Katalog

2 Cumhurıyet Apaku wy* Hgffl ofenrîsrıınu y OLAYLAR ve GORGŞUER 14 NİSAN 1981 lardır, 1965ten bert sosyal güvenllk alan* mızda kanamaya başlamos bir y»r» Tardır. O devrin ftacancı katırlannı ürküönemas» dikkat ederek bu sUtunlarda (*) soıumlulana kar muoyunu uyarmaya çabaladığmuz ve laman ramaa ayaküstü tedblrlerle tedavi edilmeye ç» bşüan bu yara ışte yıne gundeme gelnüş bulunmaktadır. «Erken teşhıs kanseri örüer» sloganlannın her yen kapladığı Kanser Haftasında, bu yaranm tekrar kanamaya baslaması, tedavide geç kanıomş bu olayı sersüema açısır.dan çok anlamlı olsa gerektir. Konu; sayılan 25'e uiaşan Oael Sigorta ve Emekli Sandığı'nın kaygı verici mali durumlan üe bundan öttlrü sosyal guvenlikleri tehükeye gırmeyo başlayan yüz bine yakın çalışanın ve çoluk çoeuğu ile birlikte yarım müyon civanndaki tnsanın endişeli bekleyişleridir. Bellekleri tazelemelt amacı ile uam yicelemelerden kaçrnarak konuyu bzettemeye çauşacağım. 1 mart 1965 tanhmde yürürhiğe giren 506 sayılı Sosyal Sıgortalar Yasasında yer alan h:r geçici madda (geçici 20. mad.); bazı bankalarla sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odalan, borsalar ve bunlana teşkü ettikleri bırlikler personelinın, bu mali kuruluşlann bünyesinde meydana geurümıs olan Sıgorta vfi Emeklı Sandıklan üe sosyal güvenl&leriııa saglanmasıııa olanak vermış ıdi. Maddenin geçici olmasma, Devlet Piâmrra«m Beş Yıllık Programında bu Sandıklann ay nı çatı altında toplanmaları öngörulmüş bulunmasına karşın, bu Sandıklar, 26 mayıs 197S tanhırıe kadar günahı ve sevabı ile çaüşmalanna devam etmislerdir... 26 mayıs 1976 tarihlnde, 1993 sayılı bir yasa yururlüğe gırmiş, bu yasanın Ek 1. maddesi ile "bahsekomı Sandıklann tümü, bir yıl ıçınde çıkanlacak Tüzükle belirtüecek esaslarla Sosyal Sıgortalar Kurumuna devTedileceği hükme bağlanmış bulunuyordu. Bu Yasa, Sosyal Güvenlik Kuruluşlanrmn a halen içınd» bulunduklan perişanlık, parasal ve ıdan sorunlar, denetirn ve ybnetim bo«ukluklan dikkate aünırsa çok önemli bir attm idi. Aynca, Devlet, yıllarca önce, dafmık Sosyal Güvenlîk Kurumlarmın bir cata altmda top îanması konusunda büyüic bir deneyim de gpçirmişti. Nıtekım, 1 ocak 1950 tarihinde TC. Emekli Sandıgı'na, 1926 yılından bu tarafa yasa ıls kurulmuş 30'u aşkın emekli sandığı giırultüsüz paürbsız devredılivermişti. Yine, 1 ağustos 1968 tanhinde Yasa îla knrulmuş Askeri Pabnkalar Tekaüt Sandığı üe Devlet Demır Yollan Enjekli Sandığı, Sosysl Sışortalar Kurumuna devredilmiş, kimse ortaya çıkıp da «Aman bu tanhi Sandüüan nasıi N Emekli Sandıkları Selâhattin TURLA tasflye «aersinîıT» <Dye ynrönasKmş tth. ÂMüaryel öengeleri barjlmuş, çağdaç svsyal güvenlık aşamasma ayak uyduranaaz haie gelmjş, sonuç olarak devrını tamamlamış bu sandiklar, modem sosyal güvenlik icuruluşlanna devredilmek suretıyle pek aiâ «Sosyal guveniü te birlik» ilkesinin ilk hayırlı adınüan aülmış vs devir lşlemlert başan üe de sonnçlandınlmıs idi. Bu btiyufc reformlar yapüırken MBMesıin scsi çüanamaana karşın, 1992 Bayıü Taaanın Resıni Gaaete Ue yayınlanmasııuian sonra, «Teslsa şeklindefei bu Sandıklann birleştiritaıesı soa konusu olunca yer yerinden oynamıştır. Önce, sosyal güvenlik idealine, AnajBsaınızsn 43. maddesins, Devlet Plânlan hedeflerin» ve ükelerine hıç yakışmayacak bir manbS lçinde, çeşiüi gazeteîerde, kalm çerçeveler içlnda ve koca koca başuklar altında; bu Yasa üe bir devletleştirme işlemi yapılacağı, bu Sandı&lann tüm mal varuklan Ue SSK*na devredUmei sureü Ue bir tur sosyalistlik amaçlaadığı yollu Yorumlar birbırini izlemiştir. Hem de bu özel yazılan, Üniversitelerimizin kocaman profesör, doçent ve doktorlan kaleme almışlar ve bir biltaısel gerçeği vurgulanuşlar gibi, •lUanna akkademik unvan ve isimlerinl de UavB etmişlerdir. Kuşkusuz zamanuı üşengsç, yorgun, ctnik ve urtcek bürofcratlan Ue isten kaçan yöneticileri de bunlara çanak tutmakta geri kabnamışlar, hiç değilse, edebiyaö ile baştacj edilen «Sosyal güvenlıkte bırlik» UkeBini mertçe savunamamış, tnandıncı bir çeküde kamuoyuna maledememİ9 vsya açıkca anlatmak istemami?lerdir. Nihayet konu, bu mali müesseselertn »edense telaşa düşmuş kesiml tarafından samaniTı CumhurbaşkanliKi'na kadar intikal ettirilrr.iş ve söz konusu Ek 1. Madde htikmü, hukutnuı ana prensiplerine, kanun yapma tekniğine ve Anayasanın ban maddelerine aytan olduğu öre sürulerek tptali lçtn Anayasa Mahkemesi' ne getirilıniştir. Anayasa Mahkemesi, 25 ocak 1977 tsrthH. E. im^, K. 1977/2 sayıü karan üe, Ek 1. Madde hükmünun tümünü iptal etmiştlr. Böylece kanayan yara bir stlre kabuk bafUr gibi olrnuşsa da içten içe iltihaplanınaya lkcmlttle taallyette bolonan bankalann 1990 yüı sonundaki kredflerf bir trilyoa 143 milyar lirayı asmaktadır. Bu kredfierin dagıhşı VJyledir: 333,7 milyar Urası kâmu mevduat bankalanna; 278,4 milyar Urası özel mevduat baıv kalanna; 14.8 milyar hrası yabar.cı mevduat bankalanna; 1233 milyar lırası lrniirmTyı^ v» jatsnm bankalanna 355,1 milyar lirasj dogrudan kullandınlan kredıler sebebiyîs T.C. Mer kez Bankasırıa ve 40 milyar Urası da Devlet Yatınm Bankastna airtir. Bir ervelld jrüa göre, banka kredilerinde (°5 40^) Merkez Bankasmca mevduat bankalanna açıian kredüenle r«* 65,5) gibi önemli artışiar olmuştur. Genel kredi hacmindsld artsş (356) milyar Hra olup. artış oranı % 45^'dir. Banka kredlîerl nastl dagılrnaktadır. Tanm fcredilerinl T.C. Ziraat Bankası, mes'ek; kredileri Turkiye Hali Bankas;, îpotek muk&bıb krcaüen TUrki%e Emlâk Kredl Bankası, beled:yeler:r gereksinimi olan kredileri tller Bankası, kalkmma ve yatınm kredllerinl Kalkınma ve Yatınm Bankalan ve ticarı knedileri İse, (sanayi. Tiaden, inşaat ve inşaat malzemeleri, iç tıcaret ve dış t:ca ret vb.) çeşitli kredileri gpnellikle özel keslnı mevduat bankalan karsılamaktadır. Devlet bankalarmm raaden ve petrol dısmda kalan v* ticari kredı olarak adlandınlan kredileri veterlt olmayıp, ozel mevduat bankalannın ticari kredilerlni tamamlayiCT olmaktadır. Barka kred:lerinin sektörlere gore dagılımını bellrleyen 1980 yı!ı rnkamlan hentis yayınlanmadığmdan, bır evvelki yıia göre, banba kredüerinin sektorlere pöre dağılımı şöyledir. Tanm kesimine 121,4; sanayi vc madenciliğB 19T.7; inşaat ve konuta 9.1S; dış ticaret 31^; lç ticaret 72.7• ınahalli idarelere 9,06: ve muhtelıf kredfler 25.B milyar îiradır. 1980 yılı daâılutj 1979 yılından farklı olmakla beraber, genel dagılımda durumda pek farkhhk olınadlğı, kârlılık "e verimlllik yönünden bılhassa öze!rae\duatbanku laniîda krecülerin ıç ticaret.î kaydınldıgı, sanayiin ve ihracatın ıkmeı planda kaldığı sık sık sara\icilerın kredı taleplf rmden ve ihracatçüarrn kredı yönüriden defteklenmesi di!el> lerüıın ypnilenmesınden aoıaşılmaktadır. Banita kredılennln lilkenin ekonorrr*!; durumuna göre TAdevam eörtf? TB peydetpey bn BwwTft1mB t » îilannda çöküntüler duyulagelmiştır. Ömeğır.. Turkiye Kredj Bankasına, İtîüadı Milll Tiirk A. Sigorta ŞırkeUne, Raybanka ait Meraur Emekli ve Sigorta Sandıklan tasfiyeye mecbur kalnuşlar, bu sanâıklara yülardır tosyal gıivence umudu lçinde kesenek yatırmış bulunan Uyeler hüsrana uğramışlar, penşan olrmışlardır. Bu uyancı öraeklerden ve D^vlet nasıl olsa bu gidişe seyird kalamayacakn düşüncesin den hareketle endişeye düşen bazı mali kuruluşlar, gölge sandıklar meydana getirerek, Uer1 d» zorunlu devu durumuna duçar olduklarmda gerçek Emekli Sandıgmm mal\arhklannı gaklama çabalarma dahi girişebılmişlerdir. Evet, ıamanjn Devtoti Anayasa MaUkanesl karanndan sonra olaya seyircl talmanuştır da ne yapmıstır? 11 temmuz 1978 tarlhiride yurürlüğe konulaa 2167 Savüı Yasanm yine geçici 6. maddesi ile, bu yazımıza konu olan sacdaklardan eadece (Bu Kamnrun yürürlüge girdigi tanhten ccv co tasf}ye edilen veya tasfiye halinde olanlann) teknik açıklan Ue birükte SSK"na devr^ düeceği htikme bağlanmış ve devir işlemleri ile Ugili bir YönetmeUk de Sosyal Güvenlik Bakanlıgınca hazırlanarak îl mart 1979 tanhinde Resml Gazete'de yayınlanmsştır. Bu noktaya gelindlğlnde aklnnıs» ban aorular takılmaktadır. Neden sadece 3167 Sayüı Yasanm yOrurluğe girdiği tarihten Once tasfiye edilen W ya tasfiye halinde olaa aandiklar SSK1» de%redilecektir? Ya bu tarihten sonra o hale düsenler veya dUseceklerin durumlan ne olacaktır? Aktüaryel durumunun pek de lç aç:« olmadıgı, TUrkîs Genel Sekreterl ve Sosyal Güvenlik Bakam tarafmdan sik sık kamuoyuna açıklanan Sosyal Sigortalar Kurumu'na. bu sandıklarm acıldan, neden «^5'cik bir faizle ve 5 yılda esit taksiüerle devredilecektir? Devir yükü Devlete veya baska bir mall fonnulle SSK dısuıda btr organizasyona yüklemnediğine göre, SSK, bu açıklan nasıl fcapayaeaktır? 506 Sayılı Yasaam gecld 50. maddestae göre, bu sandiklar, «igorta rs emeMUlk tatan normlanra asgarl Eosjti Sigorta normlarnv Ancak, ne 1992, ne de 3167 sayüı Tasalar6a, tavan nonnlarmda bır bartj getirümediği lçtn, yüksek kademelerdekl peraonele bağlanaus olup bugunkU aosyal sigorta normlanna göre, çoi yukanlarda bulunan emekli aykklan ila ftbür yardımlann cereroesirii de SSK mı üsüenecektir? VJSHaydl şimdıiik hepstrd btr yana brratap Mr kabartmayalını. Ancak acı haber nrteligiîideid yeni oigulaR da belirtmeden ?eeemiyeceğiz. Easmdan v« bazı emekJi arkadaşlanmızdan bgrendiâimizs gore, «Ticaret ve Sanav. odalan ve Borsaları Memur ve Hizmetüleri Sigorta Sandığı» da, SOS sinyalleri vermeye ve emekli aylıklarmı ramanında ödeyemiyecek durumlara düşmeye baslamıytir. «Osmanîı Barıkasi Turkrye Personell Emekl: %e Yardım Sandığı» ise, Sosyal Güven]ik Bakanlığına yapr.ğı yaalı başvuruda, (MaU sıkıntıdaki sandıgsn aktifpassif altı bhı civanndaid sigortaiısınm müktesep haklan riyaa tığramadan SSK'nca devral:nmasir:ı yaivarmaî!ta, hesaplarmda tahkikat re tetfciat yapılma?:nı'> Bakanlıktan istemektedır. Ve belkı de bu dıırumda daha pek çok s> rada bekleyenler vardır. Dünyanm en kapitalist ülkelerinde blle, Sosyal Güvenlik. deilet e'.i ve güvencesi !le yü 1 rütiilen 7asa, pren? p ve kuralJSlara aıt oldugu, sosyal güverdiğır. teorik tanrmmda Te AnaTasamıziR 48. maddeslnin Ikinci îı'irasında, fcu görev, DevİPtce yerine gctirilmeîi gereken «osya tedbirler olarak benirr.sendigi halde, evvelee yazıp söyledikleri bir yana, yukanda beîirtilenlerden sonra hâîâ özel sektör patentli sosyal güvenlil: îturuîusu savunması yspan saym ögretim üvel<»rl ne döKÜnü^orîar? Merak ediyorum dogrusa. SSK'na bvr karnbur daha eklenmesine olanak kalmayan şu günlerde, Türkîş Genel Sekreterl ve Sosyal GüvenliS: Bakam SadA Şide"nin, tnı sandıkîarla ilgUl varan milyon insamn rıururuna dönük önlerrlere de dddiyet !e e! atacagtndan kuskumuz vokrvrr. Sosyal güvenligin. bn Ulkenin Tarsisjn» bas kovmus f<im vatandaslann hakkı oldufiu :^ıralınîn, aneak. Devlet Babanın koruyuculuau ve güvence*! !le birlikte gecerli oîabilecegi gerçefri haürdan çıkanlm^ma!ıdır. Atatürk deT letçiligini, en ço!< rosva! süvenlik açısmdan bas ta« etraek zorunîudur. Zarann neresmden dönülse hârdır. Terör olavlannın köküne kadar inmektekl basansrra herkese kabul ettirmiş olan rînö» jnrTvetlenrnizln, bu konuyu da esenlikle düze çıkaracagmdan hîç kııştumua yoktar. <•) «.SJ975 tarfttH. 18143 Rjmlı Cnmhnrtve* (ösel Emekli Sandüdan) Adma Batı Denen Bilmece aö, içtmizdea çoğu kişiye bilmeca gibi geîîyor. Kimine gore emperyahzmdır Batı, kımina göre uygarliktır, kımine göre gavurlukrur, kinüne göre insanlıktır. klmıne gore kultürdur, kimine göre sömürgeciUkttr. kimıne göre akılcüıktır, Ümıne göre Hıristiyanlıktar. kimine göre ka.pitaJiznıdir, kimıne göre çağdaşhktar. Acaba nedir Batı? Turüye son deneyîmleriyle Batı'yı taaMyaıaa»sa arbk hiç tanıyamaz, Çunku çoğulcu yapısı içinde çeşitli Batı gücleriyle zaman zamaa karşılaşıyoruz. Bazan gülümseyen, bazan sırıtan, bazan çar tık, bazan ikirciklı, bazaa duşman, bazan dost bir yuz bize bakıyor. Tarih boyunca böyle olmadı mı? Barıyı tekleştirmek Turkiye'yi hep yaıulgıya düşürmüşrâr. Batı nedir? Amerilta mıdu". İsvec midir, Fransa mıdır, A^/rupa Konseyi mıdir, NATO raudur, Hıristiyan Demokrat. Sosyalist ya da Komunist partileri midir, kılise midir. havra mıdır. teknoloji mîdin özgurl'lk müdür, nenin nesidir bu Batı? Türkiye'de lüks Merscdesi aitına çekmeyi ösçurlük, ama Paıis'te ya da Londra'da satılan kttabı okumayı yıkıcüık sayaa kımselerln Batı'yı anlamalanna olanak yoktur. Ticaret özgürlüğü denino» Batıh. fikır özgiirlugun egelince Dogulu olan Mçil?nn Batı üe ahşveri=ieri hep açık varecektır. Atatürk'ün Batı'ya yaklaşımı «Batı'ya Baft» Kii. Bu yaklasımm mantı^ı bizi Batı üe kiierimızde dengeye ve doğruya kaTuşturur. • Son gunlerde Batı üe îlişkilerimiz gündemdeB pksilmiyor. Bir k«z Batı'dan her yıl iki milyar dolar borç almak politikasma baglanmışız. Borç m»kaniZTnalarırun iŞieyişi de oldukça kartnaşıktır. ABD'den askeri ve ekonomik 700 milyon dolar bekliyoruz. Her yıl Beyaz Saray bu yolda bir önsnyl ha^ırlar, Kongre'de ekslk ya d.i artık bu önerl Denimsenlr. Avrupa devîetleri OECD örgütü çercevestnd© 11 5 milyar dolarhk bır krediyî her yıl TJrMye'ye vermektedir. Bu kredi her devîetin kendi kosullan içinde hazırladıgı aşagı vrikan yansr mal, yansı döviz lla gerçekleşen bir yapıya sahiptir. Bunlann dışında AETnin, IMF'nin, NATOnun Turkiye'y© açt'ğı kıediler vardır. Aynntılan bîr vana bıraku^ak borçlanma ve borçlaTidırma mekanizmalan Batı'nm çeşitli devîetleri ve örgutlerinın öael kosullanna baghdır. Turkiye bu borçlann pavandası olmadan ekonomisin: Jsleteınez dunıma jretirilrniştir. Bir yıhn. be? yılın oyTtusu değildlr bu, otırz yıllık acıkli bir romanla ülkemlz darboğaua sokulmuştur. B HESAPLA$MA Ü "İlk Gece.Jer t» 1 Burhan ABPAD lyatro aecaAa. TUrMye'ye baüdan geldi. Tlyatro d»yimleri de. Şınıdı siıru oeyımler, söaler yavaş yar vaş degişıyor, Turkçe kar^ıliKlan kuüanüıyor. Premiere karşılığı <llk Gece» deruldigi gıtn. Istanbul tiyatrolarının özeUikle 195o • 1970 arasında «IJs Gecealen ügı toplardı. Tiyatrocular da, ötekı sanat dallanndan O1UT> üyatroya yakınlifi gosteren, Tepebası Şehır Tıyatros.u'nun, Küçük Sahne*nin, Karaca Tiyatro'nun, Ses Tıjatrosu'nun, Gulnz Engın toplulugunun, sonralan Devlet Tıyatrosunun Ilk Geoelerine kımüerince bır kultur sııopluiugu sayüsa da Jçtenllkİ8 katılanlar ve o «Ilk Geceuyi yaşamaktan mutluluk duyanlar çogunluktaydı. Zıra o «tlk Geceuier kısa süreii de olsa, bırer «Sanat buluşmasısydı. Sonra sonra unutuldu. Ya da değışen icosuUar buna olanak tarumaöı. Tepebaşı Tiyatrosu yandu Ataturk Kültur Merkezı yandı. Küçük Sahne kapandı. Ses Tiyatrosu sinema oldu. Karaca Tiyatro kapanüı. Çogu bodrumlara sığınmış özel topluluklar, para ve sanat güçlenni yitinp dağıldüar. Gecelen sokağa çıkmak bır bakıma babayiğitliic sayümaga baslaymca, »tlic Oecerier ailiadi gitü. 1950 yıllarmm etkin kültur yert «KüçüJs Sahne«mn 30. kurulüş yüı dolayısıyla Ortaoyuncular tcplulugundan Hİdıgım çağm mektubu o unutulmuş «Ilk Gecevleri har tırlamama yol açtı. EUe yazümış çağın mektubuc» Uışilc programda, otua yü öncesinin, 13 nisan 1951 gttaü nün oyunu ve oynaysnlan yazılıydı: Fareler ve Insanlar, yazan: J. Steinbeck, Tarkçesi: Mebrure Alevok, yöneten: Muhsin Ertuğrul, dekor: Nlkola Perof, teknisyen: Ahmet Cstel. Oynayanlar. Zeynep Sırmalı, Nevin Akkaya, Nurl Altmok, Munlr Özkul, Cablt Irgat. MUcap Ofluoğlu, Sadrl Alısık, Mümta» Ener, Şukran Güngör, Kâmuran ¥uce, Saim Giray. Bu adlann çogu şımdi yok. Kimisi bu ölümlü dünyadan gbçtü. Kiraısı eahneden ayrüdı. Amma ben o 11 cisan 1951 «Ilk Geces&ınin heyecaıunı, başta Nuri Alünok' an Lennı'si olmak üzere, mart 1981 «tlk Gecesiıınde üe yaşacım. 31 mart 1981 aksamı Küçuk Sahne'de iztediklerim bir çok yonden heyecanlandırıcıydı. Puvayyede ve salonda otua yıl öncelerin «Ilk Gece» havası vardı. Vardı, sara, şaırler, teıtiutçder, tiyatro sanatçüan, ressamlar, saramıkçiler, gazetecıler, yazarlar, mimarlar, fılmcıler vardı. Yüzlerde unın sürmüş bır özlemlu gidenîmesinden duyulan mutiuluk çızgilen vardı. Dostça söyleşüer kulağa çarpıyordu. Perde arasında Josa konuşmalarda Mücap Ofluoğlu ve Suzan Uztan'm basarüan belirtüıyordu. 31 mart 1981 <»>fşarnı sunulan «Eski Moda Komedya» Dyununun son yülar Istanbu! sahneleri açısından bambaska bır tadı vardı. Iki ır.san karşılıklı konuşuyorlar ve konuşuyorlardı. Tiyatro sanatmın temeltaşı olan SÖZ' le yetıruyorlardı. Içık oyunlannı, dekor suslemeiertal, gü rultü, projeks:yon ve daha bır süru van etkenden hlç aırım kullanmadan. Çağdaş Rus Tiyatro yazarlarından Alejiiev Arouzov' un o gece izledığımız oyunu bir «duygu komed^ısydlVe iyi sunaluyordu. tstanbul sahnelerme bunca vıl emek verrcıs ıki sanatçı «Duygu Konıedısı» gibi sulandınlmaga çok yatkın, kuçük bu surçmeleyle tökezleyecek, dış yanıyıa kolay gonlnen bu çok zor türün üstesradeîi gelmeyı başardılar Bıtınsi ayakta alkışlayan tiyatrosefferler bj guç başarıyı belgelemaic ıstıyoriardı. Bu yazı bir tiyatro tenkıdi Oeğü. Teasıt vaas» olnıadıöı ıcın de oynayıslar, roilann yorumlanışlan üserl tıe hiç bır görüse yer verılmedı. Verüseydı ne clordu? Hiç: Toplumun ea çocuksu iöşıieri olan tiyatro sanatçılarımn s^incinı z«deleyebilecek yanlış yorumlar ortaya çıkabilıroı! Buaa hakkıma yok. Aslında, «Eskı rnoda komedya» pek çok yanıyla başarıh Çevinci ve oyunculann işbırligi sonucu »ayüjnası gereken çok rahat ve guzel bir Türkçesı ds v&r. Mücap Ofluoğlu Suzan Uztaa iküisitıe. sahneyl bu püzel davranışa veren OrtaojT'neular topluluğuna basa» t diiğl T tek bir İhracat kredisme donüş turülmüç, oelge alrca zorunlulugu kaldınlmış, evvelce ii> racat yapanlann son Oç yıl içinde gercekiestirdikleri ihracatm en yüksek mıktaxı kredide baz olarak alınmıs, dıs b&glantı belgelendirilmesi kaldınlmış, vâde 412 ay arasmda değişken tutulmuş, belli bır miktarm üzerinde ihracat yapmıs olan tmalatçı • ibracatçüar Içia kredintn rotatil olarak kuilanılması sağlanrroş, ihracatın gerçekleştlnlememesi halinde Jrat kaydedîlecek temirıat genişletilmı.? ve çekiUendİTOrnis % BANKALARD^ REESKONT KREve bu arada ihracatçı OrmaDİLERİNİN İHRACATA KAYDInın fcendt bankasma verecegi pulsuz bir senet ve araa banRILMASI, KREDİ YÖNXENDÎRkarun Merkez Bankasma vere> MESt YERİNDE BÎR ÖNLEMDİR ecği pulsuz bir taahhütnama yeterh görtilmüs, Uıracat sfiresinın baslangıç tanhi belirlenmıs, bankalar için tesbıt edilen Mehmet Ali TUNABOYLU ihracat reeskont limiti kaldınlmış ve kredi ihracat projesi b&kumndsa tabli£ler yaymla bazında verUecek ve uygun manls gektörler arasmda lımının değışır.eM tabıi ve zo mı^ ve basa orüernier alnustır. görülen bir proje İçın araa runludur. Içlnde yasadıgınuz Orâeğin, liyatlan yükseltme bankaya da o kadsr kredl • reeskont verümesi kararla»yülar dövız dunımumuz nede tenmyulU gbsıeren Bmtea Karniyie önem kazanan dışsatım şoiığı Avam ^lemleıi ıçia veri tınlmış, ihracatçı fırmanın duyuzünden, banka kredüermın len Juredilen durciurmuştur. rumuna göre taahhüt edilen 6 c önemlı bir oranda dışsatımci Ke&k, 7 ocak 1976 tarüıli 15461 ihracatm » 50 • o 70'inin Mersayuı Rcsnıı Gazete'de yayınlu kea Bankası reeskontu Ue karlara kaydınlmesını, kullandınlnan bir tebugı ile ödenmiş ser şılanması ve akredltifin geldlmasını gerek'Uinektedır. Banka kredilenıim düaenler. nıaye, yecîeit akçe ve mevcua> gmırı tâ7Sikinde tırmanın 02 t mesı devlet ve özel kesim bar. tan oiuşan kaynaklan 1 miiy&r kaynak katkısırun 's 10 asalliranın altında oian bankalann tıımasına karsılık Merkea Bankalanna göre farklı olmakta r . » dır. Yasalarla kurulan banka plasmanlannın • 10*unun Or kası reeskont kredisıniıı i 10 ta Vâdeli kredilere tahsi» •(, arurüması ve naklıyecileria îann yülik plasman ve pro<:ramları hükütnetin onaymdan melennı, kaynaklan 1 milyar cij Uıracat kredismdcn yararaşac bankalar ıçia bu iandınlması sağlanmışttr. geçtigi halde, özel mevduat lırayı e bankalannın piasman proe oranı /o î'J'ye yükselöyordu. liıracaf ltredı sısteminirî ramlan ve düzenlemeleri ano Böylece, Merkez Bankabi o za Merkez Bankasmca degııjtinlnim şirket statüsü içinde keu man bankalann plttsniinlaruun mesı ve ittracatın «* 50 °o 70'di yönetim kuruîlannca belir belirli bır kısmmm orta vâde inın fınansmanmın Merkez lenmektedir. Ancak, özel mev U kredilere ayrümasını ekono Bankası reeskontu 1te sağlanduat bankalannın tesbitlerini ml içın zorunlu görüyordu. B*a ması. bankalann reeskont kre>aparken ülkenia genel kosuî gün bu zorunluluk üıracat için dilerinin ihracata kaydırurnasılanra da kâriılık ve verlmlılik belirmistir. Ve belirgin hal :a neden olacağından yertndeyarunüa dıkkat nazara alacak ?eçmektedir. Merkez Banka dır. ihracat süresınin ucamalan şUpbesiz o!up, Merkftz .'nırt ona vâdeli kredüer için sı ve dövu gırişleriran gecikRankasınm görüşlerl dogrul uyguladıgı sisteme benzer bir tnesinın emisyon hacmi üzerintusunda hareket etmeleri beV önlera alması beklenirken, 03 de pftüi olrr.aınası içıa &ısteve 24 mnrt 1981 taritü'. gazete min bır yerde iş.leyişi ve başalenmektediv. 7129 sayılt Bankalar Yasası ^erden ve ajans haberieriadea nsı îine ihracatçınıa seçîmina göre, banka ; * ao\iz ginslerinüı çabıtklas• nın 47. maddesi 1211 sayüı ya ogrendigımizc tmlmasına bagh cîmaktadır. sanm 69. maddesiyle yurürlUk plâsraânlan için bagîayıcı bir karar yerine ihracatı reeskont Ülke kalkınmast, üretimın lsten kaîdınlarak T.C. Merkez Bankasına kalkrnma pîânlan ve kaynaklannda genişletme dhe tenilen düzeys çıkarüabilmesi, rılhk programlann hedeflerJne tme gitmiştir. Ve alınau öalem dış ticaret açıgının azaltümaüîgun olarafc banka plâsman ler bankalar yönünden olumlu *ı, döviz borçlanrun ödenmesi, '.an üzarmde keyüyet ve kemı olup, banka plasmanlannın ge ı*hıı!at (Dışaîım) olanaslan va yet bakımmdan tanzim tedbır Un yüksek kredilere kaydınl petrol alrmlan dövize bağlı olrnasına olanak saglamıs ol dugu surece ıhraeat ve üer şe? lerl ittihaa eylemesi ve genei muktadır. ona bağlı olscağı için Hükukredi hacmiyle genel kredi metçs ve Merkez Bankasmca içınde muh^Hf kredi çeçitlennm sektörlere ve konulara poMerkez Benkası aîaıgı ön rlman ihracatı teşvık önlemlere dağüım şekUni tanzım ypt iemlerie ihracat kredi sıstemt rine ek VB onlara paralel olakisi verilmistir. Yasanın Hı nı değıstirmis ve bazı kolav rık bankalann ticarî kredflerimaddesine dayanarak Merke? lıklar saglarrastır. ÇeşıtU adlar nı ihracatçılara kaydırmalan ve kaçmüreazdır. Bankası fcredilerinin kontrolu da kuUaralan Uıracat kredileri Kredi Yönlendiriş ve Dışsatım Boyîesine bir darboğazda yaşa?an •ölkenin B*tı'ya karîi karmaşık duygulara düştnesi dogal degilmi? Sözg«liînl Avrupa Parîamentosu son karanndm Turkiye'nin iki ay içinde demokratik duzene girmesini öngörmuş, bu koşul yerine getirılmezse ulkemlzin AET ila ilişkilerînin dondunılmasını istemlştir. Şiradi biz bu karara kızıyoruz. Oysa Turkiye daha AETnin gerçek üyesi bile değildir. Buna kargua AET, Turkiye'nin Ortak Pazar ulkelerine dışsatımına geçmişte çeşjtli ambargolar koymuştur. Aynca Turkiye, Yunanistan'ın hem AETye girmesine, hem KATO askeri kanadms. donmesıne sesini çıkarmamıştır. Oysa Avrupa Parlamentosunda son karan n çıkanlmasında Ortak Pazar'a yeni giren Yunanhlann buyük payı olmuştur. Bu yöndekl geIjşme AET örgütünun önumüzdeki d ö n yüda Türkıye'ye verecegi 850 rflüyon dolarlık krediyi durdurma töhlikesini yaratacaitır. • Oemek kı dönüp dolaşıp &ynı yere geliyonız. Koskoca Batı'yı kandimize göre biçîmlendir»»eyiz. Batı çeşitli dünyalann içlçe yasadığı bir evrendir. O evrendeki dünyalan tanımak gerekiyor. Çunkü hem Batıh olmaya çabalamak hem Batıh örgütlerce dışlanmak hoş br çelişki degıldir. BULMACA SOLDA» SAĞA : 1 Maddsnln büta» nrî»U«nl ta^ysn v» bir «r»y» ge J ierEK msddc^ı meydaaa getV ren en fcdcük kısıın. 3 Çı 2 ç&lan ilaç. yapruüan eeh:« ^ o'aral: ku^laaılan vs ksndl O uunoyae yeüîea b!r ot. 3 A. Tersı tas hilme jevlrıters t» n>ı Bır maUn nıtelikleruu O be.il etınaa içın uzerj» Jco A Etc küçüi yz.Iz \ ~ T?rsl bır renk Tarltı öocesln» / dayaoaa efsase S E$l ol Q mayan, bıncüs HöeiElerd» ö7ümleme ve ysdımlajn» g 9 revlerlnl »aglayan t : n . 6 Bir r.ota Soîi geçme. 7. Dusetdi b t sefaada ve b«p sya. doŞru^tuda dsvlndlrmei. f Kuma$ı katlıyaralî yapı:sn süs Tersi yaıdnn ista> dışiul >riatan bir üniem. 9 Çabuk davrsn»n G * ;ün tebikalanndar. birt. TfKARIDAN AjAĞITA : î • £&kj tasırjr y» da Eîk, #Ida ayaic a Orkestra Utanuııda yer aisn blr ç». jit ııseme calgı Btteşimin aeJd hidrojenln ^ertzî* iiank fjs msyıîsna ien bidrojeoli büsjik. 3 t bi; organımiK Bir adı 4 Buyruâuau yu rötıoe bskla. 5 »aprak!»nn her üd yuıüBde bulunan bunjarın tanımasıiıfi nztel o!sn înce sar. 6 ümmaktsa 1 23456789 ' I 1 \taturkü ve Ataturkçuiuğu en iyi °=er O nus tendis: tarafmdan \az:lmış olan SÖYLEV'dir (NUTIIK) 100 doğum vılma armağan. ö. basısı çJrtı. Bütun kıtapcüardf EDERİ: 300 LİRA ÇAĞDAŞ YAY'Nl.AR} Caçaloğlu İSTANBUL Türkocağı C«A SS 41 1973/264 Kadıköy, Caferağa Mahaîlesi, Peritrek sokagında kain 35 pafta, 62 oda. 77 parsel fcayüı gayrimenkulün 19 nolu dalresi ipotegtn paraj'a çevnlmesi yolu üe Kadıköy 1. tcra Memuriu»fa san? mahallısde açık artırma ile satılacaktır. IÎ.1AB DUKÜMü: Istanbul Belediyesi Imar Müdürlügünün 6^.1973 tanh 286 sayılı îmar durumunda söz konusu 77 şayih purse.e: Ibkan saha&ında, ayriK blok uışaat niyAmında, bitıa yükfcskügı 18.50 M. çekme kat, tuna dennlığî. arka, yan ve ön caiıçe raesalelen, krokısa gioi yonetmeiığe göro kot alırubuecegi, çatj jsatı j"apüabıür iartiarırıâa ünaı durumu ^erîlmi'jtir. EVSAPI: Söz konusu gayrlmenkui, Kaaısoy, Caterağa Mahallesı, Moda'da Pertt Tek (Devriye'» sokağmda mahallen 5 kapıtaj nolu Tenis feortu karsısında Kort apamnanınaı çekme kat 19 nolu daıresidır. Binada her katta Uo daire bulunmakta oiup 19 nolu daıre bütün bınanın ustunü terasla biriikte kaplamüktadar. Daırenın etran terasla kaplı olup «mini italebodurla düşenmiçör. Terasın ön cephesı açık, arka cepnesî ustil örrülu ve ctrafi ceınakanla cevrilidır. Daireye ginste noı, karşıda ban vonde îcmiîıeli salon. sagda kuzev yönde b:r kondora acılan mutfaî:. uıustakiı banyoîu hızmeiçı odası. yamrıda diğer bir oda, 60lca gıiney yönda ıki oa.i, banyo tna hailı ile arkada dogu ybnde btr oöa naahallınden ıbarettır. Muttak 2emını kalebodurla, duvarlan renkli serannküdir. Hizmefrı odası, banyosunda, iavabo, kloaetli, duşludur. Diğeı odanm banyosu savuna ha\'asmda yapılrflis, bideli, Mozet.lı, küv'etl:, lavebolu renkli lüks banyo tekımlıdır. Solda guney yöndekı banyoda lüks banyo teiomlıdîr. Bina betananrsa karkaa sisrtemi inssa edUmi« olup BU, eleictrik, kalorifer. asansör ve e:cak ca tesisaclıdjr. Daıre öekor»tü v« yönds insaa edilmisttr. îOYifETî 5.200 ooc.uO TL. m kısınet talcdir SATIS 8ARTLARI: 1 Satuç 15/5/1981 euma gOaÜ saat 14.00'den dar KıdıkBv î tera Bairested? zçu: artırrna jsuretîyle yapjla GAYREVIENKUL SATIŞ İJLAM Kadıköy 1. Icra ]\lernurluğundan caktır. Bu arîırmada tahmın eaıieu kıjTnetın % 75*111 ve rttçhanlı alacsklüar varsa alacaklan mecmuunu ve sate raasraiiannı geçmek şartı ile liıale olunur. Böyle bir beüelle alıa çıijmazhîa en ços arüranm taahhüdü bakj kalmaS şartiyîe 25/3/1981 pazartesi güıvj Kadüroy 1. İcm Daıresınde saat 14 0014.30'aa ıkınoi artırnıava çıkanîacaktır. Bu artırmada da ruçharılı alacaklılann alacağını ve sahş masratiartm geçmes•i ı^artiyle en çok artutına ıhale oîunur. s 2 Artırmaya i.^tiraîî edrekî«rto tahmın edilen taymetır» T lO'u nısbetmde pey akçesı veya bu milrtar kadar müli a bir bankanın teminat mektubunu vermelerl lâzımdır. Sa&ş oeşln para ıledır, alıcı iitediğin&e 20 günü geçrnemek üzere rnehıl verüebılır. Dellaiıye resmı ıha'e pulu, tapu harç ve masrafıarı alıcıva ainir. Birikm.s vergiler sar« beâeandeö odenır. 3 îpotek !>ahıbı alacaîdüarvj dıger UgiUlenn ( + ) tıu laynmenkul üzerindeki haklannı hus\ısiyle faiz ve masrafa daır olan iddıalarmı dayanagı be*,?eler üe onbeş ^ün içinae ciairemize bildirmelerl lâzımdır; aksi takdırde haklan tepu ^ıcüi ile Eabit olmadıkça paylasrtia^an h<ınç bırakolacaMardır. 4 satı? bedfü temeTi veya ^orüpn mühlet lçinde 6den1fse Irra \e Ifîts Ka::uTiunun 1S3. maddesi gerecınce ihal* foshedtlir. tlti Ihale arasradaki tar'^an ve % V) faizden abci ve kefiller» rno^ü ruuılacak ve hç blr W!kme hacet fcalmarian kend:!erinden tahsil ediîecelctır. 5 Şartname, ilân tanhinden itibereB herkesm göreisün'esl tçto dairede acık olup masrafı verildigi talsdirde ist* ven alıcıva bir örneği gönderösb'.îir. S SaUsa iştirak edenlertn sartnameyi görmüa *e mthv derecatmı kaba! etmış Bsyuacaklan, baskaca bilgj almak tsriyenlerln S73/264 sayıli 4osya numarasiyle n»murluğmauja bajvurm»ı«n üâa o'.unu?. trt(f«k «aMplert de daSfl<B» : 38TÎ 3388) dogaa !ç fentefe ÖlOta», gallp jeçtel. T Ternl Wlar nn dSkuL"?.8Slne eedes claa manıtr bastaiıgua tatulraı:; Para Ue oynanaa oyua. 3 B!r hartln okuaaşu Msteimura. 9 ESlembaeafc. lılum iskeleüal cıaydaaa etrj^a orgense! madde Adt* k. DtNKÖ BCUUCANIN ÇOZVMİ SOLDVV SAOA : 1 Eorefll. 2 H v S t » îA Sn. 4 Z a ralun 5 Alaka Oba. « Kıca» 7 Ilk &*Q\. a Kalea; 9 İ î a Keae. TUKARIDAN AŞAĞIYA : 1 Knsa!;t. 3 UroL s o » Rakka». 4 SUr zain, S Oyalamii. S Te îtaK. T It Mo«ol». Lea. B Budatc M». Cumhuriyet : Cumhurrjet Ma«5«acıi4x ve Gazetecüik TA^. adma . NADtR K D t Geuel Yvyın Müdürü HASAN CEMAL Müessese Müdürü „.,. E>ItNE tSAKLIGÎL Yaa tşlert Müdürt OKAX GONE.NSIN Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılıjj ve GaMtecüü TA.3. Cağsloglu, TUrkoca&ı Cad.: 3 41 Porta & Kutusu: 246 tSTANBUL TEL.: 20 97 03 BÜROLAR: • ANKARA: Konur Sokak 24/4, YENÎŞBHÖL Tel.: 17 5825 175866 îdare: 183335. • tZMIB: Halit JHya Bulvan No.: «5 Kat: 3. Tet: 3â4709 131330. • ADANA: Atatürtt Caddesı. Türk Hava Kurumu î > baaı Kit: 2, No.: 13 Tel.: 145SO 19731. TAKVtM 14 MSAN 1381 43* 632 tfciad) ( + ) tlsGüer 31.34