Katalog

Cumhuriyet 2 oOLAVtAR ve GORUŞLER© 29 TEMMUZ 1981 ondurulan toplu Iş illşkllerl «itteml II* ttI t g ı l i yeni yasal djzeniemelere ışık tutaU cak bılımsel toplantılar son günlerde a1* <ierek yoğunlaşı/or. Kuşkusuz, sorunların komuoyu onunde tarlışılmasına olanak sağlayan bu türden toplantılarda oluşturulacok go ruşler dar kurul'ar cerceves ndö sürdürülerı calışma'ara oranla çok darıa yarar 1 olur Bıiındlği gıbı. 1861 Anayasası'ndan önceki yıılar sendı<a îopıu sozleşme va grev haklcn açısından bır tyasaklarra dönerriîdır Çun teu 1909 Tctll I Eşgaı Yasası ıte yasaktanan w d ko h a ^ ı oncak 1947 de va bazı onemll kısıtlcmalarla tanınmış, 1S36 Iş Yasası l'e baş lo/an grev yasağı da, 1961 Ancyasa3i Üe son bulmuştjr.. 1926 Borclar Yasası'ndak Iki mod deliK toplu sozleşme (urruml mukavele) ise bu yasoklar neden y'e 1963'e değln kâğıt üzerınde kalmıs'ır Ozgür toplu pazariık düzenlnln tüm oğele rlyle Turk çaiışma vcşaTina glrmesi 1961 Anayosası lle aerçekleşTiiştır Bu yözden 17 yıllık bır uygulamadan sonra askıya oiınan toplu pazar! k düzenr.n ulkeTiızdekl 'enel âzelhkler nden bırı, Batıdakı tanhsel e/rımin tersıne tkend lığındenci» blr uyguiama cşamosından gecmemlş olmasıdır Başka blr an lotıımla, 1963 vaso koyucusu hlc bir torıh.8el deneyım ve b nkımden yararlanmaksızın top lu sozleşme sıste"nını djzenlemek durumundo kaimıştır Oysa bu kez yapı'acak yeni duzen lemeler icın gozardı edılmemesl ve ülkenln I çıne düşurClduğü bunalımdan sorumlu tutul manası gere<en 17 yıllık bır özgur toplu paaarlık uyguloması vardır Bu yazıda. 275 Sayılı Yasanın gjclü 8en «Jlkocılık lle sendıka ozgürlüğü ilkelerlnl uzloşJırıcı bır kurum olarok düzenledığı dayanış ma odentısi aıdotı üzerınde durmak istı/oruz ünce be'ırtelım kı, tdoyanışma ödentısl> terimı. bu kurumun gerçek nıtelik ve Işlevıne u/gun duşmemektedır. Cünkü dayanışma ödentısı denllen pa'a, banşcı va çatışmacı sü rec erden eeçildlkten sonra bağıtlanan toplu Jş soz'eşmesmden yarartanmanm korşılığı o »arok ödenmektedlr Bu yoldan sözleşmeden Yararlanma Ödentisi «DAYANIŞMA ODENTISİ» TERIMI, YENİ YASADA «YARARLANMA ODENTISİ» BİÇİMİNpE DEĞIŞTIRILMELİ, BU ODENTİN1N TUTARI DA, UYELİK ÖDENTISINE EŞİT OLMALL Dr. Mesut GÜLMEZ yararlartcn sendlkasız ya da başka ttfr sendlkanın uyesı olon işcının, toplu sözieşmeyı ya pan send ka ila herhangı bır dayamşrnası soz konusu değıldlr Bu yuzden, da/anışma oden tısı tenmmın, bu kurumun işlevını çok daha lyi anlatan «yararlanma ödentiflı olarak de ğtştlrllmesl uygun olacaktır Ancak bu konuaa uzerınde durmak Iste dlğimız temel sorun soz konusu odentının tutan i'9 ılgılıdır Bılındıql gıbi, 275 sayılı yasa bu odentının üst sınırını. sendrka uyeilk ödentisinln ücte ıkısi olarak sap'anıştır Kanımızca, yapılocak yeni düzenlemede bu aro kurumo yer venlmesı düşunu uyo'so, toplu Iş sozleşmesınden yararlanma odentısi tutarı ile send ka uyellk ödentisi tutarı eşitlenmelldlr Aksi halde Eendıkacüığın geiıştnesı ve gücler mosl olumsuz yönde etkilenecektır Geroekten dayamşma odentis! kurunnu 21 1 1979 günlü lç tihadı btrleştırme karanna değln sendlkacılıfiın güclenmesml engelleyicı bır rol oynamamıştır Cunku Yargıta/, !ş Hukuku ve Sosya! Polıtıka oğretısmae benımsenen oörüşün ter sme, bu yolla sözleşmeden yararlanmak ıcın sendikanın yazılı olurunun (muvafakatının) ahnmasmı da o e r 8 ^'l soyıyordu ve sendikalar da bu ıznl vermlyorlardı Ne var kl, ıctıhadı bırleştirme koran lle odenti/e ek olorok, bır de sözleşneyl bağttlayan sendıkanın yazılı 0lurunun aranmasına yerolmadığı kabul edildi Bu câzurn yolunun yeni duzenlemede benlm8enmesl ışcılerin zaten düşuk olan sendıkalaşmo eğıhmml olumsuz yönde etkıleyecek ve sendlkaların gelişip guclenmeslnl 6nl«y«cektır Bu nedenle yaronanma odert s nın Û6t sı nırmın uyeı k oaentısmm tutarına eşıt olması gereKır.. !Vı ödentl tutcnnın eşıtienmeslntn, send kaya gırmeya zoria/accgı gerekcesıyls Anavosanın guvencesı aitındckı send ^aya u ye olrroma ozgurluğune aykırı olacağını son mıyoruz Çunku her şeyden once, temelde iş cılern devlete ve sendıkalaa korşı korunmo sını amaclayan sendıkaya uye olmama oz gurluğune, ışçılen sendıka dışında kalmayc ozendırıcı dolayısıyla bıreysellığe ve edıigen liğe Itıcl bır onlam ve icerik kazandırılmama sı gerekır Sendıka hakkının tcnınmasının te melınde yoton düşunce, Işcllerin ortak meseksel cıkarlannın ancok orgütlu mücadele Ile korunup getlştlrllebıleceğidlr Torıh bunun şaşTiaz tonığıdır Sendıka dışında kalarak toplu iş sözleş rnes nden yararlanma olanağı soğlayan daya mşma ödentisi kurumu, gercekte Işcllerın or gjtlsnmeye ozendırilmesl ve sendlkacilığm guclend nlme9i düçüncelerlnden vfirilmlş çok onemll blr tddün»dur Sendıkoya üye olmamo ozgürlüğü adına ven'en bu ödünün bedelı, ü yelık ödentislnln tutarına eşlt olmalıdır Bu nun işcyı sendıkaya glrmeye zorlayıcı bıt etkgn o'accğı göruşune katılmak güctur Unutmamak gerekır kl, bu yoldan toplu Iş 8öz leşmeslnden yorarlanmayt yeğ'eyen blr Işçl ocıeından ön»mll olan. «endlka dışındc kalmaktır yo da sendikasım değtştırmemektır Daha acık bir anlatımla sendıkasız Işçı cıkarlon acısından eivenşlı bır toplu Iş sozleş mesın n varlığmı kobul etmesıne karşın sen diKa dışında Kalma konusundakı düşuncesın den en kuçuK bır odun vermeye yanaşma maktadır O halde sendıkal mucodelenın et kısmı ve bıreysel pazarhk yöntemıne ustünlü ğunu gorup kacul etmesıne karşın bunjn oIUTIIU sonuc'armcan, kendısme bu lerı hakları sağlavan sendiKaya g rmsksızın yararlan mnk ısteyen ışcı buniın bedel nı sendıka uye Bi ışçı ıle eşıt kcşullarda pa/'aşmalıdır Uye Işçnerın sendlKanın obur stkınlıklerınden de yararlanmast dayanışrrta odentısi tutarının uyelık odentısın n altınca belırlenrnes nın hoklı bır gerekcesı 0 arıaz Bu tur bır duşunce ne odertı, ne de uyelık ılış<ısı kavrcmtarı ıle bağdaşır Çunku sendikolı Işçınin borcu yalnızca odenti değıldır Kanırrvzca, bu yolla toplu soziesmeden yararlanarck sendıka d şmda Kalan İşcmın ^oz'sşme/ı bağıtla/an send ka ya uyeiık odent sme eş t lutar^a bır parasal katkıdo bulunması duşunceiermden ocun ver mej'e yanaşmaTiasın n karş'hğı olara< değerlendırıiebılır Sonuc o arak ana/asal guverce altında kı sendıka hakkı, her şeyden once ışçılerm sendıkosız yanı ışveren karşısında tek basia rına kalmaları ıc n degıl. orgutlenerek cıKor larını korumaları ve geUşt'rmelen ıcin vardır Bu yuzden ycsa koyucunun şc lerı sendıka dışında kolmaya değıl sendıkoya gırmeye 0zendırmes' sendlkaların gelışmssmı ve güçlen mesıni sağlavacak bır duzenleme ^apması ge rek r özel'ıkle de dayanışma odentısi gibl guçlü sendıkacılık ve sendlka ozgürlüğü ılke lerl arosındo du/arlı denge'er kuru'masını amaçlayan uzlaştırıcı kurumların duzentenme 3inde bır!"ci ılkeye ağırlık verılmes' s e r ekır Üyelık öder,;,sı tutarmda bır yararlanma ödentls! odenrnesmm Kabul edılmesl sendıkasız ışc nın top u sozleşme/l bağıtlayan sendıkaya gırmesını zorlayıcı deö'l. olsa olsa t6zen dlrıcı» blr etkı yapabılır Bu da Anayasa'ya ay kırı değll ters ne Anayasa gereğıdır öte yandan devletın kendi denetım olonaklonm tekrar ele aıması ve ysnı bır orgutlenmeve gecmesı zorunludur Şu an aa teknık personel ıstıhdamı umut vencı bır gorunumdedır lıaç Denetlm Şubesı kadrosun ca 66 eczacı lle 9 kımya muhendısı ve kımyager olmak uzere 75 adet unıversıte mezunu personel bulunmaktadır Ulkemızde henuı ilaç nitelık aenetım uzmanlık eğttımi bulunmadığı Içın deneyımli olan bu personel sayısınm koruna.osı gereklilığı ortaya çıkar. Son aylarda, ozelllkle ekonomlk nedenlerden dolayı lloc Denetım Şubesi'nden kopmalar başlomıştır. Bu durumun onümüzdekl aylarda da sürme•1 bekienmektedır. Çunkü şu onda 1520 bln TL maaş alan bu personele, Ilaç flrmalan 3540 bın TL unermektedırler öte yandan Şubenin 17 değişlk laboratuarmda gorev /apan bu personelln, plyasada bulunan ilaclann yılda blr kez denetlmlnl yapabliecek sa yKto oiduğunu vurgulomak tsterım Piyasa denetım çalışma.an dışında kalan obür işlevler de göz önüne alacak olursok, bu teknik Inson gücünün yeterslz kalacaâı soyleneblllr ilaç Denetlm Şubesl'nln daha birook sorunları ve ekslkıtklerl vardır. Blr kütüphane »oksurluğu, dunyada İlac ala nında oluşan gellşmelerln ve Otlımsel yazıniarın ızlenme oialağını kısıt'amoktadır Şube've ayıılan dar butce gerekll oraç ve gerecierın sağlanmasında olumsuz bır etmen olmaktadır. Fakat kanımca en onemll eorun, İlac Denetım Şu besı nın ozerk blr kuruluş olmasından kaynaklanmaktadır ilac denetım alonmdakl devle; denetımı bır butunlük oluş turmalıdır Fakat şu anda uygulanmakta olan sıstemde facğ ık Bokanlığı'mn bırkaç ku •uluşu bırden lloç denetımlnae yer almaktadır Bu orada Cevre Soğlığı Başkanlıklan bl le zarran zaman ılaç ve Ilaç hammcddesl orneklermın toplanmasında gorev yapmaktaa rlar Bu orgutlenme şeklınin sonucu olarak burokratık ışemle> uzamakta, zaman kaybı jluşmaktadır. Sıstemm en bü vuk eksıklığl İse merkezi bir eşgüdum yoksunluğudur. Örneğın piyasa denetımleri lcln hangl ilacm, ne laman ne ve reden alınacağının saptanması konusunda Ilaç Denetlm Şu besl de dahil olmak üzere. h'C bir kuruluşun sorumluluğu oa vetkisı de yoktur. Asiında bu onemll soruna yıllar once yoklaşım gosterılmış ve lıac Denetlm Şubesl'nın ozerk blr kuruluş olorok yenıden orgutlenmesl planlanmıştır Bu amacla Devlet liaç Denetım Enstıtusü'nun kurulması tum Kalkınma Planları'nda yerınl almıştır Son olarak da 4 Beş Yıllık Kalkınma Planı'rda Istanbul'da Devlet ilaç Kontrol Enstıtüsü'nun ku rulnası gundeme getırllmıştir. Fokat bugune dek Enstıtu'nün kuruiması ceşıtli nedenierle gercekleştlrı ememlştır. Ulkemızde Hac nitelık denetıminin terlı duzeyde yapılmadığı blr gerçektır Bu nedenle blr an once etkln blr orgütlenmeye gecllmesi zorunludur Devlet Hac Kontrol Enstitusu, ceşıt)r kuruluşlar ve kururtılor arasında paylaştırılmış gorev ve sorumluluklann tumünü kendl hunyesmde toplayacaktır. Örgutsel ve maiı duzeyde özerk oiaca< bu kuruluş, devletin tum ılaç aenetımı blr bütünluk ıcınde, duzenlı ve çok veterlı duzeyde yopılmadığı bır a, hastanede veya serbest olarak calışan doktor ve eczacılarla sureklı bır ıletışım icerisınde bulunduğu zaman "levlet Hac denetım sisteml >am bır işieriık kazanacaktır. 1931'den 1981'e Dek Değismeyen Şey... evlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren ın Erzurum da yoptığı konuşmadokı şu duşuncelerı llglmı cektı , ÇOk uretmeyen her sahada devam etmek mecburıyetlndeylz. Bu tena buğday ureticılerl geçen »»neye nazaran daha fazla bugeay urettıler Ama geiin gorun kı, buğday spekülatorleri dedığlmlz, buğdayı vatandaşların elınden alıp stok edenler, fazla kaıanç peşınöe hırsları doymavan kışıler, bugun vatandaşın elınden, fozla pora vermek sureiıyle bugdoyını alma çabas,ndadır'ar Ama aldıkları bu buğaayı zamanı gelince alo'.kları fıyafn ikı m'slme devie»e satmak ıstiyorlar Bunu geçen sene Y°Pt|!ar Buna musaade etmıyeceğız Vatandaşın ekmeğiyle oynatınayacagız. Onun ıçındır kı ceon tedbırlere gitmeden dışarıdan ABD'den buğday ıthaiıne karar verdık Bu mem'ekst bugdoy ıhraç edebılecek durumdcyken bu kışıler yuiunden buğday ıthal edılmesı cogru mudur? .. Arno cerekırse, onların ckılları başlarmo (jelmezse, ellerlndeki buğdaya el koyma çarelerı getırırız HOKSIZ kazançla herkes mucodele etsın Ondan sonro haksız kazonç sah p'.erı çıkıyorlar dıyor lar kı «komunıst olmuşları dıyorlar Işta komunızmı tiavet edenler bun'.ardır..» D ••• Sayın Evren'in yukarıdokı kon'jşması 24 temrr(uz gunlu Cumhuriyet te yayınlandı 25 temmuz junü «Ellı /ıl Once Cumhurıyet» başlıklı koşemıztie ise «Gazı ve Koylu» bcşııgı altırda su satırlan okudum «Eskışehır'de çıkan «Sakarya» refıkimize gore Gazl hozretleri Ittontıu) a teşrıf ederlerken Eskışehlr de bır muddet durarak halkla temcsta bulunmuşlaroır Gece saat bırde tren ıstasyonda durmuş, Gazı hazretleri bu tün Eskışehirlilerin kendlierlnl bekler durumda oldugu nu gorunce hemen vagonlartndan tnerek halk aratına karışmışlardır. Tuccardan Uluçayırlı Hason «fendiye bazı sorular tormuşlar, Hasan Efendlden zahlre tlcaretlnd* zarer ettlfli cevabını alınca orao'akllere şu sozierl söylemlş lerdır « Bu sene uriınumuz fazladır Bolluk mutlaktır Bu, hıçbır vakıt buhran demek değildır. Bugun Dunya buhranından en az muteesslr olan mıllet TurK mllleiidır. Yalnız şunu bılmek lazımdır ki, ortık eskisl gibı umumı harp (Birinci Dunya Savaşı) tlcaretl yopılamoz. Tıcarette çok kozanmak degıl, «aglam temlz kazanmak dusturu hakımdır. Zarar goren en zıyade Turk koylüsu dur ve bunu da hepımız goruyoruz, duşunuyoruz. Koylu hepmızın velınımetimlzdlr. 3u soylu unBu'un refahmı duşuneceğlz.» ArackıDiı Inanmıs Insan Gerek Mehmet AYD1N Emekli Yazın ööretmenl lusca Kurtuluş Savaşına gıriştıjjlmlz zaman Anadolu'da, yıllardır surup gelen savaş ar yuzunden yorgun duşurulmus, cahıl bırakılmış, toplurti6al Iş bolurnunden yoksun, obur dunya korkusu oltınâo tindırılmış, felsefı. slyasal ve toplumsal düzenl Ortaçağ'a ozgu bır rıa k topluluğu yaşıyordu Teokratlk re|lmin outun gereklerı yerlı yerınde ve bürokrat flücler lşbaşında olduğu lcm devlet asıl yetkiBlnl dınuen alıyordu. Hukukun llkelerl dmden çıkanlmakta, oile l»e dlnın buyruklarına gore kuruluyordu. Eğıtım ve öğretırn buyuk çoğuniugu ıle cmsel bir dızge altında yurutuluyordu. Ekonomık yapı cokrnuş, taorıkalor parmakla »ayııacak kadar oz, uiaşım bozuk, ureum bıcıml daha çok kırsal bir aile ışletmecllığınden oteye geçmlyordu U Ulkr/i bu koşullar Içmde ele alan Mustafa Kemal, akılcı ve çok yonlü blr programla toplumun butün ke«ımlerlnl tek blr ulkude bırleştırerek once vatan bütunluğunü aağladı. Boylece. 1922 yıl'nda yurdumuz dış duşmanlardan keslnllKlö temızlenmlş oldu. Arkadon, en başta duzen değlşiklığinden Işe başlanıp 29 eklm 1923'tö Cumhuriyet yonetıml kuruldu. Vatanın kurtarılması ve duzen değışiklığlyle de Iş bıtmıyordu. Ataturk hemen, yun çapında yeni ve ıklncl bır kalkınma eavaşı açata'K, toplumun yapısmı çogdaş duzoye yükseltm© atılımlanna g'rıştl, Bu amaçla tum kurumlar, kuruluş va orgutlerın yenılenmesı ve onlorın ulusal özla donotiıması çalışmalanna koyuldu ödün vermeKSizin devlet ve toplum hayatımıza, çagın gereklerın» uygun buyuk yenılıkler getirdl. Bunlar Içlrtde bıçtmael donüşumler yanında devrımcllık, lalklık, halkçılık, alfabe ve dıl gibl feodal yapıyı «arsıcı olon ana etkmlikler, daha buyuK ve koklu bır yor tutar Meşrutıyetten sonra kamuoyu oluşmuş, fakat ulusal blilno henüz kıtlelere yayılmarnıştı Bağımsızlık BOVOŞIBıreylerl kendl duyunc ozgurluklerma kovuşturorak; kurtarıp asıl billmın kıiovuzluğuna terketmektlr. Bunulusculugu da tMısakı Mılllı sınırları içenlnae »ınıriadin somuruculüğü cığm açılmıştır. Ataturk, «Tam bağımsızlık ve emperyallzmle savaş» Iıkesınden yola çıkarak, hem kendı ulusunun kurtuluşunu soğlomış, hem de dunyadak! kıyılgın uluslaro buyuk bır oncü ve özgürtuk sımgesl olmuştur. Dış polıtıkayı temellendırırken, tYurtta banş, dunyada barış» parolasıyla yurt savunması dışındakl savaşlarm yersızlığıni belırtmış, u!u6lararası ilışkılerde her zaman haklının yanında yer olarak, güdümsüz ve etkın bır yansıziık polıtıkası ızlemıştlr Devrımcıl ğı donmuş ve tek yoniü bir devrımcıllk değıl, her alanı kapsayan butunsel ve gelışkın blr surecler manzumesıdır Bellı bır alanda devrımol olup bır başka alanda tutucu kaımak, Atatürk devnmcilıâlyıe osio bağdaşmaz. Laıklık ılkesının dınsızlıkle hıç blr llgisi yoktur Or.un ana hedefı, devlet tıayatını teokratık oğe ve baskılardan soyutıavıp bagırrs'Z bır dumma getırmektır. B rey er ken rt GL\UPC c<.gurluk'erıne kavuşturorak. toP'umu kurumları va eg tımı dın n egemenlığınden kurtarıp asıl bılım n kıla;uzluguna terketmektedır. Atatork ekcnomık a'anda semave temSilcılertnln izmır Iktısat Kongresı nde agır bason eğılımlenne karşın, sermaye kesırrıi üe eme<cı kesımı orasında bır derge rejimı kurmuçtur Deı/ etın bunyesinde halk Irades. VÖ ulu3 egemenı gıne en, yüce değert vermlş; ulusculuğu da ıM sakı Vıllı» sınırlan ıçrsınde sımriamıştır A'aturk e gore bır ulusun maddı yapısı kadar oznel yapısma da buyuk onem verılme' d r Bu yapı İse dıl, tar.h ve sarat ku turjyle kuru'Jr Bu nedenle, Türkun &es \e dıl yap.sına uv3un 0 mayon Arap clfabesl degıştınlıp yerıne Lat n kokenll Turk Alfabesl getırıımıştır Akadan Tark dıtı tarıhl ve sanatını ulusal benhçıne kavusturmak lcm de cok yonlu bıllmsel çolışmaıa'a g rışıimıştır Atatjrk un uygarlm arlayışı da ozgün bır nltelik ıaşır O. uygarriğ Zıya Gokalp'ın an'adığı gibl teknoiOji, yaşavış ve yontemleı manzumesl bıçlmınde anlamıyor ona daha genış bır oz katılmasını Istiyordu Ataturk e gore uygarlık teknık gelışme ve ono bağlı oge er yanında, bır duyuş ve düşunuş düzeylnl de lcine a.ır Kenalızm, dunya slyasal torıhınde bliımsei b'r öğfet durumuna get ntmemışs© de Ataturk'un genış uy gulamaları ve unlu Soylev ındexı temel duşünceler. bugunku Uçuncu Dunya adı venlen devletlerm genel telsefelerını belırlemekted'r Yazık kı. Atatürk oldükten sonra Ataturkcülugun devrımcı ozunden epeyce öduner verılmiştır. Daha ılk tırsatta polıtıkacılarca lalkllk II xes acıkca cıSnerverek haik katında aiabıldığ ne blr dın somurucu'Uqu çıgır açılmıştır. Ataturk'ün eserlerlnı oe' ştırmek O run devrımler'n) ve hep gelecege dö nuk duşun ışığını bılmclı anlamaya bağlıdır Bunun ıcın ise O'na yürekten ınanmış ulkucü ınsanlara ge rekseme vardır^ lacın 6z blr tonımı «Hostalıkların tedavısl, onlenm6sı veya teşhlsı amacıyla kullanılan ve yararlılığı kesm olcrak saptonmış maddenin farmasotık şeklı» olarak yapııabhir Insan ve toplum soğlığında Ilacın konumu ve oneml uzerıne ayrıntılı olarak durmaya gerek yoktur sanırım. Öle yandan ulkemlzde ıla Lin uretimınden uket mıne kaÜLKEMIZDE ILAÇLARIN NİTELtK oor olan sureç ıcerısınde pek DENETEMİNİN YETERL1 DÜZEYDE vok sorumorı lcerdığı de. arYAPILMADTĞI BIR GERÇEKTIR. BU ! H kcmuoyunca gene! çızgıieı.yle bılınmek^dır Bu sorunNEDENLE BIR AN ONCE ETKIN BİR arın başında da ilaclann IsÖRGÜTLENMEYE GEÇÎLMELİDIR. tenılen etkıye sahip ve guvencelı olorak uretılmesi ve tuket'clnln kullonımına sunulması, Arif SARIYILDIZ/anı ilaclann nltelik denetıml ,kalıte kontrolu) gelmektedır Reflk Soydam Merkez Hıfzıssıhha EnstltÛBÛ Bır Ilacın en etkln danetıml llao Kantral Şubesi Eczacısı uretildıklerl yerler olan ılaç fobnkaları ve laboratuarlarınoa yap'lır Ilacın hammoddesl bulunmuştur Ve red oranı % 1714 Ilacın pryoso denetimi ya ve ambala| malzemelerlnln de 43,4 tur. Blr başka deylml» yok Dilmışken; 1979'dO 5B5, 1960' lletımıyle başla/an bu Işlem, taşık her 2 lloctan 1'ınln plya de 788. ve 1981 yılmın Ilk 5 uretım suresmce ve en son baya çıkortılmoları •akıncolı oyında 431 Itaçın denetlmt ya olaraK da yapımı b'tmlş Ilacın bulunmuştur. Bu değerier, Ilaç pılmıştır. Plyasada satılan Ilaç cenetlenmesıyie sona erer tıfrnaiorının ruhsot olmak o &ayısmf"23 bftr ot<Irak"?bbar Dunya Sağlık Örgütü ilac sa rr.acıyla Imal ettıklerl Hac or edersek; orneğln 1980 yılı borayılnm uyması gereken koşul neklerlnl blle Istenllen nltellk yunca her S ilaçtan «adece ları behrlemlştır Ve bu koşul te yapamadıklarım kanıtlamak 1'lnin piyasa denetimlnin yaların boşında da, ılaç denetı pılabıldigı sonucu ortaya cıktadır. mını yopocak bırımler olan ana maktodır. litık kımya ve llao nitellk de Piyasa Denetimi Piyasa denetlmlerlndekl bu netım laboratuvarlanmn, İlacdOzensiı Işleyişe karşın, son Sağlık Mudurluklert veya HQ beş yıl içertsınde olumsuı bulu lann urettldlklerl bölumden oyrı blr yerde olması ve ayrı kümet Tablplıklerl tarafından nan lloç oranı ortalama %16. blr teknlK personelce yurütul ılaç fabrıkalarından veya ecıa 3'luk bır degere ulaşmaktadır rrıeaı llke«l yer almaktadır Fa iıelerden toplonan llao örnekle Yani denetımı yapılan her 6 kat yapılan oraştırmolar, ulke rl Ilaç Denetım Şubesı'ne ana ılactan 1'ınln pıyasada satılmızdekl ılaç uretım kuruluşla lıze gonderıllr Bu ışlem devle ması. zararlı etkılerı veya terının %80 ınln bu koşullara uy tm pı/asa denetımldlr. Ulkemız oavide yarar sağlayamayacak nltellğl lorı gerekçesıyhe uygun görtılmadıklarını, yanl İlac nltelik aekl l.aç üretlmlnin denetlmlnl uygulamadıklonnı gozonüne alınırsa etkln b r pi memlştlr Örneğln, 1981 yılının ortaya koymaktadır Gerl ka yasa aenetım sistemınin gerek iık beş ayında anallzl yapılan lan keslmde ise nitelık dene ı lığl tartışılmaz Fakat bu ge 431 ılactan 81 taneslnin tükettm çalışmalan yapılmakta, rekllllğın henuz yeterll duzeyde tıcıler tarafından kullanılması ama Dünya Sağlık örgütü'nun 6ağlanamamış olduğu da blr sokıncalı bulunmuş olup, oran kurallcrına ve gelışmlş ülkeler gerçektır Bunu engelleyen en %18.8'dlr Bu değerler gercekoek| etandartlara uymamakta onemlı etken olorak, ruhsoth 'en ook yuksektır ve ulkemızoır. tNiçln ilac Iırmalan nıte naç sayısınm 20 bının uzerın oe Ilacın ne şekılde üretıldıgı'ık denetım çalışmalanna llgi de oluşu ve bu ılacların 34 nın en somut kanıtıdır. duymomoktadır?» 6orusunun I bınının pıyasada bulunması Yan) lloc 80yı8e tek bır yanıtı vardır. ilac gosterllebılır Ne Yapılmah? fırmalorı kâr getlrmeyen, Oste 6ının çokluğu, devletın deneTum bu olumsuz tobloya llk az da olsa yatırıma gerek tım olanaklarını zorlamoktakorşm ılaç firmolannın nitelık gösteren boyle blr çolışmadan dır. denet m çalışmaıarına ilgl duy kacınrnaktodırlar Ve bunun so Plyasada bulunan İlaclann madıkları bır gerçektır. İlac nucu olarak da, birçoğu glzll kalan. pek azı ise ortayo cı yıida en az bir kez denetlen ureticiiennın geneldekl tavırkan ve toplumda derın yaralar Tıesi gereklldır. Buna karşın ları, ılaç üret rninın kendl teoluşturan olaylar meydana gel prya8a denetimi Içm liaç De kelıer nde olması, fakat ilaclaretim Şubesi'ne aönderilen I nn denetımlerını (ama etkın bımektedlr. laç sayısı »on beş yıl Içensın c mda değıl) devletın yapmasıae 3054 tur Yanl blr yılda ya dır Bu duşunce tareımn değış Devlet Denetimi tırilmesl gerek r Şu kabul edıl Ankara'dakl Refık Saydam pılması gereken kontrol sayı melıdır kı, ilac konumu geregı Merkez Hıfzısıhha Enstitüsü sı ancak beş yılda doldurula tum ekonomlk tstemlerm uzebünyeelnde blr ilac Denetlm bılmiştir. Ote yandan piyasa r nde ele alınmalıdır lıaç Işve denetimi Içın toplanan llaçlar Şubesf vardır Bu şube devlereılerı obür tüm ma'lar gıbı tln Ilaç kalıts denetiminl ust orasmda uyumsuzluk vardır Örneğın <A> ılacı beş yıl Içe ılacların nitelık denetımlennın lenmıştlr Gorevlerl arasında; re en etkın olarak uretıldıği tuhsat ve pıyaso denetımlerl rısınde 10 kez denetlenlrken »erlerde yapılobıleceğınl 1yı bı hastanelerde kullanım suresl fBt iiacı bu süre lcerlsmde hıç analıze olınmamıştır. Pl lırler Bu nedenle 1262 sayılı geçmiş İlaclann etkinlik devasaya ılaç uretıcılerıni nitelık netıml bılınmeyen maddelerın yasa denetıml yapılan Hac oenetım çalışmalanna zorlayıİse, son analizleri, devlete bağlı kuru ların sayısında cı kesın hukumler konulmalımş'ann Ihale lle aldıkları İlac yıllarda büyuk bır duşuş go dır. ze çarpmaktadır. 1978 yılındo ların denetimlerl va, bulunmak tadır. iloç denetımindekl onem lerl acısından buroda Ilk ıkısıne değinmek Istiyorum. I ilaclann Nitelik Denetimi ••• 1931 yılı Dunya kcpıtalızmınm büyuk bunalımmır ık ncı yılıdır. Turkıye 0 bunalımı büyuk Ataturk'ün yonetımınde «devletcılık» llkesmi Işleterek otlatmışu Hlç kımseden borç ıstemeden ustelık üretımi arttırarak ve borc odeyerek bunalımı aştık. Ancak ılgınc olan nokta şudur 1961 de ve 1981 d« «Umuml harpı tlcaretlne he t/eslenenlenn «MIIIMln ekmegıyl» oynamaya kalkışmalan» bır roslantı mıdır'' 3ır ulkenin buğday uretıml yeterll duzeyde İse klmler ekmekle oynayabılırler? Ve yarım yüzyıl lcinde neden bu soruna bır core butunamamıştır? Bu yozıda bu eskl soruya yanıt verrnektense 193V den 1981'e değın uzanan blr derdın çercevesinl cekmekle yetınmeyı yeğlıyoruı. 1981 CumhuriYet 29 TEMMUZ 1931 MAARİFTE TERFİLER Maarö Vetaleü blrtocı smıf umuml mufettışlenj^en taaınnuş bedea ter bıyecımız Selutı S ı m Bey le, Salıh Zeıti, Besım ve doktor Celal Bejler başmUfettlşlige terfl efmişlerŞiddetll sıcalüar insanlan daha hafil glyinmeye mecbur edlyoT Tabistın bu zorlam«sı gıyinışı tabıı Uge dogru goturuyor. Istanbul'da yuleeİK hararet11 havaiar hanımlan da çok bunaltmış, senalemelt ve daha az terlemek içm çareler aramak zorun da bıraKmıştır. Ceketsız dolaşan erkeklere karşılık Bır kaç gün ervel şehrimıze gelen Amerıka'lı ta Venedik'e hareket etmışlerdır. Vapur Çanalütale' den geçerken duracak ve talebeler ÇanaKkale Boğa zı'nı bir sahıldec doğer sa hılıne yüzerek geçecekler lebeler dün BVIU vapurla dlr Seltm S ı m Beyla arkadaşlannın bftrem derscesl bu suretle 4'ünoU d> receye aslv maaşlan da 80 llradan 90 lıraya çılcmıştır MEVSİM MODASI! iadırüar arasır.da da. l>lr çorapsızlık modası beş gosterrtuş ve gaüba tasar rufa da faydası olan bu lş bır haylı alıp yüruınüştUr Mesıre yerlerir.de, sayfıye lerae hana şehrtn en kalabalık yerlermde kısacık b.r topuk çorabıyla ıtyalın kat» gezen hanımlar pek çoğalrmştır. KONUK TALEBELER GİTTİ dlr Amenka'b talebelet şımdıye kadar şehrımıze dort deîa gelrnışler ve her defasında Çanakkale 80ğazı'nda vüzmüşlerdir. BU tun bu jıızmelerde elde et tıkaerl en 1yi netıce 67 da kıkadır İlac Flrmalan tarafından plyasaya çıkartılmak Istenen bir llao, öncelıkle Sağlık BokanlıÖı büryesmdeki ıRuhsat liceleme Komisyonu»nca kuramsal düzeyde ele alınır Bu komısyonca uygun gorulenler İlac Denet m Şubesı ne anaIze gonderılır Burada şu nok tayı belırtTiekte yaror goruyorum Ruhsat denetıml. devletın Ilaç denetımınde bırincll oerecede öneme sahıptır. Doğa| olarak ruhsat ıçm analiîe gonderılen 1 ac örneklerinın uretıcl lırma tarafından stanaartlora en uygun nltelıkte vapılması gerekır Fokot pratikte bu olgu yetermce gerçek'eşmemektedır Nıtekım. son 5 vıl ıçerısınde ruhsat içm baş »furusu yapılan ilaclann ortaloma %31,7'si yapıian analızler sonucunda reddedılmlştlr Örneğın. 1979 yılmda ruhsat lcln İlac Denet n Subesl'ne gelen 152 llacton 66'sı olumsuz Ruhsat Denetimi Maliye Bakanlığı HESAP UZMAN MUAVİNLİĞI GtRlŞ SlNAVt Maliye Bakarüıgı Hesap üzmanlan Kunıiu"nc« 7 y 15al pazartesı gunü saat 9 30'da AaKara, Istanüul ve mir'de Hessp Uzman Muavınlıgl gırış sınavı »çüAc&ktu Smava katılabılmelt ıçın; a) Devlet Memurlan Kanunucua 48'ınd maddestode yazılı nltellklere sahip ounalc. b) 11.1981 tarlhiode 35 yaşms doldunnanuş Dulunmatc c) Sıyasal BUgüer, lk.tısat, Hufcui, tşletma »e taatt îlımter Pafculteîen üe Ürtısadi ve Titari îlımler Pakül te, Akademi ve Vüksek OkuUan veya bunlara eşltUJl MÜU EğıUm Bakanlığmca kabul olunan benzen yabaacı Fakülte veya Yüksek OkuUarm binnden raezurı olmak ger«lc.r. Sınaviara glrlş şartlanıu ve sınav Jconulannı gösteren broşür, yukanda ısımlert gcçen öğretim Kunımlannaaa re Hesap Uzmanian Kurulu Baçkanlıgı lle AnKara, tstanbul ve tzmır Grup Başkanlıklanndan sağlanaDillr tsteKülenn en geç 21 ağustos 1981 ffontf akşarrana kadar Maliye Bakanlığı Hesap Uzuıanian Kunıl'j Başkanlığı, ANKARA adresıne belgeleri üe biıUkte fazüı olarak başvTirmalan gereicit. Cumhuriyet Sohlbl: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık T A Ş adına NADİR NADİ Genel Ycym Müdüru HASAN CEMAL Müessese Mudürü EMINE UŞAKUGIL Yazı Işlerı Muduru OKAY GÖNENSIN Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecllık T A Ş . Cağaloğlu Turkocagı Cad 39 41 Posta Kutusu 246 ISTANBUL Tel.: 20 97 03 • • • BÜROLAR1 ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENIŞEHIR Tel 17 58 25 17 5866, Idare 183335. İZMIR: Hallt 2iya Bulvarı No 65 Kat 3, Tel: 25 47 09 1312 30 ADANAi Ataturk Caddesı Turk Ha^a Kurumu IşHonı. Kot 2, No 13, Tel 14550 19731. t AKVt M » tmmk 345 Gflneş 551 TEMMTCJZ 1981 Ö^le 1320 tklndi 17 18 Alcsam 2029 Ytttm 22.19