Katalog

Cumhuriyet 6 EKONOMİ 29 NİSAN 1982 GÛNÜN AYNAS1 ilk üç aydaki artış hızı sürerse 9 Türkiye, IMF'ye en çok enflasyon yüzde 40 ı da aşacak borcu olan üç ülke arasmda ! ANKARA, (ANKA1 Türkiye'nin IMF'ye olan taahhütierinin toplamı 1 milyar 417,1 milyar özel çekme hakkı (ÖÇH) tutanna ulaşıyor. Kotayla birlikte hesaplanan taahhütler, 300 milyon ÖÇH'lik kotaya göre taahhütlerin tutan 4,72 puan olarak hesaplanıyor. Kotaya göre, borç yükünün hesaplanmasında Güney Kore, 5,57 puanla ilk sırada, Jamaika ise 4,79 puanla Türkiye'nin üzerinde yer alıyor. Taahhütlerden kotanın düşmesiyle bulunan net borç miktarı ise, Turklye içm 1,4 milyar dolar karşılığı ı milyar 117,1 milyon ÖÇH olarak görülüyor. Bu hesaplamada, Güney Kore 1 milyar 170,1 milyon ÖÇH ile ilk sıradaki yerini korurken, Yugoslavya 1 milyar 71,0 milyon ÖCH ile Türkiye'yl üçüncü sırada izliyor. IMF'YE BOBÇLAR (Milyon dolar özel Çekme Hakkı olarak) tMF'YE Kullamlacak Ülkeler Taahhütler Net Borç Kredi Moritanya 168,2 127,7 22,5 Sudan 598,6 466.6 128.0 Türkiye 1,417,1 1,117,1 590,0 Güney Kore 1.426,0 1,170,1 531,7 (Jamaika 420.7 EKDNOMİDE Rakamların dili enflasyon konusunda iyimserliği önlüyor İŞÇfNIN EVRENlNDEN ŞukmnKFTENCI TürkIs Farkındasmız değil ml? Türkİş üst yönetlclleri ve onları destekleyen yazarlann havası değiştı; özellikle son haftalar içinde, işverenlere, Turgut özal'm ekonomik poütikasına, alışılmadık üslupta agır eleştiriler yöneltillyor. Şaşılacak bir durum yok ortada; ne Türkiye genellnde, ne de Türkİş özelinde değişen birşeyler de yok. Sadece Genel Kurul yaklaşıyor. Genel Kurul'a şunun şurasında bir aydan az bir zaman kaldı.. En büyük işçi kitleslni bünyesinde barındıran, Türklş'i yumuşak başlı, istenen şekle sokulabllir bir örgüt olarak görmeye ahşık olanlar kaygı duymamalılar. H^oş, deneyli olanlar, Türktş'in iç yapısını, delegasj'on dağılımını bilenler. Genel Kurul öncesi, birçoğu pazarlıklar içinde açığa çıkmasa bile, her gönülde yatan aslanm dürtüsünden haberlldirler. Üst yapmm. Ahmet ya da Mehmet'le değişmeyeceğini, Genel Kurul ardmdan da aslanların kış uykusu İçin lnlerine çekileceğlnl bilirler.. Türkls Genel Kurulu"na ilişkin haberlerl, kulis havasını alabilmek Için, satır aralarına da bakarak, söyleyenlerin, yazanların cephelerinl de gözardı etmeksizin. inceliyoruz. Toz duman arasmdan birşeyler görmek olanaksız. Kim klminle beraber? Kimin eli, kimin cebinde? Kim daha lyi, daha etkin bir Türktş'ten yana? Kim teslimiyetçi, kim demokrat? Anlamak, kavramak olanaksız.. Ibrahim Denlzcier ile Şevket Yılmaz raklp ml? îttlfak İçinde mi? Sadık Şlde İle Orhan Erçelik can düşmanı mı? Kavga arkadaşı mı? Emln Kul. Kenan Durukan sosyal demokrat mı? Üst yönetimln yol arkadaglan mı? Cevaplayabilir misiniz? Bu sorularm cevapları blrlki günde değilse bile, Genel Kurul'a kadar, belli ojacak. Ama gercekte biri. ya da ötekl dogru olduğu için değil. kulisler ve pazarhklar sonunda mutlak bir anlaşmaya varılacağı için blrtakım sonuclar ortaya çıkacak. Genel Kurul öncesi verilen demeçlere, söylenen sözlere bu kez de içerik acısından bir göz atalım.. Üst yönetimden yana olmuş hep Türktş'ln politikasmı savunmuş kişüerln sözlerine blr bakın hele; «Uzun süredir kıs «ykusuna dalan Türktş'In, ikinci veya üçüncü sınıf adamlarının dışmda (suspus) oturmaları. meselelerin kapalı kapılar ardında hallediİPceSI Inancı tçersine girmeleri, düşUndürücü ve üzüctidür» deniyor. Bir başka yazıda Türkîş'in uluslararası işçi kuruluşlan ile lllşkileri acısından Sadık Şide'nin görevden çekilmesl gereği vurgulanıyor. Doğru söze ne denlr? Yine de işçilerln, .anlayışı kıt bizlerin, değlşenln ne olduğunu kavrıyabilmemlz İçin, eleştlrl sahiplerinden biraz açıklık rica edeceğiz.. îbrahim Denlzcier. Sadık Şlde Türklş'l yönetlrlerken, Şevket Yılmaz. Orhan Erçelik, Mustafa Başoğlu, Kaya Özdemir yanlarmda değiller ml Idl? Yanlış hatırlamıyorsak Sadık Şide Bakanhğı kabul ederken tek başına karar vermemiştl. Kararda nem Yürütme Kurulu'nun hem de bütün arkadaşlannın onayı yok mu idi? • Bütün bu isimler, bugüne kadar Türkİş'in aldığt bütün kararlar, yaptıSı bütün lşlerden birlikte sorumlu değiller mi? Sadece kendi sendikalarında değil, diğer sendikalar içinde de, degil sosyaldemokrat, demokrat muhalefet bırakmamak için bile lşblrliği, kader birliğl yapmamışlar mı İdi? Gercek apaçık, Türktş'te delegasyon dağılımı, geçen Genel Kurul'dan da çob daha gerlde bir yapılanmayı içermektedir. Bu nedenle kader birliği edenler. rahathkla aralannda sandalya kavgası yapabiHrler. îşçiyl, kamuoyunu oyalamak için de, birşeylerin değiştiği izlenimi uyandıracak gösterllerl deneyebllirler. Ama yanılıyorlar, kurt sendlkacılığm cambazlıklan, sadece delege dağılımt lyi düzenlenmiş bir Genel Kurul'da, genel kurul kazanmaya yarar. îşçi tabanı arkasında. güçlü, gercek sendikacılıftm yolu bu değildir.. Ticaret Bakanhğı Toptan Eşya Fiyatlan Endeksi ayda % 3 artmaya devam ederse yıl sonundaki artış % 43'ü bulacak. Ayda % 2'lik artışlarla bile bu oran % 30'un altına inemeyecek. Istanbul'da ise yılın ilk üç ayındaki fiyat artış temposu devam ederse yıllık enflasyon £arklı endekslere göre % 45 ile % 80 arasında gerçekleşecek. Ekonomi Servisl 1982de enflasyon oranı yüzde kac olacak? Pek çok kişi bu soruyu soruyor ve yapılan farklı değerlendirmeler arasında gerçeğ\ bulmaya calışıyor. Yetkililere bakarsanız yıl ba şında saptanön ve ücret artışlarına da esas alınan yüzde 25'lik oran aşılmayacak. Bu oranın aşılmaması ioin gereklı önlemler alınacak ve enflasyon bu sınırda durdurulacak. Yılın ilk üc ayına llişkin tüm fiyat endekslerinm belli olduğu şu günlerde bile yetkililer bu görüşlerinde Israr edfyorlar. Fiyat endekslerinl düzenleyenlere ya da bu endekslere biraz dikkatllce bakıp de lyimser hesaplar yapanlara bakar6anız bu kez yüzde 30'lar dolayında bir yıllık enflasyon ora nı tahmlnlyle karşılaşıyorsunuz. Fiyat artışlarının yılın bımdon sonrakl dönemlnde ya vaşlayacağı varsayımıyla yüzdo 30 ile 35 arasında bir yıllık enflasyon oranı cok gercek dışı görünmüyor. Ancak ceşltll fiyat endekslerinde bu yılın İlk üc ayında meydana gelmiş olan artışları esas alarak hesaba oturduğuj muzda yüzde 3035 arasındakl yıllık enflasyon oranı da biraz lyimser görünmeye başlıyor. Fiyat artışlarının yılın ilk üç aymdakj tempoda sürmesi halinde toptan eşya fiyatlarındakl yıllık artışın yüzde 40'ları bulması, perakende tüketicl fiyatlarındakl artışın ise özellikle İstanbul ve Diyarbakır gibl kentlerde bunun da üstüne cıkması kacınılmaz görünüyor. layarak ayda yüzde 2'llk bir tempoya düşmesl halinde bile bu endekstekl yıllık artışın yuz de 30'u aşması kacınılmaz görünüyor. Yüzde 25'lik hedefin tutturulması içln aylık artışların ortalama yüzde 1.5 dola ymda olması zorunlu. Gene Ticaret Bakanlığı'nın İstanbul Geçinme Endeksi ndeki gelişmeye bakıldığında cok daha vahim blr tabloyla karşılaşıyoruz. BU endekse gö' re yılın ilk üc ayında İstanbul' da perakende fiyatlar yüzde 12.7 artmış, yanl aylık ortalama artış yüzde 4'ün üstünde. Ayda yüzde 4'lük artış temposunun sürmesi halinde yıllık f i yat artışının yüzde 6O'ı bulması kacınılmaz. Bundan sonrakl aylarda ortalama yüzde 3'lük artışlarla bile bu oran vıl 80nunda yüzde 47'yl buluyor. Ancak aylık artışların yüzde 1 glbi olanaksız görunen blr orta Yatırım mallan ürefimini tesvik tebliSi hazırlandı ANKARA, (a.a.) DPT Teşvik ve Uygulama Dairesi Başkonı Prof. Ekrem Pakclemirll, yatırım mallarının üretlmini geliştirmek amacıyla yeni bir tebliğ hazırlan dığını bildirdl. Pakdemirli yatırım mallarını Türkiye'de ııretmek ve ithal yerine, yer li makine üreten fabrlkaları teşvik etmek lcin zorlayıcı olmayan özendirlci tedbirler • getirileceğlnl kaydettl. Pakdemirll, ihracatı teşvik amacıyla yeni tedbirler alındığı' nı hatırlatarak son çıkan kararname ile Istihsal vergısl ara kademelerinde alınan Istihsal vergi ladelerl ve 1933 yılından Itibaren ek vergl lade oranlorında değişiklik yapıldığını da söyledl. ÎSTANBUL (UBA) Malatya Sigara Fabrikası'ndan «onra, Istanbuı Kartal Maltepe ile îzmlr ve Adana'daki sigara fabrikalarında da teknik bakım için blr süre üretima ara verileceği, bu arada Tekel'de üretimin en yüksek dtlzeye ulaştığı belirtildi. Sigara fabrikalanndakl Uretime ara vermenîn «ttretbn verjmindeki artış»tan kaynaklandığını bellrten Tekel yetkillleri, geçen dönemde yüzde 50"nin altında seyreden üretimin şimdi yüzde 67 70 arasında oldugunu, teknik bakımlardan sonra b u oranın daha da yükseteceğini kaydettiler. Yetkililer, 1981 yılında 10 tonu Yugoslavya'ya, 5 tonu Suudi Arabistan'a olmak üzere 15 ton Samsun sigarası dışsatımı yapıldığını, şimdi de, akreditif geldikten sonra Suudi Arabistana 5 ton Samsun sigarası satılacağını bildirdiler. Malfepe, îzmir ve Adana sigara fabrikalan bakımda lamaya oturtulması halinde yıllık artışın yüzde 25 dolayında tutulması olasılığı ortaya çıkıyor, Ticaret Bakanlığı'nın Ankara Geclnme Endeksi, yüzde 25'lik yıllık hedefin tutturulması hat Kamu yatmmlan 1981de 656 milyar lira oldu ANKARA, (ANKA) 1981 yılı yatınm programı ile, mahalli idareler dı şında, toplam 667,2 milyar liralık ödenek tahsis edilen kamu kuruluşlan, ya tınm projelerine 656,1 mil yar liralık nakdi harcamada bulundular, kamu kuruluşlan yatınm proje lerinin, yapılan harcamaya göre 1981 yılı içlndeki nakdi gerçekleşme oranı yüzde 83 oldu. Ancak, 1981 yılı aralık ayı sonu itibariyle revizelerle birlikte. toplam ödenekleri 667.2 milyar liradan 793.4 milyar liraya yükselen kamu kuruluşlannın, re vize programa göre yatı nm gerçekleşme oranı ise yüzde 98 olarak belirv lendi. ÇEŞİTLİ ENDEKSLERE GÖRE MUHTEMEL ENFLASYON ORANLARI (Ayda % 1 , %2 ve %3'lük artış varsayımlarına göre) 1982 İlk Ayda Ayda Ayda %2 %3 %1 3 Aylık artışla artışla artışla Artış yıllık yıllık yıllık artış artış artış Ticaret B. Toptan Eşya % 9.5 %19.8 %30.9 %42.8 İTO Toptan Eşyo % 9.9 %31.3 %20.2 %43.3 Ticaret B. istanbul G. %12.7 %23.3 %34.7 %47.0 İTO İstanbul G. %11.2 %21.7 %45.0 %32.9 DIE istanbul G. %15.5 %26.4 %38.0 %50.6 Ticaret B. Ankara G. % 6.6 %27.4 %16.7 %39.0 DİE Ankara G. ' %10.2 %31.7 %20.6 %43.7 DİE Dlyarbakır G. %14.3 %36.6 %25 0 %49.0 tâ bu hedefin altında kalınması acısından umut veren tek endeks. Buna karşılık Oevlet istatistik Enstitüsü'nün Ankara, istanbul ve Diyarbakır glbi lller lcin derlediğl tüketicl endeksleri Ticaret Bakanhğı rakamlarından cok daha kotümser bir enflasyon tablosunu 8erglllyor. Örneğin DİE rakamlarına göre yılın ilk üc ayındaki temponun sürmesl ha lınde yıllık entlâsyonun İstanbul ve Dıyarbakır'da yüzde 75' In üstüne cıkması kacınılmaz görünüyor. Rakamların diliyle varılan sonuclar bunlar. Tobil gercek yaşamda fiyotlar bu rakamlara uymak zorunda değiller. An cak enflâsyonu besleyen etkenlerin gellşiminl unutmadan bu rakamlara bakıldığında 1981 enflâsyonu konusunda yetkililer kadar iyimsar olmak da her halde hlç kolay değil. ca Kastelli Cenel Kurulu Istanbul Haber Servisl Banker Kastelli'nin Genelkurul toplantısı dün şirket merkezinde yapıldı. Toplantıda konuşan Yönetim Kurulu Eaşkanı Cevher Özden, 1981 yılmda sermaye piyasasında alınan hukuki tedbirler İle piyasada gö rülen güvenşiz ortamın tamamen yok edildiğini ve sermaye piyasasmın gereken güven ve seyyaliyet içinde yüksek verimlilik sağlayan hale geldiğini söyledi. Faaliyet raporuna göre 1981 yılı içinde banker Kastelli'nin toplam satışı 104 milyar lira oldu. Aynı dönemde tasarruf sahiplerine 7 milyar 205 milyon lira net gelir sağlanırken, şirketin 129 milyon lira kâr «ttiğini açıkladı. Banker Kastelli A. Ş.'nin yeni yönetim üyeliklerine Cevher Özden (başkan) Yünıaz Karakoyunlu, Ertan özdemir özcan özkan ve Alpay AIi seçildiler. Eu arada Kastel inşaatm dün yapılan genel kurulunu da bir konuşmayla açan Yönetim Kurulu Başkanı Cevher özden, înşaat Sektöründe görülen durgunluğun 1982 yıhnda değişmeye bağlayacağını ve faaliyetlerin hazırlanacağı kanaatin de olduğun u söyledi. Öte yandan, BİMTAŞ Gsnel Kurulu dün yapıldı ve yeni Yönetim Kurulu üyeleri belirlendi. BİMTAŞ'ın toplam 139 Işgününde 1 milyar 777 milyon liralık net satış yaptığı, tasarruf sahiplerine 1981 yılmda 156 milyon 300 bin lira dağıttığı bildirildi. Şirketin geçen yılki kârının ise 4 müyon 36 bin lira olduğunu açıklandı. yatlan Endeksi'ni el© alalım. Yılın İlk üc ayında bu endekstekl artış yüzde 9.5'l bulmuş; yanl ayda ortalama yüzde 3 dolayında blr artış söz konusu. Bu artış temposunun yıl boyunca sürmesi halinde bu endekstekl 12 aylık artışın (başka bir Ifadeyle aralık 1981 aralık 1982 artışının) yüzde 43'e yoklaşması gereklyor. Fiyatlardaki artış hızının yılın geri kalan bölümünde yavaş S: Merkez Bankası, Libyadan atacagı olanlara ödeme yapmaya bashyor ANKARA, (ANKA) Mer kez Bankası, Libya'ya mal satmış olup döviz bedelle rinln ödenmesi bu Olke tarafmdan geciktlrilen ihracatçılara, ihraç bedell dövizin Türk lirası karşılığm yeniden ödemeye başlıyor. Türkiye ile Libya arasm da imzalanan Karma Ekonomlk Komisyonu protokolu'nun Libya'nın Türklye' ye ödemesinl geclktirdigl borcları konusunda getlr r diğl çözüme göre, Türkiye Libya'dan nakit döviz karşılığı yılda 2.5 milyon ton ham petrol alımına esklden olduğu gibl devam ede cek, buna karşın, Libya Türklye'ye ve bu 2,5 milyon tonun üzerinde 1,5 mll yon ton daha ham petrol verecek. Türkiye'nin Libya* dan olan alacaklan bu 1,5 milyon tonluk ham petrolün bedelinden mahsup edilecek. Böyl'ece, Türkiye'nin Libya'dan aldığı ham petrol tutan yılda 4 milyon tona yükselirken, Türkiye'nin ihracat alacaklan İçin de bugünkü petrol fiyatlanyla yaklaşık 350 milyon dolarlık bir ek olanak sağmış bulunuyor. Protokolde ayrıca, TürklyeLibya Ticaret hacmlnln Tarım ve Sanayi alanla nnı da kapsayacak blçim de genişletilmesi öngörüldü. Türkiye'nin Libya'dan alacaklannın ödenmesi için 2,5 mılyon tonluk ham pet role llaveten 1,5 milyon ton luk ek kontenjan üzerinde nakit dövlzle ithal edilecek anlaşmaya varılması, Türklye için «ideal» bir çözüm sayılmıyor. Türkiye, Libya petrolünün paraflnli olması ve Türkiye'dekl rafineri lerin parafini ayıklayamaması nedeniyle, Libya petrolünün yurt içinde özellikle FuelOoll olarak kullanımında sorunlarla karşılaşıyor.. Ihracatçılarm dıs pazarlarda rekabeti önlenecek DUYURU İSTANBUL TELEFON REHBERİ DAĞITILIYOR Abopelerimızin, 3 mayıs 1982 tarihinden itibaren 1C82 yılı ödenmi^ abonman faturalanru ibraz etmek ve eskı telefon rehberlerinı ıade etmek kaydı ile. 1) Alfabetık Rehberlerinı, ücretsız olarak, 2) Meslekîer Rehberlenni ise 200. TL. ücret karşılığında. En yakın VYX Merkezleri ile Başmüdürlüğumüz bünyesindeki Td!efon Müdürlükleri dağıtım merkezlorinden temın edebilirler. istanbul Telefon Başmüdürlügü NOTAlfabetik Rehberlenn XXVII. sahifesinde Avustıuya Kod No. su yanlışakla 63 olarak yazılmı^tır. Doğruau 43 dür.. (Basm; 14495) M19 DPT, ihracat iein merkezi pazarlama sistemi kuruyor BURSA (a.a.) Devlet Plan lama Teşkilatı tarafından Bursa, îzmir, Antalya ile Adana veya Mersin'de ve İstanbul veya Bursa'da biı«r merkezi pa zarlama sistemi kurulacağı bıl dirildi. Yetkililer, Adana, îzmir ve Antalya'da kurulacak olan merkezi sistem birimlerınin yanısıra, Adana ile Mersin ve ETursa ile İstanbul illeri arasında yapılacak; tercihle bu illerde de birer birim kurulacağım açıkladılar. Yetkililerden alınan bllgıya !Töre, ihracatçılar uzun süredir dış pazarlarda Türk ihracatçılarının birbirleriyle rekabet etmelerinden yakınıyoriar. Yetkililer, Türkiye'nin döviz girdilerine büyük ihtiyaç duyduğu dönemlerde. Türk ihracatçılarınm dış pazarlarda Dir birleriyle rekabet ettiklerini ve bunun en belırgın örneğmin yaş meyve ve sebze üıracatçıları arasmda görüldügünü üelırten yetkililer. «llahs belırgin bir örnek de ipek halı uııacatıdır. 1981 yılmda İhraç e(Ulen ipek bab ıtuktar olarak İBS» yılında inraç eıtilenden yüzde 10u fazladır, ama sağianan döviz girdisi yine aynıtlır. Bunun sebebi ise Türk itaracaıçüaruun kendi mallannı satabilnıek için yurtdışında birbirleriyle rekabet ederek (iyat kırmaiandır.» dedıier. DPT tarafından oluşturulacak olan merkezi pazarlama sistemine bağlı olarak dış pazarlarda depolar ve antrepoıar gerçekleştirilecek, bu arada nakliye sorunu da kökten çözumlenecek. Eczacıbaşh Iran'a 4,5 milyon Bazı bankaların kârı 36 sigorta dolarlık serum ihraç edecek sirketinin toplam kârını asıyor Ekonoml Servisi Eczacıbaşı İlac Sanayil, iran Sağlık Bakanlığı'ndan 3,5 milyon şışelik ve 4,5 milyon dolar tutarmda yeni bir serum siparişi aldı. Serumlarin İran'a 525 kamyon ile ta şınacağı belirtildi. Eczacıbaşı daha önce İran'a 200 bin şişe serum dışsotımı gercekleştlrmişti. Eczacıbaşı'nın 1982'nln Ikincl yarısın da üretime gececek modern serum fabrikastnın kuruluş calışmaları ise Ayazağd'da devam ediyor. Yeni fabrika yılda 25 milyon şlş9 serum üretecek. Ekonoml Servisl Sabancı Holding Sigorta Kuruluşlan AK DOĞAN ATLANTİK Sigorta Şirketlerl Murahhas Azası AIİ Gömec, ülkemizdekl Sigorta Şirketlerlnın yeterll düzeyde kâr edemediklerini söyledi. Basına bir açıkloma yapan Ali Gömec 1981 faaliyet yılmda da sigorta şirketlerinln yeterll kâr edemediklerini, bu nedenla övzarlıklarını bu sektörün lcabettirdiği noktaya ulaştırabilmenin bugünkü tarlfelerle mümkün olmadığını ifade ettl. Ülkemlz ekonomlsindekl sabit ve dönen kıymetleri 25 Trilyon'a kadar sigortalamış bulunan Türkiye'de floliyet gös teren 36 sigorta sirketinin toplam kârmın Türkiye'dekl bir bankanın kârına dahi ulaşamadığmı bellrten Ali Gömec; «1981 yılında Türkiye'de faaliyet gösteren tüm sigorta şirket lerinin toplam kârı 1.750 mllyardır. Buna mukabil Zlraat Bankası 16.830 milyar, Halk Bankası 5.176 milyar, iş Bankası 4.769 milyar, Akbank 2.925 milyar, Emlâk Kredl Bankası 2.250 milyar lira kâr sağlamısiardın dedl. Gömec, yıllardan beti aynı şekllde devam eden bu olumsuz gidişin başlıca nedeninln llglli Bakanlıkla slgorta şlrketlerl arasında gerekll dlyaloğun kurulamamış olması ile tek meslekî teşekkül olan Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nln bu konuda gerekII gırişımlerl yapmamasından doğduğunu kaydetti. Katma Deger Vergisi Tasarısını açıklıyoruz (2) BANKERLER BANKERLER HiSSE SENETLERİ HiSSE SENETLERi ,TAHViLLER TAHViLLER • • • • • • CIMENTAŞ KOBDSA ÇUKUROVA ELEKTRÎK, NTJH ÇİMENTO OLMUK SARKUYSA?!, MEBAN YAYINLARI PARA DERGİSt. TUrkıye'nm en önde gelen finans dergısı. Her türlü yatanm kararlarınızda size yardımcı olftbümek MEBAN'ın en önem lı araacıdır. TAHVİL VE HİSSE SENEDİ. ALIMSATIMI tl^E HİZMETİNİZDEYÎZ, Sermaye ve para plyasalan bankacılık ve bankerlilc sektörlerl ve Türk ekonomlsinin genel gidisata hakkında etraflı ve aydınlatıcı bilgiler vertr. Memlekettmlzin baçlıca yöneticilerinin görüş ve önerılerini her sayısında Blzlere sunar. Ayda blr fcez yaymlanır. Piyaü 200 TL. Yüuk abone ücreü 2400 TL. «Para» abonelerine aynca Meban Sermaye Plyasası Bültenl Ucretsiz gönderümektedir. HtSSE SENEDİ NEDtST Ftyatı 25 TL, TAHVtL NEDİR7 Fiyaü 2S TL. KURLARI Döviz Döviı Efektif Efektif AI15 Satıs Alıs Satıs Dövizin Clnsl 1 ABD Dolan 147.60 150.55 147.60 152.03 1 Avustralya Dolan 156.25 159.38 148.44 160.94 1 Avusturya Şilini 8.89 9.07 8.89 9.16 1 Batı Alman Markı 62.60 63.85 62.60 64.48 1 Belçika Frangı 3.32 3.39 3.15 3.42 1 Danimarka Kronu 18.44 18.81 18.44 18.99 1 Pransız Frangı 23.98 24.46 23.98 24.70 1 Hollanda Florini 56.38 57.51 56.38 58.07 1 îsveç Kronu 25.27 25.78 25.27 26.03 1 îsviçre Frangı 75.60 77.11 75.60 77.87 100 ttalyan Lireti 11.32 11.55 10.75 11.66 100 Japon Yeni 62.23 63.47 59.12 64.10 1 Kanada Doları 120.34 122.75 114.32 123.95 1 Kuveyt Dinarı 516.35 526.68 490.53 531.84 1 Norveç Kronu 34.54 25.03 23.31 25.28 ! sterlin 262.58 267.83 262.58 270.46 1 Suudi Arabistan Riyall 43.03 43.89 40.88 44.32 Katma Değer Vergisi perakende satıs fislerinde gösterilecek Kenan MORTAN ÎZMİR önümuzdekı günlerde Danışma Meclisi İhtisas Komisyonlarında ele alınması beklenen son Katma Değer Vergisi yasa tasansınm 7. mad desinde «ek yükümlülük» olarak adlandırılabilecek nallere açıklık getiriliyor ve, «vergiye tabii bir işlem söz konusu oünadığı veya Katma Deger Vergisini fatura ve benzerl veslkalarla göstenneye bakkı bulunmadığı halde, Catura veya benzeri vesikalarla Katma Değer Vergisini gösterenler bu verglyi ödemekle mükelleftir» deniyor. Bu arada değert kesln ltk kazanmayan hallerde yasanın 14. maddesi ile emsal bedelinln alınması öngörulüyor ve bu konuda, «bedeU billnmeyen veya doğrn olarak tesbit edilemeyen işlemler İle bedelin mal menfaat, hlzmet gibl unsurlardan oluşması haliertode işlemin roahiyetine gKre enual bedell veya emsaJ ücretl m»trah aunır» denlliyor. Yasanın en gtrift uygulama Blanı olarak gözüken itnalat lşlemlerı için yasa koyucu 11. madde ile açıklık getinyor ve itbalatta vergmın matranını buimak için aşagıda gösterUen üç ögenin toplanmasmı öng* rüyor: • İthal edllen eşyanın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıy met esasına göre alınmaması veya malm gümrük vergisinden muaf olması halinde sigor ta ve navlun bedeUert değerı, bunun belli olmadığı hallerde maün gumrukçe tesbit edilecek değeri. • Ithalat sırasında ödenen her ttlrlU vergi, reslm, harç ve paylar. • Filli lthalata yapılan <Uğer glderler ve ödameler. ÖZEL VE GÖTÜKÜ ÜSULDE VERGİLENDtRME Yasanın 22 ve 23. maddelerl götürü ve özeı usulde vergüen dirme konularmı tanımlıyor. GötürU usulde vergilendinn»da, «Gelit Ve'glal Kannnıı n . göre kazançlan gStttrfl nsulde tesbit edilen mükeUeflerin kat ma değer vergisi, gelir vergisi tarhına esas olan götürü matrahiarm %3(l ilaveli tutanna %1U< vergi oranı uygulanniak s>jretiyle lıesaplarur. Bu mükellefler vergi indlrim hakkından yararlanaraazlar.» deniliyor. 23. madde ile perakende maı satışı ile uğraşan lş gurup lan içln Maliye Bakanlığına ö zel usulde vergilendirme hafckı veriliyor. Buna göre, cözeJ usulde katma değer vergisi, takribl perakende satış tutarlanna %10 vergl niabeti uygutanmak suretiyte tesbit olunmaktadırj» Yüzde 10 olarak saptanan katma değer vergisinin perakende satış fislerinde gösterilmesl zorunlu hale getiriliyor. Ote yandan bu vergiye llişldn beyannamenln verlldiği gUnde verginln ödenmesi yukUmluluk altına alınıyor. Bu yasaya ilişkin cezalann vergl usul yasssı İle gösterilmesl de hilkroe bağ lanıyor. MEBAN DEĞERLER BANKERLlKve FINANSMAN.A.Ş. 451250 (5 hat). • Kayıtü Sermayesl: 500.000.000 TL. ödenmiş sermayesl: 200.000.000 TL. Merkez: Istiklâl Cad. Odakule l ş Merkezi No. 286/A Tel.: 15 12 50 51 • 52 • 53 • 54 Teleı 24134 MBAN TR Tahvil, hisse senetlerl ve mevduat sertUikalan aum ve satutuna llişkin tüm lşlemlerl nizde Meban uzman kadrosu İle hizmetinizdedir. ARANAN HtSSE SENETLEBt: • ANADOLU CAM, • • ALPA. • BAfiFAŞ • BATI ANADOLD • ÇİMENTO Cumhuriyet Regat 24 Ayar 22 Ayar bilezik Gümüş 28 Nisan 1982 11.90012.000 12.40012.800 1.800 1.810 1.650 1.750 44.00 45.00 27 Nlaanla ıar* 2575 lira arttı 200 lira arttı Fark yok 10 lira arttı Fark yok atnî