Katalog

1 TEMMUZ 1982 irkicfe Cumhuriyet 11 Türkiyeden Ifittı. Başttirk'ün işkence ıddiasına ılişkin suç duyurusunda bu lunması istemi üa Ahmet Is van'ın sorgusunun öne alınması, Av. Turgut Kazan'ın tahliye ısremleri sorgusu tamamlanan Abdullah Baştürk'ün kendiıine yönelik suçlamaiara ilışkin açık lamalan içeren 324 sayfalık tah iiye dilekcesi, uzun bulunarak ve amacını aştığı gerekçesi ile gen çevrilince, sözlü olarak rapılması istenen tahHye isteminden vazgeçtiRini bildirdı. Duruşma Geneı Sekreter Fehmı Ijıklar'm sorgusuna geçih mek üzere 9 temmuz cuma güntlne ertelendi. Bir b'ncekı dtırujmada savcj hk ve vargi makammın araştır ma karan aldığı iskence dilek çesinp iliskin olarak heyetçe vs sa''cıhltça vapılan araşt'.rmava ragm«»n resmi dilekçeye r3stlanmadıfi;ı bellrtildikten snnra BBSftirktln bıı konucla verdiği ifade sapta şöyle geçirildı: uOtayu HiîmayuH'da ğtim maddi ve manevi içkenceyf İçeren dtlekçeml 3 Nolu 8v kıvftnetfm Mahkpmesl Haklrolnt vermlş olmaktan başka SikiTÖnetim Savolıjhnca basmda ve u'unlararası kamuoyiınd» »Hıknnuşn »riilfn l?kenceyt tllgkln SıkivKnctlm Savcısının Caçnsî tizerine çfltliriHdüjHim «avcılkl» knnnva IHsMn benden vanh Ifadr almdı. Urada da Ifade ottijüm rtbl 27 ekim 19*) tarihindp Ketirildlğim ütayu Hfimavnn'da 6 cün 6 cece bir demir sandalye üterinde eOzlerim baSlt olarak oturtuldom. Canhıraş terratlar ve ba&ırtılar İçlnde Keocn bu 8 fön 9 gecc tçlnde Hk giinden bs?l»narak htfbrek nahlyelerime mmruklar vunıtarak tttritt çr?I*H hakaırt »dilerfk vr yine kafama. hevtn nablvrme cok ohtemll olarak yakla«ık on da kika KO100 defa narmakla viıruldu. Nasılsin dlye sürekli «o nıldıt Vf her (i*H« kilfiir «r (Baştantfı 1, Sayfada) • YÖK, MGK Komisyonuaa brifing verdı. • Başbakan ülusu, KTFD parlamento heyetlni kabul ettl. UIusu «Tiirklye her konud» KTFD'nin yanındadır» dedı. • Ağustos celbinde silah altına alınacak yedek subay adaylan nın sevk evrakını almak üzere yabancı askerlik şubelenne basvuruları bugün başlıyor. Başvurular 15 temmuza kadar sürecek. • Nifde Aksaray'da 81 mayıs günü yılın kaynanası seçilen Nuran Gürfin ber yıl IX mayıs'ın tüm dünyada kaynanalar günü olarak kutlrunasını istedi. • Zonguldak Amasra iimanında kömür yüklü bir koster battı, Hamdl îsmet adlı 700 gros tonluk kogterin hatalı yükleme yU zünden batması üzerine yedi kişi denıze atlayarak kurtuldu. • M11H EJUim Bakanlığmda »jretmen açıfjnın 50 bine yak lastığı belfrlendi. • Vargıtay herhangi bir işyerinde çalışan bir ücretHnin sigor talı olsa bile sözleşmesi yoksa işçi sayılamayacagına karar verdl. • Ttcaret Baltanhğınm hazırlayıp Resmi Gazete'de yayınlanan Odalar Blrltği dlslplin .vönetmeliğine göre sahte tartı kullanan eanafa ktnama cezası verllecek. £ Kapıkule'de, îtalya'dan tran'a kimyevı madde götüren bir tır'da 15 milyon Ura değertnde kaçak slgara ele geçlrildi. • Bursa Afyon ve Antakya'daki kazalarda 10 kişl öldü, İstan bul'da Ise 12 kJçi yaralandı • Istanbul'da mücevher hırsızı Uç kişi yakalandı. HırsızIiK Masası ekfplerince yakalanan Hüseyin Nazif Sanaslan, Bayram Ülgül ve Hüseyin Dağ'ın Erenköy, Göztepe ve Bostancı da 7 ayrı •vden 3.5 milyon llra değerinde altın pırlanta ve zümrüt gibi ta kıJan çaldıklan beîirlendt • tstanbul'daki 27 beledlye arsasına otopark yapılacak. • Yurt dısında öğrenim görmek isteyen öğrencllerin başvuru lan yarm bashyor. • Sultanahmet Meydanı'nı düıenleme çalışmalan sürüyor, Bölgede taşıt traflği yeniden düzenienirken yoğun yaya trafiğine rahathk getlrilmesl planlandı. Yabancı turistlere çok yönlü bir ortam yaratılmasıda ana ilke olarak benimsendl. Danısma Meclisi'nden (Baştarafı 12, Sayfada) Prof Eroğlu, Danışmo Mecllsl'nde görev alon 160 klşlnln amaca yonelık fiktr blrlığı Icmde olmasmm arandıflını. an cak herkesin aynı flkre tıpa tıp uymasırtin gereknneyeceğını sovledi. Mecils'de görülen bazı flklr ayrılıklarının inson tablatının ieabı olduğuna işaret eden Eroğlu. şöylo devam ettl: tDamsma Meclisl'nln büyiik blzmetlar yaptığı kamsındayım. Bundan sonra da büyük bfr gayret içlnde vazlfeslne devam edecektlr. VazlfMlnl bosarıyla bitlrdiğl zaman bunun onurunu da üstlenecektlr. Gercekten bü yük bir sorumluluk altında bulundugunu takdir •!m*k, onlomak o«r»klr.» Varm: Ismall ARAR nıf örpütü olacaktır. tlkesel temellerin neden) saydığim bu iiç unsurdan meydana gelnıpktfdir. tddla makammın Anayaw. temel hak ve özsflrlUkier ve sendikal alandaki vaıılıı? an lavışı,.. Bu sjrada yargjç araya gire rek «hakaret olur» aiye itlra/ edince, zabıttaki cümlesinı şftv le tamamladı: «Vaklafjım btçimınln bizin> nu konudakl anlayısımıcla hac la»ması mUmkttn dfiildlr.» Yargıç, «Teınellnl nereden amıtt?» gorusunu yonelttt. Bas türtc, «VaMİar böyle öngor ınü?» yamtını verdı. Yargıç 150 2Oo yıllık deneyımterin açıklar masını ıstedı. Baştürk, bunu bfr k«ç xez sçıkJadıgmı vurgu ladıktan sonra, «Batı Avrupa Kendika hareketinln IS0 Hm vıllık deneyııninden, teori ve pratİRindeıı kaynaklanan bir pusuna Savcılıgın sorulan ile d > < spndikal anlayıs ılduğunu an vam edildi. Duruşma »avcısı Av iHtmıstım.» derli teldn Gani Ataman, DÎSK'in s: Savcı araja gırerek, sanıguı nıf ve kitle sendikacılığını yaşa savcılık maKarmnı btlgısızlıkle ma gpçiren bJr örgtit olduğıınu ılham ettiğinı, demokratik kıt le aendikacılığının teme) llkole in doktrlner bir krıruluş olmarinin Marks ve Eng8lR taraiındıSı, isçi sjnjfı biliminin 150 • dan birinci kotnitern veya en20O vıllık deneyimlerden kayternasyonalde ortaya aujdıgmı naWnnd!fti volundaki Ifadelerinl Hatırlattı. Iddıa nakamının bu hatırlatarak demokratlk sınıf açıklamasına karşın ne diyeceve kitle sendikacılıftımn temel gı sorulan Baştürk de ozetle llkelerinin nerede ve kimler tago'yle koruıştu: rafmdan ortava atıldıfttnı »or«tddla makantı. iddianamesi' du. ne eaaa aldığı Muçlamalaruı te Bastürk «zetle sövle yanıtlamellni Marks • Engela Sovdı: yetler Birligi Akademisi gibı «Bu soruy» esas olan konukaynaklara dayandırmaktadır, Jardt dah« ervelkf celselerde, Ve kendilerlne göre varsaydık heretlnizjtt soıntart nedenlyle lan bu değerlendirtnelerj zorcenlş açıklamalar yapmı^tim. layarak bizirn kafamızda mon Bfr kere <J»hs Ifarfe etmpk l« ' etraeye çalışmaktadır.» terhn M demokratlk kltle vr Yargıç yeniden araya gtre »ınıf Mndlkaeılıtınm llkesel tr rek, «Monte yok» itirazında bu melleri, Anavara, 374375 nyılı lundu. Baştürlc, »Kamuoyu vu vaMlann ırereft olup bir senratmay» çalışıyor» diye sür dlkal Srjrtit Sncelikle demokdürdü. Yargıç yeniden Itıraz ratfk olaraktrr. Sonra Içlnde etti. Baştürk, iddianaırienın t her çeslt sfyssl Rİmiş. din. clil. çınde teşMr etmanın amaçlan renk ayncalıkianna rağmpn dığırun belirtildiğini vurguladı bu InıruTu* Mtle Hrgütv ola~ «Reddcdlyorum dlvepekflm» d' caktır. Yine vasalar tanımı Içln dl. de verlnl almıj olan Işçllerin Savcı DtSK'in onemll eylem hfr üinıf olmalan ncıİpnİTİe <ı lerini sıraladıktan sonra burı hakarct edildl. Ve yine 2 veva S rlefa böbrefc nahiyelerim. bellm ve vüzüme vumruk ve tokatla vuruldıı. Sürekli nmtievl Işkence tçerm hasln. tehdlt •cüfür d*>vam rttt hu inhenceleıi «nlaton v lerimln ynk olma^ı mvmkiir rleSiff'Sr Aranıp bnlnnmamnı i" tivorum.» Vargıç araya gjrerek, «Hij* nünivetl suîstimal ptmlyelim» uyansmda bulundtı Bunun ılzenne Basttirk. fants geçpp Ifaripsmi sfivl* sUrdürdti: «Dflekçelertn suç duyorusn mahtyptfnrtp kabulti İle takKıa ta Brçtlmpmrsl rallhi dlhkatlir Bu bevantmın ıriiihhempnli'1'' BUÇ dnvurusu meflafpslndf dp ferlendfrlferelı Rprekll Islpmir yamlmanım talep pdİTorum». Dünkli durusmeda Bnştürk' (in 20 «ilndUr devam «»den sor DISK DAVASI ların yasad'»ı direnislar nitelığıyle, Anayasa'nın tastamam uygulanması arasındakı çelıştu tun degerlendirılmeatnı Istadi. Başturk sorunun içerigıni kapsay&n tconulara ılışkln sor ı^usu süresınce yöneltilen çeşitlı sorulan oevapJanciırdığJnı, bu Konuda yeterli açıklamalar vaptığını bildirdt Dan» genış açiklamayi ISP savunmasmda vapacaguıı sdyledı Yargtç, «Kitlesel direniifler. ksnunsu* «ylemler mldlr?» şeklınde savnının sorusıınu jıneled) Baçi'ürk, «(^vap verraisttm (Jenlş jçıklamamı savunmamda vapa oa^ım» dedı. Savcı, sınıt ve mtle sendıkaoılıgı temel ilkelen broşüründen ekonomik ıdeolojık poJitık mUcadelenln bütUnlüğbne llifkın bir pasn.ı okuduktan sonra Basttırk'ün ışçı sınıtının parti sı olmadıemn ılışkın sorgu ıfadesını natırlattı. Uyumlu çaiıçı lacak bir partinin yokJugu kar jısında polittK ekonornık ıdeolojik mücadelerun bütünlügüdu. Baştilrk'ün yanıtı öaetle şöyte oldu: «Sorgum sırasınds Türklye' de i?çl sınıfı parti.ti voktur. Is çl sınıfımmn ve emekçi halkımırın yönetim vc denptinıinde sdzsahibl oldugu celişmtş ve »lyasl iktldara tırmanabllecek bir partl henuı olu;manu$tır demljtlnı. Ancak bu amaçla ku rulan so«vali»t ve tççl partîlert adı altında faallyet fösteren uartjier varriır. Bu niyttsl partllerin bir araya geierek siyasi iktidara yöneten vasal ve anavasal çalıamaiarda hulunraalarının Iççl »ınıfı Için bir özlem olduşunu İfade etml$tim. Yine polltib planda ideolo.fik miiradelenin rapilacagi verin »lyasl partüer olduğunu snylemistim. DtSKIn bir parti olmadtfint ofamavaraSını aciklıkla ' <ade Ptrnıştjm. Sonıriaki iddlavı reddedlvoruın.ıı Yargıç, «Vani üçlü miicadele>1 DtSK yapmamış ınıdır?» dedi. BaştUrk, «Blbette» cevabmı verdt GÖZLEM (Baştarafj 1. Sayfada) arasinda. «Izlpnen ekonotnlk slyasetln hukuk çerçevesinln /amanında çizHmediğj» yolundakl görüsümtizü.de sık sık yineleriz. Bugün konunun bir başka ybnü Uzerinde duracağız. Bugünkü konumuz «kullanılmayan yasal yetkiler» ve sonuçlarıdır. «Tiirklye Cumhurlyetl Merkez Bankası Kanunu»nun 40"ıncı maddeslnde. banka kredllerinin «perçek t)ear) i.«lere dayanan» ve «nilll ekonomlnln ilıtlyaç ve lcaplarına» uygun olarak kullanılıp, kuüanUmadıftı konulannm Merkez Bankası'nca «ll?lli bankalar nezdînde kontrol» edilecefti yazılmaktadır. 40'mcı maddede yazılı bu «denetim yetkisl» dişinda. 43'üncü raadde, Merkez Bankası'nın ötekf bankalardan «mevduat, kredl, dövlz vp diger I^Jernlere ait ber türlü bilfirivl isteme» yetkislnl düzenlemektedir. Yetkiler, hur'arla da bltmez. 51'tnci maddeye göre Merkez Bankası. KÎT'ler ile katma bütcell kuruluslann «mevsîmllk ihtlyaçlan» İçin düzenleyeceklerl bonoları iskonto edebtHr ve bu kuruluşlara verilen kredilerl denetleyebllir. örnefein Merkez Bankası. yüzde 30 vadell. yüzde 35 vadeslz raevduat karşılığına bağlı olan orta vadell kredt kaynaklarmın, kredlyi kullanan flrrnalar açısından avlık dökümünü isteyeblllr. Aynca. plasmanların yflzde 10'una aynlmak zorunda olan orta vadell kredllerln firmalar ve sektörler açısmdan aylık dökümü istenir. Denetim. bu btlgüerin ıçıftı altında yapılır. Daha doğrusu yapılması gerekir. Merkez Bankası Kanununun 43'üncü maddesl, şu hükrnü icermektedir: okuyahm: Türklye'de faaliyette bulunan bflttin bankalar yıllık bilançoian 11e kâr ve zarar hesaplannı. idare rneclisi, murakıp raporları İle blrlikte. umumi heyetlerin toplantı tarihlnden ltlbaren bir ay içinde banka.va rermekie yükümlttdürler... Aynı maddeye göre. Merkez Bankası. bankalardan her tiirlü blİRivi istemek yetkisine sahlpttr. 40'ınct madde. Merker Bankası'nm «kalkmma planları ve yıllık programlann bedeflertne uygun olarak banka pla.«manları tlzerfnde keyflyet ve kemîyet baktmından tanzim tedMrlerl Ittfhar eder ve nnıuml kred» hacnai ile urnnmî kredi hacmi Içinde muhtellf kredl nevllerlnin sektörler ve mevzular itlbarfyle tezevvfl (dagitım) tarnnı» ayarlayacağmı bellrtmektedir. 43'tincü maddeye göre. Merkez Bankası. bu yasal yefkilere davanarak toplayacagı b'lgllerle abankalarm mali durumlannı takip ve tetkik eder, gerektlrdlgi takdirde, bunlar hakkındaki mütalaaiarını tekilflerl İle blrlikte Maliye Bakanlıgı'na» bildlrlr. Şlmdl merak edlyoruz. acaba Merkeü Bankası. yasasınm kendlslne tanıdığı bu yetkilerl kullanmış mıdır?. Kullanmi? Ise söz prelişl. bankalardan gidip de ftelmeyen kredllerle, bankerler eliyle satılan mevduat sertlfikalan hakkmda dünden. bugüne. ne gibl nyancı görevler yapmıştır? Bir ekonomik düzen kl, kendl yasal çerçeveslnl çlzemez. bir bankalar slsteml ki. yasal yetkilerl kullanamaz.. Olacaftı budur. Ve olanlar. olacaklann haberclsldir! önlem Ise tezelden. hemen bugün alınmalıdır. Bir gtin blle geclkmeden. hemen bugünden! Serbest piyasa ekonomlslnin hukuksal cerçeresl niçin çlzilmez? Bilemezslnlz. Merkez Bankası'na tanınan vetkllpr. nicin kullanılmaz? Anlıyamazsmız. , 'Bunun adını daha önce koyduk: «Alafnrka kapitaliztn».. Bu anlayışla vanlacak noktalar, bizler İçin hiç şaşırtıcı değüdlr. Gürenll sajnlan yoüar yürümekle aşınmıştır, Işln bir özetl de budur. Futbol sahasında basketbol oynanmaz, tenis kortunda yaglı güreş tututmaz. Her oyunun ayn ayrı sahalan, ayrı ayrı kurallan vardır. Iş, bu sahaları seçmekte. bu kurallan uygulamaktadır. Elektrlk Yüksek Mühendisi Turgut özal başta olmak üzere, birçoğumuz kapitallzmin ne olduğunu yavaş yavaş öğreniyoruz. Bu da az kazanç sayılmaz hanl! nün nasıl vUrütüidügünü sor TdSdiruf sdhipkri olduğu kadar ülke ekonomisi için de yıllarm birikimi, alın teri ve hizmetin ürünü olan tasarruflar değerlidir. Bu yüzden tasarruflarm sağladığı gelir kadar tasarruflara sağlanan uzun vadeii güvence de hem yurttaşlar hem de ülke yaşamı içın önem kazanır. Akbankçimentodan yağa, kumaştan lastiğe kadar temel maddeler üreten dünya çapmdaki 64 büyük sanayi kuruluşuna, yurt düzeyinde yayılmış 600'ü aşkın şubeye, yurtdışında merkez ve bölge temsilciliklerine, ciddi ve istikrari bir yönetime, 34 yıllık bir geçmişe ve milyonlarca huzurlu mudiye sahiptir. Hem tasarruf sahipleri, hem de ülke yaşamı için KILIC DAVASI Ahmet Erçin'in «60 bin Ura rüjvet kar$ılığında Z tafcun eibise dJktirdiği» yolundakl soruşturma komisyonundaki ifadelerini kabul etmediler. Tanık terzı Haiit Seven, soruşturma komlsyonunda yer a]an Ahmet Erçin'e dlkilen 2 ta kım elbıserun karşıiıgı olan 6U bın liraıUD Nurettin ÇaruukJU ta rafmdan ödendiğıne daır ilade sini reddetti. Tanık Seven, verdiği iladede Abmet Erçın. taxa£ından getirüen kumaşların ücrete tabl olmadıguu, Er çin'den sadece 30 bin llra dikiş parası aldıklannı soyledi. Tanık terei Necati Karacabey de tfadesinde kumaşı Ahmet Erçin'in getlrdiğinı ve kendisinden 30 bin bra diki* parası aidıklarını vurguladı. Tanık Karacabey, «Erçin'e yap tıgı 30 bin liralık ödeme karşıbğında kendisi tarafuıdan ve rilen makbuzun hatıra bioaen vertlecegi» yolundakı soruşturı r ı komisyonundaki ilk ifadesı ni reddetti. Tanık terzi kalfası Abdullah Çotok da, ifadesiado «dikUen lngillz kumaşlanmn mağazaya ait olduğunu kesinlikle bildlgi» yolundakl soruşturaıa komısyouundaki iladesini kabul etmeyerek «bir bunaüm sonucu öyle söylemişlro. Kumaşları Ah met Erçin getirdi» dedi. Sanık Erçin'in savunma tanı ğı olan Mimar Tazmer Çatay ise, ifadesinde elbiseleri almak için Ahmet Erçin ile birlikte terziye gittiklerinde Erçin'm para ödediğini gördügünü soyledi. Tanık Tayyun Işdren de,. Inglliz kumaşının kendisi tarafın dan Ahmet Erçin'e doğum günü hediyesl olarak verUdiğini belirttl. (Baştarafı 1. Sayfada) Tanık Yüksek Mühendis Şev ket Tunç I«ıkdemlr, Suat Taftauya. ait olan arabayı ünder Dunnaz aracılığıyla 600 bin 11raya satın aldığını söyledi. Tanık önder Durmaz da, ifadesinde suat Taf talı'ya ait olan arabayı 600 bin liraya sattıgını belirtti. Tanık 800 bina malolan arabanın nasıl olup ta 600 bin liraya satıldığı yolunda ki bir soru üzerine «Bunu Suat Taftau bilir» şeklinde konua tu. Sanık Suat Taftaü'nın karde şi Semra Gözübüyttk ise tanık lığı sırasında abisine ait olan çekin kendisi tarafından bankadan tahsil edildiğuıi anlattı. Duruşrnada, savunma avukat ları soruşturmanın genişletümesi isteminde bulundular. Yüce Divan soruşturmanın ge nişletilmesine ilişkin istemin yazılı olarak mahkemeye sunulması ıçin duruşmayı 10 ağustas aslı gününe erteledi. Sertifikası (Baştarafı 1. Sayfada) tılmasıyla değerlendirileceği ve bazı bankalar hakkmda bundan böyle döviz taahhüdünde bulunmama yolunda bazı geçıci önlemlere basvurulabileceği bildiriliyor. Öte yandan Türkiye'deki bankalardan döviz işlemlert yap^naya yetkili olanlann tumünun kambiyo sorumluları da yarm Merkez Bankası'nda toplantı yapacaklar. BANKALAR BfRLİĞl YÖNETÎM KURÜLU TOPLANDI Bankalar Birliği yönetim Kurulu dün ö'ğleden sonra aylık olagan toplantısını yaptı. ANKA muhabirinin edindiğl bilglye göre. Banker KasteJH olayı nedenlyle önem kazanan toplantıda, bankerler eliyle pazarlanmış mevduat sertlfikalan İle tahviller konusunda ge ne! görüş ahş verlşinde bu Iunuldu. Toplanttda ayrıca. Borsa Bankerlerinln uymaları gereken esasları yeniden dü zenleyen dün yayınlanan Maliye Bakanlığı tebliğl ve Sermaye Piyasası Kurulu yönetmeliği uzerinde durul du. Kastelli AKBAIMK "Guveninizîn eseri" (Baştarafı 1. Sayfada) Gazete yoluyla yapılacak bir llanla başlayacak. îstanbul Sirkecl'dekl Altın Han'da çalışacak olan tasflye kurulunda 14 metnur görevlendirlldi, ayrı•a blrl hukukçu olmak üze e 3*de üye atandı. Kurui lyelerinln Islmleri şöyle: tstanbul lcra îflas Mah<<emesl esld Hakimlerlnden ivlehmet Isısmanu Maliye Bakanlığı Müşavirlerlnden Baş Hesap Uzmanı Hasan Hakan An ve hesap uzmanı üluer Aral.