Katalog

8 Cumhuriyet 8 MART 1981 Thatcher'in monetarist politikası kendi partisi içindede eleştiriliyor İKTİDAR PARTİSİNİN COĞUNLUKTA OLDUĞU HAZİNE KOMİSYONUNCA HAZIRLANAN RAPORDA cENFLASYONU ÖNLEME BAŞARISI YÜZEYSELDİR.. BUGÜNKÜ KATI UYGULAMADAN VAZGECİLMEZSE, DÜŞER GİBİ OLAN ENFLASYON BİR SÜRE SONRA YENİOEN YÜKSELECEKTİR» DENİYOR ÜLKENİN EN BÜYÜK İŞVEREN ÖRGÜTÜ EKONOMİNİN İÇİNE DÜŞÜRÜLDÜĞÜ BUNALIMDAN KURTARILMASI İÇİN HÜKÜMETE DEVLETİN KAMU HARCAMALARINI ARTTIRMASINI ÖNGÖREN BİR «ÖNLEM PAKETİ» SUNDU.. Şükran KETENCİ arıhi Percpaıas Otelının res torasyonu ıcın Tuıizm 3akanlığının kredı vermesı gündemde iken, işveren yüzde 30 oranında ışcı cıkarması ıcın İstanbul Sıkıyönetim Komu tanlığından izin aldı T Ahmet TAN bildirivor LONDRA Thatcher hükümetınin yeni bütceyi açıklamasına dort gün kala uygulamakta olduğu monetarıst politika bu kez de Muhafazakâr Parti milletvekıllerınln ağır eieştirilerine hedef oldu. Hükümetin bugune kadar olan moneturıst uy gulamalannın sağlam temellere oturmamış olduğu, uzun dönem ve orta dönem içın ülkenin ve toplumun ağır rıskler altına sokulduğu bildirildi. iktidar Partisinın çoğunlukta olduğu Parlamento Hazine Ko misyonu'nca bütçe ile llgill olarak hazırlanan raporda, yalnızca para düzenlemelerı blçimindeki ekonomlk polltikanın Işsizliğin önemli boyutlara var masına ve sanayl üretimlnin ağır bicimde gerilemesine yol actığı belirtiliyor. Raporda, monetarist politikanın «enflasyonu düşürmeyi* tek hedef olarak oidığına dıkkat cekilerek, «Bu alanda kaydedildiği sanılan başan yüzeyseldir. Bugünkü katı uygulamadan vazgeçilmezse duşer glbl olan enflasyon bir süre sonra yeniden yükselmeye başlıyacaktır» denillyor. Komisyon Başkanı Muhafazakâr Parti rnilletvekill Edward du Cann da BBC'ye yaptığı aCîklamada, monetarist uygulamanın işsizliği tehlikell bir nok taya getirdiğini söyledi ve işsizlik konusunun ihmal edilmesine, ne gerekce ile olursa olsun olanak bulunmadığına Isoret etti. Komisyon raporunda «nflosyonun yuzde 1 oranında duşürülmesi uğrunda yıllık ulusal gelirin yüzde 4 oranında azalmasına, işsiz sayısının ise, yılda 50 dolayında artmasmo göz yumulduğu ifade ediltyor. Öte yandan bir süre önc« hükümet polıtikasına olan guvensizliklerini açıkca ortaya ko yan ülkenin en büyük Işveren örgütü CBİ, ingiliz sanayilnln bugün lclne düştüğü durumdan kurtulmas^^çin hükümete bir «önleftı pWeti> önerisl sundu. Ekonomlnin sıkı monetarist politikanın sonucu düştüğü olumsuz durumdan, kurtulmak için, yeni bütce yılından boşlamak üzere 1985 yılına dek, hükümetin kamj harcamalarını arttırmasmı, isteyen Işverenler, işsizliğin tehlıke olmoya başlamasmın devlet yatınmlonnın veniden başlatılmast ve önerılen alanlara göre uygulanmosı İle önlenebileceğini bellrtiyorlar. Sanayide kullanılan petrol üzerindekl rusumun kcldırılmasını da isteyen Işverenlerin, önerdiklerj 5 yıllık uygulama ioln 15 milyar sterlinlik bir kamu kaynağına gereksinrrte olduğunu belirttiklen açıkland Otelın gerçek sahıbı Vakıf ile, kiracı işveren, Valiye Bakanlığı, SSK ve işciıer arasındaki ilışkıler tam bır arap saçına dönmüş, sayısız davaya konu olmuş. Ceşitli yolsuzluk, u sulsüzlük iddıaları vs davoları arasında, bır yandan hayır kurumlarının ortağı ve Vakıf büyük zararlara uğruyor. diğer yandan da bina ve eşyolar ılerde düzeltılmes! olanaksız bir biçımde harap oluyor. Işveren İstanbul Otelcilik ve Turızm A.Ş. şimdılık birkaç ış aye uyguladığı çıkarma işlemi ni, Sıkıyönetim Komutanlığından aldığı izin oranında işcıye uygularsa, Otelın asıl sahıbi Va Kiracı işveren, işçi çıkarma izni aidı. Ama çıkarılacak işçının kıf alacağı kiranın birkaç katı tozminatını Vakıf odeyecek. parayı işçi tazminatı oiarak ödeyecek. Çünkü 380 milyona si gorta edilmiş ve birkcç yıl öncekı flyot değerlendirmesine gö re ioindekı eşyaların değerl 50 milyonu aşan ve sadece eşyalarının yıllık eskime payının de ğerl 2 milyonun üstünde bulunan Otel'in yıllık kıra bedeli yal nızca 1 milyon 750 bin lira. Ve yine kira sözleşmesıne göre, coğunluğu çok eski İşçi olan aksıyor. Bakım, temizllk ve hlz rü, yıllardır kiracı şirket taraIş yerindeki işçilerin, sözleşme metlerin 1. sınıf standortlanna fından blnanın icıne bıla sokul öncesi döneme aıt kıdem taz uymaması bır yana, asıl sorun madiğını one sürüyor. Bna ve minatlannı Vakfın ödemesl geeşyaların onarımının yapılmarekiyor. Böylece zarar gerekce tarihi bına ve eşyaların her ge dığı, tarihi değerlenn yok olma sl İle çıkarılacak işçilerin taz çen gün biraz daha harap ol tehllkesi ile karşı karşıya bumlnatlarında önemli yük Nis masında. lunduğu ve kira sözleşmesinin boh Muayes Vakfına. daha bu koşullarda feshi gerektiği Oysa klra sözteşmeslne gödoğrusu bu Vakfın gelirlerinde yolunda sayısız yasal ihtar ve payı olan Verem Savaş, Daruş re boya dahil her tür onorım acılmış dava var. şafaka ve Darülaceze'ye ait o sorumluluğu kiracı şirkete ve denetimı ise Vakıf Işletmesilacak. Öte yandan «zarar ediyor» gs ne aıt. Ancak Vakfın sözleşmerekcesl ile İstanbul SıkıyöneBir odaya bir Işcinin bile düş ye göre denetimden ve tarihi mediğl otelde. bütün hizmetler mal varlığından sorumlu müdü tim Komutanlığmdan yüzde 30 Otelin sahibi vakıf ile kiracı, işveren, Maliye, SSK ve isçiler arasındaki ilişkiler tam arap saçına dönmüş durumda ve sayısız davanın konusu.. lye ve SSK'ya olan mılyonluk borçıarma karşı, mulkıyetı ken dıstne att olnnıyan bına ve tarıhı eşyalcrı gostermıŞ. Bır ara odemeüiğı borçlarına karşılıK ıcra yolu ıle bına ve eşyaların satışa çıkması bHe söz konjsu olmuş. Icra işlemi malların asıl sah:bı olan bczı Vakıf yönetıcılerının mudahalesi İle durdurulabilmış. Yıne ışletmecı şirket İstanbul 1. Tıcaret Mahkemesinın 1979/2412 sayılı bır karanna göre, «Mall muza yaka halinde» ılan ediımış. Müf lis anlamına gelen böyie bır mahkeme kararı dururken, bu günlerde Turizm Bankasmdan kredi alması gündemde. Ş.rketin Maliye, SSK ve ışçl alacaklarına ılişkin bilinen bor cunun 20 milyon lıra civarında olduğu belırt:iıyor. Kira sozleş mesıne gore 45 milyon lıra olarak göstermesi gereken teminatı da göstermemış, sadece binaya 33 milyona hırsızlık sigortası yoptırmış. Şirket ise 1 milyon kuruluş sermayelı. Şırketin kendi genel kurulunda or taklarına ve Turizm Bankasmdan kredj isterken üc ayn bilonço düzenlediği öne sürülüyor. Uzmanlar fıilen olanaksız bu tablonun vergi kacakçılığına yarayabileceğinl ve mutlaka şirketin hesapları İle tarihi otelin durum unun ciddi bir den«tlmden geçirllmesl gerektiğlnl savunuyorlar. Kuçuk bir ömek olarak 20 tonu geçmeyen depolarına kar şın, 30 tonluk yakıt stoku olduğuna Ilişkin faturalan göste riyorlar. Sonuç olarak çok kanşık İlişkiler, davalar, borçlar nedenı ile üç hayır kurumunun ortağı olan Vokfın, tarihi bina ve eşyaların, Maliye Bakanlığı, SSK ve Istenen 3540 milyonluk kredi verilirse Turizm Bankasının önemli zararlaro uğroyabileceklerlni savunuyorlar. PaİTİKA Mehmed Kemal VEÖTESİ özenmek Dilenciye Tarihi Perapalas Oteli ciddi denetime muhtaç oronmda işçi çıkarma iznl alan istanbul Oteicilik ve Turizm Şirketi yeni Işci almazsa 6070 işçi ile birinci sınıf turistik bir otell Işletmek zorunda kalacak. Ş'j anda bile 1. sınıf otelcilik standardının altında işc" ile ca lışan Otelin eski tıp olması nedenl ile 1. sınıf niteliğinl koruyabilmesl icin cok daha yüksek sayıda işçi çalıştırması gerekiyor. öte yandan, kiracı şfrket Mo Y oksulluk gene Babıâli esnofının Ostüne çöktü, aldığı verdığine yetmiyor. Bir zamanlor memurlar gazetecilere özenlrdl, şimdl gazeteciler memurlara özenmektedir. Devlet babıa son günlerde onlara hatırı sayılır bir zam yaptı. Bıze yapılacak üc beş kuruşluk zamlar ise artık dipsiz kile. boş anbarı da doldurmaz. Babıâli'nln gene böylo kesat günlerinden birinde Osman Cemal'in «Dilenciye özenmek» adlı bir yazısı vardır. «Sana imreniyorum dilenci baba,» der. «Ne savaş, ne Meşrutiyet, ne kambyo farkı etkiledi.» Btıgün de dilenci babalarını enflasyon, devalüasyon, hayat pahalılığı, yazma çizme zorluğu. şu bu sıkintısı etkilemiyor. Kuruyorlar tezgahlarını bir köşeye, seryorlar mendillerinl, Allah ne verdiyse. akşama değin gündellğl doğrultuyorlar. Sıraserviler'de, Aslan Yatağına saparken. köşede tezgahını kurmuş bir dilenci tanırım, günün anlam ve değerine göre dilenir. İlk günlerde mendilin üstüne bir ikibuçukluk koyuyordu, sonra bunu beşe çıkardı, şimdi yeşl bir onluk oldu. Mendile koyduğu yeşil onlukla demek istiyor ki. «lyi bokm, bundan aşağısı olmaz!...» Ali Ulvi'nin bir karikaturünü gördüm Birinci, Iklncl, ücuncü karelerde geçenler dilenciye aldırmadan yürüyup gldiyorlardı. Dördüncü karede bütün gecip Gidenler ellerinde, avuclarında ne varsa dilenciye veriyorlar. Yani diyecek oluyorum ama demeyim, siz Ali Ulvi'nin de, benim de ne demek istediğimi cok iyi anladınız. Dilenmek elbette oyıp bir iştir. Günümüzde dilenmenln cavalocoz bir işte çalışmadan daha kârlı olduğu da yadsınamaz. Akşama değln değme işçi bunca bir gundelik doğrultamaz. Geçende bir yerde okumuştum, adamın blrt glymiş belediye zobıtası urbasını. durmadon dilenci kovalarmış. Her rasladığını tutar. «Cıkar bakolım ceplerlndeklnl..» dermiş... Allah ne verdi ise yarısından coğunu alır, üst yanını dilenciyo bırakırmış. Sonunda sahteci bir belediye zabıta memuru olduğu onloşılmış da dilenciler rahat etmişler. Tevfik Rkret bir şilrinde bir dilençiyl anlatır; işte yetmiş yoşındo bir sâH Yaşamış kalnotı görmlyerek, Yaşamış mevte olmamış kall Yaşamok ayn, görmek ayn demefc. öyledir işte, yaşamak da ayrıdır, görmek" de... KIşl soğolando neler göruyor, neler yaşıyor. Ben bir zamanlar politikacıları da dilenciye benzetirdim. Onlar da dağ demezler, ova demezler, kent kent, kasoba kasaba, yazda, kışta oy dHenmezler ml? Köşebaşı dilencisinin nasıl dlni Imani para ise. politikacının da kitabı kuranı oydur. Arada bir nasıl belediyenin aklına eser de dllencilerle bir savaşıma girer, biraz rahot edersek, birkac yıl da. galiba, oy goygoycularından kurtulacağız başımız dlnlenecek. Gene Osman Cemal'ln dilencisine gelelim. Ûstat, «Bana öyle geliyor k| dılencınin hayatı mutluluğun ta kendisidir.» diyor. «Sabahleyin kalkar, mangalı yanmıştır, kahvesinl eline verirler. Keyfini catar. Öyle ya amiri yok, efend si yok. imza cedvell yok, patronu yok. Hazirlanır yavaş yavaş köşeslne gelir, durur. Tenekesi do)du mu da kalkar evlne glder.» Osman Cemal'in anlattığı 1910"1ann dllenclstdir, bundan yetmiş yıl öncesi... Bugünün dilencllerini pek ryl bllemiyoruz. Onlar da gellşip cok türlü türlü olmuşlardır. Baksanıza nasıl örgütlü dileniyorlar? «TARIMIN VERGİLENDİRİLMESİNDE AMAÇ ÜRÜNÜN İLK ANDA KAVRANMASIDIR» CUMHURİYET EKONOMİ SERVİSİ Tanm urünlerine uygulancn vergl stopajının değiştirilmesi ya da butunüyle kaldırılması, bu arado bağışıklık oranının yükseltilmesi ile ilgili girişimlere; sanaylcıler, iş odamiarı ve yetkililer karşı cıktılar. sa dsğişiklıklerindsn sonra tarımın. ucretlilere serbest lışanlara, tüccara, esnafa Yada ça oranla daha duşük düzeyde ver gilendırtldiğini de bellrten sanayiciler, iş odamiarı ve yetkililer cTarımın v»rgllemJir1lme•Inde temel omaç CrunOn IIV anda kavranrnasıdır» görüşüne yer verdiler. Konuyla ilgili olarak dün görüşlerini aldığımız iş adamlarıy la öteki yetkililer şunları söyledller: c Tanm ürünlerlnin pazorlanma aşamasında vergl stopa|ı kapsamına alınması yerlnde bir uygulamadır. Bir defa alınan yüzde 5 oranındaki vergl, ürunü daha başlangıcta belgelemektedir. Bu yöntemle torlodan alınan pamuk, gömlek Va da elbise oluncaya kadar, faturo belge düzenl içinde kalmoktadır. Sözkonusu vergileme yönteml, üyesi olmaya çalıştığımız AET ülkelerinde de geçerlidlr.» KARŞI ÇIKANLAR Yüzde 5 oranındaki stopajm yüksek bir vergilema anlamı ta şımadığını, bu oranın değlştiril mesine gerek bulunmadığını da belirten yetkilüer, «Aslmda küçük ctftçinin bu vergiye itirazı yokiur. Ancak stopa|la kav ranon bu belge düzenl Içlne cekllen, hem çlftçilik hem de aracılık yapan kesim stopa|a karşı cıkmaktadır» görüşünü savundular. TARIM KORUNDU Sanayiciler. Iş adamlan ve yetkililer konuyla ilgili olarak şu ömekleri de verdiler: • Yosa değişikliklerinden eonra, 1 milyon liraya kodar olan zlral kazançlar götürü gider yöntemine göre vergilendl rilecektir. Örneğin 1 milyon IIralık potates üreten bir çiftcl bunun götürü giderini eskiden olduğu gibl 900 bin lira olarak yazamayacaktır. Bu üreticinin yazobileceği götürü gider 700 bin lira olocoktır. Kalan 300 bin liradan yasal indirimler ya pıldıktan sonra yüzde 40 oronında vergi ödenecektir. Ancak 1 milyon lira kazanan bir ücretll, serbsst calışan, sanayicl ya da tüccar sadece yasal indiriml yapacak ve kazancının tamammdan yüzde 40 vergi ödeyecektir. Bu örnek bile zlral kazançların vergilendirme açısmdan korunduğunu çarpıcı bicimde ortaya koymaktadır. • Traktorler İcin getirilen ye nı vergiiere de karş, çıkmok mümkün değildir. Bu vergi aslında işletmenin büyüklüğünu belirlemek amacıyla getirilmiştır İkı milyon liroya traktör alan bir çıftçinin kücük ciftçi muaflığından yorarlanabilmesl nl savunmak olanak dışıdır. • Defter tutmak zorunda olan ciftcilerin, yaptıkları belgeM harcamaları gider gösterme olanağı vardır. Aslındo yeni ya sa değişiklikleri her türlü mal ve hizmetin belgeye bağlanmasını amaclamışıtr. Bu neden le faturosız, belgesız işlemler yerine ciftcilerin fatura ve belge duzenıne uyarak işlem yop maları gerekmektedir. Sonayiciler. iş adamlan ve yetkililer. yasa değişikliklerinden önceki «vergisizlik» dönemini hicbir kesimin istememesi gersktığini savundular ve «Vergi ödenirse devlet güçlenlr, devletl güçlendirmenin yolu vergl ödemektir» görüşüne yer verdiler. VERGILER VE 5ORUNLARINIZ Yanıtiayan: Maliye Bakanlığı Müşavir Hesap Uzmanı Uluer ARAL = = DOKTORUN OTO AMORTİSMANI SORU Muoyefiehan» işletryonjm. Işime 6zel otomobrlimle gidip geliyorum. Serbes» meslek kazanç defterime, oto amortismanı ile oto giderlerinin yarısını gider olarak yazabilir miyim? Dr. Suat ARIN İSTANBUL 1 İngiltere'de imalat W sanaynnde § bunalım g giderilemiyor S CUMHURİYET = EKONOMİ SERVİSİ = Inglltere'de Muhafazakâr = Başbakon Margaret Thatcher* ^ = in ısrarlı şekilde uygulattığı = ekonomik politikanın olumsuz SS etkilerl, büyük sanayi kuruluş = larına da yansırken, zaten yük ^ S sek düzeyde olan işsizliğin da S 5 ha da artabileceği olasılığı da = sendikaları tedirgin etmeye ^ = başiadı. ^£ Ülkenin imalât sanayllndekl ~ en yetkin kuruluşu olarak ta = ; nınan ICI (Imperial Chemical İn = j j dustries) 1980 yılında yüzde 54 = oranında ckâr düşüşüı görüldü = ğunu ileri surerek, en buyük i= kl bölümu olan plastık ve pet ^ ^ rokimya ünitelerini birleştıre = • ceğini acıkladı. Böylelıkle, İn ^ 5 giltere'deki işsizler ordusuna 2 EE bin kişi daha katılmak zorun ^ ş da kolacakti. ^ ICI'nin acıklomasına göre, ~ uygulanan ekonomi yüzünden = plastik ve petrokımya ünitele= rınin uğradıkları ortak zarar 79 = = milyon sterlm (bugünkü de= ğeriyle yaklaşık 17 milyar 300 ^ milyon l:ra). Böylelıkle her iki = kuruluş da, Avrupa'dakı artık = kapasıte sorunundon en faza ^^ etkilenen sanayi kuruluşıarı a = = rasındaki yerlerinı oldılar.. = İlk aşamada, 2 bin Işcinin Iş = = lerinden olacaklarının anlaşıl ŞŞS masına karşın, iki ünitenin bir leşmesi sonunda, bazı ünitelerin tümüyle ortadan kaldırılmalan da söz konusu. Böylelıkle toplam 20 bin işçly! çalıştıran plâstik ve petrokimya ünıtelerinde 6 bin kadar işçlnln birıeş meden zarar görmesl mümkün görüldü. İngiltere'de uygulanan Friedman politikasına göre, ekonominin çeşitli sektörlerinde t ı kanmalar başgösterdiğinden, bazı büyük kuruluşlar da durumdan zarar görmeye başiadı YANIT Serbest meslek kazanç defterıne oto amortismanını gıder olarak yazmanız mümkün değildir. Hatta otonuzu sadece meslekl uğraşınızda kullanmanız bile slze otonun amortismanını gider olarak yazma olanağı vermez. Bu konudo yenl yosoda bir değişiklik yapılmamıştır. öteden beri mesleki uğraşta kullanılan tesisat ve demirbaş eşva içın omortısman ayrılması kabul edildiğı halde, Vergi İda, resl, otoların gerek tesısan, gerekse demirbaş kavramına gırmediği görüşündedır. Bu görüş. Danıştay tarafından da benımsenmıştır. Vergi Usul Yasası'nda, tesisat ve taşıtlar goyrımenkul gıbi değerlendirilmekle birllkte (V.U.K. Md. 269) tesisat ve taşıtlar ayn bentlerde gösterildlğinden, taşıtların ttesisat» kavramı Içinde olmadığı söylenebilir. Taşıtların, alet, edavat, mefruşat. masa, sandalya gıbl tdemirbaş eşya» kavramı içinde olmadığı da açıktır. Bu nedenle, ilgili bendln gerek eski, gerekse yeni şeklınde tesisat ve demirbaş amortismanlarının gider olarak kaydedileceği hükme bağlandığından oto amortismonını gıder olarak değerlendirmeye olanak bulunmamaktadır. Kişıset görüşümüze göre, hiç olmazsa tlcarl ve ziral kazançların sağlanması ile ilgıii bölümlerde olduğu gibi, sadece işte kullanılan otoların amortısmanının bütünüyle gider kabul edileceği yolundaki olanağın, serbest meslek erbabına da tanmması yerinde olurdu. Vergi Usul Yasası'na yeni giren «Yorumı müessesesl ile yasaları tamamlama (boşluk doldurma) yetkısl de kanımızca verılmediğınden. yorum yaparak oto amortismanlarının gıder kabul edılebileceğınl söylemek mümkün değildir. Özel otonuzun, amortisman dışmdaki benzin, yağ gibl gıderlerine gelince; eski hükme göre (G.V.K. Md. 68/10 bent) özel otomobillerini işte kullananların yaptıkları gıderlerin yarısı gider olarak kabul edilirken: bu kez ancak, işle ilgili şehirici nakil vasıtaları ücretieri ile, posta teJgrof ve odabaşı ücreti gibi müteferrik giderier! (yada bu giderlere karşılık 20 bin llradan fazla olmamak koşuluyla gayrısafi hasılatınızın yüzde 10'unu) serbest meslek kazancınızın saptanmasında gider olarak kullanabilırsinız. sası'na göre, teüf hakkının muellifi ya dc yasal mlrasçıları tarafından doğan kazançlar gayrımenkul sermaye ıradı olmayıp, serbest meslek kazancıdır. Daha önce bu konuda bırkac soruyu yanıtlarken bu tur hasılatların 200 bm lırasınm vergi kapsomı dışında olduğunu belirtmıştık. Telıf hakkının muellifi ya da yasal mlrasçısı dışındaki kımseler tarafından kiralonması durumunda elde edilen irat gayrımenkul sermaye iradı sayılır ve Gelir Vergisi Yasası'nın ilgili bölümündeki esaslar gözönünde tutularak vergilendırilir. Haklann kiralanması karşılığımla elde edilen gayfisafl irattan göturü gider indTimi yapılması sözkonusu değildir. Sadece gerçek gider yönteml gecerlidir. Bu husus, Gellr Vergisi Yasası'nın 74. maddesinde açıklanmıştır. AVUKATIN PEŞİN VERGİSİ SORU ılı mart ayından bu yano yapryorum. Aynca bir çlrkeün aylıklı hukuk danışmanıyım. 1) Mesleğe 1980 mart oyırtda başlodığıma göre ve de yasa kesinlestiği tarihte henüz bir tam yılı doldurmadığım İçin 1980 yılı İle llgill olarak peşin vergi ödeyecek mrylm? 2) 1981'den itibaren şlrkettoo aldığım aylıfcian, serbest meslek kazanç defterinde ne şekilde göstereceğim?. 3) Amortisman oranlarını nereden bğnnllebllir?. Yayın var mı? AVUKAT AYŞE KIRATU İSTANBUL s =: ^s = = SS ^^s = = = = = == ^ = = = ^= = = = = = = = = = =ş ^ 1931 Cumhuriyet SEÇMEN YAŞI 21 OLARAK DEĞİSTİRİLİYOR ANKARA 7 (Telrfonl») Teşkllatı Esasiye Kanununa göre, 18 yaşını ikmal eden her erkek seçmen olma hakkına sahiptir. Halbuki en demokrat memleketlerde bile 21 ya ELUYILONCE YANIT 1) Peşin vergl 1980 yılı icin değil, 1981 yılı Içindlr. Siz 1980 yılında serbest meslek erbabı olarak gerçek usulde vergiye tabj bır yükümlü olduğunuz için 1981 yılında peşin vergl ödemekle yükümlüsünüz. 1960 yılı faaliyetlerınizle ilgili beyannameyi ise, bu ay içinde bağlı olduğunuz Vergi Dairesıne vererek, tahakkuk edecek vergj olması halinde, üçte bır oranındaki bölümünü bu oy lcinde ödeyeceksiniz. (Mali Denge Vergisi'nin tamamını). «Bır tam yıl» sözcüğü 1981 takvim yılı içinde ya da bu 'yılı takip eden yıllarda işe başlayanların peşin ödeme yükümlülukleri ile ilgili sözcüktür. Sizin durumunuzla ilgisi yoktur. 2) 1981 yılında bır şirketten hukuk donışmanı olarak oldığınız aylık ücretieri, 1982 yılı mart ayında vereceğiniz yıllık Gelir Vergisi beyannamesinde ucretlere ait tabloda gösterecek, tevkif yoluyla ödediğiniz vergileri, beyannameniz üzerinde belli olacak Gelir Vergisinden mahsup edeceksinız. Serbest meslek kazanç defterinize bu konuda işlem yapılmayacaktır. 3) Mesleki uğraşınızda kullandığınız demirbaş eşyanız İCın ayıracoğmız amotisman oranlan Malfye Bakanlığı'nca yayımlanan 55 seri nolu genel teblrğdedir. Hem bu teblığ. hem de bu tebliğe eklentiler yapan genel tebliğler her yerde kitap halinde satılmaktadır. Kitapçılardan edinebilirsiniz. çını bitinneyenler seçünlere katüamazlar. Esasen 18 yasındaki bir genç Kseyi bile bitirmemiştir. Bu nedenden seçim kanununda değişiklik yapılacak ve seçmen yaşı 21'e çıkanlacaktır. FABRİKATÖRLERE MÜJDE. 500 FABRİKANIN 400'Ü MUAMELE VERGİSİ DIŞ1NDA KALDI ANKAKA 7 (Telefonla) Muamsle vergisi nafetanda İstanbul Sanayl Bir liği'nin tesebbüsleri sonucu muamele vergisiyle ilgili son durum sanayicilerin lehlne olarak belirnüştir. Yenl çıkan kanuna göre motor gücü 15 beygirden aşağı olan bütün müesseseler vergidıen muaf tutulacaklardır. Bu durumda 500 fabrikadan 40011 vergi dışı kalacakür. TELİF HAKKININ KİRALANMASI DURUMUNDA YÜZDE 25 GÖTÜRÜ GİDER İNDİRİLİR Ml? = SORU FETHİ BEY SİYASİ HAYATTAN ÇEKİLECEK Mİ? ANKARA 7 (Telefonto) Eski mecüs azalanndan ve kapatılan Serbest Fırka lideri Fethl Bey*in siyasal hayattan çeküecegl söylentüerl dolaşmaktadır. Ancak Psthi Befin bu son aeçime katüacagı ve seçilemedigi takdiıde siyasi hayattan çekileceği sanılmaktadır. Aynı partinin ileri gelenlerinden Ağaoglu Ahmet Bey, kendini Ume vereceğinl, yakın dostlanna söylenn> tir. Tellf hokkmın klrakJnmasından elde edllen Irot gavrımenkul sermoye Iradı olduğuna göre, safi Iradın bulunması sıraşında yüzde 25 götürü glder Indirebilir mlylm? Benl aydınlatır mısmız?. ÇETİN AKASYALI TRABZON 1 ^ ^5 YANIT Tellf hakkının kiralanmasından elde edilen Irat her zaman gayrımenkul sermaye iradı soyılmaz. Bu konuda yanılgıya düşmemek gereklr. Örneğin Gelir Vergisi Ya GÖNDERİLEN MEKTUPLARIN ACIK ADRESU OLMASI ISİM VE SOYADI DA IÇERMESİ GEREKMEKTEDIR. VERILEN YANITLAR UZMANLARIN KIŞİSEL GÖRÜŞLERİNİ VE YORUMLARINI YANSITMAKTA. BAKANLIĞI BAĞLAMAMAKTADIR. lar ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH