Katalog

7 Tenunuz 1981 EKDKlOMİK \AŞAM Cumhuriyet 5 EKONOMİDE Yabancı sermaye konusunda gelişme Istanbul'da fiyatlar tSTANBUL (ANKA) İ9tanbul Tlcaret Odası tarafın dan hazırlanan ücretliler ge çınme endekslenne göre, îs tanbuTda ay içinde kaydedl len fiyat artışı yüzde 4,4 ol du tstanbul iltae aıt peraken de satış fiyatlannda son aylarda gıderek yükselme eğilımı olduğu gozleniyoT Nıte kim 1981 yılııun llk ayında yüzde 3,3 olan fiyat artısı. subatta geriteyerek vüzde 1,04'e inmİ3, aynı gerileme mart avında da sürmüstü Bu ay içlnde yüzde 0,7 olan perakende ftyat artışı nlsan ayında yeniden yüzde 1 l'e, mayıs ayında da daha da yük selerek yüzde 3 2"ye çıkmıştı Haziran ayı İçinde yük selmenin Ise, bir dnceki ay İçinde yapüan zamlardan ö nemll ölçüde etkilendigi belirtihyor öte yandan, tTO vertlen ne gttre îstanbul'da yüın ilk varısında fiyatlann yüzde 14 6 oranında arfügı belır lendl Son blr yıl içindeld fi vat artışı lse yüzde 34,4'e u laşıyor. Almanlar Türkiye'ye yatırım, Islâm ülkelerine dışsatım yapacak Kenan MORTAN İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Yabancı sermaye konusunda onümuzdeki gunlerde klasık yatırım bıcımlerının ötesınde yenl gelışmeler yaşanacağı ve Almanya'nın Turkiye"de yeniden yabancı sermaye yatırımı yapmaya nıyetlı olduğu anlaşılryor Türkıye de 16 temmuz günü Odalar Bırlığı'nın konuğu ola rak gelecek 5 kışılık Alrran he yetınde ozel kesım Unıversıte ve Alman Iktısadı Işbırlığı Bakanlığı'ndan temsılcıler yer ala cak Basına kapalı olarak yapılacak toplantısının gundemı konusunda derledığımız bılgıler ılgmc bır görüntü verıyor Bu na gore Alman hevetı 6224 sayılı yasa cercevesınde klasık bır yabancı sermaye yatırımı yerıne yenı bır bıcım onerısınde bulunacak Buna gore Almanlar bazı ortak yatırımların tüm fınansmanını üstlenmeyi kabul edecek buna karşılık Türkıye nın bazı yeraltı kay nakları ıle odeme yaptlması ıstenecek Alman tarafı bu konu da Sovyetler Bırlığı ıle yapılan doğol gaz proıesıni omek gostermekte ve bunun yararlı sonuc verd ğını bıldırmekte Tek nık dılde şu ılıskının adı tDen geleme yatirımı» «Conpensatlon» yatınmı Almanlar tarafından yapılacak ıkıncı bır gorüşrne konusu bu yenl uretım komplekslerm de üretılen urünlenn Alman pazarlamo olanaklorından yararlanarak ıslom dünyosına pazarlanması olacak bu yolla bır anlamda yeni bir reeksport ılış kısı kurulacak Alman tarafı bu yenı ılışkıier konusunda blr modelın varoldugunu bıldınyor Eczacıbaşı Holdıng e bağlı Padeko Alman Hanschel Şırketın Ortadoğu temsılcısı oldu Padeko bundan boyle havo I manları ve lıman ınşoatları gıbl konularda bu Alman şırketlnl temsıl edecek Yıne bu uzantıda Eczocıbaşı ıle Alman Thyssen arasında «Joınt Ventüre» türü bır Türklnvest ortaklığının benzer ışlevler yerıne getırecegı sanılıyor Turk Alman goruşmesı ıle ye nı bir boyut kazanması beklenen yabancı sermaye yatınmlarının ote yandan yurtıcınde de blr tokım tamamlayıcı kararlarla ozendırıleceğl sanılıyor Nitekım Meban tarafından Istanbulda düzenlenen b r taplantıda bır teblığ sunan Ounyo Bankası Muşavın Bella Balassa yabancı sermaye yatırımlarını Türkıye'dekı yatınmlarma uygulanan tüm teşvik onlemlerinln uygulanmasını Istsdı Bu onerının Başbokanlık Yabancı Sermaye Dairesı tarofmdan da kabul göreceğl scnılıyor YORUM Arkadaşımız Yalçın DOĞAN yıllık iznınin bir bölümünü kullanacağından yazüanna bir süre ara verecektir. "llaç sanayii montaj sanayii değildir,, Türkıye tlaç Endüstnsl Işverenler Sendıkası Genel Sekreteri Dr Sabahattin Alpan, \ laç sanayıının «montaj sanaju» olmadığinı ılen surdu Yazarı mız Uğur Mumcu'nun «İlaç Dosyası» adlı mcelemesiyle ilgı li olarak yolladığı açıklamada Dr Alpan şu gdrüsleri savun du «MONTAJ SANAYİt» tlaç sanayii «Beşen ve Vete riner hekımlıkte tedavı euicl, koruyucu ve besleyıcl olarak kullanılan kinyevı, nebati ve biyolouk maddelerı belırlt stan dartlara göre belırl' dozlarda basit veya birleşık olarak far masötık şekıllere getiren ve se ri halinde ureten sanayi koludur» seklinde tammlanmaktadır İlaç Uretiml ve ilaç aktif madde ureümi gerek ür©tım teknolojısi gerekse pazar ozellikîeri açısından ayrı endustrl dallandır ilaç aktll hammaddelerl endüstrıyel ürürjer genel tanıralamasmda Endüstrıyel Kimyasal Ürunler sınıfina girmekte, başka blr deyişle, tülteticıye dırekt toökal etmeyıp dıger bır endüstrl kolunun (îlaç Endüsrisi) ham maddesını teşkıl eUnektedlr Ilaç hammaddesı temelde tamya endUstrısırun bır ürunüdür \e ürenmı o iılkedekı temel kımya endüstrısının varugına, ulaştığı geüşme düaeyıne ve alt yapının gelişnıesıne bağlı ou»rak yon alır. ilaç Endustnsmden, hammadde üretmıyor diy» (kl olanaklar olçüsunde endüstn üretim yapmaktadır) «nontajsdır diye bahsetmek yanljştir ve 110 milyon $lık bır ithalatla 45 mılyonluls nüfusun ilaç gerekstaimıni torşılayan ve Ulkemıze %60 civann da bır katma değer saglayan bır endustrinın halk saglıgına sundugu hızmeüen en aandaa gormezlikten gelme anlamını taşımaktadır. Nasıl ki Mensucat Sanayii korun jetışürmedıgi, Kâgıt Sanayii agaç yetiştırmedigt için montaj sanayü olarak tarif edilemezse, ilaç Sanayii de hammadde liretımı yapmadıgı içın «ambaiaj» veya «montaj» sanayu olarak vasıflandınlamaz Hammadde üretımı \Vuterflia koşullarında zoıdur, nsklıdır. Endüstrıyel gelişımıni tamamlamış ülkelerde ilaç hammadelerl üreten büyük muesseseler karşısında Türk ilaç Endüstri sının gereklı aşamayı jrapmadan cıddı ve bilımsel fızıbilıta etudlen yapümadan ve bu etüdlerden olumlu sonuçlar alır» madan sadece ıs'enıyor diye hammadde uretımme geçmesı kaynaklan smırlı, banka ve kre dı falzlen yüksek, henuz gerek teknolo}! gerekse makına ve techızat yonunden dışa bağımlı ulkemızde kolay degüdır. Ya tırımların herşejden once ülke ekonomısıne saglayacağı kazan cın tıtızlıkle tespıt edılmesi gereklıdır. Üaç endüstnsı yatırım/geUr oranında belırlı bır hedefe erlştıkten sonra, bır pazar mevcutsa, ıhracat ıçın resabet şart ları eUerışlıyse, yeni bır teknolojı gerektırıjorsa fıyat uygun olacalisa, uzun vadede emniyet veriyorsa elbette daha çok sayıda hammadde uretunl ne de gtrecektır. 1960 yılı itibanyle aktıi mad.de sanayunde 64 Kımya Mühendisi ve Kunyager, 15 Eczacı, 5 Bıyolog, 2 Makıne Mühencüsı, 1 Elektnk Mrnıendisl, 42 Teknisyen çalışmaktadır. DEVLKT KONTROLL Daha önce bu sutunlarda Saglık Bakanlıtı jettalılerinin de ıfade ettıklert gıoı ilaç eadustrisl hammadde ıthalatmdan baslamak tizere her saihai devlet denetımtne tabl tek endüstri dabdır. llaçlar uretim esnasında hammadde yan mamul, mamuı ve ambalaj saf halannda sürekli olaras kalıte kontrol tesüenne tabı tutulmaktadır. 1980 yılında ılk 30 finna toplam üretımın %93'ünü gerçekleştınnıştır \e bu ku ruluşlar üretim anrnda gerekli bütün kontrolleri yapabüecek kallte kontroı laboratuvarlanna sahiptirler Bunun yanısıra ilaç endüstrısı halk sağhğı açısmdan taşıdıgı Borumluluğun gereğı olarak devletın kontrolunun daha etkin biçünde yapümasından yanadır. ilaç endüstnsi gehşmış ülkelerde biyolojık yararlılık testle rı yapümış ilaçlan lısans anlaşmalarıyla ulkemızds de üretmek yoluna gıtmektedır. ABD'de FDA butçes'mn onemli bir bölümünü ilaçlann bıyolojik yararlığının araştırılmasına ayırmaktadır Şu ana kadar etütleri tamamlanmış \e FDA ta ralından monogral haHrde yayınlanmış ilaç sayısı sımılıdır. Teknık. ve maddı imkanlar ve klmik farmakolojı denevırm ge rektıren bu testlerır ulkemızde yapılamamasuvm scrımluluğunu herhalde ilaç endustrısmde aramamak gereklr HAMMADDE tTH LATI îlaç ve ilaç hammaddesi üretimınde kullanılan maddelerin ithalattan bnce, sonra veya ithalat sırasında fıyat ve kalite yönünden her türlü denatırru Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından yapılmaktadır ve Bakanlık Ithalatta geçer 11 en uygun dünya fıyatlarnu uygulama yetkısıne sahıptır Bır hammadde uzun süren arastırmalar sonucu bır firma tarafından keşfedılmekte ve ge Uştlrilmektedir. Buluşu yapan flrma is« bulundugu ülkenin mevzuatırun kendlsme tanıdığı imkarja araştırma gıderlennl hammaddenin fıyatır.a yansıta rak satmakta ve bu bulu c u patent hakkıyla korunmak»adır. Bu maddeden imal edılfn ilaç heklm ve tıp camıasınca benımsenerek tutulunca patent hakkını tanıma\an ülkelerde orneğm Italyada bu ılacın hammaddesının üret nıı içın di ğer fırmalar faalıjete geçerek (Arkası 7. Sayfada) Hisse senedi piyasası ANKARA (ANKA) Sermaye Piyasasında son günlerde meydana gelen hızlı gelışmeler nedenıyle pivasanın hısse senedi bölümtmde belırlı bır durgunluk gozlenıyor Pıyasa ıle yakından ılgılenen yetkıhler «Sermave Piyasası Yasa Ta sansınnın Mıllı Guvenlık Konseyı gundemınde bnlunması bazı banker kuruluşlan tarafmdan faız oranlannın yüksel tümesinın ve son olarak özel sektor tarafından ihraç edılen tahvillere uygulanan faıa oranlannın Merkez Bankası taraîından serbest bırakılmasımrj hisse senedi piyasasında olumsuz etkı yaptığını savunuyorlar MEBAN vetkilüerinden edinllen bilgiye göre geçen hal ta içinde kendı portfoylennde bulunan hısse senet'erının hıçbınnde fıvat de£ısıkl'Şı Rortllmedı Serpa'da ışlem goren hısse senetlennın ıse I9"unda defışıkhk gozlendı Q kurulu şun hisse senetlerl değer kaybederken 10 kuruluşun hısse senetlennde de değer kazanımı gdrüldü Odalar Birliği Almanya Raporu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Odalar Bırlıgl Tıcaret Heyeti'nın mayıs ayı ıçensınde P Almanya'ya yaptıgı ziyaret üe ilgilı hazırlanan raporda, «Federal Almanya tşverenler Birliği He, Türk işçllerinln çocuklanmn Alman toplumuna intibaklan gağlandıçı takdirde Alman ekonomlsinın TuTk işçi çocuklartnı da rahathkla istıhdam edeblleceffi konusunda eonış birligine vanldığı» belirtıldj Zıyaret sırasında Türkıyo ve Pederal Almanya'nın ekonomüt ilışkllerinın gellştirilmesi için çalışmalar yapüdığı kaydedilen raporda zıyarete ilişldn şu saptarnalara yer \erüdı • Ülkenin Işadamlannın, da ha sık ve yakm isbirligi içınde olmalannm her iki ülkenin de yaranna olacağı, bu maksatla Türk ve Alman bzel kesım kuruluşlan arasında ve en üst kuruluşlar başmda, her yıl bır ara^a gelerek gorüsme ve temaslann sürdunılmesı ge rektığı hususlannda goruş bır ligıne vanlmıştır • îkı ulke, jeopolıük durum larırun nezaketı dolavısıyla sag lam bir dostluk ve dayanışma içinde bulunmak zorundadır lar • Ortadoğu ve Kuzey AtrllM ülkelerı pazarlannda her sahada müşterek hareket edllme sinln her ıkı ülkenin yaranna olduğu gerçeğınden hareketle ihaleler, müsterek yatınınlar ve müşterek pazarlama glbi konularda işblrUğl geregl vur gulanmıştır • Vıze konusunda Turk ve Mman taraîlann jaklaşım ve duşünceleri karsılıklı anlayısla karşüanmıstır Ancak Türk he ye*ı, konunun Turkiye açısın dan hassasıyetini ve mevcut uygulamanın mutlafca iyileştınlmesıni ve Alman yettalilerto den ve Jsadamlanndan bu dog rultuda gereken çabayı göster melenni lstemiştir. Döviz birikimi ANKARA (ANKA) Merkez Bankası'ıun kullamlabıllr döviz bıriMnünin hızla eridigi gozlenayor. Döviz borç lannda kaydedılen kuçük tu tardakı azalmaya karşın dovız varlıklarının daha büyük bir hızla azalması nedenıyle kullanıma konu olan döviz mıktan sürekll bır azalma egilimi içine girmlş bulunuyor. 19 26 haziran ta nhlen arasındakl hafta içın de de 18 8 milvon dolar da ha azalan kullanıl&bilır d<> vız mevcut 640,4 mılyon do lar duzejme ındı Boylece dovız bınkımınde vılbaşını ızleyen 25 haf^alık donemde mevdana gelen daralma 183 milyon dolan bu'du Merkez Bankası kredileri ANKARA (ANKA) Merkez Bankası, haziran ayının üçtıncü haftasında bankalara ve tarım kooperatıflerine açtıgı kredılen toplam 20,8 mıljar lıra daralttı Barualarca Mer kez Bankası kaynağından kullanüan kredıler 10,1 mJyar lı ralık akma sonucunda 189 7 müyar liraya inerken, ta nm kooperatıflen fcredılen de 10 7 rrulyar liralık gerüeme Ile 86 mılyar lıra dtızeyıne duştü. 19 26 haziran tanhlen arasında, Merkez Bankası'nın KtT'lere sagladıgı kredilerde ise 1,4 mılyar lıralık bır artış gdruldü. Boylece KİT kredileri 139 9 mılyar liraya çıktı Yılbaşı değerlenyle yapüan karşılaştırmalar, banka kredilennde 41,7 mılyar liralık bır artışın meydana geldıginl göstenyor KtT kredıleri 26 haziran tarıhı ıtıbariyle yüba şındakı düzeyının 2,7 mılyar lıra, tarım kooperatıflen Kredi leri de 6,7 mılyar lıra gerisine çekümıs bulunuyor. kısacaı • Dünya Enerjı Konferansı. ağustos ayında Kenyanın başkentı Naırobı'de toplanacak Dünya Enerjı Konferansı'nm bı» toplantısı bugüne degın yapümış olan toplantılann en büyuğü olacah Konferansta petrol ve ötekı fasıl yakıtlara alternatıf olabılecek ener;ı kaynaklan ıncelenecek • AZ GEL1ŞMİŞ ülkelerde gelışmışlerden daha çok çalışıldığı belırtıldı Uluslararası Çaiışma Orgutü'nce hazırlanan konuya ılışkın bır raporda gehşmekte olan ülkelerden Mısır'ın haftada 58 saat ıle en çok gehşnuş ülkelerden Norvgrın ıse haftada 32 8 saat ıle en az çalışan ulkeler oldugru kaydedıldı • İNGİLTERE nın nükleer sılah yapımmda feul lanılabılecek sanayı ürünlennın ıhracatındaki önlemlen artırdığı bıldırıhyor Ingütere Tıcaret Bakanhğı bu konuda yaptıgı oçıhlamada son aylarda . çeşıtlı ulhelenn, nühleer sılah yapimında kullamlabıleceh malzemeyı başka ülkelere sattıkları yolundaki haberlerın yogunUışması üzenne lngılterenm bu yolda onlem almah zomnluluğunu hıssettıoım sövledı • DIŞSATIM mallanmızın ambaiaılamada göru len hata ve noksanlıklar nedenıyle yukieme ve boşaltma sırasında zayan oldufu bıldırıldı tstanbul Haber Servtsi Bulganstan Odalar Birhğı Baş kanı Peter Eowşev üe Tıcaret Bakanlığı Başyardımcısı Peter Vasırakov'un başkanlıgmdaM 16 kışılık Bulgar heyeti ts tanbul'a geldı Bulgar heyetıyle Turk sanayıcılen arasındakl goruşmele» re Sanayi Odasinda baslandı. 400'e yakın sanayıcı ve ışadamı nın katıldığı toplantıda konuşan Odalar Bırlığı Başkanı Mehmet Yazar Turk • Bulgar firmalannin temaslanndan olumlu sonuçlar bekledığını be lırterek «Göruşmeler sonunda itd ülkenln tıcaret hacmi çeniş leyecektir» dedı Bulganstan'ın ıhtivacı olan bazı mallar ıçın Türtaye'de îason imalata çeci lebılecegıni ifade eden Yazar, döküm, oto yedek parçası ve tıbbı malların fason ımalat içın ornek olarak verilebıleceğlnl kaydetti Bulgar Tlcaret Heyeti ile Türk sanayicilen arasmda «Yu varlak masa» bıçımınde yapılan goruşmeler 4 gün surecek. 16 kisilik • bir Bulgar heyeti İstanbul'a geldi Dünya ticareti tSTANBUL (UBA) 1980 yıluıda dunva ticareünta can fiyaUarla yuzde 21 oranında artmasma karşılık reel olarak sadece yüzde 1 geusme gosterdıği, bu durumun petroı k r u ı nedenıyle ulkeler tarafından alınan tasarruf ve ıç sanayi ioruma önlemlerinden kaynaklandığı belırUldl Konuya ilışkin bir rapora gore, 1980 yılı, son çeyrek yüzyılda 195B ve 1975'ten sonra dunya tıcaretınin en kötü yıllarmdan birt oldu Omegın 1978'de yuzde 18 civarmda bulunan t a n m maddelert öcaretinl dürva ticareti içindeki oranı, 1980 yıünda 262 mılyar dolar'la rekor oüzeye ulasmasuıa karsın vüîde 16 olarak gerçekleşti. Bu arada gelıştıiş ülkelenn dışsatımı 197078 devreslnde yuzde 17 artarken gelışmekte olan ülkelerde bu oran yuzda 8 5 olarak behrlendı Tekirdağ Giyim Fuarı açılıyor Altın Gümüs fîyatiarı 1000010250 g ı <i«l 1595 TEKİRDAĞ, (Cumhurtyet) Bırıncı Tekirdağ Gıyim Fuarı 6 temmuzda açılıyor 100 kadar konfeksıyon fırmasının ka tılacağı fuarda kahtell ve ucuz gıyım eşyası satılacaktır.. Fuar ile ilgill bılgl veren Fu ar yonetıcısi Neıat Ali Varak, «Tekırdağ'da açmış olduğumuz bu fuarda, ucuz kalıtelı ve etl ketll fiyat kontrolu yapılarak satış yapılacakfır Ha)kımızın fuardan her türlü gıyım eşyasmı karşılayacağız» dedl. zz SS standart :•;•:•:•:;:::: i S S î S 1430 1H01435 1"5 ABDde enflasyon oranı düsüyor WASHINGTON, (ANKA) ABD Hazıne Bakanı Donal Ra gan ABD'de enflasyon hızının artık tek rakamlı düzeye ındiğlnl bıldırdi Regan, ABD'nln genel ekono mık durumuyla llgıll olt.rak yap tığı basın toplantısında ekonomık durgunluğun bır sure daha sürebıleceğını ve ışsizlık oranındaki artışın devam edeceğlnl behrtti Regan, fiyatlar genel sevıyesındekl artışın azalmasıyla ekonomide Istıkrarın kısa zamanda sağlanabıle ceğıni vurgulayarak ekonomlnln yenl bır durgunluğa glrme slnm soz konusu olmadığını kaydetti Regan faız oranlannın gelecek yıl yüzde 10'un al tına inebıleceğınl öne surdu.. 14 Ayar 1 Ons Altın (Dolar) 900 Ayar Gumaş Gr 22 Ayar Bıleak Gr Doviz Aüş 112 00 128 07 6 49 45 67 2 80 14 60 19 33 4122 2169 53 61 9 22 48 71 93 23 396 03 18 36 21123 32 85 Döviz Sat^ 114.24 130 63 6 62 46 67 2 86 14 89 19 72 42 04 2212 54 68 9 40 49 68 95 09 403 95 18 73 215 45 33 51 V.5, *'* j *~ f 14261.520 ° Efefeöl Alış 112 00 12167 6 49 45 75 2 64 14 60 19 33 4152 2169 53 61 8 76 46 27 38 57 376 23 17 44 21123 31.21 EfcktU Sabş 115.38 13191 6 68 47 12 2M Io04 19 91 42 46 22.34 55 22 9 50 50 17 96 03 407 91 18 91 217 57 33.84 91 Bugünkü döviz kurlan Dovirin a n s i 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 AvTisturya Şılını lAlmanMarta l B e l ç ı s a Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Pransız Prangı 1 Hollanda Florıni 1 îsveç Kronu 1 Isvlçre Frangı lOOÎtslyan Lıretl lOOJaponVera 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dınan l N o r v e ç Kronu 1 Sterlın 1 S. Arabıstan Rıyali şüreceklerdır Oysa para sa dece bu ıkı faktöre bağlı bır meta değıldır Sımdı oTurk sanayilnln yapısı he denen faızler, kâr bır yana, men hemen bellıdlr, bır yan herhalde anapara ve faızi da holdingler vardır Blr ya nl karşılayabllmekten de uda daha fazla bankası, ban zaktır. Böylellkle, hıcbır ya ker kuruluşlan, sıgorta şir tırımda, yatırımın fonların ketleri olan ve fınansman dan karşılanacak seviyede gereksinımlerını bu kuruluşdefllllerdır Herhalde cok lar aracılığıyla «daha ko daha yukseklerdedır Bunu layı sağlayabıleceğı varsa1981 de gorüyoruz 1982 de yılan büyuk sanayıcılerımız de göreceğiz » dır bu grup Bır dığer yan Anlaşıldığı kadarıyla, sa da, ölceklerı buyük olup da nayhn ehndekı stokları erıt DinçTAYANÇ bugüne değın bır fınans ku meden, aldığı yüksek maliruluşunun denetımml elıne banka ya da bankerler? . kredl olıp soluklanmaya ca yetli kredılen yatınmlarda geçırememiş ya da geçırme Son zamanlarda, bankerler balıyorlar. kullanabılmesı mümkün de mış olanlar Ile, onların da de tikanıklığın boşladığı ve «Bankalar bunun blllndne ğıl Bu mümkün otmayınca gerısındekı kücuk ve orta ellerlndekl fonlan, bankalar vardılar Duyuyoruz kt ban da, kredılerın anapara ve olceklı sanoyıcıler... kanalıyla plase etme yolunu kalar artık kredl vermek Ifalzlerının gerl ödenebllme denediklerl söylenlyor Bu çın sağlıklı, güçlü kuruluşla smde «tıkanıkltklan» bekleSon bır yıtın uygulamaladenli yuksek fatzle pora ara kendilerl başvurup birtlV nebılecek rından once kücük ve orta lanlar, yatırıma değll ayakte Iş yapmak Istedıklerinl otcekll sanaylcılerle, «llerlyl Aynı olgu kuşkusuz kl kre ta durabllmeye oncellk vebellrtlrken, başka muess« goren» bazı bankabankersız dıler kadar onemll olan, ge renlerdlr Yaşam savaşı Iler kredı Istedlğinde (kusubuyuk sanayıcıler yakınmacen yılkl tutorları 18 mılya Cin herşeyi göze almış ku ra bakmayınt dıyebllıyorlar. ya başladılar Bunlara göre. rı bulup bu vıl yalnızco ruluşlardır Bu sureyl atla uygulanan yüksek faız polıti AYAKTA DURABILMEKBanker Kastellı'ntn 18 mıl tayım, sonra veremezsem Al kası, kredl malıyetlerını de yarlık bağlontı yaptığını aOrtaya bu kez de, sanalah bano ben sıze dlyebıle şıddetle yükseltıyor flnans çıklodığı tahvillerın anapayi n dağıtılan ve tutonnm yim görüsünde olanlardır kuruluşlarını ellerinde tura ve falzlerlnde de söz ko 1 trılyona yaklaştığı bıllnen Yuzde 200 Ile blle para bu tan holdingler «şu ya da bu nusu bunlann sürümünün kreclılerden payına duşenl, larak so'uk almak durumun koşullarlo» fakat mutiaka surulecek tutarlarının «şir «yatırıma yönelıp üretıminl dakllerdır kredı bulabilırlerken, kendı ketlerin ödenmış sermayeantırmok ve artan uretılerınm kredı ısiemleri büleri (varsa) zararları» ıle sı m nı de dışsotıma yönlendıryük çoğunlukla gerl çevnli nırlanmış olmasına korşın sı mek> amacıyla, yanl 1 tem Yukardakı sozlerden de yordu Bunun sonucu kenkıntı cokılebileceğı kaygısı mu2 Bankacılığmın amoc anlaşıldığı gıbı, sanayi kedılermın ortadan kalkması var Şoyle kı, tahvıl surumu larıyla değil «ayakta kalabıl Sımı blr «tedırgınhk» ıcınde ya da holdınglenn bunyeleri nun yapıldığı yılkl zararı mek» amacıyla dığer bır de peki nasıl oldu da geek yuk lcınde erıtılmelen olacaktı (kuşkusuz varsa) tahvilln yışle, fınansman kredlsl ola sek faız uygulamasını ge Kısacası, kapıtalızmın «tekel vadesl dolduğunda artan ku rak aldığı çıkıyor Eczacıba rekse dığer ekonomık önlem leşme sürecı» hızianıyordu ruluşlarm durumu ne olaşı Yatırım Holding Genel Mü leri açıklandıklormda «alkış Bır yı! boyunca. Iflâslcrcak Sermaye arttınmlarıyla durü Sezgin Bayroktar bu layan» sanayımız bu nokta dan. protestolu senet sa/ı «odenmlş sermayeyl arttırkonuda dıyor ki ya geldi'' . Bunun yanıtını sındakl hızlı artışlardan yıTiak» ne gibl sonuçlar vere da «sanayii fınanse edenler « .. sabit vatırımlar icln ğılan stoklardan, maaş öde cek' den bm» MEBAN Genel Mu bu denlı yuksek faızle kreyemez duruma düşmelerden CÖ2ÜM? soz edıldı Yapı ve Kredi oankası Ge nel Müdürü Halıt Soydan, Ama, 1981 ortalarına geçözümun sanayi keslml Ilındlğınde. holdınglerln ya cın de «selektıf kredı>den da onlara yakm kuruluşlann gecebıleceğl Inoncıyla «terve onların hemen ardından cıhll munzam karşılık, Gl coğu bırer holdlngın denetider Verglsl Istlsnaları uymmde olan banka ve bangulamaları ,falz farkı fonu ker kuruluşlannın da «telaş oranının düşürulmesl ya da lanmaya başladıkları» goz bu fondan gerl ödeme yapıl lendl Büyük sanayilerde or ması glbl dışsatıma yonelık neğın cok buyük bır «beyaz» gerıce yörelere yonellk kre ürelıcısının elınde 2 mılyar dllerde olduğu gibl blr uygu liralık fabrika stoku bırıklama sanayi kesımı lcm de tığl, bazı cok ünlü şirketleeğer gereklı gorulüyorsa rın bankalardan aldıkları çunku bu bır buyük pol tıka kredılen ödeyemedlkleri içın meselesıd.r aşama aşama bu bankalarca hem da «kâr uygulamaya sokulabıl r» dılı olmamalarına karşın» sa «Sanayi bu işin sonunu henüz görmeyor tın alındıkları gıbl söylentl ler, gıderek bankacılar, ban Mehmet Gun Calıka lcm di: tşin sonu önümüzdeki senenin kerler ve sanaylcıler taracozüm bır sorudan gecıortaları. > fından acıklıkla dıle getırılen yor Sanırız kl bu soruya ve doğrudan doğruya Sana verılecek yanıt sanayıın VI ve Teknoloji Bakanı Şageleceğınl, bir dığer anlamYüksek faizlerle alınan krediler yatıhap Kocatopcu'nun deyışlyda «şehlt olup olmayacağı rınılann değil, ayakta durabilme çabale «sanayıın de şehıtler ve nı» da ortaya koyacak n te receğı» şeklınde vurgulanan smdaki işletmelerin fınansmanmda lıkte olmak zorunda •îir garçeğe dönüştü «Bazı sektorlenn bu buna kullanıldığından, sanayi, geri ödeme dö lımı atlatması mumkun AnÖnce flnansal kesimden nemi gelince çok sıkmtı çekecek. cak, bankaların da burada başlayarak, sanaylın yakın zorunlu bir yardımı söz ko malarının nereye varabılece nusu olacak. Zorunlu olağı ve önerılen çözümler ürak bankalar, faız tahsllâtı zerinde duralım biraz. dl talebi mümkün değıl nın, kredileri gerı almanın dürü Mehmet GOn Oalıka dir Buna karşılık, enflasyouzerıne fazla gıdemeyecekşöyle verlyorSANAYİİN GELECEĞİ: nun hod safhaya glrdığl blr ler Temdıtler olacak ro «1 temmuz'dan, sonra tl ekonomide sanayi ışletme tasyonlar ortaklıklar olanansal keslm İçin sozkonu istanbul Bankası Genel lerınm ıhtıyacı, artan aktifle cak Fakat 23 sene sonra Müdürü özer Çıller'e göre su olan adaptasyon donerin, carl aktlflerlne paralet Türklye'de halen calışıp pa ml sanayi icln de geceıil ol «Biz bu işln sonunu henuz olarak korkunç artıyordu.. ra kazanan rantabl kuruluş du Enflasyona oranla ner gormedik. İşln sonu, önuBunun sonucu olarak, ön lar olacak. Yeter kl enflasdeyse bedava denılecek ka muzdekl senenln ortaları. celikle uzayan senet vade yon kontrol altına alınabll dar duşük faizli kredılerle Sanayi İçin söylüyorum, ban lerinin, sonra da stoklarm fl sin Ama bu donem içincalışmaya alışmış sanayimız, kalarla llglll değll Sanayi bu nanse edılmesl zorunluluğu de cok dalgalonmalar olabirdenbire paranın gercek gldlşln sonunu görmedl. Da doğdu Kısa devrede sanocak Bu alkollzm, tedovlsl değeriyle yuzyuze gellp sar ha çok kötüye gldecek ve yl Işletmelerinln hlcblrl, 1981 glbldır .alkolığın elinden şl sıldı Emlnlm kl coğu, o za cok rflâslar göreceğiz Bantalep daralmasını göremedl: şe cekilip alınınca elleri tıt mana kadar paranın gercek ka sektörü parayla lştlgal cGecicidlr» gözüyle baktılar remeye bağırıp cağtrmaya, mollyetlnln ne olduğunu bı eden blr sektördur.. Burada ve bir umullo, plyasadakl kendlsinl duvarlaro vurmaya le bllmiyor; hesaplamaya blr kârlılıktan yltlrmek var, daralmoyı tgeçlş'lrebllırız» başlar Bazıtarı merdıvenler da tenezzul etmlyordu Birblr de llkldlteyi kaybet diye yüksek folıll borçlanden yuvarlanır Ama sonun denbire paranın gercek de mek.. Kârlılıktan yltirsenlz maya glttiler Gorüşlerl tera da lylleşenler lyileşır .. ğerlnl odemek zorunda bıde, llkiditeniz varsa, daha cıkmca stoklarını ne IC, ne rakıldılar. Bir kısmı kapana blr 8ure dayonırsınız. Ll«Ekonomık acıdan bir so dış plyasado erltemez du< blllr, blr kısmı da ayakta kidlte de yiterse bu Iflâs ruyu kendimıza sormamız rumo geldıler... Cünku dekalmayı başarır.. Bugun tlr... Kuşkusuz banka sek gereklr. Biz durmodan şu ku niliyordu kl «artan tosorruf yuksek mallyetle, falzle po toru de bundan buyük yaruluşlar batarsa ne olur dl oyle btr sevlyeye gelecektir ra alacaktır Ama »anayl ye soruyoruz ...Biz gerçekra olanlar, şlrketlerini tkı kı sanayi işletmelennin ar sektorunu cok daha zor gun ten Türkıye'd© şu anda var ay, be* ay, bir yıl daha kotan para toleblnln cok üze ler bekltyor. Bunun kurtulu olan, sınal, tlcari, fınansal rumaya, satıslorın betkl açı nne çıkacak ve sanovi lşşu bence Inşaaı sektörâdur tüm kuruluşlann ilelebet alacoğı umudunu aromoyo yo letme sri para tolebînl ktve mutlaka canlandınlmolı vakta durmalarını ıstlyor nellktlr.. Blr insan nasıl ne smca. mall aracı kuruluşlar dır. muyuz?..» <es almak durumundaysa, parayı satacak kımse bula YARIN Başlagıcm sonu, bunlar da ne bahosına oYuksek fatele toplanan pa mayacaklarından faızlerl dü ya da, sonun başlangıcı lur»a olsun yüksek falzle raları klme plas« PARA PARA PARA 8 0 Temmuzundan 81 Temmuzuna Sanayi şehit mi olacak?