Katalog

1 Cumhuriyefr OLAYLAR v e G O R Ü Ş L E R 5 HAZtRAN 1981 Yenl Fransız Cumhurbaçkoni Mltterrand*m Önlö romancımız Yaşar Kemal'l Parls'te yapılan boskanlık törenlne cağnloması. yalnız y« zınımız lcin değil, genel olarak kültürumöz v» uygarlığımız lcin saptoma değeri taşıyan fenem II blr olaydır. Blr Turk yazannın onurlandınlma.» sından elbette Svünc duyarım, nlteklm sosyallst partisl liderl Mitterrand'ın gecen yıl Parl» televizyonunda yaptığı blr konuşmada uzun ıw xun Yaşar Kemal'ln romanlarından söz etmesl lle de Svünmüştüm, ama konu, blr vabanet •lyaset adamının blr Türk romancısını beğenmesl blclmlndekl blr değerlendfrmeyl asan btt nltellk taşımaktadır bence. önce sundan M Türk yazını uluelararası değerlnl en genls. en güclü olarok Yaşor Kemal'ln adında odaklamaktodır bu olayla, ama bununla bltmiyor, Baş kan Mitterrand'ın cağrılıları arasında bulundu ğunu duvduğum Amerlkalı oyun yazarı Arthur Miller lcin durum hlc de böyle değlldlr sözgellşl.. Cünkü Amerikan yazını Fransa'da (Avru pa'da) çok lyi blllnen blr yazındır, onun yasayon temsilcllerl lclnden Başkan Mitterrand blrlnl secml$ oluyor, o kadar. Oysa Yaşar Ke mal, başarısı lle yalnız kendlnl değll, TOrk yazımnı da dünya capında varlamış olmakla ook değlşlk blr anlom kazandırıyor bu olaya. Dunyada bir Türk yazını vardnr artık. Ama, tYoşar Kemol'den başka, yabaneı dillere cevrilmiş yazarlarımız, ozanlanmız yok mu?...ı sorusu, haklı olarak ortaya atılablllr burada. Var elbet. bunların yapıtları da cevrll diklerl dlllerln yazın cevrelerlnde beğenilmiş, fivülmüş, değerlendlrllmiştir.. Örneğin Nâzım Hikmet'ln dunya capındckl Onünü nasıl unu tabilirim?... Ben. glttlğim yabaneı ülkelerde. cTürk deylnee Atatürk lle Nâzım Hlkmet'l blllrim sadece» diyenlerle karşılaşmışımdır.. Türk yazını hic de billnmezük lclnde değildl elbet. coğdoş ölcütlerle değerlendirilecek nlce ya zarımız, ozanımız var.. Her yerde beğenllecek, sevllecek bu başanlı yaratıcılarımız arasında Yaşar Kemal, dünyadakl okurlannın kafasında bir Anadolu imgesl yaratmayı bllmekle slvril Dünyaya Açılan Yazınımız Mellh Cevdet ANDAY mfştfr.. Burada onun efoştlrfstni yapacaK d« ğlllm, niyetim, bu olay dolaymlyle, Yaşar Kemal'ln yetlsmeslnl aağlayan klml toplumsat ko sutlann olusumuna blr gözatmak. Yukarda cAnadolu Imgeslı sözönO kulian dım, aşağı yukarı yüz yıllık blr gecmişl olan romanımızda Anadolu Insanının yerl gercl o! dukca esklye uzanır, ama o llk örünler Anadolu "y a Istanbul'dan bakmak nitellğl lclnde sı kı$ır kalır. Başka türlti de olamazdı.. Anadolu' yu, blr yabancı glbi uzaktan değlı de, onun blr Insanı olarak ele almak lcin. toplumun uluslas ma sürecl lelne girmesl. yurt kavrammı algıla ması gerekll Idl. Gecen yazımda da bellrttlğim gibl. yurt ve ulus blllnel, bellrgln olarak Atatürkie uyanır. Öyle kl, Mustafa Kemal. buyük Işlne başlamak lcin Anadolu'yu secer. Hele Istanbul hOkumetlnce l$lnden atılıp slvfl glylndlğlnde o bir surgündür ariık, gercek yurduna. uiusunun yurduna sürgün düsmüştur.. Burada bence en önemll olan, Mustafa Kemal' In, savaşımını ve savaşını Anadolu'da temellen dlrmesldir. lctenllkll bir Anadolu sevdalısıydı O, sürgünu sevdi. Ankara'nın başkent yapılma sı bunun kanıtıdır. O zamana değln Istanbul'un egemen olduğu ulkeye, llk kez Anadolu «I koyuyordu. Efo$ka blr ömek Dzertnde de durmodan oeoemeyeceğlm.. Cevot ŞakhTn (HallKamas Balıkcısı), sürgün yerl olan Bodrum'u §evmesl olayından tözetmek Istlyorum.. Blr zindan yerl olarak bllinen bu kenttekl sOrgön ce zasının bltlminde Cevat Şaklr Istanbul'a dönmez.. Tek başına blr olay, bir rastlantı değlldlr bu. Yenl Türklye'nln yurdu ve ulusu var oluyordu. Köy Enstitülerl, bu sürecln en bellrtl cl oluşumlarından blrldlr. Köy Enstltülerlnden yetlşen aydın gencler. Anado!u"yu blze llk kez kendl lclnden gösterdiler. Başka blr deylşle, toprak dillenlyordu, blr konu deflll, blr dlldl artık o.. İşte Yaşar Kemal bu yenl dllln Orönö olan blr gercekllktlr. Onun başka blr dönemde cık ması düşünülemezdl, bu bakımdan romanlarındakl Anadolu İmgesl. hattâ yazın sınırlarını aşan bir kültür nlteliğl kazandı. Dunyaca billnmez oian Anadolu, böylece bütün dünyanın il gisinl topladı.. Ben Yaşar Kemal'ln başarısını bu surec lclnde değerlendlriyorum.. Arthur Mil ler, eayın Mitterrand'ın sevdiği, tanıdığı bir Amerikan yazandır, fakat Yaşar Kemal. sanı yorum kl, onun lcin Anadolu idl. blr öğrenme IdL Yaşar Kemal'ln nerdeyse bütün dlllere cev rlidlğinl billyoruz, Nobel ödulöne aday olduğunu da. Ama sayın Mltterrond'ın onu başkan lık törenlne cağnlmosı, eankl bütün bunlardan daha önemll bir nitellk taşımaktadır.. Çünkü boylece Türk yazını, büyük blr batı ulkeslnln baskanı aracılığı lle kendinl dünyada tanıtlamıs oluyor. Bu mutlu olaydan ötüru Yaşar Kemal'l ne denli kutlasak yerldlr.. Ostelik bu olaya yapıtlarının etkileyicl gücü lle yol acan yazarımızın blr Anadolu cocuğu, köyden, halkın arasından cıkmış olduğu gerceğl, yalnızca toplumumuz lcin olumlu blr değer yargısını bl Cimlendirmekle kalmayacak, sanımca halk kaynağının her ülke lcin yaratıcı özüne yenlden dlkkatlerl cekecektir. Yaşar Kemal'l yetls tîren İşte bu so| yaklaşımdır.. Payitahtın sürgün veri olan Anadolu, ancak böyle blr sol yaklaşımla insancı gücünü tanıtlayabllirdl. Ulu sal alanın uluslararası nitellği bu gercekte glı lldlr. Garcla Marquez'ln de Paris'tekl cağrılılar arasında bulunduğunu okudum.. Hayran olduğum blr romancıdır Garcia Marquez, ancak bütün Lâtin Amerika yazarları gibl, o da büyük bir gecmişi oian İspanvol dil ve yazınının kalıtımcısıdır. Blzim dılimiz Ise, yazık kl, öylesl ne bir vaygınlık gücüne erememlştir.. Büyük batı dillerine cevrilen yazarlarımız, ozanlanmız ancak o dilleri iyl bilen sovdaşlorımız, ya da o dilleri İyl bilen soydaşlarımızın Işbirllfll ettiklen yabancılar eliyle dünyaya açılabilmektedirler. Umudumuz, beklentimiz. o büyuk batı dillerinin yaygınlığına ermesldir. Bu Ise, yazınımızın merak edilmeğe değer oiduğunun anlasılmcsı, kabul edilmeslyle gercekleşeblllr. Nâzım Hıkmet gibi. Yaşar Kemal gibl, dünyaca benimsenmiş ozanlar, romancılar yetlştlren bir yazın ergec bu umuduna kavuşacok, Türk dlll büyük diinya diileri arasında yerinl alacak tır. Çünkü blr yazın yapıtını koynağından 6zümsemek, onu ceviri yolu lle tanımaktan çok daha büyuk zenginlikler kazandırır. Demek bir dili tanıtmak, blr ulusu tanıtmaya eşittir. Ne mutlu boyle yüce bir amacı gercekleştirme yolunda olan yoratıcilara. Bir Hukuk Sorunu arJa. dergisinin 30 mart 1981 günlü sayısmd» «hukuk» bölümünde şu yaa yayınlandı: «Suçun işlendiği zamanda mevcut olmayan bir kanuts daha sonra çıkarsa önce işlenmtş suç İçin de uygulanır mı?» Bu sorunun cevab» 11 mayıs 1980 tarthinde yazümış bir yazıdan dolayı 1,5 yıl hapse mahkum oİ2n gazetecLUtfU Oflaz'ın durumuyla ilgüi olarak arandı. Ama hiçbir hukukçu mevcut kanurJar İçinde Lütfu Oflaz'ın durumunun ne olabüeceğir4 soylemiyordu. Lütfü Oflaz da kime müracaat edeceğini bilemeden hakkında verüen kararm ne hal alacağını, nasü kesinleşe ceğini beklemekteydi. Olay, 11 mayısta cereyan etmiştt Ceza Kanunu"nun 2. maddesi şöyle dlyordu: «Bir cürüm veya kabahatln işlendiğl ramanm kanunu ile sonradan neşir olunan kanunun hüirümleri birbirinden farkh ise, failin lehine olan kanun tatbik ve infaz olunur.» Ofla8*ın yazısı yaymlandığı «aman her türlü c e a lçto temyiz hakkı vardı. Ama 12 Eylül müdahalesinden sonra Ulkeyl içinde bulunduğu tedhış havasmdan bir an önce kurtarmak isteyen MGK yonetımi tedhiş iîe kendine özgü yeni kurallarla mücadele edebilmek için çeşit1 kanunlarda değişiklikler yapmıştı. 1 Bunlar arasında da 3 yıldan az hapis cezalan İçin temyiz hakkının kaldınlmış olması da vardı. Lütfü Oflaz 17 şubat 1981 tarihinde Türk Ceza Kanunu'nun 142/3 maddesine göre 1,5 yıl hapse mahkum oldu. Böylece bir kısım hukukçu temyiz iıakkının olmadığını sbyleyebüiyordu. Oysa 142. maddenin 3. lUtrasına gore degıl de 1. fıkrasına göre mahkum olsa ve 7,5 yıl hapi3 cezasına çarptınlsa bu hukukçulara göre temyia hakkı nü kavuşacaktı. Y Piı Topkapı Sarayı Kemal TÜFEKÇİOĞLU Emekll Ord. Albay ısa blr söre önce tarih hazinesl Topkapı Sarayı t rıhı gunlerl yaşcdı. ilkl, İstanbul Gazeteciler Cemlyetı'nin gercekten titizlıkle tertiplediğl BASINDA ATATÜRK sergisl, ve Basın Serglsl'nl acmaya gelen 6ayın Devlet Başkanrnın. Saray'ı gezmesl, Iklnclsi İ8« bir hafta süren BİÜMSEL SEMİNER'dlr. Basın Sergisl takdlre değer. Sergl acılısındon sorv ra sayın Devlet Başkanı Evren'in Sarayin Harem bdlümünö görmeyl dılemelerl Ozerlne. bu Incelamelerinde e«kl blr sllâh arkadaşı olarak ben de bulundum. tTopkapı Sarayını Sevenler DerneSI uyesl» olarak kendllerlne Harem'ln özelllkle III. Osman köskO lle III. S«llm dalr«l«lerlnln harap ve lc'er acısı durumunu M0z« MudOru II» beraber gösterdlk. Kuşkusuz başta Devlet Batfcanı o!mak ÜZBTB Konsey Oyelerl bu harap ve pertsan holden cok uzöntfl duydular. Cunku Horetn'ln ozelllkle bu b6IO* mu her an cökecek durumdadır. Blr cok bolümler» ls« yılların kav hallne getlrmesl nedenl lle (Tann korusun d«veceğ'm) en kücük bir Ihmalde blr anda yanar, blr tarih hazinesl kül olur. Topkapı Sarayı tallhstt blr soraydır diyebillrlz. Cünkü 1856 yılında Dolmabahc» Sorayı1nın yapılması ve padlşah lle earay takımınm bu tarayı terketmesl ile başlar Ihmal ve bakımsızlık. llglslzlik. Cumhuriyet dönemirde en cok llgllenen BOyük Atatürk olur Devlet Başkanları lcinde. cTekrar geleceğlm, her yerini bana gösterin Kemal» bu/ruğunda bulunduğuno göre bu talihsiz sarayla llgllenen Ikincl Devlet Başkant da aayın Kenon Evren'dlr. Sarayın talihl, Atatürk'ün Muze hallne getlrmesldlr. Ancak tolıhsizliğl de siyasal Iktldara bağlanmasıdır. Teessürle şunu belirteylm kl. blllm adamı blr docent dışında, şu günlere kadar gelmlş gecmlş Iktidarlann llglII bakanlorı hic llgilenmemışlerdlr. Oysa Ayasofya lle durmadan llgilenmlşlerdir. Yazık kl bu llgl yanlış ve tere bir amactadır. Bu amac sömürüdür. Blz yine konumuza dönelim. Bu tslıhsız Sarayın kurtarılması (Asiye Nasıl Kurtulun piyasl kadar acıklıdır. Kısaca önerimiz şudur. Saray. Dolmabahce ve SbOr saravlar gibl, Mılll Saraylar statüsüne alınarak Meclls'e baâlanmalıdır. Gişe gellrl lle blr döner sermaye durumuna getinlir ve de Mılll Saraylar özerk blr genel mudürlük kodrosuna dönüştürülür Ise, sanırım Topkapı Sarayı kurtulur. okurlardan.. Milli Eğitim Bakanına mektup TOrklye Cumhurlyetlnl kuran en büyuk Başöğretmen Ulu Önder Ataturk'ün 100. Dogum yılını cok buyOK eoskuyla MGK ve hOıcünnetimiz yönetlminde ulusca kuıiadık. Ylne bu mutlu yılda. gercek Ataturkcü ySneticlleılmlzln Inanc ve lcten calısmalarryla, aydınlıfia yönellk okunra yazma seferberllğlne gjrdlfc ve basarılı da olduk» Ancak, bu olumlü coltsiTtalarla celişen blr olay var. Sayılan 15 bln kadar olan Türk ce, Sosyal Bllgller, Matematik v* Fen Bllglsl oğretmenlerlnln taylnlerl. kadrotuzluk nedenlyle yapılamadı. Efu oflretmenlerln devletlmlze olan ma II yöku. oenel bOto* lclnde vuzde 0,15'd:r. yanl blnde ikiden az olup. cok kucuktur.. Bu öğretmenler, ülkemlzl cok büyük blr ucurumun kenarında düzluâe cıkarıp kurtaron 12 Eylül harekatı saye slnde, anarşl terör v» kan Oftlunun lclnden tertemlı cık* masını bılmiş, co<ju nlşanlı kız, erkek, blr coğu «vll ve çolukcocuk sahlbi. Su anda bu hallerlyle boşta gezen, hâlâ anababa para sıyla yaşayan başları eğik, öğ retmen diplomalı gencler. Hısım akrabolarıyla blrllkte bu üzüntülü nufus yarım mllyon. Bu gencler, öğretmenllk yapmak lcin Eğitim Enstltulerine girdller ve öğretmen oldular. Bu okulların amacı yalnızca öğretmen yetiştirmek.. Ûlkemizde personeı alımında genel tutum şudur: öğret men kişiler Mlllı Eğitim Kurumları dışında (öğretmenlik dışında) görevleadirilmezier.. Bu 15 bln genc öğretmenln lclnde, son zamanlarda yetişmelerl gereğl yetersiz olanlar varsa, böylelerl stalverllk dönemlerinde sıkı blr denetım sonunda ayıklanıp, temiz leiebillr. Sayın bakanım, yukanda coğunu blldiğlnlz ve takdlr buyurduğunuz tüm gerceklerl carpıci blcfmde özet olarak sunmaya calıştım. Bu konunun olumlu ve sevindirlcl olacak blcimde cözümünü yarım milyona yakın yurttaş sabırsız lıkla beklemektedır. İstekler!mizin tersl de oısa, yine de bokanlığınızjn resmi bir lama yapmasında bOyök yararlar vardır. Taylnlrrt bekleyen blr öğretmen babası Bir kısım hukukçu ise Lütfü Oflaz'ın suç lşlediği tarihte mevcut olmayan bir kanunun kendisine uygulanmasmın mümkün olmayacağı görüşündeydi. Ama bu hususu aydınlığa çıkaracak mekaruzmarun nasıl lşliyeceğini, Oflaz'm hangi kanunl yoUardan gitmesl gerektiğinl kimse bllemiyordu. Gazetecl Oflart oe»yı îstanbul Sıkryönerim Kom» tanlığı 3 Noiu Askeri Mahkemesl vermistl. Oflaz hutaık» çulann çözümleyemedlğl bu durumu Istanbul Sıkıyönetim Kumandanlığı'na bir dilekçe lle blldirdl. Konu ancak komutanın direktifiyle askeri hukukçular taranndan inoelendiği takdlrde aydınlıgs çıkabüecektl. Yankı'da ba y«xmın yayınlsndığı günden bu yana ild ay geçtl. Konu Inceleniyor. Ve Lütfü Oflas bekllyor. Oflaz, genç bir gazetecl, blr köşe yaandır. Mesîeğinln llk yülannda olağanUstü bir durumla karsuaşmış bulunuyor. Ne var kl bu olağanüstü durum yalma Lütfü Oflaz'ı değil herkesi CgUendiriyor. Çünkü genel ve temel hukuk kurallanna lllskln bir sorun gündemdedir Ceza hukukunda daha sonra çıkan blr yasanm geçmişl kapsaması (makable şamil olması) olası değildir. Ancak daha sonra yürurlüğe gıren yasa, eski kanuna oranla sanığın yararma durumlar yaratıyorsa is aeğisir. Bu temel kural evrenseldir; ve lnsanlığın binlerce yülık deneyimleriyle ulasürnıs bir llkedir. îster Pransa'ya gldelim lster Ingütere'ye, lster Amerika"ya; ceza hukukunda bu kurallar karşımıza çıkar. Bir mahkemede verilen karann temyiz edilebilmesl îse (hele ceza hukuku». da) kaçınılmaa blr hukuk prensibidir; bir adalet aigortasıdır. Lütfü Oflaz'ın davan Ustelik basın ve fikiı konusunu guodeme getiriyor. Böylestae olaylara yumuşak yaklasnnlar, tarü ve etkili sonuçlar doğururlar. Türkiye'de terör ve anarşinin yaratöğı gerillmler yıımuşak ve sağduyulu yaklaşımlan zorlaştırmıştır. Belki de terörün amacı buydu. Hukukun temel kural ve llkelerlnin titizlikle ve özenle korunması, terör ve anarşinin amacına ulasmasını engeUiyecektir. Olaya bu açıdan bakıldığında Lütfü Oflaz'ın davasında ne yapılması gerektiğini bulmak kolaylaşır. Gazeteci yazarın dava dosyası, hukukuıs genel kurallanna göre adaietin terazisinde yeniden tartümayı bekllyor. K Atatürk Köprüsü'nün üzerine Önderin adı yazılmalı BUyüi Atatüriiln doğumı> nun 100. yılım fcuüadığınua bu gün, büjrük kurtanarun lstan bul'dA bulıman esM sdı Gasi Köprüsü, yenl sdı Atatürk Köp rUsüntln Uzerlnde AtattlrktJn t«m<n<n bulunmaması beni çok üzuyor. NUIusu 5 müyon» yaklaşan lstanlml\m en tineta U uiaşuo araa olan köprünüa her lkl tarafma ütu öndertn adoıun y»zılmasıtu saytn Beledlye Eaşkanı Korgeneral Akaa gel'den rica rdiyorum. Nerzat BAŞKIÎRT Tesllkfty/tRtanbuI Zekaca geri cocuklar sorunu Bugün ülhemîzds 600 blrün uztrtnd» zek&ca g»H çocuh olduğu biünmektedir. Zekdca geri çocufclar öğretilebilir v« »ğitilebiUr çocuklar olarah iki grupta toplanabilir. Yapüan tettler tonucunda zekA duzeyleri 66100 aremruîa butunan cocuklar, normal zek&lı sayıhrlar. SO89 arasında olanlar eğitlUbüir, 2549 arasında olanlar öğretilebilir ve zekd duzeyleH 25'in altında olanlar zekatı yetertiz çocuhlar olarah anıhrlar. Zekaca geri çoeuklarm eğitim ve öğretimleri ko nusunda ülkemiz çofe geri halmıttır. Bugün Turhiye'de 018 yaş grubu arasında Z.5ZT.147, 718 yo# grubu arasında ise 1.567.710 özel eğitime muhtaç çocuh bulunmaktadır. Bunlardan eğitilebilir duzeydeki 7.743 çocuh 17 ilimizde Ükokullar bunyesinde açılan özel alt sınlflarda eğitimlerini surdürmefefeâirler. Çoğu kez BÜrekli olmayan, gerekli nttelihte yapılamayan bu eğitimden yararlanabilen çocuklar fansh sayılabüirler. Zira geriye kalan yüzbinlerce özel eğitime muhtaç çocuh adeta kaderlerine terkedilmişlerdir. Anayasamızın 49. maddesi i!« 'herkenn beden va ruh sağlığı içinde yaşayabilmesi ve tıbbi bakımdan horunması* güvence altına alınmış, 50. maddesi ile de 'durumlan tebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanlan, topluma yararlı kılacah tedbirleri aU makla* devlet görevlendirilmiştir. Anayasamızda onemle yer almasına karfin, bu konuda devlet yeterlt duyarhhğı gösterememiş, gerekenleri yapamamıştır. Bu kayıtsızhk devam ettiği sürece şimdi 2,5 milyon olan özel eğitime muhtaç çocuklann sayın elbette kl daha da artacaktır. Şu bir gerçektir ki; belki bu cocuklar tam anlamıyla tedavi edilemez, iyileştirilemez, normal çocuklann durumlanna kavuşturulamaz, ama, onlar biraz ilgi, biraz çabayla bağımsız hareket edebilen, öğrenebilen, üretebilen insanlar olarah toplumumuza kazandınlabilir. Şüphesiz bu sonuç okul, aile ve çocuh üçlüsünün elele verereh »abırlı ve titiz çalifmasıyla Bağlanabilir. Devlet bugüne kadar gerektiği biçimda el atmadığı bu soruna artıh önemle eğilmeüdir. Zekaca geri çocuklann eğitim ve öğretimi için gerekli öğretmenlerin yetiftirilmesi belki bu konuda önemll bir adun olabilecektir. Bu alanda bir çoh ülke önemli geli$meler haydetmişlerdir. Bunlar dikkatle izlenmeli, çocuklanmız icin en uygun ve yararlı yöntemler benimsenmelidir. Zekâ geriliğinin neden leri honusunda toplumumuz mutlaha eğltilmelidir. En önemlisi yakın akraba evliliklerinin önlenmesi honusunda mutiaka bir yasa çıkanlmalıdır. FÎKRET GÖKÇE KARABÜK YENÎŞEHÎR tLKOKULU KORUMA VE YAŞATMA DERNEĞÎ BŞK Atatürk'ün 100. Doğum Yı!ı programından, Istanbul Ûniversıtesl Sanot Tarihl Bölümü hocası Prof. Dr. Nurhan Atasoy önderliğinde duzenlenen semlner Ise, Tarlh, Müze ve sanat bakımmdon billmsel blr şölen oldu. Aynca sanat tarihl. orkeolog uzman genç bayanlarımızın konularına egennenlıgı gurur verlciydi. ÖzelMkle öflretlm görevlısi Sayın Flllz Özer'ln, VERSAİLL Sarayı konusu her turiu takdire değerrfl. Blr de restorasyon uzmanı savın Y. Mimar Muallo Anheger"ln Harem onanmlan bildlrisl de bir sonat savaşcısınm eşslz sunuşuydu. Sanınm Ataturk'ün ruhu sârOlmustur. Seminerde de belirttiğlm gibl Topkapt Sarayı kammco porseienler, taht'lar, SOTI altin eşyalar, glysller >e süâhlar her şevi ile bir hczıneler manzumesidlr. Bu / saravm blr özelüğl de Devlet Başkanı sarayı olmasına Korşın soray ic'nde DEVLET ENSTİTÜSYONLARI'nm olrrasıdır Bu sarav konusunda b'r cok yapıtlar yazılmıştır Bu yapıtiarrian en ustünü kanımco rahmetll Ord. Prof. IH U^uncor$ı!r'nın «OSMANLI SARAY TE$KlLATI» kl•obıdır Bu deâerü yaD'tta dahl örneğin Kubbealtı gibl cok onemli bir devlet orgonı 2530 satır gibl cok kısa ya?ıiır Son yıüorda yazılan Ise blr turlstik gezl tanıtma yopıfı nıtslt^inl taşır. $imdl bu devlet organlan neler onları beiı^tevim. KUBBÇALTI. ARZ ODASI, ENDERUNU HÛMAVUIM SFHZADEGÂH OKULU DARÜLETİBÂYl HASSA, IC HAZINE DARPHANEI AMİRE.. saray lcindekl fonksiyonian ile burlarm hepsl Dev'et Enstitüsyonlandır. Evet Tonkopı Saravı Hazlneler manzumesl olduğu Devlel orqonları bakımınrian da bir hazinedlr. Bu ie <?pırinero önsrirn de sarav icinde bir İNCELEME. G f 1STİRME Enstitusü'nün de kurulması oinnıjstur Bu Enstitü Ûn'vergüerin. Tarih, Hukuk, Tıp. MlmnrUV kürsülortyle beraber calışmalıdır. Sayın Devlet Bnskanı Orq KENAN EVREN'I tekrar cok değerler taşwnn ha7tneler manzumesl Topkapı Sarayına zryaretlnl, TOm TopVopı Snravını seven'er ve soray yönetlm kadro^u ^PDİ^^İ? nzlsmle bekllvoruz. • Oku! Ama neyle?.. Bu yıl Atatürk'ün 100. Doğum Yılı nedenlyle ulkemizde okuma • yazma seferberliğme gldlldl. Blr de okuma » yazma bilen ler lcin birtakım kolaylıklar sağlanma cesaret ve »eferberllğine gldilse ya. Yayınlanmızda aratıra da ol8a okuma sevdasını anlatmaya calışırız. Ben d« okumayı ve kltaplan cok severlm. Bu sevgl öyle blr sevgldlr kl, kltapcı vltrinlerlnl süsleyen o guzellm kitaplara bokmaya Insan blr turtü doyamıyor. Ne yazıkkl o canım kodar eevdlğim kitaplara ulaşrnaya olana âım ve olanağımız yok. Nasıl mı? Yapraklor fısıldıyor bana: «Hlst hlşt, demlnden berl benl seyrediyorsun, benl merak edlyor, okumok Isttyorsun değll mi? Ben yü> sayfalık blr kitabım, arka yüzumde de $öy le yazar; FİYATI; 20C TÜRK LİRASı.» Oku!.. Ama hanl kltap? Beklr GENC Istanbul Ünlversltest Cerrahpasa Tıp Fafcâltesl öğrencisl Almanya'da llk bakışta yazumzı& b&Alığı biraz anlamsız gelecektlr. Ne var kl, bu söa 1976 yılmda Müli Egitlm Bakanlığmdan blr yetkili taratmdan söylenllmiştlr. Atatürk'ün 100. doğum yılını kutladığımız bu yılda, Almanja'dakl Türk çocuklannın du rumırnu bir gSrseniz, yUreğlniz parçalanır, bu söze belki de nak verirslrilz. 1970lerde Türk banrük smıflan adı altında Alman okullannda bir takıra sınıllar kurulmuştur. Oradan buradan buluzıan öğretmenlerle ldare edilrneye başlanan bu sımtlann amaa lkl yıl lclnde Ttlrk çpcuklanna Almanca öğretip, bu çocuklan Alman sınıflanna intikal ettirmektl. Türkler Alman ya'dan ptmeyeceklerine göre yenl yiüşen Türk çocuklaruun ilerdeld is alanında başanlı olmalan lcin, İçinde yaşadıklan tllimnln Anini iiH hiImeloH m. kaybolan nesil Istanbul Belediyesı Basın Yaym ve Turizm Müdüru Ibrahım Erseyrek, köşemlzde yer alan üc okurumuzu yanıtlodı. «Ortaköy'ön camurlu yollen boşlıklı Altan Gökmen Imzalı yazıda sözü edilen Ortaköy Pazarlcinde devam eâten alt ya pı Inşaatı'nın müteahhit flrma tarafmdan alt yapı teslsatının doşenmesl tamamlanmış ve üzert kapatılmıştır. Bu hafta tçinde de yolun bordürleri konukıcak ve ust belonun dökü mune başlanaeaktır. Bu Işler tamamlandıktan kısa blr «ür» sonra da yol Belediyec* asfaltlanarak holkın hlzmetine en İyl blr şekilde sunulacaktır.» «Beşiktaş'ta bir sokağm haII başlıklı Bülent Çiğ Imzalı ya zıda, sozü edilen Nardenk sokağındakl kanaı Inşaatının yarısı tamamlanmıs ve üst beto nu dokülmüş durumdaölr. Top rak yol cinsinde olan bu soka ğın ötekl bölümü Iss henüz kazılmıs değildir. Her bölürrtdeki alt yapı calışmalan Belediyece ele alınacaktır.» cEmlnönü'ndekı çukur böyle mi kalacak başlıklı Cenglz Çanlı okıryucunun mektubunda ileri sürülen Eminönu'ndekl cu kur, Belediyece yapılan asfalt colışması sırasında acılmıs ve aynr gün onarım eklplerl tarafmdan kapatılmıştır. Bu neden le çukurun uzun blr süre açıkta kaldığı v« otobüsler Icln tehllke teşkll ettiği hususu doğru değllöir.» Istanbul Belediyesi'nden üç yanıt BULMACA 6OLDAN SAĞA: 1 Davanın görülmekt* olduğu mahkemeye gonderltoek Oıere başka blr yerde bulunan blı tanı^ın ors mahkeme&lnC8 Uadeslnln alınmftsı. 3 EsM dlld» yols olan, ortadan kalkan Yeniden, bir daha, gene 3 BaUk avlamakta kuUamlır. Dotau bln metreyl eeçen denls dartnllgl. 4 Blr çogul takın. Sütfln yüzünde toplaoan yaflı kısım. 5 Par» lle yemek yenüen yer. 6 Yapüar için gereo gailanan yer. 1 Umutsuîluktan doîan karam»arltlt. Eskl dıJde lîerl gelenlcr ya da senato Oyelert. 8 Hamunı ovalayarak meydana gettrtlmls tonntı'.arla yapılan çorba ya da taze tarbana. Yigit, kahraman. 9 Blr MTU. FVsiKsi». Blr kttrk hayvanı YTIKARIDâH AŞAĞIYA: 1 Elektrik akımınm etrafa zararlı olınasıru önlemek lçin, tell akım geçlrmeyen bir madde ile kaplatna. 3 Tahtadan yspılmıs, yalıs kat, e?rett dOkkan veya bartüta. EOrterek madenleri lstedlea bıçime sokmaya yarayaa çelik «let. 3 Bir noktamn gi> zun gSremeyecegl kadar kısaca kımıldaaıgı. 1 Blı bağlac. Eskl dild» ort». 5 Ög klmayı amaçlayan glzll dttjmanlılc. Tersi doymamıs. 6 Altın. gümÜ3 gibl madenlerln anlık derecesl. Tantalın «lmgesl. 7 Akdenlj çevre 1 23456789 sinde yeaşen, küçük, kalrnea, ensız ve kokulu olan yapraidan heldmlikte v e kokuculuita kullanılan bir bitki. S Tersı matien eşya üzerine vtırulan renkll sır tabakası. Bir şeyln iç veja d^ş yülünde meydaaa gelen bere 9 Eski d:lde do*Tusu, dograsunu lsterseıüa anlajiîicda bir eoz. UÜNKÜ BCLMACANIN ÇÖZÜMC: SOLDİN SAĞA: 1 Filıgran 2 Epey. Ofls 3 Rn Evliya. 4 Mollü Yem. 5 £t. İs. Ea. 8 Ni, Kist. 7 Eza Ya. Na. 8 Tekaüt 9 Far.atik. YUKAMDAN AŞAĞIYA! 1 Fermene 2 İpcoti»ma. 3 IE 4 İyelik. Ta 5 Vasıyet. 6 Hol. SaM. 7 AHyet Ak 8 Nlyet Nü 9 Sami Ati. Satılık Tünel Fırın Seramılî Irealmde, canı ve seramik dekorunda nılmfya müsaıt 15 metre bo>unda 35X35 kesltlnde tünel tınn ve 4(X) m2 atülye de\ren satüıktır. TeL: 36 30 72 (iş saatlennde). Okulların kitap istekleri KütOphaneleri İçin kitap Isteyen okullar: DÖRTYOL KÖTtî ORTAOKTJLü OĞRETMENLERİ BaJya BALIKESÎR KAZIM KARABEKtR tLKOKÜLÜ KarflkR» t S r * V R n . rekecektl. Ama, İM yıl İçinde, bir Türk çocuğunun, aynı yaştakl bir Alman çocuğîı kadar Almancayı bilmesi ve derslerinl izlemesl olanak dışı olduğu için, bu garip sistem sonradan dörtftltı yıö çıkanldı ve Almancaya daha fazla agırlık verildi. TUrk çocuklannın Alman sınıflanna geçmesl İçin anaba basının onayı da gerekiyordu. Bu da yetmiyormuş gibi kendiliğinden, daha başka sistemler doğrcaya başladı. Kendiliğinden dlyorum. zira Almanjra'da doğum oranı gittikçe azcldığı ve bu oran Türklerde aksl olduğu için, dUşünen Alman kafası yeni sistemler yaratmaya başladı. Zira Alman sınıflannda ders veren Alman öğretmen'er lcin ufukts işsizılik bulutlan belirmeye başlamıştı. Yapı'ajak c>y di bu durumda? 'Rnde bulunan haar kuvvet, başsız kaybolmus nesil olan kendl ülkeRlnin rlnhi iloHienmprtiM Tiirk çocuklanndan oluşan TUrk hazırlık sınıflanndan matematik, suretle halen mevcut Türk hazarlık sınıflanndan matematik, hayat bilgisl, resim, müzik ve spor gibl dersler Türk öğret' menlertnden alınarak, Isslz kalması ihtimal dahilinde olan ya da yenl mezun Alman öğretmenlere verilmeye baslandı. HaU hazır durum bu olmakla birlikte, önümüzdekl ögretim yılında Türk çocuklannı daha kötü bir durum beklemektdir. Yenl çıkacak bir kara oıe lle, sembolik olmak üzere Türk çe dersi hariç, bütün Türk çocuklan Alman smıflanna sokulacaklar ve hanriıir gmıflan kaldınlacaktır. Sonuç: Ulu önder Atatürk"Un 100. doŞum yıldönümünde Almanya'daki Türk çocuklan Türk kültUründen yoksun bıraistenmektedir. AtUa ERCAN BlelefeM Almanra Cumhuriyel Sahlbl: Cumhuriyet Matbaacüık ve Gazeteclllk TJV^. adına NADtR NADİ Genel Yaym Müdürü HASAN CEMAL MUessese Müdürü EMtNE UŞAKLIGtL Yaa Işleri Müdürü OKAY GÖNENSİN Basan ve Yaysn: Cumhuriyet Matbaacüık ve GazeteciUk TA.Ş., Cağaloğlu, Türkocagı Cad. 39 41, Post» Kutusu 246 tSTANBLX TEL.: 20 97 03 BÜROLAR: • ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENİŞEHtB Tel.: 17 58 25 17 58 66, ldare : 18 33 35. • tZMtR: Halit Ziya Bulvan No.: 65, Kat 3. Tel.: 254709 131230. • ADANA: Atatürk Caddesi, Türk Hava Kururfln tshanı, Kat 2, N o . : 13. Tel.: 14 550 19 731 T A R V t M 5 HAZtRAN 1981 tmsak Gfloeş öğle Ikindi Akşam Yatsı 3.14 5.28 13.13 17.12 20.37 22.37