Katalog

18 ŞUBAT 1982 KÜLTÖR YAŞAM Cumhuriyet 5 sanat edebiyat dogan hızlan Bir cezayir menekşesi, bir fayton, bir kınar hanım YAZKO'nun «Çağdaşlaş'ma Sürecinde Çeviri Yayınların Seçimi» konulu paneli yapıldı Erav Canberk panelde... (Fotoğraf: Ali ALAKUŞ) ürk şılrınde Ece Ayhan olgusundon soz etmek gereklr. Şıır maızemesınden, şııri oluşturan kaynaklara, dılıne kadar kendıne özgü r>ır yopısı vardır onun şnrının. ipek Yolu'ndan tasınan bcharatın tadını sımurg kuşları hıç durmaacn taşırlor onun şiirıne Yalnızca dil degısımlerı gfci çozuken dızeleme sanatının arkasında cok scğlam bir şıır evenı kendın' bellı edıverır. Çoğu eleştırnnenler onun şlir dıli lcln Ecs Ayhan'ca deylmıni rfullanmıçlardır Gercekten bu deyım; dılın şıırdekı vazgecılmez ışlevın vurgulaması açısından doğrudur. Coğu şıırler bir uygorlığın tarıhıdır, ama b'r uygarlığın tarıhınl yazarken ınsanın soyutlanmasını yeğ'evenler de vard.r. Bu tür şiırler bir sanat tarıhı tneraklısının muze zıyaretlerıne benzer. Ece Ayhan'ın şıırı; rcrlhımızın, enqebeler yu7ünden boyuna ayağı surcmüş msanımızın şııridir Cok az saır vardr kl fantastık öğeleri her zaman gercek bir nesnel karşılık'a ulaşsın. Bir Cezayir Meneksesı, bir Fayton, bir Kınor Hanım bızde yarattığı çağrısımlarla bir sayfasıdır Sedct Ergın'ın Ece Ayhan ıle "?öyle?ısınde Ayhan'ın soyledıâi b l ' cumle onun şııre bakışın>n da anahtarını taşıp «Şlmdl 1982'lprdeyiz değil m!>> Oysa; 1839'lorı da i'!klerimlze dek yaşıyoruz» Bir surecın şi'r durakları vardır onda Tarihımıze şıırimıze her ne girmlşse, Ece Ayhan onu yeniden tutup kulağındnn getlrmıstlr. Kocaman kapılardan glren levendcne şiırlerın her zaman bir şlirselliğ! itelediğinl farketmıştır Kınor Hanımm Denızlen'nden, ZambakP Padışoh'a gelınceye kadar Ece Ayhan'ın şıır labırentlerınde riolaşanlara blr soz soylemek ısterım Eroti7mı böv'esıne bızım kJİan, bıckınlığı bir yaşaırn bıçımı olarak koyan kim vardır Ece Ayhan'dan başka' Bız elestırmenlenn de meccanene garin bir gorev yiiklenmışız Ne zaman Ece Ayhan'ın bir kıtnbını sunmak Istesek, boyuna uzun boy'u acıklamaların qolgesıne sı^iınınz Hep onun şiirinin tadına vanlnmayacağı korkusunu, ürpertisinl duyanz. Oysa onun şıiri; bılene, yaşayana açıktır. T Tomris Uyar: ''Ögrencüere edebiyatı sevdirmek icin birşey yapılmıyor,, lığıyla aktarmanın yetersiz llği ve bu birlkiml gereğince edinebllmek Içln «yerli» çabalann, örneğin sağlıklı blr yabancı dil öğretme poiltlkasının izlenilmesi geregi oldu. Konuşmacı sonuç o'.arak günümüzde çeviri yayınların seçiml alanında tutarlı blr politikayı saptama lşinin özel girişime kaldığmı, bu konuda sağlıklı çözümlere varabilmek Için yayın alanına glren «bilinçli» sermayenln, yayınev lerinln kendi aralarında bir işbölümüne ve uzmanlaşmaya gltmelennin gerekll olduğunu belirtti. Eray Canberk, konuyu yayınevlerl açısından irdeleyerek. yayınevleri arasında çevrilmek üzereseçilen kitapların nitelikleri açısından blr sımflandırma yaptı. Yaymevlerlnln bir yanlarıyla kültür, blr yanlarıyla da ticaret dünyasına dayanan iki yapısmı vurgulayan Canberk. sunuistek ilişkısinin nasıl bir dengeye dayandigım belirtti Çeviri kitap yayımında Cumhuriyet'ten sonra Hasan Âli Yücel'in başlattığı Doğu ve Batı klasiklerlni çevirtme hareketlnin Retirdiğl yenl boyutları, bu boyutlar dpjrultusunda 196ö*ler| dek * «iyi çeviri, iyi çevirmen» anlayışının egemenlıgini ser gıleyen konuşmacı, bu durumun 1950'lerden başlayarak değişmesınin nedenleri üzerinde durdu, sonuç olarak da, şu andaki koşulların kazanılmış okur kitlesini elde tutmayı amaçlayan, ayakta kalabtlmek için de ticaret kurallarına uymak zorunda olan blr yayınevi türünü geliştirdiğini belirtti. Tomris Uyar, ülkemizde titiz bir okur kitlesinin nasıl oluşturulablleceği konusunu irdelerken, orta öğretımi çıkış noktası yaptı ve bu eğitim düzeyinde öğrencilere edebiyatı sevdirme açısından hemen hlçbir şey yapılmadığına, bu konuda örnekler de sunarak. dp£indi. Konuşmacının özelllkle vurguladığı noktalardan biri, lise diizeyındekl edebiyat ögretiminde oğrencilere «çağdaş edebiyat» kavramınm kapsamına glren ede biyatın hiç tanıtılmadığı gerçeğiydi Tomris Uyar, bu alanda klasık metinlerin yam sıra çağdaş metinlerin yeterli ölçüde verilmesinin ve karşılaştırmalı ede biyat çalışmalarına başlanmasının birer önlem olarak düşünülebileceğini belirtti. Panel. konuşmacıların izleyicilerden gelen soruları yanıtlamalarıyla sona erdi Panel'in b'inda alman konuşmaları YAZKO Ceviri Dergisınin mayıs ayında çıkacak 6. sayısında yavmlanacak. Sanat Servlsl YAZKO nun bu yılki kültür ve sanat etkinllkleri çerçevesinde düzenlenen «Çagdaşlaşma Siirecinde Çeviri Yaymların Seçimi» konulu pa.nel, Istanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nln Bal mumcu'dakl Sinema TV Enstitüsü'nün salonunda yapıldı. YAZKO Çeviri Der glsl yönetmenl Ahmet Cemal'in başkanhk ettigi panele Murat Belge. Eray Can berk ve Tomris Uyar konuşmacı olarak katıldılar. Murat Belge, çeviri yayınlarm seçimi konusunda İ7,lenebllecek blr politikayı kimln saptaması gerektiği sorusundan yola çıkarak, önce ülkemizde bu politikayı devletln saptaması açısmdan edinilen deneyimleri dile getirdl. 1940'larda o zamanki adıy'a Mâarlf Vekâletl'nin başlattığı klasikleri dillmlze kazandırma hareketinin olumlu yönleri üzerinde dııran konuşmacı, daha sonra sürekii dalpalanmalara hedef olan kültür poiitikasının. bu olumlu girişiminin sürdürülmeslne olanak tan'madığını beiirttl. Murat Belge'nin önemle vurguladığı blr nok ta da, çağdaş kültür birikimlnl yalnızca çevlri aracı Cok yazdım Ece Ayhan ıçm. Bazı şaırler icin de cok yaz» dım; bir gun baktım kı o şaır içın soyleyeceklerim bıtmış. Birbırımi7,n gızlerını o kcdar açık etmışız kı, soylenmedık bir şey kalmadı deyıp gecerım Oysa Behcet Necatıgıl ıle Ece Ayhan ıcm h^r yenı ürun yeni şeyler soylemeye olanak verır. Her y o zılanın bir klasık yanını bıraktırırlar bu ıkısı da. Bir Ece Ayhan şılrı, bazı zaman azızlerden kalma blr metln duvgusu uyandırıverır, şıırın Kıtabı Mukaddesinl yazdığından mıdır nedır? Ayrıntıları şıır ardı edersenız, dıpnotunun osıl yazıdan doha onem'i olduğu llkesınl bellemışsenız ömür boyu Ece Ayhan şıirlnden sınıfta kalırsınız. «Ey ustalıklo taşaronluğu birbirine kanştıran ve / Yaşayan okur!» Yazanlar cızenler, okuyanlar Ece Ayhan'ın Imge bedestenınde ne cok debelenıp durdular. Neyi niçın yaptığını anlamak tcın remıl atıp ıstıhareye yattılar Oysa' her yaşadığımız toplum d'lımi onda blr ıntıhar karası gibı gelip karşımıza dıkeliverirdı Ama snrde anlotırdı bunu (ya ne de anlatacaktı) Kullanılan her kelımenm yalnız Pırı Reıs harıtasında değil, Cumhuriyet tarı*il9nnde de yerl vardır. «Yedl kez qörünmeyen denlzln üzerinde, iki oçık deniz evliyası/Tabuttaş'dan Üsküdar sııltanlığı'na blr konsul aynası taşır.» Tarih m' okutmak gerek, Ece Ayhan şılrl mi? Zevklnlz blllr. Ben Ece Bey tarıhıni yeğledım genclıâımden berl. Doğrular boyuna onda boy atarlar da ondan «Devlet ve şairleri, Ikl kasık gibi içice uyurlarken / Geldiği kapkara denize Karpiç'ten gönderümiş bir geml.» Nasıl bir dünyodır onun dunyası «Gecelerl, aydan, evlere girilemivordur» «Porlokollorla donanmış selâtln meyhanelerl, kapalıdır * Zambaklı Padışah'ı okurken «Ebru ile bir yazı arası» tad oiırsınız. Yok yok unutmayalım, sacı bitmedık yetimlerln hckkını yememek Icm söyleyelım Ece Ayhan, mısraın sultanlığını biz» onaylattırmıyor, Ister istemez, cünkü şıirın mührü onda. kapsayan 33 II var. Naıl Gurelı'nın Yore Yöre'sinde lllerımizl dertlerıyle, ınsanıyla, folkloruyla atasözüyle tanıyoruz. Güreli, yalnız kendı anlalmıvor Usttı röportoıcılığın gereğı kışılere de soz hakkı tanıyor. Bo/lece o yorenın ünlu tıplerinl kendl sozlerıyle tanımış oluyoruz. Yore Yöre, Türkiye'nın insanını kendl mekanınaa tanıtması yonünden cok ilgi çekici röportaılar. Yayın Raporu DÜNYAYA AÇILMAK. OKTAY AKBAL. ÇAĞDAŞ YAYINEVİ. 200 LİRA. OMay Akbal'ın denemeler kttabına admi veren llk denemede Akbai, şöyle yazmış: «Dünyaya açılma düşünu gerçekleştirme savaşıdır yaptığımtz. Bir gün elbiriiğiyle kazanacağımız..» Denemler toplamı üc bolumden oıuşuyor: Yaşomda, Okumalarda, Kişilerde Akbal'ın denemelerinde bir çok sorunu, blr çok yenl kıtabı, bir cok kişıyı oğrenme olanadı vardır. O, bu bılgılerınl üstten bakarak değıl de okurla soyleşerek yapar. Oktay Akbal, bu denemelerinde okuduğu kitopları, tanıdığı kışlleri deneme türünün kendme özgu ladındo anlatıyor. # YÖRE YORE. NAİL GÜRELİ GÜR YAYINLARI. 200 LİRA. Roportal turunün ustalarından Naıl GöreII, butun Türkıye'yl kapsayon roporta|larını Insanıyla, Sazıyla. Sozuyle Yöre Yore başlığında toplamış. Ayrıca Etem Calışkan'ın desen ve fotoğraflarıyla. Kitapta, Doğu, Guney, Batı Anadolu, Marmara Trakya bolgelerinl Ali Kazancıgil Ergun Özbuldun (Der.) ATATURK, FOUNDER OF A MODERN STATE [ATATÜRK, ÇAĞDAŞ BİR DEVLETTN KURUCUSU]', C. Hurst and Co., London 1981, 243 s. Geçtiglmlz yıl içinde Cumhuriyet Türkiyesi'nin lktisadi, sosyal ve siyasal yapısı ve taribi ile ilgili yabancı dilde çıkan yavınlardan birl de Ali Ka7ancıgıl ve Ergun Ö?budun'un derledıkleıı kitap. İngıltero'nin ünlü bir yavmevi tarafından basılan kitapta 'Sıva^al Yaptlar ve Dınamikler" ile 'tktisadı ve Kültürel Deftışme' konulanna aynlan on ayrı inrpleme yerahyor. (Kitap hakkında bkz. Erdal înonu. «UNESCO ve Atatürk», Cumhuriyet, 16 1. 1982, s. 2 ) Kitapta irrr/aları bulunan ya7arların çocu Türkiye toplumu ve tanhinin incelenmesinde önemli katkıları olan blllm adamları. Aralarında toplum bilimleri alanında dünya çapmda ün yapmıs olanlar da vsr. Yapmış oldukları önpmü çaiı<smaların blr boiümü Türkçeye çevrilmis bulunuvor. Dıger bir hölümfl ise dilimıze kazandırılmayı bpklpmpktp Bu nedenle. kıtabı ele alırken, katkıda bulunan ya'arl'irın bilimspl kimhkleri ve bellı baslı çalışmalarına da deginece&lz. Sunus yazısıvla ve avn birer makale İle kitaba katılan derleyicılerden Ali Kazancıgil. Birleşmiş Milletler UNESCO örgütü tarafınrlan çıkanlmakta olan International Social Seiences Journal FUluslararası Toplum Bilimİpri Dergisll adlı süreli yayınm yardımcı editörlerinden. Kazancıgil'ln makalesi. «Osmanlı Türk Devleti ve Kemalİ7m» başhfiını tasıvor. Ankata Üntversıtesl Hukuk Fnkülto1;! oftretım üyelerlnden ve avnı fakültenın Orta Doau Araştırmalan Enstitüsü vönpticisi olan Er^un Ö/budun lllkemızde sivasal davranış konusunda yaptığı incplemelerle tanınıyor. En bnpmli cahsmasının Social Chans:e and Political Participation !n Tnrkey TTürkıye'de Sosval Degisme ve Sıyasal Katılma] (1976) olduğunu söyleyebiliriz Özbudun, Electoral Parties in the Middie East: Issues. Voters and Elites [Orta Do&u'da Seçim PartiİPri: Temel Konıılar. Seçmenler ve Seçkinlerl (1980) adlı çalışmanın da derlevıcilerindprı biri Elimizdeki kitapta veralan makalesi «Kemalist Sivasal T?piimin Nitelıti» Ü7prıne. düşünce inceleme araştırma şahm alpa> «Karşılaştırmalı Açıdan Kemalist Devrim> adlı makalenin yazan Kudüs Musevî Ünıversitesi sosyoloji profesorü S N Eısenstadt, modern toplumlarda endüstrileşme ve makmalaşmanm vol açtıgı sosyal deŞişmelerı inceleyen çahşmalarıyla unlü bir toplum bilimcı öıiemli eserleri arasmda Modernization, Protest and Change TModernleşme, Karşı Çıkış ve Değlşmel (1966): Tradition Change and Modernity [Gelenek, Değlşme ve Ça&daşlık] (1973) ve Revolutions and the Transtormation of Societies [Devrimler ve Toplumlann Ddnüşümü] (1978) adlı kitaplar var. «Kemalizmin Ekonomi Politiğl» üzerlne yazan Feroz Ahmad ülkemızdP, tttihat ve Terakki (Sander Yayınları, Istanbul 1971) ve eşı Bedıa T Ahmad ile birlikte yazdığı Tıirkiye'de Cok Partili Politikanm Açıklamah Kronoiojisi: 1945 1971 (Bıl?i Yayınevi, Ankara, 1976) adlı çahşmalarıyla tammyor The Turkish Esperiment in Denıocracy: 1950 1975 [Türk Demokrasi Deneyı: 1950 1975] (1977) adlı son kıtabı ıse henüz Türkçeye çevrilmedi. Ahmad. makalesınde, bir yandan yabancı sermayeye karşı çıkarken. dısrer yandan ona ödünler verdiklerine işaret ederek Kemalistleri eleştirenlerin yanıldıkları; çünkü Kemaüzm'in emperyalizme karşı, ama kapitalızmden yana olduğu tezini işlıyor. 4 şubat 1982 tarihü Cumhuriyet'te son kltabı dolayısıyla tanıtmaya çalıştıgımız Korkut Boratav'ın makalesi «Kemalist İktisat Politikaları ve Devletçılık» bonusunda. Boratav bu yazısında. ıktisadi bagımlılık zıncirlerinı kırmaya çalışan, günümüz Türkıyesi dahil, tüm Üçüncü Dünva ulkelermın Kemalist iktisat politikalarından hem olumlu hem de olumsuz birçok dersler çıkarabilecekleri sonucuna varıyor. Tıirkiye'de sıyaset sosyolojisi alanında en önemli isimlerden bin olan Şerlf Mardin'ın The Gcnesis of Toung Ottom?n Thought: A Study in the rVTodrrnİ7ation of Turkish Political Ideas [Genv Osmanlı Du'juncesının Doguşu: Turk Sıyasal üuşüncesinin Ças;daşlftşması LUerine Bir tncelemel (1962) adlı eseri ne yazık ki ynml yıldır Turkçeye çevrılemedi. Mardm'm Imparatorlu'.c ve Cumhuriyet Türkiye'smde sıyasal değışme konusunu bir merkez çevre modeli ile açıklamayı denediği «Center Periphery Relations: A Key to Turkish Politics? [Merkez Çevre İlişkileri: Türk Politikasma Bir Anahtar mı?]> (Daedalus, Wınter 1973, s. 169190) adlı ilginç çalışması da başka Ingılızce basımlarına karşın henüz Türkçe'de çıkmadı Türkçe olarak kaleme aldığı Din ve İdeoioji (Sıyasal Bilçiler FakülteM Yayını. Ankara. 1969) adlı kıtabından bu yana Türkıye'de toplumsal ve sıyasal değışme ile dın arasındskı i'ışkıleri mcelemekte nlan Mardın. derlemede yeralan «Türkiye'de Dın ve Layıklık» başlıklı makalesinde, Osmanlı devletinde dinin oynadığı toplumu, fertleri birleştırici rolü. 1930'lar Türklye'smde 'Türk Tarıh Tezi', 'Guneş Dil Teorisi' ve solidarızme dayanan bir ideolojiye yükleme girişimlerinı inceliyor. 'Solıdarizm* içın bkz: Zafer Toprak, «Halkçılık îdeolojisinin Oluşumu», Atntürk Döneminin Ekonomik ve Toplumsal Sorunları. JİTTA Mezunları Dernesi Yayını, tstanbul. 1977. s. 13 31.) Mardin. Güneş Dil Teorisi konusunda şunlan yazıyor: «Bu, dil araştırmalan karşısında. savunulması güç bir teorlydi. Yine de, oz Türkçe'yi yenlden kurma çalışmaları, bu göreve muazzam bir enerjiyle sarılan bazı Türk aydmlarmın tutkusu oldu. Dil reformunu savunmak Kemalist koktencıliğin bir esası olarak kutsandı ve an dilcilik ile cumhurıyetçi radıkali?min bu biraz garıp bileşimi, Marxızm tarafından da benimsendiği günümü7e kadar sürdü» (s. 212). Mardin'in makalesinde yeni Türktye'de bireyin yeri konusunda ilginç bazı hipotezler de geliştiriliyor. Kitapta bulunan incelemelerin sonuncusunda Tokyo 'Gelişmekte Olan Ekonomiter Enstitüsü' yöneticilerinden Takeshi Hayashi, hayli verimli ve bu nedenle de yaygın bir karşılaştırma olan Japonya ve Türkiye'de çağdaşlaşmayı bazı yonleriyle irdelıyor. Cumhuriyet Türkiye'sınin anlaşılmasına önemli blr katkı olan bu derlemenin hayll ilgi uyandıracağma kuşku yok. Bu nedenle hayli usranca bir yer ayırdığımız kitabm Türkçe'sinin de kısa zamanda yayınlanmasını dileriz. Kısa kısa... • A. Zekl Velldl Togan, TARİHTC USUL, 3. basım, Enderun Kltobevl, Istanbul, 1981, 350 s. llgınc bir tarıhsel kışılık ve onemlı bir Türk tarıhcısı olan Togan'ın (1891 1970) tarıhı incelemede yontem konusunu els alan bu colışması, ılk kez 1950 yılındo yayınlnnmıştı. llk baskısı 1946 yılında yapılan Umuml Türk Tarihine Giriş adlı eserinm de 3 basırnı (Enderun Kıtabevı, Istanbul, 1981, 538 s) yapılmış bulunuyor. • Eriınondo de Amicis, ISTANBUL (1874), Cev.: Beynun Akyavaş, Kültür Bcıkanlığı Yayınlorı, Ankafa, Nisan 1981, 504 s. Kışısel anılara ve yolculuk izlenımlerınp dayonnn eSGrlerıyle tanınan İtalyan yazarı De Amıcıs'ın (18461908) gectığlmiz yu7/ılın sonlarında Osmanlı toplumu ve Istanbııl'u yabancı gözuyle anlatan bu eserı, daha once Fransızca, Almanca ve İngılızca olarak yayınlanmış olduğu halde, Turkce cevınsı ılk defa cıkmaktcdır Cevirenin belırttıği üzere, seyahatnameierd? oeneıiıkle gorulduğu gıbı, rıvayetlere ve vanlıs değerlendırmeifre cokca raslanmakla birlikte, Csmanlı İstanbul'unun ceşıtlı yonlen hakkında zengın bilgıler vermektedır. • Scıfak Ural, POZİTİF BîLİMDE «EASİTLİK İLK>;Sİ»NİN BFLİRLENMESİ YOLUNDA BİR DENEME, İstonbul Ünlversilesi Edebiyot Fakultesl Yayını, Istanbul, 1981, 141 s. B'llm Felsefesı dalındo bir doktora tezl olarak sunulmuş olcın bu calışma, «felsefe ve bılım a r nsındaki ıhskının «basıtlık» kovrcmı qıbı scmut bir ornekten hareket edılerek .. Ortaya konmasım» cımaclıyor Bırıncı bolumunde «basıtlık» kavramının Mach oncesı ve sonrasında ceşıtlı duşunurler tarafından ele alınışı; ıkıncı bolümde kavramin tarıhsel gelişımı ve cağdaş fızıktekı yerı incelenıyor. • Ismet Kayaoğlu, İSLAM KURUMLARI TARİHİ, Ankara, 1980, 162 s. Ankara Üniversıtesı llahıvat Fokultesı oğretım üyolerınden ismet Kayaoâlu'nun bu kıtnbı hlanııyetııi doöuşıından H'crî dorduncu, Mıladî onuncu yuzyılın •sonuna kador uronon donpmde, yeni dının etkısiyle ortava cıkan posyal ve ıktisadi kuaımları inceliyor Bu dcnemrle holıfelık. hukuk kurumlorı. ordu, haberleşme, hazıne, toprak yonet mı ve tarım, ticaret vo sehır hayatı, eğıtım kurumları, Futuvvet ve Ahîl.k ve Vakıflnr konuları ele alınıyor. Kitap, Islam uygarlığının Klasık Cağı hakkında derlı toplu bilgi vermeyl amaçlayan yararlı bir calışma. • Aydm Tanerl, OSMANLI KARA VE DENİZ KUVVETLERİ: KURULUS DEVRİ (1299 1453), KülJur Bakanlığı Yayınlcrı, Ankaro, 1981, 457 s. Profesör Aydın Tanerı'nin son eserı kuruluştan Istanbul un fethıne kadar olan donemde Osmanlı karo ordusunun teşkılntı ve elemanları; sılah, arac ve kıyafetlerı, askeri stratoıi ve taktikieri ve Osmanlı Donanması konularım inceliyor. Askerlık tarıhımızle ilgllenenler Icm onemlı bir calışma ^ "• DankAvart, «Bir Mücssese Kurucu Olarak Atatürk» adlı makalesindc baslıcaları TBMM, Halk Fırkası, Tevhidi Tcdrisat Kanunu ve Batılı hukıık yasai^niın kahulü olan müesscselerin tek partili yönetimden çok partili diizene geçisi ve üç ayn askeri müdahaleye ra^men ayakta kalmalan Ü7erinde duruyor. Kazarıcıpril ve özbudun sunuş yazısında, gerek Cumhuriyet Türkıvesı'nin Osmanlı Devletl'nden tam blr kopuş olduğunu savıırıan doktriner Kemalistlerin, gerekse yabancı kurumlaruı îslam toplumuna zorla kabul ettirlldiğini ileri sürerek KemaÜ7m'i eleştirenlerln yanıldıklarına dikkat çekıyorlar. Osmanlı Imparatorluğu'nda tedrici bir çafedaslaşma ve layıkleşme sürecinden geçllerek Cumhuriyet Türkivesi'ne varıldıeını; Kemaüzm'in bu sürecin yogım ve kriktencl bir sonucu olduğunu belirten yazarlara pore, Cumhurivet Türkıvt'si tümüyle dışarıdan alınma blr modelp davanmavıp Batı ıle Osmanlı Impmratorlugu arasında vusyıllar sılren uzun bir karşılıklı etki'enme sürecinın sorıundri ortaya çıkmıştır. Kitaba katkıda bulunan diger yazarlann başında, geçtıgimi? av vıtırdıgimlz büyük tarihçi ve Türk Tarih Kurumu Baskanı Enver Zıva Karal Bilindlgi çıbi Karal, Osmanlı Tarıhl ve Türk Inkilap Tarıhl alanında birçoi değerlı çalışma yapmıştır. Basılan son çaüşması olduğu nu sandığımız makalesınde «Kemalizm'ın tlkeleri»ni açıklıyor. Nazi faşlzmınden kaçarak Türkiye'ye sığınan Alman bilim adamlarından, iktısatçı ve sosyolog Alexander Rustow'un oğlu olan ve bu nedenle Istanbul'da büyüyen (bkz. H. Wıdmann, 1981, s. 107 108) Dankwart A. Rustow, ABD'nin en yetkin Doğu ve Türkiye uzmanlarından sayılmaktadır R. Ward ile birlikte derledikleri The Modernization of Japan and Turkey [Japonya ve Türkiye'nın Çağdaşlaşması] (1964) adlı kitap, modernleşme teorisi klasiklerindendır. Diğer bir önemli çalışması Middle Eastern Political Systerns [Orta Doğu Siyasal Sıstemlerı] (1971). Rustow, cBir Müessese Kurucu Olarak Atatürk> adlı makaleslnde, baslıcaları TBMM, Cumhuriyet Halk Fırkası, Tevhidi Tedrisat Kanunu ve Batüı hukuk yasalarının kabulıi olan müesseselerin, tekparti yönetlminden çokpartıli düzene geçise ve üç ayrı askeri müdahaleye raŞmen ayakta kalmalan üzerinde duruyor. SSCB Bilimler Akademisi Doğu încelemeleri Türkiyö Bdlümü voneticısi Vladimir I. Danilov'un makalesi, «Kemalizm ve Dünya Barışı<> başlığmı taşıyor. Danilov «Middle Strata in Turkey's Politics [Türkiye Politikasında Ara Tabakalar] (1968) adlı çalışmasıyla tanınıyor. • Alptekin Muderrisoğlu, KURTULUŞ SAVASININ MALİ KAYNAKLARI, 2. Basım, Yapı ve Kredi Bankası Yayını, Kosım 1981, 541 s. llk olarak 1974 yılında bir Malıye Bakanlığı yayını olarak basılan. ancak satışa cıkanlmayıp kamu kuruluşlarına dağıtılan bu calışma. çok ılgınc bir soruyu, Kurtuiuş Snvoşımızın hangı maddı ve malı kaynaklara dayanılarak kazanıldığı sorusunu aydınlatmaya çalışıyor. Kuvvayı Mıllıye nın fınansmanı, TBMM'nın çıkardıgı ılk malı kanunlar; ılk butce calısmaları, 78 Ağusto3 1921 torihlı Tekâlıfi Mıllıye (ülusal Yukıımluluk) Emırlerı ve uygulamaları ve dış yardımlar ele alınan başlıca konular arasmda.