Katalog

| 28 OCAK 1982 Cumhurıyet 11 (Baştarafı l. sayfada) en güçtür. Ancak öueınli olaıı ıcy şudur: Biz bu ülkpde denokrasinin yeniden kurulmasıla ve uygulamaların tnsan Hak an ilkelerine nymasını istiyoıız. Bu amaca katkıda bulunnak için yapılması gereken nelir. Bunu ivi saptamahyız. Tür riye"vi bir an önce Konseyler. "karmak kolaydır. Ama bu IU ıpmak amaca hlzmet ml • d Bunu iyi düsünmek ge•ek'irtir. İTVÖNÜ'NÜN SÖZt) Hukuk Komisyonu raportörü ılmr'n Sosyal Demokrat Barlens de, Türkiye'ye yaptıklan ^zide konuştuklan herkesin, Lvruoa*ya ve Avrupa Konseyi Ikelerine bağh kalmak isteliklerini belirttiğini söyledi. Ve Türkiye'^ Konsey den bir an mce çıkarmak isteyenlere ceap olarak şöyle dedi: Bana Türkiye'deki esH po Itikacı bir arkadaşım tsmpt cönü'nün blr sözünü hatırlattı. nönü dermiş ki: Bir muhare>ede bir tek stratejik hata yanhrsa, bu hatanın sonradan tek çok taktik başan elde edil e de. düzeltilmesi kolay olmaz. In Türkiye'deki bazı durumlar cin de bahis konusudur. Anak biz üye Türk parlamentererin fiyellklerlne son verdik. »Imdi artık onlan burada doçudan do|ruya dlnleme olanafıla ^hlp deffllz. »• i ı suratejlk hayatı blr daha T:'>kiye'nin Byellğinl sona erJARUZEISKY VE EVREN în^iliz Muhaiazakar milletve ili Sır Frederic Bennet de Tür iye'deki durumla Polonya'da •i durum arasında parallellilc ıırma egilimlerine işaret edeek: Bunun kadar yanlif? bir şev lamaz dedi ve şöyle devarn et l: Polonya'da Jarozelsky detıokrasiye dönmekien, seçhnlen falan bahsetmivor. Bunun »m terstyle meşgul. Türklye' le ise Evren, demokrasiye döi, serbest seçim yam belirtiyor. Bfas tnriliz luharazakarlan, TürHye'nin tonseydrn çıkarılmasının tanamen karsısında olrnamn ya ımf*». avnca tasannın da bazi Fac'lertnin daha ynmuşatüma ındin vanayız. tSTKSEM îta'.yan Hristivan Demokrat nillervekili Cavallıeri de. Tiiriye'deki iskence iddialannm laha önce de var oldugunu. nınların simdiki yrtnetim dörıe ninde ciddive»!e ele almdığına "indıŞını belirtti ve şöyle de U: Genpral Evren. Türkive'le htaimlp konu<nırkpn sunn övledi: Eçer d'Matör olmak stesevdlm, sirinie konusma7. hm. Ben bn s » * r f içtenllkle fnamvonım. Türklye'nirı Knn »rrîpn cıkanlmain fateMerine »mamen karsmm. Avnca ra»orun hfraz daha rmmısatılma t l i Avrupa Konseys nde Türkiye alınan kararlann kendisini tatmin ettiğini belirterek şunlan söyledi: Takvimindeıı nıemnunluk duyduk. Ama aradan geçen zamanda başka şeyler de yapılmıştır. Fikir hürriyeti. tartışma hürriyeti hâlâ sağlanmamıştır. Spndikal haklar sınırlıdır. Bunlar bizim bekle gör politikamızın çok da olumlu sonuç vermediğini gösteriyor. BeUle görü artık bırakmak lazımdır. Avusturyalı sosyalist Hesele ise. İsveçlı meslekdaşınıa üzerinde durduğu konulan tekrar ladı. Siyasal partilerdo, sendıkalarla ve diğer konuiarla ilgili eleştirilerini belirttikten sonra: Ancak bu tasanyı onaylayacağız, dedi. Fransız komünist Vial Massat ise, kendisinin Naziler zamanında Fransa'da çok işkence çektiğini anlatarak, kendisinin tanıdığı işkence çeşitlerini anlatn. Bu konuda tecriibeli bir kimse olarak, işkencenin lıerhangi bir çeşidinin adını işitme ye bile tahammül edemem. dedi. Türkiye'ye karşı şımdiye kadar uygulanan Konsey politikasmı eleştirdi ve parlamenterler mecüsinin hiç vakit geçirmeden Ttirkiye'yi çıkartma karan almasını istedi. îsviçreli işçi partili Van Den Bergh, kendisinin başlangıcta Türkiye için 12 Eylül harekâtından ba=ka çare olmadığı gorüşündeyken, zaman içinde bu gdrüşünü degişürdigini söyledi: Madem kl. terfire karşı mücadele basanlı olmuştur. Bu Siinkii hükümet yönetime hakimdir. öyleyse tartışma hürriyetinl niçin başlatnııyor. Siyasal partileri niçin artırmıyor Türkiye'nin dururmına daha fazla anlayış göstermenin öteki bazı Ülkelerdeki demokrasileri tehlikeye düşüreceSini büdiren Hollandah milletvekili. şöyle devam etti: E*er biz Türklve'yp yeşll ışık vakmava devam edersek. varın haşka ülkelerde müdaha le etmp niveti besledlkleri belII olan bazı başka nrduian cesaretlendirmiş olmaz mıyız?. îzlandah, Halk Firligi Partisi' nden Grimsson da, avnı şekilde öteki ülkelerdeki demokisilere yönelen tehlikeler üzerinde durdu. Türkiye'nin Konsey'den çıkartılmasını istedi. < . YÖNÜMÜZÜ BILELtM Alman sosyal demokrat Manfred Schulte de, Türkiye'yle İlgili konuya, sadeoe hukukçu klişelerle bakmarun yanlıs olduğunu söyleyerek: ' Eger sadece hukuk açısından bakılacak olnrsa. Türkiye'yi buradan daha dünden çıkarmak pprekirdl. Şlmdikl koşullan Konseyimizln statflsüne uymamaktadır. Ama gltmek istedlglmlı yörril blleiim. TÜTkiyp'ye demokrasi yolundaM ridişinde. yardımda bulnnmak. katkıda bu lonmak istiyoruz. Aynca dış po lltika açısmdan da düşünellm. Türklye Avrupa'dan koparsa ne reye gidecektir. Arap ülkelerlnden bazılan Türklye'vi kendilerine çekmek istiyorlar. O «aman Avrupa'dan kopan, tslam politlkalan gfiden. Humeyni'ye yaklaşan blr Türklye Rormek berhalde güzel bir sev olmaz. DtSK'LlLER îsviçreli Sosyal Demokrat ailletvekili ve isçi sendikalan rirligi başkanı Richard MüUer le, Türkiye'nin Konseyde kalnası tezini ssvundu. Ancak ın an haklan uygulamasından mdişeleri oldugunu belirterek, asanva eklenen, insan haklan comisyonu mekanizmasmın iş etilınesiyle ilgili cüralelerin uy tulanmasıyla bu endişcnin sriierilebileceğini söyledi. DtSK la\asıyla ilgili eleştirilerini bil lirdi. Ve DİSK'lilerin kendileri li savunma güçlütü içinde ol iuğunu kaydederek, ayrıca ken lilerine gözaltmdayken yapıl hjım iddia ettikleri mua'mele erden şikayet eden dilekçele "inin işleme konulmayıp kayjoldugunu öne sürdii. ATATtRKTEN BERt Iiechtenstein delegesi Batlı»er. 12 Evlülden önceki demok •asinin görünüşte bir demokra ;i haline gelmiş oldugunu, gün ie 20 kisinin öldüsür.U. parla nentonun altı ay süreyle Cum ıurbaşkanı seçemediSini, ettfasyon hızınm yüzde 100'e ulas ıfını, politikacılann birbiriyle jğraştıgını söyledi. Ve Türkifenin •Uvelikt^n çtkarılmasma rer,!n olarak karşı olduğımu jelirtti. Batlır.er. ajmca TUrklye'de rörüîtükleri herkestn. A\Tupa ra ve AvnjDa Konseyl ilkeleri w baŞlılıSıru tespit ettiklerini Dİldirerek: Son olarak bir taksiye bin Ilm. Şoförle konuştnm. Onıın 1a b.irüi sövierti.ei, sakın hizl Konseyden çikarmayın oldıı. Î K Î N C İ STNIF :m NtYETt BAŞKA tSE Konseydeki bütUn Liberal Partili parlamenterlerin grubu adına konuştuğunu bildiren Isveçli Elmqulst ise, Türkiye'ye yaptıklan geziden sonra bu ülkenin Konsey üyeliginden çı kanlmasının dognı olm&yacağı kanısına vardıklannı, ancak insan haklanyla ilgilt uyguiamalar açısından duyduklan en dişeleri karşılayacak bir kana la da ihtiyaçlan oldugunu, bu kanalm da ancak insan haklan mekanizmasmın harekete ge çirilmesiyle saglanarjileceğini söyledi. şöyle dedi: Blrtaknn Iddlalar var. Blı bu lddialann dofru olup ol madıfrım saptayabllecek uzman lar değiliz. Bunlar ancak uzmanlarca tetkik edilip saptana blür. Bu uzmanlık mekanizmaaı da bizim bünyemitde mevcuttur. tnsan Haklan Komi*yonu, Işte bunun içindir. Türkiye de, kendl irrrzası gereğinde bu mekanizmayı kabul etmek durnmundadır. Eğer kahul etmezse, o zaman nlyetl haşka demektir. Niyetinin başka olduğunu gösterirtte. o zaman da hizim yapabilece£imiz blr şey yoktur. Ç1KARILSFN DtYENLER Bundan sonra TUrfcrye'nin üyelikten çıkanlmasını isteyen belirli gnrotan parlamenterle re sıra geldi: İtalyan Komünist Calamanredı, bunu ilke açısından, Por teklzli Sosyalist Znha Portekiz' in durumu açısmdan, Yunanh Ypni Demokrasie: Kazazis, «Türkleri çok sevmekle birlikte» demokrasiye olan bağlılıgmdan dolayı istediğini söyledi. Yunanlı Kazazıs. aynca Türkiye'nin duTumuyla Polonya'nin durumu arasmda mukayeseler yaparak, Türkiye'ye d« üvnı şekilde bakmak gerektiği ni öne sürdü. Belçikalı Sosyalist Dejarden de Türkiye'ye karşı kesin bir tavır alınmamasınm nedeninin «Uhıslararası kapitalin baskısı» olduğunu öne sürdü. Konseyin simdiye kadarki tutumunu eleştirdi. îspanyol Yane« Barneveo ise. TUrkiye'ye ilfc defa 1981 ocak ayında gittigini, o zaman hiçbir kesin yargısı olmadığını. fakat bu zivaretten sonra verdigi demeçte vaptıgı rjir iki eleştiriden sonra. Türkiye'deki yönetime vakm çpvrelerin, ken disini «demokrasi düyrnant» ilan ettiklerini, bunun Türkiye'deki durum baicmmdan ti pik bir örnek teşkil ettiğini söyledi. Türkiye'de cezaevlerinde halen, haklanndaid ıthamın ne olduğunu biimeyen. haklarmda lo aydanberı iuçbır ıddıaname oulunmayan kır.ıseıerın oldugu nu, bunların bır drneğinm eskı Istanbul Beledıye Baş<canı Abmet İsvan olduğunu söyleyen İspanyoi milletvekili: « Bütün bunlar karşısında. Türkiye'deki yönetimden demokrasiyi nasıl bekleyebiliriz?» dedi. İsvıçre'lı bayan Mayer, Türkıye'nin üyeliginin kaldırılmasıran yaniış olasağuıı, daha beklemek gerektiğini, söyledi. Isveçlı sosyal demokrat Liddom, Konseyin Turkiye ile ılgili olarak geçen topiamı.arcıa aldığı kararlann duha gerisınde kaldığını, ancak buaun 1;;bebinin Türkiye'ye gittikten sonra, orada çeşitli kişilerden dinledikleri şeyler oldu^urîu, Türkiye'de herkesin Türkiye'nin Konsey üyeliginin devamını bek lediğini söyledi. « Şu sırada ele^tirilecok çok şev var. Tak\1m var ama garantisi vok. Bir kısım uyçulamalar hakkında iddialar var. Mahkeme'erde savunmanın temel ilkrlfTiııin yerine getirilmediğinticu şikâyet ediiiyor. Bu şartlar altında. Türkive'nin Konsey üyesi kalması büsbütün güotür. Yalnız Türkiye'de bize beiirtilen istekleri de ÎÖÜ önünde tııimalıynz. tnsan Hak l»rı uyculamalan aç:smdan endiselerimiTİ bir mr'.ianizmaya bailamak için do. tnsan Hakları Komisyonıı vardır. De^lctler hu Komlsyona başvuruda buUtnurlarsa bu imkan da sağ lanır» öedi. Karar lasarısına gıren bu vol daki önerilerin sahibi Libdnm. tasanyı bu şartla destekleyebi ler;?:ni belirtti. İngiliz Miller kendisinin rmkukcu olmadıgmı, ama Tıirkiyp nin durumundaki bir ülkenin üyeliginin devamınm Avrupa Konseyi statüsü açısından müm kün olama'.acagını bilecek kadar hukuktan anladığını söyle di. Ancak. ortada bazı eerçekler var. Evren'in demokrasi ye dönmek istediği muhakkak tır. Kenıilsine zaman verilmesi pprekir. Türk ordusu halkın ordusudur. DEMOKRAStDEN YANADIR Tasarıdaki ifadelerin yumıışa fıünasmdan yana olan önerüeri destekledigini belirt«ı 1W1ler'den sonra, Danimarkalı Sosyalist Budtz. Türkiye'deki durumu veni şekilde eleştirdi. Kendi üslubu içinde, cezaevlerindeki durum, DtSK davası, ve difcer uvgulamalar Üzerinde ki (förüşlerini söyledi. Darümar ka hükümetinin tnsan Haklan Komisyonu'na zaten başvurma ejtilimi içinde olduğunu bildire rek: « Türkive'ye daha farla anlayıa gösteremeyic. Bu Avrupa Konneyl için bir tamlr edileme yecek durum olur» dedi. Budtı'un konuşmasından sonra, daha söz ftlan 40 kadar ko nuşmacı olduğundan, görüsme ler bugüne ertelendi. Bugün A\Tupa saatlyle 8.30* da Siyasal Komisyon bir kere daha toplanarak. dün akşama kadar tasan üzerinde verilmiş olan 40'a yakın değlşiklik önerisini görUşecek. Bunlar karsısındaki tutumunu saptayacak. Değişiklik önergelerinden bir bölümü tasannm sertleştirilmestni ve Türkiye"nin Uyelikten çıkanlmasını, statüdeö u sule göre, askıya almmastnı is tiyor. Bir bölümU de tam tersine ifadelerinin yumuşatılmasını öneriyor. Her iki gruptan da olmayan blr kısım delege de tasannın simdiki şeklinin aynen kabul edilmesinden yana. Bu sabah Siyasal Komisyon"un bu toplantısından sonra saat 10'da toplanacak olan Genel Kurulda da dün baslamış olan görüşmeler devam edecek. Bu gö rüşmelerin aksam 17'ye kadar sürmesi ve ondan sonra önergelerin oylamasına geçilmesi bekleniyor. Dün gecenin geç saatlerinde bu Uç çeşit eğilimden hangisinln agır basacagını tahmin etme olanağı yoktu. Her şey bu eün anlaşılacak. tBa>Uıratı ı ^aylada) ca tMP ocak ayı sonuuda yıne 120 milyon dolarlık krecu verecekt:. Bu kredmin verılmt sı için de, İMF'den bır heyeı eeçtiğımız aralık ayında Aı.fca raya geimiş ve çeşitli gorusmelerde bulunduktan başka, bır de ekonomik verilerı gözcien geçirmiştı. Ekonomik verı ler içinde Merkez Eankası ta rafmdan özel ve kamu kesimıne açılan kredılerin miktarı daha sonra tartışmb konusu oi du. Bu nedenle de, Merkez Ban kası "çredi tavanlan ve buna en olaras ızıener. para polıtıica sınm «yeniden gözden geçirilmesi» amacıyla geçen hafta Paris'te Türkiye ıle tMF gızlı ce bir araya geldi. Üç gün süren görüşmelerden sonra Turk heyeti geçtiğimiz halta sonun İMF ocak ayında Demokrasiye l. sayfada) da bulur.madığını cunku ülke yuneticilerinin bugune kadar verdiklerı her sozü tuttugunu» b Idırcı. 8 r dıplomat Cumhurı vet muhabırme Konuv^a ılgıiı oiorok «Turk gcrusmeciler de mokrasiye geçiş için verüsn sozun tutulacagı konusunda. Von Hassei'i ikna etmekte guc luk cekmediler. Cunkü Von Hassel zaten ikna olmus durumdaydı» dedi Öte vandan. bır başko yetkıi.ye gore Von Hassel gorüşmel8rde coK ocık konuştu. insan haklan konusunda Avrupa'do gösterılen titızliğm «nor maı karşılanmcsn gerektîğını söyledi. Von Hcssel salt ozel görüşmelerde değıl kamuoyu na bilgı verırken de acık konuştu. Orneğin. bır dıplomat bu konuda «Verdiği demecler de hic bir şey soklamamayo gayret ettl. Arayanlor aradıklarını demeçlerin lcinde koloylıkla bulur» dedi Avrupa Parlomentosu heyetı gorüşmelerini tamamlayarak dün Türkıve'den ovrtldı Ankara'doki diplomatik cevrelere göre Komisyon Raportörü Von Hassel, Danışmo Meclısı'nın acılmosı ve demok rasi takvımınin de acıklanmasından sonra ılk elden gözlemler yapmak Ozere Türkiye'ye geldi. Ylne dıplomottk gözlemcilere göre gellş nedeni fEleşiirel» değüdl. Ne tur hazırhklar yapıldığına llişkln bügllenme isteğine dayanıyor du. Von Hassel'in gelış nedenleri orasında Danışma Meclisl'nin ocılmış olması do önde geliyordu. Bir dıplomot bu konuda, «Danısma Maclisl töz vtrilan torlhte acılarak calıtmalorına başladı. Bu anayasa v« ••çlmler lcin v«ril«n sözl«rin d« tutulacağımn ocık b«HrtMdlr. Von Hassel bu InonCtnı p«kiştlrmek üz«r« geldlı dedi. Von Hassel, Anayasa Komis yonu Başkanı Orhan AldıKactı Ile flörüşmesinde de yenl anayasa ve lcenğl üzerinde durdu. Yaptığı ceşltll görüşmelerde de eskl politikacılann eiyaset yapmamalanna ıPragmattk» bir acıdan yaklaşarak, cEskllerin tecrübetl vardır, bu tecrübeden yararlanmak gereklr> görüşunü savundu. da Ankara'ya döndü. Sağlanarı bügüere göre, İMF «şu anda ızlenen para poıitisasuua dana rla sıkua.ştırı..nasından yana» Oorunuyür. Bu necıen.e ae, TUJ i::ye Merkez Barıkası Kjedj sı nırlannı gerüşleuneic ve dana geniş b:r para poliüKasını ıziemek istemesırıe ragnıen. IMB" n:n bana «razı ounadığı» öne suruiuyor. Parıs gorüvmelennüe .idr^i lıluı anlaşınii sagıannuş uma suıa rağmea, iilt' yıne ae u oaic ayı sonunua vemmesı cn gotiilen 12U nuıj'on uuıar ıuta nnoaıu ^reaıjı erıeledı. Paı, 3 guru^nıelermıi) ara>a gırmesı KtlF'iiin her ıi6i ayın uçuncu nattasuîda topıana.ı IMF iu.ıe tım Kurulunaa Turiiije'ye \en lecek âredımn görüşajraesını engelleaı. IMF Tıırkiye Masası verıiecek kreaınin Parıs te yapıiacak anlaşınadan sonra jiırüriüğe gırmesını ıstecı ve bu ıstek üzerine de ocak ayının uçuncu naitasuıda yapııan İMP Yöneum Kuruiu topıantıSısıaa Turıuye konusu guıü^uinıedı. Verıiecek K:eaıler ner zaman İMP Vuaetim Kuruiu (jaayiiidan gsçiî^i ;çı;ı, Parıs te anliişma sagidnmasına rağnıen. İMp Yönenm Kuruluna kor.u gırmediğinden dulayı, verilecek Kieciı ertelenauş oldu. Pans'te Tuıkiye kredi sınırlannı genişletmek, bir anianıda «daha esnek para poliiikası» uygulamak isterken, İMf bunun tam rersını öne surdti ve «sıkı para poiitikasının devamuıı» ıstoaı. Tarallar sonunda »sıkı para poiitikasının devamı» konusun aa anlastılar. Ancak, Turk uraXı «belli bir süre için psnek politikaya izin verilmesinı, bu süreden sonra sıkı para politikasuun sürdürüieceğinu garan tı ettl. İMF de Du îormul üzerinde anlaşmaya vardı. Şımdi ocak aymda ertelenen k.reainın şubat ayı sonuııcia serbest bırakılacagı tahmm e diliyor. tMF Yönetim Kurulunun şubat ayınm üçüncü nalta sında yapacağı toplantıya Türkiye'ye verıiecek kredinin serbest bırakılması önerısi getırılecek ve bü>ük bır olasılıkla ertelenen kredi bir aylık gecik meyle (jerçekleşmiş olacak. Türkiyeden • lstanbul Savcı Yardımcılığı jöreiinde buiunan Vasıf Ersoy, l'sküdar Savcı Yardımcılığına atandı. Ersoy, yeni görevine dün başladı. • Sıgara Içmej'enler Dernegi'nin düzenledıği «4. Halk Efitim Sergisi» dün açıldı. Beşiktaş'taki Tatbıki Güzel Sanatlar Yük sek O'/.ulundakı sergı 15 şubata kadar sürecek. Sergide Dernek Başkanı Dr. Oktay Akkent projeksiyonlu konferans verecek. • Yargıtay, tutuklu iki ldşiyi erlenmelerl için eörüştören cezae\i görevlisinin «görevi kötüye kııllanma» suçundan yargılaııamayacaçına karar verdi. • Tahtakale'de cır ihbar üzertne Huseyin Kayır'a ait işyerine yapılan baskında elektronik hesap makinaları elektronik saat İi kalem ve video bantlar ele geçırildi. Kayır gözaitma alındı, soruşturmayı derinleştiren :nali şube dedektifleri Kayır'dan malalan Aron Ciciyasvili'nin evinde de bes adet renkli te levizyon ile dört video tejp ve müzık setleri buidular. Sanıb elektronik alet toplama hobisi olduğunu soyiedi. • İstanbui'da öğrenrilere, öğretmenler ve aüelerine yeterli sağ lık hizmeti verebilmek amacı ile Beyoğlu. Şişli ve Rartal Uçckrinde birer Sağlık Eğitim >Ierkrzi acılması kararlaştırıldı. • Lü'onarı'dan Türkiye'ye satılmak üzere saat, teyp kristal va çok sayrİ3 yabancı menseli sıgara getiren 5 kişilik bir şebeke yakalandı. Mali pol:s tarafmdan elegeçen Şaban Filiz, Mah mut Güzel. Ömer Eser. Ata. Akşül ve MahnrJt Avcı sd'u işçilenr. adliyeye gönderileceği bi'.dirıidı. • Rüşvet almsk suçundan gözaitma alınan Baicrköy Hükümpt Tabipiiği göreviilerinden Mahir Akm tutuklandı. Mahir Dipsoy i!e Ali Cğur ise serbest bırakıldı. Sanıklar Esenler'de biliyeci dükkanı acmak isteyen bir kisiden 20 bin lira rüşvet almakla suçlamvorlsr. Akın numarası belirlenen paraları alır ken suçüsütü e'e geçmişti. V .» Akınciiar (Uaşuratı 1. sayfada) hakkında açiıun üavava bugiin AnKara 2 Numaralı Asken Msh kemesi'nde dpvam edilecek. tZMİR Sıkıyonetim 2 Numaralı Asken Mahkemes'i'nde 24 sanıkiı Urla DevYol davasmda 515 yıl hapis istemıyle yargılanan Ayhan ECrdur, Ali ransık, SİUeyman Şimşekotclu, Orhan Ista ve Sabrl Por tahliye edildiler. 1 Numaraıı Asken Mahkemede sürmekte olan UşaJc Dev Yol davasında da, yasadışı örfrfit kurmak. adam öldürmek, banka ve kuyumcu soymak suç lanndan yargılanan 25 sanıktan Servet Donder ve Ahmet Turan Yurteri"nin de serbest bırakılması kararlaştmldı. Bu arada îzmir ve yöresmde 8 kişlyi öldürmek. Anayasal düzeni değiştirmeic amacıyla çeşttll stlahla eylemlerde bulunmak iddiasıyla yasadışı îzmir DevYol örgütünün I2's1 Idam istenen 62 sanığı hakkında açılan davaya Sıkıyonetim 2 Numaralı Askeri Mahkemesi'nde 19 Subatra başlanacak. 5 TAHLtYE ADAiNA 2 Numaralı Sıkıyöneüm Mahkemesi'nde orgüt üyesi olmak, adam öldürmek ve çeşitli eylemlere katılmaktan yargılanan 28 sanıklı Adana Birlik Yolu davasında Ya. şar Aydm. Adem Ünal, Bayram Oflael. Remıi Çoban ve Gökçe Polat tahUye edildiler. 25 YILA M A H K C M OLDC ESKtŞEHİR Sılayönetlm Askeri Mahkemesi, 1979 yılında Kskişehir'in VişneUk »emtinde Sedat Fırat adlı sahsı öldürdüğü rerekçesiyle yargılanan Nlhat Yıldız'ı 24 yıl ağır hapis ve 6136 sayılı kanuna mu halefetten bir yıl hapis ve Uç bin lira ağır para cezasına çarp tmldı. Mahkeme aynca, olay günü Nlhat Yıldız'a yardım eden Yü cel öıtürk'U de 10 ağır hapis cezasına çarptırdı. iı ı .avtada) rın etkisi büyük olmaktadır. Bu durumda küçütt devletlerin tutacağı akıl ve sağ duyu yolu. bir büyük devlete teslim olmamak, tumuyle öaglanmamak, ya da bir büyüfe devlptin kullandığı araç niteliğine dönuşmemektedir. Turkıye Cumhuriyetinin kurucusu Atatürk'ün değişmez politikasın;n temel çiznisi de budw. Ne var ki büyük kıvametin yam sıra ıhtiyar dünyamızda küçük kıyametlerden de söz acılabihr. Bunlar bol gesel savaşlardır Kitekim. İran Irak savaşı bunun son örnegidir Israıl ile AraD ülkeleri arasındaki bıtmeyen savcşlar da bölgeşel çatışmalarin kıdemli örneklerini oluştururlar Süoer güçler bu savaslan uzaktan izler. kimi zaman birlikte, kimi zaman teh olarak boigesel savaşları yönlendiri>ler. Şimdıye dek her deneyde bölgesel tavaşlarjn bi' belirli çizgide durdurulduğ'u, ya da dondurulduğu gorulmüştur Son günlerde Türniye • nin gözleri hep buyuk kıyametin üstüne çekümekt". dir. Oysa Haig Crnmiko ikilisi Cenevre'de honuşurlarken, Sovyet • ınsız doğal gaz anlaşması mzilanmıştır. Federal Almanya' dan baslayarak butün Batı Avrupa'yı etkileyecek bu anlaşma, Polonya gerilimine karşın yumuşama ve ışbirliğmin surdüğünü vurgulamahtadır. Bu durumda Türkiye'nin iç ve dış politikasını Batı ile Doğu arasındaki gerilime ya da soguk savaş edehıyatına baglamak isteyenlerin dikkatli olmalan oerekmektrdir. Çunkü bu tur politika Avrupa kapsamında anli~ mını yitirmektedir. Buna karşıhk Ege'de Yunamstari ın kısa sureH bir bölgesel savaşı bcşlatıp başlatmayacağı ciddi bir sorudur. Ağaca bakıp ormanı görmemek ne denli yamlgıysa, ormana bakıp ağacı görmemek de o ölçude yanhf sayümalıdır. Çünkü yaşadığımız dunyada küçük kıyametler. büyüklerden daha kolay kopanlabilmektedir. SÖZLESMESİ (Baştaralı 1. sayfada) vans öd?nmesi yolundaki Bakanlar Kunıl karamarnesinin henüz ortadan kalknıadıgını, bu nedenle, topiu sozleşmeleri 1982 yılı içinde tamamlarjan iş çılere de aynı oranda avans verilmesinin doğal olduğunu belirtti. Bakanlar Kurulu'nun avans kararnamesine açıklık getiren Başbakanlığın 1981/37 numaralı senelgesinde 27 arahk 1980 tarihinden sonra süresi «ona eren toplu iş sözlo^melerin vüksek Hakem Kuruiu 'nca yeniden yürürlüğe konulmasına degin sozleşmeleri biten işçilere yüzde 10 artı 3 bin lira avans öden?ceği belirtilmişti. Bu avans uygulaması süresi konusunda bir sınır getirmeyen cenelfiede. ««ödemenin baslanmç tarihi olarak süresi 27 aralık 19S0 tarihinden sonra sona pren toplu iş sözleşmesinin bitiş tarihi esas alınacaktır» deniliyor. Başbakanlığın, «süresi sona eren toplu iş sözleşmelerlnden yararlanan i?çilere vapüacak avans ödrmesi» ile 11(n!i 6 hazıran 1981'de yaymlanan genelgesi avrıen şöyle: «2SS4 sayılı kanunun Turürlflfe pirdlSi 27 aralık 1980 tarlhlnden sonra süresi sona eren toplu Is sözleşmelerinin kapsamina riren lsyerlerinde çahşan isçilere ekonomik durumlarım iyüeştirmek amacıyla topltı Is sfwle?meleri Yiikspk Hakem Kuruiu tarafmdan 2364 sayilı yasa gcreflnce ventden vürSrlüte konuluncaya kadar Işverenlerce, her ar İçin ücretlerinin yüıde 10 oranmda ve aynca aeyyanen 3 bin lira tutannda brüt avans verihnesl hnjusundaki 8.5.1981 tarihH ve 8/2863 sayüı Bakanlar Kurolu karan, 18^.1881 tarihli VP 17.144 mükerrer sayılı Resml Oazetp'de vayınlanarak vüriirlii İc tirmigtir. Avans niteliçlnde yapılacak olan bu ödemenin, uvKulanmasinda tereddütleri ıridermek ve yeknesaklığı sağlamak amacıyla aşağıdaki hususlarm açıklanma aı çerekli eörülmü?tür: 1 Bu avans, isrlnin her ay Için brüt ücretinîn yfizde 10'u oranında ve aynca sevyanen brüt 3 bin lira hıtarmdadrr ve hımun alrmda veya flstnnde ödrme Tapılmavacaktir. 2 ödemenin haflangiç tarihi olarak, süresi 27 arahk 1980 tarihinden sonra sona eren toplu is sflzlesmestnln Wtiş tarihi esaa alınacaktır. 3 Ocrni» avlara ait avans farklan. birikmi? oldufu zaman sürpsinde esit taksitlprle 8denpcpklir. Mesela. heş aylık blrikmiş avans farklan. en «eç nıiıtp.Tkip 5 ay İçinde vr esit taksitlerle ödenecektir. 4 Bu avans, işçinin flcreHnp iilskfn olup. van Bdem*lerl ve para ile ölçülebilir sosral vardımlan kapsamamaktadır. Ancak. fazla saat'rrle çahsma, hafta ve ırenel UH1 ficreti v« ikamivp ribi tamamen ficrete bdfclı ödempler. avanslı iicretler esas alınarak hesapUınacaktır.» Haig (Bastaran 1. sayfada) nı do bıidirdı. Hoig. strateıık sıiahlanma konusunda Reaganın. taraflonn anlamlı muzakerelere gırmesı konusunda sobırsız olduğunu bildirdi ve Btrleşık Amerıkc'nın bu tur bır goruşmenm yapılmos' konusuna ağırlık verdığınl kay detti. Sovyetler Bırl'ği Dışışlerl Bakanı Gromıko, görüsmelerden sonra herhangi bır acıklama yapmadı. Ancak Sovyet Dışişlen Baka nı, Cenevre'den ayrılırken kısa bir acıklama yaptı ve «uzun görüşmelerin sadece kısa bir bölümünü Polonya konusu oluşturduj dedi. Gromiko. Po lonya'nın lc sorunlonnı, Sovyetler Birllğinin hiçbir ülke ile tartışma konusu yapmayacağı nı da kaydetti ve buna ABty nin de dahil olduğunu söyıedı. Pederal Alman Dışişlerl Bakanlığı 8ÖZCÜ8Ü Haig'ln, Gromıko Ile göruşmesinden sonra F. Alman Dışişleri Bakonı Genscher'l telefonla aroyarak, görüşmelerin kopsarnı hok kında bilgl verdiğinl acıkladı. Sözcü, Haig Ile Genscher'in 8 şubatto Madrit'te blr oraya ge lerek. daho aynntılı bir görüşme yapacaklannı da blldlrdf. Bu arada Alexander Haig dün sabah Cenevre'den ayrıldıktan sonra 24 saatlik resml blr ziyaret lcln İsrall'e glttl. Sovyetler Birliği'nın resml TASS Ajansı, Gromiko Ile Ha!g arasında önceki gun Cenevre'de yapılon göruşmelerle ilgili Ilk vorumundo her İki tarafm tutumlannda aşılması olanoksız görüş ayrılıklan bulundıığunu belirtti. Emlaktan (Baştarafı 12. Sayfada) yanlannın alınmasıyla geçerlik kazanabileceğini söyledi. Emlak Vergisi genel beyan döneml normal olarak 1984 olduğunu hatırlatan GUrson, Bakan1ar Kurulunun bu süreyi 19S3 yılına alırsa, yeni sistemin 1983 yılı basından itibaren uygulana bileceğini kaydetti, «1982 rüm. da bu alanda vaM tıkanıkhklan Kİdermek ve Insaat darbojhı nm asabtlmek İçin emlak alun, Iiayrimenkul kıymet artısı ve mall denge vcnfilerlnde yürde 50'JT kadar lndlrim ranabllmek örpre Bakanlar Kuruiu yetkfli kılınmistır. Bakanlar Kuruhı bu vetkiMnl kullanırsa, bu verKİlerde de belU lndlrlmler imkiıu hasıl olacakbrj» Vapur ögrencı aylık kartı ise 500 Hra oldu. Denizcilik Bankası Genel MU dürü emekli Amiral Nejat Öz gece, karann yakıt fiyatlann daki artış ve çalışanlarm üc retlerine yapılan zamdan kay naklandığı bildirildi. Maliye Bftkanlığı'nın onayından geçen yeni tarife söyle: Köprii Yeniköy • Beykoz 20 (15), Köprü Kavaklar 40 (30) Boğazdaki ring seferleri 20 (15) Köprü Haydarpaşa Kadıköy 20 (15) Köprü N'oda 25 (20) Köprü Eostancı 40 (30) Köprü Adalar 55 (45) KöprU Yalo va 40 (30) Haliç 20 (15) îzmir körfezi 20 fl51. TRT Dünya (Bastarafı 1. savrada) aynca hergün bir veya blr buçuk saat banttan özet yayın yapılacagı, bu nedente de televiz yon yayınınm bir ya da bir bu çuk saat daha geç kapanması Kerektigi Kade ediliyor. Başbakanlık yayın kısıtlamasını kaldınp, TRT"nin istegini kabul etmesl halinde Dünya Kupası maçlan hergün 1.5 saat naklen, 1,5 ile 2 saat arasında ise banttan yaymlanacak. Turgut: (Baştarafı 12. Sayfada) tan korkan veya halln korkutan, veyahutta halktan uzakta duran "bir Iktîdar olmamıştır. Aksine halkı seyen, sayan, bir îktidar olmuştur.» Sanayi Bakanı Turgut, daha sonra üyelerin çeşitli sorularmı yanıUadı. Atatürk'ün ekonomik görüsündeki karma modelin esas unsunmun kişiler olriuğunu söyleyen Turgut, «Bugünkü iktldar Ue «cel sektor arasmda bir çatısma yoktur ve otmatna lidır. Çttnkü hükümet 6zel sek töriin yamndadır» dedi. SEKA Kagıt Fabrikasmı yeniden üretime geçirmeb için çalışmalann sürdürüldüğünü büdiren Turgut, KÎT'ler konusundaysa sunlan söyledi: «KÎT/lerin hiitün problemlcrlnl öıel teşebbflse devretsck bile, bunların halledUeceğini »öylenjek yanlışbr. KtTlerin 5zel teşebbüsce halledtlemiyecek bazı problenıleri vardır. Bunu bilerek yoia çıkmak gerckir. KtTIeri politikcrfan uzaklaştırmak Rerek. Bunu söylemek kolay, nvçulamak tordur. Soru soran saym üyelerin birçoğu kendi bölgelerindeki yatırunlann durumlarrnı sormuşlarclır. KİT'ier mümkün olduğvnca politlkadan uzak tutulmabdır. Blı bunu seçmiste, hazı Idsilerle kavjra etmck pahasına gerçekleştlrdik. KtTierin, özcl sektörp devri dive birşpy şu anda düşünülme mektedir. Keşke özcl sektör al«a da, biz de devretsek. Ama şu anda özel sektörün K t n e r e talip olacağıru sanmıyorum.» Daha sonra T3rım ve Ormsn Bakanlığı bütçesi görü<iWU. Eleştirlleri yamtlayan Tanm ve Orman Bskanı Sabahattin özbek. «Türkiye'de tanm alanla rmın daha da trenişletilmesine olanak buiunmadıçını kavdede rrk» «Blr yıl Içlnde ;3'Iü zi raat ekimlnp başlanacak» d?di. Özbek. orman suçlanna kar sı 517 bin dava açıidığım belirtti, orman davalannın m°5 hııt suçlar esasına göre işlem görmesine olanak verecek bir kanun tasansınm hazırlandığı nı söyledi. Ger.e Türkiye'ye gelenlerîen ;;orvecli bayan Aasen ise. rtLkiyf'âeki durumla ilgili eestiriierini bildirdi: Sircok hürrivet hala yok!ur. Televizvon bir bevin yıka na aîeti haline pelmiştir. Fîsirlfr sçıklanamamaktadır. Tak rimin acıklanması ivi bir şeylir. Ancak veni demokrasinin niteliei nasıl olacaktır. Şimdiîen alınan bazı kararlar ve \ü rürlüffp konulan bazı kanunlar îndişe koruısndur. Eeer ikinrî 3imf bir demoicrasi kurulmak fstcnivorsa. Tö':iye buna layık ieîildir. Amerika için durum, istikrann devamı ve strateflk Jn5Ün<M?İPr açısınrian makbu) bir durum nlabilir. Ama biz Avrnnavrz. Bu durumu kabul edemeviz. Avrupa Konseyinin daha önceki toDİantılarmda Türkive'nin üyelikten çıkanlması görilçünde olan Aasen, bu Eörüjün 3e ancak insnn haklan mpVa nizmasmın isletümesi mümkün DlduSu tahiirde deŞisiklik ya Bumt da bu konvsvonu nicin kiırduk?. Ttirtrtvp'deki ureTilamalr>r!a ilirili Iddîalar rtoenı mudnr. tlp &i\ Tildir. naMl nrtava çıkaraca DEMOKRAStlE Merkez Partisi'nden îsveçll Shonel de demokrasi yolunda (Baştarafı 1. sayfada) nedenl Ile duruşma yarın 10'30'a ertelendi. Dünkü duruşmayı, ABO New York Times gazetesimn temsilcisinln ve bazı yabancı sendikacıların Izledikleri görül dü. Sanıklardan Mehmet Bekirogulları, Iddıancmenın okunmasına gecilmeden once veraığı dilekcesmde daha önce toplu savunma ovukotlarıno verdiği veköleti gerl aldığını, özel vekil atadığını bildirdi. Bekiroğulları avukat Celal Sa karya ve levkiı yolu Ile üc avu kat tarafmdan daha sovunulmak İstediğini söyledi. Boylec e toplu savunma dışında kal mak isteyen sanık soyısı sekl ie yükseldi. DİSK davası Ecevit'in (Baştarafı 1. savfada) münün uygulanmasının, 1 Numaralı Mahkemenln onayından sonra yopıtacağı biidirilıyor. Ecevit. 53 Numaralı Bildırıye aykırı demec verdiği gerekcesıvle, uc ay hapis cezasma carptırılmış. bu suc, 12 Eylui'den sonra işlendıği gerekcesiyls ücte blr oranında artırılarok dört aya cıkarıimıştı. Bu halde Ecevit, cezoevinde seksen gun kaiocoktı. Ancok. Ankara Savcılığı kendiliğinden hcrekete geçerek, cezanın üct9 bir oranındo artırılması ila llgül bölüme Itiraz ettl ve «Yazılı emlr» yoluyla, Askeri Vargıtay'a başvurdu. Askeri Yargıtay, yozılı emirle ıtirazı yerinde görerek. cezanın bir oy daha artırılmasma ilişkin bölümü, kendmi ilk mahkeme yerine de koyarak, düzelterek bozdu ve Ecevit'in cezasını üc oy hcpse indırdi. Ecevit. 56 gün önce Merkez Cezaevlne konmuştu. Emlak Kredi'nin yeni hizmetî: Milli Piyango biletleri artık şubelerimizde de satılacak, ikramiyeleri şubelerimizde de ödenecek... A TlİRKİYE EMLAK KREDİ BANKASI ^Sayın yurttaşlannuza, = ^ duyurulur^ ^' ATOiYE