Katalog

Cumhuriy*t 2 OLAYLAR VE GÖRÜSLER •klenmla elmasıdır. Atatürk kendl dönemlnde yasamış IL Dünya Savası'ndan önce, savas sırasında Fransa'da başbakanlık yapmış Plerre Lavale'ln, ttalyan dlktatörü Benito Mussolini'nln sonlarınm ne olacağını önceden söylemiştir. Bunlar dedlği gibl de çıkmıştır. Atatürk'e hayran olanlardan btrl de A. Hitler'dlr. Onun 1941'de îsmet înönü'ye gönderdlgi bir bildlridekl Atatürk'le llglll su satırlar bu savımı dogrular: «Talihln yUzilstü bıraktı^ı, yazgınm korkunç blr hozguna u/Çrattıerı blz eskl savas arkadaşlarına kurtulmanın, kalkınmanm görkemli ilk Hrneğlni veren adarn!» Oysa Atatürk A. Hltler'i ne begenmiştlr ne de sevmlştir. Bunun sayın Prof. Dr. Muvaffak Seyhan'm bu gazetede 7 mart 1981'dekl blr yazısmdan açıkça ögrenmekteyiz. 8ONÜÇ Atattirk'e öke denllmesinln bir nedenl Türk ulusunun kurtancısı. TC'nln kurucusu. «mazlum uluslamn uyanmalarında önder olmasıyla birlikte. geleceğl önceden gören. adeta yalvaççasına (peygamberane) diyebileeegimiz bu sezglleridir. Onun 19 mayıs 1919'da Samsun'a çıkması blr «Enver Pasa Serüvenclllgl» kesinllkle değlldir. Pletro Canonlca'nm Taksim alanmdakl yontusunda llerlye dogru adımı atan üniformalı adatn, Bergson'cu blr sezglnin somutlaşmış anıtıdır; daha sonraki toplumsal, siyasal, devrlmci uygulamalarından onu tam bir bagımsızlıftın. tam bir ilericlliğin slmgest. para babalarına. toprak agalanna, fabrika krallanna değil, yoksul Türk halkma arka çıkan, devletçl yüee blr kahraman olarak görmekteyiz. Bu satırlarm naçlz yazarı J. Seıar'm. O. Cromwell'in. Bttyilk Frederlk'ln, G. Wasblngton'un, Napoleon Bonapart'm, V. t. Lenin'ln »zyaşam öykülerlnl oldukça derlnlemesine lnceleyeblimistir: ama hiç blrinde Atatürk'tekl «sezgrUye dayanan bu eşsiz nlteliğe, halka yönelik bu eşslz «sevgl»ye asla rastlamamıştır. Bundan ötürü onların htç birlnl Atatürk ölçüsünde ne begenebllmls ne de sevebilmiştlr. 19 Mayıs'ın bllinclnl taşıyanlardadır bütün umudumuz. Atatürk gençllginln bayramı kutlu olsun. 19 MAYIS 1982 dir. M ustafa Kemal AtatOrk'On. 19 Mayıs 1919'da başlattığı büyük hareket, sezgisinln, inancımn btlinclnln eserlf Felsefecl Emin Erlşlrgll 1937 martının bir sabahında Mllll Eğltim Bakanlıgı müfettişl olarak Kayserl Llsesi'ne geldi: gellr gelmez de okulun son sınıf yazın dalının felsefe dersine girdi. Ruhblllm'le, toplumbilim'le, mantık'la,, felsefe'yle llgill kiml sotuları yönelttiği öğrencilerln hlç birinden kandırıcı, doyurucu, beğenilir yanıtlar alamadı. Emln Erişlrgll bir süre sustu; sonra biraz sert bir ses tonuyla öğretmenlmize şunları söyledi: « Bu sınıf bir felâket!Bari begendifcinlz bir öğrenclyi siz seçln de ben onunia konuşayım!.» Gerçekten de kafası işler, aftzı laf yapar, bu konulara çok meraklı, elinden kitap dUşmez. parasız yatılı bir arkadaşunıza öğretmenl' mlz, enikonu bir perişanhk lçersinde u* sulcacık: « Çabuk tahtanına başına »eç!» Göreyim seni!..» dedl. SORULAR Emln Erlşlrgil bu öğrenciden pek çok soruya çok çok güzel yanıtlar aldı; sonra ondan «zekâ»nm (anlak) bir tammlama8inı istedl. Buna verilen karşılık şöyloydi: «Düsünme işlevl tiplk olmayan bir durumun Içerlslne blrden Işleyebllirse buna «zekft» (anlak) denir; ama onun başka bir tanımı da yok defcildir; bu, aletler yapmak, onları sonsuz denecek biçlmde değlstirebilmek yetenegldlr.» Emin Erlşirgil'in asılmış yüzünde artık tatlı bir gülürasemenin çizgileri dolaşmaktaydı! Bunun ardmdan o su soruyu yapıştırdı: « Peklyl evlâdım akıl (us) nedir?» öğrenclnln sözlerl hemen şunlar oldu: «Düşiinme tşlevlnde bellrll sorunlar tasarlanır, onlar kavramlarla anlatılır. Bunlar üzerlnde derlnlemeslne egllme (teemmUI, reflectlo) Işlemine dayanan açıklamalar yapılırsa, dUşunmenin bu blçimlne «akıl» (us) ya da «akıl yflrütme» (us yttriltme) denlllr!..» Erlşlrgil bu kez memmmluğunu daha bcllrten bir yüz anlatımıyla başka bir soruya geçtl: « Pekl oglum.. Hads (sezgl) nedlr?» Çalışkan ögrenclnln yanıtı şöyleydi: « Efendim (Yaratıcı Tekamül) (evrim) adlı çevlrl yapıta göre, dUşünme Islevlnde olup blten bir seyl ya da lçinde bulunulan bir Gençliğin 19 Mayıs'ı MUSTAFA KEMAL ATATÜRK, SEZGİLERİYLE GERÇEKLERİ KAVRAYIP UYGULAMAYAGEÇEREK BAŞARILARA ULAŞMIŞTIR. 19 MAYIS 1919'DAKİ GİRİStMİYLE YEPYENİ, ÇAĞDAŞ BİR TÜRKİYE KURMASI DA BU ÜSTÜN NİTELİĞİNtN ESERİDİR Doç. Dr. Sırrı AKINCI dnrumn hiç bir kavrama basvnrmadan duymaya, grerçeğe tam uygun biçlmde kavramaya «hads» (sezgt) denilir; o içgüdüyle zekânın (anlak) karışımından oluşur; daha açıkçası kendl billnclne erlsmls bir tllr Içgrildüdür!) Emln Etlşirgtl: «Aferin!. Sana bir soru daha soracagım; Bncekiler glbl bunu da bllirsen, bir kitabımı Imzalayıp sana armağan edecegim!» dedlkten sonra buna <c Türk tarihlnde hads (seiffl) sahibl bir klşiyi göster!» sorusunu ekledl. ögrenclnin yanıtı tek bir adın dile getlrtlmesi oldu: «Atatürk!» Pelsefesel sorgulama bitmlstl. ögrencl. Erişirgil'in kendisine övgüler dolu armağan yazısmı, imzasmı taşıyan «I. Kant'tan Parçalar» adlı kltabıyla sırasına oturmuştu. SEZGİLER Atatürk bir ökeydl (dahlydi). Buna 30 ağustos 1922 büyük utkusunun hemen ardından tnglltere Avam Katnarası'nda D. Lloyd George açıklamış, sonra da dünya kamuoyu bu savı duraksamadan benlmsemiştl. Demek ki o ökellğinl 41 yaşmdayken kanıtlamıştı. Oysa sezgiclllglnl yasamı boyun ca hep göstermlştir. 19 mayıs 1919'dan çok kısa bir süre sonra Havza'da güvendlgl, sevdiğl Mazhar Müfit admdakl bir arkadaşma. büyük utkuyu salt blçimde kazanacağımızı, daha sonra jrapılacak «Büyük Devrim»ln ögelerinl blrer blrer yazdırmıstır. örnegin «padişah»lık kaldırılıp €Cumhurlyet>in açıklanacağını. Emevî. Abbast saltanatlarına öyktinmenin bir ürünü, yararından çok zaran olmuş. «hllâfet»in kaldmlıp, «ümmetçlllk» yerine <ulusçuluk>un konulacagım, püsküllü gülünç fesin atılıp. Batı uygarlığının simgesl sapkanın glyileceglnl, Türkçeye hiç uymayan Arap abecesinin kaldırılıp, Latin kökenli abecenin benlmspneceglnl. Türk kadmlarına her çesit hakkm verileceğini. onların Türk erkeklerlne her bakımdan eşlt sayılacağım, îslâm dlnlnln Türk Devlett üzerlndekl etkisinin sıfıra indirileceginl. dlnln yalnızca birey vicdanına hükmeder olmasının sağlanacagını, esdeyimle ülkede «laylk» blr yönetlmin, tüzenin egemon olacağmı, körpe Türk çocuklannm beylnlerl. mahalle 1mamlarımn. sankh yobazlann tecvitll Arapça kokan sözümona Tannbilimsel zırvalanyla değil. kafalan pozitlf billmle yüklü pırıl pınl Türk öğretmenlerlnln blllmsel açıklamalanyla yıkanacagını... bir bir yazdırmıştı. Hlç şaşmayınız, olgunlar da bu defterde yazıldığı biçlmde gerçeklesmişlerdlr. Giderek (hatta) 1930'lu yıllarda Atatürk bu eskl arkadaşına arada blr su tümceyle takılmayı da bırakmazmıs: « Tahu Mazhar!.. Senln su tarihl defterlnin acaba nere«lne ıteldlk?» ÇtZtLEN HARtTA Saym hocam Prof. Dr. Sadl Innak'ın 10 kasım 1980'de TVdekl «açık oturum» da anlattıgı olaysa bu sftyledikierlmden aşağı kaimaz. 1907'de 26 yaşmdaki Mustafa Kemal Bey, «Harbiye»den sınıf. manga arkadaşı All Fuat Bey'e (Gn. All Puat Cebesoy) içktll blr sölende blr harita çlzerek vermistir. Bu harlta o zaman çok geniş ama çökmekte olan Osmanlı Devletl'nl yüzölçümü bakımından ktletlltmekte, TC'nln bugünkü resmi smırlarını tıpatıp göstermektedlr; ama bir fazlalığı vardır; o da bu taslaga «Musul»un İWTf ÂKBAL ve Hflvın Gençlîği... OKTAY Atatürk M •Hergeye kargm keslnlikle bir tfiğa doğru feojmaktayız. Bende bu inancı yaratan güç, yalnız. ülheme ve uluauma beslediğim sonsuz sevgim değil. bugun karanhklari; ahlâksızlıkları, şarlatanhklan içinds salt yurt ve gerçeh sevgisiyle ı;ıfe »erpmey* vt aramaya çalışan bir gençlik gördüğümdendir.» Mustafa Kemal, bu sözlert Ruşen Esref Ünaydın'a verdlgl blr resmln arkasına yaxmı«. Me r». m*n? 24 mayıs 1018'del.. • / M Gençlige inanmak, 'ifik serpen v« arayan' bte gençllge özlem duymak, böyle bir gençlik yeüstlrmek... 1918'deki genç generalin içinde yanan aydınlık buydu. Kesinllkle blr ısığa doğru kostugumuza İnanmak... Bugün 10 Mayıs... Atatürk'ün lki anlamh bayramı vardır: Birl 23 Nlsan Ulusal EKemenllk Bayramı. bunu Türk çocuklanna armagan etti. Blri de 19 Mayıs, Anadolu'ya ilk ayak bastıgı gun, bunu da gençlige... Türkiye'nin yannlan bugunün çocuklannın, gençlerinln en iyi biçimde yetiştirilmeslne baftlıdır. •Cençliği yettştiriniz. Onlara bilim v# kültürün olumlu düşuncelerini veriniz. Geleceğin aydınlığına onlarla kavusacahsmız. Özgür düsünceler uygulamaya konulduğu vahit Türk ulusu yükselecektir' derken de hep aynı doğrultuda, aynı yöntemde kararlıydi: Gençlige güvenmek ve bu gençliğin çağdaş bilirr.in verileriyle yetişmesini sağlamak. Üzerinde tarttşılan bir konuşması vardır Atatürk'ün... Işin ilginç yanı, bu konuşmayı bildiri biçlminde yaymlayıp dağıtan çevreler, yıllar sonra islerine gelmediği için 'hayır böyle bir konusma yohtur, bu honuşma Stalin'lndir' dlye yadsımalara kalkışmışlardır. Oysa Bursa konuşması tarihsel bir olgudur. yalnız. kalabahk önünde değil, bir yemek masasında, orada buluntınlann önünde söylenmiştir. «Türh genci devrimlerin ve yönetim biçiminin sahibi ve bekçisidir* diye baslayan bu konuşma daha ilk cümleslndon sonuna dek Atatürk'ün vergi damgasını taşır. •Bunların gereğine, doğruluğuna herkesten çok inanmı$Ur, yonetim hiçimmi vo devrimleri benimsemiştir. Bunlart güçsüz düşüreceh en küçüh ya da en büyük bir kıpırtı ve davranıs duydu muydu. bu ülkenin polisi vardır, landarma8i vardır, ordusu vardır, adalet örgütü vardır demeyecehtir. Hemen araya girecekür. Elle, taşla. sopa ve silahla, nesi varsa onunia hendi yapıtını horuyaeaktır.' Bugün Gençlik Bayramı... Gençlik ne istlyor? Bu bayram günü bu konu üstünde biraz düşünmellyiz. Günden gune artan nüfusuyla Türk ulusu genç. çok genç bir ulustur. Yaşları otuzun altında olanlar yuzde yetmişin üstündedir. Genç kuşaklar bir birl ardınca yetişiyor. Bunlann eline verilecek meşale ne olacak? Çağdışı düsünceler ml. yoksa çağın görüşleri. bilimleri. inançları mı? Oysa zaman zaman gençlerimizi bir takım gerici akımlara, çağdışı inançlara itelemek istiyenler çıkıyor. Atatürk'üc özlediğl 'devrimlerin bekçisi, sürdürücüsü" Türk gençUğini parçalamak. birbitine düşman etmek lsteyenler çıkıyor. Bu yüzden de gençlerlmiz daha yaşamın ilk adımlannda kınlıyor. yenik düsüyor. acılar çekiyorlar. 1925'de Kastamonu'da »Genç düşünoeli demeh gerçeh düşünceli demektir» dlyen Atatürk 1937'do çevresini aian gençlere şu sözleri söylemişür «S(«ler. yeni Türkiye'nin genç çocukları yorulsantz da beni izleyeccksiniz. Dinlenmemeh üzere yürümeye karar verenler hiç ml hiç yorulmazlar. Türh gençliğl amaca, bizim yükseh ülkümüze durmadan. yorulmadan yürüyecehtir.* Neydl o yüksek ülkü? Altı temel ilkenin çizdiği yol: Halkçı. Lalk, Devletçl. Cumhuriyetçi, Ulusalcı, Devrimd olmak... Bütun bunlan aynı zamanda. bütünüyle uygulamak, uygulatmak... Atatürk kurduğu partisine de, daha son ra devletln Anayasasına da bu altı ilkeyi koydurarak, gençliğin ve ulusunun sonsuza dek tam bağımsızlık gerçek halkçılık, sürekli devrimcilüt yolunda ilerlemesini istemişti. Bunu anlayanlar oldu, anlamayanlar oldu; anlamak lstemeyenler. anlamak işine gelmeyenler, bu ilkeleri bozmak, yozlaştırmak heveslilerl oldu Oluyor da!.. Atatürk'ün gençlige bıraktığı Cumhuriyetçi Türkiye'nin gerçek sahipleri, koruyuculan elbette ki genç kuşaklardır. Her kusak üstüne düşen görevi yapacaktır, yapmaya çahşacaktır. Daha sonra gelenler, bu görevi daha ileri, daha çağday. daha bilimsel bir aşamaya götüreceklerdir. Atatürk'ün gençlikten beklediği budur. USTAFA Kemal'l yücelten olaylar zlnclrlnln en sofllam halkalarından birlnl, Türkiye Cumhurlyetlnl koruma ve kollama görevlnl verdlğl Türk Gençliğlne güven duygularının canlı blr belgesl olarak Izledlğlmiz f19 Mayıa Gencllk va Spor Bayromlarıı olusturmoktadır. «19 Mayıa» denlllnce uaa İlk gelen hlc kuskusuz Atatürk'tür. «Gencllk ve Spor Bayramıının yapılablldldl tek ülke olma8i nedenlyle salt Türkiye' de değil. tüm dünyada da bu olgu Atatürk'e özgü blr ayrıcalık taşımaktadır. Kurduğu düzenl kendl ulusunun oençllğln» emanet ed«bllen blr «Lldor» olduğu Içlrt, bu olgu ckahramanlık» daflerlerlnln de Ostunde ölOmsuz ve bilimsel blr nltellk de kazanmaktadır. Ne var kl, kendl gencllğlmlz» olsun bu gerçeğl kavratmakta gec kaldığımızdcm emperyallzme karşı verilen kurtulus savaşının büyük önderl, devrimlerin yaratıcısı, Cumhurlyet'ln kurucusu Mustafa Kemal Atotürk'ü llderler safında terclh sırasına koyma aymazlığından vazgeçememişizdlr. «23 Nlsan Egemenlik ve Çocuk Bayrammnda olduğu glbl «19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı»nda da, Insana zevk veren tobloLarm renklerlnde kaynaşan o erdemll ideolo|lyl gormekte zorluk cekmlşlzdir. 19 Mayıs'lar ve Beden Eğitimi Öğretmenleri # ATATÜRK'ÜN GENÇLİGE ARMAĞANI OLAN 19 MAYIS GENÇLİK VE SPOR BAYRAMLARININ UNUTULMAZ BAŞARI, SEVİNÇ VE AN1LARINDA BEDEN EĞİTEVIİ ÖĞRETMENLERİNİN PAYI BÜYÜKTÜB Fikret ÜNLÜ" yenl bulguyu toplumlaro özüm8etmede çekllen sıkıntılor ve bunun doğal sonucu olusan savasımlar «19 Mayısılarda da kendini göstermistlr. Bugün günlük güneşllk glbl duran bu havadan önce, kara bulutlar ortasında çok şlmşekler çakıldığının blllnmeslnde yaror va^ dır. Üstu kapanmıs gibl gdzüken bir yarayı yenlden kanatmak nlyetlnde değlllz. Kuskusuz yararı da yoktur. Ancak, 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramlannı bu düzeye cıkaronlan, cağdas olmanın gereğini yapanları anmak Isterken, onlorın dıkenslz blr yolda yürümedlklerını vurgulamak en azından değerbllırllk ve vicdan borcudur. Kuçuk blr ayrıntı olarak gos terllmek Istenen etek pantolon değlşikllklerl ile basloyıp yabancılaşmakla da suçlanacak kodar ileri glden ve her dönemde gündeme gelen ama hiç bir dönemde de gündemde kalmayan bu tür glzll açık istemler «Gençlik ve Spor Bayramı»nin dış görünüşüyle görüntüsünü, lce dönük yönüyle de özunde onlamını değlştlr meye yönelik olduğundcm hep geri püskürtülmüstür. Bu kavganın öncellkle sahıp llğınl yapan Beden Eğitlmi oğretmenlerıni, bugunkü görkemli yapının usialarını konu eder ken, bunlan söylemeden geçs» mlyoruz. Atatürk'ten kalan bu mlrası onurla omuzlannda tasıyarak bugünlere gelen Beden Eğitlmi öğretmenleri «19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramıtnın basından sonuna değln sOren calışmalarından ötürü hlc blr zaman yakınmamışlardır. Tam terslne. kendl bayramları gibl gördüklerl «19 Mayısları» yosal yaptırımlara gerekslnme duymadan sahlplenmlşlerdir. Üstellk, cağdaş uygarlık düzeylne cıkabllmenin sorumluluğunu yureklerlnde duyarak, ödün vermeden bugünlere gelmlsler•e, kl öyledlr, o zaman bu onur belgesl onlara tanınan en doğal blr hak olmaktadır. Günün anlam ve önemlnden duydukları heyecanla birlikte, öğretmenöğrencl dayanısmasından karsılıklı sevgl ve saygıdan. halkın beğenllerlnden aldıkları doyumsuz gıda, onların bu görev alanlarındakl başarıların da «Itlcl güc» olmustur. Orta öğrenımden gecmlş her yurttaşımızın hangl yaşta olursa olsun Beden Eğltlml öğretmenlerınl unutmamıs olmalarının gerçek nedenl hlc de yanıldığımızı sanmıyoruz 19 Mayıslardaki öğretmen öğrencl llışkılerinde aranmalıdır. özenle duzenlenmlş blr parkın orta yerinde. öbek öbek, ollımorlu menekşelerle kucaklaşmış beyoz papatyaları andıran Beden Eğltlml öğretmenleri, belleklerıne takılıp kalmıştır. 19 Mayıslarda koca blr okul Beden Eğltlml öğretmeninln blr dtıdük seslnde blr el hareketinde, blr kac sayılık tempolarmda tek yürek olmuslardır O yüzden, «19 Mayıs Gencllk V9 Spor Bayramı» denilınce bızlm usumuza Mustafa Kemal Atatürk'ton sonra okul yönetlclleri w» tum öğretmenlerln katkılonnı vodsımamak koçuluyla GencMk ve Beden Eğitlmi öğretmenleri gelmektedlr. Türkiye, klml NATO ülkesl gibl üç tür savas kavrammı benlmsemiş bulunuyor: 1) Ortak savunma savaşı. 2) Ulusal savas, 3) özel savaş. Ortak savunma savaşı, adı Ustünde NATO harbidir: Kuzey Atlantik Anlaşması örgütü'ne bağlı 15 ülke (Beiçika, ABD. Danlmarka. Federal Almanya. Pransa, Hollanda, tıiRiltere, ttalya, Izlanda. Kanada, Lüksemburg, Norveç. Porteklz, Türkiye. Yunanistan) belirll koşullarda saldırıya uğradıklarında uygulanacak stratejidir. Ne var kl bu stratejt zaman içinde deglşmlştlr. • Baslangıçta NATO'nun askeri stratejisl «toptan karşılık» diye tanımlanıyordu. Üyelerden blrlslne saldırı tümüne karşı gerçekleşmiç glbi defterlendirilerek eyleme geçllecekti O yıllarda Sovyetler Blrliği atom silahlarınin menzill, Amerlka'ya dek uzanamıyordu. ABD'nln elindeki silahlar lse düşmanın toptan vokedllmeslni gerçekleştlrecek çaptaydı. «Toptan karşılık» stratejlsl bu mantık üzerlne kurulmuştur. Türkiye bu dönemde NATO stratejlsl İçinde Amerlkan nükleer koruma şemsiyesi altına girlyordu Blr süre sonra Sovyetler Birlifti kıtalar arası füzeler üretmeye başlayınca. ABD. tarlhinde İlk kez doftrudan doftruya tehdlt altma glrdl. Amerikan halkı lçln bu yepyenl bir durumdu Ne B1rlncl Dünya Savasında. ne de Iklncl Dünya Savaşinda Amerikan toprakları savaş görmüştü. Amerlkan toplumunun dolaysız blr nükleer tehlike menzlllne glrmesiyle NATO stratejlsl Vaşlngton'un çıkarlanna göre deıîistlrlldl. Bu kez «esnek karşılık» yöntemi benlmsendl. Bir Dogu Batı savaşında önce klasfk sllahlarla başlıyacak savaş. basamak basamak yükselecek. kısa ve orta menzilll ftlzeler de kullanıldıktan sonra kıtalar arası düzeye tırmanacaktı. Hpr blr asamada nükleer tırmanışı durdurmak çarelerl aranaraktı. Böylece blr NATO savaşmın İlk hedefi Tllrkiye topraklarında yogunlasıyordu: ama. Amerlkan topraklan son aşamaya dek güvence altına alınıyordu. 1960'lann lklnci yarısında NATO'nun yenl Rtratejisintn Türklye'yi İlk hedef nltellftlne dönüştürdüğünü. ama yeterince korumadıgmı uzmanlar ortaya koydular. Bu alandaki tartısmalar yoğunlaşırken NATO'nun GOnpydoeu kanadında yenl blr durum ortaya rıktı. 1984. 1967. 1974 Kıbns olavlarıyla blrlikte Erte den'rtnde Tilrklye Yunanlstan çellşkilprl. Ankara'yı arı gerceklerle karşı knrşıya bıraktı Atlna'nın doSuva doftru vayılma slyasası Tdrklye'ye ulıısnl savunma kavramınm temel koşullarını anımsattı. Ege'de 4'üncü Ordu kurulması bu yeniden uyanıçın olumlu btr adımıdır. Ortak savunmanın yanısıra «ulusal «avunma konseptUntn çağdaş öneml böylece vurgulanıyor. • Blr de özel savaş kavramı var. 1959'da ABD lle TUrkiye arasında tmzalanan «Dolaylı Sa'riırı Anlaşması» Ireriftlnde özel savss kavramını da taşımaktadır. 1960'lnrda gellstlrilen bu kavram. oldukça tartışmalıdır. özel savaş. kosulları ve hukukııyla birlikte gdndeme gtren bir kavgadır. Nlteklm Türkiye'de 1970'lerin ve 1980*Ierin sonuna dogru türetllen terör ve anarsi ortamı, özel savaş kosullarınm geçerli kılınması içln gerekçe yaratmıştır. *• Türkiye bugün üç boyutlu savaş kavramı içinde nasıl davranmak gerektiğlnl inceden lnceye hesaplamak zorundadır. Bugün terör ve anarşl bastırılmış görünüyor: ama, Ege'de Yunanlstan'la gerlllm ve çatışma olasılıgı ilginçtir. Hele Arjantin lle tnglltere arasındakl Falkland savaşının getlrdlğl sonuçlar. ulusal savaş kavramına öneellk veren uzmanlara yol gösterlci nltelikler taşıyorlar. Türkiye çok uzaklarda yasanan bu savaştari kendine dönük derslerl keRinllkle çıkarmalıdır. Üc• Tür Savas • Beden eğitlmi ve Spor'un Insanlara kazandırdığı üstun değerlerın. borış ve kardeşllğln, özgürlük ve bağımsızlık yetoneğlnln. toplumsal dayanış ma örneklerlnln sergllendlğl «19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramları»nı doğru değerlendırip, demokratlkleşme sürecin de Atatürk'ün gençlige olan yakınlığını bu potada yakalayıp olgunlaştırmak varken, blz olaya bir flllm senaryosu Izler gıbl bakıp geçmlşlzdlr. Üstellk bu senaryonun hozırlanma aşa masındc va gösterllmesl sırasında olsun, bırakalım öyle genlş ufuklu blr yaklasımı, çoğu kez rahat blr çalışma olanağı verilmek de Istenmemlştlr. Bağnaz ve gerlcl guçlerln, «baldır bacak» gerekceslyle gerlletmek istedlklerl «19 Mayts Gençlik ve Spor Bayramlarımın günümuze değln daha da güzelleştlrilerek getlrilmeslnde blr çok kişi ve kurumun payı vardır. Ancak. asıl neden. «Gençlik ve Spor Bayramıtnın temel felsefeslnde aranmalıdır. Cünku oloy ozündekl duşOnce He toplumun aydm ve cağdas katmanlarında yandaş bulmustur. Böyleslne guçlü blr kadroyu umursamazlıktan gelmek de samldığı kadar kolay olmamıstır. Işte bu deneylmler ısığında Türk Toplumu'nun aydm ve cağdaş Inson örneğinde hele bu alanda İlk sıraya koy maktan onur duyduğumuz Beden Eğltlml öğretmenlerlnl de yerll yerlne oturtmak ve hakkını vermek gereklyor. Cumhurlyet dönemlnl tumüyle yaşayanlar ve bu savasımdan geçenler gözüyle, acı totlı «annlarla süslu blr «Bayram» tarlhlne dönüp bakıldığın da kon'inun clddlyetl daha net görülecektlr. Bayramdan bayrama spor alanlarındo gözlenen o blrkac saotllk gösterller. gerçekten baldır bacak kaldırıp el kol sallamakla bugünku boyutlarına ulaşmamıştır. Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk'ün devrimlerlnln kök salıp yeneşmeslnde ve her UGUR MUMCU ÇCumhuriyet 19 MAYIS 1932 19 MAYIS 19 Mayıs. Türk kurtuluş tarihlnde benzerslz bir hususlyett olmak lâzım gelen şerefli blr yaprak Işgal eder. En lylmser kalpleri bile karartan korkunç fırtınalı gecelerln ufkundan sızan btr sabah yıldızı ne ise 19 Mayıs da blzlm lçln odur. ÇUnkü o sabah, mütareke sonu zincırlenen Türk'ün kurtancısı, kurtuluş yolunda İlk adımı attı: Büyük Gazi o gün Samsun'a ayak basmıştı! Mllll mücadele bu kutsl 1manlı hamlenin mahsu lüdür. Kurtuluş ve zafer yıl larından sonra sulh ve sükun senelerl geçlrdik; kurtuluş müjdeleyen yenl tarihin Uk günü hudutsuz zaferlerln yüksekliginl daha lyl anladıkça kıymettni daha çok gösterdt. Bugün onun manasını daha lçten kavramış olarak alkışlıyoruz. SİLAH KACAKCILIĞI VE TERÖR kitabı lle dlğer bütün yayınlannı 21 ve 22 mayıs KÜnleri saat 14 19 arası Evrensel Kitabevi'nde imzahyor. MEVLIT Vefatmın 13. sene'i devriyesl münasBbet! île; HABİB EDİP TÖREHAN'ın aziz ruhuna ithaf edilmek üzere 20 Mayıs 1982 Perşembe günü öğle namazını müteakip Şişll Camiinde Mevllt'i Şerif kıraat olunacaktır. Merhumu sevenlerin ve arzu edenlerin teşriflerl rica olunur. Cumhuriyel Sahlbl: Cumhurlyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. adına ., NADİR NADİ Cenel Yayın Müdürü: MUesseseMüdürü: Yazı Ijlerı Müdürü HASAN CEMAL EMİNE UŞAKLIGİL OKAY GÖNENSİN „ Baatn v« Yayan .Cumhurly»! Mılbaacılık ve Oazeteclllk T.A.Ş. Petla Kututu: 246 ISIanbul Tal: 2097 03 (5 Hat) BÜROLAR • ANKARA: Konur Sokak no. 24/4 Yanltahlr T«l. 17 5825175866 Idare 183335 • İZMİR: Hallt Zlya Bulvarı No: «5/3 Tel: 28 47 0 9 1 3 12 30 • A D A N A : AtatUrk Caddaal, Türk Hava Kurumu Işhını Ka» 4/J Tel. 14 55019 731 . AÎLESÎ TAKVİM İMSAK OÜNEŞ OÛLE 13.İÜ İKİNDİ 17.0? 19 Mayıs 1982 AKŞAM YATSI. S.38 3.35 20.23 22.16