Katalog

6 Cumhuriyet BU BİR İLÂNDIR 2 MART 1981 BANKERLER ÜSTÜNLÜGÜNÜ Ü GENE KORUYOR Banker Kastelli dağıttığı yüksek gelirie iasarrufçulan enflasyondan koruduklanrv söyledi. Bankaiardaki son faiz artınmına rağmen Bankerler daha yüksek gelir veriyorlar Sermaye piyasasının kurucusu Banker Kastelii "Her faaliyetimiz tasarrufçudan ve sanayiciden yanadır" dedi. Sermaye piyasasındaki gelişmeier konusunda Banker Kastelli A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Cevder Özden'in görüşlerini aktarıyoruz. Cevher özden. 1933 yılında Sürmne'de doğdu. Trehvm Tîcorrt Usesl'nde okvdu. 1960 yıUnda bor««ı bankerliğine be^lâdu Banker Kastelli firmannı fcurdu. Daha sonra çesitli tektörlerde faaliyet gösteren sirketlerin gerçeklepnesini sağladı.Halen Banker Kastelli, Kastel İnsaat, Yamtaj, La Mezon, Satas, Mentas, Bimtoj. Cevhertas ftrtetlerinm yöTietim Kurulu Baskam'dır. Evli ve dört çocuk babar.dır. Sayın Cevher Özden, Turk sermaye plyasası son yıllarda çok önemli geüşmeler gösterdi. Bu plyasanın kurucusu olarak gelişmeleri nasıl buluyorsunuz ve senmaye plyosamızın durumunu özetler misiniz? Türk sermaye piyasosı son birkac yıl Içinde gercekter» fevkalade hızlı bir gelişme gösterdi. Geçmiş dönemin oşın eflasyonist gidlşl içlnd© osınan. tasarruflaro sermaye piyasası yüksek gelir Imkanı 6ağlamak sureliyle büyük fırsatlar yaratmıştır cHisse Senedi» piyasasındcr görülen ve giderek yaygınlaşan durgunluk karştsmda cTahvil» piyasost canlılık göstermls. tosarruflann tahvll yoîuyla eanaylye aktarılmasında sermoye plyasası uzeıine dusen görevJ başanyla yerine getlrmiştlr. Bugun sermaye piyasası bu onlayrşm en gözel ve etkffl örneklerinl vermiş hotto banko siştemine ömek olacak etkinliğe ulaşmtştır. Bu gelişmede en önemîl görev sermoye plyasasmıo vazgeçilmez kurumlan olon cBanker» şirketlerine düşmüştur... Keslnlikle inontyorum ki. bonfcer kuruîuşîon önOmuzdeki yıllarda bu gelişme cizgisini doho ilerilere götüreceklerdir. Banker kuruluşian konusunda tasomıfçuîann yeteri koöar oçtk bilgileri yok. Bu konuyu blraz açıklar mısınızl Halk banker kuruluşiannın gorev ve tonkslyonlanru raman zaman kanştırmaktadır gercekten... Biz borsa bankerlerl sadece yasal menkul krymetter uzerinde işlem yapmak suretiyle tasarrufculara imkon sağlamaktayız Zaman zaman tpara simsarlığı» yapan ve kendilerine tbanker» odını veren kiş» veyo kuruluşlarla kanştınlryoruz. Borsa bankerleri faizle paro alıpparo veremezler. cTefeci* değildirler. Sadece hisse senedi ve tahvil tlcaretiyle meşgu) oluriar. Nitekim. son günlerde yapılan operasyonlarlo, kendine bonker adı vererek tefecilik yapan. halkın tasarruflarıru maceracı yollarda kullanan şahıslor ve kuruluşlar hokkındo ciddi önlemîer aJınmistır. Sermaye plyasası «tasarrufçu» kadar «sanavid» yönünden de büyük Imkanlar sağlıyor... Bu konuyu» açıklar mısınız? Sanayinln finansmanında sermaye piyasosının yaran ve etkinliği tartışılmayacak kadar oçık bir durumdadır. Sanayici, diğer finansman kurumlan karşısında, sermaye piyasasından büyük ölcüde istifade etmektedir. Sanayici, sermaye piyasasından uzun vade ve çok daha ucuz imkanlarla kaynak elde etmekte, dolayisiyle tasarrufcuya büyük gelir Imkanları sağlamaktadır. Bugünün kredl faizleri karşısında, tahvil ihracı ile sağlanan kayrrakiarın maliyetl sanoyi kesimi balymından çok ucuz olmakta ve bağlı olarak üretim mallyetleri daha mütavazi ölcülerde tutulabilmektedir. Tasarrufcuya «oâkıdıgınız gelir nedlr? Tasarrufcuya yüksek gellrt nasıt sağladığ'ımız daimo merak konusu olmuştur. Gerçekte mesele son derece basittlr. Size konuyu bir örnekle acıklıyayım. • Sanayicinln ihraç ettiği tahvii % 25 noksanı fte alınır. Bu aradaki fark, banker kuruluşunun hizmet komisyonudur; yanl satışa ilişkin tüm hlzmetler için olmır... Yanl 1000 Llralık tahvll 750 Lirayo alınmış olur. Bo tahvilin yasal faizi % 28 bir b'aşka deyişle 280 Lirodır. • 750 Liralık tahvil karşılığında 280 Lira gelir elde edildiğine göre. yıliık faiz geliri 280/750 % 37.3'tur. • Hizmet komisyonu olarak aiınan 250 Uralık bölümden yılda % 12,5 gelir sağlanır. Böylece bir tahvilin 2 yıl icin yıllık geflri %«50'ye ulaşır. Bunun % 45'l tosarrufcuyo verllir. Geriye kalan % 5'ten her türlü giderler cıktıktan sonra Banker kuruluşuna % 23 düzeyinde bürüt bir kâr kalır. Sistem işte bu kadar basit... Bu sistem! farklı vadelere göre farkh falz oranlan İle tasarrufçu yönünden değerlendirmeye olmz. Kimi tasarrufçu aylık gelir ister... Bazılon yıliık foizl tercih eder... Biz tüm tercihtere göre altematifler geHştlrrük. Tasarrufçuya gellrt yaninda sağladığınız teminaUar nedir? Sermaye piyasastntn temel araçlan hisse sened) ve tahvildir. Biz tasarrufçuya yatınmı karşılığ"mdo, cno porosı Içln. ctahvil» veya cBanka Mevduat Sertifikası» veriyoruz. Böylece ana para % 100 garontl oltına alınıyor. Banker Kastelli olarak ülkemizin en güçlu holdinglerîne bağlı sonayi kuruluşlarının tahvillerinl satıyoruz: bu kuruluşlann ortakları büyük bankalarımızdır.. Sattığımız tahviller ait olduklan kuruluşun ve kuruluşun bağlı olduğu holdinglerin garantisini taşıyor. Ayrıca bir de Bonker Kastelli Garantisi veriyoruz. Tahviller sahiplerine derhal teslim ediliyor. Çünkl, tasarrufçu hangi kuruluşun tahvilini aldığını bilmek Istiyor. Bu nedenle her ay Itibariyle hangl tahvilin fhrac edilip. eatışa sunulduğunu kamu oyuna basın yoluyla. duyuruyoruz. Bu duyuruyu yapan llk ve tek banker kuruluş Banker Kastelli'dir. Böylece tasarrufçu tercihini yapıyor ve istediği tahvili rahatça alabiliyor. Yenl vergl düzenlemeleri karşısında sermaye plya'sası nasıl durum kazanıyor. tasamıfçulann gelirleri bıkıdan etkllenecek mldlr? Yeni vergi düzenlemeleri müesseso olarak biz» kulfet getirlyor. Ancak. Banker Kastelli olarak biz, kendl kazancımızdan fedakarlık yaparak tasarrufcuya net gelir sağlayacak ve tasarrufçuyu sermaye piyasasmdan soğutmayacağız.^ . öte yandan. bankaların faiz orantannı yeniden yükseltmeleri karşısında, sermaye piyasası gene ustünlüğünü korumaktadır. Zira bankerlerin vermiş olduğu net gelir. bankaların sağladığı net gelirden daha yüksektir... Ve tasarrufçu bunun bilincine varmış olarak hareket etmektedir. Almanya'dakl uyguiamalannız büyük ilgl gördu ve ülkeye önemli büyüklükte döviz girdisi' sağladı; bu konuda bir açıklamada bulunur musunuz? Yurt dışında çalışan işçüerim/zin tasa^ruflarmı /ı/rda aktarmak konusunda aiınan önlemîer alışılmış usuJlerdl. Türk işçisl sermaye piyasasını tanımıyordu. Hem yüksek gelir .elde edebilmeleri hem de ülke akonomisine katkıda bulunmalart acısından sermaye plyasamızı Türk Işçilerine tanıtmayı programlamıştık. Bu konuda Maliye Bakanlığı'na müracaatta bulunduk ve kendilerine bu piyasanın döviz getirme noktasında büyuk yaran olduğunu /fade ettik. Maliye Bakanlığı bize yurt dışında faaliyette bulunmak üzere izin verdi. Banker Kastelli yurt dışında faaliyette bulunan llk ve tek bankeriik kuruluşudur. 1980 yılında fâaliyetimizin yeniJiğlna rağmen büyük. dövtz girdisi sağtadık. 1981 Içln, yenl bjr atılım Içindeylz... Daha genlş bir tanıtma kampanyasıyla faaliyefmizl genisletecek ve dövfz girdisinl artıracoâız. İşçilerimize en büyük holdinglerin. mesela: Sabancı Holding. Koç Holding, Tekfen. Anadolu Endüstri Holding. Cukurova Holding gibi kuruluşlann tahvülerini vermekteyiz. Çalışmalarımız tümüyle bügişayarlar aracılığıyla yürütülüyor. Banker Kastelli ekonomtnln diğer dallannda da faaliyet gösteriyor; bu konuda düşünceieriniz? Banker Kastelli firması şahsımın malı değildir. Bir anonim şirkettir. Ve sermaye piyasasının en büyük bankeriik şirketidir. Firmamızı geniş ve yetenekll bu kadro yönetmaktedir. Ekonominin diğer dallannda da faaliyette bulunmaktayız, Kastel İnşaat şirketimiz ülkemizin en büyük inşaat firmalanndan biridir... Eserleri ortadadır. Banker Kastelli Firmasmtn ust yönetimi bu ko*. nuda geniş bilgi ve tecrübesi bulunan bir kad~ ro tarafuıdan yerine getiriliyor. Ydmaz KARAKOYUNLÜ (Genel Koordmatör) Ertan ÖZDEMÎR (Genel Mudur) Alpay ALt (Genel Mudur Yardımcat) Ahmet AKDOĞAN (Remt lliskiler Koordînatfiru) Prof. Dr. Sahh ŞANVER ( Mali Dariifmanj Âv. Husnu GÜRELt (Mali Dantşman) 'JDoç Dr. Osman ALTUĞ ( Muhasebe İşleri Koordütatöru) Ranker Kastetti Mufıasebe Servistnden bir görünüm BANKER KASTELLİ SİSTEMİNİN SAĞLADIĞ1 NET GELİR TABLOSÜ Banker Kastelli Bilgaayar Servisinden bir görimen. Sermaye plyasası hakkında düzenlenecek kanunla Ilgili görüşlerinlz nelerdir? Yaklaşık 20 yıldan berl sermaye piyasası Içln kanun çıkanlmaya çâlışılmaktadır. Bir sonuca ulaşılamamıştır. Yeni hazırlanar» tasannm temel ilkeleri basındo yayınlandı. 20 yılı aşkın tecrübelerfme dayanarak ifade edeyim M.\ mevcut tasarı katı hukuk kayıtiamalan getiriyor... Bu düzenleme bu biçimiyle gerçekieşirse sonuçlan 6ağlıkstz olacaktır. Bu piyasa için bir hukuk çercevesine gerek olduğuna kesinlikle inanıyorum. Ancak, yapılacak düzenleme sermaye piyasasmm büyümesine ve gelişmesine imkar>. verecek teşvikleri bünyesinde taşımclıdır. Öyle bir düzenleme hem tasarrufçuya hem de sanayiciya büyük fırsatlar yaratır ve ülke ekonomisi cok sağlıklı. " bir finansman kaynağına kavuşmuş olur, düşüncesindeyim. Tasarrufculara yenl bir «İkramfye Sisteml» uyguluyorsunuz; bu konuyu da oçıkior rmsınız? Tasarrufçuyu sermaye piyasasma yöneltmek amaovla1 Ikramiye çekilişi düzenledik. Bunu ilk defa Banker Kastelli olorok biz uyguluyoruz., Cekilişler Noter ve fıalk huzurunda olacak, Ikl çekiliş yapıyoruz... Tamamı 50 Milvon deaerindekonutlar ve is yerleri veriyoruz. Bu sistemle tasarrufçu he.n yüksek gelir elde hem de çekilişe katıima şansı kazanacak. Son Daro vatırmo fnrihi 1S kAnrt an ^I/«»~L. •«..: Tasarrufçu sermaye plyasasım yenl yen! temımaya başladı halbuki senelerden berl planlar ve yıliık programiar sermaye piyasasıno büyük önem vermektedir... Haikın sermaye piyasasma yönelişlnl etklleyen hususlar neler olmuştur? Halkın sermaye piyasasıno yönelişl son îkJ yı! Içinda hızlanmıştır. Bunun en önemli nedenl. kendîlerlne sağlanan net ve sağlam gelir olmuştur. Planlarda ve programlarda sermaye Diyasasıntn teşvikl lcin önlemîer getirildiği doğrudur. Nitekim, bu konuda en önemli gelişme olarak Sayın Başbakanımız Bülent ULUSU'nun son basın toplantısında yaptığı • değerli açıklamaları örnek gösterebilirim. Sayın Başbakan, 10 Şubat 81'de düzenlediği basın toplantısında sermaye piyasasının önemine işaret ederek «Tasarrufların ülke kalkınmasına yardımcı olacak saholarda kullanılması ve bu nedenle banko mevduatlarmın. hisse senedi ve tahvile yapılan yatırımların üretime ve sanayimize olan büyük katkılannı» isabetii bir şekilde göz önüne sermiştir. Sermaye piyasası. devlefin özendirdiği bir finansman *nkanı olarak, önemli görevler yüklenmiş ve bu görevl toşorıyla sürdürmektedir. AYÜK GELİR SİSTEMİ 1 2 2 2 Yıl Yrt Y*l Y»! Vadef» Ay?fk Gelir Vadeli Ayiık. Gelir Vadeli Ayhk Gelir {Öze! Koşullu) Vadeli 6 Ayfık Ödemeli . • • ' . , " . . ,...* . • . • % 40 Net Gelir % 42 Net Gelir ....* % 44 Net Gelir ^ % 44 Net Gelir • » * İ DÖNEM SONU ÖDEMELİ GELİR SİSTEMİ Vadeli VadeJi VadeH Vadeü Yotınmlara Yatırımlara . Yatırımfara . . . . . . Yatırımlara (Yıliık) f İ 3 Ay | 6 Ay * » Y;l • Z Yı» 4... * ..." , ... % 37 % 40 % 45 % 55 Net Geür Net Gelir Net Gelir Net Gelir î VADESİZ YATIRIMLARA 35 Net Gelir