Ana para ödemeleri ertelenmiştir. Bunlardan doğan kur farklannın ödenmesınde resmi merciler göz yumuvoriar. Doların her bir lira ar i I p r İLAN KONYA 3. NCÜ ASLİYE HUKUK HAKİMLİĞİ'NDEN 1981/884 Dvacı Seyit Ali Çaykan tarafmdan davalı Nüfus Müdürlüğü aleyhine açılan Gaiplik davasmın yapılan açık duruşmasunn verilen ara kararları geregince: Çorum îli, tsküip kazası, Meydan mahallesi 30 kütükde kayıtlı iken Konya Cedidiye mahallesi 245 haneye naklen gelen Ayşe ve Ahmet'ten olma, 1933 doğumlu, Ayşe Çaykan'm 1955 veya 1958 yıllarında Konya'daki evinden ayrılarak bırakıp gittiği. adı geçenin eşi Mehmet Çaykan'm da vefat ettiği, adı geçen Ayşe Çaykan'm sağ olup olmadığının, ikamet ettiği bir yer varsa bilenlerin iş bu ilanın yayınından itibaren Mahkememizin 1981/884 Esas Sayıh dosyasına müracaatlan Medenl Kanu'nun ilgilı maddeleri geregince keyfiyet ilan olunur. (Basm: 1938) BANKERLER* BANKERLER" HiSSE SENETLERi HiSSE SENETLERİ .TAHVİLLER TAHViLLER • EGE BİBACILIK • EGE GÜBRE • NUH ÇİMENTO MEBAN YAYINLARI PARA DERGİSt TUrkiye'nin en önde gelen finans dergisı, Her ttirlü yatınm kararlarınızda size yardımcı olabilmek MEBAN'm en önemli amacıdır. A TAHVİL VE HİSSE SENEDt, ALIMSATIM tLE HİZMETİNtZDEYİZ Sermaye ve para piyasalan bankacılık ve bankerlik sek törleri ve Türk ekonomisinin genel gidişatı hakkında etraflı ve aydınlatıcı bııgiler verir. Memleketimizın başlıca yöneticilerinin görüş ve önerilerini her sayısında sizlere sunar. Ayda bir kez yayınlanır. Fiyatı 200 TL. YıUık abone ücreti 2400 TL. «Para» abonelenne aynca Meban Sermayesi Piyasası Bülteni ücretsiz gönderilmektedir. • HİSSE SENEDİ NEDİR? Fiyatı 25 TL. • TAHVİL NEDİR? Fiyatı 25 TL. SATILAN HtSSE SENETLERİ • KORUMA TARIM • HABAK • ÇELÎK HALAT • TEZSA METAŞ LASSA AKSA "Turistik tesislerde fiyat artısları önlenmelidir,, tZMlR, (Cumhuıiyet Ege Bürosu) Ege Seyahat Aoentaları Derneğı (ESAD) Başkam Doç. Ergun Göksan, îiyat artıg l a n onlenmediği takdirde tüke ticinin bunu karşılayaraayacağıaı bu nedenle «günübirllk veya çadır turizmi»nîn öuümüz* deki yıllardan itibaren daha yaygın hale dönüseceğıni söyledi. Konaklama işletmelerinin fij~at artışları tuketıciye yan. sıtmak zorunda kaldığını bellrten Göksan, içinde bulunduğumuz dönemin banker olaylan ve Ramazan nedeniyle verim siz geçtığuu hatırlatarak, geçen yıllara oranla kötü bir sezon geçirildigini belirtti. Doç. Göksan, «konaklama to> sisleri ancak bu dönemde dolu luk oranını yüzde yttze ulaştıra buir. Ufak bir olasıhkla da bayramdan sonra birkaç hafta bu canlılık sfirebillr* dedi. Fiyat artışlannın önüne geçilemediğinl bu nedenle de turistik tesislerin doğal olarak bu yüksellşi tuketiciye yansıttıgını belirten ESAD Başkanı Doç. Göksan, «denize yaklaştıkça ba lık pabahdır» esprisinin geçerliliğini sUrdürdüğünü, deniz ke narmda balık yiyen turistin ödodiği fiyatı ülkesine döndüğün de unutamadığım söyledi. MEBAN MENKUL DEĞERLER BANKERLtKve FİNANSMAN A.Ş. DO/İZ KURLARS DÖvlzln Cinsl 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 100 101) 1 1 1 1 1 ABD Dolan Avusturalya Dolan Avusturya Şilını B Ataan Markı Belçika Prangı Danimarka Kronu Fransız Frangı Hollanda Florini îsveç Kronu İsviçre Frangı îtalyan Lireü Japon Yem Kanada Doları Kuveyt Dinarı Norveç Kronu Sterlin S Arabistan Eiyall DÖVtZ Alış Satıs 165,25 166.95 9.51 67.00 3.52 19.36 24.07 60.63 27.04 78,62 11.97 64.96 131.32 575,58 26,08 286,96 48.07 168.56 170.29 9.70 68.34 3.59 19.75 24.55 61.84 27.58 80.19 12.21 66.26 133.95 586,99 26,60 292.70 49.03 EFEKTtF Aüs Satış 165.25 158.60 9.51 67.00 3.34 19.36 24.07 60.63 27.04 78.62 11.37 61.71 124.75 546,71 24.78 286,96 45.61 170.21 171.96 9.80 69.01 3.63 19.94 24.79 62.45 27.85 80.98 12.33 66.91 135,26 592,74 26,86 39557 49.51 451250 (5hat) . Kayıtlı Sermayesi: 500.000.000 TL. ödenmlş Sermayesi: 300.000.000 TL. Merkez: îstiklâl Cad. Odakule ^ ş Merkezi No: 386/A Tel.: 51 12 50 51 62 53 . 54 Telex 24124 MBAN TR. Tahvil, hisse senetlerl ve mevduat sertifikaları alım ve satunına ilişkin tüm işlemlerinizde Meban uzman kadrosu ile hizmetinizdedir. ARANAN HİSSE SENETLERİ: • ANADOLU CAM • ALPA • BAĞFAŞ • BATI ANADOLÜ ÇÎMENTO • ÇÎMENTAŞ • KORDSA • ÇUKUROVA ELEKTRÎK • OLMUK • SARKUYSAN • ÜNÎROYAL • GOOD YEAR TEKÎRDAĞ TAPULAMA MAHKEMESİ'NDEN İLAN Dosya No: 1981/497 Davacılar Tekirdağ Orman Bölge Şefliği ve Maliye Hazinesi ile davalı Hamdiye Cesur ve arkadaşları arasında mahkememizde görülmekte olan tesbite itiraz davasının yapılan açık yargılaması sırasında verilen ara karar geregince: Yapılan bütün aramaJara rağmen adresleri tesbit edilemiyen davalılar Habibe Bektaş, Süleyman Gül. Sabriye Bektaş, Ferahim Bektaş. Hidayet Bektaş adlanna ilânen tebligat yapılmasma karar verilmiştir. Adı geçen davalılann duruşmanın bırakıldığı 10.8.1982 günü saat 11.30'da bizzat mahkemede hazu bulunmalan veya kendilerini bir vekille temsil etürmeleri, aksi halde mahkemenin gıyaplannda görüleceği tebligat yerine kaim olmak üzere ilânen tebliğ olunur. (B.: 19012) AUHV 20 temmuz 1982 13.100 13.300 13 250 13.750 2.010 2.015 1.810 1900 36.00 38.00 19 temmuzla fark 50 lira arttı 250 lira düştü 20 15 lira arttı 10 15 lira arttı Fark yok Cumhuriyet Heşat Kulpsuz 24 Ayar 22 Ayar bilezik Gümüş tışı Devlet kuruluşları ya da firmaların bu gibi borçlarma 11 milyar lira ekliyor), Burada uğranan Türk parası sıkıntısı (ve hele borç taksitleri gelen firmalar igin); «gerçfltçl djüvfz kuru» gereğl artmaktadır. «Gerçekçi Döviz Kuru Poli> tikası» denen uygıılamanın ıkın ci büyüK sıkuıtısı, imalât sanayii girdileri ve enerji girdilerinde dolar kuru yükseldikçe gelen ek maliyetlerdir. Eğer Ticaret Hadleri olumsuz gitme seydi, yani dışarıya sattığımız mallarla dışardan aldığımız mallann fiyatları arasındaki oran zaranmıza gelişmeseydi, bu durum kısmen karşılanabilirdi. Ama dışardan aîdığımız mallann dolar (döviz) d e ğ e r i artarken, «gerçckçi kur politikasm ile dövizlerin Türk lirası karşılığmın artışı, dış satımcıların gitgıde «çerçekçî tlöviz kuru» dcnılen Tes.vik Duvarına daha hızlı bıçimde çarpmalan sonucunu doğurmaktadır. Artan dış girdiler maliyetlerini Merkez Bankası'nca konulan, tahsls edi len kaynaklar karşılayamaz hale gelmektedir Şu çizdiğimiz tablo, ekonominin tek yönlü sloganlarla yönetilemeyeceği yolunda, baştan beri ortaya attığımız savın geçerliliğini ortaya çıkarmaktadır. «Kalkınma artsın da Uıracat, dış ödemeler dengesi, fiyat düzeyi ne olursa olsun» Bu dünün sloganıydı. Yanlış çıktı. Çok amaçlı görünen 24 Ocak Kaıarlaıının aslında tek aıracı vardı. «Ne bahasına olur sa olsun dış ödemeler dengesinin düzelmesi». Bu amaç ve sadece bu atnaca yönelik politikalar da Türkiye'yi buraya kadar getirmiştir. Bu amaca yönelik politika geçen yıl çok övünülen bazı artışları bile duı durmuştur. tşçi dövizleri reel olarak (yani dövizlerin satın alma gücti olarak) azalmaktadır, nominal olarak hemen hemen artmamaktadır. Turizm dövizleri aynı durumdadır. Dev let gelirleri tahsilâtı reel olaıak artmıyor. Gelecek aylarda bu göstergelerden hfç olmazsa bir kaçında gerileme olursa, buyük gerileme olursa şaşılmamalıdır. Mevduat konusunda. Devlet belgeleriyle faiz azal tılarak, vade uzatılarak bir operasyona gidilmiştir. Bunun ekonomide adı «moratoryum» dur. Banka kredıleri reel olarak artmamaktadır., Fiyat artış hızı bir yıl öncesinin Ustun dedir. Dış alım geçen yıla göre gerilemektedir. Fabrikalar ardı ardına kapanmakta, sayısı az olmayan bir bankalar grubu ancak olağan dışı Merkez Bankası desteklemeleriyle ayak ta durabilmektedir. Tek olumlu gösterge dış satım artışı ise, aslında başa gelen bunca olum suz gelişmenin temel nedenlerinden biridir. Bunun da uzun bir süre devam etmesi hetn zordur ve hem de zararlıdır. Bu politika baştan beri hatalıydı ve ylne de hatahdır. Gelirler politikasmda 24 Ocak da var olan ve bugün güdülebilecek alternatifl kısaca gös*erdlk. Şimdi dış ekonomik ilişkilerdeki alternatifl gösterelim. YARIN: DIS EKONOMÎK İLİŞKİLERDE ALTERNATİF