Katalog

2 Cumhuriyet OLAYIAR ve GORUŞLER nm git^lde daraldığı VB önem kazand'ğı çağımızda felsefe, mantık, tarıh, muzık gıbı bırbınnden epeyıce farklı alanlardakl gellşmeleri, atılımlan venıliklen izleyıp özum leme etkırüıgını ömrunun sonuna dek hep uzmanca surduren çagdaş çagcıl bır duşun adamıydı Salt duşunseî düzlemde kalan etkinlıklenn. kuşılen çogu kez çıplak ve somut ger çekhklerden uzaklaştırdığına, bır çeşıt yuksek aşamalı fantezıve sürukledıgıne manılır Du ınanca Nusret Hızır da büyuk ölçude ka tıhr, bu çeşıt bır aydın tavrıadan özenle sakınırdı Tanh bılıncı dunya göruşü ve yaşama yonelık gerçek ılgısı vanında, her turlu metafi7igın temelden çuruk oldugunu bılıp jadsıyan duşunce yapısı, onu fildişl kulelerden hep uzak tutmuştur Her turlu duşunsel etkınlıgınde hep bllımselîıgı gozeten şıddeth bır metafızık duş manı olan bu duru, a>dınlık kafa, salt anlıksal > eteneklennın gudümüne terkedılmls degıldi Ne kışüıgıne ne derslerine, ne yazılanna, ne yasamasır>a kuru, soluk, cansız denebüır Hızır"ın. O bır bıreşımdı (sentez) Müzik ve yazınla kopmaz gonül bagları \ardı Bu onun eskılerm «musbet» dedıklen japıdaki kafasını besleyen, dın ve dinanuk tutan bır anlamdı' bır aşktı adeta. Bılımci, mantıkç. felsefecı Nusret Hızır, bir o kadar da sanatçı mızaçhydı bır duygu, bir coşku msanıjdı Seksen bır yaşmda gerçekleşen ölümunden hemen oncesme kadar hıç yıtirmedığı bır çocuk yanı kalmıştır ki, bılge kışıhgını gölgelemek şöyle dursun, ışıtırdı. Nusret Hızır'ın yerinin doldurulamaz oldugunu söylemek, olümlerin ardmdan savrulması adet olmuş boş bır laf olmayacaktır. Çünkü yeri salt olaganüsto bir yetenek olmasıyla değıl, bır kışıde toplandıgına hıç de sık rastlanmayan saydıgım ve sayamadıgım bütun özelhklerıyle belırlenmektedir. Bız ogrencılerının, ardmdan gıtsek de düzeyine enşemeyişımız bıraz da bundan olsa gerek. 8 MART 1981 umhuriyet gazeteslnde aynı başhltla bır yazım aaha yayımlanraıştı. Ijzennden tam bır yıl geçtı înamlası gelmiyor koca bir yılın Nusret Hızırsız devnllp gıttıgı bana Onunla ılk tanışmam lıseyı henuz bıtırdiğım yerü yetmelık yıllanma rastlar O gunden geçen yılın > aşamınıdala en acı donemeçlerden bın olan 8 mart gununo <N. Hızır hocayı geçen yıl bugun yıtirmiştık) kaaar hıç bu denlı uzun bır sure ayn kalmamıştık bırbırımızden On sekız yıl boyunca bılgısel bırıkımımden, duşunuşu me, bakışıma, felsefi yaklaşımıma, hocalığıma varasıya, etkınlıklerımın ve kışılıgımın önemh bır dıhmı onun yanında, onun ışı&ında, onun yonlendınneslyle bıçımlendL Bu «yetışme» ve «>etıştırme» suresının gelıp dayandıgı sımıiar, hıç kuşku yok kı, benım yeteneklenmın suurları ıdı Hoca benden, benım «optımum»umu yetıştırdı Işte bu nedenle, aramızda şıfrelı bir uzaktan kumandalı düşünsel davranış» şakasını yıneler dururduk. Bunun bızı neden pek e^;tendırdığtni anlamak ıçin Nusret Hızır'a tanrmak gerekırdı Hıç kimseyı ne ogrencısınl, ne asistanını, ne dostunu, arkadaşını bagımlamayan, özgur ve bağımsız düşünme yi ılk ve vazgeçılmez erdem olarak goren ve gösteren bır kışıydı çunku o Olümünü Izleyen saatlerde ona ilışkln olarak yazdıfrm ilk tümcelenn kalemımden «Benlm hoeamın rahlesi yoktu. Rahleı tedrısı yoktu... Çömezi yoktu » bıçımınde dökuluvermesi bundandı. C Hocam Nusret Hızır FUsun AKATLI Hacettepe Universitesı Felsefe BölümO rengi tagıdığında Içln Içın gulerdım bıle, ama ganptir, çogu kez içtendı hoca bu tutumunda ve tavrının gerçek bır temelden ka> naklandıgma ınanıvermeye te^ne o kadar çok msan bulunurdu kı çevresmae, onların korluklennden çok, hocaya kızardun. Şımdi Dincaç kınkdokuk çızglyle çızıp tanıma/ana bıraz olsun tanıtmaya çahşacagım kultur adamı Nusret Hızırın, yaşıyor olsaydı bana nasıl kızacağını. bu kadarcık bır ammsatmajn bıle nasıl kendıne çok görüp benımle sonuna kadar çeKişıp duracagını düştınunce, lçım derm bır acıjla burkuluyor Felsefecı mantıkçı, dllden tanhe. doğa bılımlennden yazına, musıkıye uzamp yayılan engin bır kültür alanında yetkılı bir aydın olan Nusret Hızır'ın, aynı zamanda bır bılgelik ahlakının sessız bır ajanı olduğunu pek az ınsan bıhr Çağımızda, olanca eomutluğuyla rastlandığı, burun buruna gehndıgı zaman bile tarunamayan, ya da pek guç t*»"Tiw" bir anka kuşudur çunkü artık bügebk. Nusret Hıar'ın Almanya'da gördüğu flzlk matematık ögrenimi, bir felsefed olarak yönsemesinl bılimsel felsefe doğrultusunda bebrlemekte başlıca etmenlerden biri olmuştur Felsefenın bilımlerle ahşverişını vazgeçılmez gören bu görüşunü gerek doğa gerek ınsan bilimlen alanındakı saglam ve geniş bılgısıyle temellendirip. des. tekleyen bir duşunurdu. Ulkemizde ancak son yıllarda yaygınlaşan ve üzenne egilme gereksinlmı duyulan dılbiüm, ımbıbm (senuotik), ytpısal ve anlamsal çözumleme konuları mantıkçıüğı ve analltlk felsefe atamıyla yakmdan tanışıklıgı dolayısıjla Hızır m. meslegımn başlangıcından bu vana haşır neşır oldugu hatta kımı ozgun >aklaşımlarla katkıda bulundugu konulardı. Felssfejı, konusunu bılımler", matematık. mantık, tarıh, turlü sanatlar gıbı •dıllerm» oluşturdugu bir ust dıl olarak goren bir felsefecının Türkıye dekı felsefe gelenegı \e bu gelenege bagh gelışmeler ıçersmde ayn bır konumu olması dogaldır Bu konumu Hızırı felsefenın ele alabıleceğı bütun dılsel bağlamlar uzennde düşunmeye yoneltrmştır. Ornegın bıhmlenn hepsının genel bır tanım altmda toplanabllen, yapısal bır birllk ve butunluk gösteren dıller oldugu, mantığın da butun bu dılleri ve bir ustdıl olan felsefeyı ırdeleyıp denetlevecek tam olmayan (yalnızca sentaksı bulunan, semantıgı olmayan) bir ustdıl oldugu yolundaki göruşü bılım felsefesı araşt>rmalanna verımli açıhmlar getıren, bıhmlenn çağdaş verılerıyle bağdaştınlabllen bir yaklaşımıdır. Temelınde böyle bir göruşun yer aldığı bir felsefe eğitimınm tek boyutlu ve cılız kalmaması ıçın bılımlerle, tanhle sanatla ve yaşamla organik ılışkıler kurması gerekır. İşte hoca olarak Nusret Hızır, egıtimde bunu başarabılecek binkıme sahip nadır klşilerden olması dolayısıyla bir kere daha önemliydi Bır ronesans ya da Aydınlanma Çagı adamı gibl çok yönlu olmasına karşın yuzeysellige düşmeyen, uzmanlık alanlan Giscard Ne Demiş ? rmenı teror örgutlerl Turkıye'nın yurt dışındakl görevlılerırH bırer bırer olduruyor, ve bu ış bitmeyen bır kanlı surek avına donüşuyor. Peki, ne yapalım? Agıt yakmak, gozyaşı dokmek, sıradan resml tepkllerl ymelemek yetmez, artık bırşeyler yapmak zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Mehmet Ali Bırand'ın Millıyet'tekı köşesinı okuduktan sonra, «Birşeyler yapmak» gereğıne bır kez daha ınanıyoruz. Bırand ın yozdığına bakılırsa Turkıye Dışışlerı Bakanı llter Turkmen le şubatın Ikıncı haftasında Parıs te goruşen Fransa Devlet Başkanı Giscard d'Estaıng demış ki: cFransa, Ermenllerin tarlhsel olgusuna korşı gelemez.» İnanılır şey değtl Ancak, Mehmet Ali Blrand'ın yazısından anladıfljmıza gore bu konuşmcnın tanıklan da vardır «Türkmen, Ermenl örgutlerinın Türk dıplomatlanna karsı giriştikleri saldınları sürdurme'erınden ve özellıkle Fransa'yı seçmis gibl gorunmelerinden duyulan rahatsızlığa değındl. Konuşmanın beliıii bir yerınde Fransa Devlet Başkanının yaklasımı ıse, salonda bulunanlara, ozellıkle Turklere soğuk duş etkısi yapıverdi. Giscard d'Estaing, teror horeketlerine tabll karsıydı, an cok 'Ermenilerin tarlhsel haklannı arama ve hesap sorma yaklaşımlarına, Fransa'nın karşı çıkmoyacağını soylüyordu.ı E Nusret Beyın en belirgin klşıhk özelBklennden bınne, onun hem bır erdemı, hem bir kusuru olan alçakgonullulugune bağlanabillr belkl bu. Ama daha büyük bir ölçude, tanıdığım en sayg'lı saygıyı temel davranışı kılmış bir kişi oluşunun bır sonucudur. Onunla ne zaman tartışma boyutlannı aşan bir çekışmemız olduysa, benı çogu kez ieyan ettiren bu alçakgonullüluğu yüzünden olmuştur Alçakgönullülüğu bir ironl İVCT OKTAY AKBAL HflVIR Bir Oduncu île Oğlu Varmış, BİLİM DÜNYASI Vehbi BELGİL Uzayda Uzmanlar Dönemi şlmdılik bitıp yerleşme dönemınln boşlaması, uzay adamlannın nitelıklerlnd* de değişlklıkler gerektirmiştir. Coğrofi keşıflerl yapanlar, rtotıl noktaianacağı bıllnmeyen uzun denlz yolculuklarını kücü cük tekneler Içınde göze alan klmselerdi Bunlarda «gözü pek» olmaktan başka bir nitellk aranmıyordu. Fakat, yerleşme dönemlnde, bu gözü pekIlk yonında, ceşltll alanlarda uzmanlaşmış olma nitelığl ağırlık taşıyordu. Bu sayededırki. Ilk göçmenler. gittiklerl yerlerde evler, yollar, koprüler, tekneler, çlffllkler. fabrikalar... yaparak oraları uygarlık bölge leri halıne getlrmişlerdlr. Bu gün, uzay çalışmalarında da böyle bir gelişmeye tanık olmaktayız. ugün slze bir öykü Ama s«rçek yaşamdan almmış btr oyku... «Kıssadan hisse» cıkarmak slze kalmı^. Yıl 1925 Elazığ sokaklarındo «Odun Kırdıran» diy* bağırarak dolaşan bır oduncu vardır. Omuzunda baltası. Palu yörelerınden gelmış O kadar. Köyu. III, klmllğl bllınmez Kimse de onun üstunde durmoz. «Zazo» olduğundan doğru dürüst Türkçe de konuşamaz. Bir fınncı, aynı zamanda Ordu bırlıklerinin gerekslnimlerini de sağlayan bır müteahhit vardır Şedelezade Homdl efendl. iyi kalpiı bir kışidır. Bu Zaza oduncuya evinln yokmdaki toprak damlı, kerplc duvarlı bir göz kulübeslnl vermlstır Odun kırıcı Zaza burcda eşıyle ve bir bucuk yoşındakl oğluyla yaşar. Hamd, efendlnln ayak Işlerlne koy Uırur. B U zoydo keşlfier oşomosınm İşte o sırada Şeyh Salt başkaldırması patlok verlr. Ataturk Cumhunyetı'nın devnmci yıllarıdır. Osmanlı Devletj cokmuş, yerınl çağdaş uygarlığa acık yeni Türkrye Cumhurıyetı almıştır. Şîyh Saıt öncelerl ufak tefek başarılar da kazanır Iktıdardakl Fethl Bey kabinesml zor duruma duşürür. Terakkıperver Fırka'nın da oy alma kay gısıykı gerıcı eylemlere goz yurnar glbl görünmesl Şeyh Saıt'e ve yardakcılonn umut vermektedır Şeyh Salt ayakdoşlarından Şeyh Şenf ı Elazığ'ı ışgaJ etmekle gorevlendırir Bir kaç yüz adamryla Elazığ'ı işgal eder Şeyh Şerlf B zlm odun kırıcı Zaza da bakar ki Elazığ'ı Zaza'"n konuşan kımseler ele geçlrmlş, kafosı fazla Istenrıeı dlğinden, bu Işgalci çeteye katılır büyük bır coşkuyla Kenttekl başka Zaza'lar da onun gıbl vaparlar. Sooır' lar kl, Cumhuriyet yonetiml çökmüş. Padlsahl*, Holtfelık dönemi başlamıştır Vahdettln Avrupa'dan dönecek, Istanbul'dakl sarayına yerleşecek, Mustafa Kemal v« an kadaşları da ipe gönderllecektır). Oduncu Zaza'nın da katıldığı Şeyh Şerlfin ba«ıbozukları ılk ış olarak Türk ordusunun Huseynık köyundekı sılâh depolarım yağmaya gıderler. Ne var kl bılgislzIrklert sonucu sılâh ve muhımmat deposu blrden ateş olarak patlar, bızim oduncu Zaza ıle oteki cetecıter parçalomrlar. Fılm burda bıter. Ama arkası vardır öykunüru. Oduncunun bir kücük oğlu kalmıştır gerlde... lyl yörekll müteahhit Hamdı efendı bu cocuğu korur, yanına alır, okuma olanağı sağlar. Bu çocuk Cumhuriyet okullarında yetişecektır. Ne var kı geçmış n anılan içlndo yer etmlştır Okuldakı kımı oğretmenlerın de etkısıyle re(ime karşı bır genç olur. Bır Fransızca oğretmenı vardır o yıllarda Elazığ Lısesınde «Komunıst» suçlamasıyla b r 8üre sonra gorevınden uzaklaştırılacaktır. Kendını cevh rl ışlerıne. ozel derslere verecek. gecımınl böyle sağlayacaktır Öncelerl Mars'cı düşuncelerı benlmsemışken, bır cok öğrencıye de bu duşüncelernl aşılamışken, bir de bakarız, yüzde yüz değışivermış. «Mukaddesatçı» olup çıkmış, Türkıye'de gunden güne güclenmekte olan «Sağcı» polıtıkanın, sağcı basın organlarının gözdesl. «Mütefekkın» kesilivermış. Oduncunun oğlu da bu 'solcu* öğretmenln etklslyte 'solcu' kesılır. Öylesıne hızlı 'solcu'dur kl okul yonetımı ona dısıplın cezası vermek zorunda kalmıştır. Bu genc 'solcu' bır taKim öğretmenlerle kızlar arasında aracılık gıbı ışler de yapar. Sonradan bu kız öğrencılerden bıri canına kıyacaktır. Okul bıter, Istanbul'a gıder başka okullorı da bitirir. Artık solculuktan vazgeçmıştır, çıkar kapısı, umut kapısı "sağcılıkta'dır Bu kez kendınl soğcılığm daha doğrusu Atatürk Cumhunyetı'nın. devrımının, tüm ılkelerinın karçıtt cephenın buyruğuna verır O gun bugun bu cıkar kapısında başarıyle hızmet etmekte, geçmlşin bu ocı anılarını da lcınde taşımaktadır Bas düşmanı Atatürk'tur, Atatürk Cumhurıyetının ilkelendır ve Atatürk ü ve devrımınl savunanlardır. Bir ftykü.. Bir yaşam öyküsü.. Bu, bir klşlnln yaçomından llgınc bir kesıttır Ama böylelerl bir Ikl l a ne de değıldır Bakın, kım kl Atatürk'e ve devrimcl atılımlanna büyük bir duşmanlıkla karşı çıkıyor, kim kl, Osmanlı donemıne donmek. Türkıye'yl çağdaş uygarlık toplumundan koparmak Istıyor kim kı, yuzüne sahte bir A'taturk maskesml yarım yamalak lllştırerek gereek Atatürk'culere. Atatürk devrımln! savunan kımselere bağırıp çağtrıyor, iftıralarla, yalanlarla ortalıfiı karıştırmaya cahşıyor: bılln kl onun geçmişlnde böyle yaşanmış bır öykü vardır. Bugünlerde böyle yaşanmış oykuler anlatan blrcok okur mektubu almaktayım Adları sanlan lle Atatürt? duşmanlarını serglliyorlar Eskıden berl böyle belgesel oçıklomalor alırım, ama blrinl blle kamuoyuno sunmam Bir kışinın bobnsı şu yo da bu gorüşte olablllr, oğluna kızına onun eylemlnln lekesinl nlye düşsün? Ama öylelerl de var ki babalarını yaya bırokıyortar Atatürk devrlmlne düşmanlıkta Ustelık de fllzll, slnsi yollardan yürüdüklerl icln blrcok lyl nıyetll yurttaşı do kandırıyoflar, yanlış yollara sürükluyorlar O zaman böylelernın nerden ge'ip nereye gıttfklerlnl gözler önune semnek bir gorev olur dur, tarlh kitapları okur. Amacı, uzay Inşaat Işçisi olmaktır. Karıkoca Fischer'ler doktordurlar; bır aağlık yurdunun «Acll Cerrahi» serv sınde ame tlyat yapariar: Oto kazalarında, bar kavgalannda, sokak kavga larında yaralananlar üzerinde uzmanlaşmışlardır. ilk denerre ucuşunda komutanlık yapacak olan John Younff Amenkan do nanmasından emekll 50 yaşlarırtda eski bir kaptandır. 1962'de seçilen 9 uzaycıdan biri olan Young ilk uçuşunu Gemınl uzay gemısınde 1965'de yapmıştı. Sonra bir başka Geminl gorevı lle Apollo görevı yaptı Apollo programında, bir kez Ayın yörungesınde uçrruştur. Apollo 16 gemısı ıle de, yönetcrun olarak, 20 saat boyunca John Loung satranc oyuncusu Av*m yuzunö Incelemiştlr. Ylne eskl bir kaptan olan 43 yaşındakl Robert Crıppen 1969da astronot olmuştu. Uzay Bütçesi zay gıysilert lle yatar uyurlardı. Kadın astronotlar Içln pııama da düşünülmüştur. Giscard d'Estalng'ln bu yaklasımı sanıldığından da önemlldır Olayın boyutları nedır? Bılemlyoruz. Ancak bir Devlet Başkanının bu bıçımde konuşması gercekse •kl gercek oldugu anlaşılıyor konuya duyarlıkla eğllmek gerekır Dunyada herkes billyor kl bugünkü Türklye Cumhuriyetl, Osmanlı Devletının toprakları üzerinde büyük ve kanlı bir hesaplaşmayla kurulmuştur Bu kanlı hesaplaşmanın boyutları evrenseldır. Galıçya Çanakkale, Surıye, Iran, Irak, Doğu Anadolu da ölen Turklerin sayısı mllyonu aşmıştır Ruslar Kafkasya'ya 2 mllyon. Ingilizler, Suriye ve Irak'a 15 milyon. yıne İngılız ve Fransızlar Canakkale'ye 1 mılyon asker göndermlşlerdır Demek kl Bırınci Büyuk Savaşta yaklaşık 5 mılyon k şıyle boğuştuk Bu işın bır de cephe gerısı vardı Emperyohstlerın çabala/ıyla Osmanlı Devletının topraklarında yaşayan etnik gruplar kışkırtıldılar, ayaklandılar askenmızi arkadan vurdular. Ölduk, oldürülduk, oldurduk Ardmdan gelen Sevr haritasını yırtmak içın empervallzme karşı tarihte Ilk kez ulusal bağımsızlık savaşına gırıştık Yurdumuzun bugünku sınırlan boylesıne büyuk bir tarihle çizlldi. Bu sınırlar kapsamında artık hıc kımsenın cTarıhsel hok ve hesabı» yoktur Ama Fransa Devlet Başkanı Vardır, dlyor O zaman devletimize düşen bir gorev vardır. Kadm Uzaycı Bir kadının da uzaya gönderflmesl kararı Uzay ve Havccılık Dalresıni yepyenı çalışmaıa ra Itmlştir. Erkeklere göre genelllkle daha ufak tefek olan kadıniar Içln yeni uzay glysılerl yapılmıştır. Uzay gemlsının tuvalet planlarında do, kadın özellıği gozonunde bulundurularak, değışıklıkler yapılmıştır. Uzayda da olsa kadın. kadın olarak kalacagı ıçın sus ve makyal gereksnmesı de düşünülmüştür: Boyalar, lcsyonlar. deri yumuşatıcı kremler gıbı. Erkek astronotlar gsnailıkle u Ük Uzay Adamlan Ilk uzay adamlorı, Sovvetler Birilği'nde olsun, Amerika'da oleun, gözü pek uçok pilotlan orasındon secilmışlerdl Bunların hemen hepsl hava subay lan idı Fakat, hava subayı olanlar da, olmayanlar da aylar süren sıkı eğıtim ve ögretımden geçıriliyorlardı. Her uzaycının hemen her şeyden anlaması, chezar fen» olması, kesin bir zorunluktu. Uzayda has takjnma, yaralanma, bayılma hallerlnde öbür uzaycının bütün ışlen yapobılmesl gerekmekte ıdi. Apollo programı çer cevesi lcinde Ay üzerinde calısmalor yapanlara Fizlk, Kimya, Jeolo|i, Astronoml, Tıp, Sağlık Bllim ve bir dereceye kadar da mühendıslık... bilgllerl vermek gerekmıştl. Uzayın keşfl aşamasında böyle bir yon tem zorunlu ıdi. Fakat, uzayın yerteşime acılacağı bugünku dönemde. yüksek duzeyde uzman uzay adamlarına gereksin me görülmüştür. Bunun yanında, Ilk uzayctlar, daha çok gençler arasından, bunları da en soğukkanlılan orastndan (nabız 6070 dolayında) seçılıyordu. Yeni dönemde orta yaşlılar da uzaya gönderlleceklerdlr. GAYE ÜNAL İLE SEDÂT KUNAY NlŞANLANDILA "7.3.1981 (Cumhuriyet 1514) Uzay Mekiği bır tane değıl, beş tane yapılacaktır. Ilk Mekiğin Ilk 4 uçuşu denerre uçuşu olacaktır Ondan sonra asıl uçuşlar başlayacaktır. Reagan ın Başkanlığı, Mekik çalışmala rma kısıntı cetırmemlştlr Bılindığı gıbl. yeni Başkanın ilk ele aldığı iş, yeni vergılerle ekonomıyl ve halkı zor duruma sokmak yer ne gereksız. oz gereklı devlet hızmetlerinı kaldırma çalışmaları olmuştur. Fakat, Mekık programına dokunulmamıştır Reagan, 18 şubat 1981 "de Senato ve Temsilcıler Meclısı üyelerının ortak toplantısında yaptığı konuşmado aynen şoyte demiştır: t U zay çalışmaları Arrerlka lçır> onemlı olmuştur, bundan sonra da olacakti' Bu çolışmalan surdureceğız. Ancck, en önem U çalışmalara öncellk tanınma sı sonucu yarım mllyar dolarlık bir tasarrırf sağlanacaktır.t Fransa Devlet Başkanı, «Ermenıierin tarlhsel haklannt arama ve hetap sorma yaklaşımlarondan sâz aç~ mışsa, bu olay gerçekten onemlıdır Çunku Turkıye ve Fransa arasında yanıtianması gereken bazı sorular oluşmaktadır1) Ermenllerin tarihsel hakları nedır? 2} Kımden hesap sorocaklardır? 3) Kim (hangı kuruluş, kurum) hesap sorocaktır? 4) Fransa Devlet Başkanı boyle bır olguyu benımsemekle Fransa'nın resmı tutumunu saptamış mı olmaktadır? Bir Devlet Başkanı gelışıgüzel konuşamaz, her sözu bağlayıcıdır. Şubatın ıkıncl holtasındo konuşan Giscard d Estaıng'in ulkesınde Türkıye Cumhurıyetının ıkl görevlısi mart ayının ılk haftasında oldurulmüşlerdır. Böylece olayın ağırlığı da artmış bulunuyor Türkıye bu konuyu sıradan dıplomasi ılışkıleri ıçınde tartamaz. Herşeyden önce aydınlatılması gereken konu, Glsca*d d'Estaıng ile llter Turkmen arasındakı konuşmanın ayrmtılı nitelığıdır. Komuo^u bu aydınlığı sabırsız'ıkla beklemektedır. Yeni Meslekler Meklk'ten oncekl çaiışmalar, yukarıda da belırttığımız fibi, dar bir astronot kadrosunca yurütuluyordu Yeni dö nemde, her yıl alınıp yetıştırılecek kadın. erkek uzaycılar la. astranotluk, yepyeni bir meslek halıne gelecektır Slvil havacılığın Ilk dönemlerınds, bir gun olup havacılığın, yer, gök, masa hizmetlerfyle yüzler ce çalışma alanı açacağını hemen kimse aklına getlrememlştı Bugün uzay Içın de durum aynıdır Yakında uzay hosteslerı. doktorlan, garsonlan, turlzm görwll!erl uzay personell arasında yer alacak tır Pek çok şırket, bugün, Uzav ve Havacılık fhalelerlyie geclnmektedır Büyük bir mühendisler, teknlsyenler ordusunun tek Işı uzoy calışmalandır. Uzay emeklileri blle yuze yaklaşmıştır. BULMACA 8OLOAN 8AĞA: 1 Eskt BomalılMda yurt ifKrtni konu*mai :<^n toplMidıMan d n n r l u i * çevri U genl; tlan Varkjh açıg. Turuknai lst*nmeyen se? a Bir »ayı Bab Anadolu jrtti<U 3 Geyık detliinden yapümı; yuır.uşajc ve mftt meçin. E S Ü dllde su. 4 Paylaştsnna 5 Tersf mfydant getl nleo deŞera jey Eskl dil de tormızı ya da kırmua rsni to degerll sOs taşı 6 Bir tjaff laç 1 Yttlnn lnyıl»ra yül! ta?ıy»n güvertesız büyük tek ne 8 Bıx işl dofcru TB uy^ | u n bulma, tosvip Bır h » ber t>J«nsımırın b s a yazılışı 9 H&radakl su buhan Cst flate yapılsn y^Uk yeri. 1 Besim ve beykel sanatlariDda varhıJarın bıçirm B«Urll bir İşte geıcktikça tmrc^omak ıçin aynlıp lşletüac para. 3 Optlk aygıtlard» oDjektıIten aldıS ifinlan gdı« veren mercek ütegesl Bir soru. 3 T e m tarestesl yapı islerlnd» knllanılaa bir orman »gua Eksıksiz 4 Insana yararh blr hayvan 5 Yigıt, tözünün erl Bayındırlık 6 Eylen 7 ~ VİLLA Lâle 1 23456789 ÖREN Devamlı kalorlfer, sıook »uyu bulunon Türktye'nln en ekonomık motel restauranı izmlr Istanbul yolculuğunuzda duraklama konağı. BURHANİYE • ÖREN Tel: 343 (Cumhunyet 1515) bîlmerk Gelecek Uzay çalışmalanna 20 yri önceki Itlrazlar durmuştur. Çun kü Insanoğlu, uzayın yepyeni vaadlerle dolu olduğunu onlornıştır. Uzayın tanınmasının teknolo|iye getirdlğl yenlllkler halkın hlzmetlne sunulmuçtur. Esasen, Amerlkan uzay masrafları, en yüksek duzeye ulo^ıiğı dönemlerde bile, federal bütçeye devede kulak denecek bir ağırlık yüklemlştır. Bu durum gundellk yaşama b'r sıkıntı yüklememiştir. ÇOnku Amerika'da devlet hlzmetlerl sadece federal bütceden harcamalarla yapılmamaktodır. Amerlka, Turkıye glbl tek btr merkezden yürütülmemektedlr. 50 devletln, beledıyelerln, yerel yönetlmlerln, ve, blzdekl gl bi devlet tarafından değll, bü yuk şlrketler tarafından yopılan kamu hlzmetlerinln bütcelert hep birllkte duşünuldüğü takdlrde Amenkan uzay çalrstnaları Içln harcanan para denlzde damla denecek durumdadır Fakat, bu damla, Insanoğ' luna 8inırsız ufuklar acmısttr. Aynı «ey, uzay seruvenlnl bos latan Sovyetler Blrllğl Içln de söyleneblllr. SÖzO Rua uzay bülmclliölnln, hatta dönya uzay blllmolllğlnln bobolanndan Tslolkovsky'nln (1857 • 1935) mezar taşındakl su sftz leıie bltlrellm «İnsanoğtu yeryüzünde doömuştur fokat eon suza dek yervö?unde yaşamava mahkum değıidir» slmgesi BlnlcİTl earm at yürüyOşü 8 GBzleri g meyen. Isteksia glbl görüıy me 9 Çok lrı ve korlcuag görünOjIü kimse DLNKÜ BLLAUCANTN S O L D \ \ SAĞA: 1 Sistıre 2 Ehn Ogul S Lan. tyl 4 tiıute rS 5 İE Dlanıak. 6 OtaJ Tela 7 Irmlk. 8 AU 9 Ide Maîiüc TBKARIDAN AŞAĞITA: 1 SelOoz a Ihanet. Ad 3 Sinl AUs 4 T t Tufcra a Tel 8 rO. Attoa 7 Eğirmek. 8 D y sai Ma 9 AU Katık. Yeni Uzay Adamlan Ancak, uzaya gönderilme ko» şullarının gevşetılmeeı, uzavcıların rastgele seçiidıklerl an lamına gelmemektedır. örneğln, Mekık Programında görev alacaklar son üç yıllık dönemde 11000 başvurucu Ofasından, sadece 32 kışi olarak seçılmışlerdir Bunların 43'u uçak pllotu, gerı kalcnları uzmon görevll (missıonspecıallst)dlr. Meklk'ın Ilk yolculan arasında 2 Avrupalı, 3 zencl, bir ispanyol asıllı Amenkalı, bir de kadın vardır (Sovyetler'ın son Soyuz Salyut programında başka uluslaroan uzaycılar do görev almışlardı. Uzaya glden ılk kadtn astronot da Sov yet vatandaşı Valentına V. Te reşkova olmuştur: 16 hazlran 1963'de). Uzay gemllerlnl (uzay kamyonlarını) genellıkle yine uçak pilotlan kullanocaktır. Hic olmazsa şlmdlllk. Ama, gerekll eağlık koşullorına uyanlar da astronot pılot olarak yetıştınlecekttr. BİLGİSAYAR ögretiyor. Hafta »nUrıTürkç* olarak rnilen ve 16 • 35 yaş anst her yaj ve tahjil düzeyinde kişilere jöre hazıHanmş oian BİLGİSAYAR SEMİNERLERİMİZE katılın. BİLGİSAYAR ÇAĞINOA BİLGİSAYAR ÖĞRENEREK, gefr vc yaşam ditzeyinizi yüksfltin, çcrTerink SAYGINLIK kaanm. RPG II PROCRAMLAMA SCMİNERtf Bılglsayar (Computcr) dıtında Törkiyt'de en yiygın ve gcçcriı RPG I! PROGLAMLAMA Oılmin öğretilcccğı bu semtncr. Bılgi İşlcm Sısremlen Tanıtımı Gırıj ıle taktrtye edılmıjnr ö Cumhuriyet Cumhuriyet Matbaacılık T« G««tecüUc T ^ Ş adına: NADÎR NADt Genel Yayın Müdxlru „.. OKTAî KURTBÖKE Müessese Müdüru ^ EMİNE UŞAKLIGtL Yazı tşlerl Müdurü T I R H A N ILGAZ Basan ve Tayan: Cumhuriyet Matbaacılıls ve GazeteaUk TJLŞ. Cagaloglu, TürKocağı Cad No • 39 41. Pos» Kutusu: 346 tSTANBUL Tel.: 20 9103 BÜROLAR • • • ANKARA: Konur Sokak 34/4 TENlŞEHtB Tel.: 175825 17 5866 îdare: 183335 tZMtR: Hellt Zıya Bulvmn NOJ 65 Kaf 3 Tel.: 25 47 06 131230 ADANA: Atatürk Caddesl, TUrk Hava Kurumu tşham K«t 2 No.: 13 TeL' 14550 19731 IBM 3742 DISKRT OPERATÖR ECİTİMİ Asgart ona okul menınu adaylann kjbul editeceğî bu lemıner, Uınamco makınebajı cğıumi »Urak verıleceklır. önıekler Yeni kusak uTayeılor oeşltll meeleklerden gelmektedir. Ba yan Lucıd 38 yaeında, uç çocuk annesl bır ev kadınıdır. Iyl yemek ve pasta plşirmekle ün kazanmıştır çevresmde. Bilg» Hazırlama Merkezi Inönü Cad. Ankara Palas Apt.77/9 • Ayazpaşa Istanbul Tel: 43 57 7 6 4 3 57 77 bilmerk TAKVİM tımak 5 47 CSne» 723 8 MART 1981 öğle tklndl 13 25 16 39 Akçaro 19 Û8 Tmtm 20.38