Katalog

Cumhuriyet 12 12 ARALIK 1982 2 cocuklu isci • • • ailesinin aylık • / tüketim gideri 50 bin lira tanması yönteml fconnsundakl görüşlerinizi açıklar nusınız? KASNAKOĞLU DİK tarafından yıl başında toplanan verüere dayanılarak hesaplanan kesin besin Içi ve dısı har cama paylarının, (Kira giderlira olduğu Işık KANSU bin 292 araştırmaya ortaya çıktı. lerinin düşük tespitinden d o Aynı göre, söz layı beşin içl harcamalannı konusu işçinin ailesi ile bir olduğundan yüksek gösterdiğı ANKARA ODTÜ Ekono likte günlük asgari beslenme konusunda kuşkularım olraakml bölümü öğretim üyesi Dr. gideri yazın ayda 18 bin 348, la birlikte) güvenilir olduğu Haluk Kasnakoğlu tarafmdan kışın ise 19 bin 111 lira olması kabul edildiginde, özellikle bes lenme harcamalannın doğru yapılan bir araştırmada, orta gerekiyor. ağırlıkta iş gören ve evli Ikl ço Dr. Haluk Kasnakoğlu, yap hesaplanması asgari ücret tes cukiu bir işçinin ttiketim gi tığı araştırma kanusunda Cum pitinin odak noktasını oluşturderlerinin yaz aylan için 48 huriyet'in sorulanm vanıtlatJı: maktadır. SORU Sizln vaptağınıı bin 284, kış aylan içln ise 50 SORü Aspıri ücretln sap Âsgari ücretle ilgîli bîr söyleşi: ODTÜ Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Dr. Haluk Kasnakoğlu: Beslenme harcamalarının doğru hesaplanması asgari ücret tespitinin odak noktasını oluşturuyor. araştırmaya göre, dört kişilik bir işçi ailesinin asgari beslen me ciderleri 1983 yüı için ne kadardır.? KASNAKOĞLU Orta ağıriıkta bir işte çalışan. orta vaşlarda bir işçi, eşi ve 46 ile 79 yaşian arasmdaki iki çocukları için 1982 yılında, sağhklı ve dengeli bir beslenme için asga ri beslenme gideri yaz aylarında günlük 612 lıra. aylık 18 bin 348 lira, kış avlarında ise günlük 637 lira, aylık 19 bın 111 liradır. Toplam tüketim gi derlerı ıçinde, beşin ıçi tuketimin payı yüzde 38 alındığında, asgari tüketim gideri yaz ayiarı için 48 bın 284 lira, kış ayları için ise 50 bin 292 iira olmaktadır Tabıi bu rakamiar, kullanüan beşin içı ve dışı tüketim tartılarına bağlı olarak değışebilecektir. Örnegin, 1981 yüı asgari ücret tespitinde kul lanılan yüzde 44 ve yüzde 56 tartılan kullanıldığında, asgari tüketim giderleri vaz aylan için 41 bin 699 lira. kış aylan için ise, 43 bin 434 lira olacaktır. SORü Bir işçi ailesinin asgari beslenme giderlerini beUrlemede kullandığınız yönteml özetler misinlz? KASNAKOĞLU Yöntemin mantığı oldukça basit. Önce Hacettepe Üniversıtesi Beslen me ve Diyetetik BölUmUnden Prof. Dr. Ayşe Bavsal'ın vapmış olduğu bir çalışmaya dayanarak, bir işçi ailesinin sağlıklı ve dengeli bir beslenme için alması gereken asgari beşin değerlerini (Kalori, protein, karbonhidrat, yağ, kalsiyum, demir, a, b1. b2, c vıtaminleri ve niasin) saptadık. Daha sonra 45 kalem gıda ürü nlinun her birinin bu besin değerlerinden ne kadar ihtiva ettiklerini yine aym çalışmaya davanarak belirledik. Nihayet, DİE'nun perakende tıyatlarım kullanarak ve dengeli bes lenmenin gerektirdigi bazı ek kısıtlamaları da gözönünde bulundurarak, vaz ve kıs ayları için 45 kalem üründen. bir aılenin gerekli besin degerlerınl sağlayacak en ucuz ürün öileşimi ve değerini bilgisayar yar dımıyla belirledik. Araştırmaya göre, 1982 yılında bir işçi ailesinin 1819 bin lira dolaylarında az bir besin harcaması ile sağhklı ve dengeli beslenme olasıhğı bulunmamaktadır. Ülkemizdeki beslenme uzmanlanmn, sağhklı ve dengeli beslenme İçin saptadıklan stan dartlar doğru kabul edilirse yukarıdaki beslenme harcaması bir taban oluşturmaktadır. Yüksek öğrenimde 6yıh dolduranlara yenı bir hak tamnmayacak İZMİR (Cumhuriyet Ege BUrosu) Yüksek öğretim Yasası uyarınca, 4 yıllık yüksek öğretim devresini 6 öğretim yılında tamamlayamadığı için ilişiği kesilen öğrencilere yeni bir hak tanınmayacağı açıklandı. Bazı üniversitelerde bu tür hakkm tanındığı, kiminde ek sınav hakkı verüirken, kiminde de bundan sonraki öğretim döneminde başarılı oloması koşuluyla yeni haklar sağlandığı yolundaki savlarla Ege Üniversıtesi Rektörlüğü'ne başvurular olmuştu. Ege Üniversıtesi Rektörü Prof. Dr. Sermet Akgün, bazı üniversitelerde 6 yılını dolduran öğrencilere hak sağlandığı yolundaki iddiaların asılsız olduğunu belirterek şunları söyledi: «Üniversite Senatosunda konuyu görüştük. ODTÜ ve Ankara Üniversitesi'nde bu tür bir hakkm tanındığı söyleniyordu. Ancak iki üniversitenin de rektörüyle göriiştüm. Böyle bir hakkın tanınmasının sözkonusu olmadığını söylediier. Sadece bir kararlarımn yorunılanma farkından geliyormuş bu tür iddialar.» YASA GEREĞİNCE YENt BİR HAK TANINMASI MÜMKÜN DEĞİL Dlğer üniversitelerde bu tür bir hakkın tanmması halinde, Ege Üniversitesinde ilişik kesilme du rumunda olan öğrencilere de bu hakkı vermeyi düşündüklerini kaydeden Prof. Dr. Akgün, «Aslında YÖK'iin bu konudaki tavrı açık ve kesin. Bu nedenle 4 yıllık yüksek öğretim kurumunu 6 yılda bitlremeyenlere, Yüksek öğretim Yasası uyarınca yeni bir hak tamnması sözkonusu degil» dedi. 9 Eylül Üniversitesl Rektörü Prof. Dr. ömer Yifitbaşı da, 6 yılını dolduranlarla ilgili olarak Üniversite Yönetün Kurulu'nun mevcut yönetmelik ve tüzüklere göre karar aldığım, bunların dışında başka karar alma olanağı olmadığını söyledi. Edirne Eğitim Enstitüsü Trakya Universitesi yapıldı tstanbul Haber Servisl Trakya Universitesi, Ediraa Eğitim Enstitüsü'nün kapısma iri ve parlak harflerle «Trakya Universitesi» yazıldıktan sonra, geçtiğimiz hafta «g5rkemli» bir lörenle hizmete açıldı. Eğitim Enistitüsü'nün ondeki binas; Rektörlük, arka daki binası Mühendislik Mimarlık Fakültesi için ay« rıldı. Fen Edebiyat, Tıp ve Tekirdağ Ziraat Fakülteleri' ne ise yer bulunamadı. Tıp Fakültesi bir yıl, diğer iki fakulte «üç dört» yıl Mühendislik Mimarlık Fakülte si binasında konuk olacaklar. Trakya Ünıversitesi'ne bu yıl toplam 480 öğrenci alındı. Yeni oğrencilerden 270'i binası olmayan fakültelerde öğretim görecekler. 70 bin nüfusa sahip Edirne ılinde 1975 yılında başla ANKARA (Cumhuriyet Bü tılan Tıp Fakültesi Hastane rosu) Türktş'e bağlı si ınşaatının yapımı devam Türkiye Çimseîş Sendikaediyor. Istanbul'a uzaklığı sı Genel Başkam Vell Eker, 3,5 saat olan Tıp Fakültesi Onur Kurulu kararı ile gö inşaatı onceden bin yataklı revinden alınarak, sendiolarak planlanmıştı. sonra kadan ihraç edildi. dan yatak sayısı 70O'e indiSendika Yönetim Kururildi. lu'nun talebi üzerine topTrakya Universitesi açı lanan Çimselş Onur Kuhrken, öğrencilerin nerede rulu, bir süredir sendika barınacağı düşünülmemiş. organlarının toplantılarına Bu nedenle, öğrenciler şu katılmadıkları ve sendika günlerde binası olmayan fa içinde huzursuzluğa neden kültelerde nasıl öğrenim oldukları gerekçesiyle Genel göreceklerinden çok nerede Başkan Veli Eker ve Genel barınacaklarını, karınlarmı Bagkan Vekili Süreyya Ge nerede doyuracaklannı dü zer'in durumunu görüştü. şünuyorlar. Süreyya Gezer'in toplantı (Arkası 9. Sayfada) Trakya Universitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kara deniz, yurt konusunda «Edir ne'de yurt sorunu önceden de vardı. Üniversite açılınca mı hatırlandı?» diyor. Rektör, sorunun çözümünün şimdilik mümkün olma dığını belirterek sözlerini şöyle sürdürüyor. «Asıl acil çöiTSm, üniversiteyi öğreöme açmaktır. Önümflzdeki yıl için bazı çözümler getirmeye çalışıyoruz. Ama, ANKARA, (Cumhuriyet bugün çözüm yok.» Bürosu) Türklş'in askıya Edirne'de önceden Milli E alınan üyeliği ile ilgili inğitim Bakanlığı'na bağlı ola celemelerde bulunacak olan rak çalışan 350 yataklı yurt 13 sendika liderinden olubüıasında. şimdi bakkaliye şan Uluslararası Hür îşçi ürünlerinin toptancılığı yapı Sendikaları Konfederasyolıyor. Pansiyon kiralan İse, nu (ICFTU) heyeti genel 6 ile 15 bin lira arasında de sekreter Johan Vanderveğişiyor. ken Başkanlığmda bugün Edirne'de yurt yapılması Ankara'ya gelecek. Bu araiçin Tıp Fakültesi inşaat ala da, Sosyal Güvenlik Bakanında Kredi ve Yurtlar Ku nı Sadık Side'nin Bakanlığı rumu'na yer aynldı. 700 ya süresince Türktş Genel taklı olması planlanan yurt Sekreterliği'nden izinli sayapımı için 1983 bütcesinden yıldığı, Türkİş'e bağh tüm 60 milyon lira ödenek aynl aendikalara bir yazıyla du dı. Yurdun 198485 öğretim yuruldu. yılında tamamlanması bekle TürkIş'ten dün ICFTU he niyor. yetinin gelişi ile ilgili yapı Ian açıklamada, «ICFTU he yetinin Türkiye'ye gelmesi ile Türkİş ICFTU Uişkileri yeniden başlamış olacaktır» denildl ÇimseIş Başkam Eker, sendîkadan ihraç edildi 4 kişilik işçi ailesinin günlük asgarî besin harcaması: Yaz Besin Maddesl EKMEK ŞEKER YAĞ SOGAN MAKARNA PATATES NOHTJT CtGEB ' YÜEEK YUMURTA SÜT PEYNİR ZEYTİN PAZI KARPUZ Tüketim Mîktarı (Gr.) 800 120 115 307 295 17 644 15 274 135 1250 120 774 15 1634 Kış Fiyatı (TL) 45.24 85.00 157.6!» 29.44 88.32 35.03 98.28 350.00 250.00 221.04 60.00 323.00 247.39 50.00 23.28 «11.591 Besin Maddesi EKMEK ŞEKER YAĞ SOGAN MAKARNA NOHUT YtrREK YUMURTA SÜT PEYNÎR ZEYTİN PAZI PIRASA Tüketim Miktan (Gr.) 800 120 115 282 295 470 135 1250 120 817 117 1532 29(1 Tüketim Maliyeti (TL) 45.24 85.00 157.68 29.44 88.32 98.28 250.00 221.04 60.00 323.00 247.39 50.00 44.18 «37.035 Toplam asgarl gfinlttk harcam» Toplam asgari günlük barcama Sendikalar, sosyal yardımlarda isci memur esitliği istedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkİş'e bağlı bazı sen dika başkanları, asgari Ucret ile kıdem tazminatı arasındaki bağlantıyı ortadan kaldıran ya saya ilişkin görüşlerini açıklar ken, memur ve işçilere verilen sosyal yardımların aynı diizeye getirilmesini istediler. DYF I ş Sendikası Genel Başkam Mebmet Acıdereli, yeni uygulama ile kıdem tazminatı tavamndaki artışı çok diişiik bulduğunu belirterek, «kıdem tazminatı ile ilgili yenl uy gulamayı tatmin edici bulraak mümkün değll. Bu kıdem tazminatı tavamnm dondurulma&ı anlamuıa gelmektedir» dedi. Maden Federasyonu Genel Başkam Kemal özer, işçilerin bazen memurlarla bir, bazen de avn olarak düşünüldüğümi belirttî. özer söyle konuştu: «Yenl uygulama kıdem tazminatım memur emekli nıaaş Ian ile aynı düzeye getirmeji amaçlıyor. Toplu sözleşmelet üe işçilere Yüksek Hakem Ku lulu tarafmdan 1015 bin lira yakacak parası verilirken memurlara 72 bin lira net verilı yor. Eğer bir denge isteniyorsa, memurlant verilen sosyal yardınüar, işçilere de uygulan mab> TezBUrolş Sendikası Genel Başkam TJğur Batmaz, kıdem tazminatmın asgari ücretten ay rılmasının doğru olduğunu, an cak getirilen yeni uygulama ile kıdem tazmınalının anlamımn kaybolacagını ileri stirerek, şun ları söyledi: «Eskiden 35 jülık bir işçi kıdem tazminatı ile bir daire ala nilirken, şimdl yanm daire bi le alamayacaktır. Bu yıl için kı dem tazminatı tavamndaki 2 bin 500 llralık artış çok düşük tür. Memurlann emekli ikramiyesi ile kıdem tazminatmın eşit olduğu zamanda kıdem taz minatmın tavaııı topu topu 7 bin 500 lira artmış olacaktır. Bu yönden yasanın bir kez da lıa ele ahnmasından yanayım» Harpİş Sendikası Ikinci Başkam Çetin Soyak, kıdem tazminatmın asgari ücretten ayrıl masımn yerınde bir uygulama olduğunu belirterek, «Kıdem taz minatmın memur emekli tnaaşı ile aynı düzeye getlrttmesi ile sağlanan adalet, memurlara verilfliı sosyal yardımların aynen işçilere uygulanması ile ta mamlanmalıdır» biçiminde konuştu. Prof. \ılmaz, mezuniyetinî engelledigî öğrencisinî mahkemeye verdi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Universitesi Fen Fakültesi Jeolojl bölümü Başkam Prof. Ismet Yılmaz gonül ilişkisi kurma teşebbüsünde bulunduğu ve bu teşebüsüne olumlu cevap alamayınca, «geçerli notunu geçmeze çevirdiği» öğrencisini ve babasmı mah kemeye verdi. Prof. Ismet Yılmaz'm mahkemeye verdi ği (A.L.) ve babası (M.L.) ile ilgili suç duyurusunu inceleyen Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi «Müşteki tsmet Yılmaz'a yönelik olarak hukuki amme davası açılması İçin vakl sebebler» bulunmadığını saptadı. Iddla ve ihbarları çegltll mahkemeler ve makamlarcı birkaç kez çürütülen biUn adamı Prof. tsmet Yılmas oğrencisi (A.L.)'m Ankara Üniversitesine yaptığı yazılı başvuruda, «kendisine karşı görevli memura hakaret suçu» işlendiğlni iddia etmişti. Side'nin * • Türklsten izinli sayıldıgı tüm örgüte duyuruldu ANKARA, (ANKA) Yüksek Öğretim Kurumu Başkam Prof. thsan Doğramacı Ankara'ya döndü. Prof. Doğramacı, ANKA muhabirinin sorusu Uzerine Kuvpv^'fp ha7i 'ncelemeierdp bulunduğunu, ve bazı toplantılara katıidığuu söyledi. Doğramacı yurda döndü ÖVUfcf.NE * HERGÛN uvRiui . VEHERGUM Varhk: Sözlesme sürelerinin indirilmesini görüsüyoruz ANKARA (ANKA) YUksek Hakem Kurulu Başkam Naci Varhk, toplu iş sözleşmelerinin süresinin üç yıldan daha az bir süreye indirilmesi için incelemelerin sürdügUnU belirt ü, ama süre konusundaki kişisel fikrini açıklamadı. Naci Varhk, şunları söyledi: «Toplu iş sözleşmelerinin yü rürlük sürelerinin yeniden saptanması İçin çalışmalar sürüyor. Kurulumuzun işçi temsild si üyeleri, 275 sayılı toplu iş sözlesmeleri ile grev ve lokavt yasalannın kısa bir süre lçinde çıkarabileceğinl Bade ederek, toplu pazarhk sistemine yeniden başlanacajh gerekçesiy le, sttrenin üç yıldan bir ya da Ikl yıla tndirilmesi Snerlslnl ge tirdüerHükümet ve işveren temsllcilerl bu konuda görüşlerinl verecekler. Bundan sonra konuyu yeniden degerlendirip, süre komısuno bir karara bağIıyacağız.» Varhk, bir aoru üzerine, «Sü re konusunda kendi ıtörüşümü npfclfnnam» yanıtını verdi. Paristen Mehmet ALTAN Descartes ve kediler ^ «Cogrito Ergo Sum>, «Düşünüyorum Kyle I M varım.» İşte, Rene Descartes'in, billmsel düşünme metodu oluşturmak içln yola koyulduğunda, hareket noktası, yukarıdaki çok Unlü sloganı olmuştur. «Şüphe metodu» ile o güne kadar bilincindeki bütün bilgileri sınamış, en sonunda düşünmekte olduğundan şüphe edemiyeceğine karar vermiştir. Düşündüğüne göre «bilinci»nin varlığı kesindir. Bu noktadan itibaren, Descartes herşeyi bi linç süzgecinden geçirip, doğadaki karışık gibi görünen her şeyi «açık» ve «seçik» hale getlrmeğe çalışmıştır. Bir çilinglr ustası gibl, lnsanoğlunun kendi bilincini kullanıp, «neden» ve «sonuç» llişkilerlni du rup dinlenmeden sınayarak, olayları net bir. hale getirmek için kullandığı genel düşünce metoduna, Descartes'in Latince söylenilişinden türetilerek «Cartesian» düşünce sistemi denmiştir. Nitekim, Descartes bu kendi sisteminl, pek kanşık bulduğu geometriye uygulamış, onu matematikle «açık» ve «seçik» bir şekilde ifade edilir hale getirerek «analitik geometriyi» icat eylemiştir. Cartesian felsefe, Fransa'nın toplumsal düsünce metodudur. Cartesian bir şekilde düşünmeden Fransız gibl düşünülemez. Bu nedenle Fransa'da bütün öğrencilere llsenin son dört yılında «açık» ve «seçik» düşünmenin metodlan öğretilir. Amaç, istlsnasız bütün kuşakların doğayı aklın ve bilincin harmanından geçirip, ona mümkün olabildlğince haklm olmalarını sağlamaktır. Bu nedenle, Descartes'i bir ölçüde bilmek, Fransa'yı daha fazla anlamaya yardımcı olabilir. Ama, ne ki, Fransa'da insanoğlunun doğayla olan amansız savaşımında, bazen «aklın» fazla işgüzarlık ettiğine de raslamak mümkündür. Bir bakarsınız ağatflar, mevsimi geldlğlnde «kare şeklinde» budanmıg. Bir bakarsınız bazı park ve korular doğayı iklnci planda bırakacak kadar düzenli. Gene bir bakarsınız, mezarhklar, rfam sanki ölüm çok anlaşılır bir şeymiş gibl, çok «açık» ve «seçik» şekilde oluşturulmuş. Bu ulusal mantık, günlük rutln lüşkllerde ise daha başka görünümler alır. Dlyelim ki, bir lokantada asıl yemeğinizl yedlniz. Gene de kendinlzi pek doymuş hissetmez de, gözünüze takılan yan masadaki çorbadan ısmarlayıp içmeğe kalkarsanız, bunu garsona anlatamazsınız. Çünkü, çorba yemekten sonra değil, yemekten önce Içllir. Bu nedenle, yemekten sonra çorba lstemek «açık» ve «seçik» değildir. Ama, Cartesian olmayan turist akmunın, ulusal düşünce metodunu sulandırdığı bir lokantada isteğiniz gerçekleşlrse, bu sefer şaşırıp işi bafifçe «gırgıra» alırsınız: Vay anasına, demek kl vaktiyle Descartes, yemek tistüne çorba Içmlj. (Bastarafı 12. Saytada) "îplik Dosyasi,^ Savcılıga verîldi : J : ı r :/"i...*V OLMADtK YApAD OLMAOIK ^»TOCL£R TİSNRlM KlSKANCUĞA ÖFKEtEN.R. İLG;S.ZL;GB KÜSBRDiK, ŞAŞKNUk OVNAROIK . ÇOCUKLUK BüRSA (a.a.) «tpllk » > • perasyonu» ile İlgili olarak hazırlanan dosya Cumhuriyet Savcılığına teslim edildi. Güvenlik görevlilerinln büyük bir glzlilik lçerisinde sürdürdükleri ipllk operasyonu dosyasmın Cumhuriyet Savcılığı tarafmdan lncelenmeslne başlandığı, olayla ilgili olarak 18 işadamı ve fasoncunun gözaltmda bulundurulduğu öğrenlldi. Dosyanın incelenmeslnin tamamlanmasmdan sonra, olaya karıştığı iddiasıyla 1fadeleri alınan işadamlannın sorgulamaları önümüzdeki günlerde yapılacak. ONU tSPMEME SEVMCMB , '•„*...:•' './»şr^^ i&TEROiK KIMSEUEE Köy imamı, 18 yasındaki kızın kendisine tecavüz ettigini ileri sürdü TRABZON (THA) Trab zon'un Vakfıkeblr llçesine bağlı Vellköyü lmamı 7 çocuk babası Mehmet Yardım, aklı dengesi buzuk olan, 18 yaşında, N.Y. admdaki kızın kendisine tecavüz ettiğlnl ileri sürdü. tmam Mehmet Yardım bir süre önce 18 yaşındaki (N.Y.) adındakl kıza tecavüz etmek suçundan aranmaya başlanmıştı. öncekl gün Jandarma ka rakoluna gelerek tesllm olan elli yaşmdaki köy lmamı, verdiğl Ifadede 18 yaşmdaki N.Y.'nin fmdıklıkta yanma gelerek kendisine cinsel ilişki kurmayı istediginl söylediğini, «kendist lstemedigl halde kızın kendisine sahip olduğunu» lddia etti. 18 askeri yargıc ve subay başka göreve atandı ANKARA (Cumhuriyet Bü rosu) Milli Savunma Ba kanlığınca 18 askeri yargıç ve subayın görev yerleri de ğlştlrlldi. Başka göreve ata nanlar arasında MHP dava sını yürüten mahkeme heyetl yargıçlarmdan binbaşı Ataman Demirakm ile MHP iddianamesini hazırlayan askeri savcılardan de niz Haklm Yüzbaşı Nihat Demirel de bulunuyor. Resmi Gazete'de dün yayınlanan kararda yenl görevlere atanan yargıç subaylar şunlar: Albay Tacettin Güvenç, yüzbaşı Erol Alpar, albay Igen Sözer, yüzbaşı Cengiz Tanören, yüzbaşı Faik Yıldız, yüzbaşı Nuh Çetinkaya, yüzbaşı Ertuğrul Taka, Yüzbaşı Eyüb Menteş. yüzbaşı Osman Baykal, binbaşı Ataman Demlrakın, yüzbaçı Nihat Demirel, üsteğmen Mehmet Fidan, üsteğmen Sezal Kara, albay Atil la Arsan, albay Tekin Kavaklı, albay Cevat Metin, tuğgeneral Erdoğan över, yarbay Engln Semalar Ersin. ' NÖT ı Bu SSZCÜK ismail Gülgeç