Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 Cumhuriyet ve GDRÜ5LER 17 MAYIS 1981 ZET tanımı ile, Sosyal Güvenllk, klştntn bu gününde ve yarınında, iştsn çıkanlma, hastalık, sakatlık, kaza olosılığı, emeklilık veyo olüm hallerınde güvencelı bulunduğuna ınonmasıdır. Bu Irtonca. sosyal guvenlık hukuku Içlnde yürürlüktekı yasa maddelerınde oçıkca belırtildlğl ölcude uygulamado da gorulmüyorsa, klşlnın güvence konusundo kuşkuya duşmesınden kımse alınmamalıdır. Toplumsa] guvencenln en önemll aroçlanndon bırısınln Sosyal Sıgortalar olduğunu, Sosyal Sıgorta sıstemlerınde programa dahll olonlann kendılerme ve ailelerine sağlanacak çeşltll yardımlar karşılığında sosyal güvenlık kuruluşlarıno pnm • oidat kesenek adı altınöo belli oranda ödentılerde bulunulduğunu bu sütunlarda yıllardan beri aniatıp, yazageldlk. (1) Sosyal Sıgorta uygulamalannın ciddlyetle yapıldığı ulkelerde bu odentıler sonucu, ılgılllere. uzun vadeli yardımlara esas olmak üzere sıgortalı hızmet gün sayılannı, kazartc tutarlarını, odenen prım mıktarını, ücret yukselmelerın1 (terfı) vs gosteren bir hesap özetınln belll donemlerde venlmesl de o Inancayı kanıtlayan ögelerden dığerıdır Bu hesop ozetlerl, cağımızda, sosyal güvenlık kuruluşlan veya işverenlerce genellıkle elektronık bılgl ışlem merkezlerınde hızlı ve sağlıklı bır slstemle Işlenıp çalışanlara dağıtılmoktodır Calışanlar hesap fışlerlnl aldıkları zaman, ucretlerinden kac para kesıldığınl emeklılıklerine ne kadar süre kaldığını bu hızmetlerıyle hangi sosyal yardımlara hak kazanabıllr duruma geldıklennl kolayca oğrenıp yarınlarına daha güvence lle bakma olanağına sahip olurlar. Böylece rutin calışmolarla boğulmuş Idarenın Işı hafpflemış ve güleryüzlü gü/ence]ı calışan Insanların sayısı da coğalmış olmaktadır. O Sosyal Güvenlik ve Güncel Sorunlar Selahattin TURLA (memuriar) Içln calıştıklan Kurumlarca cŞabu belgeler (Şahıs Emekllllk Rşi Slgortalı hıs Emeklılık Fışlerıı doldurulacağı, fışın bır Hesap Kartı Bağ Kur prım rnakbuzları. vs | orneğ'nm ıştırakcilere dağıtılacağı. bu fışlerın noksansız bır şekılde bulunmaktadır? yıl sonu bekleniimed&n her ay doldurulması gerektığı arka kısımlarında acıkça hatırlatılmaktadır. Ote yandon kırk yamalı bohcaya dönmuş Şanıs Emeklılık Fişlerinde; keseneğırt aıt sosyal guvenlık mevzuatımızın bu hakları duolduğu aylar, kesenek ve kurum karşılığı mık zenleyen rnaddelennın ne denli kanşık, ne tarları, geçmlş hızmet borçları, fııli ve itıbarı denlı güc anlaşılır olduğu da hesoba katılırhlzmet zamları, kunye, memurıyet, tahsıl de sa. vatandaşı. at gozlüğu ıle geleceğe bakrecesı aylık derece ve kademesı, emeklılık sı tırmaktansa, daha btlıncli. daha gerçekçi bır cıl numarası, emeklı'ık hesabma esas olan ay yol ızlemesıne olanak sağlamak gerekmez mi lık ve bu aylıgı almaya başladığı tarıh, emekdı? lılıkle ıigılı goreve ılk gırdlğı tarıh gibl bu SonBu gün, hangl slgortalı veya Sandık üyedık kapsamına dahıl kışller içln cok önemll sl, ehn1 şakağına koymadan, hızmet süresınl, bılgıler yer almış bulunmaktadır. gun sayıları toplamını, emekli müktesebını, Yme Hızmet Bağıtı lle calışanlann tabl dereca ve kademesml rahatca hesaplayabılbulunduğu Sosyal Sıgorta Yasası ile llgili Sos mektedır^ yal Sıgorta Işiemlerı Tüzüğünün 15 maddesınHele. 506 sayılı yasanın bazı maddelerlde aynen (Malüllük. Yoşlılık ve ölüm Sıgorta nl değıştıren, çeşıtll göstergeler. katsayılar. lan prımlerl hesabma esas tutulan kazançlar kademeler. dılımler, ortalamalar, carpmalar toplamı ıle pnm ödeme gün soyılarını göster bölmeler, cıkarmalarla dolu 2422 sayılı Yasa, mek üzere Kurumca, her sıgortalı lcin «Hesap sosycl sıgorta gelır ve aylıklarmın tespıtınde kartı» doldurulur. yenı ve cok karışık hesaploma esaslan getırBu hesop kartlarının bırer nüshası Istek mıştır Sıgortalıların 5000'den fazla her 240 prım ödeme gün savısı, yüzde 60 emeklt aylıhalınde sıgortalılaro verıllr) denılmektedır. Esnaf ve Sanatkârlar ve dığer Bağımsız ğı oranının yüzde 1 artırılmasına veya bazı Calışanların tabı bulunduğu 1479 soyılı Bağ rallerde eksıltılmesme neden olmaktadır Kur Yasosı'nın 48 maddesıne gore, sıgortalıSıgortalı, ların, prımlennl kendılerının ödeyeceğı, buna Kac gün prım ödedıg nı 5000'den fozlo ılışkın genelgelerde de prımlerın makbuz kar kac prımı odenmış gün sayısınm buıundugunu şılığı hangı malı müesseselere yatırılacağı ne zaman emekli aylığına hak kazanacağını. acıklanmıstır. bu aylığın hesaplanmasına esas kazanc tutarBu acık secık yasa hükümlerine karşın. ları topiamının kac paro olduğunu bu Hesap hangl Sandık üyesının. hangı SSK veya Bağ Kartlanna bakarak rahatca kendısının hesapKur slgortalısının evındeki kışısel dosyasında layabılmesı yenne, mutlaka bır bılene ml baş vurması, veya blr öçkâğıtçı cracıya mı para ödemesı yoksa ış takıpcılerınden şaşkıno don muş, zembereğı kopmuş perışan sosyal güven lık kuruluşlarına mı dtlekce vermesı daha dog ru olacaktır? Sosyal guvenlık kuruluşlarına prım ödeyenlerın yururluktekı yasalara gore işverenlerce veya sosyal guvenlık kuruluşlannca kendılerme venlmesı gereken fışlerı boşu boşuna beklememelerını hatırlatmckta yarar vardır Işte bakınız Ankarada Cebecı'de bır tuhafiyecı dükkânmda bu fışler corap sarmak ıcın paket kâğıdı olarak kullamlmaktadır Izmır Beştepeler Ortaokulu Almanca Oğretmenı Soyın Sema Hortaclı'nın 1976 yılı, PTT, Işletmesınde Sayın llmıye Yılmaz'ın 1977 yıh (İştırakçıler ıcın Şahıs Emeklılık Fışı), cocuklara aldığım coraplar paket edılmek suretıyle elımıze gecmış bulunmaktadır ilgılı ıdarelerce duzenlenmış bu fişler sahıplerıne verılmeyıp neden bır tuhaflyecl dükkânında paket kâğıdı olarak kullamlmaktadır? Gereksız bırer formuler ise (kl bu gorüşte olmadığımızı yukarıda belırttık) bunca kâğıt, emek savurganlığına yazık değıl mıdır'? SSK 'ca düzenlenen Hesap Kartlarının arkası karbon kaplı olduğu ıcm paket yapmaya elverışlı değıldır, acaba, kac sıgortalı bu gune değln hesap kartlarını muntazaman alabılmıştır? Calışma yaşamına başladıktan 2025 yıl sonra Benım sıgortalı hızmetım ne kadardır? dıye sorulduğunda surprızlerle avlar sjren vazışmalaria karşılaşılmayacak mıdır? Turklş Genel Sekreterı ve Sosval Guvenlık Bakanı Sadık S de Sıgorta Müfettış'erı Derneğı'nm 4 Genel Kurulu'nda. «Gercekten cıddı tedbırler alınmazsa SSK üc yıl sonra mufllstır (batkındır)» demıstır Kanımıza gore Sayın Bokanın beyan ettığı SSK'nın 1980 vı'ındakı 18 5 mılvar liralık parasal ac âına sıgortalıların manevı güvence acığmı da eklemek gereKecekt.r (1) Cumhunyet Gazetesl. 315 1973 »Genel Kurullar», 30 31974 «Emeklı'lk Hızmetınızi Blllvormusunuz?», 24.6.1980 tGenel Kurul öncesinde» Şimdilik Paket Kâğıdı Yeni Dönem? ayın Feyyaz Berker: c Türkıye Ihracatı henüz sıfır W1ometrede<l!r» demış TUSIAD eSKi Başkanı TEKFEN Holdıng Yonetım Kurulu Boşkanı Feyyaz Berker ;iTIA"da (Istanbul Iktısadı ve Tıcarı llımler Akademısı) yaptığı konuşmada son gjnlerde sık sık yınelenen bır ılkeyi de vurgulamış, Turkıyenn kurtuluşu dışa acılmadadır» Bır süredır soylenenlere yazılonlaro ve yapılanlara bakılırsa ülkemızde bır yenı dönemın başladığı kanısı uyanıyor Bu yenı donem 24 ocok 19B0'de doruguna kavuştu Ne ad verılebılır bu yenı doneme? Cogunlukla su deyım kullanıl'yort Dışa açılma donemı» Çeşıtlı ışadamları sermaye polıtıkacıian, kapıtalıst ekonomıyı benımsemış profesorler, son zamanlarda dışa acılmanın «Ihracat sefarberlıgı» ve Ortadogu ulkelerınde tMuteahhıtlık» ıe gercek'eşebıleceğım soylüyorlar Sıyasal ıktıdar mekanızmalan otorıter bır nıtelıkle bu ekonomık progrannın uygulanmasını sağlıyorlor Dışsatım ıcm her turlu destegt ve dayanağı devlet ozeı sektore sunuyor. S Uygulama Nasıl Bizdekl Yosalara gelınce sosyal güvenllk mevzuatımızda bu konu ıle ılgıll pek cok ve ocık şekılde yer almış hükümler mevcuttur Örneğın 5434 sayılı TC Emekll Sondığı Yasası'nın 17. maddeslne göre, iştırakçıler Yasalar Ne Diyor? |VÇT OKTAY AKBAL HftVIR Küreksiz Sandal BİLİM DÜNYASI Vehbi BELGİL Görüntülü Telefon elefonlarda bakır tel yenne cam tel kullanılması goruntülü telefon yapılmasını mumkun kılmıştır Bunda, konuştuğunuz kımseyı bır aynada görebıllyorsunuz Ancak, bu yenı ybntemm ya r a n bu kadar değıldır Bunun la daha neler yapıldıguıı şojle ozetleyebüınz Demek kı «dışo açılma» döneml 1980'lerle blrlikte vurgulandı Acaba bundan öncekı öorem neydı? Daha oncekı donemın 1950'de başladığını söyleyebılırız Bekı bu tcrıh yanlış o'ur. tartışmalara yol acab ı r 1960ları donemın başlongıc yıllon sayanlar bulunabılır Konu ınce'emeyı ve araştırmayı gerektlrıyor. Ayrıntılara gırmek bu koşede olasızdır, amo tdışa açılma» seferberlığmden once Turkıye'n n tuttuğu yol nejdı 9 Gurnruk duvarlcrından olusan yuksek bır Cm sedd nın crd nda ve korumo yasalarının desteğıylo «Ozel ssktor yoratmo» pol tıkosını Turkıye çok uzun yıllar yaşadı. Ulkeye gerekll malları özel sektor elıyle sınırlanmızın ıcmde uretebılmek ıçın her tur özverıye katlandık Bır otomobıl, bır buzdolabı, bır televızyon, bır elektrık ütüsü, ya da süpurgesı, bır gıysı bır yedek parcaya dunya pıyasalarmda gecerlı fıyatlann kat kat ustunde para odeyerek satın aldık Kurala göre. yurt ıcmde uretılen madde ve rrallann ıthalı yosaktı Yurt ıc nde üretım nasıl gereekles.vordu' Coğu zaman s'yasal ıktıdara dayanarak kuru "n ozel fabrıkalar, monta| bnmierı, atelyeler kışılen devlet elıyle zengln etmen n odoklan n telığındevdıler Böylece ulusal bir endustri kurulamadı, ama, «dısa bağımlı» ve cithalata dayalı» bır carpık üretım duzeni gelıştl Kuşkusuz bu uretim duzeninı pompalamak ıcın enflasyon polıtıkası da ızlemek gerskıyordu Cunku içerde ıstem (talep) yaratmak ıcm bır başka yol yoktu Yazık ki adına tlthal Ikamesl» denen ekonoml polltıkası doğot koynaklar ustune oturtulan halkçı blr planlamaya bağlamadı, iç pazarın sömürülmesl amacıyla kullanıldı Dengeli ve saglıklı bır planlamayla tkarma ekonomı» sürecınde Türkıye epey yol alcbilırdl. Ozel sektorün hırslı ve cıkarcı kesımı sıyasal iktldara pençelerınl gecırerek gecmış donemı gorülmemış bır savurganlıkla harcayabıldı ozel sektor adına «Tarıhsel fırsatı» yıtırdı. u karşıkı sandalı görtıyor musunuz' Bakın sahıle yaklaşıyor. Onu juruten şey nedır? Kureklen değıl m ı ' Ya şu uçuşan martılar? Kanatları yolunsa artık uçabılırler mı? Duşuno3 de öyledır Dort duvar arasına kapatılmak ıstenırse kanatsız kuş, kureksız sandal oluvenr ve bütun anlamını kaybeder.» Saıt Paık Abasıyanık 1949'da 'Akşam' gazetesınln «Nıçın Muharrır Yetışmı>or')» başludı soruşturmasma verdığı yanıtta bojıe demışti... Duşunce ozgurluğü, sana tın, yazanm havası>dı, suyujdu; oasuz ne sanat, ne kıiltur, ne de büımsel bır çalışma olurdu. 1949, Tıirkıye'de "demokrası' tartışmalannm alabüdığme yapıldığı bır yıl... Ne var kı, karsılıklı çatışan partıler, aşağı yukan hepsl aynı yone bakan, ayıu yone yuruınek isteyen, duşunce ozgürluğünU sımsıkı duvarlarla kapatrruş slyasal örgutlerdı. Kendılenne ters duşen duşunoelere karşı duşmandılar Boyleleri yurt ve ulus duşmanı iumselerdl! Onlan ezmek, sındırmek, susturmak gerekllydi! Yazar da bıkards en sonunda Anlaşılmamak, daha beten ters anlaşılmak, duşman sayılmak, değerl bılinmemek, boyuna kuşlıular uyandırmak . O zaman, *ruye yazmalı?' derdi kendi kendıne Kopardı sanat yaratmasından.. Oysa o yaratmaların gerçekleştıreceğl bınklmlerdı bır toplunıu uygar, llerı, büınçli yapan. Ama toplumda bır taJnn) guçler, bır takım adamlar, o yazan, yaratan kışıden ayırmazlardı gozlenni «Duzensızlıkten de şıkayetçıyız» diyordu Salt Paık. «Mesela bır gun ortaya bmsı çıkıp da bu tatap zararlıdır dedi mi, tamam Haydi, eser toplatılıvenyor Neden zararh? Arayıp soran yok Bunun zararh olduğuna kım karar verecek? Bu da malüm degıl Sorgusua, sualsız ve mahkemesız eser toplatılmamalı. Her şeyde olduğu gıbı bu işte de emnıyet esastır. Yazdıklanruzın okuyucunun elıne ulaşacağmdan emıa olmazsamz îştahınız kalır mı'» Yıl 1949'dur. Yanı otuz yıl bncesi . Ne değışü acaba toplumda? Ne gıbi bır ılerleme oldu? Hangı aşanıaya ulaştık duşunce, yaratma ozgtırluğu alamnda? Toplatılan yapıtlaı yok mu yıne? Hatta kıml odül seçlci kurulları bıle "nıye o kıtaba odul verdln?' dıjre savcıiıklara çafnlmıyor m u ' Yıne ozanlar, öyKücüler bu yurdun, bu ulusun nerdeyse 'duşmanlan' sayıüıuyor m u ' Bır takım gazetelerde çagdışı kafalar ozanlan, yazarları, 'düşuncelerınden' oturu en agır sozlerle suçlamıyor m u ' Adalet onune kunı kıtaplar ve yazarlar goturulmuj or mu > Buna k mse Tıayır' dıyemez. Oraz ıki yıl sonra bıle sanat yaratması ve düşunce ozgürluğü çız gısmde aynı yerde durmaktayız. Saıt Paıiî 1949'oa sanatçının ıçtenlığı konusunda baKin ne demış ««Sanatçının ıçtenlıgınden kuşkulanılmamalıdır Bı* sanatçının satılmış olmasına olanak yoktur. Ne yazık kı Dızde nenuz anlasılamamıçtır Devlet adamlan sanatçıya kayıtsızdırlar Istıyoriar kı sanatçı kendılermı hep ovsun I^lerını ıvt goruvorlarsa bu zaten gorevlendır Kotu gorui. orlarsa sanatçıdan ancak eleştın beklemelı » Zaman zanıan umutsuzluşa kapudı Saıt Faik... «Medan Maı^et» ronıanı toplatıımıstı Bu ovkusü yuzunden Adalet onane goturulmuştu Et<m çevreıer ve kışüerın gozunde t^Kuşku ujindıran» bır sanatçı sayılmıştı vaşamı süresınce Bıkmıştı 'isanmıştı Yazmama.k, yaratmaınaiî susmak bır koseye çekılmei? Bunlan da yapmak ısterr..^tı Ama tıaKsıziıklar yanlışlıklar, kotu HıkleT karşısında daj anamaTiıştı bır kurşun kalem bır san defter alıp du>gularını dusuncelenm dokmuştü kagıtlara «Yazmasdjn deu olacaiitım» dıyerek „ 1954 yılının 11 mayıs^nda oldü Ardırda bırbinnden değerlı yapıtlar bıra^tı Bugun yazınımızın anıtlanndan bırıdır «Bu^jnkü edebnatçınm gore\ı halkı anlatmaktır Bu bazılarmın sajıdıgı gıbı sıyaset değıldır Hatta slyasetle ilgılı bıle değıldır» dıyen buvük yazarm tutumu, sozlen ofutlen bugunku ku"=aklara bır uyan, polıtıkacılara da bır ders olmalıdır Olumunun yırrru yedınci yıUnda «Yaşayan» bır yazardır o Gunun ıçınde bır yazar.. Hepımızm duyup dusundııgunu daha o gunlerde soylemekten çetanınemış bn diış^n adamı «Geçenlerde arkadaşım Eyuboğlu'na edebıyatla uğraşmaktan bıktığım] artık vazmavacaşımı soyledım. Eana «Son mutalaaaa okuvan bır lıse oğrencısı varsa onun ıçm yazmalısın» dedı Ben de şımdı onlan düşunerek yazıyorum » S T • GorünrulU telefonla lş konuşmalan yapüabılmektedır Bır tırtoaran ayn kenüerdekı bir cok yetkllısı, bır arada imlşlercesuıe şırket toplantuan n a katılmaktadırlar. Merkezdekı yetkılı, TV ekranlarmı karşısına alıp konuşmakta bas ka kenttekıler duşüncelerını bıldırmekte ve tartışmaktadırlar. Boylece, sık sık bır araya gelme zorunu kalkmaktadır Bunun zaman ve yol parası tasarrufu sağladıgı açıktır Bu yük haber ajanslan, butun dunyaaa satış yapan dergılsr, muhabırlerını bu yılla sık sık bir araya geürebılmektedir Va lıler toplantısı mühendisler toplantısı gıbi şeyler de olmak tadır • Cam tel, konusmalı televlzyona da olanak sağlamakta dır Seyırcı, programla ıleılı s'kâyetını Idareje bıldırmekte dır. «Konuşmalı okul televızyonu» yavmlannda oğrencıler onlerındekı bılgısavann duğmesuıe basarak soru sorabılmek tedır Soru da, yanıt da ek randa gorunmektedır (Yazı ha lındei • Bır gazetenm bütün sav falanmn fotokopJen evdekı bılgısavarca bır kâğıda geçırü mektedır Boylece, başka kent lerde çıkan gazetelerm sızın kentınıze kadar gelmesme ge rek kalmamaktadır Aynı şev buyıik kltaplıklar içın de soz konusudur tstsdıglniz kıtabın ıstedı5ınız savîası evımzdeVcı r bılgısaj arca kayda geçırılmek tedır Konusmah televlzvong Ingılızcede «Tw owav televriion svstem» denmektedır. • Konuşmalı telefon, lşlerı evden vonetme olanaSı da sag lamaktır. tşadamı veya genel müdür, emnndekı'erle yıız vuze ğelerek konuşmakta, talı mat vermekte, yamt lstemekte, hattâ yapılan ışleri görebılmek tedır Kabede Amerikalılarra yiırutulen yapun işleri bu yol ıa ız.enmektedır Hıristlyanların Kâbeye ayak basması yasak ol dugundan mühendisler, lşlerı, bovle uzaktan yurutmektedır • Yme komısr^alı teleîon ıle bır ev kadım büyuk mağazadan mal almakta fatura ödemek f e mal secmektedır. Bu yolla, ev den, tıyatroda, sınemada, lokantada, uçakta, yer goruleıeK yer ayırtılabümektedır. Konus malı telefonun îngillzcesi «vıdeophone» veya «pictnrephone» dur. Bu yabancı sozcüklerın d'lımize geçmemesine şimdıden çaiısmalıyız. 9 Kımsesız bir çalışan, işt°n çıkmasuıa bır ikı saat kala, evındeki ısı*rpa aracını çalıstırma yoluyla sıcacık bır e\e donmektedır. 9 Konusmah telefonlann buyuk alıcılaruıdan bın de ordular ve donanmalar olacaktır Daha doğrusu olmuştur Ome|n, Amerıkan donanması ve Fransız ordu^u bu yoîda bır ha'lı llerlemışlerdır Nedenlerı sunlardır: 1) Cam telle korusma, telle konuşmadakı gıbı, gızlıce dmlenememektedır. 2) Atom s a ^ s ı halınde patlamar.ın yarattıgı elek'romanvetık dalgalar konusmalan bozamamaktadır, 3) Radyo konuşmalannda olduğu gıbı, parazıt yaparak konuşmalan en eelleme olanağıda bulunmamak tadîr • ) Goruntulıi telefonun » • crm teü cok hafıf ve çok ınce olduŞundan hem ağırlık vermemekte hem az \er tutmak'Tı dır 5) Buna karşılık cam tel bakır telden daha sağlamdır Amerıkan donanma tdaresı daha şimdıden 3,5 milyon d o larlık bır cam tel sozleşme^ı ımzalamıstır bır şırketle Fran sız orrtusu ise sahra telefon lannı cam tellerle değiştırme'c meredır Ülkelerde dunım Dünyanm büvük telekomürı kasyon şlrketleri cam tel sana virne buyük çapta el atmıslaT dır Batı Almanyanın Sıemens înçılt°r^nın Plessev Hollandawn Phılıps Amerlkamn I.T.T. VVestem Electric, Du Pont ve A T T , Japonya'nın Nıppon Electric ve Rujıtsu şırketleri bu arada zıkredılebılır. Cam tel talebı 198C'de ıkı kat artmıştı. Bu yıl da ıkl kat artacaktır. Komunıst ülkeler dısındaki ulkelerm cam tel toplam taleplermın 18 mllyara yaklaşrıası beklenmektedır Ingıltere. Japonya dışın da dunya cam tel Uretımının yansını veren Amenkan Cornmg Glass şırketi, nısan başlannda îngılız BICC fırması ıle 25 milyon dolarlık bır Uretim sozlesmesi ımzalarmştır Kuruluş, 100 000 kilometre cum tel lıretecektır Ingıltere nalen 1 000 kılometrelık cam rel kab lolanyla Avrupada basta gelmektedır Frans». Fransız Posta ve Telekomunıkasyon Bakanlıgı cam tel Uretim sanapını «strateuk» sanayl kollan arasma almıştır Hukurr.et, cam tel U retım ve kullanımınm gelışmesı ıçın daha şimdıden butçe\e 80 milyon dolar koymustur Amerika. Amenkada ba kır tellı telefonlara trılyonlarca dolarlık j'atınm yapılmış ol dugundan şırketler cam tele geçışte nazlı dvaranmaktadır. Fakat yeni yontemın bır and\ dunvavı saracsSını dusonerek sen de kalmak ıs'ememek tedırler Bu ulkede 100 den çok kuçuk fırma buvıık çaba gostermektedır Nısan içinde 4 f ııroa daha kurulmuştur A T T şırketi 1980 de 1 500 kılometrelık cam tel almışken 1981'de bu rakamı 22 000 kılometreve cıkaracaktır Sırket bununla Q l !l4'e kadar. Amenkamn Aı kıyısmı bırbırine bağlıyacak tır. Corrung Glass, yukarda da soyledığımız gıbi, Japonya dı şındaki dunva cam tel üreti mının yansını sağlamaktadır Bu sırket ITT şirketi ile, p4 tent haklannın ıhlâl edıldiiî! eerekçesı ıle da\alı durumda d.r Japonya. Cam tel re dola Msıvla çorantulu telefon ala mnda en buvuk ujamklığı Ja ponva gostermektedır Ulııslar arası Tîcaret ve Sanayl Bakanlıgı, yeni kurulan OptoElectronic Sanayii Teşvık Demegi ne, araştırma yatnrıası içto, 1 5 mıljon dolarlık bır tahs";at vermıştır. Hukümet ve ozel sektorün ortaklaşa kunnuş oldukları bu dernekte Nıppon Telegraph ve Telephone adlı devlet kuruluşu ıle ozsl «Nıj> pon Electric» şırketi de yer almaktadır Bu son şırket, Imzaladığı 120 milyon dolarlık bır soz'esme gereğınce, Arjantm'ın Başkenti Buenos Aıres'te 60 telefon santralini 6 000 kılometre cam telle birbınne bağlamaktadır. Yıne bırer Japon şirketi olan Fujıtsu ile Furukatva, Hong Kong telefon şebekesınl 200 milyon dolar karşılığı cam telle donatacaktır. Hollanda'mn Phılips şırketi ise Suudl Arabıstan'ın bır kaç kusur mılyar dolarlık haberle^ırvs s1 stemıni cam telle vat>leşme s stemıni cam telle yapmayı uzerine almıştır. Şımdl yeni dönemdeylz. Ancak yıne bır yanlışlık yapmayalım' Yeni blr çıkmaza saplanmayalım? «ithal ıkamesi» polıtıkasını saptırarak ıc pazar somürenler, bu kez de tihracot s«ferberlıği» adına devletın tüm kaynaklarını kullanarok büyuk bır /onılgıya ülkeyl surüklemesınler? Işte sıze bır soru. Sınaması cok pahalıdır bu tur polıtıkaların; ve özel sektor adına da üstunde durulması gereken blr sorun vardır Cunku bu kez de ısın ıcınden cıkılamazsa, hlc ıstenmeyen bır noktaya ıster ıstemez varılacaktiı". Bizde dunım Cam tellı sısteme, ülkeîer, adım adım geçmektedır Japonya'da, Osaka yakınlanndakı Higaşı Ikoma'da 158 ev ve fırna, deneme ıçın, 1978'den berı goruntulu telefonla bırbırine bağlanmıştır FYansa Bıarrıtz'de, 1933 de. 1500 evı «konuşmalı televızvon» ve «goruntulu telefonv> baglayacaktır Bunun ıçın 100 mılvon dolar harcanacaktır Yontem Amenka'da da deneme ıle başlamıştır. Bız bu sistemı yabancüara yaptıracak verde kendımız oŞrenmelıyız Ilk ış cam tel yapmaktır Sonra bunun goruntülu telefonda kullamlmasım ög renme ışı selıyor Ülkemızde teıcmk eleman bakımmdan buvoık bır «olu kapasıte» vardır. Bunlan \enı tekn klerle donatmalıvız Turkı\e'de cam yapacak kum coktur Bu konuda ufukta venl gellşmeler de beklemektedir Uzava fırlatılaoak uvdular araalıgı ile konuşma halmde belkı cam tele de gerek kalmavacaktır Herkes telefon veva re'enzyon antenmı goke çeiırecek, konusmasıra uvdu ı'e yapacaktir Bu arada, «•elefonlu» ve <ts6nlnnılil telefonlu» kol saatleri de lcıllanılacaktır Tıpkı vertı televızyonun 5ennl tasuur televizyonlann alması gıbi. BULMâCA SOLD4N SAĞA : 1 şişe veja boynuzl» vO cudun bır organına fcanı topladıktan sonra çızerei kaa ahna 2 Tersi bir baSlaç Incelmiş ınce. saflaştınlırış 3 Çoğunlulüa toşm salgın halde gorulen ateşJ bıt hastalık Tahılın tarlaja atıldıgı andn harman oluccaya kadarki hall 4 Sevgı üzenre yazılmış dokunach hır sarta çeşıdi 5 Hıd raüı sılis clnsır.den deŞerli bir taş tplık biçımlnde ınce madde 6 Tersi osmiyu mun sımgesl Bir nektup gonderme çeşıdi 7 Motorlu taşıtlarda »artcı ses çıkarmak lcin kullanılar aygıt 8 Bolmelı büjük ocçebe çadın 9 Orta oyunundan kavTikîu üe konoşarak oyunu eçan oyııncu YLKARIDAN A.SM5IVA : 1 Havadakl nemn azlıffı m veya çoX>u&'jnu tenslli bir şekilde gcsteren a%gıt ' Eskl Yunan kentlennde en 6nemli vapılann ve tapmaklann bulunduöTj içkale 3 Do lajısıjH anlatna Islam ira nı^ına pore golîlenD en \ufc sek katı 4 Hayvanm dısm de bjlıman ve vaslanc kça sılindıffı için yasım beılı eden bır nısan S Esk) dı de su Tersi para veja deSerli eş ya sakJanan çelık dolap 6 Tersi eskf dılde gonül senli 123456789 gi eÇlence Blr nou 7 Istem dışı yapılan hareket En tız erkek «esi 8 Gumü» parlalUı6rnda ve demir sertît cınde oı r maden 9 Fizik. kımva, matematik \e bıyoloji bılımleTnm eenel adı Gcml barınagı nUNKD BULMACANIN SOLDAN !5\ĞA : 1 Seraantem 2 Opıu Iran 3 Pırtk Eti « İka Erk 5 Yetm) 6 Ar Maraza T Neden Sal 8 Emanet Mi » Ma At m ÎIKUUDAN AŞ4ĞIT^ • 1 Soîrvane 2 Epi'terem 3 Murat Dam 4 Ası ımenA 5 Kemare 6 Tl Ta 7 Erek As 8 Mat Aıaml 9 Nü Ahm ÇOZlTMÖ MALİYE BAKANLIĞ1NDAN MALİYE MÜFETTİS MUAVİNLİĞİ GİRİS SINAVl Malıye Teftış Kurulu Başkonl ğınca 5 8 1931 carşamba günu saat 9 30 da Ankara ve Istanbul'da Malıye Müfettış Muavınlığı gırış sınavı acılacaktır GIRIŞ SINAVINA KATILABILMEK ICIN a) Devlet Memurlan Konunu'nun 48 maddes nde yazılı nıtelıklere sahip olmak: b) 11 1981 tarıhinde (30) yaşınt doldurmamış bulunmak: c) Sıyasal Bılgıler Işletme Iktısot. Hukuk Fakültelerl ile Orta Doğu Teknık Unıversıtesı ve Boğazıcl Unı1 versıtes Idarl llımler Fakültelennden, Iktısadı ve Tlcari llımler Akcdemılennden (veya bu vasıfları haiz olduğu Mılll Eğıtım Bakanlığmca tasdık edılecek yurt lci ve yurt dışı fakülte veya yüksek okullardan) blrlnl bıtlrmlş olmak, gerekmektedlr. Isteklilerln sınav lcin gerekll belgelerle sınav konulannı belırten kltapçığı, adlan gecen Fakülte ve Akademılerle, Ankaro'da Teftış Kurulu Başkonlığından, istanbul ve Izmlr Defterdarlı<lonnda Maliye Müfeltişlerınden, blzzat veya mektupla saqia/orak başvurma ve kayıt işlemi icin en gec 21 7 1931 salı günü calışma 6aatlnln bıtımine kadar Mallye Teftış Kurulu Başkcnlığına başvurmaları ilân olunur. (Basın: 152591 3131 DENİZCÎLİK BANKASI T.A.O. Denizyolları İsletmesinden 1 Istanbul Bandırma, Istanbul Mudanya, Istanbul Karabıga ve Istanbul Avşa arasmda sefer yapmakta olan Tekırdağ Bandırma ferıbotlan üe Avşa, TJludag ve Ayvalık gemılermın bar ve büleleri üçuncu şah^slara kapalı zarfla teklıf alınmak suretıyle ayn ayn kırava verılecektır 2 Tekırdağ ve Bandırma fenbotlanmn geçlcı temınatı 250 000 TL sı Ayvalık Avşa ve Uludag gemılermın geçıcı temınatı ise 100 000 TLsıdır Isteklıler, temınat akçelermı veya banka temınat mektuplannı Denızyollan Işletmesı Mudurluğune yatıracaklar, alacaklan vezne makbuzu ıle teklıf mektuplarını kapalı zarf ıçmde 27^ 1981 gunü saat 15 00'e kadar Işletme Merkezınde bulunacak şekılde Denızyollan Işletmesı Müdurluğu Salıpazan tstanbul adresme teslım edeceklerdır Bu ihalelere aıt şartnameler Denızyollan îşletmesi laşe ve îkmal Sarf ve Kontrol Servısmden 250, TLsı karşılıgmda temm edl'ebıhr 4 Teklıf mektuplannm postada zayii ve gecikmesinden îsletme sorumlu degıldir 5 23 4 198] gunu aksamına kadar satılmış bulunan sözleşme ve şartnameler seçersız savıidıgınd^ın üçuncıi şahıslar bu sozlesme ve şarTıamelert Denlzvollan tşletmesi taşe tkmal Sarf ve Kontrol Sennsmde vemlerı ıle iıcretsız olarak de*ış*ırecekl»rdır 6 Işletme thalpvi vapıp yapmamakta veya diledigme vermekt« serbe^ttır Cumhuriyet Sahibl: Cumhurıyet Matbaacılık \e GazetecıhK TJV Ş. adına NADIK NADl Genel Yayın Muduru H\hAN CEMAL Muessese Müduru EMINE Lş>AKLlülL Yazı lşlerı Muduru OKAY OONfeNSIN Basan ve i'a\an : Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetealık TA S , Cagaloğlu Turkocagı Cad 39 41 Posta Kutusd 24S t S T \ N B t L TEL.: 20 91 03 BÜROLAR • . ANRARA • Konur Sokak 24/4 YENÎŞEHÎB Tel H 58 25 17 58 66, Idare 18 33 35 • tZMÎR : Haht Zlva Eulvan No 65 Kat 3Tel 2> 47 C 13 12 30 W • AOANA: Atatürk Caddesı Turk Hava Kurumu tşhanı, Kat 2, No 13 Tel 14 550 19 731. T A R V t M 17 MAYİS 1981 tmsak Güneş Oğle tkındı Akşam Tatsı 3^8 5 40 1310 17 07 2051 2213 • 3132 CENNET OREN'IN INCİSİ VİLLA Lâle OREN INDIRIMLI TAT1L OLANAĞI SUNUYOR Tatüinlzaen Uç ay önce öaeyin vüzde onbes, IM ay Oüce odevuı vuzde on uıdınm. Rezervasyon ıçın Burhanive Emlâk Kredl Bankası Î001 No 1u hesaba ılk taksıtınızl yatıruuz. îkJ klsl tam pansıyon i 65U Ura. Yatak kahvala 1J25O. ura. Gems b ü 0 Içlr • Öreo Burhanlye, TeL: 343. (Basın: 5231)