Katalog

! Cupıhuriyet 10 İsveç «Mass Media»sı, Polonya'daki olayları tarihi gelişimi içinde anlamak yerine güncel oluşumları kızıştınyor. 2 OCAK 1982 Isvec Mektubu Demir OZLU 3Kendinizi Ege üzerinde uluslararası hava sahasında yol alan bir si\il uçağın pilota varsayın. Sivil havacılık kurallanna göre 25 bin feet yiikseklikte uçmaktasınız. Eğer hava açıksa başınızı uzattığınızda Ege üzerınde serpişmiş Yunan adalannı görebilirsiniz. Şu an Atına kontrol lculesinin denetimindesiniz. Birazdan Türk kıyılarına yak laştığınızda İstanbul kontrol kulesini arayıp geliş yolunuzu ve uçuş plamnızı bildireceksiniz. Uçagmızm trafik so rumluluğtı artık İstanbul kıı lestne geçti. Kontrol kulesı birazdan size uçuş güzerşâ hınızı bildirecek. Şimdi İstan'oul'un denetımındeki FIR bdlgesindesiniz. FIR İngilızce «Füght întormation Region» sözcüklerinin bas harflerinden olusan bir terim. Türkçe, «uçuş bildirim bölgesi» anla;r.ma geliyor. Bu terım, uçak teknolojisi nin ?elişmesiyle birlikte sıvil uçuşların RÜvenliJc içmde yapılması amacıyla devletler arasvnda yurütülen uzıın çalışmalar sorrunda orta va çıkan bir trafik düzenlemesini tanımlrfor. Uluslararası sivil haTacılıgm dozenlenmesine ilişkin trafik kuralları devletlerara sıncla varılan anlasmayla bir sözleşmeye dökülmüş. 1!H5 tarihh btı sözlesme «Chicago Kfır.vansiyonu» adını taşı vor. Tıirkiye de. Yunanistan dı bu sözleşmeya ımza atan ülke sıfatıyla taraf dururaundalar. SÖZLESME NE GETİRtYOR? Chicago Sözleşmesi ile uçuş giıvenligi için FIR sorumluluk bölgelerinin belirlenmesi ve her bölgedeki ha va trafik hizmetlerinin o bol genin sorumluluğunu üstlenen kontrol kulesi taralından saglanması karara bağlanmış. Ege üzerindeki FIR sonımluluğu belirlenirken de. bu bölge Türkiye'ye önerilmış. Ancak teknik hizmetın masraf'a olacagı düsüncesiyle Türkiye bu önerıyi geri çevirince Yunanistan kendiüğinden talip olmus. O günden bu yana Ege üzerindeiti FIR sorumluluğu Atina kontrol kulesinin denetiminde. PAPANDREL' NE DEDt? FIR sorumluluğu, yalnızca trafiî: hizmetlerini içeren tü müyle teknik bir sorumluluk. Ulusal egemenlikle uzak tan yakından bir ilgisı yok. Ancak Andreas Papandreu'ya b&karsanız, FIR bir «EKemenlik hakkı». Yunamstan Başbakanı, geçen kasım ayında Londra'daki AET Doruguna katıldıktan sonra surüan söylemişti: «Ulusal hava sahamız ve sınırlarıınız konusunda hiçbir sekilde pazarhğa oturma vacağız. Bu evrensel bir tutumdur. Bu husus Helsinki Konferansı'nda da saptanmıştır. Smırlanmızla Ugili hiçbir konuyu tartışmayı ka bul etmeyeceğiz. Örneğin lluslararası Sivil Havacüık Orgütü'nün aldiRi kararlarla Ege hölgesindeki FIR hattının denetimi. Yunanistan'm başkenti Atinaya verilmiştir. Bu sUtü, uiuslararası an laşmalarla tanınmış bir haktır. Bu kararla Ugili hiçbir murakereyi kabul etıneyiz.» Bu aktarmayı yaptıktan sonra uluslararas: sivil havacılığın anayasası olan Chicago Sözleşmesi'ne bir gbz gezdirip. FIR sorumluluğunun ulusal egemenlik hal:kı ve ülke sının olarak alınıp alınmaj'acagına bakalım. Söz leşmede. «FIR bölgesi ulusal egemenlik alanlannı gösterir» şeklinde bir hüküm vok. Sözlesme Papandreu'nun söyledıklerinin tam tersini gösteriyor. Örneğin. «Bu «özleşme valnızca sivil uçıısların düzenlerunesi ile ilgilidir» füçüncü maddel diyor ve ekliyor: «Taraf ülkeler sinl havacılığı sözlesme amaçlan dısına cekeraezler.» FIR HAKKI DEVREDİLEBILtR Biraz daha açıklık getıre tım: Örneğin. uluslararası nukukun bir parçası olan Uluslararası Sivii Havacılık Orgütü'nun 'ICAO"> 19S0 vılındaki Gen«l Kurulunda ka bul edilen kararlar.. «FIR alanlannın sınırları. ulusal hava sahası ya da uluslararası hava sahası olduiruna bakılmaksizın optimum ekonomi ve verimliliei saela Karanlık GündüzlerBeyaz Geceler aralık ayı başından, hatta da lan «Polonyo Insonı», Andre ha ör.cesinden boşladı. 24 aro Malraux'nun deyimiylo cinsalık Noel gecesi. Ama, totilier. nın hali» değıldi. «Başarısız bir rejiminı yıkılmasıyaı. Soocak oyının ortalarına kodar nunda ne olursa olsun. Şu güsürüyor handiyse. Çoğunluk\a bir filtreden suzülerek gelen ne kadar da Polonyo'dan isdünya haberleri, Noel done vece fazla sayıda mülteci gelmedi Sodece 20 kişi. Belli bir minde iyice azalıyor. Filtre kajsveçli manîığına göre açık lınloşıyor. hatto bir iki hafta açık soylenmiyor ama, ortada tamamen kapanıyor delikleri. «insanlorın dünyası» ayrı, İsPolonya olayları olmasaydı veç ayn. isveç «yön veriyor», şımdı, coktan kapanmış olakarsı çıkıyor, «örnek» oluyor. caktı İsveç dünyaya. Polonyo «Bütün iilkeler İsvec torzı bir olaylarının, daha doğrusu sen rejimi seçmeli!» Övle sanıvodikal horeketın başlomosınBtr Isvecli dostum, bunu der'jm ki, o zaman isvec sermadon bu yana. İsveç moss me vesı. dünyado daha rahat hağıl de, Akdeniz'deki yaz gece: dia'sı. bu ülkedeki oluşumla r ı lerini yadırgadığını anlattı bareket edecek. tarihsel gelişimi içinde anlano Güneşin o kanlı batışı ar; dından, karanlık gecenin gel mak yerine, güncel oluşumlaDANİMARKA'DA rı kızıştırmak yolunu tutmuşmesi yodrrgatıcıydı onun icin Aralık ayı başında yapılan Ne bıcim gecelerdi Akdeniz ge tu. Şimdi gelecek siyosal mülDanimarka seçımlennde Sos• celen! tecıler için kapılarını açmış j Noel'i kutlama hazırlıkları olsa da, İsveç icin önercıli o yal Demokrat portı porlamentoda 9 sandalye kaybetti. Merkezci Demokrallarla, Sosyalist Hclk Partısi 9'or sandalye daha kazandılar. Danimarka seçımlennde sağın bır kazancı yok. Sosyalist Halk Partisi, bazı sorunlar üzerınde Sosyal Demokratlordan daha radikal olduğuna göre. secimlerden sol daha iyi çıkmış sayılabılir. Seçim öncesinde. sağcı bir lider olan ve geçmişinde nazilik ds buiunan Mogens GlistruD, ekonomik bir suçtan 4 yıl iacık bir çocuktu. Annesımn elinden tutmuştu. Çocuğun mavı, güzel gözleri vardı. Görenler, bittüer hap:s cezasına carptırılmıştı. bu güzelliğe. Anne, oküla büyük oğlunun dunımunu Onun Sağcı İlerleme Partisi de öğrenmeye gelmiş, evde bırakacak kimse olmaaığından mecliste 4 yer kaybetti. Bu küçüğü de yanında getırmiştı. Mogens Glistrup. Danimarka Ne kadar güzel çocuğunuz var! okullarmda Türk işçi cocukla Ah, dedi anne, şunu alacak binsini bulsam verenna. ayrıca, ıTürkçe ana dil» L'eğim. Onun olsun çocuk. Vallahi bakamıyorum efende'Si okutulmasına çok üzüldim. Babalan öldü. Çocuklar elimde kaldı. Okula gidenie nai uğraşayım, bununla rru? Ah verecek birini bulmuş, «görüyorsunuz Danimor sam... ka ne hallere düştü» demıştı. Pamela'ya ver diye takıldı biri, Babı'ye ver.» Onlar çocuk arıyorlar... FİNLANDİYADA Ah, Babi'yı bir bulsam? dedı kadın, güldüler... Her acı olaym, gülünecek bir yaru da bulunur. Ne Finlandiyada Cumhurbaşkan yapılıp edalır, gulünür... lığı seçimi hazırlıkları sürüp Bülent Bey'in kaldığı yenn tavanı mı akıyorrouş? duruyor. Adoylar, adcylar, aYağmurlar da bir arttı rm son günlerde? Çatıyı onartmak için yüklenıciye yanı müteahhide mı vermışler ne? daylar... Her politik görüş ken Een yatmadım ama, Adalet Bakanlığı'ndan arkadaş di adayını seçmekle meşgul. soyledı. Ankara Merkez Cezaevn'nin iç bölümu pek anım isvec basınının gönlünün sosşamm değilmiş. Yılların cezaevi. Bereket, yenı cezaevyol demokrat adaydan yana leri yapılmakta. Yaşam koşullan iyi sağlıklı cezaevleri olduğu satır arolarından seziliyapılıp, bitirilmelı bir an önce. yor. Kalkınmada bir sualama yapılacaksa, cezaevlennden başlamalı, dedi arkadaşım. 27 kasım günü, isveç karaEvde odun, kömür «ar mı? Kaloriıerler yanıyor mu? Fuel • oıl'le ısınan apartmanlar, dövizle ısmıyor demeksularındo, Kalskrono acıklarıntir. Apartman yöneticileri, oturaniardan yakıt paralanru da karaya oturan Sovyet dentz toplamada güçlük çekiyorlar. Kimı de şöyle diyor: altısıyla ilgıli propaganda ve Para gelır kaynağı oldu beyefendi! Yüzde elli gespekülasyonlar hâlâ sürüyor. lir getirıyor. Temmuza kadar ödemesem borcumu, daha Daha da süreceğ© benzer. kârlı olu^yorum1950 yıllarından kalma denizHaydı bu kez, fuel oıl satıcısına yüz sürülÜ5"or: oltının hangi amaçla o bölge Aman kardeşim idare et, borcunruzu nasıl olsa de dolaştığı ve atom silahları oderız! Yazar Rıza .'Jelyut'tan gelen mektubun içinde, t»ir de taşıyıp taşımadığı açıklığa kanot çıktı. Yanlışlıkla gelen «not»ta şunlar yazüı: vuşmadı. isvec ve Batı açısınOzden, dan da önemlı olan bu değildi. Yarın gelirken şu isteğiml unutma: Masaıun üstiiuDenızaltının o bolgede koraya de yazarken bıraktığım romanın en son sayfadaki son oturmasınin yaratacağı duyguikî cüralesini yaz ve iyi sakla. Bu sayfanm sayfs nusal gerilimlerı büyütmektı ömarasını ve son iki cümleyj gelirken getir. nemlı olan. Ayrıc» masada buiunan beyaz pelür kağıtları tle fcarbon kağıtlarının tümünü getir. Aynca romanın müs\ettesinin yazılı oldugu senin harita metot defterini de geMuhafazakâr, kısmen de tır. Burada yazıp bitirmeye (.alışacaçım. Bir de oğlum Sosyal Demokrat desteklı. Evren. Bunlan getir.» bugünkü Halk Partisi MerYazar Rıza Zelyut, Toptaşı Cezaevı'nde yatıyormuş. kez Partisi azmlık hükümet! Zarfa konan «noustalti Özden, eşi olmalı. Evren do oğlu. dönemindo İsvec'in politikaZonguldak'ta yayınlanan «Uyanış» gazetesi sahibı yasında, eski yıllarda olduğunzar Aiı Bahadır, ocak başında çıkıyordu. İki yıl sekız aylık yenı bir cezaya çarptırıldı. Ceza üç yıldan az oldan çok, askerleşme, Batı'duğu için Yargıtay'a başvuramıyor. Ali Eahauır, yazüı ya yaklaşma yönünda önemli enür»le bozma yoluna gıdip karan Yargıtay'a götürmegelişmeler görülüyor. Savaş nır» ugraşı içindeymis. Bununla ügilı olarak Adalet ve Mil sanoyııne, açıktan açığa ağırü savunma Eakanlığı'na basvurmuş. Adalet ve Milli Salık verme de bunun görünüşvunma. BaKanları, Bülent Ecevit'le ügilı kararm «yazüı lerinden biri. emir»le bozulması için Yargıtay yolunu açmışlar, hukuk açısmdan olumlu bir girişimde bulunmuşlardı. Gazeteci Ali Bahadır ıçın de, bu yolun işletümesı, yargıya duyulan Elias Canetti, Güney Alman saygıyı pekiştirir gibime geiir. ya'aa saklandığı yerden cıkıp, 1981'ın son gtinlerinde ozellikle akşamlan «Çağdaş aralık ayı başında Nobel EdeGazeteciler Derneği»nde toplanıp, seçıci kurul olarak, yabiyat Ödülü'nu almaya geldi. pıtianyla başvuruda buiunan başarılı gazetecıleri saptamaya çalıştık. Seçıci Kurul sekiz. kışı. Kurulaa, Jülide Yazar, bosına demec vermedı, Gülizar, Yazgülü Aldoğan, Uluç Gürkan, Ibrahim Demırmerasim dışında, TV'de göel, Nez:h Danyal, Ertan Somunkıran, Onder Şenyapılı oa vardı. rünmedı, TV konuşmaları yapIlhamı Soysal, geçen yıl seçıci kuruldaydı. 26 aralık madı. Son ana kadar ödülü 1980de gözaltına alındı. Seçmelerde ojnınu kullanamadı. kabul edıp etmemek konusun«Çağdaş OazetecUer Derneği» Yönetim Kurulu, nu yıl da kararsız olduğunu, son an Soysal a «Abdi Ipekçi Odoülü»nü verdı. «tmit Kaftancıoğlu Odülü» de Doç. Server Tanilli'ye verildi. Abdi Bey'le, da, yaşamında böyle bir şey Ilhamiyle birlikte çalıştığım yılları düşündüm. MiUiyet'in de bulunsun diye ödülü kabuAnkara Bürosu'n» gelmişti İpekçi. Milliyet'e yenı başlamışüm, odadan çıktım, onun yaruna gidiyordum; o da lü kararlaştırdığını soyledi. Eodadan çıkmış. Pena halde çarpıştık! Yeni de tanışıyodebiyatın dedikodulu oevreleruz.. Kendı kendıme sakarlığıma kızdım. O hiç bir şey rinın sorduğu sorularso şundemedı. Istanbul'a gidmce, sormuşlan lar: «Canetti bir Musil, bir Ankara nasıl? Arkadaşlar iyi çalışıyorlar mı? diye. Abdi İpekçi karşılık vermış: Broch ölçüsünde bir yazar mı Çalışmak da söz mü? Büroda berkes blrbinne dır? Yoksa onların yonında çarpıyort daha küçük blr yazar mı?.» Çağdas Gazeteciler Derneğı'nin başarılı gazeteciler yarışmasına başvuruiar arasında, Anadolu oasıru göze çarpacak nitelüiteydi. Gazetecilığe Konya'da «Oğüt» gazetesınde başladığım için mi bilmem, iki yaprakliK bır Anadolu gazetesi görünce içim tıtrer. Anadolu basmmda, haber dalında birınciliği Sıırt'te çıkan «Sonsöz» gazetesinden Cumhur Kılıççıoğlu aldı. Cumhur Kılıççıoğlu'nun yarışmaya gönderdiği haberlerin bazılannın başlıklanna birkaç örnek: Seüm YALÇINER «Bekar öğretmenlere pansiyon gerek», «Kırtasiyecilik kangreni: Bir öğretmenin sağlık izni tormalitesi devlete yüz lirava mal oluyor», «Salyangoz ticareti ilimızde kârh bir duruma geiiyor», «Siirt ve ılçelerindeki bastaİki kıtaja birbırine bağlayan neler yüzde eül kapasite ile çaüşıyor», «Elli bin sigortaen anlamlı yapılar arasmda bulının işlemlerınin ynrütüldüğü ilimizrie SSK binası, naslunan İstanbul Boğaziçi Köprütanesi ve eczanesi yok», «Soyulduğunu iddia eden, vaJansü, 8. Işletme Yıh'nı tamamla cı çıkınca tutuklandı», «Siirt'te 17.640 lirası olan zengln dı. Açıldığı tarih olan 30 ekim sayılıp zekat verecek. Şehirde zekata tabi 1 milyar U 1973'ten ıtibaren geçen her 12 ralık mal ve sermaye olduğ a hesaplanarak 25 milyon ay bır «Işletme Yılı» sayıları zekat çıkarılması gerekiyor.», «Bankalarm tatlı kârı: SiBoğaziçi Köprüsü. 1981 Işletme irt'liler, faizi «Riba» diye haram bildiğinden her >ıl YüVnda üzerinden yaklaşık 3» bankalarda biriken 50 tnilyonluk (aiz alınmıyor.> «Camilyon araç geçmesine olanak milerde yatanlar polis zoruyla uyandırılıyor». «Teknik verdi ve bu araçlardan yakla eleman sıkıntısı bad saıhada: 84 milyonluk Ti ayn iş şık 2 milyar İira gelir sağladı yapan dairede sadece 4 teknik eleman var.», «Talihsizlik üzmanlar, Boğaziçi Köprüsü Siirt'in peşinl bırakmıyor: tl koordlnasyon kurulu topnün benzerleri arasında «En bü lantısmda yatınmlann çoğunun yanda kaldığı anlaşılm. viik araç artış hızı»na sahip oı Siirt'in ekonomik hayatını değiştirecek lı Km'lik Şirvan Madenköy yolunda 5 ayda 94 işçiyle ancak 160(1 duğunu belirtiyorlar. Köprü metrelik ham yol yapılnuş...» den elde edilen toplam gelirin yatınmı karşıladıktan sonr» bir köprü daha yapabılecek STOCKHOLM 22 aralık fiunu İsveçte kutup çizgisinde guneş hiç doğmuyor. Büsbütün karanlık gündüz. 22 haziran günü de hiç batmıyor güneş: bembeyaz, sarımtırak, ışık icinde geceler. Bugünlerde başkent Stockholm'da, günduzler. sadece birkaç saat süruyor. Her yer karla kaplı. Kur şun rengi gökyüzü. güneşi gös termeksizın, bıraz aydınlanıyor. Ardından da, öğleden sonra hemen bastırıyor gece. 1982de 13ü büyük 29 cezaevi acılacak • 18 C E Z A L V I MARTA DEK ACILACAK SAĞMALCILAR, SİLİFKE. KOZAN. İNEBOLU CE/AEVLERİNİN «ÖZEL» TİPTE OLDUĞU BİLDİRİLİYOR ANKARA !C;mhuriyet Bürosu) 1982 v• I' marı ayına değır vopımi bıtırılmesı Dİonanan sivil cezaevM rının savı3ı onsekizı Dultjyor Bunlardon Sanekkole Bartın, Kutahya, Hatav, Malatya cezaevleri T500 . 2000 hükumluyu barındırobilecek büyuklükte Marta deöin bıtecek orta büyuklükte cezaevlen de şuralarda Yunanistan neistiyor? Sedat ERGİN Ege Semalarında Yunan oldubittileri Yunanıstan'in ulusal havı sahasımn 10 mil olması halinde Ege üzerındeki ulus lararası hava sahasının yüzde 50'si Yunan egemenligıne geçecek. Nasıl Yunanistan karasulannı 6 milden, 12 mı le çıkarması durumunda Ege denizi bır Yunan gölü haline gelecekse, hava sahası nın da 10 mile uzaması denizden sonra havada da ben zer bir dururo varatacak. Türkiye, Yunanistan'ın 10 millik hava sahası iddiasnu tammıyor. Bu yüzden de ma nevralar sırasında ve diğer askeri uçuşlarda Türk jetlerı 10 mil sınırını deliyorlar, 6 mile geldiklerinde geri dö nüyorlar. Türk jetlerinin 10 m:I sınırından içeri girmelerı, bunu ihlal sayan Atina'nın protestolarına yol açıyor. ASKERİ LÇl ŞLARDA DURUM NE? Ege nava sahasında Türkiye ile Yunanistan arasındaki bır başka anlaşmazlık da as keri uçuşlarla ilgili. Chicago sözleşmesi ve Uluslararası Sivil Havacılı> Örgütü'nün Genel Kurulları yalnızca sı vıl uçuşlarla ilgili düzenle melen kapsıyor. Bu kuralların büyük bir bölümu askeri uçuşlar için geçerli değil. Askeri uçuşlar daha çok manevralar sırasında sorun yaratıyor. Türk tarafı Ege'deki uluslararası sahada yapacagı manevralan yer. saat ve tarih olarak önceden bildiriyor. Yunanistan ıse. bunu yeterli bulmuyor ve dığer bilgileri de içeren uçuş planını da istiyor. Uçuş planı bildirimı yalnızca sivil uçaklar için getirilmiş bir zorunluk. Uçagm tipi. mü rettebatı, kimlikleri gibi bilRileri içeriyor. Türkiye. aske ri uçuşlar sırasında bu plan ları Atina'va bildirmiyor. Yunanistan da karşılıgın da Türk askeri uçaklarına güçlük çıkarma yoluna baş vuruyor. Atina kontrol kulesi de notamlama yaparken manevralar için yer ve za man degişiklikleri yapıyor. SORUNLAR BU KADAR MI? Y'unarıistan'ın Ege'deki tek taraflı uygulamalan bunlarla bitmiyor. «Oldubitti»ler şeklinde nitelendirebilecegi miz difer uveulamalar da söyle sıralanabilir: 1 Limni adası üzenndeki bir alanı «kontrol bölgesi» ilan ederek sivil havacıhga kapamış bulunuyor. Bu böl genin büviik bir bölümu uluslararası hava sahasını içine alıyor. 2 Kıyıdaş devlet, Türkiye'ye danışmadan ve İCAO kurallannı çiğneyerek uluslararası hava sahası üzerinde hava koridorlan ilan ediyor. Türk kıyılannı kuzey den püneye izleyen W14 yo lu gibi. 3 Bunlara ek olarak yı ne Atina fır bölgesi içinde belli alanlan asksri manevra sahası üan ederek kapaftyor Y'unanistan'ın uluslararası nava sahası üzerindeki bu •jysulamalan tek tarafiı tasarruflar niteliğinde ve İCAO kurallan ile açıkça çelişiyor. Yunanistan. geçen yıl Limni üzerindeki alanı daralttı, W 14 koridorunun alt tabanını vükseltsrek Türkiye've dogru olan uçuşları kısmen rahatlattı. Ancak kısmi bir esnek lik getirilse de. koordinatlan daraltı'<?a da bu u\"»rıılama ların sürmesi aslında pek fazla bırşev deâistirmiç ol muyor. (Devam edecek) Içei, Karamun, Ödemış Ağrı, Geyve Kırkağac. İvrındi, Samondağ. Suitanaağ, Urla, Gündoğn.us 1982 vıl. .çınae de on ucü büyük. onaltısı orto olmak üzere 29 yenı cezaevi hizmete girecek B'iyük cezaeviennin vapılacağı verlrr söyleKastamonj Antalya. Kırşehir Bursa, Mcnıso. Muğla, Çonkın Kohrorr.onmoroş, Gazionıep. Soğmalcılar Silifke. Kozan «3 İnebolu cezoevlerl fözel» tiote tas^rlanmıs cezaevleri. 1982'de bıtecuğı sanılon orta ve ortodan kücuk cezaevleri ıSf, şunlarŞarköv. Gcdız, Yeşılyurt, Div* rıği Hamur. Sürmene. Eflani, Eşme. Tuzluca İspır. Diyod'n. Dıgor, Gürpınar Tutak Doğan şehir. K'rıt'han Bu ce'aevlprmın vopıldığı il ve ı.celerm coğundo Adolet Bakanlıâ1 kıra 'ie brno tutmakîa va d ^ eskı bmalon cezaevı olorak kuüanmaktaydı. Mustafa EKMEKÇİ I Ui Haberler... Atina'nın ulusal hava sahası olarak 10 mil hak iddia etmesini Ankara reddediyor mak amacıyla harekât ve teknik sornmluluklar esas alınarak belirlenecektir.» (423 11 sayılı karann eki, madde 1). Bu uluslararası hukuk ku ralı FIR'ın teknik bir sorum luluk olduğunu belirtmekle kalmıyor, aynı zamanda. «U1 lusal hava sahası va da ulus lararası hava sahası üzerinde bir devletin sunduğu hava trafik hizmetinden vararla nılması. o ülkenin ecemenli ğinin tanuıdığı anlamına» ge'. n ı n diyor. (Madde 6) Bir önceki madde de. «tstcrse blr devletin kendi \ulusal hava sahasındakj hava trafik hizmetlerini bir başka ülkeye devredelıileceğini» ka rara bağiıyor ve karara göre. «Bu. o ülkcnin egemenuluslararas! hukuk kurallan aslında kendi iddialannı çürutmüs oluyor. Yunanistan Beşbakanı, Ege'deki FIR sorumluluğunun belli olduğunu, bunun müzakere edilemeyeceğin: soylerken, bir başka uluslararası sivil havacılık kuralını da unutmuşa benziyor. O da FIR bölgelerinin sabit olma vıp. müzakereye açılabilecefi ve gerektiginde bir tarafın başvurusu uzerme değişf:rilebilpceği 10 MÎL tDDİAS' Yunanistan'ın FIR sorumluluğunu ulusal egemenliğine maletmek istemesi iki ülke arasındaki hava sahası sorumınun yalnızca bir yönünü gösteriyor. Hava sahası sorununun bu ölçüde ö Yargıtay bir kararı "Zabıt katibi,,nin reddi gerekcesıyle bozdu ANKARA (LBA) Yarptay, bir mahkeme karannı taraflardan birinin «Mbıt katihini» red di gerekçesiyle bozdu Kararda zabıt katiDinin reddi isteginin görev yaptığı mahkernece inceler.ecefinı ancak, sözkonusu mahkemede hakimır, de red di istenmişse, hakimin kendisi hakkmdaki redde ihşkin karar kesinleşinceve kadar ınceleme vapamavacagı belirtildı Kınkkale Sulh Hukuk Mahkemesinde görulen bır dava sırasında raraflardan biri. d.ıvaya bakmakta olan hakim ile duruşmanın tensibini vapan katibin reddini istemiş. Kınkkale Sulh Ceza Hakimliği hakimin reddi ısteğinin reddine ve red isteyenden bin iira para cezası almmasma karar vermişti. Hakimm ve zabıt katıbinm reddinı isteyen tarafın temyiz ıstemini görüşen Yargıtay 4. Hukuk Dairesı. hakimin reddi ıstegi konusundakı mahkeme kararınm temvız edilemeyeceŞi nı belirttifti 1981/11043 sayılı ka rarında «zabıt katibinin reddi» ve para cezalan konusunda şu karara vardı: «Hukuk Lsulü Muhakemeleri Kanununun 37. macldesi hük miine söre zabıt katibinin reddi isteği onun sörev yaptığı mahkeme tarafından tetkik olu nur. Bu nedenle katibin reddi isteğinin davaya bakan Sulh Hukuk Hakimince incelenmi* olması doğrndur. Ancak, aynı kanunun 36. maddesinin 2. fık rası hükmüne göre, reddi talep edilen hakim, red hakkında karar kesinleşinceve kadar o muhakemcde hazır bulunamaz. Mahkeme bu vasa buyruğu eözetilmeverek kendi hak,kındaki rpcl talebinin reddine ilişkin kar^t karar kesinleşmeden davava bakan hakimin zabıt katibinin reddine ilişkin talebi incelemis olması usule »ykırıdır.» PAPANDREU'NUN FIR SORUMLULUĞUNU ULUSAL EGEMENLİK HAKKI OLARAK GÖSTERMESİ. ULUSLARARASI HUKUKLA ÇELİŞİYOR. lik hakkından reragat ettiği anlamına selmiyor.» Nıtekim, birçok ülke çeşıt li nedenlerle bu yoia başvurarak ulusal hava sahalarının trafik denetıminı komşu ülkelere bırakmıs':ar. Bu na örnek olarak «Avrupa Kontrol (;rubu»nu göstere'olinz. Federal Aunanya, Hol landa. Belçika ve Lüksem burg, kendi aralarında anlasarak Avrupa kontrol grubu nu kurmuşlar. Bu anlas mayla gnıba üye ülkeler FIR sorumluluklarını Hol landa'daki Maastricht Kont rol Merkezine vermişler. Papandreu. Atina Kontroi Kuîesi'nin Ege'deki FIR so rumlulugunu Yunanistan'ın ulusal egemenUk hakkı olarak »österirken davandığı nemli bir başka yönü de, Yunanistan'ın ulusal hava sa hası olarak 10 mil hak ıd' dia etmesi. Eu konuyu da yıne Papandreu'nun sık sık atıfta bulundugu uluslararası hukuk kurallan açısmdan irde leyelim: Uluslararası nukukun en genel kuralıdır: «Bir ülkenin ulusal sııurları kara, deniz ve hava sınırları ile bir bütündür.» Başka bir anlatımla, hava sının. karasulan sı nın ile aynı uzunluktadır ona eşittir Bu genel kuralı Ege'ye u yarladığımızda, Yunanistan' m ulusal hava sahasımn da sarasulan sınırına eşit\ yani 6 mil uzuniukta olması aerekir. Boğaziçi Köprüsü bir yılda 2 milyar İira gelir sağladı büyüklüğe ulaştıfı da vurgulandı. ARAÇ GEÇİŞt îstanbul Boğaziçi Köprü sü'nden, 1. İşletme Yılı olan 30 ekim 1973 üe 30 ekim 1974 arasmda 11 milyon 318 bin 1 H 3 araç geçtı. 2. Işletme Yıh'nda bu sayı 16 milyon 388 bin 160'a i. İşletme Yüında 22 mılyor 358 bin 419'a, 4. İşletme Y: lı'nda 27 milyon 790 bin 833"e 5. Işletme YıH'nda 27 milyoı 358 bin 486'ya, 6. İşletme Yı U'nda 26 milyon 538 bin 746'ya 7. İşletme Yılı'nda 27 mîlyor 700 bin 417'ye ve 8. îşletme Yı lı'nda da 29 milyon 373 bır 566'ya ulaştı. Üzmanlar, 5 ve S. işletme vıllarında görülerı ızalmmun, petrol krizinderı Kaynaklandıgını. ancak sonrak; vülarda görülen gelismenin ge 1981 yılı içinde üzerinden geçen 30 milyon araçtan 2 milyar İira gelir toplayan Boğaziçi Köprüsü, benzerleri arasında «en büyük araç artış hızı»na sahip. nel ekonomik iyileşmenin gös tergesi olduğunu bildiriyoriaı Boğaziçi Köprüsünün kurul masmdan sonraki 8 işletme yı ı içinde köprüden toplam 181. Tiilyon 826 bin 766 araç geç niş oluyor. 1981 yılı sonuna riek ise bu sayı 200 milyona vaklaştı. GELİRLER \ynı dönemlerde Bogazıg. Kiprüsü'nden sağlanan geliı asçen araç sayısındaki aruştaî. daha büyük bir yükseliş gös terdi. Köprü geçiş ücretlerme yapılan zam nedeniyle meyda na gelen bu durum köprüyu ülkenin en verimli yatmmla nndan bin haline getırdi.Bogazıçı Köprüsü, 1. Işletnic Yılı'nda 162 milyon 901 bir, 943 iira, 2. İşletme Yılı'nda 26c milyon 565 bin 599 İira. 3. İş letme Yıhnda 363 milyon 542 bin 282 İira. 4. İşletme Yılı'nda 494 milyon 264 bm 58 İira, 5 Işletme Yılı'nda 759 miîyon 12$ bin 592 iira. 6. Işletme Yılı'nda T35 mih'on 195 bin 777 iira, 7 Işletme Yılı'nda P97 rmlyor, 567 bin 103 İira ve H Işletme Yüında da 1 milyar 962 mil yon 307 bin 935 iira geür sağladı. Foğaziçı Köprüsü, icuruluşundan bu yana toplam 5 milyar 735 milyon 765 bin 289 İira kazanmış oluyor. MALİYET Çevre yoüanyla birlikte 1973 vılı fiyatlarıyla 2,5 milyar lıra va malolan köprünün yaklaşık 6 milyar liralık gelirle kendısıne yapılan yatınmı çoktan Karşıladığı ve çevre yolu yapılmaksızm Boğaziçi Köprüsü gıbı bir yapının giderlerinı karsılayacak denli gelir elde et•niş olduğu ifade edildi. Boğaziçi Köpriisü'nün bafcım .e onarımı «Boğaziçi ve Haliç Knprfilerl Arüdürlüsu» elıyle viirütülüyor. Her iki köpninün bakım ve onarım ile işletme giderleri, sadece Boğaziçi Köp rüsü'nden sağlanan gelirin y»k laşık yüzde 10'u kadar bir tutarla karşüanıyor. Boğazıgı ve Halıç Köprüleri Müdürlüğü, 1981 yüında 2dO milyon liralık bir bütçeyle her iki köprünün hem işletmesini. hem de bakım ve onarımını yaptı. Bakım ve onarım olarak öncelıkle kontrol ışlemleri yapılıyor. Bu denetim, teknik açılardan gerçekleştiriliyor. İkinci onarım bölümu ise boya üzerine. Peryodik olarak kontrol edilen köprülerin metal kısımlarınm boyaları anında yenileniyor. Ay rıca yollann satıh bakımı yürütülüyor Fu bakım da asfalt, vama ve temizlief içeriyor. Mesnet bakımı. elektrik bakımı da Boğaziçi ve Haliç KöprJ: leri Müdürlüğü eliyle jürütülüyor.