Katalog

13 MAYIS 1981 DiS HABERLER Cumhuriyet 3 SURİYE, İSRAÎL SPD ve Hür Demokratlar, Hıristiyan JETLERİNE KARŞI SAM6 Demokratlarm koalisyon önerisini reddetti BERLIN, (AP) Batı Ber ruşmelere oturmayı onerdı An gırılTies yonunde baskı yaptıFÜZELERİNİ KULLANDI lın secımlerınde Sosyal De cak SPD nın Batı Berlın dekı gını bel rtıvorlar FDP ^et«ıltle LÜBNAN (a a ) Sunye' nan Doğu Lubnan dakı Bekaa \adısı bolgesınde se>reden Is raıl jeüerıne d'jn er*en saat lerde uçaksa\ar Sam6 fuze bataryalan ıle salamya geçtıgı haber verıldı Israıl jetlerının ısabet almadığı oğrenıldı. Sunye'nın 29 nısanda Ee kaa vadısıne jerleşnrd'gı jer den ha\ava Iırlatılan Sovjet >a pısı Sam6 fuzelerjıır. Israıl sa \aş uçaklanna karşı ılk Kez kuüandıgı sanıîıvor Sunye sının yalonındakı Lub nan kentı Ştura dak, gorgu ta nıkları, Rajak ha\aalanı jakın larından 2 Sa ı îiızesının Israıl je'lerme fırlatüdıgıni gorduklermı sojledıler Ote yandan Surıje dun Israıl ı uvararak Israıl orduları nm Surıye ye karş' saldınva gırısmesı halmde karşısmda \alnızca Arao dunyasını degıl aynı zamanda Surıve, Sovjet ler Bırlıgı do=tluk ve ışbırlıgı anlaşmasının stratejık du\arlarını da bulacağını açıklaaı Bu arada îsraıl BaşbaKanı Menahem Begın, Lubnan dakı karışıklıga son \erılmesı Içın Sunye De\let Başkanı Haîız Esad a savaşın eşıgmden donmesı ve luzelenru gen çekme sı çagnsmda bulundu Eegın parlamentoda oncekı gun >aı> tıgı konuşmada «Surıje Sam fuzelerını çekmezse gerekırse zor kullanınzy demiştı mokrotların agır yenı gıye ugro malarının ardından secımler den başarıylo cıkan Hınstı/an Demokratlar (CDU) SPD ve FDPye bır koalisyon hukume t nde bır araya getmek ıçın goruşmeler onerdıler ancok ık partı de bu oneny, reddetti Parlamento ışlevım goren Botı Berlın Senotosu ıcm pozar gun j yapılan secımlerde SPD ve koalisyon ortagı FDP agır bır yenılgı alırken Hırıstı/an Demokratlar onemlı ılerleme kaydetmışler ancak 133 u/elı Senato da 65 uyelık elde ederek, tek başına hukumet kurabılmek ıcin gereklı 67 kışılık coğunluk tan ıkı sandalve ıle eksık kol mıslardı Yenı hukümetı kurno çalış malarına başla/an Hınstıyan Dernokrotların Berlm'dekı lıderi Von VVeızsaecker yenı Parla mento'da 9 sandalye^e sahıp olan marksıst solcu ve ekolo Iistlerden oluşan cepheyle ko alısyon kurmalarının soz konu s j olmadığını açıkladı ve SFD ve FDPye koalısyon ıçın go 'ıder Vogel bu oneryı reride dere* kendı'erının muhale'ette ^almayı yegledıkler nı duyurdu FDP yetkılılerı ıse konuyu 22 ma/ıstakı portı korgresınde ee alacaklannı ancak Hır stıyan Derrokratlarla bır ıttfakın soz konusu olamayacağını kaydet t ler Berlın dek lyı haber alan kavnaklar. FDP sağ kanodının Batı Berlın de CDU ıle ıtt faka nn n goruşu ıse /o CDU nun azın ık hukumetı kurmas na o larak sag omak ya da secım erı yen letıek Ote vondan Batı Berıın secım sonuc'ar gecen ekımdek ge ne1 secımlerden bu ycna hızlo prestıı y tıren Basbakan Hel Tut Schmıdt ve SPD ıc n ulke çapırda ogır bır darbe o arak n te eri/or DÜNYADA DUGÜN Ali SİRMEN Giscard ın Üstünden Dökülen Elbise ransoda CumhurbaşkanUgı seçımlerını Sosyalıst Port nm adoyı Franco s Mıtterrand nın kazanması ;e bu utkuyu zlemesı beklenen gelışmeler bırden tum d'kkatlerı bu ulkenın ana/asa) yapısına cevırdı Hemen belırtmek gerekır kı Fransız sıstemmı bır baskasmc benzetmeK olanaksız Cunku Beşınc, Cumhu r yet Anavasas, ıle getırılen yapıya başko hıc bır ulke de rastlanm,/or Kendıne ozgu bır duzen var Fransa nm 1958 aen bu vana Duzene kend ne ozgü yapısını veren kurum CumhurbaşKaniığ.d r Cumhurbaşkan ıgı kurumunun bugunku b.cmMe Frons,z yaşcmmo gırışı 1958 Anayasası ıle boşlor Arcak Besıncı Cumhuriyet Anayosasının tumun ds goruien Ds Gaulle un ızlerı bu moddelerde daha da belırgındr Zaten bu kurumun ılk ortaya atılışı da General De Gaulle un 1946 dakı unlu Bayeux konuşma s sırasında olmuçtur Bu tanhı konuşmasmdo De Gaul le Cumhurbaskanınm «tum Fronsa'vı temsıl etmesını saglayacak genış bır seçmen grubu tarofından secılmesı gereklı olduğu» oncok bu halde «Cumhurbaskanınm Frans.zların B.rliğı'nln ve CumhunVefln Başkanı» olabı Bolivya'da Meza'ya karsı ayaklanan albay teslim oldu IA P\Z (a a ) Bolivya'da askert yor.etıme karşı ayaklanan \e Devlet Bassanı Lms Garcıa Meza yı ıstıfa etmeye çagıran yedıncı orou bırlıklerının komutanı Albay Emılıo Lanza'nın dun, ülkede kan do kulmesuu onlemek ıçın teslim olduğu oğrenıldı Eaşkanlık basın sekreterı Femando Palacıos, Başkent La paz'm 500 kılometre ıozagmda M Koçabamba kentmdekı bır tumenın. komutanı olan Albay Lanza'nın sıkıyonetım mahkemesınde yargılanacağını açıkladı. F Hessen Ekonomi Bakanı'nın öldürülmesini sağcı olduğu sanılan bır örgüt üstlendi BONN, {a a) Frankturt ta yayımlanon bır gazete burosunQ telefon eden kıml gı bı lınmeyen bır kışı Hessen Eya letı Ekonomi Bckanı Heın2 Karry nın o'durulmesı olayının sorumıuluğunu «Uçuncu Reıch Hai"eketi»nın uslendığını bıldırdı Korry nın oldurulmesı olayını soruşturan Ka'Sruhe dek Fede rol Savcılık Burosu sagcı olduğu sanılan bu hareketın adın n şımcıye kadar hıc duyulmadıgını acıklad 61 yaşındakı Ekonomi Bdr<anı Karry oncekı gun Fronk'urttakı evınde yatarken karnından kurşunlanarak otdurulmuştu Lıberal Hür Demokrat Partınm uyesı olan Korry 1979 yıiından bu yana Hessen Eyale t Ekonomi Bakanlığı gorevını yürütuyordu Seçimleri kazanon Hıristiyan Demokratlar'm Batı Beriın'deki ki lıderi Von VVeızsaecker . .ÎSIMIBÜL BANEASI.. ÎHRACAICIK^^ Şimdi Istanbul Bankası ihracata eşsiz bir katkı sunuyor: "Gunluk Ihracat Bülteni"! Istanbul Bankası ihracatçıya hazır müşteri buluyor. Dünya pazarında Türk urünü isteyen butun muşterıler Gunluk Ihracat Bulteni'nde! Adlarıyla... adreslerıyle... ihracatbirimfhatlanyla! Günlük Biflteni V», , Artık ihracatçı muşteri aramıyor. 4 Istanbul Bankasına gıdıyor... hiç bir ucret ödemeden ^Gunluk Ihracat Bultenı alıyor. \ Malının muşterısmı Gunluk Ihracat Bulteni'nde \ buluyor. \ Istanbul'Bankası ihracata, bir bankadan v beklenenden fazlasmı verıyor* Hazır muşteriye mal satacak ihracatçıları bekliyor îhracatm her döneminde sımrsızdestek... 122 Faizle îhracat Kredısı ISIANBUL BANKASI (Radar Reklâm 362) 3025 YAZAR VE ÇEVlRMES leceğını soYİuyoru Nnekım ıstek olduğu gıbı 1958 Anayasosında gercekleştı 6 maddeye gore Cumhurbaskanınm secıml senator ve mılletvektllerı Anavatan Genel Yonetım Temsılcılerı Anavatan Beledıye Temsılcılerı ve Denız aşırı Topraklar Temsılcılerı tarafından secıliyordu Ne var kı bu secım turu b le D e Gaulle'un ozledığt buyuk yetkılerle donatılmış Cumhurbaşkanmı sağlama ya yetmıyordu General ıktıdaro geidıkten dort yıl sonra 1562 yılında Duverger g bı Anayasa profescrler, tarcfından yasallıgı tartışma konusu edılen bır referandurnla. Cumhurbaşkanlığı secımmı doğrudan doğruya halkın tek derecelı oylanna bağiadı Secımı parlamentodan ayrı olan ve bu yönüyle de parlamento karşısmda guc kazanan Cumhurbaskanınm. klasık porlamenter sstemlerdeki tum yetkılen korunmuştur Ama ssteme osıl yenılığ n, getıren Cumhurbaskanınm bu geleneksel yetkılen değıldır Her parlamenter s'stemle yurutulen Devletın Başka nının sahıp clduğu yetkılerın yanısıra Fransız Beşına Cun'hurıyetı nın Başkanımn boşka yetkılen de vardır Bun'arın boşmda 9 maddede belırtılen Bakanlar Kurulu na Başkanhk etme yetkısı gelmektedır Bu madde ıle Cumhurbaskanı Elysee de devletın sembolü ol maktcn cıkıp onemlı konularda karar yetkısını elınde tutan yürutmenın gercek baskanı nıtelığını kazanmaktadır Fronsa nın kendıne ozgü s stemı bu alanda bazı behrsızlıklerı de birlıkte getırmektedır ılk bakışto Şoyle kı porlamenter sıstemlerde yürutmenın başı durumundo brulunan soz ve yetkı sahıbı ktşı Başbokandır Amerl kan kokenlı Boşkanlık s stemlennde ise bu yetkıler ve sorumluluk başkanıntiır ve orada Basbakan yoktur Gelgeıelin Fransız sıstemınde hem yürutmenın başı olan bır Cumhurbaskanı hem de bır hükumet başkanı yanı Basbakan vardır Ilk bakışta celışkıli gıbı görünen v e ıktıdan ıkl başlı bır kartal halme donüşturen bu durum, uyguıamanın ılk yıllarında, bıraz da De Gaulle un kışıllgır'n etkısıyle cozulmuş ve yürütmede gunluk ışlerin yürutulmesl Başbakana bırakılmıştır (madde 21) Cumhurtfşkanı onemlı konulorda duruma el koymaktadır Buronla birlıkte De Gaulle den sonra, slstemın özündekl hoşluk Giscard ıle secımlerın bırincı turvındaki sağ kar8 U Chıroc orasmdaki surtuşmede yenlden one cıkmıştır Ancok yapının Cumhurbaşkanma verdığl ağırlık sürtC.şmenin de kacmılmaz olarok Cumhurbaskanı yararına cozüimesı sonucunu doğurmuş, Chirac ın Matıgnon dan cekılmesıne neden olmuştur Beşıncl Cumhurıyet Anayasası ve 1962 değışiklığıyle doğrudan halkın oylorıyla secılen ve onemlı konularda yurütmenın gercek patronu halıne gelen Cumhurbaskanınm, Anayasadan dogan ıkısı oloğan hallerde kullanılan b rı ıse olağanustü durumlara özgü üc onemiı ozellığl daha vardır Cumhurbaskanınm olağan hallerde kullandıgı yetkllerocn bınncısı gerektığinde parlamentoyu atlayorak halka danışabılmek yetkısıdır 11 maddede referanduma g tmo yetkısı adı oltında belırtılen ve bazı koşullarla sınıriı bulunan bu yetkı Cumhurbaşkanmı parlamento karşıs nda daha da guçlü hale sokmaktadır Oıağan durumlarda başvurulan ıkıncı yetki Ise porr lamentovu feshetmektır Klasık parlamente sıstemlerde de vor olan bu yetkı o duzenlerın yurürlukte oldugu ulkelerde gercekte Basbakan tarofındon kuüanıtmaktadır PGrlomenter sıstemlerde partamentonun fesht Başbakonm önensı üzenne Devlet Başkamnca yerıne getır.lmektedır Gorülduğu gıbı klasık Avrupa duzenlerınde bu alanda Devlet Başkanımn yetkıs gercekte s mgesel dır Oysa Fransız Beşıncı Cumhuriyetı nde Cumhurbaş kanı tek başına kımsemn önerısi olmadan bu yola başvurabılmektedır Bu yetkı genellıkle, hükümetl güclendırmek ıcın getlnlmlştır Şoyle kl parlamento Cumrıurbaşkonının destekledığı bır hükümeti kolay kolay devırememekte ıkıde bır hukumet bunalımlorı yoratmosı ho lınde yasoma kendısmm de fesholabileceğmi duşunmekte ve dıkkatlı davranmak zorunlugunu duymaktadır Fesıh yetkısıne getırılen tek sımrlamo ıse Cumhurbaşkcnının bır yıl ıcınde ikı kez aym yola başvuramoma sıdır Parlamentonun feshedllmesı halmde ıse genel secırrler en az 20 en cok 40 gun ıçinde yapılmalıdır Beşıncl Cumhuriyet te bugune kadar gorülmemış bır durum 11 mayıs gunü belırm s ve yasama coğunluğu ıle Cumhurbaşkanının polıtık yapıları bırbırlerıyle celışmıştır Bu durumu ongoren Mıtterrand Elysee'ye yerleşır yerlesmez Meclıs feshedeceğıni acıklamıştı Iste yenı Cumhurbaskanınm goreve başlar başlamaz yaDacağı ılk iş Anayasanın 12 maddesmın kendısıne tanıdığı bu yetkıy, kullanmak olacaktır Mıtterrond bu volla kendı goruşlerı doârultusunda bır parlamento coğunluğu elde etmeyi kurmaktadır Şımdıye dek hıc kullanılmadığı şu anda vakın gelecektekl olası gehşmelerde kullanılabıleceğı duşünülemeyen 16 moddedekı o'ağanustü haller yetkıs ıse Fransız Cumhurbaşkanma cağdaş b r dıktatorun tum gucunu vermektedır Konunun bu yanını daha sonra Inceleyeceâız Gorulduğu gıbı Fransız Besıncı Cumhuriyetı tümuyle kendine ozgü bır yapıda Sıyasaı gozlemcıler ve Anayasa uzmanları 1958 Anavasası yürürluğe qırdıgı zaman bunun De Gaulle un bedenme tıpatıp kesılmış bır elbise olduğunu sovluyorlardı Fransa da sosyalıst adaym ıktıdar olmasında gercek neden de bızce De Gaulle u n bunyeslne gore ke sılmıs bu elbısenin Giscard a çok bol gelmesı ve us tunden dokulmesı olmuştur Mıtterrand m Cumhurbaşkanlığma gelmesı Fransız Beşıncı Cumhurıvetı nın yapısına yen, boyutlar kazondıracak sosyalıst adaym ângorduğu parlamenter co ğuntuğun elde edıtmemesı halınds ıse belkı de sıste mm onemlı boşlukları gün yuzune cıkacaktır TAB IŞ PLASTÎK HER NEVt BASKILI VE EASKISIZ •k Naylon torba, •• Reklam çantalan, •• Market tor* * balan, •• Jelatın (Pohpropüen). * İMALAT VE S4TIŞI Pabnka Tel • 76 20 75 Kerestecıler Sıtesı 18 RAMt NEVZAT HATKO 29 4 1981 günü Sofya'da ölmüştür. Tüm yakuüeunna başsaghgı düenz. OGLU ve DOSTLAR1 Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanlığından Fakültemız Zoolojl BblümU, Geneı Zoolojı Bılıra daluıa 1 adet Profesor, Matematık Bolumü, Cebır ve Sayılar Kuramı Bılım dalına 1 adet Doçent, Botaıuk Eolu mü, Sıstamatık Botanık Bılım dalına 1 adet Doçent alı nacaktır. îsteklllerin 2251981 gunü mesai bitmılne kadar yayınlan ve diğer evraklan öe birlıkte Beytepe'deta Faktüte DekarJığına müracaatlan gerekmelitedır. Tüm ilgıhlere dujurulur. SANAYİ VE TİCARET MEHMED KEMAL Celal Bayar Efsanesi ve Rcrîtaki Demokrasi BUTUN K3TAPÇILARDA Cumhuriyet 3042