Katalog

. dörtier dersanesi YHJ Uourttardcvam ediyor 222460 Cumhuriy 58. Yıl; Sayı: 20517 Kurucusu : Yunus NADÎ 10 TL. 16 Eylül 1981 Çarşamba Lıse Sonlar 719 EYLUL Beklemeliler 1421 EYLÜL Kıbrıs Rum acıklıyoruz önerilerini 13 ilin vafisi bösvurularınî son gün yaptı Karşı öneriier, bir yenilik gefirıniyor İzzet Rıza YALIN LEFKOŞE Bugtin Türk tarafıyla, Lefkoşe'de Ledra Palas'ta yeniden bir araya gelecek olan Kıbrıs Rum tarafımn, 5 ağustos'taki «Kapsanıiı Türk önerileri»ne karşı, 26 ağustos'ta verdiği «Gerekçeli gö rüşler»inden sonra, 9 eylül'de, Ledra Palas'ta ikinci kez sunup dört bölümden oluşturduğu bel ge dizisi, 11 yeni öneriyi içeriyor. Ancak bunlarm herhangi bir yenilik getirmediği görülüyor. KTFD yetkilileri, bu önerileri, «Ödün vermiş görümneye çalışılıp elle tutulur herhangi bir yenilik getirmiyen ve Rumların lehine işliyeceği görülen yöntemler» olarak tanımlamak ta... «Bunlann, Runılarca 1980 ekiminde sunulan ve temelde RUMLAR, DOLAŞIM VE YERLESİM ÖZGÜRLÜGUNDE DEGISMEZ HÜKÜMLER ÖNERİYOR 1960 Anayasası'ndan daha geride olan 'Anayasal önerüer'den hazılannı, 1960 Anayasasına ko şut durııma gettrmeyi atnaçladı ğını» vurguluyor. Bu nedenle, Türk görüşmeci Ümit Onan'm, bugün Türk tarafı adına, Rum görüşmeci Yu annidis'e, «yazılı yanıt» yerine Waldheim, Kıbrıs icin yeni öneri sunabilecek BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (a.o.) BM Genel Sekreter! Kurt VValdheim, onceki gün acıktodığı yıllık raporunda, Kıbrıs sorununun cözümünü koloylaştırmak v a toplumlarorası görüşmeleri hızlandırmak icin Türk ve Rum taraflarına yeni öneriler sunabileceğini bildirdi. Toprak ve Anayasayo ilişkin sorunlara getirilen olumlu öneriler iie toplumlararosı görüşmelerin yenj bir oşamaya girmiş olduğuna dikkatl çeken VValdheim, «Bu gelfşmeler, görüşmelerin daha yapıcı bir döneme gireceğin e ilişkin umutlarımızı güçlendiriyor. Bu durumun avantajlarını iyj değerlendireceğiz. Ben ve özel temsilcim Hugo Gobbi bozı girişfmlerde bulunmayı ve yeni öneriler getirmeyl düşünüyoruz» dedi. VValdheim, getııeceği önerilerin toplumlararasında kalıcı bir cözüme yönelik olacağını umduğunu belirtti, ancak önerilerin lceriği hakkında cçıklama yopmadı. (Arkası Sa. 9, Sü. 8 de) «sözlü yanıt» vereceği öğrenildi. Rum tarafının 26 ağustos'ta 16 sayfalık «geıckçeli gürüşier» olarak verdiği yanıttan 15 gün sonra 9 eylül'de sunduğu dört ayrı belge, resmi ve kesin başlık anlatımianyla şunlar: 1. belge: Kıbns Rum tarafımn yaklaşım ve dokümantasyo nunu (beigelemesini) açıklıyan «sunuş bildirisi», 2. belge: Kıbrıs Rum tarafınm 9 eyiül 1981 'deki «yeni önerileri»ni, daha önceki önerilerin uygunluğu içinde düzenleyip içeren bir memorandum (muhtıra), 3. belge: Kıbrıs Rum tarafının 1 ekim 1980'de «Federal Kıbrıs Cumhuriyeti» için verdi ği «Anayasal o?leriler»in yeni bıçimde sunuluşu, 9 eylül 1981'in yeni önerilerini birleştirmiyen bu yeni sunuş biçiminin, «9 eylül 1981'in anayasal iinerileri» olarak sözü edilirken; Kabrıs Rum Anayasa önerilerinln gelecekte gözden geçirilmesinde 'temeı başvurma belgesi' olarak kuUanıiacağı belirtiliyor. 4. belge: Başvuru kolaylığı Için «yeni sunuş» biçimi, yanl 9 eylül 1981 anayasa önerileri ve 1 ekim 1980 anayasa önerilerinin. ikisine ilişkin 'yeni öneriler'le ilgili bir çizelge. Rum belgelerinin birinoisi olan «sunuş bildirisi»nde, üçüncü belge, yani Kıbrıs Rum tarafınm 9 eylül 1981 Anayasa önerileriyle ilgili olarak, bunlann, gerçekte, 1 ekim 1980'deki Anayasa önerileriyle özdeş olduklarınm vurgulanabileceği belirtiliyor. Buna göre, «9 ey(Arkası Sa. 9, Sü. 4 de) Valîlerîn ay büdirme süresi sona MGK'nın sececeği her aday icin 8 dosya hazırlandı 17"Sİ SALINDI Dun devom edilen MHP do vosında Parti Genel İdare Kuruiu üyelerinden, eski Milletvekili Turhan Koçal'ın da bulunduğu 17 sanık salıverildi. (Foto: Ender ERKEK) ANKARA, (THA) Valiler, 2485 sayılı «Kurucu M«eli» hakkmdaki yasa» uyarınca illerden tespit ettikleri Danışma Meclisi üye adaylarını bugün mesai saatl bitimine kadar Milli Güvenlik Konseyi'ne bildirecekler. 67 ilin valisi, yasa uyarınca toplam 120 olan kontenjanlarımn üc katı olan 360 aday adayının adlarını Milli Güvenlik Konseyi'ne sunacaklar. Valiler, 15 temmuz, 15 ağustos tarihleri arasında Danışma Meclisi üyeliği İcin başvuran adayları il s.n.tları icinde adalet, güvenıık ve çeşitli meslek mensupcın ile mümkün olari geniş'ikte yaptıkları temaslar so niicurco elemeye tabi tuttulcr. Valilerin bildirdiğl toplam 360 aday adayı arasından, Mil li Güvenlik Konseyi de bir sec me yoparak, 120 Danışma Mec lisi üyesini belirleyecek. illerin Danışma Meclisi üyelik kontenjanlartnın sayısı şöyledir: Mahkeme Baskanu salıverme kararına muhalefet etti Tutuklu 17 sanık serbest ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) «MHP ve lilkücü Kuruluşlar» davasının dün yapılan duruşmasında aralarında Genel İdare Kuruiu üyelerinden ve İstanbul eski miHetvekil lerinden Turhan Koçal'ın da bu lunduğu 17 sanığın salıverilmesi kararlaştınldı. Duruşma 14 ekim tarihine ertelendi. Oy çokluğuyla verilen salıverilme kararlarına mahfceme baçkanı subay üye albay İrfan Yücetan muhalefet etti. Duruşmaya saat 9.00'da bas Sedat: Radikal islâmcîlara karsı acımasız olacağım,. Isgüzar davası • Dava 14 ekim tarihine ertelendi landı. Duruşmaya öncekilere orania daha fazla dinleyicinin katılclığı görüldü. Daha önceki duruşmalarda 3 ya da 4 müdahil avukatm bulunduğu müdahil aıaıkatlar bölümünde bu du ruşmada, 12 avukatm yanısıra, müdahillerden öldürülen Ada BAĞKUR sanıkİarının sorguları yapıldı ANKARA, (Cumhurlyet Bürosu) Yüce Divan'da devam eden İşgüzar davasında dün bu dava i!e birleştirilen Bağ . Ku r davası sanıkİarının sorguları yapıldı Yüce Divan'da daha önce alınan bir kararla Bomonti'de usulsüz taşınmoz alımı nedeniyle kurumu zarara sokmaktan yargılanan 18 sanık hakkındaki davanın İşgüzar dava sıyla birleştirilmesi kararlaştırılmıştı. Bu davanın sanıkları o dönemin Bağ Kur Genel Müdurü Cavit Dinçel yanısı ra Şu kişflerden öluşuyor: Yclcın Özalp, Mustafa Sivrioğlu, Şev ket Çorbacıoğlu, Mustafa Bülent Uluc, Yalcın Turhan, Sey fl Bozon, Seyiî Ahmet Tanrıkulu, Bekir Ulusoy, Fikriye Cenan, Hüseyin Hüsnü Cınar, Ah mst Memduh Öreyen, Fikret Çoruh, Hüsamettin Sevengil, (Artaısı Sa. 9, Sü. 3 de) na Emniyet MüdUrtl Cevat Yurdakul'un karısı Ülker Yurdakul, ömer Bican. Alime Bican, Kamuran Bican ve Cemal Ilgaz da yeraldı. Savunma avu katlan bölümünde de 25 avukat bulunuyordu. Duruşmaya, tutuklu sanıklardan 9'u hastanede ve çeşitli Sıkıyönetim Komutanlîklarında bulunmaları nedeniyle getirilemediler. Ömer Tanlak'm savunma avukatlarından olan ve aym zamanda müdahil avukat olarak (Arkası Sa. 9, Sü. ı de) IZLENIMLER 'Âdalet isterinv Faruk BİLDİRİCİ ANKARA MHP davasına katılan müciahillerin ve müdahil avukatların sayısı giderek artıyor. Gencecik o ğ l u öldürülen Halit Kılıc dünkü duruşmayo Osmaniye'den geldi. Kimlik saptaması sırasmda «çocuğumu vuranı bit miyorum. Ancak çocuğumu vuranların cezalan (Arkası Sa. 9, Sü. ı de) Altan OYMEN gzen;TanORAL CEVAT YURDAKIJL'UN EŞt Ülker Yurdakul MHP dumşmalaruıa müdahil olarak katılaıak. 7. sayfada Adana 4, Adıyaman 1, Afyon 2, Amasya 1, Ankara 8, Antalya 2, Artvin 1, Aydın 2, Balıkesir 2, Bilecik 1, Bingöl 1. Bitlis 1, Bolu 1, Burdur 1, Bursa 3, Çanakkale 1, Cankırı 1, Corum 2, Denizli 2, Diyarbakır 2, Edirne 1, Elazığ 1, Erzincan 1, Erzurum 2, Eskişehir 1, Gaziantep 2, Giresun 1, Gümüşhane 1, Hakkari 1, Hatay 2, Isparta 1, tçel 2, istanbuı 9, izmir 5, Kars 2, Kas tamonu 1, Kayserl 2, Kırklareli 1, Kırşehir 1, Kocaeli 2, Konya 4, Kütahya 1, Malatya 2, Manisa 2, Kahramanmaraş 2, Mardin 1, Muğla 1, Muş 1, Nevşehir 1, Niğde 1, Ordu 2, Rize 1, Sakarya 1. Samsun 3, Siirt 1, Sinop 1, Sivas 2, Te kirdoğ 1, Tokat 2, Trabzon 2, Tuncelj 1, Urfa 2, Uşak 1, Van 1, Yozgat 1, Zonguldak 3. Damşma Meclisi üyeliğine ANKARA, (Cumhurlyet Bürosu) Suriye Hükümeti, tek taraflı Milli Güvenlik Konseyi konolarak Akdeniz'deki karasulatenjanından girmek isteyenlerin rını 35 mile çıkartması kararı sayısı 5 bin 734 olarak belirüzerine Türk hükümetinin yaplendi. tığı girişime yanıt verdi ve kaMGK kontenjanından Danışrorın güvenlik gerekçesiyle alın ma Meclisi üyeliği için başvuclığını bildirdi. ranlar arasında 4'ü general Suriye parlamentosu gecen rütbesinde olan 44 muvaizaf hafta hükümetin önerisi üzerisubay da bulunduğu öğrenil(Arkası Sa. 9, Sü. 6 da) miştir Danışma Meclisi'ne MGK kontejanından secilmek için başvuranlar arasında 12 Eylül'den önce Senato Cumhur(Arkası Sa. 9, Sü. ı de) KAHİBE (a.a.) Mısır Dev let Başltam Enver Sedat, Mısır'ı her türlü disiplinsizliktert kurtarmaya azimli olduğunu açıkladı. Önceki gece Mısır halkma televizyondan seslenen Sa dat, Mısır'ı demokrasi yolundan geri döndürmeye çalışan tüm hastalıkları iyileştirme za mamnm geldiğini söyledi. Sedat, sokaklarda, hükümette, okullarda ve fabrikalarda (Arkası Sa. 9, Sü. 4 de) Suriye'nin Türkiye'ye yanıts: güvetii nedenayle genisletildi işçilerls Söyleşi Sukran KETENÖ 10. sayfada Üniversiteyi savunmak Prof. Dr. Cahit Talas'in yazisi İLHAN ERDOST DAVASINDA SANIKLAR SIKIYÖNETİM'DEN AVUKAT İSTEDİLER ANKARA, (Cumhuriyet Bflrosu) Yayıncı İlhan Erdost'U' öldürmekten sanık erier Ahmet Şeker, Metin Gündogan, tbrahim Keskin ve Kıs met Çağlar Ankara Sıkıyönetim Komutanlîğmın kendilerine avukat tutmasmı istedi. Sanık mahkeme heyetine ver dikleri. söz konusu isteme ilişkin dilekçeye gerekçe ola^ rak «biz o donemde askerdik. (Arkası Sa. 9, Sü. 3 de) Maliye Bakanlsğı, faiz oranlarına ilişkin yetkisini kullanmıyor B BORSA BANKERLERİ, ÖDÜNÇ PARA VERME KANUNU KAPSAMI DIŞINDA BIRAKILDL ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Piyasa bankerlerinin para ahmsatımlarında verdikleri faiz oranlannı Maliye Bakanlığı denetimine bırakan «2279 sayılı ödünç para verme işlori kanunun da değişiklik yapan kanun» dünkü Resmi Gazetede yaymianarak yürürlüğe girdi. Bu yasayla ilgili Maliye Bakanlığı tebiiğmin ise bugünkü Resmi gazetede yaymlanması bekleniyor. Öğrenildiğina göre, Maliye Bakanlığı bugün yaymlanacak tebliğinde ««faiz oranlannın smırlanraasma ilişkin yetkisini» kullanmıyor. Sadece «şekil şartlarını» belirliyor. MGK tarafından geçen hafta sonun da benimsenen «Ödünç Para Verme tşlerinde Değişiklik Yapan Yasa» Maliye Bakanlığma yeni yetkiler vererek piyasa bankerlerinin uyguladıklan faiz oranlarım denetleme yetkisi getiriyor.. Ancak yasanın birinci maddesi ile verilen bu denetleme hakkını Maliye Bakanhğımn hazırladığı tebliğde kullanrnadığı ögrenildi. Dolayısiyle, yasanın uygulanmasına ilişkin geoecek belli bir dö nemde faiz oranlarıyla ilgili herhangi bir sımrlama tebliğ yoluy la söz konusu olmayacak.. Ancak. smırlamanm «başka yollarla» gerçekleşebileceği öne sürülen savlar arasında. Sağlanan bilgilere göre, Maliye Bakanlığı belirtilen yasa nın Resmi gazetede yaymlanmasmı bekledi. Yasa dünkü gazetede yaymlanınca, hazırlanan tebliğe dün son biçimi verildi. Maliye Bakanlığınm piyaEkonomi Servisi Pazartesa bankerleriyle ilgili hazırladısi gününden bu yana Hakkâri ğı tebliğ «şekil şartlanm» kapsı dışındaki 66 ilde uygulanılmasıyor. Tebliğe göre, bakanlık pi na başlanan Elektrik Kesintisi yasada faaliyet gösteren ban çeşitli sektörlerdeki sanayicikerleri önce «beyaımame ver lerce olumsuz karşılandı. Kesin meye» çağırıyor. Maliye Ba tilerin tiretim i düşüreceği ve kanlığı beyannameler üasrin bu üretim maliyetlerini arttıde tek tek inceleme yapacak. racağı yolunda görüş belirttîBankerlerin Türkiye çapmda ler. Bu konuda kendileriyle gö ki durumu belirlenecek.. On rüştüğümüz sanayicilerin gödan sonra da, faaliyetlerinî sür rüşleri özetle şöyle: Ahmet Baysal (İzsal Döküm (Arbası Sa. 9, Sü. 7 de) irarTda BaskanSık içîn en güçSü aday, Hamenei Dış Haberler Servlsl lran da 2 ekimde yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri icin İslam Cumhuriyetci Partisi Ge nel Sekreteri Hüccetülislam Hamenei'nin de aday olduğu açıklandı Amerikan AP ajansmın iran İçişleri Bakanlığı yetkililerin» (Arkası Sa. 9, Sü. 4 de) ABD'NİN AVRÜPA KÜVVETLERİ BAŞKOMUTANI SUİKASTTE YARALANDI Dış Haberler Servisi ABD' nin Avrupa Kuvvetleri Başkomutanı General Frederick J . Kroesen, dün sabah Federal Almanya'nm Heidelberg kentinde uğradığı bir suikast sonucu yaralandı. Olay üzerine bir acıklama yapan Federal Alman hükümeti, saldırıyı kı(Arkası Sa. 9, Sü. 7 de) 6. sayfada olayların ardındakri CERÇEK Bankerlik Alanında Düzenleme Ortaçağda İUlya'da, çarşı pazar yerlerinde sıralara (banklara) oturarak para lşi yapan sarraflara banker adı ta kılmıştı. Türkiye'de bankerliğin önemsenmesi için epey za man geçmesi gerekmiştir. Bu gün hem kamuoyunu, büyiik bankaları, hem hükümeti en çok ilsrilendiren »özcüklerden birisî «banker»dir. Ve, sonunda bankerliği yasal düzenleme >e bağlamak için eerekli işlem yapılmış, bu alandaki feu ral ve ilkeler saptanmıştır.. lüışloısıız yeni çıkan kanunun en önemli yanı ve özü, banIrerlîk kesimindeki (ara oranla î'mın saptanmasını Maliye Bakanlıg» vetkisinR baglamasıdır. Gerçekte bu önlem fatz bad lerinin piyasa ekonomisi içinde serbest bırakılması politiUayına ters düşmez mi?.. Kıs i süretle ortaya çıkan bu soru «temmtız bankacılıiı» koi'usiinda ateşli yazılar yazan çuğıı uzman :çin düşflndUrücü oîsa gerektir. Çaçımız dünyayında «serbest piyasa ekonumi si» kâğıt iizerinde kalmış bir kavramdır. Dünyanın her ya ııında «deTİet idareciliği» isle mektedir. Türkiye'deki başıboş faiz ra rışını da bir yerde durdurmak kaçtnılmaz olmaya başlatnışiı. Çünki btı yartşnj en bfiriik bankaları bile yikıma RÖtürebileeek bîr tehükeyJ heraberin ••• (Arkası Sa. 9. Sü. 6 da) Şu beşyüzbin lirayı bir bankere mi yatırsam, yoksa bu para ile bankerliğe mi bâşlasam... Elektrik kesintisi, maliyeti Sanayi A.Ş. Genel Müdürü): «Bizden hem ihracat yapmamızı îstiyorlar hem de düşük ma liyetle üretîm. Oj'sa bu kesinti ler, üretimin maliyetine yansıyor. Ayrıca ihracatı baltalayıcı vanını da gözaHı etmemek çerekir. Bir de şunu söylemek istiyorum. Federal Almanya'da bana sanayide 1 saat elektrik kesilmesi örneği gösteremezsiniz. Bizde ise cündüz 2 saat uy jrulanan kesinti, yılda kaç iş artıracak ci 6 ayda ise piyasa harekellenir. Fakat bu kesintiler, yılm ilk 6 ayı esas alınarak yapüdığı için, biz firma olarak hayli ıahatsız olduk. Tam hakiki satışlaruı başladığı, pîyasamn canlandıği, stokların eridiği bîr tîönemde başlamlan elektrik kı süitısı uyjnılamas] üretimimizt olumsuz yönde etldleyecek. Az önce de belirttiğim gibi yılın ilk 6 ayını örnek almak, çok (Arkau Sa. 9, S& 4 de) günü yapar? Biz giinde tek Tar diya çabşan bir firmayız. Bu nedenle hiç değilse kesintinin öğle paydosu saatlerine getirilmesi uygun olur bence.» Deterjan sanayiinin büyük firmalarmdan birinuı yetkilisi ise şu iddiada: «Firma olarak enteresan olan husus şu. Deterjan piyasasmda yılm Uk 6 ayı hayli düşük geçer. Bu yıllardan beri böyledlr. 1973'te de böyleydi 1981'de de böyle. tkin