Katalog

16 HAZİRAN 1982 Cumhuriyet 9 Bazi firmalara destek bankaları zorladı «Baştarafı 1, Sayfada) dur ve devam edıyon «Sanayi kuruluşlannm bunalımını çözmeden banka sektöründeki sorunlann çözülmesi de kolay değil.» Gerçekten de banka siste mınde çarklarm gerekti&i gibi dönmemesmin ve mevduat toplama yanşının zorunlu hale geimesinin temeldeki nedenlerinden belki de en önemlisi kredi kullanan kuruluşlann durumu özelükle ic pazara dönuk yapıdaki 07 sermaveleri vo tersiz sanayi kurulusları kullanmakta oiduklan kredilerin vadesi doldufeunda bunu geri odemekte zorluk larla karşılaşıyorlar Kredi lerin defeıl kendisinı faırını bile ödemekte zorhık çeken firmalar oldu&u Kibi ««iki kredisini seri ödevernpden •aman batıyoruz, taze para» diyerek yeni kredi talep lerlyle bankacıların karşısına gelen firmalar da var Bu noktada bankacılar cok zor bir tercihle karşı karsıya kalıyorlar Artan rlskini düşünerek eski kredisini ödeyemeyen firmaya yeni kredi açmaya ra7i olmasaiar o firma muhtemelen daha da zor durumda kalacak ve bankanın alacagmı alabilmesf daha da güç leşecek Yeni krpdi açmava razı olsalar bu firma belki durumunu şimdilik kurtara bilecek ama ölke ekonomi sındeki renel koşullar deJis medikçe bir siire sonra JTPTIP sıkıntiva düsebilecek ve ban ka busrün karsı karşıya buIundu&u sorunla bu kez ris ki artmıs olarak veniden Bövle bir ikilem karşısm da kalan bankacılann bu sriine dpk Ankara'dan yapı lan tplkinlerin. holrfinR ici VP grunlar arasi iliskiierin de etkteivle birtnci volu sec tikleri ve ?or durumdaki fir malan avakta tutmak icin bu Firmalara veni desteklpr sağlgdıklan bilinivor NB var ki sanavi kurulugları nın mali bunalımlarmı bu vftntpmlp ertelemp operasvonlan bu k?7 bankacılık sistemini cıddi bicimde zorlamaya başlıvor bankala nn nakit Kirişcıkışlannı dengelemelerini guçleştiriyor. Bankalar nakit gırigleri için herşeyden önce (1) Ve rilmış kredilerin ana para ve faizlerinın zamanında tahsil edilmesıne ve f2) Mev duat artışıyla kasalanna ta ze para girişine bagımlı bulunuvorlar Sormave artırı mı yoluyla taze kaynak sa& lanması da bunlann dışın da zaman zaman başvurula bilecek üçüncü bir yol olu vor. Soruna nakit girigi açı smdan baktıgımızda birin d yolun bugun için ciddi bir tıkanma noktasmda olduğunu. sermaye artınmınm da bankalara sahip olan gruplarm zaten kaynak sıkıntısı icinde bulundugu bir dönemde kolay olmayacaginı ve sınırlı kalacağınt Körüyoruz. Bu durumda na kit girişleri için bütün utnutlar mevduat artışma ba&lanmış oluyor Soruna nakit çık'şlan acismdan bakıldiftında da bankalann durumu pek ic açın görünmüyor. Cünkü• Tahakkuk eden mevdu at faizlerinin ortalama dört te biri mevduat sahiplerl ta rafından çekiliyor, yani ban kalar açısmdan bir nakit cıkışı oluyor. Bu faizler tanakkuk ettiginde bankalarca % 25'de verpi stopafı ödendıftinden her av tahakkuk eden faız tutannın yansı nakit olarak sistemden cekilmıs oluvor örrtp&fn her ay a milyar mevduat faizi tahakkuk ettirme durumunda olan bir büyük bankanın 1,5 mılyarlık bir nakit çıkışı oluyor • Bankalar, kredi müşte rilerlne tahakkuk ettirdikleri üçer ayhk devre faizlennı tahsil edemedikleri halde bunlar özerlnden % 15 grfder verglsinl nakit olarak ftdemek zorunda kalıyorlar. Ay rıca gene bu coğu tahsil edilemeyen faizler icin % 10 fon ödüyorlar • Bankalann personel VP reklam giderleri basta olmak üzere di£er giderlerin deki artışlar da jriderek bu vüyen nakit çıkışlannı ge rektiriyor • Bazi sanayi kuruluslannı hattft difter bankaları ele gecirme pibi amnclan olan ba7i bankalann bu a maçla da büvük nakit cıkışlan yaorrmian zorunlu hale gelebiliyor îşte tüm bu ftzetlemeye calıstıgımız koşullar bir araya gpldiftinde bankalann ellerindeki mevduatı tutma ve taze mevduat toplama ca balan, nakit sriris cıkışlanni dengelemek acısından ya şamsal bir önem kazanıyor. TARINı Son önlemler neden ters tepti • Cumhuriyet Erkek Yurdundan aldığım 473309 nolu depozito makbuzumu kaybettim. hükumsuzdür Bülent DEMtRTAŞ IMF ile (Baftarafı 14. Sayfada) Yılın llk aylannda, geçen yıla göre hızlanan enflasyonun yenlden kontrol altma alındığmın mayıs ayı fiyat hareketlerl sonucu belirlendiğine işaret edilen mektupta, IMF'nln Mer kez Bankası'nın net lç var lıklan ile kamu kesimine yönellk kredilerine illşkin Hmitip^n de. yılın ilk yansma göre daha yavaş bir 1 r arti ' es«<!'rıa go P santoTfığı knvdediMi IMF limitleri. aralık 1982 sonuna kadar rakamiandırılırken. 1983 yılmın ilk yarısma iltşkin lim'tler icin en geç aralık 1982 ortasına kadar IMF ile yeni bir görüşme daha yapılacağı taahhüt edildi Bu arada, TMF hevetlnin «niyet mektuhu» çerçevesinde hazırlayacağı raporda da. Türkive'de halen ihracata ver'len sdbvansiyonlar ile katı kur uygulaması olarak nitelendirilen ihracatçıların gelirlerini kendi amac lan icin kullanmalarına ola nak veren kararların sürmesine bir s'ire ıctn daha İ7in vpnlmesinin IMF Yonet'm Kurulu'na önerileceği ogrenıldı GÖZLEM (Baştarafı 1. Sayfada) Para kredi düzeninde, bankalar, şirketler ve üretici tüketici ilişkileri gozonunde tutulmazsa, banker iflasları gibi, banka iflasları, banka iflasları ile birlikte girket iflasları, ardarda birbırini ızler. 24 ocak kararlanndan hoşnut bir tek küçük esnaf, bir tek küçük işletmeci ve sanayici yoktur. Bu işyerlerinln sahipleri şimdi karakara düşünmektedirler. Bu ekonomik çöküntünün önümüzdeki günlerde ve yıllarda bırçok sosyal sorun doğurması da kacınılmazdır Bu yüzdendır ki, hemen bugünden dogacak bu sorunları çozebilmek ve bu çöküntünün yıkıcı sonuçlarından toplumu koruyabilmek için «öniemler dizisi» uzerınde kafa yormak zorundayız. Alm size somut bir örnek: tzmir'de 308 işçi çalıştıran blr lastik fabrikası tztnir 2'nci Ticaret Mahkemesine başvurarak iflasmı istemiştir. Fabrikada çalışan işcilere, «ücretsiz lıin» verilerek işyeri kapatılmıştır. Fabrika, «Kent Lastik Sanayi ve Ticaret A.5Ş.»nindir. Şirket. «bankalardan kredilerinin kesildigini, hammadde VP ener.ii yokluğu Içinde olduklarmı ye yirtnl milyon liralık senetlerinin protesto edildigini» ileri sürerek iflas istemi ile mahkemeye başvurmuştur. tzmir Iklncl Ticaret Mahkemesi'ne iflas İçin başvuran şlrket yetkilileri, mahkemeye iflas işlemleri için gerekli «ara bilançoyu» vermemiş ve 31.5. 1982 günlü duruşmaya da gelmeyerek, iflas istemlerlni şimdilik izlemeyeceklerini belli etmişlerdır. Bu tavırlarmın hukuk muhakemeleri usulündeki «müraraata bırakmak»tır. Şirket, 303 işçinin ücretlerini kestikten sonra İflas için gerekli başvuruları yapmış: ancak sonradan nedense bü basvurudan vazgeçmiştir. tzmir ili, Bornova ilcesi, Çamdibi köyü, Birinci Irim Sokak 1041 kütük. 10 pafta ve 164 parsel sayıda kayıtlı lastik fabrikasınm 279 milyon TL. karşılığı Türkiye tş Bankası'na ipotekli olduğu da sonradan anlaşılmıştır. Böyle bir durumda tiç ayn kesimin çıkan söz konusu olur: îşçl ücretini almak ister; işveren iflası, en az zararla kapatmaya çalışır; banka ipoteği paraya çevlrerek. fabrikayı satışa çıkanp, verdiâi kredileri geri almaya çabalar.. Şimdi işçtler «Blz öcretlerimizl Isteriz, aynca İ5SİB de kalmak istemeyiz» derler: işveren «Ne yapayım. İflas ettim işte» diye yakmır, banka «Ben ipotek alacaklısıyım, paramı isterinu» diye dlretir.. Nasıl çözümlenecek bu iş? îşçi «tflas tnasası kurulsun, ben ücretleriml alayun» diye çırpmır; işveren, iflas başvurusunu geciktirerek zaman kazanmaya çalışır, banka müdürü, bir an önce fabrikaya elkoymayı planlar. Evet nasıl çözümlenecek bu İş? Benzeri örnekler, başka yerlerde de yaşanıyor. önümüzdeki günlerde daha acı olaylar da yaşanacaktır.. Bunun İçin ne yapıp yapıp, bu gibi olaylann önüne geçmek: bu gibi lflaslar kaçmılmazsa, bunlann yıkıcı sonuçlarını hafifletmek için bugünden kalıcı önlemler almak zorundayız. Bankerler olayı, devletl, bürokrasiyi ve toplumu çok amansız ve denevsiz yakalamıştır. Şlmdi önümüzde bankerler olayı var. Bundan da dera alarak, bir an önce. bu gibi olayları, bu gibi İflasları yakmdan izleyip, gereken çözüm yollannı gözönünde tutmalıyız. 24 ocak kararlarını alkışlayıp, bu günü bayram ilan etmekle bu iflaslar önlenemedi; gimdl de bu kararları eleştirenlere kızarak, bu olayları önlemenin ya da geciktlnnenin olanağı yoktur. Şimdi kızmak değil; bu gibi olaylar için köklü önlemler almak zamamdır.. Zamanı, kızarak değil, önlem alarak kullanmak zorundayız. Çünkü bu iflaslar «zabıta vakaları» değildir. Anayasa (Baştarafı 14. Sayfada) öte yandan Başkanlık Di vanının dün sabahkl toplantısında, Danışma Meclislndeki gruplaşma eğilimlerini ayrmtılarıyla değer lendirdiği bğrenildi Başkan lık Divammn, konuyla ilgl1 değerlendirmesinde, üye1 ler arasmda bir gruplaşma ya da hizipleşme bulunmadığı yolunda genel bir görüş oluştuğu blldirildl. Bu değerlendlrmede, basında gruplaşmalar konusunda yer alan haberlerin gerçekleri tam anlamıyla yansıtmadıgı görüşü de ağırhkla yer aldı. Başkanlık Divamnın dün yaptıgı toplantıda aldıgı kararlar Danışma Mechsi Baskanı Sadi Irmak tarafından bugün bir basın top'pntısıyla acıklanacak BMCTM 30 üstünlügü: Yeıti dizel motoıia kalite ve tasarruf üstünlügü! 30.000 km (9 ay) garanti! Km'de yalnızca 515 kuruşluk yakıt harcaması! TM30 Kapalı Kamyonct Şehiriçi, yakın çevre yükyolcu taşımacılığında... « * • Işte kanıtı: • » KONYA DA 21 (Baştarafı 14. Sayfada) Merkez Komite üyeleri M. Hay ri Durmuş, Mehmet Canyüce, Yıldınra Merklt'ın de bulunduğu 11 sanığın savunmaları yapıldı. Sanıklardan Hıdır Akbahk yargıcın bir sorusu üzerme «Merkeı Komiteslnin kararlan ysnlış olsa dshi jerine getirildl. Yerel Komitenln Merkez Ko mlteslnin kararlarını tartışma8i formallteden ibaretti, iist as. ta emir verdinıi emir mutlaka yerine getirilirdi)» dedi. MAHKTM OLDULAR ADANA Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mahkemede kasten adatn 61dUrmek suçundan yargılanan Adnan SongiU ile Ktnan Fakıoihı 8'er yıl ağır hapıs cezasına çarptınldılar. DAVA DÜŞTÜ İSTANBÜL DİSK eski Genel Sekreteri Fehmt Işıklar hak kında devletin güvenlik kuvvetlerini tahkir ve tezyıf suçundan açılan dava düştü. Işıklar'm Demokrat Gazetesi'nde Kahramanmaraş olaylarına ilişkın açıklamasında suç islediği öne sürülerek açılan davada 5 yıla kadar hapsi istenıyordu. ANKARA Ankara Sıkıyönetira Komutanlığı Askeri Savcılığı Türkıye Mimar MUhendis Odaları Birliği eski Genel Başkanı Teoman öztürk. ve 15 eski TMMOB veya oda yöneticisi hakkında bes ayn suçtan 14 yıl hapis cezası istemiyle dava açtı. Savcı sanıklardan, Mnrat Gttmrükçfloğlu ve Olcay Altmday'ın üç aydan bir yıla kadar hapsinl istedi. TCK'nın 142/35 maddelerl gereğince 1 yıldan 4 yıla kadar hapsedilmeleri istenenler ise çunlar: «Celal Beşiktepe, Arif Pelikan ll, HÜseyln Ayaz, Tuncer Güven soy, All Fuat Atalay, Mehmet Paçacı, Hasan Çolak (Çercioğlu), Mustafa Aimaes, Etben Akçelik, (Ozçelik), Faruk Akın bingöl (Akbingöl), Gürkan Can Osman Ooğan ve All Can.» MHP 0AVASI • 1 Numaralı Askeri Mahka mede görülen MHP ve Ülküct Kuruluşlar davasında 1 numa ralı belgelerin okunması eür dürülüyor. Duruşmada dosyads bulunan arama, yakalama, yllz. leştirme tutanaklan ve bazı be geler okundu. Bazı sanıklar yüî leştirme Ve arama tutanaklan nı kabul etmeyerek belgelerlı usulsüz olarak düzenlendîğln! iddia ettiler. • Askeri Savcılığın açtığı biı davada, Hacettepe Oniversites! Fen Fakültesi öğrendsi Cahii Koray içm DevYol militara ol mak, çeşitH eylemlerde bulun mak ve MGK pleyhine yazılaı bulunan pankart asmai suçımdan 15 yıla kadar hapis cezası istendi. TM 30 Mınıhu, TM30 Kasalı Kamyonet Tanık (Baştarafı 14. Sayfada) böyle bir usül olmadığım, söy ledim. Bu şekilde bu konuda blrşeyler yapUmak Istendiğin izleniminl edinmiş oldum. Bu karann Hffill genel mfidürlert tebliğ edilmemesi sonucondn Genel Müdürlükçe Bayrndırlıh Kurulu karanna ters düşen uy pulamavîi devam edilmiştlr.» Duruşmanın öğleden sonraki bölümünde tanıklardan Demiryolları Inşaatı Ankara Bölge Müdürü Rıfat Yıldınm, Müşteşar Yardımcısı Kayhan Yüce yalçın, Baş Müşavir Öztekin Büyükalp ve Yuksek Fen üyesi Ali Demirtaş dmlendıler. Duruşma ileri bir tarüıe bırakıldı. TM 30 Monoblok Kasalı Kamyonet BMC, üretimde kalitedir. Kalite ve çeşitte sürekli gelişmedir. BMC, TM 30 kamyonetleri ve minibüsüyle yakın çevre taşımacılığına yerli dizel motorun tüm avantajlarını getiren güçlü, uzman kuruluştur. TM 30'ların motorlan BMC tesislerinde üretilir. O nedenle, yerli olmayan motorlara göre, yedek parçaları boldur, hesaplıdır. BMC, Kalite ve Siz. Bir alıcının odedığı paranın hakkını veren esas unsur: Kalitedir. Otomotıvde ıse kalite, lyı malzeme iyi işçılık kadar ılerı teknolojıdır Işte bu nedeniedır kı, BMC, araştırmagelıştırme birımlerıyle, yuksek muhendıslık bılgısıyle. TM 30'lar* normal hız, yük ve yol koşullannda yalnızca 515 kuruşluk yakıt harcar. Her TM 30, yalnızca BMC'nin verebildiği 30.000 km (9 ay) garantiye sahiptir. Ve yurdun her yöresindeki güçlü BMC servisi tüm TM 30'lann hizmetindedir. Yararlanın BMC'nin yerli dizel motorlu, yakıt gideri az tasarruf dizisinden: TM 30 dizisinden! Türkiye Genel Sanayi Satıcılan= BMC ve Ticaret A.Ş. OTOMOBÎLCİLIK VE TİCARET A.Ş. Gazi Bulvarı, No. 4749 IZMlR Tel: 14 54 7Q, Teleks: 52583 otom tr Telgraf: ÖzakatIzmır ^' Askeri (Baştarafı 14, Sayfada) yeminll duruşma bevanlarında sanığın bu firgüt Uvesl olduğu hususunda bilgilerlnin bulunma dığını söylemişlerdlr. Bunlandan Şenol Solak, sanıgi kendi» sinin başka suçtan tutuklu olduğıı sırada ajnı cezaevinde bu lunmaıan münasebetiyle tanıdığını açıklamaktadır ki, bu haliyle tanımadığı kişinin örgüt üyesi uldujhına dair polis beyanının esasen inandıncı yanı da bulunmadığı izahtan vsreste bu. lunmaktadır.» Kararda aynea, Rıze Garnizon Komufanlığı ve Rize Emni» j'et MUdürlüğü'nün vazu<>nnın bır dayanağınm olmaması doğruluğunun saptanamaması nedenlenyle kanıt nıteliğı taşımadığı da kaydedildl. ÂNADOLU MAKİNE ENDÜSTRÎ VE TİCARET A.Ş. Bankalar Cad. No. 19 Bozkurt Han, Kat 1 KaraköyISTANBUL Tel: 45 03 20 (4 hat) Teleks: 24639 anrak tr Telgraf: AnamakineIstanbul Veli Acar (Baştarafı 14. Sayfada) 1980 tarihinden önce Vell Acar'm ölüm cezasımn yerine getlrilmesine ilişkin tezkere, yasama organma sunuluu. ancak karara bağlanamadı. Adalet Komisyonu'nun hazırladıgi Veli Acar'm ölüm cezasımn yerine getlrilmesine ilişkin kanun tasarısı, önümüzdeki günlerde Danışma Meclısi Genel Kurulu'nda ele alınacak • Sağlık karneml kaybettim. Hükümsüzdür. S«rap ŞENER tasarım ve çizim becerisiyle, yalnız urun değil, teknoloji de üretmektedır Bu yuksek teknolojıyle ye metodık kontrollarla kalıtesıni sürekli yukseltmekte, Batı standartlarına erışmekte, hatta, zaman zaman, onları geçmektedır. Nitekim, Ispanyâ'da, yıl, kendi alanında kalite konusunda en başarılı kurulusları seçen, uluslararası "EDITORIALOFFİCE",// 1981'deBMC'yi "Üstün Başarı Ödülü" ile ödüllendirmıştır. BMC'nin kalite tutkusunun amacı: Ülke sanayiinin gelişmesine hizmet etmek ve sızin paranızın tam karşılığım hatta daha fazlasınıverebilmektır.