Katalog

Cumhuriyet 2 AKAR'dan donüyorum «Itetlşım araçlannın ırkçılıkla savaştakı rollerı» konulu bır toplontrya katıldım. Coğu Kara Afnkalı, kırk kışi katıldı bu toplantıya Beş gün ırkçılık konularını tartıştık Afrıkalılar lcin ırkçılık cok önemll Kara Afrıkalılar vüz yıllar boyu bunun acılarını cekmışler. Güney Afnko'da ve Nomlbia'da da hâlâ cekıyorlar. Mılyonlarca k çty» orada Insan haklarının hic biri tanınmı yor. Irkçılık en ılkel bıçımıyle orada suregelı yor Bırleşmış Mılletlerın bu konuda aldığı karorların oroda hıç gecerlılığı yok Toplantıda cok llgınc konulardan soz edıl<J1. Her şeyden önce Güney Afnka'da devlet •llyle yapılan ırkçılık üzerınde duruldu Bufiun yanında bır de bılınclı ya da bılıncsiz olorak her gün her yerde karsılaşılan ırkçılık olaytarı var. Örneğın Batı Avrupa gazeteleri bır zabıta oloyını yansıtırken eqer sanık Avrupalı Ise tBılmem ne adında bır kışı» diyorlor ama somk Arop veya Afrıkolı ıse «Bır kara kışi » «Bır renklı kışı», ve/a «Bır Afnkalı» dıve odamın rengıni ırkını vurguluvorlar Bu «renklı Insanlar» devımi Afnka'da cok kotu karşılanıyor Afrikolılar, Avrupalıîara «Sız de renklı insanlarsınız; beyazsınız» dı/orlar OLAYLAR VE GÖRÜŞLER rın yarottığı blr aractır. Bilımsellık adı altında yalan yanlış savlar one suren kışı'erm moskelerını duşurmek gerekır.. ••• Işte bu son Dakar toplantısı da Atina cağrısının ışığındo duzenlendı Irkcılık eğıl mleri Kara Afnka'da gelışmış ulkelerdekırden başka • ıcımlerde ortaya çıkıyor Kobı'eler ve etnık gruplar arasındakı cekısmeler bazen ırkcılık eğılımlerıne vol acıyor Rwanda ve Burundı'de Tutsı'lerle Hutus lar arasındakı carpısmalar, bır süre önce Gıne'de Pol'lere karsı gırişılen temızlık evlerrv bazı başka ulkeleroe de bunlaro berzer cekışrıe er ırkçılık tehlıkesıne yol actı B j sa"aşımların temelınde etnık bır ko<enden ge'en bır topluiuğun otekı topluluklar üzerınde kurduâu sıyasal ekonorrvk ve külturel ustunluklerın vıkıimcsmı amaclayan ogeler var Bu konular Daka' topkntısmda tartısıl.r ken, Gıne'dekı Partı organı Horaya (Hurrıvet) Gazetesı nın Yazı Islen Muduru Dranu «Bız uedı Gıne de azır.lKta olon Pol'lerın ötekı topluluklar üzerınde kurduklan ekonomik ustunluğü yıkmak ıcın savaş octık Onlor ırkcı ıdıle r bız ırkcılığa karşı savoşıyoruz» Kımın ırkcı kımın ITKCI! ğa karşı olduğunu kestırmek kolay olmuyor Irkcılık eğılımlerının her jikesıe csşıtlı orneklerı var Bunları daha gel şmeden onlemek gcek Batı Avrupa'da ışc.ıenmız zaman zaman oşın mıllıyetcı dovramşlara hedef olmuyorlar m ı ' Fransa'da ve Almanya'da duvarlara «Ycbancılar uışarı» sloganları yazılıyor Yabancılar ve hele Ucuncu Durva ınsanlan genellıkie kucunrısenıyor İngıltere'de son yıllarda Asya kokenh azınlıklaro korçı buyuk saldırılar duzenlendı Amenka'da zencı 6orunu hâlâ ceşıtlı bcımlerde su yuzüne cknıvor m u ' Hındıstan'da ırkcılığm ceşıtlı gorunumlerı var İnsanlar kendı ırkkırının, mıilıyeîlerının ustunlugune mandıkları zaman bu şovenızme •rkcılığo ve şıddet e/lemıerıne vol acıyor Basın. rodyo ve televızvonlar da bozen buna arac oluyor toplulukları bırbırlerıne karşı kıskırtıyorlar «Pıs Arap Pıs Zencı. Pıs Yahuaı, PıS Gâvur, Pıs Çıngene» sozlerı butun dünyada ycsaklcnalı cok oldu omo bunlar bır tur lu kafalardan sılınTiedı Irkcı'ıHa sovaş her şeyden once nsanların ksndı kafalcrında b^ş lcmalıdır Ker uius tum otekı uluslarla eşıt olduğuna ınanmadıkca ırkcılığm koku kazına 20 OCAK 1982 D Çagdaş Irkçılık IRKÇILIK, İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDAN SONRA BÜTÜN DÜNYADA YASAKLANMIŞ GIBIYDİ. OYSA SON Y*T T,ARDA YENİ IRKÇ1UĞI SAVUNANLAR, SAĞCI ÇEVRELER İÇİNDE ÖRGÜTLENDİLER. Hıfzı TOPUZ UNESCO bundan bir yıl sonra, haziran 1951'de yenl bır bıldırı yayınlamış Bunun da altında. başta unlu bılım adamı Julıen Huxley olmak uzere 14 profesorün ımzcsı var Bunu 1964 ağustosunaa Moskova da yayınlcnan ve ırkcılığm bıolcjık teme'ıere dayan madığını belırten bır bıldırı ızlıyor. Bu blldırıde insan topluluklarının genetık bakımdan buyuk deo'şıklıkier gosterdığı a~»ıa topİJluklorın bırDırleny'e cok karıştığı ve katıksız .rkların olmadıgı belırtılıyor Buru da 1967 eylulunde Parıs te /oyınl^pan bır bıldırının ızledığını gorüyoruz Bu bılciırmın altında John Rex ve Georges Balond er gıbı kışılerın adları okunuyor Sonuc hep aynı. Insan topıuluklarının ırklora aynlması uydurmadır Boyle bır ayırım ınsanlar arcsındo hıc bır hıyerarşık ouzenı gerektımez1 Genetık a/rılıklar msanlara kul'u r el ocıdan hıc bır ustunluk sağıa/omcz Irkcılık bıolcıık değıl sosvolo|ik ıemelİ6re davatılnnıştır Irkcı'ığ.n kokenınde kolelık duzenı ve zencı tıcaretı yer alır Somürgecılık duzenım küan ar kendılerınl haklı gösterebılmek cm ınsanlar arasında ırk acısından yeteneksızlıkler bulunduğunu one surmüşlerdır Bunjn sonucu olarok da bazı tcpluluklar yıllar boyu somurulmuşlerdır Irkcılıkla savaş toplumsal bır sorundur Okullora ve ıletışım araclarına bu savaşta buyük gorevler duşmektedır Bu bıldinden sonro da 1978 kasımında Paas'te toplanan UNESCO Genei Konferansmda yeni oır bıldırı yayınlandı Bu bıldırıde de ınsanlar arasınaa ırk bakımmdon aynlıkların olmadığı, ınsan haklarının ve ozgurlukler n kullanılması bakımındcn da hıcbır ayırımin ycpılamayacağı belırtıldı Butün bu bıldırılere karşm ırkcılığm son y llarda gelışmış ulkelerde yenı yeni bıcımlerde ele alındığını gorduk Irkcılık Ikıncı Dunya Savaşından sonro butun dunyado yasoklamnış gıbı/dı Oyso son yıllarda yenı ırkcılığı savunanlar scğcı cevreler ıçınde orgutlend.ler kulupler kurdular dergı'er yayınladılar Bunlor genetık acdan ınsan topluluklaı arasında bazı ayrılıklcrin o'dugunu bılımsel bır maske altınoa one suru/orlar Bır de şu var sırk» sozcugu bazı Ba'ı ulkelerınde rek'smcı'ığa gırdı Reklamlarda «Venı bır magaza ırkı» «Yenı bır araba ırk» dendığını gorüyoruz Irk sozcuğu boylece bıraz ucuzlar gıbı oldu Bu sozcuk televızyon kanalıyla gıttıkce yayılıyor Cocuklar olur olmaz şeyler ıcın rBu yenı bır ırk'» dıvorlar Bılım adcm'arı ve sosyologlar şımdı bu salgı na parmak basıyorlar Bu eğılımlenn gelısmesı karşısında UNES CO gecen nıscnda Atına'da bl.msel bır toplantı duzenleyerek bır cağırı yaynladı Bunda ozetle şoyle denıyor Son antropolopk buluşlar ınsan cınsı Uienndekı bırlığı doğrulamıştır Insanlar her ne kadar dunyayo dengesız bır bıcımde dağılmıslarsa do bu durum b'Oİoıık acıdan ınsonları etkılemıştır Gorunuşlere da ycnarak insanları ırklara oyırmak bılımsel bır davromş değıldır Aynı top'ulukta yaşayan ın sanlar crasındakı genetık a/rılıklar ıki ayrı topluluğun ınsanlan orasındakı genetık ayrılık lardan daha da genış o'abılır Her ınsanm ıcınde bulundugu kendı toplumuna dayanmoycn genetık ozellıklerı vardır Tooluluklar entellektueı yeteneklerıne gore ırklara ayrı'amazlar Irkcılık kendı s.yosal ve ekonomık ustunluklerinı kobul ettırmek steyen ınsanlo Ne de Olsa Gâvur!.. uzelim Turkıye'mıze ceşıtlı uluslararası örgütlerden tertsıicller gelıyor. IVF'den, Dunya Bankası ndan. OECD'den, NATO*dan Avrupa Konse/ı'nden AET'den, ICFTU'dan vb dan ceşıt'ı kışıler kapımızı colıyorlar Kımı zarran ekonornık. kımı zaman sıyosal kımı zaman cskerssl, kiml zaman hukuksoi alanlarda yabancılarla alışverışimiz süruyor Yenı bır oyku ceğıl bu • Tanzlmot'tan beri, Batı'nın Turkıye'ye ıkl alando yak*laşımı bırblnnı butunler 1838'ın unlu tıcaret cnlaşma» sı Turkıye de ekonoTiıyı serbest pazar kurallarına 1839 Tanzımat Haynye Fermanı da ulkede ınsan hcklannı ve hukuk devletı koşullar'nı olusturmak ıcin gundemo gırmıstı Gercekte bu ıkMpm (Atatürk donemı dışında) bT bucuk yuzvıldon berı surmektedır Eğer olayı yotın czqlerı/le fcelırtmek ısterseK B'ıtı sTanzıma'cı Turkıye»ye hep buyurmuştur 1) İnsan haklannı ve hukuk devletınl kur (Buyruk Osmonlı devletınde Hnsf /an topluluklonn haklan< nı k^ruına c"'omı tosrvo'c1" ' 21 Serbest alımsotım ortamı yorat .. (Yanı yabancı sermcye kapıiarını ac, somurgeleş.. ) 3) Bo'Cİarını odemek ıc n yenıden borclan1 (Bu fOTnul dıpsız kuvu bos amborın tarıhcesını vurgulayan carpıcı bır niteiık taşımaktadır) • Arodan bunco zaman gecmıştır 19 uncu Yüzyıl osılmış 20 ıncı Yuzyılın son ceyreğıne vorı'mıştır Dcho aecenlerde Türk ye /e oelen Avrupa Konseyl •emsılcı'en de Turkıye'de oemokrcsı. parlamenter re'ım, hukuk aevletı hukukun ustunluâu ınsan hakları konusundakı qe!ışmeierı ıncelemek ve ızlemek ışlevle• nı verıne OPfırrrısiprH r Btı durum Bab'âlı bosınındo teokile'' yaratmıştır Kımı koşe yazarları veryansın etmıslerdır Avrupc Konsevı gozlemcıleme Kımı yazarlar da ofkelerını kufür duze/me tırmandırmışiardır Öyle onlaşılıvor >< hu tur d»p°'|r"'f>r bcâırp=ızlık du^gulorını yoralamaktodır Ancak baâımsızlık duygularının so^aeliTi IMF'VS kcrşı den l r i " A>'rı.'oa Konseyı'ne yonelık O'TCSI sa^ırtıc ö"? I n " ' r ' Bo7i gazeteler Avrupa Konseyı uyelerıne cğut vermışlerd r Halkla konuşun gerceklerı oörenın1 Avrupa Konseyı temsılc lerı Barolarla sanık ovukotlonyla, basınia voietıcıierle esKi sıyosal partl lıderlerlyle konusmolar yapmıslar «iorulorına yanıt oram şlordır Arra halkla nasıl konuşacaklardıf Sokakta esnafı. buroda rremuru fobr ''cda ışcıyı csvırıp ne dıyeceklere1 r"> «Halk» dıyelım kı şoyle konusîu Bız rurumdan cok memnunuz Canımızı kur'"rdık İc sovas enaellendı Demokrnsı rremokrrsı ıstemıyoruz IPSOT haklcırı bızım ıc n h cbır anlam taşımoz. Sız blzım ıc sler mıze Karışmavın Parlamenter demokrası ya da fık r ozgurlufiu qıbı kurumlnr bıze vjramaz Sız ısı(>ıze bakın bızlen de rohat bırckın... * Bu ycnıtı alan Avrupo ı ne duşunur' Tukıye'de halk parlamenter reıım ıstemıyor, fık r ozgurluğu de luks gorunuyor öyleyse yapacağımız bır Iş yok bız kendi ıs mıze bakalım Pn'cı ne vocalım'' Modemk Turkıye de halk boyle ısfyor. Avrupa Konse/ı nın sozleşrresıne karşı cıkıyo, o/leyss bu ulkeyı bız m kulupten cıkarclım 6 *•* ••• Irkçılık her şeyden öice bır topluluğun kendinl oteki topluluklardan ustun gormesne dayanıyor Bu ustünlük o topluiuğa otekı tODlulukları yonetme, sömurme hakkı sağlıyor Bu topluluklar otekılerı kücüms jyor ar Kendılennı daha akıllı, daho yeteneklı daha becenkh sayıyorlar Oysa bılımsel araştırmalar ınson lar arasında ırktan doğan hıc bır ayrılığın olmadığını ortaya koyuvor Az gelişmışlık vor omo, ırktan doğan yeteneksızl kler yok UNESCO kuruluşundan ben ırkcılığı ünlü bılım adamlarıno, ontropologlara ve sosyo'oglaro mceleterek bu goruslerın nasıl yanlış temelıere oturtulduğunu ve sömuru duzenıne yol açtığını belırten bıldırıler yayınlıyor Bu konuda dort buyük bıldırl yayınlanmış llk b.ldınrın tarıhi Temmuz 1950 Bıldırl, sekız k sıden oluşan b r profesorler kurulu yazmış Unlu sosyolog Claude LevıStrauss da bunların arasında yer alıyor Bılım adam o r ı bu b'ldırıde tum ınsanların Homo Sapıens ko künden geldığıni ve akıl ocısmdan topluluklcr arasında oyrıhk olmad ğını belırt yorlar CVIT OKTAY AKBAL "S'zin lcin Ulacak!, TRTnin yılbaşı özel eflenc programı TV'den renklı olarak yayınlanmıştır Bu davranış. dıitkatle degerlendirümesı ve üzerınde durulması gerekll bır olaydır Çunku, değer yar gılanmız ve duşuncelarımızae kı ka\ram kargaşasının hangı boyutlara ulaştığıra gosteren tıpık orneklerden bırıdır. TV'nin renklı yayını karşısmda, bu soruna çeşıth açılardan bakma olanagı vardır. Ornegın. kısırun onune, renklı ya yınların «dışa donuklak amacı>.Tidan başlayıp, «Turlc mılleü her seyın en lyisıne lâyıktır»a kadar uzanan koskoca bır sloşarJar demetı koymak nıumkund'ar Ama genel koşullar ve temel } anlendlrraeler blr başka bıçımdeyken göstermeliK renklı yayınlar yapmak, en azırdan topluma kazandırıîmak ıstenen değer yargılarına tumüyle ters duşmektedır B a de yeni bır kavram kargaşası yaratmamak ıçm baştan soyleyelim kı, burada eleştırdjğımız konu, TRT'nın tümuyle rerklj yayına geçıp geçmemesı değıldır Tumüyle enklı yayın, şlmdi TRT'nln yaptıgırıdan apayn bir sorundur. Bu sorunun, polıtık, ekonomik ve teknolojık gorünümlen vardır Ülkemızde TV yayınlan renklı olarak gerçekleştırılebılır mı 9 TRT kadro ve teknolojı olarak bu düzeye gelmış mıdır? Buna koşut olarak renklı alıcılan ulkemızde uretebılır mıyız? Uretebıiir sek ne olçüde dovız harcamak zorunda kalırız? Eojle bır uretıme geçersek siyah beyaz esasına gore kurulmuş nulyarlus tesislenmızle bunlara bag9 lı yan sanayu ne yaparız Bun lardan renklı alıcı ıçın ne olçü de yararlanabüırız? Yapacagımız ek harcamaları acaba dışa satabıleceğımız renklı program 1 larla karşılıyabılır mıyiz ' Tum bu sorunlar hem bızlm uzmanlığımıza gırmeyen, hem de boy le bır yazmm çerçe%esını çok aşan sorunlardır. Bu sorjnlann bır bölumune olumlu yanıt vermek de belkı olasıdır. Ne var ta, yukarda da belirttigımız gıbi, tartıştıgımız konu bu değıldır. Çünku, renkli TV, kım ne derse desin, enmde sonunda bu ülkeye gelecektır. Çagdaş hiç bır teknolojıyı, iletışun araçlannın boylesıne gelıştıgi bır dunyada uzun zanıan sınır djşı tutamazsınız. Onun ıçm, renkli TV'ye karşl olmak gıbı, temelde yararsız ve kısır bır tutum ve davranış içınde değılız. Ama, butun bu 'Renkli Yılbası PAHALI OYUNCAK DURUMUNDA RENKLİ TV ALICISI BULUNDURABİLEN BİR AZINLIK İÇÎN TRT YÖNETLMÎNİN RENKLİ YAYIN YAPMAST. NASTL BİR MANTIKLA İZAH EDİLEBILİR? GÜVEN ESEN çerçevede gözden kaçan ya üa ustaca kaçınlan bır jon var dır. Tum yayııu siyah beyaz olan bır TRT. yılbaşı eğlence programım TV'den renkli ya yınlamakla, kıme ve hangi a maca hızmet etmıştır' Işte de ğerlendınlmesı gerekli noktn budur Bilindigi gıbi, ülkemızde TV yayınlan siyah • beyazdır. Yer lı üretılen TV ahcılan da yine siyah beyaz olarak yapılmak tadır. Bazı Hrmalann çok sınırlı sayıda urettıkierı renklı alıcılar, ıç pazarda saUlmai ıçın değıl, dış satım yollarını denemek ıçındır. Renklı alıcı uretımi kalkınma planmda şun dılık ongorulmedıği gıbı, hükumetm ıç pazar ıçın montaj ıznı de yoktur. Dış ahm yolu ile serbestçe yurda gınresı de ya saktır Öyleyse, bır kamu kuruluşu olan TET'yı renklı yayına zorlıyabılecek kadar çok renklı alıcı ülkemızde nasıl bı nkmıştır'. îstersenız, bunlann tumünü yurda kesin donüş yapan işçı vatandaşlarımızın yâ da dbür yurtdm gorevlılımızın beraberlerınde getırdıklen ev eşyası olarak kabul edebilirsinız. TRT'nln ara sıra yaptığı renklı j'ayınları da, bu vatandaşlarımızm alışdî oldukları renkli goruntülerden busburun uzak kalmamalan Içın kendilenne yapılan bır «hatırşinashk» sayabilirsiniz Ama bu denll iyi nıyetll değilsenız, ülkemızdelti renkli alıcı sayısının, bılinen dar yasal yollarla asla ulaşılamayacak düzeye enştlğinl kolayca farkedebılırsınız. Oyteyse bu renkiı alıcılann buyuk çogunlugu, çapraşüc ve kuşkulu yollardan geçerek, yasal engellerden sıynlarak sınırlarımm aşabilmişler, ıç pazarın «nodaslaşan açlıgına sunulmuşlardır. Bu nedenle asü de ğerlennın çok üstunde Iıyatlar la satılarak, şımdı bu fıyatlan odeyebiıenlerın evlennde pa halı oyuncakıar olarak durmak La, ama yeterı kadar oynana mamaktadırlar. Çünırü, bunları besleyecek renklı yaym ulke rnızde yoktur. Gerçı renklı a lıcılar içın çok dana pahalı bır vıdeo salgıru da ozellıkle buyuk kentîenmizı sarmıstır Hatta renklı alıcı vıdeo ıkııısı, kend: içınde olağanustü bır pazarlama ve dagıtım orgutu bıle yaratmıştır. Ancak, renk'i alıcılar, çok başlı canavarlar gıbı, videoların sağladJklarını, hıç degılse kavram olarak, çok tan tuketmişlerdır. Bu açlıgı doyuracak baş«ca kaynakıara gereksınım duymaktadırlar. Eu gün içın bunun tek yolu da Turk TV'suun renklı yayınıdır. TRT'mız, çoktandır teknoloji olarak çagdaş araç ve gereç lerle donatıldığmdan, zaten renkli yayın olanagı bır suredır kolaylaşmış bulunmaktaydı. Renku alıcıların yarattığı «talep», once en kolay açudanabılır bıçımde uygulamaya sokulmuştur Ulkerruzde yapılan uluslararası füanca bır kongrerun açılış torenının dışa da aktanlmasj gereğı, TV'nin bu ve benzen renklı yayınlannı kolayca tartışma dışı tutmuştur Çunkü «yaym»la bunun «dışa aktanlması» arasında bağ kuruldukça, karşı çıkmalar blraz da sevimslzleşmektedir. Ancak, bu uzun sürmemiş, falanca ma aır her şeyi önceden görüp söylemiş 'Once geUncıklerı yolduk Nar ağaçlanm tuttuk kurşuna Ardmdan andızları devır dıh Aptalhk, bıhnçsızhk bır hıç ugruıia Sonra sıra ormanlara geldı Yüz bınlerce donüm ateş yafetıte, Sıvasa kadar gıdıp bulduk Dıkıh telt ağaç bırakmadıh Ş.mdı damlarda yanıp soner Islı lambalar gıbı ınsan gözleri Daha çok atılacak, ıt gıbı sokaklara Delık deşık ınsan ölulerı» S Cahit Kulebı'run Yangın»ı geçen yıl Yedıtepe Şıir Odulunü almıştı Sız« sundugum bu şiınn adı da «Yangın» •Önce gelmciklen yolduk» Ardından butün kötülukler. çırkınlıkler gelecekti elbet1 Saıt Faık de «Son Kuşlar» adlı oyküsunde Adalardakı kuçuk kuşlara, çımenlere dadanan kotO niyeth ınsanlardan yakınmamış mıydı Zaten kuşlar da pek gelraiyorlar artık Belkı bır kaç seneye kadar nesıllen de tukenecek Kuşlardan sonra şımdi de mılletın yeşıllığıne musallat oldular » Öykusunü şöyle bıtınr Saıt Faık •Kuşlan boğdular çımenlerl soktuler, yollar çamur ıçmde kaJdı, Dunya degışıyor dostlanm Gunün bırınde gokyüzjnde, guz mevsımınde artık esmer lekeler goremeyeceksınız Günun bınnde yol kenarlarında.. toprak anamızın koyu yeşıl saçlaruıı göremeyeceksınız Bızjm içln değıl ama cocuklar, sızan ıçin kötu olacak Bız kuşlan ve veşılhkleri çok görduk Sızan ıçm kotü olacak Benden hıkâyesı • îstanbul un uç yanı denızdir. Ama kımse bu sulara gıremez yaz aylannda 1 Gırenler de bunu ya bılınçsızlıkle yaparlar, ya da ölum tehlikesinı goze alarak .. Istanbul'un denızı mıkropludur Nedeni de açık: Beş mılyon ınsanın pıslıgı. döküntüsü. çopu bu sulara boşalır. Tüm kanalizasyonlar kıyılanmıza akar Tum fabrıka artıklan bu sulara dökulur. Hahç çoktan öldü Marmara kıyılan oyle. zarnanla hem de çok kısa bır surede Tekırdağ'a kadarkı kıyılardan da denıze gınlemeyecek. Elımıza uzattığımız yerdekl masmavı sular zehırlendı, pıslendi, kırlendı Bunu bız yaptık kendimiz .. Bıle bıle, ısteye ısteye, sonunda neye nereye varacağımızı gore gore .. Geçen hafta başkent Ankara'nın geçlrdlgl olağanustu durum tokat gıbı mdi yuzumüze... Yıllardır yazıhr soylenır açık oturumlar. tartıçmalar, dernekler. Basanlıklar Ankara'dakı hava kırlenmesi . Bır çukur verdır Ankara kenti Duman kaplar bu cukuru Ruzgar da esmez kı bu pıs dumanlan dagıtsın' Bu vuzden Ankara'nın içınde sıs pıslı^ınde yaşanır Hele kış mevsımınde bu korkunç durum kat kat artar Y'ne yazıhr çızalır, sonu gelmez1 Koktencı bır çare bulunmaz uygulanmaz. Nerdeyse tum Ankarahlann bır kaç yıl içinde ölüm halıne gelmelenne yol açacak blr gerçeğe seyircl kalınir Goz göre gore ölume doğru, felakete dogru gıtmektır bunun adı... Once gehncikleri yolmamakla» başl&r herşey. Doğaya sevgı. saygı gostermekle... tnsan aklını her î'jimızde egemen kılmakJa Bunlar olmadan, yararlı ne vapılabılır ki' Demzler kirlenecek, havalar kırlenecek. buyuk kentler çevresmde blnken nulvonlarca >"urttaşın içınde yaşadıgı bolgeler bakamsız, sağhksız yeterlı koşullardan uzak blrer felâket yuvası olacak... Insanlar akacak akacak köylerden. kasabalardan kentlere. Blr Iş, bir ekmek ardında .. Bu mılyonlarca ınsan daracık alanlarda bınktıkçe bunlann sorunlan çığlar gıbi arttıkça, aynca hjç bır sorun koklu bıçımde çözumlenmedjkçe, bızlen daha nice ruce acılar. felaketler bekler!.. Yeşıllikler ortadan kalktı kentlerde! Nerde blr boş alan bulduksa bır gokdelen cukiyoruz. Şu Ankara'da kaç park var 0 Ya Istanbul'da, ya tzmir'de? Soluk alacak yer bırakmnoruz gelecek kuşaklara. Na mi bırakıyoruz? Pıs hava, pıs deniz, hlç bir 80runu çözümlenmemış yıgmlarca dert, yıgınlarca kavgalı karmasa. . Bütun bunları yazmak, söylemek yetmez Hem Devlet olarak, hem de uygar dünyaya yakışan bıreyler olarak üstümüze düşen görevleri yapmak perek Ne guzel yazmış Sait Faık. daha 1950 lerin llk yıllannda *Bızım ıçm değıl ama sızin içın kötü olacak Bız kuşlan ve yeşılliklen çok gördük Sizin ıçm kötü olacak Benden h.ıfedyesı » çm ya da fılanca düğunun nak lı renklı venlırken, hiç kımse, herhangi bır açıklamanın arkasına sıgınmak gereğinı bıle duymamıstır Iş sonunda TRT' nın bu uıke halkına kerdı ola nür:ları ıle hazarladığı b.r eğlence programım bu ulkeae rcsmen renklı alıcı uretümez ken, TV'den rer.klı olarak \ayırlamaya kadar gelmıştır Sımdı >enıden soralım. Hens lı javın kımler ıçın yapılmış tır 9 Bız bu programm aynı an da dış ülkelerde de yayuılan diğını duymadık Öyleyse ou tJtumda, «dışa dontıklük» \b ozürler ve zorlamalar yoktur Şu halde renklı yaym, panaıı oyuncakların sahıplerıne TRT' ce veıılmış bır jıloası arma ğamdır. Kışi ya da kurumların tutum ve da\ ranışlarının toplum dakı etkıieri başka başka olur. Vatandaş Ahmet Beyın evıne renklı alıcı vıdeo ıkılısı alıp başkoşeye oturtmasımn etkısl ayndır, kamu kuruluşu olan TRT'nın bu vatandaşa «ımtıyazlı» yaym yapmasınm etkısi ayndır Gelismış bir kamuoyu baskısı varsa. birıncısınl belki ayıplpyıp eleştinrsınız ama olay kusur ve ayıbı ıle dar bır çerçeve ıçlnde ka lır. Buna karçılıjî renklı alıcı ozendırmesınl bır kamu kuruluşu Ustlenıyorsa, sorun herhalde bu denlı basıt sayılma malıdır. Bunun toplumdakı etkı v. serpintılerı kısa zamanda yayılır Yaratılan modaya bır kamu kuruluşu aracılığı ı1> resmılık kazandınlmış olu< nur Ortada dış alım ıçın yasal engerer varsa, yasal olmayan yollara başvurulması ozendırılmış olunur Oysa bu ulke ekonomik ve teknolojık tercıhleri sonucu daha bır sure siyah • beyaz TV ulıjecektır Açıkçası, çagdaş teknoloıırun bır urunu olan renklı yayından daha bır sure yoksun kalacaktır Bu, behrttığımiz tercıhler sonucu buyuk kıKelerden daha bır sure ıstenen bır fedakarlıktır. Halkımuın buyuk çoğun luğu bu \e benzerı fedakarliKlara, içmde bulunduğumuz ekonomık koşullar nedenıyle katlanmaktadır Ama acaba tasarruf ve fedakarlık çağrılarından azat edilmış zümreîer mi vardır' Çoğunluk renklı yayından yararlanmazken TRT, tasarruf \e fedakarlık çağnlarına kulak asmayanlan onurland:rmaya devam ettığinın ve bu yüzden de değer yargüannı alt ust ettığinın acaba farkmda değil tnıdir? • Avrupa Konseyı uyesı Turkıve de halkın ne djşünduğune değ'l, Turkrye'dekı s.yasal reılmın Avrupa Konse/ı Sozleşmesımn kosLİlcnna uyup u/mcdığ'no bakar. Ne de olsa gâvur degıl mı'> Anlamcz bızı... C Cumhuriyet 20 OCAK 1932 PARAŞUT MUTEHASSISLARI ı amnmıs Pransız paraşutçtilertnden M A!exandre ve yardımcısı hükUmetimızin daveti üzerıne oncekı gun çehnmıze gelmışler ve Aero kulubun mısafırı olmuşlar dır. Eskişehır'e gıtmeK uzere Ankara'va hareket etmeden evvel muhablrı mize şunlan soylemışler dir « Eskişehir'de parasut tecrtibeleri vapmak üzere Türk hükümetmın davetı uzenne geldiK. Ha len dunyada mevcut blr çok paraşüt benım icadımdır Bunlann çeşıtli memleketierde wcrubelen vapıldı ve hepsı de buyuk bır muvaffakıyetle netıcelendi Her tarafta r pa aşüt tecrübeleri bır insan ajhrlı*ına esıt kum torbalan ile \amldıgı hal de yardımcım bızzat atlayıslar yapmaktadır Eskısehır'den donusumuzde bu^oık vakınlık Korduğumuz Aero kulupte bır Konferans \erece§ız» ]Günün HanıC TÜNEL ŞIRKETİNDEN DUYURULUE Tünel şırketi, Beyoğlu ve Galata ıstasyon larında yolcuların fazla oeklems^eru.e meydan vermemek ıç.n, 1 ^ubattan ı'ıbfreT bınnci ve ikmcl mevkı arabalardar mütecekkil kafarîar tesıs edeceğını muhteıem ahahve dujurmak'a şe refduyar. DOKTOR ve ECZACILARA Saym ÇAGDAŞ YAYINLARI ALFAM ET I FBm CBbkc 250 n g Hfr Meddopa Esangfyet Npertansvon dBfüL rtaff. orta. aflır * yetmsSıÇı I s soyreöen her çestt seiım ve nıpert8n8iyon tedavsmue eödı NUSRET HIZIR Cumhüriyeî Sahlbi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık T.A Ş. adına. , NADİB NADİ CertelYavrnMGdürü:. Müessese Müdüru ... YazıljleriMüdürü Basan ve Yayan HASANCEMAL EMİNEUŞAKLICİL OKAYGÖNFNSİN Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık T.A.Ş Posla Kutusu 246 IStanbul Tel: 20 97 03 (5 Hat) 25 FİLM TABLET YÂZILARI 2. Basısı cıktı EOERI 12S LIRA BCZA DEPOLARINA DAĞITILMISTIR Stan'Uiagau İLAÇ FABRİKASI BÜROLAR. • ANKARA Konur Sokak no. 24 4 Yenişehir Tel 175825175366 Idare 183335 • İZMİR: Hallt Ziya Bulvan No 65 ? Tel 254709131230 # A D A N A : At»türkCadde»l, Turk Hava Kurumu Işhanr Kat 2Tel: 14 55019 731 20 OCAK 1982 O0NE9 8.19 ÖÛLE 13 25 İKİNDİ 15 55 AKŞAM 1810 YATSI 19 4S ACELE SATILIK TELEFON Sahıblnden Yeşllyurt'ta 50 bln peşın, 75 b4ne ACELE SATILIKTIR. T E L : 280314 İSTEAAE ADRESİ CAĞALOĞLU TÜRKOCAĞ» C A D N O . 3941İSTANBUl TAKVtM İMSAK 8 3»