Katalog

20 OCAK 1982 EKONOMİK YAŞAM Cumhurıyet 5 EKDNOMİDE GÜNÜN AYNASI edılen hlsse senetlennin koşullan saptanacak. Ban canın, «B&nkalar Caddesi'n dekı» Genel Mudurlük btna sı toplantı ^aionunda saat 16 00'da başlıyacak olan top lantıya katümak isteven pav sahıplerinin 21 ocak perşem be gunü saat 17 00've değın Genel Mudürluk ya da şube lerden bınne basvurarak gı rış kartı almalan gerekıyor sonra ıkı şirket Bütçe Plüiı Komisyonu ^^*%«%ı • I Raportörkri: l Uluslararası Endüstri Bankası sermaye arfınyor ÎSTtNBUL, (UBA) üluslararası Endustrt ve Ticaret Bankası A Ş 500 müyon lıra olan sermavesini 4 milyar lıraya çıkaracak Sermaye arttırımı konusu. banka nın 29 ocak cuma jrürni yapılacak Olaganüstü Genel Kurul toplantısır.da ele alı nacak Toplantıda aynca sermaye arttınrr.ınm kararlastırüması bu nedenle ıhraç £a !r daha renkli TV e mine z • SİYAHBEYAZ TV ALICILARININ RENKLİYE CEVRILMESI OLANAKSIZ ISTAxXBLL, (a.a.) Profllo Holdmg'm «TELRA markası ıle dışsatıma yonelık olarafc urettığı renklı TV aıicılpıından sonra ıkı ayrı şirket <Grun dıg» ve «Telefunken» rnarka renklı TV uretıme hazır du rumaa oldıiKİarını açıkladüar ca a ) muhabırmın iabnkd yetkıhlerinden aldı*ı bılgıye gore, halen yurt ıçmae '50200 bın lıra karaborsa fıyat.a sa tılan renklı TV alıcıları, bu a landa yerlı uretım ve satısa ızın venlmesı ajrunıunda 100 150 bın lıra arasındf taketıcı >e ulaşab:leceK. VILDA 20 BÎN ADE1 RENhJj «GRUNDlt.» V RETILEBİLECEK HuKumetın uikemızae rer.kl TV yayınlarına 1 temmuz 1984 tarıhmde ba^lanacağı >ülunaa kı açıkiaraasından sonra, a a muhaULnnın KOnuyU ngılı su rularını ysnıtıayan Cı.ian Elek tronık Sanayı A.Ş. yünencıierın den lajd Kangai. »ürıuulig» markası ıle renklı TV' üenecıe ureturfl çaıışmaiarının olonnu sonuçlunoığıiu bıldirdı tîevleıçe ızm verılır verılmez .^c a$amada yılda 20 bın do^ayında renklı TV iıretmeyı plaaladailanru kaydeden Kanga., «Yüzae 30 yerlı katkı ıie uretecegımız 5b57 ekran boyundaiu reaklı TV alıcılarının nyatı 100 bm llrayı aşmayaca^tır» aedı. «TELEFLNKEÎ.. DE YlLüA 30 BIN ADET RE.NKLI TV LRETMEYE HAZ1R Telelıuıken Genei Madur Yar dımcısı Doğan Erberk de teş\ık uygulama daıresınm yerlı montaj ıznı vermesı najlnde renklı TV a>gıunın sen üretıtnuıe geçebııecekleruu kay dettı, ş'anıa.rı soyledı. «Yılda 30 bin adet ularak aretnıe\ı planladıgmıı/ renklı TV'lerın perakende »ntı* tıv^tt ekran bo\una gure 110 150 bin lira arasuıda olacaktır. Kenklı TV jan sanavılmız lıenuz kurulu bulunmadıği ıçın imalatıa yerli katkı oranı juzde 1015 arasında mıımkuııtlur.» Turk Pluııps rıtaıet A ş den adının açıklanmasını ıstemeyn bır yetk.li lse, yurda kaçak oiarak ja da yıııt clibirjuan nesm doniı* >.par. ışı,ıierce 5 asa. yo.udn soKulau renklı TV alıcıiarır.ın fıyacınm son ıkı ay dır 30 bın oO bın uıa arasında artarajî 210 b:n üraya kadar vukstidığım s^;ledı Bu aygıtlardan bazıİBnnm hılküme'Çd Tarsıye ıçır. seçılen «P.\L» (Butı ^vrupj s 5ı.'.nı 1 yanısıra ornegın Yuranıstan'ın daiııl Oıju^j «sEl \"\» sjsremi yayınlaıım aa aldıgır.ı \e ozellısıe Eg^ jOresmde ge nş çapta ılgı gördügılnu bıH ren soz^onuiu yetkılı. renlOı TV :çm hukvüne.ın ongorduğu programm ajruıtılaıı ue bır an r.c» zçık lanması gerekîıgını savundu S1Y4H BEYAZ T\ . KLNKLtYE ÇLA IRILELMİYOK Ote jandan TV uretıcısı fır tna yetkılılerı, sıyah oeyaz TV ahcılarmın renkhye donuştu rulmesııun teknıu olarak olanajisız bulunduğunu b:ldırd.ıer, «biyahbevaz T\T'yl tüketlcidcn alıp fıyat farkını ddemesı ka\dıvla yerine renklisini vercbılmek olanağı bırrok fırınaca arastırı)ı\or. Ancak eskl aygıtlsrın jenıdeıı tüketime sunulabilmesi sorunu \ar. Israfa en az olçııde ya da hiç yol açılnıa dan bıına bir çözfim bulunahılirse. Turk Elektromk Sanayii' nin çelıstirilmesi belli ölçüdc saglanabılecektir.» dedı. • 9 8 2 bütcesınde k a y n a k acığı 75 milyar lirayı bulabilir,, ANKARA (a.a.) Gelır büt;esnde bu yılın 10 aylık donemınde ongörulen 65 mılyarlık lıralık ıc ıstıkrazın, bugunkü faız ve para pol tıkası ışığındr gerçekleşme/eceğı ılerı süru au Danışmo Mecl Sı BütceP or <omısyonu roporıörlerının «Mo iıye Bckantığı 1982 moll yılı gıder butçesı ıle gelır fautcesu ne ıljşk n olarak hazırica marı raporda ocak ayındo yururluge gıren gel.r vergısi ve ma ı denge verg^sı nıSbetıerındekı mdırımın 25 m lyar lıralık kc/nak kayb geî receğı beiırtıld Ahmet Şenvar Doğu ve Akıf Egınay torafmdan hazırlanan • cpordo tst kroz ve kaynak ccı gı konularında şu gorüslere ,'er verMd «Gelır bu'çesv 1982 yılı 10 ayı ıcm, 65 müyarlık istikraz ortgoru'erek dengeys getirilmıştir Bize gore, bu denge tomamen kâğıt uzerindeki bır dengedir Vergi gıbı $oglam, öz kaynak yenne, borclonmayla kapatılan butçe hsr şayden on ce acık bir butcedır Kaldı kı 65 rmiyarlık ic istikrazın aynen gerçekleştirılmesl bugunku faiz ve para polılıkcsı ışığındo mumkun değildır ve 1982 de ancak 38 mılyarlık bır ıc ıstıkraz tohvıll, cok buyuk b'r başan olarak nitelendlriinehdir Acıklamofarımızın ısığmda, gelir butçesinde muhım olcüde bir kaynak acığı buluniuğunu kobul zorun'uğu vardır Mevcut butce buyukluğu içnde, odenek ve harcoma bazında eski yıllor performansını nazcrı dikkate alarak yaptığırnız bir duzeltmeyie kaynak ocığının soyısal boyutunun 50 ılâ 75 milyardan asağı olamovaeağını Ifo de etmek Istiyorum » Doğu ve Erg'nay ın raporu daha sonra şoyle devam edıyor nZanıanımızda, ekonomlk, sosyal, siyasal ve askerl sebeplerdsn oturu artan kamu harcamaları vergl gelirlerinl de artırmış ve vergi Idaresinl komu ma'tyeslnln en onemll konusu ha'ine getırmistir Çunkü verglslz devlet idare etmek mumkun olmadığı gibl, verglsız, ekonomiyi tanzim etmek de, mumkun değildır 19701erden beri yapılması zorunlu ver gi kanunu değislklikleri, 12 Eylul'den sonrc çok cabuk gerc»kleşmış, ıhtıyaca cevap verecek, lağlam fınans kaynakları, butcelerimize sağlık karandırmaya başlamıstır Vergi tahsilinde başarının uc şartı vardır Bunlardan blrtncl*ı, adil ve yeterlı bir vergı mev zuatı, Ikincısı, bu kanunları, hazineye gelir kaybına uğratmodan, zaman ıcinde mukelleflerln votandaşlık duygusunu ve moralitesini yukselterek onu daha lyl vatandaş ve daha lyi mukellef hallne getirecek bir vergi idaresi, ucuncusu yaygın. etkin blr vergl denetiml ve cabuk kcrar veren blr vergl yargısıno sahlp olobilmektir Vergl hasılatının, optimum olmasındo bu saydığımız vaxgecılmez faktorlerdir Özlenen bu noktava gelebilmek icln, Turkiye'de en az 56 yıllık blr zamana ıhtiyac bulunduğu goz lerden uzak tutu>momalıdır Bu neden'e vergı mev:uotındokl cok sık deglsikllklerin, gerek Idarenın, gerek rrükelleflerln, değişlklere tam Intibok etmelerlne manl olucu yönu bulunduğunu, vergicıliğin temeli cılan oksıvonreaksiyon dengeslnl sık sık bozmonın, vergi haBilatını menfl yönde etkllececeğinl beürtmeyl faydalı görmekteylz » TEKEL maddesi kullanan halk 1981de 65 milyar vergi ödedi ANKARA, (THA) Tekel moddesı kuılananlann 1981 yılında toplam 65 m ıvar I ra tutarında vergı oded.ğı be,ırlendı Te*el maddelerın n satış fıyatları ıçınde, doloylı vergı nıtelığınde tuket'cıler tara fından odenen «Tekel Mad delen istıhsal Vergısn top lomı, 1981 yılında. 1980 yılına gore yuzde 123 oranında artış gosterdı vs 35 9 milyar lıralık bır fark la 65 milyar 141 6 milyon lıra/a yukseldı llk 7 aylık gercekleşme lere dayanılarak yapılan hesaplamalar, 1981 yılında Tekel maddelennden alınan vergının 65 milyar lıra olacağını gosterırken, bu m Ktam 1982 yılında 70 milyar hraya yukselme sı ongoruluyor. r Nereye Ne aatıyoruz* ı • ISVICRE'YE KUZU oOBtGı OİU Kuyucak'ın ikı koyünden Isvıce ve ılaç sanay ınde kullanılmak üzere kurutuimus <Kuzu gobegı» otu ihraç edıldı Musakolu ve fc'cek koylennde orman ıçı olan Grdon toplanan <uzu gobeklen u'kemız ıcm ön°mlı bır <joj\z kryncgı O H L • B ALMANYAYA LAHANA VE PIRASA Turgutlu Con Botı Almanya va bir hafto icınde 20 ton pıras> ve lohona ihrar edildiğı bildirjldi Ihracatı gercekleclıren fırmo vetkilileri (ngorifık komyon!ar|~ vopılan sevkiyotı surdürsceklennı belirterek, tHer hafta Frankfurt'a 20 ton civarında pırasa, lahona vt karnıbahar gondermek kororındayız» dedıler • LIBYA YA PVC SU BORUSU fcge Yıldız Plosnk Boru Sanoyınln Lıbvo hükümetı ıle yaptığı blr anlaşma 6onucu bu ulkeye 8 mılyon dolorlık PVC su borusu ıhrac edeceğı blldınldl Llbya'va yopilan pıastık boru dışsatımı şu ono kadar 3 mılyon doloro uiaştı Ege Yıfdız yetkılılerı. daha önce Lıbvo'yo solılan plastık borulorın DU ülkede devlet doırelerıne dagıtıicfıaını ve bunlann ınşaatındo kullanıldıÇm! be'irttıler • IRAK A PO! YESTEP İPLİĞİ Organize sanayı bolgesınde kurulu Polylen Sentetik Iplik Fabrikas. torofındar 198". yılındo Irok'a 438 bin 238 kllo polyester ıahk ıhroc edıld; ve karşılığında 1 mılyon 299 bın 349 dolar doviz gelırı elde adıldi Polylen Genel Mudurluğu, 1982 yılında Irok'a 525 ton Iplık ıhrac edılerek 1 5 milyon dolar dövız soğlanmasının programlandığını acıkladı ERGtNAY \HME1 ŞENVAR DOCl Bütcenin kaynak acığı kacımlmaz mı Danışma Meclısı Butçe Plan Komıs\onu Raportörlennın raporu. on a\hk 1982 butçesınm cıddı fınansman sorunlan bulunduğunu ılerı sürmektedır Gerçekten de ıç borçlanma olanakları sm :• bulunan bır ekonomıde gelır artışlan da çok sını/tı kclt\or, buna karşılık bazı vergı oıanları duşwuluyor ve sıkı rwra pohtıkası surdüruluyorsa butçer.ın fınansmanında c riaı sorunlarla karşılaşılması kaçımlmaz görunmehtedır ABD'de Reagan vonetımıni ugraştıran bu ıküemın farklı boyutlanyla Turkıye'de gündeme gelmesı ılgınçtır 1982 butçestrun valnızca kağıt üzennde dengelenmesı amaçlanmıyorsa bu soruna eğılmek gerekmektedır RollsRoyce'un drsatımı gecen yıl rekor düzeye u;asrı LONÜR\ (ANKA) DJnya ;un en kalıtelı otomoHUerırn vvpan şırket ı: nvrjıı t3""fn tngılı» şırketl «RollsRoyce Mo ıors»un ıhr<*catı. geçen yıl re<cor duzeye ulaştı. Şırketm Genel MudurJ George Fenn, yaptığı b.r açıkiamada, dış pıyasalarda 1930 yıIında 64 mılyon sterlin degerınde 154B otomobıl sa tan «RollsRoyce Motors» ıın. jreçen yıl 77 mılvon sterlin tutarında 1955 adet otomobıl satarak yenı bır rekor kırdığmı soyledı. Tenn. ş»rketm 1981 yıîında ıhraç ettiğı otomobiUerm 1197 adedının ABD ve Kanada'da satıldıgını. diğer onemlı müsterilerin ıse, Batı Avrupa. Ortadogu, Uzakdogu üikelen ve Avustralya oldugunu behrtti. Ekonomi Servisi ITO'nun 24 ocak scmineri ıSTANBUL (ANKA) Istonbul Tıcaret Odası, kuruluşunun 1 O vıldonomu n6dsn yle cumartes gunu Hılton Ote Û lınde bır semınsı duzeniıyor ITO yetk ller' 'den yupıiun açıklamada «Semınerde 24 ocak kororlarının 2 ytllık uygulomo ve sonuçları» değerlen dınlecek 23 ocak oumcrlesı gunu Hılton Oteı> bu ^ saionundo yapılocok semıne'in ocnış konuşnıasını Nuh Kuşculunun yapacağ' sem re e Duvlet Bakarn v« Başbakaı vardımast Tu'gut Ûzal ırı i ı ^a^tlacog ynco seıi ner' s Prof Dr Ero1 Zeytınoğ'u Oemır Der1 ırq ı islonbu Umversttesı Ik tıS3t Rıkultesı n'jep Erdogcn A kın ın 24 ocak karariarıylo ılgılı teblığlerın sunornHor 1c Delırtıldı Türkiye, fiyat artesı yönünden OECD ülkeleri arasında ikinci ( rur*:ye nuı, Ekonomık îşbırlığı ve Kal kınma Örpütu'ne uye üîke'e: arasmda, fıvat dr'5.an vonuıı den •tancı sımda ver aldıftı bıl dınldı Bu Konuda OECD taıaiuıdaı yapılan bır arastırmada kasım avı ıtıoanyle son bır yıllık donemde orgute uye üJtele" ara sında tuketıcı fıyatlannda en hızlı artı<; rızde 47,4 ıle tzlan da'da kaydedürtı En duşuk fı yat artışı ıse ,uzde 3 6 ıle Ja ponva'da oidu Aynı dbnemde. yüKle 32 2 a rarürdakı fıyat artısı Ile Izlan da'yı izıeyen Turkıye'den son ra da yuzde 24.6 ıle Portekız ın enflas" onun en yiıksek o'dıı*Ti ürunü ülke durumunda o du eu be'ırlerdı Araştırmada OECD Ulkele nnde lORi vıîı kasm avında *u ketıci fıyatlanndakı artış hızı nın yll/de 0,5 duzevinde eerçek ENFLASYON ŞAMPIYONU OECD Uf,KELERİ 1 2 3 4 î 6 7 8 9 [(» (Ka«ım 1980 Kasım 1°JT' ılonemı) ÎZLAND* » 4ı 1 TüRKtYE « «2 2 YUNANISTAN « 2=. 4 PORTFKIZ 0 24 > 1RLANDA « 2? ' ITALYA t 18 7 V. ZELAKDA « 15" ISPAîrVA « 14 s FRAN'SA «14 1 NORVEC «12 4 . 10 1 Ue Portek!7'de gorlildü|n ıfsd' 1 ed:len araştırmada, bu ulkevı vilîde 2,1lık artıs hi7ivla Tıırkıye'nın yuzde 1,2 tle Danımaka'nın ıziedıjı belırtıldı Araştırmsya fföre. lıazıran ^asırn donemınde Bırıe«ık Am e n k a ' d a vozde 4.3 oranındi artıs gosteren tuketıcı fıvatlar.. Knsım I98(ı kasım 1981 done nıınde de vnzde 9 6'lık vukseı rae kaydettl EkonOTİk tsbırl'S; ve Kal'rn rr.n ÖT<H!'''ı'"^ 'Hp it'k» 1 » a"! sında fıvit a r t i ' l a n n n en du «Uk o l d u ^ ı İTvm 1 a':!» '«e ka vm avı^dn M'cetıci f vatlarındi vüzde 0 3 l u k e e n l e m e ?ozlen,r ken, son altı avda fıvat artısı vj7Öe 1 oldu Araştırmava gore AET'ye üve ulkelerde ttık"t!cı fıyatlan harıran kasım d o n e m n d e yüzde 5 3'!uk, kasım ayı ıtıbany'e son bır vılda '.Tizde 118'hk artış eercekİPStı DÖVİZ KURURI DÖTİzln Cinsi OECD ORTAI.AM*SI Malı AAesuliyet Sigortasi tarifelerinin artırılması istendı ANK1R.İ ( 1 N M ) Ak Sıgorta, Dogan Sıgorta ve A'lantıS Sıgorta Sırketleri aaırıa bır açıkiama vapan murahhas aza Al: Gomeç, Mal: Mes ulıyet sıgortalanna uvgulanmakta olan tarıfelerın yenıden duaenlenerek pnmlerın arttınlmasıru ıstedl. Gomeç, Bakanlar Kurulu tarafından ocak ayında alınan bır kararla, Mali Mes'ul;yet sıgortalannda lımıtlenn 10 kat arttınlmasına karşın sıgorta şırketlerının halen yurürlukte olan tarifelennde b'r değısıklığe gıdılmedjğmı hatırlatarak, xBunun jıınumüzdeki rakamsal anlamı hususi otolarda 110 Ura bedel nıukabilinde 750 bin Hraya varan blr temlnatın ahnabilmesidir» dedı Sıgorta Muaresebe Kurulu nca belirtılen hasar öde melermın 3'ncU şahıslann maruz kaldıklan hasarlarjı da çok altmda bulundugunu kaydeden Ah Gomeç, prim mıktarlannın ozel otolarda 1300 lıraya, taksılenie 2 bin üraya, kamyon larda 2 bın 500 lıraya, trak torlerde 500 iıraya. kamyonetlerde 1 500 hraya yuksel tıünesmı onerdi. Alı Gomeç, takma motorlu bisıkletlerae asgarı prımle. motorsıklerle ve uç tekerleslı araçlar ıçın pnm mıktannın 250'şer ara otobuslerde 10 kışıye .adar 2 bın 500 lıra, 25 kış ve kadar 5 bın hra ve 25 kzüden fazla 7 bm lıra olarak sap'anmasını uovız Alış 13b 75 152 50 8 54 5!< 30 3 51 1R30 1 AED Dolan 1 Avustraiya uolan 1 Avusturya ^ıiıni 1 BaU Alznan Markı 1 Belçıka Frangı 1 Dammarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Holianda Flonnı 1 Isveç Krona 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Liretı 100 Japon Yenı 1 Kanada Doian 1 Kuveyt Dınar; 1 Norveç Kronu 1 Sterlın 1 Suudı Arabıstan R.\alı Salış 139 49 155 55 8 71 6Î 00 3 58 18 b7 24 00 55.66 24 83 75.fiS 11.38 62 17 116 79 459 70 23 S9 264 13 40 79 UOMZ r*ıtKiıı Aİ1Ş 136 75 144 8)5 «54 59 30 3.33 13 30 23.53 54.57 24 39 74 20 10 60 57 90 108 78 4î8 89 22 25 259 00 37 9a Satış r.ıehiı 140 85 157 08 8 80 61 59 Ab2 loS5 24 24 56 21 25 12 76 43 11 49 62 78 117 94 497 53 24 12 266 77 41 19 esf.ğı ıcajdedılerei' 01 oraıu 1 ıiasım avı ıtıbnnyle son b'r vıl da vuîde :0 son aitı avlık do npmde rîe vıl7de 4 5 olarak sap randığı bı d:ri"dı Geçen yıl kas'm aymda er fıvat artısmın ruzde S lizi 54.57 24 3a 74.21) 11.16 60 95 114 50 4B3 04 21 42 259 0C J9 99 3Bu vergı jasasındato değışık lıkler de asağıdakı gıbıdır. C Ucretler ıçın ıstısna kuralı genışletılmıştır Bu genışleme, malı denge vergısı yasasında yazılı günlük 40 lıra ıstısna kaldınlarak, mall der.ge vergısi matrahı gelır rergısî matrahıdır denılerek, yapılmıstır. Gelır vergısınde, günluk ge nel mdınm 20 lıradır (es ıçın 15 liradır), gunlük özel lndinm 150 lıradır (ayn ücretl olan es içın 75 lıradır), ayrıc» sakatlık ındırımı vardır. • Malı denge vergıu oranının, 1981 yıU ıçın °iı3, 1982 yılj ıçın "TcS, 1983 yılı ıçın %1, oUcagı kuralı getirllmlşür Maa denge vergısi yasası 1984 yılı basınoa yurilrlukten k&lkar âenılınıştır. 4. DEĞERLENDtRMK 1981 yılı sonu değışıklıklerlnl, topluca, degerlendırmemız aşağıdakı gıbıdır. • Yasanıa yetkısınl yürutme organına aktaran kurallar uzerınde durmuyoruz. Ancak, ben zer kuralın buiıındugu kııuı batı ulkelermde soz konusu yetkiron dar olduguna değını yoruz. • Genel gereiıçode, 1980 yılı sonu değışıJclıklerı ıie vergılemerun malı ^"u>^"'n gerçekleşüğı yazılıdır. Devlet memuruna yeteıi oiçüde m&aş venlemıyen, temeı egıtıme yeterl öl çude para bulunamıvmn uikemızde, bu gorüse katümak zor aur, kanaatmdayız. Gene genel gereiçede, 1981 yılı sonu degışıklıkieri ü» vergılemenin ekonomik nnacLna agırlık verudigı yazüıdır, vergılemenm s^syaJ amacındarı :uç soz edilmemektedir. Oysa vergıleme ilkelennde, bu ara da baü ülkelerindekl uyjtüa mada, ekonomik amaç mu;:.ı ka sosyal amaçtan sonra gelı1 veya sosyal amaca yonellk o rnıyan bır ekonomik amaç b nunsenmez. Sosyal amacın vonomık amaca or.ce!ığı Uksı, Batıda, geçen yuzyüda a 1 vardı, bu juz>nlda da vardn Eatıda, refah dev!etı denıler br oncelık ılkesıdır • Batıda, vergıleme ılkelerı dogrultusunda ıcıırumlar ver»ı sının gellr vergısınden az, sermave gelırlerı uzennden odenen vergrmin sây gelırlen uzen odenen veriiden as. ol GUrvJüs Cumhurıyet Reşat Kulpsuz 22 Ayar BılezıV Gumuş 10 ocak 1981 11 550 11 650 11 800 12 000 1 585 1 675 40 50 41 00 18 ocakla lark '00 lıra orttı F3rk yok Z5 35 lıro arttı Fark yok TESEKKÜR Uzun sureden b«n dejam eîmekîe oiun rahatsızlığımı yerındp bır Kaıorlo yaptığı omelıyatıa tedavı eden I U Cerrahpoşa Tıp Fakultesı KBB Kursüsu değerlı oğret m u/#>lerınrten 1981 sözlesmeleri üzerinde çahsan YHK, 1980 haziran ayına ilişkin bir sözlesmeyi unutmus tstanbul Haber Servlsl Yuksek Hakem Kjrulu 1981 sozleşmelennı bagıtlamayı siirdurürken, 1980 haziranında sona enruş bır sözleşmenin daha unu f ulmuş oldugu belırlendi. DISK'e baglı Tekstıl Sendikar sının 30.61980'de Tanş'te sona eren sözleşmesımn yenılenmemış olmasına karşın, aym i? yerınde, HürBuroîş Sendlkasının 4 ay sonra sona enruş sozleşmesl yenilendi. Tanş Pamuk Depolama îşçllen. sozleşmelerinın yenllenmesi ıçin ılgü! bütıln kuruliışlara yaptıkları başvunılardan henüz bir sonuç alamadıklanm bıldırdiler. Sozleşmesi gelmı$ olan sendıkalar ve ışveren tarafından «Sizin scndikanvz kapandı. sahipsiz kaldınız, söz leşmetıiz eelmeyec*k» doğrultusunda propaganda yapıldıgıni one stirduler. Taris Pamuk Depolams lşçı lerı, çeşı'ü gırlsımlennde, sö? lesmelermın Bolge Çalışma Kay>ım. va da Yuksek Hakerr Kurolu'nda, hangı aşamada u r.utulmu? olduğunu oğrenemp dıklermı bıldjrdıler Daha once de Termal ve Fer tas ısyeriermde çaaşan ışçıler 1979 ve 1980 vıllannda sona e ren ^ozlpşme'erinm iıenüz yenı lenm°dginı bıldırrrışlerdı Bu arada 19flfl'ın av'annda sona ermıs çeşıtli banka isverlenn de ise YHK'u tarafından yenı lenriŞı bı dın'en so7İe<imeleın h?nuz ışyerlerine ula»m»dıt«nfian vaîorulıyor. Vergi yasalarında son değisiklikler ne getiriyor? Prof Dr. Salih SANVER | Kurum kazancı, faiz ve kira gelirleri toplumda yüksek gelir grubunundur; ücret gelirleri, toplumda düşük gelir grubunundur. Değişiklik kuralları, yüksek gelir grubunda vergi yükünü azaltmakta, düşük gelir grubu üzerinde vergi yükünü olduğu gibi bırakmaktadır. deni Ue degışurüdigı yazılıdır. Vergı hulruxunda yorum, mutlaka yasanın sdzilne baglı bulunduğundan, bu tur degişik kural'ar geçmış içın degil, gelecek ıçin geçerlıdır jorüşündeyız • DegışıkJık yasalaruıda, geçınış ıçın ve ılerısı ıçın bır ri n kural vardır Bu durumun, vergıleme teknığı yonunden sakıncasına değınmekle yetiniyoruz. • Konut tahs:sı ısUsaasının bir yanı ucret ıse, obur yanı ışletmenın gıden oluşudur. Işleaneler, by ıstısna nedenı üe koautun amortısmaaını masraf yazabüeceklerdır. Dığer taraftan soz konusu ıstısna, varolan kıra iuşkılennı, tahsıs iiışkKinA dondurerek uygulamada kbtü kulıanunlara yoı açabüecektıı. • Telıf kazancı ıstısnasının geıuşletılmesı kuralı, Bakanlık tasansında ve Hukümet teülıfuıde yoktu. Degışıklık kuraıı, ucretlıyı telıf kazancı elde edıyor dıye vergısız çaüştıran kı mı kesımlenn kotu uygulamalannı, bu kez Şışırümış gıderler biçımınde, genışletecekur. • Zarar mateubu, malı den ge vergısi ve peşın odeme koşullanndakı degışıklık kurallan; vergıleme ükelenne uygundur, olumludur, goruşundejTZ. Ancak, kurumlar, nıye peşın odeme kuralı ıçıne alınmıyor sorusunun yaruü yoktur. 9 Bakanlıgm, vergi kımlıgi nıteagındekı vergı karnesı uygulamasını, geçen yıl erteleyıp, bu yıl da vergı kamesmden V'azgeçer gıbı bır kural getırmesını anlaıuak guçtur. ülkemızde, hem vergı kaçakçılığı var dıyeceğız, bu nedenle yoğun denetleme çaoasmda ou luııacağız, hem de vergı karnesmden vazgeçecegız, ou çelısk.dır. Vergılemede yasallık U kesının bır sonucunu beiırteUm: Vergı almak, vergı yonetımının yalnız hakkı değildır, gorevıdır de. Kımı yukumlulerı denetımaen geçıren, kımı yu kumlülerı denetım dışı bırakan bır verg: vonetımj hakça davranamaz Vergı karnesı, ge nel bir denetım için etkın bır araçtır Nıçm ertelıyoruz' Nıçoı vazgecer gıbıyiz? Bunlar soralardır. BtTTÎ Sayın Prof. Dr. Nurettîn Sözen e orneiıyoi e^ı u&ırıdc ve teda>/ w suresınce Düyuk emekleri gecen Saytn Dr. Avni Babacan'a j j ve tum K.BB Sen;isı personelıne teşekkurü bır borc bllırım Vergilemenin sosyal amaçı gözardı edilmis bulunuyor dujfu bir ülke, bılgımızce yok rur. Ülkemizde, sözgelımi 1982 yılı içın, kurum °r40 oranında vergi bderken, gelir vergısı yu kumlüsü "'• 41 • % 67 oranın da Tergi ödıyecektir. Olkemız de, sozgelımı 1982 yılında, bı. mılyon lıra faız ve kıra geln ilan yükümlu 250 000 lira verş, oderken, ücretlı aym mıkta gelıri Uzerınden 410.000 ür? vergı odıvecektir Vergileme de, hakça olma (adalet) ü!e sme aykırı, ayınm ılkesıne av Kın boyle bır durum, Batı ul kelerınde jiızj'ilunızda yoktur geçen rtizyılda da yoktu. Va kıa olarak; kurum kazancı, faiz v« kira gelırlerı toplumda yüksek gellr grubunundur; ücret gelırlen. tnplumda d'ışuk gelir grubunundur Değisikllk kurallan, yüksek gelır grubun da vergı yükünu azaltmakta, auşük gehr grubu üzennde ver n j'ukunu olduğu gıbı bırak naktadır. • Orekçede, yabancı dışsa uncı, yerlı dıssatımcının fıya 1 Ile dışsatım yaptığı ıçın ve H ovız gelın sağladjğı ıçın, dış ^tım bağışıklıği gen çetınldı tenılmpktedır Yerli dışsatım c\, aynı fıyatla yaptığı dışsatım ızerınden vergı odedığınden ve yerlı dıssatımcı da dovız sağladığından gerekçe kendı ıçın de çelışkılıdır. Değlşıklık, gpn ve donusle. estsizhği gerı ge nrmlştir. • Gerekçede, kımi kuralla nn dpyise sçıklık fcetirme ne | YAHYA ORUÇ Degerlı bıl m adamı fokultem ? emekll öğretım uvelermder Prof.Dr Ahmet Şükrü Esmer 19 ocak 198ü gunu vefat atmışür Cenozesı. 20 ocak çarşamba gönu oğie namazmdan sonro Hacıbayram Camıı nden koldırılacaktır Saat 11de Sıyasai Bılgıler Fakultes». onunde toren yapılacaKtır Yaslı aılesme ve Mulkıye camıasına ooşsağlıflı d:lerız. SBF DEKANLIĞI Ekonomi henısi Ja ponvanın, jtızjıl sonunda kışı başına gelınnın ABD nınktnı geçeceğı oelırtıldı Japon Ikt sadı Planlama Bakanhgı'nın açıklamasına gore Japon erionomısı yılda oıfalama yijzde 5 bu yumes.rı suıdjıurken ABD de yu7rte 3 le bıuTiyecek Bu vT.rs<ıvıma gora. 2000 vılmda Jaoonva da kışı ba sına dus,tn GSMH 21 510 dolarj \uksel:ir:en. ABD' nmkı ancak 17 60D dolan bulacak 1P80 vılındakı kijı başına gelır Japoiya'da 8 940 dolar. ABD de ıse 10 420 dolardı Japonya, kisi basına • gelırde ABD'yi gececek