Katalog

8 Cumhuriyet 29 NÎSAN 1981 "Şentepe ve Mamak ta karakolları bastılar 1*yg> * j % v T JPlt^Şlfs • . ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı (1) Kumaraiı Askeri Mahfcamesi'nde görülmekte olan 74 sanıklı DevYol dsvası icidianamesinde 23 sanık için ölüm cezası isteniyor. Askeri Savcının 4 mart 1981 tarihüıde okuduğu iddianamede sanıkiann 22 öidürme olayına katıldıklan, Şentepe ve Mamak Polis Karakolu bsskımr.ı gerçekleştirdikleri, 27 iş^'eri ve konııta patlayıcı maclde attıkan öne sürülüyor. İddianamede saniKİar aynca DevYoî crg1:11 adma afiçleme. duvarlara yaz! yaznıa, para toplarna, yasa dışı göstarilere ve seminerlere katılma eylemleri üe suçlanıyorlar. îddiananıeâe yer alaıı suçlardan bazıları özetle şöyle: •Ankara Şentepe Yıldınm durağı civannda sol içerikli yazıların silinmesi için 18 kasım 1978 tarihinde Şentepe İşsiıltk ve Pahahlıkla Savaş Derneği'nden <İPSD) Şerafettin Yıirnaz'ın yardım isteği üaerine Dev • Yol'an Şentepe Kayalar mahallesi sorumlusu sanık Ferit Murat Cankoçak tarafından aç'k kimlip'i saptanamayan Sarı Dıırak kod isimli kişi ile sanık Metin <}fvz »örevlendiril'ıp o!ay yerine eönderildi. Ya zıvı silenlerden sağ görü^lü Adalet Tnfan wlenlerl gördü ve elindeki silalıı doğnılttu. Karsı lıklı çanşma oldn. San Durak iie Metin Csıi7 da silahlarım kTiilandüar. OV'v sonucu Adalet Tntan y:»n'\ndı. Devrimci Yol Şentepe bölçe ?orumli]su .Mahmut kod isimli gıyabi tutnklu Zekeriya Aydemîr ve sanık Ali Ai^ün, Ankara Devlet Mimariık ve MüIıendislik Akademisi'nde akan kanljnn sorumlusnnun MHP'li mühendis Necip Altıok olduğıınu konaştular ve öldürülme si için anlaştılar. 21 kasım 1 1 HK çünü Neclp Altıok'nn cvine gidildi. Zekerha Aydemlr ve Ali Akgün'de tabanca vardı. Saat 18.00 sularmda apartmana girip dairesine çıkan. Necip Altıoka A5 pl ateş edildi. Sanık Ferit Murat Cankoçak silahlı olarak gözcülük yaph ve çevre emniyptini sağladı. Vecip Albok öldü. YenimahaUe'de Devrimci • Yol dcrçrisiııin satılması sırasında sağ görüşiü kişilerle knrsılaşıldı. önce karşılıkîı «'cT.ın atıldı. Samklardan Knıü' Sevimli, Metin Oçuz. gıyabi lutuklıı Murat Şenol ile Ali Asker Ozilhan'dan oluşaa grupla karsıt görüshı grup arasında silahlı çatışma çiktı. Sanık Ks dir Sevimli'ntn açtığı atea so 5 Sanıklar, karakol baskıniarı dışında 27 işyeri ve konuta patlayıcı macide atmak, DevYol örgütü adına afişleme, duvarlara yazı yazma, para toplama ve yasa dışı gösteriler ile seminerlere katılmakla suçlanıyorlar. noconda sağ görü?lö Mnrat Oğuz yaralandı, daha sonra öldü. Sanık Metin Ofuz bu olayda Sait Okur ve Sebahattin Çelikteıı'in de bulundnğunu, ancak silah knllanmadıklarını söyledi.» Askeri Savcılığrn iddianamesinde Şentepe Çiğcemtspe mahallesi rnulıtan Süle^nnan Metin'in evi, Doğan Tekın'in halı ve tnobilya mağazası ve Şentepe televizyon vericisi koruma kulü'ıjesine silahlı saldmda bulunuldugtı belirtiliyor. Bu konudaki suc söyle anlstılıyor: «Evveice devlet gSivenlik kuv vetleriyle siriştiği çatışma sonucıtnda ölen Ulas Bardakçı'rın an>siiia Ankara Şentepe TV vericisi antenine pankart asılması konusıınd» üst sorumlu Seyit Kocakuşak ile sanık Mustafa Kantaş görüşüp anlaştılar. 20 mart 1979 giinü bu amuçla saat 06.00'da samklardan Mustafa Kantaş, Hıdır Durmaz. Metin Oğuı. Kadir Sevimli ve gıyabi tntnkln olan Murat Senol ile Tevfik Sevimli TV vericisinin hulunducu yere gittller ve plan gerefince yerlerini aldılar. Murat Şenol ile TevfiU Tfüneş görevlHerin bulunduğtı kuliibeye gidfp. polH memuru Hikmet Poüt ile gece bekçisi Sürmeli Altıntaşi silahla tehdit etüler. Polls memuru fîikmet Pnlat'ın duvar dibine «ıcıııarak tabancasını cekmesl Ö7.erine samklar ateş açtılar ve olay yetinden uzaklaşrp kaçtılar.» Iddianarnenin 15. 17 ve 18'nci sırasında yer alan suç iddialan ise şöyle: «Mustafa Barış 1!»:8 yılı İçin de Pahalılık ve İşsizlikle Mücadele Derneği'nrien (PİM) üç kisiniıı polis tarafmdan silahlı çatışma sırasında öldürül me olayuıda muhbirlik yaptığı için. kendisinin korkutulması ve cezalandırüması kararlastınldı. Bölçe üst sorumtıısu gıyabi tuttıklıi Mahmut Memduiı Cvan 02.00 sıralannSamklardan Seyit Kocakuşak. Hıdır Onrmaz ve En^3bi tutuklıı ?îıımt Senol iU Mahmut Memdnlı Uran 02.00 sıralarında Mustafa Hnrış'ın Şentepe (iüventepp mahallesindeki evine şrittiler. Murat Senol patlavıcı maddevi. Hulır Dnrmaz yanıcı maddeyi atesled'ler. Aynca eve doğru ateş ettiler. Olay yerine (fasist raııhtar ce?a!s!ıdınltİ!İ sf!;luıöe not bıraInp ıızakla.ştılar. Şentepe mahallesi üeşirmendere scn.ıkla bulunan halı ve tnobüva mağazası sahihi Hasan tl"in sağ fförüşliiJere para vardımında bulunması nedeniyle cezalanftırılması kararlaştırılıh. Bu konudald i<«tek sanık Mustafa Kantaş t;ırafındaıı \apıldı. Mağaza, sanık Metin OSuz ve gıyabl tntuklu Tevfik '•iineş tarafmdan benzin t'.âkülerek vakıldı. Tevfik Giineş henîin dökün yakarkçn M^etin Oğıız gÖTCÜlük yaptı. Olay sonunda SMkonıiTU mağarada 290 hin lira hasar meydana geldi. Sağ görüslü kişilere silah temin ettiji ve örgfitlenmelerine yardım cı olduğu için Ahmet Yjldınm adlı kişbıin evine 28 ınart 1979 RÜnü saat 03.00te gi İşgüzar davasında tanıklar dinlendi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sosyal Güvenük eski Baicanlsnndan Hilrni îşgiızar'm Yüce Divan'da dünkü duruşması sırasında dinlenen tanıitlardan eski Ozel Kalem Memuresi Ayşe Güller, eBakanlıkta arsa atanlanyla ilgill olarak büyük paralar döndüğü yolunda söylentiler vardır» dedi. Tanık GüUer itadesinde para alıp • verme isinia Yümaz Turan adh kişi tarafmdan yürutüldü£iinü öne sürdü. Yüce Divan'da dün saoah devam edilen duruşmaya sa nık Hilmi İşgüzar cezaevine ait bir ambulansia elleri kelepçeli olarak getirildi. Duruşmada ilk olarak Şükrü Gürsoy adlı tanık dinlendi. Sanıklardan Mustaîa Kemal Derinkök ün şirketlerinde müdürttik yaptığmı bilüircn tanık Gürsoy, Maiatya alımiarı ile ilgiH ekspertiz heyetlni şirketin arabasryla kendisir.in Malatya"ya götürdügünü söyledi. Yüce Divan'daki duıuşmada daha sonra, iddia makamırun önemli tanıklanndan Ayşe GüUer dinlendi. Kendisinia îşgüzar'm Özel Kaleminde çalıştığıru, daha sonra bakanın istemediğinin söylenınesi üzerine Istanbul'a gittiğini anJatan Ayşe Güller özetle şöyle konuştu: «Sayın Bakanı çok eskiden beri tanınm. Ben çok tecriibeli bir sekreterim. Beni istcmediğmi öğrenince sür menaj geçirdim. Bakanlığa çok sık ziyarctçi gellrdi. Bunların arasında Kazım Erdem, Ali Yıldız ve Yılmaz Turan da vardı. Yılmaz Turan bir sabah bana blr çanta bıraktt. Daha sonra bu çantayı alrrken içinin para dolu oldujunu gördüm. Kendisine de (para dola oMuğunn bilscydim vermezdim) di,ve takıldım. Turan, Hasan Işgüzar ile telefonla konuştu ve daha sonra onnnla blrllkte yanında çanta olduğu halde Vakrflar Bankası Mödürü Ahmet beye glttiler. Zaten devamlı Ahmet beyin yanmda bulusnrlardı. «BMW ARABA AIMAK İSTEDt» Yümaz Turan bana da hediye almak istediğini sSyledi. Hatta bir defasında (senin ehliyetin var mı?) diye sordu. Ben de (yok) tledim. (Eğer ehliyetin olsaydı bir BMW marka araban olardu) dedi. Daha sonra o BM\t marka arahayı Özel Kalem Müdürü Hasan Şekerer'e aldı. Bakanhkta arsa alım satımlanyla ilgili olarak büyük paralar döndüğü yolunda söylentiler vardı. Benira kanaatinıe göre para alıp verme işleri bu Yılmaz Turan aracv lığı ile olurdu. YUmaz Turan reldiğinde Hasan İşgüzar iie gorüşür daha sonra Vakıflar Bankası Müdürü Ahmct beye giderlerdi.» Tanığın iladesinden sonra konuşan sanıklardan Hasan İşgüzar, Ahmet bey isimll bir banka müdürü tanımadığmı, o dönemde Kızılay bölgesindeki banka müdürlerinin adlannın ögrenilebüecegirü söyledi. Hilmi İşgii2ar da, tanığa kendisinin Istanbul'a gittnesini ıdmin istediğini sordu. Tamk Güller. «Bana Hasan Şekerer söy ledi, Bakan senl istemiyor, dedi» yamtıru verdi. Isgüzar bu yanıt üzerine, «Hasan Sekerer'in bn biçimde davramşlanru birkaç defa tespit ettim. Kendlsi ziyaretime gelen çeşitll kişilere de Bakan sizi gönnek islemiyor, diye geri çeviriyormuş. Bunlan Bakanlıktan aynldıktan sonra öğrendim» biçiminde konuştu. MECLtSTE B.1ŞARILI BAKANLIK Duraşmada daha sonra İşgüzar döneminde Balsanlık Müşteşan olan Mustafa Mut tanık olarak dinlendi. Mut, ifadesir.de özetle şunlan soyledi: «19~8 yılı Bakanlık için çok basarıh geçmiştl. Meclis'te en ba$arıiı Bakanlıklardan biri olarak gözüküyorduk. Bakana giderek, arsa alımlan ile U5İİİ baıı söylentiler olduğunu ve bu söylentilerin Bakanlığuı başansına gölge düşüreceğini söyledim. Bunun üzerine Bakan bir genelge yayınlayarak arsa alımlarmuı dnrdıırnlınasım iv tedi. Ancak bu genelgeye rağmen »lalatya ve Üskfidar arsalaruun alımı çok süratü bir biçimde gerçeklrşıirüdi.» Mustafa Mut, Hilmi Işâiizar'ın «Ben Bakanlıktan aynldıktan sonra SSK devlete para j^tirdı mı?» bıçinıinâeki soru&u üzerirıe de şunl&n söyledi: «İşgüzar gorevden aynldıktan kısa blr süre sonr» da devlet tahvillcri alımı sürdürüldü. CSinkü, o sıra lai/ler artırılınıştı. Ancak daha sonra busüne kadar, bıralan devlet tahvili almayı devlet elindeki paralar eert çeki^ lerek maaşlar ödenmek Jurumunda kahndu Kat sa>> dakj artış SSK'yı güç dunmıa sokmuştu. Bu baknndan yasada bUdiğiniz son değişiklikler yapılftrak prünler mrt»nldı.» Duruşmanm dttokü bölümünde taruiE olarak: dinlenmesi gere!:en Niyazi Engin Gökçe üe Recep ÖBcan'ın önceki hafta olduğu gi'oi bu hafta da gelmedikleri görüldü. NUHOGLÜ SUÇLVNrYOR îşgüzar duruştnasımn öğleden sonraki bölümünde dinlenen ilk tanık Naci Buçukoğlu, (SSK BakırKöy Hastanesi Eaşhekiıni), Üsküdar arsalanrun alırru sırasında ekspertiz heyeti üyesi olduğunu. arsanın tek parsel iıaline getiriîmesi ve mezarük alaru dışmda sayılınası koşulu ile raetrekaresi 3000 llradan alınması yolunda rapor verdiklerini söyledi. Buçukoğlu t>u koşullar yerine getirilmeden aîmı yapılmasının usule uygun olmadsğını söyledi. Dün dinlenen son tanık SSK Müdürler Kurulu Büro Müdürti öztan Saymberk de ifadesinde Müdürler Kurulu üyelerinden Hamdi Nnhoğlu'nu kendisine baskı yapmakla suçlayarak özetls şunlan söyledi: «Üskfidar arsalamıın alım karannın almdığı giin Nuholln bana gelerek karan yazmamı istedl. Saatin geç olduğunu ve kararı ertesi günü yazdırabileceğiml söyledim. Odasında Nihat Bilgtn. Kazun Erdem ve Ertuğrul Mat da bnlunuyordu. Bir claktilo bıüdnğunu ve kararı yazdıracağını soyledi ve arsanın metTefearesinîn 4300 U radan yazılmasını istedi. Ben bnna îtiraz edlp karann 3 bin lira olarak alındığtnı hildinlim. Ancak bana baskı yaparak 4300 liradan yazdırdı. Daha faz'.a direnemedim. Durumu ertesi günü diğer Müdürler Ktıruhı öyeleriııe Uettim. Nuhoğlu kendisinin kanduıldığuıı söyleyerek Mehmet Akgemict <e Fkrem Özkıbç'm yanında özür dir ledij» Öztan Sayınberkin ifadesinin tamamlarımasından sonra Yüce Divan'daki durusması yeni tanıklana dinlenmesi için bugüne ertelenöL «Anayasal dfizenl sllah roruy la defiştirmeye çalıştıklan» san ile yargîlanmalarına devam edilen De'.Yol adh örgütün bu davasmm 74 sanığırdan. bugüne kadar 24"Unün tutukluluk hali kaldınldı. Ankara Süayönetim Komutenlığı Askeri SavcıîîSı'nca hazırianan 45 sayfalık iddianamede sanıkiann çesltîi tarihlerde 94 ayrı suç işledıkleri savı bulunuyor. 74 sanıklı Dev Yol davası iddianamesinde haklannda TCK nın 146/l"nc: maddesl ıryannca ölüm cezası istenen sanıkiann adlan şöyle sıralanıyor: Seyit Karakucak. All Akgün, llırtır Aslan, Mustafa KanUıs. Zuber Akgöl, Kadir Sevimli. Me tm Oğtız, Hıdır Durmaz, Ferit Murat Cankoçak, Ercüment lypur, Şakir Üstün. Fatih Melı met Ertekin. Yüksel Bağıo>ln, Mafamut Kök, Abdollah Bulduk, Göksea Çlftçioğlu, Cemal Akm, Ömer Tımca, Sulrj'man Yasayacak. Doğan Çakraak. Zeynel Güler, Şerafetün Yümaz, İbrahün Kocoğlo, Cenglz Yıldırnn ve AU Haydar özflhan. dildi. Sanık Hıdır Durmaz gözcülök yapıp emniyeti sağladı. Gıj3bi tutuklıı Murat Şenol daha önce nazırladıgı yanıcı maddeyi eve sttı. Sanık Mustafa Kantaş ateş ettî. Şentepe Güvenlik Mahallesinde tuhafijecilik yapan sağ göriişiü Mustafa Erdoğan'a ait dükkanın jakılarak cezalandırılması kararlaştırıklı. 28 mart 1979 günü sanık Metiıı Oğuz, halen firarda olan Te\1ik Gü, ııeş ve açık kimliği saptanamayan Arif kod isimii kişiler dökkana saat O2.(W'rie eittUer. Tevfik Güneş icinde yanıcı madde bulunan sişeleıi atcsleyip dükkanın içine lırlaltı. Sanık Metin Oğuz ile Arif ateş etti. Sanıklar olay yeriııden kaçtıiar. Olay sonucu dUkkanda 7 bin jOtl lira maddi lıasar raeydana gpldi.» KARVKOI. BASK1NUARI Asksri Savcının iddianamesinde Şen:epe ve Maınak karakolla.ı baskuılarıyla ilgüi saçlar ve delülcri şöyle değerlendiriliyor: «Saıııl. Mustafa Kantaş ile açık kimliği saptanamayan Orhan kml isimli kişi, siyasi ortaııını ;crş;in olduğu, polisin halka olan lıuskısınm arttığı idrimsıyla hir polis karakolunun hasılması gereeine karar vcrdiler. Sent<?pe Polis Karaknlunıın basılmasının, bölgedekı halkın polise karşı olan aler,ii;iııdeıı ötürü lıu hareketle bülgecleki PI.M'ci kisîlcri yanlarına çekebilmesi i<in nygun olduiu konusıın«İ3 anlaştılar. On araştırmalar yaraldı. gerekli bilşriler tnpland:. Plan ftreği "2ifeasıiTi1979 sünii saat 20.00 sıralarında Pivangotepe Su Depostınun yanmıta sanık Musüıfa Kantaş. kimlikleri saptanamnvan Adem ve Davnt kod isimli kişilerle hnlnştu. Onlara bölçe hakkmda çrrekU bilgileri verdi. Otomatik tüfek ve tabancalarla dinamitler saklanılan yerdcn çıkartıldı. Son ha zırhldar tamamlandı. Daha son ra sanık Zuber .Vksöl ile Orlıan aıilı iki kişi geldi. Bu iki kişi de siialîlı idiler. Saat öl.OO sıralarmda Şentepe polis karakoluna yaklaşıp mevzilendiler. Polis karakclu süataiarla taranıp dinamitlendi. Daha sonra olay yerinrien azaklaşüıp ilk bulundukları yerde toplandüar ve silahlar saklaıv dı. Bu olay sonucu Scntepe polis karakolunda nıaıidi hasar meydana ge'di ve bir polis memuru yaralandı. Fatsa olaylarını protesto etmek ve Mamak Merkez Karakolu personeliui sindirmek amacıyia saldırı yapılması kararlaştırıldı. Saldırıvı Selim planladı ve kuilanılacak silah ve patlayıcı miidtîeyi çetirdi. 25 açustos 198i) günü saat Z1M sıralarmda karakolun kar şısmda bİT cvin arkasmdakl boş arsadan samklardan firari .Mehoıet Öztürk ve kimliği saptansmayan Kör Ali, Hüseyin ve Celal adlı kişilcrde karakolun arkasındaki f*v!erin anismda ateş açtuar. P J ara, cia Cemal Akın karakolun 5nün dekî asfalta patlayıcı madde attı. Saldın sırasında karakolda görevli komiser mnavini Serafettin Demir başından ağır yaralandı. Karakol binasmda ve içerde bıüunan ban eşyalarda da hasar meydana geldL Ka. rakolun içerisinde toplam 25 adet boş kovan bulundu. Silahlı saldınyı taklbcn Mamak bölgesinde yaya olarak {cörevli SıkıySnetim Tîmi silah seslrrini dnydu. Karakol istikametinden askeri time doğru koşarak ve ellerinde uzun menzilli olduğu sanılan silaiılar bulunan iki kişinin gelmekte olduğu görüldü. I>ur uyarısına imkan verilmeden iki kişi time ateş açtı. Karşılıklı silahlı çatışma o!dn. Vstünde Beklr Kunı adma düzenlenmiş bir kimlik bnlnnan bir kişi yakalandı. Sonradan yamlan araş tırmada kimliçin sahte olduğu anlaşıldı. Sanıcm asıl •cfımn Omer Tnnca olduğu ar'aşüdı. Ömer Tunca'da hir s f n makineli tabanca 2 adet 33'Hik şarJör ve 13 adet mermi hulundn Saldın olayını takiben revrede yapıian aramada Vecli Küçükyılmaz adlı bir kisi l adet boş Kalaşnikov şarjörlı ile yakalandı. Yapıian sorçulanıada asıl admın Cemal Akın olduğu, polis karakoluna yapıian saldırıya katıidığı belirlendi. «ilahını sakladığını söyledtği Mehmet FidancıVa ait evde yapıian aramada bir adet 9 mm çaplı Lama. 1 adet 7.65 mm çaplı Unlque tabanca şarjörlerl ve merml ele Reçlrildî. 9 mm'Hk tabancayı Cemal Akın 7.65 mm' İik tabancayı Mehmet Fidancı kabullendiler. Yarab olarak ele Reçirtlen sanık Ömer Tunca iyileşmesinden sonra örgüte ait bir t'.e dürbünlü tüfeğin yerini gösterebileceğinl sövledi. Gösterdii;i yerde yapıian aramada sandık icinde toprağa gömülü siikük vaziyette Winchester marka bir tüfek ile 285 mermi ve 9 mm'İik 6 adet merml bulundu. S? ağustos 1980 tarihinde silahlı saldın olayıyla ilfisi bulunduğu sanılan torba içersinde 'olr adet maske. bir adeî kasket. 65 adet Kalaşnikov mer mLsi. bir evin bahçesinde hu luııdu. Bulunan eşvalan sanık Cemal Alan kabullendi. Samklardan Ömer Tunca da ele geçirilen makinalı tabanca nın Necati Kalecik'in Gfllveren'de İsmiye Yakut'uu, Boğaziçi Mahailesinde Çelebi Açıkalıu' iii, Kartaltepe'de Yasin Kaleııder'in evine ateş edilmesiD ° Uııllanıldıklan saptandL Cen Akuıda ele (reçirUen Lan<^. marka tabancamn ise Mamak Kardesler Kıraathanes) ve li» temmuz 1980 tarihinde Mamak' ta bir polis ekibine atcs edil mcsinde kullanıldıklan tesbit edilmekle birlikte; her İki sanık ele geçen sîlahiarmın örgütün malı olduğunu belirttiler. Ola>larria kullanüan silahlann sanıklann üzerinde çıkması karşısında sanıkiann vukanda belirtilen olaylarla ilgjlerinin ve tielillerinin takdiri askeri mahkemeye bırafcüdıj» ELE GEÇİRİLEN KROKİLER VE GÜVE.VLtK KüVVETLERtNE SALDBU Askeri Savcılığm ıddianam»siııde Şentepe bölge sorumlulanndan Selim kod isimli kişinin talimatı üzerine sanık Adem Kaya'nın, Karşıyaka bölgestnde oturan muhbir polis ve faşiFt olarak niteledikleri kişilerin evlerini gösteren kroki hczjrladığı ve bu krokilerin sanık Adem Kaya'nın çantasında eie geçirildiği beürtiUyor. îddifccsmede güvenlik kuvvetlerlne yapılan saidjnlardan bazıları da şöyle sıralanıyon «36 haziran 1980 günü gec«si Şentepe Kayalar Mahallesinde rüvenlik çörcvUlerine, sanık Fuat Körofhı, Ahmet Yü«brım ile açık kimlikleri saptanamayan tsmail Çopur ve İbriihim Dnman, silahla ateş ettiler. 12 ağustos 19S0 TÛnü sa»t 22Jİ0 sıralarmda bir soruşf ma nedeniyle Şentepe TV « ricisînde bir soruştunna yapan çüvenUk knvretleıl üaerine sanık Mehmet Kök ateş açtı, Karsılık görmesi üzerine kaçtı. Sanık YenimahaUe son durak ile Yunus Emre Ortaokulu arasmda yakalandı. 13 ağustos erünü samğın pösterdiği evde yapıian aramada bir aıîet Brotvnin; marka tabanca ile mermiler ele geçirildi. Sanık sanıimi olarak olayı kabul etti.» Y A R I N : İKİ GAZETE SATICISI VE BİR AVUKATIN ÖLOÜRÜLMESİ ÖĞRETİM ÜYELERİ ÜNİVERSİTELER YASA TASARISINI TARTIŞIYOR B PROF. DR. TÜRKER ALKAN (ANKARA ÜNİVERSİTESİ SBF BASIN YAYIN YÛKSEK OKULU) fYüksek öğretimi yi amoclayan yeni tosarı resmen kamuoyuno sunulmadığı İçin. ancak bosina yansıdığı bicimi üzerinde bozı görüşler ilerj surülebilir. Bu cerceve icinde bana en önemli gözüken konular şunlordır: • Üniversite özerkliğinin YÖK cracılığıyla zedelendiğı ka nısmdayım. Türk universitelerine özerklik bir özenti iis ve fontezi olarak konmadı. Siyasst çilerin bilimsel calışmaya müdahele etmesinin doğurduğu oiumsuz sonuçlara engel olmak icm konciu. Ve şu ana kadar bu işlevinj yerine getirdi. Siyasal yaşamımızın olabMdıöine kutuploştığı dönemlerde M I !i Eğitim Bakanlığıno booiı yOksek okul'.arın icine düştüaü dururn ortadodır. YÖK'ün işleyişi ile birlikte çynı sorunkırın ortoya cıkmasın'dan korkarım. Üniversıte özerkliğinin bazı so runlan kuşkusuz ki vardır. Fakat bunun Cözüm yolu, özerkliği zedelemek değildir. Nas^l k ; basın özgıırlüğünün doğurduğu sorunları çözmek icin ba sın özgürlüğunü kısıtlamak dü şünülemezse üniversite özerkli ğinirt yarottığı sorunların cözümü de özerklik kurumunun kendi koşullon icinde aranmalıdır. • Gelişmemiş yuk3ek öğretim kurumlannın sonınlarmı cözmek icin zoruniu rotasyon sisteminin getiriîmesi, cözdügunden daha cok sorun yaratabilir. Öyls uzmanlık dallorı var ki, ancak bir ya da iki kurumda uzerina'e calışılmaktodır. Bu dallardaki öğretim üyeleri nereye gıdecek? Bazı dallarda da gelişmiş universiteter de cok sayıda öğretim uyesi bulunmakla birlikte gelişmemiş kurumlarda bu kişiier aynı öicüde istekii olmayabilir. Bu durumda. bu yıllann öğretim üyeleri sıra mı bekleyecek? Akademik terciiiierin rotasyona bağlonması bu işi daha aa cıddileştinyor. Bu ve benzeri nedenierle Prof. olmayan docentlerin ve docent olmavon doktoraiı asistanların sayısi hızla artcrsa ne olacak? Unut maychm kı, ClKemizdeki bilîm sel uretimin cok önemli bir bölümü ciocenthk ve profesör lük tezlerinden oiuşmaktadır. Isüyorsanız, öğrencilerinize her yıl aynı eskimiş bügileri vmelememek amocındaysanız. vereceğın z her ders saatmln bir kac katı hazırlık vapmamz gerekebılir. Haftada en az 1012 saat dtrs vermeye zorlonon b:r öğretim üyesi ya bütün rıaf tayı o dersleri hazırloyarok ve vererek gecirecektir, ya da bu derslerin niteliği alabildiğine düşecektir. Dersini hakkıyla varaiek isteyen blr öğretim üyesi icin, ortık bılgi üretmek değil edînebildiği bilgileri mekcnik b'r bicimüa akiarmok en büyük başarı olacaktır. • Ülkemizde cok forklı nitelikte eğıt m kuruluşlan vardır. b'j kuruiuşlann yeni düzene u/ması icin, maku! bir süre tanınmalıdır. Örneğin OOTÜ gibi son dereca değerli bazı kurumlar cok kısa bır sürede bu tasorınm akodemık ünvanlcra ilişkin hükümlerme uyma va torlcrırso büvük blr sorsıntı gecrebiıirler B'j kurumların durumlcrı. sorunİGn. birer birer ele alınarak geciş'n sarsın ! tısız oirr.csına ca ışmalıdır, Görebildiğim kadarıyla tasorı bu konuda yeterli değil. 9 Üniversîtede ic cienetimin sağicnması ve özerkliğin sorun gibi gözüken bazı sakıncclarının ortadan kalkması. üniversitede yönetime katılmanın buyük öicüde vaycjınlaçtınlmas; iie sağlanabilirdi, tasando bu yönde b^r eğılim göremediğ m gibi, korkorım tam tersi önçjörulmekledir.» kanlığına bağlı okullara öğretler 1961 Anayasasmın getirdiğl men değii. birtakım militanlar czerklik sorununu yanlış yorum ohnarak öğreîmen aoı oltında lamstT. Üniversiteler. bilimgonderilmiştir.» sel. rnai: ve idari özerklik kavProf. Errurumlucğlu, vüksek rcmmı devlet icinde devlet an iorriiŞtır. Bıl:mse!. niali ve ida öğretimin paralı olmasmın be lirli bır düzeyde oiması dururi özerkliğe evet ancak. adî nıunda buna karşı oimadığım EJC ışlendığinde devlet ortaya ancak, töğretlmj engelleylcl gıremez diye bir şey olamaz. düzeyde clurso buna karsı olÖzerkliğin yanlıs cnlaşılması duğunu» belirtti. Rotasyona bugunkü yasa tasansına blr karşı olmadığtnı söyleyen Erzu tepki şeklinde girmiş, bövle rtımluoğlu, ders sayıları 20 sagözükuyor. Bu vosalann etki ot olcn öğretim üyelertnin yave tepki yosaları olorak cıkma nısıra 2 saat olan öğretim üye sının sonucîarı yıllar sonra an snin de bulunduğu görüşünü laşılıyor. Sadece birîakım Insnvurdu. Erzurumluoğlu. özvesanlann bazı şeyleri yanlış ride bulunulması gereken koanlomaiarı sonucunda tepki vu nularda «Örveride bulunulmasaları getirmek doğru değ;|. sından yana olduğunu da» ekÖzerklik denetimsizlik da deiedi. ğıl. Kurum ne oiurso olsun, devlet tarafmüan denetlenmeü dir. Ancak bu da kendi kendiDOÇ. DR. ne denetiemek anlamına da ATÂMAN gelmemelidir. Müesseseieri yönetenlerin kendüeri tarafmdan secilmelerinden vanayım. O kurumun benimsemedıği bir kişiyi getirirseniz. kişi o kurumda verim li is vapamaz. Tasan olumsuz hukümlarie dolu. Gönlüm isterdi kı, sadece öğretmen yetiştirmeye yönelik okullar geüştirilseydl iyi oturdu. Basına iik vonsıdiğı bicimiyle tasando olumlu gırişım vardı Gazi ve İnönü Ünl versiteleri adı altında Ankara ve İstanbul'da öğretmen vetiştiren okullar öngörülüyordu. Son şeklinde tasarıda o da cıkanlmış. oysa tek oiumiu ya nı buydu bence. Bu şeküdeya salaşırsa Turkiye'deki yüksek öğretim sorunlorı temellı cözülmez hale gelecektir, Ucon Drofesörler şimdi dev let paütikası halirde getirüiyor. Ankara'do oturuvorsunuz, Türkiye'nin her yerindeki okullan idare etmeye calışryorsunu2. Eğitim cıkmazının özü öğretmen cıkmazına dovanır. Son on yıldır Milli Eğitim Ba Halkın Kurtuluşu militanı 25 kişi yargılandı AVKARA, (Cumhuriyet Bürosu) «Haikın Kurtuluşu» adh örgüta üye oldukları ve «Anayasa'nın taraarmnı ta|>ir, tebdil ve ilgaya cebren teşebbüs. cete ye silalı temin etmek ve silalı saklayarak yardım etmek» savıyla suçlanan 25 srjuSm yargıianmasına dün Ankara Sıîcıyöne^im Kom'atanhgı 3 Numaralı Askert Mahkemesi'nde baş landı. Askeri Savcı duraşmada okudufeu iddianamesinde, sanıkjarm. «Halktn Kurtuluşu» adlı öifrtitürı Dikmen bblgesi Aşagı Ch'eçîer Yukarı Övecler ve SO^TJIIU mahallelerindeki eylemleri yönettiHeri, makbTjzsuz pa ni topladıklan örgütün fikirîeri do&rjltıısanda sözkonusa mahalleîerde prop|i Kanda yaptıK'.an ve öreütün çeşitli eylemlerinde kul lanılan silahlan sakladıklarını öne sürdü. Askeri Savcı sar.ıklardan Kasım Cevhan. Saban Oelik, Ba. hatün Yıldız ve TevTık Ardıc haklannda TCS.'nun 146/1. maddesi tryannca ölüm cezası uygulanmasını istedJ. Askeri Savcı sanıklardan, Feyzullah Bülbül, Fikret Bülbül. Nermln i*ahin, Necla Kara, Akm Aydnı, Tolunay Göktürk, Şük ran Çetinkaya. Hasan Alphan. Sefa Cysal, Fieen Karaçay. Ayten Şahin, Püsun Topcu. Fatma Dilvin Altınakar. Davııt Akova. Murat Balıc, Cahit Eren, Hüseyin Torun Avdaıı Çelik ve Satılmış Özünel'in 5 15 yıl hapis cezalanna çarptınlnıalan isteminde bulundu. TAMGÖR (EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ) • cYeni üniversiteler yasas nda yüksek öğretim kurulu adı aitındaki kuruluş 7"ye 8 oranı icinde siycsal 'ktidarların oğırhklı olduğu bir yönetim bicimi oluşturmoktadır. ay r x a Yüksek Denetleme Kurulu adı altında kurulması düşünüien der.eti6me mekanizması da üniversıtsr demokrasiyi ve dolayısıyla idarı ve o n bağımlı bilimsel özerklıği önemli ölcüde zedeleyebıiir. Böylece özerküğin ve üniversiter demokrasmin ana ilkesi olan tabandan yönetim kademeslre doğru oluşan yönetenle yönetilenin her an birbirini denetleyebildığj denge unsuru yeni yasayla oluşma olanağını bulamıyor. Tam tersin; siyasal iktidarların vcpısına göre üniversite kadrofcrı o 'ktidarın siyosal görüşune bağlı olarak değişebilir haie geliyor.» PROF. ERZAN ERZURUMLUOĞLU (ANKARA İKTİSADİ TİCARİ İÜMLER AKADEMİSİ YÖNBTİM BMİMLERİ FAKÜLTESİ DEKANI) • «Ben üniversıtenin anlad ğ ı onlamda cnlamıyorum özerklik sorununu. Ûniversite Ankara Yolfş davasına başlandı lujatlarda rastlanmamaktadır. Ancak, markscı leninistcl felsefe sözhığünde bu devimin acıklanmasını buJmak mümkün olmuştur. Buna cöre, işçi sınıfı bilimine, bilimsel sosvalizm de denir.» şeklinde değerleadirdi. Askeri Savcı iddiananıesinde şu görüşlere yer verdi: «Söztükteki açıkiamalardan anlaşıldığı şcibl. işçi smıfı bilirai ile kastedilen marksizınmaddelerinde ver alan îlkelere aviorı amaçlar giiltüsü anlasıinıaktadır. 2~ıi sayılı Sendikalar Yasası' nın 30/4. maddesi kapatma karanmn is davalanna bakmakla fförevli mahalli mahkeme ta rafından verîleceâini belirtmektedir. Normal zamaoda uygulanacak bîr hukuk k3İdesl olan bu maddeye paralel yctkfler 1402 sayılı vasanın 15/L madve Cenk Alabar haldanda da suç ihbarı niteüfindeki iödia!ar nedeniyle soruşturma açüdjğinı belirtti. Duruşmada davalı sıfatıyla dinlenen Sendika Başkaru Recai Emre ve Geael Sekreter Veysel Eryıîmaz sendikamıı. «Anayasal ilkeler doğrultnsunda iş anenginin arttınlması ve işcilerin daha ziyade ekonomik haklannın saşrlınmalan için çahştığını» söylediler. Savunma avukatı Dogan Balta üa, «Askeri Savcı'mn ileri sürdüffü «işçi snufınm bilimi» tabirinin anlamını burada ögrendik. Dosyanın tetkik edilmesi için süre istiyonrc. A>nca, DİSK'in kapatılmasına ilişkin davada î ş Mahkemesi'nin yetkisizlik karannı bozan Yars> ta? 9. Hukuk Dairesl sörev vönünden davanm İs Mahkemesi'nde fförülebfl'eeeffine karar verdi» dedi. Balta mahkemenin bu konuda görevsiz oldugu sörüstinde oMuklarmı be lirtti. Askeri Savcı ise, Yargıtav karannın inceîenmesi için şrerekli sürenin '.eriimesi yöniinde sörüş bildirdî. Mahkeme dosyanın yeniden incelenmesi için dvvruşmajT üeri bir tarihe erteledi. 1931 Cumhuriyet ELUYILÖNCE S», 30 NtSAN YE 1 MATIS 1931 GÜNlERt KURBAN BAYRAMI TATİLİNE KASTXADIĞINDAN GAZE ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) T"ürk İş'e bağlı YolIş Federasyonu üyesi Ankara Yol İş Seridikası'run tüzüğün âe yer alan bazı hüfcümlerle Anayasa ilkelerine aykın amag güttüğü savıyla, 1402 sayılı Sıkıyönetirn Yasası uyarınca kapatılnüsına Hişkin davaya dün Ankara Sıkıyönetim Komutanl'.gı 3 Numaralı Askeri Mahkerr.esi'nde başlandı. Durusma iddisnamesini okuyan Askeri Savcı Ankara Yoi • Tcsan, Cıniverslteyl salî İs Sendikası'nın 23 Haziran öğretim yapıian bir yer olarak 1979 carüundeki Genel Kuruîu'görüyor. Üniversite aynı zanda yapıian senöikamn araaç mando bilimsel calışma yapıve ilkeieri ile eğitim sekreterilan kurulustur ve bu işlevî, öğ nin sörev ve yetkilerine ilişkin tüzük değişikliklerinin Anayaretim işîevinden daha az önem li değildir. Tosarı, bilimsel ça sa'nın 2. ve 4. maddelerinde yazılı ilkelere aykırı o'ıduğunu be hşmayı özendirecek ve kolayHrtti. Askeri Savcı tüzligün 4. laşttracak hükümler getirmedimaüdesiDde amaç ve ilkelere ğt gibi. tam torsine, öğretim iliçkin olanvk, «İşçî sunfı biuğruna bilimsel calışmayı enlimüıe davalı genel e^iturd sağgelleyebilecek bazı yenilikler laman çenel amav edinir» deiçermektedir. Akademik terfilîüdigini. tüzügün 19. maddesir) nin rotasyona boğlanmosı bun de cle egitim sekreterinin ?örev ve yetkilermin «tşçi srmfı kîrdan birisi. bilimi doerultusunda» olacafiıÖğretim üye ve yardımcılarır.ra kaydedildiSini söyledi. Asnın haftada en az on onikl sa keri Savcı bu değiş'kîikleri, at ders vermesin) lceren hü«DejHşiklfklerde yer alan işçi küm de bu acıdart düşündurüsmıfı bilimi deyimine normal cu. Lisans ve tlsansüstü duzeydeı nitaHkH blr ders vermok Askeri Savcı Türk İş'e bağlı Yol İş Federasyonu üyesi Ankara Yol İş Sendikasmın 1402 sayılı Sdtıyönetim Yasası uyarınca kapatılmasmı istiyor. dir. koBriinizmdir. Komünizm idaresi, tşçi ıınıfı idaresinden başka smıfın tktidarmı tammaz. Atatürk'ün knrduğa Ctnnhurtvot içlnde. Atatftrk flkeleri doernltusunda amaç eütmesl çereken bövle bir müessesedeki bu tlp bir deçişikllğin anlamı açıktır ve carpıadır. Davaü. Spndikanın tüzügündelri deirisifcliklerle Anayasa'nm 2 ve 4. desi fle Sıtayönetim Mahkemeierine de verilmiş bnlunmak tadır. SenrUltamn kapatüması için rtava acılması konasund» Anka ra Sıkıyönetim Komırtanhçı ta. rafjndan vetilmiş soruşturma emri vard»rj> Askeri Savcı ayrıca Sendika Baskanı A. Recai Emre. Genel Sekreter Veysel Eryılmaz. ile sendika yöneticileri İsmail Gür