Katalog

11 ARALIK 1982 KÜ L T Ü R Y A Ş A M Cumhuriyet 5 Yazko Ceyiri Siir Büyük Ödülü'nu kazanan Özcan Özbilge: "Bilim ve sanatın yanyana yürüyememesîni düsünemiyoram,, Celâl ÜSTER Bu yıl YAZKO ödülü tek kişiye verildi. YAZKO Çevirl Şiir Büyük Ödülü'nu Özcan Özbflge kazandı. Özcan Ozbilge, kendisiyle yaptığımız söyleşide çeviri ve şiir üzerine. ödül aldığı kttabı üzerine düşünceierini, görüşlerini di!s getirdi. • Bize kendinlzl tanıtır mısınız? Yirmi iki yaşındayım. Ve Boğazlçi Üniversitesi Elektrik Mühendisliği son sınıf öğrencisiyim. Şiirle uğraşmaya lise yıllannda başlamiştım. Önceieri kendim için bir şeyler yazıyordum. Zamanla kendimi, şiiri bir düşünme yöntemi olarak kullanir buldum. Eazen kendime bile kabullendirmekte zorluk çektiğim düşünceleriml yazdığım şiirdkler bağıra çağira söylüyorlardı. Yani şiir yazarken daha özgür düşünebiliyordum. ki bu yöntemi kişisel gelişmeme kendimce bir yön verebilmek İçin sonralan sık sık kuliandım. AMERÎKAN ZENCÎ YAZINI BtZDE TAN1NM1YOR Şiirin bir iletişim aracı olarak gücünü yabancı ozanlan okumaya başladığımda sezinledişimi söyleyebilirlm. Y«>ıl, bundan vanm yüzyıl öncesinde Güney Afrika'da yasamış bir adamın insanlannm yazfins:nı aniattığı dizcler benim o akşam moralimî bozuyorsa ya da o anlatılan insanlara karşı Içimde kocaman sevgiler doğabiliyorsa. bu şiirin gerek uzay. gerekse zaman boyutlannda ulaşamayacağı hiçbir yer olmadığmı gösterir. Üstelik giirle aktanlan duyguiar ve düşünceler sjcaklıkianndan hemen hiç birşey yitirmeden ulaşıyorlar size. Bunu kendi oranlartmı okurken algılayamamtş olmamı biraz kendl deneyimsizligime. biraz da aynı toplumım çocuklan olmamıza bağlıyorum. • Çevlrl yapmaya nasıl yöneîdînb? Kara tenii şlirler çevirme düşüncesi nereden kavnaklandı? Çfsviri olavtna öncelerl bütçemin dar smırlarmı biraz olsun genişletebilmek için girmiştim. îlk vaptığım çeviriler anlatı türündeydi, şiir sanatıyla pek ilgileri yoktu, ancak deneyîm kazanmfimı safiladilar. Zenci ozanlan çevirme düşüncesi ise çok sık okuduğura ve çok sevdieim bu adamlan kendi insanlanma *anıtma isteğinden doğdu Bizde ne Amerikan zenci yazuv, ne de Afrikf» varıni Vıemen hempn hiç tanınmıvor. Kit<»bın önsözünde behrttiğim gibi umudum benim bu derlememin bu alanda yalnızca bir ön çalışma olması. Afrika'dan ve Amerikan zencilerinden dilimize aktarılacak o kadar çok şey var ki, çünkü... KtTABIN ODAK NOKTASI AMERtKAN ZENCt ŞtÎRÎ • Böylesi fizenli bir zenci şiiri güldestesine Senghor, Neto eibi ozanların yapıtlan da girmez miydi? Yoksa bu seçkldeki şiîrler kendi içlerinde ayn bir bütünlük mii oluşturuyor? KitabTn odak noktası aslında Amerikan zend şllrl. Ancak Amerikan zend sanatmm oluşumundan. Protestaa Anglosakson kültürünün yanısıra Afrtkalı unsurlar da rol aldıiar. Köle gemıleriyle yeni bir ülkeye götürülen insanlar dogal ki. çiplak tenlerivle gelmediler oraya Beraberlerinde bir de küitür getirdiler. Ustelik bu Afrika unsurlann akışı köîe ticaretinin kalkmasıvla durmadı. Içtnde yaşadığı topium tarafından sürekii itilen Amerikan zencisf, bu açmazdan veni bir kimlik arayışı ile çıkmaya çahştı ve bunun Içinde s,fc Sık Afrika'ya yöneldi. Günümüz Afrika şiirinden birkaç örnek aimamm nedeni okuyucunun Amerika zenci şiirini daha rahat algılıyabilmesl içindl. • Elektrik mühendisliği ve şiir! Çok farklı alanlar degil mi bunlar? Aslma bakarsamz bu pek benim özelimde yanıtlandınlabilecek bir soru değil. Olayın bir yönü bizim toplumumuzda sanatçıya ve yazıncıya beslenen önyargıya dayanıyor. özellikle orta öğretim aşamasında genç insanlar sürekli olarak mühendislik, hekimlik, hukuk gibi görecell olarak daha olumlu bir görüntü yakıştırılan uğraşı alanlannı seçmeleri için koşullandınlıyorlar. Liselerdeki Fen ve Edebiyat şubeleşmeleri ilgi alanlarında eğitim vermekten çok başanlı ve başansız öğrendleri ayrımlama işlevinl görüyorlar. Bu süreç bende de böyle gerçekleşti Ote yandan, Insan yaratıcısmm iki dalı olan bilün ve sanatın yanyana yürüyememesini düşünemiyorum. Matematik ya da biyoloji kültürü olmaya bir sanatçı, kanımca çağımn gerisine düşmekten kurtulamaz. Bunu kendi oku* lumda yaşadıklarımıza dayanarak söylüyorum. Bir edebiyat bölümü dışında, sanat alanında eğitim yapılmayan okulumuzda öğrencilerin bu konudaki çalıştnalan amatör denllebilecek boyutlann çok ötelerine varmış durumda. Çağdaşlıkta da yazın ve sanat eğitiml veren birçok okuldan daha önde olduklann' sövtevebilirim. •, smiyle *jnüsemma' • sempatife bir lokanta • dan söz açacağım siJ L ze.. Harbiye'yi (ŞişUyönünde) biraz geçınce, solda eski Tan Sinemasına gelmeden bir pasajın üstündekı Sempatl'den... îstanbul'dakı tüm bü tür yerlerin dekor ve atmosfer olarak en sevimlilerinden biri... Girince soldaki Amerikan barda, gencecık 2 tekstil öğrencisinin gitarla yaptıklan net'ıs hafif müzik eşîiğinde içkiııızi yudumlayabılirsiniz (barda, öğleden son ra başlayarak akşam 8'e dek ayn müzik var), sonra soldaki asıl lokanta kıstm. na geçebilirsiniz. Burda da piyanist Can Okan'ın yumuşak müziğı eşîiğinde değışik isimler içeren gösterişli bir listeden seçtiklerinizle güzel bir akşam geçirebilirsiniz. Sempati, turizme dönük oIfirek de çalışan bir yer... Son yıllarda değişik guruplar la burada yemek yedim. Ama, bu dizi içinde yazmok ıstememe karşın bir türlü kısmet olmadı. Yabancı bir konuğumuzu ağırlamak gerek tiğinde, lokantamn sahibi Ce mil Ortaç dostuma haber ve. rerek yer ayırttım. Bir de geldik ki, masada Mehmet Ketnal dostumuz ağabeyimız bizi beklemiyormu? Sürpriz. lerin en güzeli... Çünkü Mehmet Kemal'le birlikte igmeyi nerdeysa yıllardır hayâl eder dururuz, tam uygulamaya ge Sevimli bir atmosferde kaliteli bir yemek icin: SEMPATİ çecektik kı, rahatsızlandı, iç rnesı yasaklandı. Neyse, durum düzelmiş, yasak da hafiflemış, böylece (nihayet) birlikte içebıldik. Mehmet Ke mal'in orda ne aradığına gelince, meğerse Cemil Ortaç5 m kaympederi değil miymiş? Lokantacı damadı nasıl da buldun, türünden espriler sü rerken, üstad şöyle dedi: «Kızım seçmiş.. Aına, helâl olsun, bana da ııydu»... 7 yıllık kuruluşu 6 yıldır Cemil b?y ışletiyor. Turizmden geldiği için turizm sorun lannı çok iyi bıliyor, ama, yerii müşteriye de seslenmek amacını koruyor. «Lokantada yemek içmek xevkini her şe> yiyle korumaya, yaşatnıaya çalışıyornz» diyor. IJstede soğuklarda karides kokteyli, ordövr tabağı, karışık peynir tabağı, sıcaklar da Türk mezeleri, krep, gü veçte karides var. Çorbalar, balıklar, «rejiminiz için scbzeler», «Izgara ve fırınınıız dan», «Av Spesiyaliteleri» vo tatlılarla sürüyor. Izgara ve fırın yemeklerinde Avrupa zevki egemen: Antrekot Ka ie dö Paris, Meksıka usulü Sleak, Viyana usulü Şnitzel, Sığır filetosu şişba, Pilenıinyon Sempati usulü, çoban ka özgü bir lezzette.. Sonra Ce mil bize nefis bir çoban kavurması tattırıyor. «Tahinli domates», Sempati'nin özel bir mezesi... Etegişık, ama ba na 'hitap etmiyor'!.. Mınıcik şişlerden sonra ben, bu noroz yahnisinde karar kılıyorum (Gelen ete göre listede olmayan yemekleri heran bul mak mümkün). Havuç, pata Rahatsız etmeyen bir müzik eşliğinde, birinci sınıf bir servisle önemli gecelerini kutlamak isteyenlere, çok uygun bir yer. vurma, Bonfile Sempati usulü, Şatobrian, vs. Av etlerinde, Harem usulü Bıldırcın var. Etler 400 500 civan, me zeler 400, tatlüar 250 300 arası... Biz önce karides güveç tadıyoruz. Her lokantada değişik bir tada bürünen bu yemek, Sempati'de de kendine tes v e soğanla pişmiş, başan lı bir yemek, bu horoz yahnisi. Horozun tavuktan değişik ve çok hoş bir tadı olduğuna hep inanmışımdır, ama neden bizde rağbet görmez, bilmem... Yumurtalı ve man. tarh bir sosla gelen «Bonfile Sempati usulü», biraz tattığım kadarıyla yine çok iyi. Yine çatalm ucuyla komşum dan tattığım kadarıyla, kuzu karski'si de nefis (börekli so suyla)... Yemek, yabancı konuğumuzun da bayıldığı kaymaklı kayısı tatlısıyla ve Türk kahvesiyle sona eriyor... însan rahatsız etmeyen bir müzik eşliğinde, birınci sınıf bir servisle onemlı bir geconizi kutlamak veya bir bırlikteliği değerlendirmek için öğütlenecek bir yer Sempati... O gecöki hesap elbette çok kanştı, ama genelde buradan adam başı 1500 2000 lira clvarmda çıkıldığını da eklemeliyim. Eklemem gereken bîrşey de şu: Sempati'nin yemekleri ve Cemil dostum geçen yıl hiç beklemediğim yerlerde karşıma çıktılar: sözgelimi Arkeoloji müzesinde, Eski Şark Eserleri müzesinde veya Malta Köşkünde bnemli guruplara verilen 'turistik ye mekler'de hemen hep bu kuruluşun servisiyle karşılaştım. Ve hepsinde de tam bir başarı elde edıldi. Nitekim Sempati, «ZİOR» (Ziyafet Organizasyon) adlı bir servis kurmuş, evlere, toplantılara ve 'olmadık yerlere' başanlı bir yemek servisi yapıyor. «10 kişiden 1000 kişiye kadar: Davet steden, ziyafet ZİOR' dan».. &loganları bu.. İlgU'dnenlerin haberi olsun... Adres: Halaskâr Gazi Caddesi, 127/16 Pangaltı. Tel: 47 1200/48 78 55 ASTın 2 0 . kurulus yıldönümü bugün kutianıyor ANKARA, (a.a) Ankara Sanat Tiyatrosu, yirmincı kuruluş yıldönümünu bugün kutluyor. Ankara Sanat Tiyatrosu'nun yirmmcı kuruluş vıldönümü torenıne Ruhi Su ve Tiınnr Selçuk gıbı sanatçılar muzıklenyle katılacaklar. Ayrıca, Ankara Sanat Tiyatrosu'nda emegı olan yitirılmış sanatçılardan Asaf CÜyiltepe, Şermet Çağan, Orhan Kemai, Güner Sümer ve İsmet Küntay'm ad plaketleri tıyatronun localarına taküacak. Kültür Servisi îstanbul TürkIngiliz Kultür Derneğı. bugün saat 17.00'de Harold Pinter'in «Gitgel Dolap» adlı oyununu sergıleyecek. Ergun Sav'ın Türkceleştirdiğı oyunda Nişan Sirinyan ve Cengiz Baykal oynuyor. «Gitgel Dolap»ı Mıgırdıç Dondüyan sahneledi, çevre düzenini Nazan Özenç gerçeklestirdı, vönetmen yardımcılıklarım isa Turgay Kantürk ve OzgUr Erkekli üstlendiler. Ingiiiz Kültür'de bugün Pinter'in «Gıtge! Dolap»ı oynanacak A&UCUĞUM Biz GAZETECLER;N H/İV2m ÇOOOİ< •ZORDUR. O YÛZDEN1" DURMAOAN AKOL.K OLURuZ. „ KüHür Servisi Beîçika*nm başkenti Brüksel'de yapılan üluslararası Kadın Fılmleri Şenliğinde seçiciler kurulu ve haîk ödülü, «Beljreci» ve «Duvariar, Duvarlar» adlı filmiyle ünlü Fransız kadın vönetmen Agnes Varda'ya verildi. Seçici Kurul özel ödülünü Mary Jimenez'in «Piano Bar.ı, ve Lee Grant'ın «Tell me a Riddle»ı aldı. Agnes Varda Kadın Filmleri Şenliği ödülünü aldı KİM KİME DUMDUMA pqrq yok... ç arı okvlmak ı^in de para para kazanmak da hqyat j ebmek uök.. b bulsan Behic AK ANKARA, (ANKA) Sanat Kurumu yönetim kurulu oon yaptığı toplantıda yeni sezon tiyatro jürisini seçti. Yönetim Kurulu'nun aldıgt karara göre, jüri üyeliklerine Ömer Atilla Sav, Emre Kongar, Ayşegül Yükse!, Nurhan Kongar, Selnıa Tükel seçildL'er. Aynca Sanat Kurumu Yönetim Kurulu adına Aıul Çeçen ıla Sanat Kolu Başkanı Ünsal Piroğlu da jüride yer alacaklar. Sanat Kurumu Tiyatro Jürfc sı, sezon sonunda bir araya gelerek, bu yıl içjade Ankara'da sahnelenen tiyatro yapıtlanm değerlendırecek ve sezonun en iyi oyunculanm, en iyi yazar ve çevirmenini, en iyi sahne müzıkçısini ve dekorcusunu ba lırleyecek. Sanat Kurumu'nun tiyatro jürisi beiîrlendi Kültür Servis! ülkemizda «Babi Yar» adlı kitabıyla tanman Sovyet ozanı Yevgenl Yevtuşenko, sinema oyunculuğundan sonra film yönetmenliğine de başladı. Bella Ahmadulina ve Andrey VoznesensH'yle birlikte 1960'larm «asi» ozanlan arasmda yer alan Yevtuşenko, bu kez kendi çonukiuğunu konu alan «Ana Okulo» adlı bir film çeviriyor. Mosfilm tarafmdan 650 bin dolarlık bir bütçeyle çevrilen filmini Yevtnşenko şu sözlerle tamtıyor: «Filmime «Ana Okuln» adım verdim, cünkü 1941 yılında dokuz yasmdald bir çocuğnn ana okulu savaştı. Evet, bu îilm de benim «Amarcord»ıun iste.» Yevtuşenko kendi «Amarcord»unu çeviriyor KitapYayın... Kitap.Yayın... KitapYayın... Kıtap.Yayın... KitapYayın... KîtapYayın... KitapYayın... cem yayınevi HAVASS yayınları UZAK MAVİLER OSMANŞAHİN ® KIRMIZIYEL (4.Bas.m) TRT 1970 öykü Büyük ödülö aytunç âlt ındal siyasalMİttiir ve yöııtenı KtTAP BİR vara!ık"82 ® AGIZ İÇİNDE DİL GİBİ 1980 Nev7.at Üstün Öykü ödülü ••Aydınların mutlaka okuması gereken bir inceleme^ I.Hamurfoğıda4O0TL.* mHamurKağıda3OOTL. RK.551eşvikiye/İSTANBUL Tel.461319 ACENTA MİRZA (2.B»m) CHBISTOPHBR Balıkesir Barosu Dergisi'nin 11. sayısı (AraUk 1982) «Savunmanın Ulusal ve Evrensel Boyutlan» konusunda açılan yanşmayı kazanan yazılann yaymlandıgı ÖZEL SAYI olarak çıktı. Ederl 75 lira. UĞUR MUMCU Silah Kaçakcılığı ve Terör Ermeni ve Rum Kaçakçüar . Bulgar Şirketleri Türk Kaçakçılan Papa Olayı. Mafya konusunda Türkiye'de belgelere dayanan ilk ve tek kitap. ölen Bir Kültür Üzerine tncefemdet SAYIN EMEKLİLER SAYIN ÖĞRETMENLER Yaşlanmadan yaşamak «BtLİNÇLÎ BESLENME» Besl ve gereksinmelerimlz olan Sebze, Meyve, Baharat, Tıbbî bitkilerle unlu, sütlü, şekerli, alkollü üretimler için bilinmesi gereken her şey. Bütün Kitapçüarda 350. TL Ceniş biîgi ve broşür için: Genel Kultür Yayınlan P.K. 1. Şile METİS YAYINLARI Me»rutlyet Cad. 131/30. Beyo5l'4 / îstanbul Genet Dagrtım t CEMMAY "ANTONJN ARTAUD Vahşet Tiyatrosu / MEHMET GÛRELİ Dört Öykü / TURGAY ÖZEN Uyarı Metinleri Şiirler / SERDAR IŞIN Şiirler / AHMET SOYSAL Kurumlar Özgürlük ve Splnoza / ANDRE BRETON PAbL ELUARD RENE CHAR Şiirler / FRİEDRİCH HÖLDERLİN Şiirler f PAUL CELAN Şlirler / BORİS VİAN • Mona Usa / JORGE LUİS BORGES Olağanüstu Bir Film Epilog / CESARE PAVESE Pale / LALE M0LD0R Şiirler / SALİH ECER Şîirler / SAMİ BAYDAR Şiirler / JOHN CAGE Üçüncü Şahısta Miro: 3 Açıklama / YAVU2 TANYELİ Orhan Peker.