Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
J EYLÜL 1981 Cumhuriyet 7 Türkiyeden TÜRKİYE Uçak Sanayı Anonim Şirketı (TUSAŞ) tarafından yapılacak TUrk savaş uçağı konusunda, ABD Goneral Dynanucs ve Norfhrop fırmalarıyla ilk teknık temaslar bu ay ıçrnde başlayacak. ABD fırmalarıyla görüşmeler yapacak olan Türk heyetl ünümıüadekl günlerde ABD'ye gldecek. ENERJİ ve TabU Kaynaklar Bakanlığı'nm Diyarbalar, Siirt, Urfa, Mardtn ve Gaziantep illerine bir enerji kervanı şondereceği öğrenildl. Enerji kervanuiın geçtiği lıer ilin Z köyüne elekt rlk bağlanacak. YtTRT dışında öğrenlm yapmak içm Mılli Eğitım Bakanlığına başvuru süresi 28 ektm tarıhine kadar uzatıldı. YHK, Türk tş'e bağlı Türkiye Çimsetş Sendikası'nm yetkill olduğu 7 Işyerlnde stiresi sona eren toplu lş sözleşmesini yenlden yürürlüğe koydu. Sözleşmelerden yaklaşık 3 bin işçi yararlanacak. ILKOKULLAB lle Orta derecell okullarda öğrenıme 14 eylul pazartesl günütoaşlanacak.Milll Eğitim Bakanlığı'na baglı orta derecell okullarda 18 ağustosta baslayan bütünleme sınavları da dün tamamlandı. Adii yı! pazarfesi günü bashyor Ax\KARA (ANKA) Adlı ta tıl yarm sona erecek, yenı Adlı Yılın başlaması nedenıyle 7 eylul pazartesi günü Yargıtay'da bır toren düzenlenecei. Yenı Adlı Yıl ıçm yapılacak törende Yargıtay Başkanı ile Barolar Birligı Başkanı bırer konuoma yapaca&ar. Adlı gorev ustlenen ve 20 temmuzda tatıle gıren tum yar gı organları 7 eylulden ıtıbaren yeniden çalışmalara başlayacaklar. Adlı tatıl suıesınce sadece nöbetçı mahkemeler go rev yaptüar. Ancak sıkıyonetım mahkemelen, Askeri Yargıtay ve Yuce Dıvan olarak ça lışan Anayasa Maiıkemesı bu yıl tatıl yapmadılar. (Baştarafı 1. Sayfada) ra» gırmiş durumda. Hemen belirtmek gerekir ki, pazartesi günü bankalann faiz oranları konusundaKi düsünceleri, şımdikinden pek farklı olmayacak Daha açıkçası, bankalar faiz oranlarını şu anda değiştirmeye «niyetll değiller». En azından ocak ayiıu bekleme yi daha «uygun» buluyorlar. Çünkü, ocak ayında 1981 yılının flyat artış rakamîan açıkhk kazanacak ve fa;z oranları fiyat artışlan dngrultusunda yenlden ele alınacak Ancak, bankalann tartışacağı ana konu, bu kez beıkl de, tasarruflarda uygulanatak vade olabilecek. Geçen toplantıda (temmuz ayında) Merkez Bankası Eaşkanı Osman Şıklar'ın önemll bir sözü rardı Osman Şıklar'ın o tarihte basına yansımayan sözleri şöyıejdı: «Faiz oranlannın srrbest bırakümasmdan sonra, bankalann asıl üzerlnde düşünmeleri gereken konu, vadelerin kısaltılmasıdır. Şlmdi Uç ya da altı aylık vadelere gidehilir. Anıa, aaıı önemlisi, hatırda olduğu gibi, aylık ve hatta üç haftalık ihbaru hesaplara îidilmesidir. Altı ay ya da üç aylık vadeler, bu yöndeki ilk aşamadır. Aylık ve üç haftalık hesaplann uygulanmasına gldihnetidir ve biliyorum ki, bu bir zamanlama meselesidlr.» Merkez Bankası Başkanı Şıklar'ın bu önerisi Uzerınde bankalar dUşünmeye başıadılar. Eğer, önümüzdeki günlerde, (bir zaman vermek şu aııaa guç görünüyor) bankalar vade kısaltmak yönünde adım atarlarsa, pek de sürpriz savılmamalı Buna karşılık, Mfirkez Bankası cephesi yeni para politikaları konusunda ne durumda?.. İşte, işin ilginç yönü bu. Merkez Bankası Cumhunyet tarihinde ilk kez «açıb piyasa işlemlerine» girmek yönünde hazırlıklar yapıyor. Batıdakı örnekleri ve Türkiye de uygulanırsa «ne olur»una Uışkın rayorlar şu anda hazır bile. Ne demek Merkez Bankasının «açık piyasa ışlemlerine» girmesı?. En basıtınden Merkez Banka sının «tahvil alıp satması» demek. Böylelikle Merkez Banka sı banka sisteminl ve para piyasasını doğrudan denetleyebılecek. Istediği anda. ekonomınin durumuna göre ve tahvil alacak ya da tahvıl satacak Böylelikle piyasadaiu para mik tarını doğrudan nyarlayabılecek. Merkez Bankaaı şu anda etkinliğini reeskont oranlarındakl oynamalarla suıdürüyor. Ancak, bankalar sanıan zaman bu politikalara karşı çıkıyorlar ve «tedirgin» oiuyorlar. Bu nedenle de, Merkez Bankası, «açık piyasa işlemletlne» gırmek karannı almış bulunuyor. Hatta, bunun somut gırişımı bile var. Eanka içinde yer alan «Bankacıhk ve Krcdi Genel Müdurlüğü» geçtiğimiz günlerde banka meclisi kararıyla ikı ayn bölUm haline gelırildi. Ye nı bölümlere yenl atamalar ya pıldı. Büyük bir olasıiıkla «ban kacılık genel mflddrlüğü» Mer kez Bankasmm yeni politikasım uygulamakla görevli kılınacak. Dolayısıyla, önümüzdeki dönemde bankalardan çok, Merkez Bankası'nın kararlan daha ilgi çekici hale gelebilecek. Çun kü, Merkez Bankası «açık piyasa Işlemleri» ile faiz oranlannı da doğrudan etklleyebilecek güce kavuşacak. Yanl, «ser best falı politikasından» bır tür «müdahaleci» poiıtikaya uzanan bir çlzgiyi hep birlikte izleyeceğiz. GÖZLEM (Baştarafı 1. Sayfada) leşık Devletleri'nln «Manda ve himayesini» savunan gerıcı ve ışbirlıkçı guçler, kesın olarak yenılgıye uğratılmışlardır. Ulusol güclerin Mustafa Kemal Paşa önderlığınde orgutlenmesı karşısında Osmanlı Sadrazomı Darnat Ferıt Paşa, Mustafa Kemal ve orkadaşlarını «ittthatcriık» ve «Bolşeviklik» ile suclamaktaydı. O günlerle ilgıli bazı belgelere kısaca gözatmakta yarar vardır: Damat Ferıt'ın bu cabalarını Atatürk, şoyle anlatır: İşte Erzurum ve Sivas kongrelerinde saptanan bu llkeler çevreslnde bütun ulusumuz böliınmez bir bütün hallnde toplanmıştır. Bu kutsal amaçın gerçekleşilmeslne cal'Ş'ld'âı blr sırada Ferlt Paşa engel oimaya çalıştı. Bu davranışları yurt içinde kdtufemeye çalıştı. «İttihatc:!:!;» iftircsını scvurdu. İçte de dışda (Sa tuîmndı. Yeni bir yalana başvurdu: Bolşeviklik diye tutiurdu. Resmi teigraftarında «Bolseuikier, tckım takım Karadenız kıyıiarından Samsun'dan, Trabzon'dan Içerlye doğru sızıyorlar, uikeyl altüst ediyorlar diye yaygara kopardı... (Söylev ve Demecler C: 2 S: 12. Bugünün dillyle Atatürk, s: 18) Sıvas Kongresi tutanaklorında, bu «Bolşeviklik» suclamalarının, Damat Ferıt tarafından bir «Dış müdahalesye yolacmak îcın ortaya atıldığı yurtsever üyelerce bellrtllmlştlr (Sıvas Kongresi tutanakları, Uluğ Iğdemır, Turk Tarıh Kurumu, s: 85) Yine Atatürk, bu suclamaya karşı Istanbul'da Kerım Paşa He telgraf başında yaptığı göruşmede şunları söyledi Memleketlmlze takım takım bolşevlkler glrdlğln! ve harekatı mllllvenin bolşevlk harekatı olduğunu, resmen ilan ve Işaa eden bu bedbahtlar... (Nutuk Cil 3, s 1029). Sultan Vahdettın İngıltere yüksek komıserıne Mustafa Kemal ve arkodaşlarını nasıl gördüğünü şoyle anlatıyor: İncncları ve polltlkalorı bakımından onlar, Bolşevik'ten başka blrşey değillerdir... (ingıliz Belgeleri, C. Jeaschke s: 137 Doğan Avcıoğlu, Millı Kurtuluş Tarihi, Cllt 1. s: 207) «Bolşeviklik» suclamaları, Padişah'dan, Damat Ferlt'ten basına da geçıyor İstanbul basını Ulusal Kurtuluşcu örgutienmeıer karşısında şu başlıkları atıyor: Kızıl Tehlike... (Aeıksöz, 22 Şubat 1920) Ankara Hukumeti Bolşevikliği seçmiştir... (Alemdar. 27 Mayıs 1921) Ankara Nereye Gidlyor? Moskova lle Antlaşmaya (Adana Pastası, 12 Haziran 1921) Amasya Tamimi, Erzurum ve Sivas Kongrelerl ve ilk büyük Mıllet Meclısı, Atatürk'ün «Tam bağımsiztık» yolundaki kutsal adımlarının gorkemli kılometre taşlarıdır. Bu kilometre taşlarında, ulusal Inancların kutsallığı kadar, ıhanetlerın çirkın ıskeletlerıne de rastlanmaktadır. Ve bu ihanetler o günden bu güne, bır «İhanet Zinclrl» gibi uzayıp, gelmektedir. «Tam bağımsızlık!» ve «Mandacılık!» ... Sıvas kongre sinden bu yana kavgalar, hep bu iki kavramın eerçeveslnde sürdü. Atatürk'e Inanmak, milllyetcıliğin yurtseverlığin ve devrımcilığın gereğıdir. «Tam bağımsızlıkstan yana olmak ıse Atatürk'culüğün temel ve şaşmaz ölcüsüdür. Mandacılık... O Ise Sivas Kongresinden bugüne hep aynı Ihanetln kara etlketldır. • EVREN: BASKA (Bastarafı 1. Sayfada) gflt kurmus, onlan mahkeme bururuna çıkanyoruz. TCK'nun UgUl maddeleri çok evvelden çıkmıştır. 141, 142,146, 163.. Sornyorum slze, bunlar sağ ve, sol blrbirlerlnl ve hatta suç BUZ vatandaşlan »Idttrmediler ml? Banka, tlcarethane ve evleri soymadılar mı, şehlrlerlmiz de kurtarüımş bölgeler Ihdas etmedller ml? Vatandaşlan alevi ve sunnl dlye Iklye bölmedller mi?» Evren'in bu sözlert sırasında •evet, evet» karşılığı verildi ve konuşması alkışlarla keslldi.. ÖTEKİ PARTt UDERLERI Evren konuşmasını şöyle sür dürdü: «O halde sevgill vatandaşlarım, Milliyetçilik ve vatana, ulusa sahip çıkmak bıç kimsenln lnhisanna verllmeınlştir ve verilemez. Hlçblr gayrl resnu örgüt devlet güvenlik güçlerinin yetkilerlnl kullanamaz. Bu yüce kavramlara ulus butüntiyle sahip çıkar. «Ben salüp çıkryorum» gerekçesi Ue çeteler kurulması veya «bu dıizen değişmelidir» diyen, diğer blr çete grubunun kurulması asla hoş görülemez ve yasal takibattan da kurtulamazlar. 12 Eylül'den sonralc bir basın toplantısında oana bir gazeteci soru sormuştu: «Siyasi partl liderlerini de yargılayacak nusınız?» diye Iliç diişün meden mahkemeye verirlz, dedim. Belki başkalarınm da suçu çıkacak. Tetkik edilîyor, hiç belll olmaz.» YURT DIŞINA KAÇANLAR Devlet Başkanı Jconuşmasının son bölümünde, takibata uğrayan ve aranan anarşistlerin yurtdışına kaçtıklarını 50 kadarının komşumuz Yunanıstan'dan yerleşme izni istedıklerlnl belirttl. «Biz bunlardan ha yır görmedik, onlar jnşallah hayırlarını görtirler. Blr gün oralan da kanştınrlar.» diye ekledi. GUBRE ZAMMI VE BUĞDAY FİYATI Devlet Buşkanı Orgeneral Konan Evren, konuşmasının sonraki bölümünde gübre fiyatlanna yapılan zam lle buğday destekleme alım fiyatlannın dü zenlenmes.ınp değmerek şöyle dedı: «Buğday konusuna da değinmek istiyorum. Hükümet dünya piyasalarının fiyatlarını TÖREN DÜZENLENDİ Geçen yıün en yüksek vergisini ödeyen işadamlan, dün tstanbul'da takip ediyor. Eylülde gördük düzenlenen törende üdüllendirildiler. Istanbul Ticaret Odası'nın düzenlediğl törende Bakanlar ve Is ki dünya flyntlannda yükselme tanbul Valisl başarılı işadamlanna ödüllerini verdiler. (Fotoğraf: Hüseyln AVUÇ) oldu. Biz de ek ödeme yaptık. Bundan sonra haziran başında Id flyatlar kesln fiyatlar değil, avans şekllnde olarak, eylülde îstanbul Haber Servisi 1980 yıh gebir numarah problem olduğunu belirtti. esas fiyatlar açıklanacaktır. Ticaret Bakanı Kemal Cantürh de hoBirçoklan gübreye zam yap lirlerı uzerınde en yüksek düzeyde vergi nuşmasında, Türkiye'nın ihracatırun attırıl tık diye kıyameti kosarıyor. ödeyen 477 kışi ve kuruluşa dün Istanbul masını onemli bir bayan olarak nitelevp Şu anda gübreden dolayı devlet Ticaret Odası'nca düzenlenen bir törenle sübvansiyonu 67 milyar Ura. Bu odullen verıldı reh, «Turkiye'nin istedigi kalkinma. y^tizarar yıl sonunda 80 milyara rımlann artmasıyla mvunkün olacaktır. Ya Devlet Bahanı, Başbakan Yardımcısı çıkacak. Bu zamla biz, 20 mil Turgut Ozal, törende yaptığı konuşmada tırım yapacak herkese gerekli her türlu yar lira elde ediyoruz. 60 mil 1981 yılının ılk yedı ayında sanayi urunleri yardım sağlayacagız» dedi. yar gene hazlne ödeyecektir. ıhracatınm 1980 yılı toplam sanayi ürunleTörende konuşan Malıye Bakanı Kaya Çilnkü gübre için dışardan lıatn ri ihracatını aştığmı söyledi. Ozal, enflasErdem ise, bütçenin denklenmesiyle Turkimadde geUr, bunlann fiyatların ye'de uzun yıllardan beri ilk kez devlet da artma olmuştur. Köylünün yon hızında çok ciddı genlemeler meydana kaynaklarının zorlanmadığını bildirdi. gübreyl az kullannıası, mahsü geldığini, buna rağmen enflasyonun halen ltin az elde edilmesine yol açar. Onun lçln gübre kullanmayı veriml arttırmayı tavsiye ediyorunı.» Ekonomik yorunı Yüksek düzeyde vergi ödeyenlere ödül verildi Evren'in konuşması oldukça kalabalık bir dinleyici kıtlesince dmlendi. Sabah erken saatlerde Cumhuriyet alanında toplanan Sivas'lılar sabırla saatlerce bekledıler. SIRT KAŞIYICISI Devlet Başkanı Evren ve beraberındekiler daha sonra 62. yıl önce Sıvas Kongresının yapıldığı tarıhi bınayı gezdiler. Kongre bınasının gırışınde 81 yaşındakı Talat Akça, Evren'e 263 yıllık olan ve aılesınden kendısıne mtıkal eden tahtadan yapılnıa bir «sırt kaşıyıcı» sundu. Evren üzerlnde eskl ya zıların ne anlama geldiğlni sor du. Sırt kaşıyıcının Üzerlnde «Diinya malına tamah edlp fenalık etme» yazılı ldi. tbrahlm Tükek adlı bir yurt taş da, 1.40 metre boyunda blr Sivas ağızlıgını armağan ettl. «Slvaı Kongreal ve Atatürk» konulu konleranstan sonra Kongre binasını gezerken, «Burası Atatürk Müzesl olsun» dedi. Evren ve beraberlndekller daha sonra Plyade Egitlrn Tugayına geldiler, öğle yemeğinl burada yediler. Evren, öğleden sonra da DDV Sivas Fabrikasında lncelemelerde bulundu. ÖGRENCt YCJRDÜ öte yandan, Türkiye îş Bankası tarafından yaptırüan 800 yataklı Sivas Öğrenci Yurdu da düzenlenen bir törenle Cumhuriyet Ünlversitesl Bektörlüğü'ne teslim edlldl. LUNS, TÜRKİYE NATO bombası yapımı Konusunda aldığı kararlar eleştlrilpre uğradı. Oysa, Sovyetler uluslararası Uişkilerde genelllkle kuvvet faktörüne ağırlık vermektedir. Bu nedenle Amerika'nm, ordu nun daha modern ve daha etkln silahlarla donatılması ayrı ca nötron bombası yapımı karan, Doğu Batı illçkilerinde lstikrar sağlayacak raydırıcılığı arttıracak, banş ve giivenli ğin sağlanmasma katkıda bulunacaktır. Orneğln, bir de NATO olarak 12 aralık 1979 tarihinde NATO Ordusunu modern leştirme karan almıştık. Bu karar olmasaydı Uoğu Batı dengesizliği daha büyük boyutlarda olacaktı.» NATO Genel Sekreteri, bir başka soruyu cevaplandırırken, NATO ile Varşova Paktı arasmdaki askeri dengesizliğin henüz tam olarak gıderilmediğmı, ABD'nin aldığı son kararlann bu dengc^izlığın gıderilmesinde onemli bır aşama olduğunu söy ledi. Luns, NATO'nun Avrupa'dakı taktık nükleer sılahlan mo dermzasvonu ile ılgıli 12 aralık 1979 tarıhınde aldıgı kararlarmda dengesizlığin giderilmesınde önemlı bır yen olduğunu belirtti. (Baştarafı 1. Sayfada) leri ve nükleer silahlar konusunda Alman şansö'.yesi Schmidt ile olan Uişkiieri ve nükleer silahlar konusunda Alman Devlet Başkanuıı desteklemesi, Nötron bombası Kararında Amerika'ya tepki çöstermemesi Ugi çeldci gelişmelerdir.» Doğu, Batı denge&ıyle ilgıli bir soru üzerine Luns, ABD Başkanı Reagan'ın nötron bombası yapımı ile ilgilı karan nın bu dengeyi saÇlama açısından olumlu ve önemlı olduğunu vurgulayarak ba konuda şoyle dedı: «Reagan'ın askeri yönden giiçlenme ve bu arada nötron nünde Çeşme'ye giderek yat ge zisine katıldı. Akşaın da, îzmir Atatürk Fuannda NATO pavyo nunda düzenlenen «NATO Günü»ne katıldı. OZDAŞ VE TÜRRMEN İZMİRDE Devlet Bakanı Nunet Özdaş lle Dışişleri Bakanı llter Türkmen NATO Genel Sekreteriyle görüşmek üzere dün gece tzmir'e geldiler. TUrkmen ile Luns'un yapacağı sörüşmelerin ana konusunun, asfcen ve ekonomık konuların yanında Türk Yunan Uişkiieri oıcuğu belirtıliyor. NOTLAR.. Türk Is (Baştarafı 1. Sayfada) izleyen günlerde hazırlanan blr rapor, geçtiğimiz güaıer içinde, Başbakanlık ve Çalısma Bakanlığına bir kurye ı'e gönderdi. Turk • îş'in söz konusu raporunda, özellikle Yüksek Ha kem Kurulunun çalışmalarından yakınıldı. «Yüksek Hakem Kurulu'nun önünde bekleyen toplu sözleşmeler Konusunda çok yavaş davrandığı» belirtilen raporunda, Kurui'un bazı toplu sözleşmelerde kendi aldığı ilKe kararlannı blle ortadan kaldırıcı tutum ve davranış ıçıne gırdiği goruşüne yer verildı. Raporda, hükümetten ve ilgıli mercilerden toplu sözleşme rejimine yeniden dönüş içm gerekli çalışmalann yapUması istemlnde buiunuldu. Turk îş Yönetim Kurulunda edinilen izlenımleı gereği, bazı sendıkal faalıyetlerde tıka nıklık olduğu gorüşıine de yer verilen raporda, bu tıkanıkların giderilmesl istendı. Sendikaların kongre, semıner, temsılcilik faaliyetlerı gıbl çalışma lara bütün yurtta ızırı verılmesı gerektigi belirtllerek, bu konuda «alınacak kararlann sendikalarm bir »n ouce meşru zeminlerde çalısma olanağuıa kavuşacağı» kaydedildı ÇALIŞMA MECLİS1 Raporda ayrıca, resmı düzey de sürdürülen çalışuıalar ile belirli bir düzeye getJrilen çalısma yaşamına llişkın yasaların Çalışma Meclısınde görüşülmesi de isteiKü. Çalışma Meclisi'nde görüşülrnesi önerilen yasalar şöyle beürlendi: «274 sayılı sendikalar, 275 sa TIÜ toplu iş sözleşmesi. Grev ve lokavt, 1475 sayılı iş vasası lle kıdem tazmlnatı tonu.» Söz konusu yasaların değlstirilmesl ve yapılan lncelemelerin Çalışma Meclisi'nde ışçl temsilcilerinin önünde de tartışılması gerektigi ıfade edilen raporda, Çalışma Meclisi'nln çok yakin bir tarihte toplanma sı önerisi yinelendi. Raporda ayrıca, asgarl geçim lndirimi konusunda ua istemle re yer verildi. Luns, havuzu Balt.k gibi soğuk,, buldu Ufuk GÜLDEMİR IZLEN3MLER (Baçtarafı 1. Sayfada) yârgıc bınbaşı Vural Ozenırler'in, «İddianız ne» sorusuna «Sanıklann cezalandırılması» yanıtını verdı. Orhan Bırcan'ın annesi Halime Bircan ıse, kımlık saptaması ıçın kür suye geldığınde mahkeme he yetıne bakmaktan kaçındı ve sureklı olarak duvarlara doğru baktı, Yargıc Özenirler'ın, «Doğum tarihinlz» sorusu üzerine «Ne bileylmı derceslne önce etrafına bakındı. Ne yapacağım bilemez b.'r şekilde suskun bır şekildo etrafına bakınırken, kocası «1928» diyerek soruyu yanıtladı. Halime Bircan, yargıc «İddianız ne» deyınce önc 9 sağa sola bakın dı, sonra da «Ömer'ln anasıyım. Düşmanları haklayın. Ben no bileyim, N« olduğunu siz çıkaracaksımz» blçiminde konuştu. BABA AĞLADI Iddianamenin 712. sayfası okunurken, 20.1.1980 günü sanıklar Recep Genc ve Mustafa Kuşun bağımsız Çelık İş Sendıkasına g.'derek ismaıl Gokmen ı l 9 buluştukları, Gökmen'den Orhan Blrcan'ı vurma emri aldıktan sonra, Haskoy Fruko Fabrikası karşısında beklemeye başladıkları belirtildi. Bu sırada Orhan Ye şil Bircan'ın annesi konuşmafc istedl, ancak babasının dirseğiyle dürtmesl üzerine sustu. Orhan'ın babası Ömer Bircan' da idd/anamede, «Orhan Yeşil Bircan'a arkadan yaklaşan sanık Recep Gençln Ikl el ateş ettlğl, açılan ateş sonucu yaralanan Orhan Yeşıl Bircan'ın yer 0 düşmeslnden sonra 3 el daha ateş ettiğl v e Orhan Yeşil Bircan'ın olay yerinde öldü ğü, sanıklann da olay yerinden kaçtıkları» sözlerınin gecmesı üzer.'ne gözyaşlarını tutamadı. Ömer Bircan yanağına süzülen İki damla yaşı sıldi ve acı dolu yuz Ifadesıyle duruşmayı izlemeyı sürdurdu. DURUŞMADAN SONRA Duruşmaya ara verıldığınde dışarı cıkan Halime Bircan'a, «Niçin müdahil olarak katıldınız» sorusunu yöneltince, «Yav rumu vuran katillerden öcünün alınmasını istiyorum» dedi Halime Bircan, kimlık sap taması sırasında «katillerden» dıyeceğlne, «düşmanlardan» dedığinl söyledi, ve «Ben orda duruyorum ama sen gel bana sor. Oğlum ölell 2 sene oldu dlyorlar ama bana göre 2 sene değil. Aklım mı kaldı?» şek l.'nde sürdürdü konuşmasım. Ömer Bircan da aynı soruya şu yanıtı verdl: «Bokalım nlçin, ne sebeple vurdular, Sucu neymlş yani. Hlçblr olaya katılmadı. Olayda yoğudu. Evet solcu cmma, ben d 8 solcuyum fakat Atatürk yo lunda solcuyum, öyle şey değil yanl. O da benlm fikrimdey dl, ama hlçblr olaya katılmadı. Hlç olmazsa suçluların cezalandırılması gerek. Bekleyip, pusu kurup adam vurmanm ma nası neymlş yanl.» ömer Bircan, oturdukları Esenevle r Semtinin 12 eylül öncesinde sağ görüşlülerın egemenliğinde olduğunu dıle getırdı. Ömer Bircan, bütün duruşmalara katılacak mısınız sorusunu da şöyle yanıtladı: «Sağlığım eiverdlkçe dııruşmalara katılacağım çünkü ben de kalp ve şeker hastalığı var. Benim ev, 12 eylül öncesinde 5 kere bombalandı ve kurşunlandı. Evden çıkacaksın dediler. Klmse beni burdan çıkara maz dedlm. Şlmdl tek Isteğim «uçlularm cezalandırılması.» TÖB(Baştarafı 1. Sayfada) ların da silinmış olduğu yanıtını verdı. Savunma avukatları tlim tutuklu sanıkların salıverılmesini istedller. Avukdt, Halit Çelenk, soruşturmanın getüşletil mesi istemlnde bulundu. Çelenk, ayrıca sanıklardan Metin Erdemlrci hakkınrla Ankara Toplu Basın Aslıye Ceza Mahke mesinde aynı sav nedeniyle da va açıldığını belirterek, konunun araştırılmasım talep ettı. Avukat flhan Dişgı ıse, Ankara Sıkıyönetlm Komutanlığı (1) Numarah Askeri Mahkeme siiıin TÖS ile llgili 1975 tarıh11 karannı mahkemeye sundu. Sanık Süleyman Vaşar mahkemeye sunduğu dilekçede, haberleşme, avukat ve ziyaret gö rüşmelerinin kısıtlı olduğunu bellrtti ve «Defalarca aldığımız taklpsizlik ve beraat kararma rsğmen TÖB • DERin toplum•al etklnliğini kırmak Isteyen çevrelerin çabaları Bonucu yenldcn tutuklandık» rtedi. Yaşar dllekçesinde, «Bu künseler mahkememiz öncesinde olduğu gibi şimdilerde de blr gazetede bu tür suçlamalan devam ettlriyorlar. NHeklm son olarak Ergun Göze Tercüman galetesüıin 15.8.1981 tarihli sayısında davayı aleyhlmlze etkllemek için asılsız iftira ve ihbar lannı tekrarlamıştır» görUşünU savundu. Mahkeme sahverUme taleplerlnl reddettl ve duruşma ilerl bir tarlhe ertelendi. Branda (Baştarafı 1. Sayfada) ni söyledl. «Kayhan» gazetesıne bir demeç veren tran Dışışlen Bakanı Musavi, «Yabancı ülkelerde îslam devriminln sesl olabilecek vetenekte kadrolar oluştumlması icin projeler yaptldığını» beUrtti. öte yandan Başbakanbk binasmda meydana gelen patlama sırasında ölen Devlet Başkanı Muhammed Ali Recai'nln eşl dul bayan Recal, dün Tahran Ünüversitesinde onbinlerce klşinin katıldıgı bir toplantıda konuştu. Bayan Recal, güvenlllc kuvvetlennln görevlerinl layıkıyla yerlne Retirmeylşlnden yatandı ve Devlet Baçkaru Recal ile Başbakan Bahonar'm polisin ih maU vuzünden öldügünU söyledl. Ba?bakanlık makarnı glbl bir verde bile gerekll BÜvenlik önlemlerlnin almmayışından böyle bir makamı koruma görevınl Ustlenenlerin snnımlu tutulması eerektiftinl kavdeden yan Recai, bu arada. tran'da Devlet BaskanlıÇı için yeniden seplme Ridilmesı RerektlftM tırlattı. İZMİR NATO Genel Sekrete YAT GEZtSl rl Joseph Luns Efes Oteli'ne NATO Genel Sekreteri, tzmir'i zıyaretınin uçüncü güdöndüğunde cok yorgun gözuküyordu. Doğrusu programı cok yoğun gecmlştl. Otelln asansörüne binlp 4. kattaki oda sına cıkarken sordu «Havuz (Baştarafı 1. Sayfada) iyl mi?». Havuz lylydl. Sevim kınacağı tutum batılı dıplomaTuna, Nazan Şoray havuz batık çevrelerde günün konusu. şındalardı. Bu orada, Cumhuriyet'e bır Luns odasına çıktıktan yaacıklama yapan Ankara'dakl (Baştarafı 1. Sayfada) Libya Halk Komıtesı Başkanı liyat sırasında oldüğiı belırtıldl. rım saat sonra üzer.'nde bordo bir bornoz, elınde küçuk Dr. Umman Fıturı Isa. tLlderiFalanııstlerın yonelttıği «Lüb bir çanta ile havuz başında min sözlerl dışında hlçblr şey nan'ın Sesi» radyosu suikastsöylemeyeceğim» dedı. ten cok kısa bir zaman son gözüktu NATO Sıyası işler Bolümü Dırektor Yardımcısı Dr. İsa, Cumhuriyet'e verdığı ra verdığ, haberınde oldurulen demecte, Kaddafı'nln sözlerıFransız elcısının BMW marka Volkan Vural'la bırlikte havuzu katederek kendısıne ayrılan nin yanlış yansıtıldığını da bılbir otomobıl ıcmdeki 4 sılahyere geldi. Önce uzerındekl dirdl ve «Llderimizin sözlerinl lı kışl tarafından ızlendikten bordo bornozu, sonra da terll sonra Peugeot marka arabası yanlıs yorumlayarak Türk ve ğlnı cıkardı. Yarı bellne kadar içlnd e vurulduğunu blldlrdl. Libya Halklan arasındakl dosthavuza girerek brr aşağı blr luk ortamını bozmak Isteyen Öldurülen Lois Delamare'nln yukarı yürümeye başladı. cevrelerln varlığını blllyoruz» 59 yaşında ve 5 çocuk babası Havuzdakl yürüyüş lle Izdedl. olduğu acıklandı. 1947 yılında mlr'dekl NATO karargahmı zlmeslek hayatına başlayan Deöflrenlldlğlne göre, Dr, Fltuyaretl sırasındakl yürüyüşu lamare, Bükreş, Istanbul ve cok farklıydı. Havuzda ne Işa rl Isa, öncekl gün Dışişlerl BaTunusta gorev yaptıktan sonra kanlığına Ikl kez glttl ve Geret parmağı lle orta parmağı1961'de Dışlşlertnde ve sonra nel Sekreter Ekonomlk İşler nı birleştlrlp guneş gözlüğüda ceşltlı elçlllk görevlerinde Yardımcısı Büyükelcl Oktay İşnun cerceveslnı de kep slperbulundu. cen tarafından kabul edlldl. llğl gib.' kullanarak klmseyl Sulkastın sorumluluğunu he selamlıyor, Oöruşmede Dr. isa, Kaddafi1ne de Harblye nuz hlçblr slyası örgüt üstlennln konuşmasının or|lnal metMarsı eşllğlnde uygun adım medl. nlnl Türk tarafına llettl ve Libyürüyordu. Luns oldukca üşüAncak, Irak Haber A|ansı ya llderlnln sözlerlnln yanlış mOş görünüyordu. saldırının Iran yanlısı «Amal» anlaşıldığını Ifade ettl. Blr yürüyor, blr tbırr» dlyor örgütünce düzenlendlğlnı önedu. L'uns'la aramızda şu konuş Libya kaynaklarının bellrttlk sürdü. Irak'ın Iran'a karşı sıkı ma geçtl: lerlne göre, Kaddafl'nln konuşblr propaganda savaşı açtığını Su soğuk mu? masının llgili bölümu aynen hatırlatan flözlemcller, bu gö Bırr. şoyle: rüşün henüz doğrulanmadığını Su gercekten soğuk gall duyurdular. «ABD Altıncı fllosu, atom ba? TEPKİLER başlıklı füzelerle donatılmıştır. Baltık glbl Fransa Devlet Başkanı MltBu fllo bize saldırırsa, biz de Insanlar nasıl? terrand, olayı lAlçakça blr bu füzelerl Ister taşısın. ister Onlar sıcak. clnayet» olarak nlteledl. Frantafmasın flloya hücum edeözel Yardımcısı Bayan Bro sa Dışişlerl Bakanı Cheysson rlz. Atom sllahları lle diğer ile geçtiğimlz hafta görüşen uwer havuz merdlvenlnln basavaş sllahları arasında ayışına gellnce blraz önce vücuFKÖ lıderı Yaser Arafat da rım yapmayacağız. Şayet Batı Mltterrand'a yolladığı mesa|da, dunun bel.tıden yukarıda ka Avrupa'da ve Akdeniz odaların lan yansını suya sokmamakta olayı kınadı. Sağcı Falan|lst dakl ABO üsleri ya da NATO direnen Luns, yardımcısını su Partisi önderl Beşid Cameyel paktı bu saldırıyı desteklerse ise saldırının tüm Lübnanlılar ya girmesı icin yüreklendlrme biz de, ksndimlzl koruma hakye başladı. Merdıvenin başınca kınandığını duyurdu. kımıza dayanarak, bizlerl bu da ellerlnl beline dayayarak iıslere ulaştıracok savaş aracyardımcısını havuza soktu. Bir süre blrlikte yüzdukten sonra ları olduğu takdirde bu üslere cıktılar. hüoutn ederiz. O takdirde Sicll ya, Glrlt, Yunanistan, Türkiye Luns duşunu aldıktan sonra ve Batı Avrupa tehlikeyle karşı blr öncekl mayosuna oranla karşıya olur. Zira ABD bu ülblraz uzunca kacan kırmızı ka rell Iklncl mayosunu glyd.' Bi kelerln halklarını tehllkeyn maruz bırakmış olur.» rlnclslnl, de suyunu sıktıktan sonra astı. Libya Fransa'nın Istanbul'da (Baştarafı 1. Sayfada) buğday, akaryakıt ve elektrık ücretlerine yapılan zamdan sonra ekmeğin maliyeti konusu görüşüldü. Toprak Mahsulleri Ofisl'hce fırmlara verilen 80 randımanlı bir çuval unun fiyatı 1705 lıradan 1900 liraya Çikanlırken, ekmeğin satıs fiyab da 15 lira olarak korundu, ancak 430 gram yerine 400 grama indirilmesi kararlaştınldı. Yenl uygulamaya 7 eylüı günü başlanacak. (Baştarafı 1. Sayfada) ği basın toplantısında, mevduat sertifikalan konusu dışında Ziraat Bankası'nın önerisi olan 12 ay vadeli hesaba yüksek fa iz verilmesi ve Cenülmen Anlasması'na uyuhnası konulannın da ele alınacağım söyledi. Tuncer, toplantı gündemindeki en onemli konunun mevduat sertifikalarının bankerlerce satılmaa olduğunu belirterek, «Mevduat sertifikalan bankalann kendi çıkardıklan blr vadeII hesap türüdür ve Türklye'de tutulmuştur. Bu paralann ardmda emekli ikramiyeleri, gayrlmenkul Hyatlanmn düsmesine neden olan konut satımlan ve tüketünin kuüması vardır. Mevduat,sertifikalan bupün ma alesef blr takun kuruluşlann para celbetmek İçin kullandıklan bir arac haüne (telmlştir. Şumı önemle belirtmek isterlm M, biz bankacıhk sisteminln blr belfeslnin başka bir sistemde IcuUanılmasına karşıyız» dedi. TÜRKBANK TUTANAKLARDAM (Baştarafı 1. Sayfada) Mahkeme salonunda yürütülen inzibatl tedbirler konusunda blr Türk mllllyetçisl olarak herblrl İçin hayatımı seve seve feda edeblleceğim... D. Hâklml Avukat Özbay, kışılık yapmak gereği yok Biz sızın, ne ülkucu, ne ae ülküsuz blr şahıs olduğunuzu söylemıyoruz ve hıc kimse burada kendısını şu veyahutta bu şekilde ilan etmeye kalkmasın efendim. Avukat Şevket Can Özbay Efendim, ben ülkücüyüm ve iftihar ediyorum ülkücülüğümle. D. Hâkıml Başka yerde anlatın efendim, mahkemede biz slze, «ülküsüzsunuz» diye bir şey soylemedık kimse de bu Ithomda bulunmadı efendım. Avukat Şevket Can Özbay Her birl lçln canımı seve seve feda edebileceğlm Mehmetçlklerln... D. Hâklml Yapılması istenen konuyu belirtin lütfen. Avukat Şevket Can Ozbay Gözümüzün bebeği Mehmetçifclerin... D. Hâklmi Söz vermiyorum efendim, kesiyorum. MHP DTTRUŞMASI SALI GÜNÜ DEVAM EDECEK MHP davasının duruşmasına 8 eylül salı günü devam edilecek Duruşmanın öncekl pürt saat 17.30'a kadar süren bölümünde Askeri Savcı ıddıanameyi 727 sayfaya kadar okudu. BAVD AKBAT & • METE ALP •vlendller Ankara 45.1981 Yaklaşık blr saat sören havuz sefasından 2 klşl dışında herkes mutlu ayrıldı. 2 mutsuzdan blrlnclsı Luns'u öptürmek İcin Onlüce bir bayan sanatcı bulamayan blr magazln dergis.'nln foto muhabirlydl. dlğerl de sıfatı «NATO Genel Sekreteri» olduğu İcin önünde duran gazeteclye Luns'un sek reterln 1 gösterlp «Luns şu mu?» dediğı İcin «fırca ylyen» tangalı bir havuz müşterisl ba yandı Stoku cok olan isletmeler vardiyalann buna göre ayarlanması, 0 Elektrojen gruplaruıdan faydalanma yoIuna gldilmesi, # Bütün personele enerji tasarrufu fikrinln benimsetUmesi konulannda gerekU tedbirlerln alınmasnn önemle rica ederim.» ÖZEL SEKTÖRE SINIRLAMALAR Sanayi Bakanlıgı lle TEK Genel Müdürlü|U yetkilileri, Odslar Birliğl temsilcileriyle yaptıklan toplantıda, elektrtk tasarrufu yapacak ış kollan saptandı. Bu konuda çalışmalann halen teknik düzeyde sUrdugU de belirtildi. (Baştarafı 1. Sayfada) da elektriğin verimll şekilde kullanılması ve mümkün olduğu takdirde teknolojik değişikllklerin yapıhnası, ayduılatmada balastlan, kondansatörlü olan cıva buharlı veya floresan lamba kullanılması, # Reaktif enerji kompansasyonu yapılarak güç katsayuı (Cos. F) l'e eşit kılınmalıdır. Bu amaçla gerekli kondanmtttr bataryalarının tesbit ve teminl konusunda Türkiye Etektrik Kurumu ile temasa geçllmesl, • Mümkün olduğu kadar saat 19.30 ve 23.00 «ran elektrik *«ir««ı«fai« ttlfılmiM ve Satılık Volvo Oto 73 Model 400.000 TL. 79 38 84