Katalog

12 JVIART 1981 Cumhuriyet 7 GÖZLEM (Baştarafı 1. Sayfoda) Avrupo (Baştorotı 1. SaYfodo) yapacoklar. Bu durumda, söz konusu ıkı parlamentodan btnnde Türkiye tartışılıyorsa, dlğer parlamentonun aynı konuy la uğraşon ılgıli komısyon roportorlerı de oturumları Izleyebıiecekler ve karşılıklı bilgi alışverışı yapacaklar Toplantıya, Avrupa Konseyı Parlamentosunun Başkan Yardımcısı CHP eskı Mılletvekılı Turan Guneş de katıldı Toplan tıda, Başkanlık Dıvanına dahil bazı mılletvekıüerı söz aldılor ve Türkıye'de demokrosrye dönuş konusundaki duyarlılıklorını yıneledıler. 11 MAYIS VE ÛYEÜK SORUNU BBC yayınını çöyle Surdürdü Bu arada, Avrupa Konseyl yetkılileri, Turk Dışişlert Bakan lığı yetkılileri ıle Kontenjan eskı Senatörü Metın Toker'ın, Konsey uyesi Turk mılletvekıllerinin görev surelerl sorunu ile ilgılı acıklamalarınm gerçsklere tam uymadığını belırtiyorlar Konsey yetkılileri Türk mılletvekıllerının görev sürelerının 11 mayıstan sonraya uzatılmast konusunda Konsey 8ekretaryasının herhangl bır karar almadığım, zaten karar olma yetkısınırt sadece Konsey Genel Kurulu'na aıt olduğuna işaret ediyorlar Bununla bırtik te, aynı yetkılıler, sekretaryo'nın tumüyle hukukî açıdan bır ınceleme yaptıgını ve buna gö re Türk mıHetvekillennın gorev süresınl uzatmantn hukukî açıdan uygun düşmeyeceğl kanısına vardığını ve bunu açıkladığına dıkkati cekiyorlor. Konsey üyelern 2627 mort tarıhieri arasında Hollanda'da yapılacak olan Avrupa Konsevı Başkanlık Dıvanı ve tüzük komısyonlarmın bu konuya eğıieceklerını bıldırıyorlar Ankara Paris (Boştorafı 1. SoyfodoJ organlannın baş konusu hollne geldi. Komuoyu ve basında gösterilen tepkilerln yoğunluğuna karşılık, Ankara'nın yapılan son durum değerlendirmesınden sonra bu oiayı Turk Fransız ılışküerine aynı doğrultudo yan sıtmamak eğılıminde olduğu anlaşılmakta Başkenttekı sıyasl çevrelere gore Ankara, «Türk Fransa İllşkil«r1n< ayn Mr bağlomda «le almak» görüşOnde belirlenen bu pohtlkanın sonucu, Türk Fransız Illşkılerl, kamuoyundaki tepkiden kısmen bağımsız olarak değerlendirilecek ve clddi bir krtzB gırmemesı esas attnon bir tutum Izlenecek Ankara, boyle bir tutumo yfi nelirken Avrupa II» lllşklterin» verdl&l önem v© Avrupa'ntn bır porçası olarak kalma polıtlka»ından yola cıkacak Bu cercevode Türk Fransız llışkıl»rlnln uzun sOren bir eoğukluk dönemlnden sonra asama kav dettlğl hattrlatılmakta Bunun la blrllkte. boskenttekl dıplomatık qözlemcllertn kanısı. olayın Ister Istemez Turk Fran sız Itıçkllerlnl yenlden tolihsiz bir cfzgrye getlrebileceğl yolundo. BÛYÖKELÇİ BULAK PARİSTE Gectiğimiz hafta Parto Böyükelçtsı Adnan Bulak'ın da katılmasıyla Türk Fransız IIi$ kileri Ankara'da en ust düzeyde ele ahndı ve Türklye'nin duyduğu üzuntünun ve bugüne kadar Fransa'da öldürulen Türk görevlilerınln katlllerlnin yakolanmasının beklendlğlnln Fron sız hukümetms bir kez daha lletilmesı kararlaştınldı Bunun ordından Büyükelçl Bulok, Paris'e döndu ve Fransız Hariciyesi nezdinde glnşımlenne bas ladı Bulak, bercberınde Fransız Dışişleri Bakanı Jean Francois Poncet'e iletılmek üzers llter Türkmen'in bır yonıt mesoıını goturdu Öğrenıldiğıne göre, Buyukelçı Bulak Fransız Harıcıyesi nez dınde yapacağı glrişımlerde, son oloydan sonra Fransa'da Turk dlplomatlonnın Ermenı teroristlerınce bırbırj ardındon öl durülmesinm Türk kamuoyunda yarattığı tepkinln ulaştığı boyut lara dıkkat cekecek ve bunun bir surprız sayılmaması gerektığini onlatarak, bugüne kadar öldurüten Turk dıplomotlarının kat llerının yakalanamadığını hatııiatacak ESKİ ÇABALAR Buyukelçi Bulak, Dışışlori Ba kanı Türkmen ıle birilkto Turk • Fransız iliskılerindeki sogukluflun asılması yolunda yapılar) girişimlerin mlmarlarırtdan. Pa rıs'tekı gorevıne bırkaç ay önce başlayan Buiak, Turk Hartcıyesınin tonınmıs diplomatlarından ve bugün Dışlşlerıne ho kım olan Türkmen, Genel Sekrster Kâmuran Gurün, BM Tem sıloısi Coşkun Kırca ve Atlna Buyükelçısı Fahir Alaçam'ın yer aldığı grubun önde gelen ısımlerinden bırl Türkmen ve Bulak, bundan kısa bır süre önce Turk Fran sı z Hışkilerin Içlrtde bulundugu durumdan kurtarmak, yenı bır raya oturtmak amocıyla yo ğun bır çabaya gırdıler Aslında daha Demırel ozınlık hukumetı gorevdeyken Parıs ıle Ankara arasında buzların erimekte olduğuna Ilişkm ışaretler aiınma ya başlamıştı Türk Fransız I ışkilennde ıhtıyatlı bir kıpırdanmayı gosteren uygun bır ortamda Türkmen, buna yenl bır hız katmak uzere, Taif doruğunun hemen ertesınde Porm'e gitmekten çekinmedl. Türkmen, Paris e giderksn aöz den kaçan bir nokta, Dışişleri eski Bakanlanndan ihsan Sab rı Cağlayangıl'ın 1976'da Parıs'e yoptığı ve bır sağırlar dlyalogu olarak geçen ziyaretın ordından Fransız Dışışierj Bakanının bu zıyaretl lade etmemış olmasıydı Böylelıkle dıp* lomasinln temel kuraliarından bırı de gozetılmemlş oluyordu. TÜRKMEN NE UMDU, NE BULDU? Aslında Türkmen'in zıyarett ana hedeflermden bırtne ulastı 12 Eylül sonrasında ılk kez bır Türk Dışişleri Bakanı bır Av rupa ülkesınin başkentıne resmı bir zıyaret yaptı Aynı günierde Avrupo Konseyınde Turkl/o'nın üyelıği tartışmo konuSu olurken Turk Dışişleri Bakonı Avrupa'nın en önemil merkezlerinden bırınde sıcak bfr 1 karşılama go'uyordu. Türkıye dekı asken yönetımın Avrupa ılo ıtişkılere verdığı önem duşunuldüğünde bu aniamlı bır goruntüydu. Ziyaretın bır başka yonu de hemen Talf Doruğu sonrasında Türk dış polıtıkasının Islâm boyutunun Avrupo bo yutu Ile dengelenmestydi. Türkmen, ziyaret sonrası Por s zryaretını cTürkiye il« Fransa arasındokl llişkilerd* renl Wr donemin ilk odımı» olarak nıtelendırdi Yirte Türkmen'e gore ıBu dönemde İM ülke arasmda daha yokın iMşkiier ve kapsarnlı bir t$blr1)ği yürütütoceğl urmılmaktaydı» buna karştlık Türkmen. Ermenl tedhışl konusunda Parls'ten açıfc ve net bir yanrt alamamtştı. Fransı z hükömetl, Turk torafı bu konuyu actığmda genel uluslc arası terorizme otıfta bulunu yordu. Türkmen blle dönOsun de ancak «Bu cerçevecJe Törk dJplomatHmna yönerffltm tadhh) hareketlennln önlenmetl omaeıvin daha dlkkatll tJavramlacag.m utnM ««ögtn*» »öytey»btliyordu Türk haricıyesının uzorıne vazlfe olmadığı halde /olanlamosına karşılık. Fransız Devlet Boşkanı Giscard l'Estaıng'ın Ermenı tedhışı konusunu oçan Türkmen'e «Ranso Ermonilerkı torihse» gerçetfnı ırtkâr «d«jfn«z> sözlert de ortolıgı karıştırıyordu işte Türkmen in bu çercevede geçen Fransa ziyaretnin er teslnde ıkı Türk görevlisı çalıştıkları buronun önunde sehlt edildıler Türk temsılcıliğinin onünde Fransız polısı herhangl bır onlem almomıştı Fransa'nın tutumu olaydan sonro Fransız TV's nln Türkiye'yı suctayan flmler göstermesi ve Paris'te düzenlenefl yürüyüş içln TRT" nln yaptığı başvuruyi' Eurovısıon kurallarını açıkço çıöneyerek fltme olmamosı betlrglnleştlrdı FRANSA'NIN TUTUMUNUN AROMOA NE YATIYORT Fransa'nın Ermenı tedhıel konusunda böyleslne kayıtsız kalmasının ardında, ılk başta Fransa'dokı Ermenı topluluğa dönük 8eçım hesapları yatmak ta ömeâin ermenılerin coğunlukta oldug^ı Marsıîya'da Beledıye Başkanı .eçımierde raklp parti ıle orodakl farkı ancak Er menı oylorına dayanarak sağlayotHliyor. Bunun karşılığında Şoven Ermenı propaçandası körükteniyor, amtlar acılıyor, sokoklara Ermen Isfin isımlerl verillyor. Türkmen'in Pans ziya reti de Marsılyc da bır sokağa daha ylne bir Ermenınln ısmınln verilmesırrin ertssınde gercekleştı ERMENiLER FRANSIZ BÜROKRASlSiNOE HAKİft Fransa'mn koyıtsızlıflmın btr başka nedeni de Ermenılerin Fransız burokrasısı ıçınde bır hayli etkirt olmaları Buna aşırı ermenl gruplarımn Fransız bosım ile yakın ılışkı İçinde olma ları ve yayın polltikalannı etkıleyebilmelert eklenince sonucta hem reeml makamlar Ermeni tedhışi karşısında seyırcı ka labilıyoriar, hem d« Fransız kamuoyu cinayetlerln ardından Türkıy* aleyfvlne yayınlorla be« lenebiiiyor. Tecrübeli dıpiomottarın ifodesryle Türklye'nln bir Istam ülkesi olması da bu nedeniere eklendığınde Fransa' nın Ermenıler konusundakl tutumunun değısebılmesı bır guç gozuku/or Son 6 ayda (Baştorafı 1. Sayfada) tabtokıra doküluyor ve txın a go re soz konusu olayların onlenmesıne karşı alınmış bulunan ooiemlerm etkinlık derecelert saptanıyor. Bu tablolaro gore, 12 Eylül harekâtından bugune kadar geçen 6 ayliK sürede ıdeoloıık amaçlı toplam 4 652 olay meyda na geldı Altı aylık »urede meydano gelen olaylarda ve olaylarda otenlerın sayısındd sistemSi bir aüşme kaydedildı ve son bir hafta içınde hiçbir olum olayına rastlanmadı Bu durumda, eylul ve şubat aylarına gore 0kry sayısında yuzde 400'luk bır düşrrve sağlanırken.öium sa yısının da yoklaşık yuzde 600 oranında btr azalma oldu MGK'nce tutulan raporlara göre, olayların bilcnçosu şoyle. Tarth: Olay ölüm 112 eylül 718 110 1230 eyiui 535 65 Ekim 1.275 91 Kasım 979 57 Aralık 822 47 Ocok 672 50 Şubat 395 32 110 mart 74 0 UBA'nın bu konudaki haberıne göre, gasp. soygun, afış • bildirı. silâhlı saldırı, patlayıcı madde atma olaylannda da son altı aylık dönemde buyük azalış görüldu. • Ankara Sıkryönetim K o mutanlığı Askeri Savcılığı tarafından haklarında gıyabi tutuklama karan verılen 41 TIKP yö netıcısinden. TIKP Izmır II Yonetım Kurulu uyesı Lokman Orgun dün Sıkıyönetım yetkllllenne teslım oldu • Genelkurmay Sıkıyonetım Askerl Hızmetler Koordinasyon Başkanltğınca yurd a dön çagrıtı yapılan Mefike Demirag, Şanar Yurdatapon, Sema Poyraz ve Cem Karaca'ya tamnan süre yarın sorıa ertyor. Sanatcıkır yurdo donmediklerl takdırdo votandaşlıkton çıkarılmalan (çın haklorında yasol işlem yapılacak BEKÇİ ÖLDÜRÜLOO AĞRI Doğubeyazıt'ta Emnıyet bekçlsi Ahmet Soğan öncekı gün 18 sıralarında evin» giderken klmlıği bellrlenemeyen kışi veya kışıierın sılahlı saldırısı sonucu öldurüldu Sıkryönettm güvenlık yetkılileri sorus turma ve operasyona başladı Bekçı Soğan Tutumlu köyunde toprağa verıldı ANTALYA'DA 85 Kİ$I YAKALANDI İZMİR Antalya'da, lkl kl$ry| öldürme, soldırı ve yoralama olaylanna katılan yasadı şı THKP C Kurtuluş örgütü ml lltanı 55 klşınln yakalondıjı bıl dirildi. Ege Ordu ve Sıkryönetim Ko mutanlığının açıklamasına göre. yakalananlar arasında, örgu tun Antalva ve Burdur ıl sorumluları, gençllk. ışçl, memur kesımt ıle bölge stlah sorumlusu 4 öğretmenle, 8 mahalle «o rumlusu ve Korkutell, Manovgot, Elmolı Ile sorumlulan da bulunuyor örgüt evlnde ve orazlde sllahlorm saklondıgı yer lerde yapılan arnmada, 30 tabonca 1 maklnalı tabanc, 625 mermi, bomba, 5 dlnamlt loka> nu, 33 metre dlnamlt fltlll 2 teksir moklnosı, cok soyıda yasoklanmış sol yaym ve çesitll dokuman ele geçlrildi. Örgürün gercekleştlrdlfll kan lı eylemlerin, Turhan Sekman'ı {ocak 1980) oldurmek. üç kışiYı yaralamak, Adll Okur'u (şubat 1980) öldürmek, Faık C»sur'u (aralık 1979) öldürmeye tesebbüs, otomobil v« otobus kurşunlayorok 8 kislyı yaralomak, toplam 12 otomoblle pat loyıcı madde otmak, ev ve i«yert kursunlamak, oto yakmak. pankort asmak, blldirl doğıtmak, öğrenlm özguriüöünü kt8itlamak, korsan mitıng düzen lemek olduöu blldlnldi ÖRGÜTLER CÖKERTİLDİ E L A Z I Ğ Eiazığ Emnlyet Mudurü Ünal Ka(kand«len, düzenl9dıği basın toplantısındo, DevYol, DevSol ve Kavıra adlı yosodışı örgutlerm Elazıö ve cevresı bolge sorumlutanntn orkodaslon Ue birl'kte ele gecırildlğıni ve örgütlerin tamomen çokertlldiğını açtktodı Kalkondeieo DevSol sorum lusu «Gâvur Alb lakabı Ile tanınon All Akgül'un Adono Osmanlye'de «Şerofcrttln K«sfk» hüvlyeti ile yakalandığmt eöyledi Akgül çeşitli torthferde 8 oldürme ve 13 sılahlı tarama oloyına kotılmtştt KİÜS 52'sl odam öldurm», yaraloma, gasp ve diğer suclardan aranon 65 kınişın 3on aylarda tesllm olduğu biidırıldl. Güvenlık kuvvetlerinoe sürdürülen operasyontar sonucu şi.mdıye kadar do, 1023 klşı yakalandı. EVET HÂYIR (Bastarafı 2. Sayfoda) Is adammın onerisl CİA He blrtıkte ışbirlığı yaparak ve ABDde eğıtllmış yuksek rütbeli Arıantınlı komutanlorın da yardımıyla iktidarı ele geçırmektir «Uruguay'daki personelımt de emrınıze sunacağım» der Iş adamı. Bır ornek vardır Şılı darbesı Ona benzer bır de Uruguay darbesı yapılmahdır CİA aıanı Dooley de soyle konuşur bu konuda cDoörusunu ısterseniz Şıtı'deki darbe tom düşundjgumuz gıb gıttı A lende /e çerçek bır cumhurbcşkanı gıbı davranmak gerek vordj Senaryo oyle yozılmıştı.. Allsnde'nm o darbed*n sağ kurtulması o!anoksızdı Komunıst ılketer va Stalın'e scn derece bağlıydı Şıli de bır propaganda aracı olurdu ve klmse o ışe gırmek ıs»emıyordu. Kaldı kı mahkemelertn nosıl so nuçianacağı hıç bellı oirnaz ı 'Beyaz Sarcy" romonı ıçmde yaşadığımız donemin gerceklenni yansıtıyor Hepımız bu romandakıne pek benzeyen otaylar, seruvenler ıçınde yasadık ve yaşomaktayız Bu açıdan da rtgıyle. ıbretle okunuyor 'Beyaz Soray'... OKTAY AKBAL de korrat yanında, işyeri yap, bunlan sat» dıye mılyarhk olanaklar tanımaktadır Tasannın 10'uncu maddest bu fonun yüzde elhbeşını, «Yapı tasamıfları hesaplanna teşvık f>nmı ve konut kredlsı faizlerı ıçın hıbe ve konut kredısı olarak» ayırmaktadır Bu yüzde 55'ın ne kadannm «hıbe» ne kadannm «konut kredısı» oldujru bellı degıldır Fonun yuzde 18 ı, «Toplu Konut Kuruluşuna hemen ödenecekiar. Bu ödeme, «arsa saglanması», «alt yapı proıelen» ve «bağlantılannın uygulanması» içindir. Fonun yüzde 15"ı de «yapı malzemesi ve elemanı üreten sanayı kuruluşlanna yatınm ve teçhlzat kredısı olarak» verUecektır Kamu Konut Fonundan alınan kredının faızlerl de yüzde 5 ıle 15 arasmda degışmektedır. Toplu konut kuruluşlannın müştenlen, yapı tasarrufu hesabı açtırmıg olan yurttaşlarumz olacaktır Bır toplu konut kuruluşu proıesmde yeralan konutlar, herhangl bir nedenle satıLmıyorsa, bu konutlar, «Fon Yurütme Kurulu»nun uvgun görecegi bır toplu konat kuruluşuna «malıyet fıyaima» devredılecektırl Bunun, çok büyük bır yolsuzluk ve havadan para kazanma olanağı sağlayacağı anlaşılmaktadır. Bu madde, toplu konut kuruluşlaruun zarar etme olasüığını ortadan kaldırdığı gıbı. devır haüennde malıyet, bu toplu konut kuruluşunca belırlenecegtnden haksız kazanca da yol açabılecektır. Böyleoe devlet ehyle fert zenglnleştırmenın butün yollan açılmış olmaktadır Tasannm geçıci 1 ıncı maddesi. bu yasadan oncehkle kımlenn yararlanacagını açıklamaktadır. Madde şöyledır KanunnTi yürürlüge gırmesınden önce arsa saglamış ve inşaata geçmış olup, kanunun yürürlüge gırdıgı tanhten ıtıbaren bır yıl ıçmde Imar ve tskan Bakanhgına başvuran toplu konut kuruluşlan, kooperatıfler ve kamu kuruluşlan da bu kanunla getınlrruş ımkanlardan yararlanabılırler. Ucuza alınmış, ya da uyuşmazlığı süren arsalar üzennde toplu konut yapımına geçen şırketleri, bu şırketın ortaklannı üzennde konut yapacaklan arsalann rutelıklannl gözönüne alırsanız, yasadan kımlenn yararlanacağı çok açık bıçtmde gözler önüne senlmektedır! tlgınçtır, toplu konut ürettml içın devletin tüm desteğını arkalarına almak lsteyenler, aynı zamanda, devletin ekonomık hayata mudabalesine karşı çıkanlardır Devlet anca& ve ancak bu gıbılerıni zengın etmek, desteklemek kredı vermek, zararını odemek ıçın ekonomık bayata «müdahale» etmelıdır Bunun dışındakı müdahale, haşa huzurdanmarksıstlıktır komünıstliktır, vatan haınllgldır' Bu toplu konutçular klm Ortaklan kımler? Elîerindekı yayrn organlan hangılen9 Amaçları ne, kazançlan ne? . Toplu konut tasansı, yoksul yurttaşlann konut gereksınımım karşılamayacak, yalnızca, ekonomık çıkmaza gıren ınşaat sektörunün önde gelen şırketlerme devlet destegi ile para kazandıracaktır. Bızden soylemesı Dış temsiciliklerimize (Baetarefı 1. Sayfada) tomeli. 1972 de Fransa hukümeti. hükümetımlzin girışiml üzerlne böyle bır anıtm açıl masına Izm vermemıştl Aynı hu kümet trfr yıl sonra bu iznı ver di Konuya lyl nufuz edebıl mek lcm bu değışlklığın nedenl üz»rınde de durmak gerekir. Fransa epeyı bir suredır genelltkle Turk hukumetlefinın ıç ve dış poiitlkalarına karşı bir tutum içinde olabılır Bunu Türk uiasuna karşı peşln hükümlü bır tutum olorok değertendırmekte ocele etmemelıdır. Tum Batı uiketen arasında mılli mücadele yönetımıyle U K onlaşma mzaloyan Fransa'dır De Gaulte'ün 1968 de ulke mızl zıyoretinı anımsıyorum. Türk ulusuna artmış bir saygiy la dönmuştü Parıs'e Hükümet %r çabuk bozuşur, cabuk borışır Uluslar böyle değlldır Hü kümetler aralorındaki çekışme terl uluslora molettırecek dav ramşlordon so&ınmalıdır Bu yol beikl hükümetlerin ışinı ko laylaştırır, fokat uluslorm bır yorarı yoktur bunda Bence 6orun, her şeyden evvel. ulus olarak hangı değerle rf koruyaoağımızda karorlı olmoktır Bir ülke ile aramızdakl dostluğu korumok Içln o ülkede bize karşı onur zedeleyıcl. hoklarımızı yıprotıcı dovranı«laro, su veyo bu mazeretle, kayıtsız kalırsak. bır gün korumak Istedlğimlz dostluğu da korunmosı güç hale getırmlş oluruz. L'lus olarak Içimıze sindiremeyecedlmızl bildiğimlz şey lerl hukümet olarak doha ba&langıcta açıkça belll etmeliyız. rclmize sindlrebillrlz gözükmekten dlkkotle sakınmalıyız. Dost tuklorı korumaaın da bir koşulu btıdur. Onur konusunda ödun payımız oimodığı dost, düşman herkesçe billnmelidlr. Bunu b9 lırtecek şakılae dovranmamız lâzımdtr. Onur, her Dlkenln ön ce kendlnl koruyacoğı bir kav ramdır. Fransızlonn «terbtye» hakkındo, btllmsel deflll, fokot cok corpıcı bır tonımlomalan vordM cTerMr* fn«onkmı hok •nrktofi •ekflde cfavronmoktır* derler. Blzi incitlcf nitelıkte ılk crnıt dUcfMlğl zama.n «boyl* onıt»orta Türkh/e U* doMluk, ittlrok bağdaşman duygusuyla davranışlorımızı oyariosa idik. belki de oleyhımlze eylemlerin cmayetlerın boyutuna vardırılmasına cesaret edllemezdi Ilk anıta ses cıkorılmaz Ise, bunların başka ulkelerde de dikıl mesl adeta mukodderdlr Son radan bir ulkeye tepkı gösterılınce de o ülke «Türkiye neden başka ulkedeklne «*» cıkormıyor da, bundan rahaisrz oluyor, acaba benl ötekinden guc suz ımi görüyor.» duygusuno kapılarak, içinden hüsumetlerin anıtioştırılmasıylo mutabık olmasa bıle, buno ses çıkarmamayı yeğleyebılır Blzi inclltlcl amtlar, sokak l•ımleri daha yenı Iken, cınayet tenn üzenne gereken tıtızlıkle g dılmedlğl Izlenlmlmfz surerksn sorun henüz gecerll b'r çozume bağlanmomış iken, hu kümet düzeymde o ülreye sıra da bizde değllken. resmı zıyaret düzenlenırse, boyle davranışlar karşısında tepkı göstermemizi blzzat lcımlzden dı> şarda «Türkıye'de etkındır» dıye şöhret yapmış kimseler «duygusal veya dostluk bozıtcu harekct» olarak tanımlarlar sa ilgili hü kümetler davranışlorını değiştınnek, durumu te lafl etrrvsk zorunluğu pek duymazlar, boyle bir şey tasarlamış olsalor bıle bundan vozgeçerler. Böyle konutarda ulusca duyduğumuz hassasiyetl fork edemezler. Kusar da yalnız onların olmoz Brzl incltıcl onıtioro ve son •enelerdekf clnayetlere neden gösterllen olaylar 60 yıldan da eskldır Hıslerın daha da hırçın olması gereken Ilk conemlerde, 20 30 yıl, doğ udan sorumlu bırkaç kişlye karsı işlerten clnayetlerden başka cınavet olmamıştır Böyle onıtlor d' kıimemıştır. Bunca yıl sonra neden oldu' Şıddet harekeılertnde bir suredir dünya bcyutuoda btr tırmonma göröiüyor Bl ze karşı eylemler bir ölcude bununla Izoh edilebillr. Fakat Atatürk'ün lc ve dış polltikasın don bir aynltnamız olmadı mı bunun da bu eylemlerde bfr etklsi yok mu, bunu da kendimlze sormalryız Bu soruyo ve receSImîz samlrrl yanıt bize bu elim oiaylan önleme yolunu do odsterabnir. Ulusal. önemli tlr sorunla karşı karşıyayız Böyle durum larda değışık sorumluluk ve olanaklara sahıp olmakla beraber, hepımıze bır gorev duşer Her şeyden evvel hepımız hukumet uvesı, devlet me muru, sıvıl, asker, profesör. oğretmen, yozar. işçi, ışveren, hangı nedenle olursa olsun ya bancı dostlarımızla, resmı, ozel temaslanmız sırasında. asıl goı;üşme konumuz yanında bu eylemlerde"» ulusça duy duğumuz elemi de belırtmelıyiz ve boyle clnayetlerın gereken tıtızlıkle üzerıne gldılmemesınln. blzl ıncıtıcı anıtların. so kak ıs.mlerının Türkiye ıle dost luk ve ıttıfokla bağdaşmayacağını onlatmaiıyız Elbet bunun uyorınco da davranmalıyız iyı bır is içın geç kalmış olmak soz konusu değıldir. Turklerle Ermenıler arasmdo bugun bile ıçımızde ısdırabını duymamak mümkun olmayan eI m olaylar geçmıştır Bu, Osmanlı Imparotorluğunun dışordan parçalanmak ıstendıği, olum kalım muoadelesı verdığımız bır doneme rastlar Fakat o gun, tahnkler ne olçude olur sa olsun, sorumlular gene de savaşın zorunlu kıldığı eylemlerin yozlaşmasını sağlamalıydılar Bugun her Türk. kendı çektıklerının yanında mosum Ermenilenn ısdıraplannın da acısmı duyar ıçınde ve hıç bir Turk Ermeniye ters gözle bakmaz Tanh boyunça da. dış kışkırtmaların hırsları tahrık ettığı dönem dışında. boyle olmuş tur Turklerle Ermenıler kadar bırbırinı anlamış. blrbırlne ısınmış toplumlor yoktur dense yerıdir Görev lllşkilen yanında aıle ılıskllerl de çok derindlr Türk lerle Ermenıler arasında Türklere Ermenılere yakışan, ctnayetler, husumet anıtlan değıl, sevgı ve dostluktur Kendl kendlmıze bırokıldığımızda, emmim, böyle de olur. Cenazeler (Baştarotı 1. 8aytada) ne Askeri Tıp Akademısıne konuldu. Cenazeler bugun 12'de Basbakanlık önüne getırılecek ve burada hazırlanan katafalka ko nulacak. Bır dakıkalık saygı du ruşundan sonra Calışma Bakanı Esener ve Çolışma Bakanlığından bır gorevlı bırer konuşma yapacaklar Cenazeler daha sonra asken araçlara konulacak, kortej bondo ve tören kıtası eşllğmde Maltepe Camlslne kadar yurüyecek Cencze namazından sonra, Gazı Musta fa Kemal Bulvarında saygı yuru yuşü yapılacak. Daha sonra Mo ralı'nm cenazesl istanbui'a, Arı'nın cenazesi de Izmlr'e gonde r'lecek vs buralarda toprağa ve rilecek. KADINLARIN Y Û R O Y O Ş O (Baştarafı 1 Sayfada) < amaçlannı gerceklestırmek U Içln suâhlı eylem ve bölücülüğe sapan anarşıst ve teroristleri kas tediyorum. öyle bır ortam yaratılıyor M. Devlet tehllkeye giriyor ve Devletl yasa gereği dış ve lç tehlıkelere karşı korumakla görevll Süahlı Kuvvetler bareketslz kalamıyor. SORU 12 Mart harekeUnin lçindeydintz ve olaydan bn yana 10 yıl Keçtl Geriye baktığınz gaman 12 Mart olpusunu nasd de terlendlriyorsunm? Bu eylem •• * n harekete geçmeye iten amaçlara yönelebilmiş midlr? Yoksa tam akstne. karşısında gibi görfindnğfl guçlerin doğrultasuna mı girtnlştir? YANTT Durumun ve olaylann içinde bır sorumlu ve görevll olarak yasamış olmak başka, bunlan dışardan görünüşlerl İle izleyerek sonuca ulaş mak başka bir şey Bu sebeple ramanın Rava Ruvvetleri Komutanı ve GUvenllk Kurulu üyerd olarak 12 Mart Olayı'nın kaçmılmftz oldugunu söyleyebüinm. Ama, gene açık yureiüilikle İÜraf etmek isterlm kı, MUHTTRA amacmdan bana gore buyük çapta saptınlmışür. SORU 12 Mart reformcu Mr mnhtira Ue başladı. tntnea btr son İle notrtalandı. Slzce nedenleri? TANrr Zamanm Sayın Cum hurbaşkanı, Genel Kurmay Baş kam ve Uç Kuvvet Komutanı'nın dtlşUn ve eylem bırlıği içtade olmadıklannm kısa zamanda bğrenilmiş olması tutuculara güç kazandırdı ve onlann Türkiye yonetaninde gene blit noktalara gelmesinı sağladı. SORU 12 Marfm sKfl yftnctld kadrosnnn hangl Blç&te ftoe olnştuTdıutıız? YANrr Bu soru bana defalarca soruldu ve ben de van'*lw<iTn Şiaıdl bir defa daha açıkbyorum: Biz Komutanlar, o «aman bır prensıp karan aldık ve dedik kl, «Yeni lcurnlacak hükümete, Turklye'yi 12 Mart'a getiren kabineden, 2T Ma yıs Devrlmine veya Silâhlı Kavvetlere dll uzatmış polltikacılardan kJmse aiiTiımtnn. Bunun dışında Başbakan atmaası nun dışmda Başbakan atamaaı sma kanşmadık îyl ve dogru mu bareket ettik? Hlç zannet> mıyorum' SORU Her karekette oldufn glbl, 12 mart hareketlnin Içta de de çeşitli kesimler vardı. Bn keslmlerin besaplaşmasından çıkan sonnç ne oldu? TANIT Süâblj Kuvvetler mensuplsmun o *«mj»iiri durumunu şoyle değeriendıreblllrlm; Komuta kademesl, yanl blz dört ler, radıkal sola dbnukler, statükocular, hlçblr lşe kançmayan, bize «slz tyi billrsinlı» diyen ve her eyleme katılabilecek 1er. Şahsen ben btr ddzen değışlklıgı ıle Türkiye sorunlannm çozümlenebıleceğıne inanıyordum. Badikal sola döruk arkadaşlannuz da makro açıdan aynı duşüncede idıler Ancak yön temlerl farklı Idl, klasik özğürltü: ve demokraslden vazgeçüerek sonuca varmak Istiyorlardı Bn sebeple onlara kaniamadık ve somıçta Silâhlı Kuvvetler dl slplln mekanizması lşledi. SORC 12 Martta taanet Tnönü*uQju tutuııı ve tepUfd oe oldn? TANIT Muhalefet LMeri d« olsa, engtn tecnlbe ve ye Muhsin Batur 12 Mart se Devlet arşivindeki bılgüere sahlp olmazsa, durumu kendl btldiklerl ve varsayrmlarla degerlendırebılır. Sayın tnönu'nun de durumu böyle ldl. Bu sebeple ilk anda 12 Mart eylemine karşı çıXtı. Fakat kendislne gerekll bflgiler sunuMuktan sonra, eylemi anlayışla karşılayan bir tutum içlne girdl. SORU 12 Mart'ta dış çer. relerin ağırbk ve etkıleri hare> ketiıı gerçekleştlrilniesinde ne derecede rol oynadı? (Bn noktada Eski Dışişleri Ba kanlarmdan îhsan Sabri Çafrlayangirin lsmail Cenıe verdlğl ve PoUtlkm Gazetesl'nde yayınlanan demecini anımsatmak teterim. Anüardadır, Savın Çağ layangi] harekette CIA parmagı oldufnna sövlüyor, hatta «Amerfka gelip altnnıa ortnu?» dlyordu.» YANIT Bu Boru da bizlere devamlı sorulmakta, bizlm cevaplarunız dışında da bazı kişiler kendilerine ozgU degerlendlrmeler yapmaktadırlar Ben kt şisel görüşümü şoyle ozetleyebülnm, dış etkiler kendıni lkl şekllde gösterebılir açık veya glzlı Açıgın farkına gözü gören, kulagı işiten herkes varabillr 12 Mart öncesl açık bir et kl gbruldtigünu anımsaraıyorum örneğın, dönem öncesi ve süresince Avrupa ve Amerıka'nın çeşitli yöre'ermde kabldığun resmi askeri toplantı veya zıyaretlertn hiçbrnnde, blç bır yabancı devlet general veya komutanının değıl telkinme, TUrJaye'de politik açıdan neler olup bıtüğıne daır bir sorusuna dahı muhatap olmadmı Gızli etküer olabıhr, ancak bunlan saptamak çok guç, zıra bunla nn farkına varmak daha da güç Bu etkiler suretı haktan gorunen basın yolu Ue, dlger neşriyatlarla, derneklerln duşün yohı ıle etîdlenmesl ve hatta para ve stlâhla desteklenmesl vs. şekıllerde olabülr ve bilmlyorum ama belki olmuştur da™ IMF (Boştaran 1. Sayfoda) nlı 9QyitanNiyoOQtMia# da degınllerek KİTlertn durumunun da «cok endîş* v«iciı olduğu koydedildı K;sa adı KİT olan Kamu Iktisadi Teşebbüslerinin sorunla rınm cözumu tcm, tMrb«st 9 yot polltikosı» yanında, «daha kökfü» duzentemelere gerek olauğunun belırtildıâı I W F r a porurtda, bununla birlikte gerek nısan oyı boşındo. gerekse daha sonrakı tanhlerd» Türkiye ıle yapılacak goruşm» lerde, KİT zamları ve harcomalarınm kontrolu lcln baskı yapılacaâı acıkiandı IMF'nin raporundo, vergı yasolorında gorçekleştlrtlen değişikllkierın uygulanon Istıkrar programınm önemli bır eksıkliğlnı gıder dığlne de işaret edildıkten son ra 1981 yılı butcesı tahmınler! konusunda «tereddütlen oldu ğu vurgulandı. IMPin, 13 ocak 1981 guniü v» tl sayfalık raporu, üç yıl surelı mevcut «StandBye dü zenlemesinin bu yılki uygulama esaslarınm bellrleneceğı nı6on ayı görüşmelerlade ele alınacak konuları saptırıyor Bu amaçla, 1960 yılının ikincı yorısında meydano gelen gelışmelerin degerlendlrildlğı rapor da şoyle denilıyor «Soo attı ayda Türk yetklKl» ri, mevcut StandBy düzenlem» slyte desteklenen Istıkrar prog rammm rfirötulmesf Için cWdi cabalor harcadıtar. Merkez Bankost kredilcri komısundald IbnKlere uyuldu. Dif rekab«4 edebıllriik genis ölçbd* saglan dı. Daha esnefc «• gercekpi fa Iz orom po4itikostna geçış yolunda ifk odımlor otılobildı. Vanlan aşamodakl 6n«mJı ak saklık kamu ffnansmanmın cld di otarak zayrfkunasıdır. Bu, y« r»l uretlcHere olon ödeme g«clkme)ertnın doha da artmaMna yoi açmış, Merkez Bankası kredil*rifll zortayarak bugday ihracatının azalmasında »tki I) o4mu» ve öıtO keslme yonelik kredilerde dcusüz bir kısrtı yaratmtftır..» IMF roporurtda, Türk yetkıll iertnıo Iziediğ» pollttkalann, Tufk •konomıslnln karşılaştığı guçlükler ıçın tmantıklı ve uygun» bir yoklaşım olduğu da Yinelenmektedlr. (ANKA) Turk Kadın Oernekleri Federasyonu üyelerl bugün 11 30'do Başbakanlık onünde toplanarak Ataturk Bulvarı ve Şili Caddesl yoluyla Fransa'nın Ankara BüyükelciHğlne kadar sessiz bır protesto yürüyüşü yapocak Türk kadınları yüruyüş sırasında Fransız Büyukelçiliğı onune sıyah bfr celenk bırakacak, bu arada Fransa'dakı cınayetleri kınayan Iki bıldtrı de Fransız Buyukelçısı Ennile Cazımaıou ya verılecek. Fransız Kültur Merkezi'nın. bugünkü cenazo töreni nodenıy le bır gün kapalı kalacağı bıldlrıldl OANAKKALE Canakkaks Barosu, Fransa Devlet Başkanına bır telgraf göndererek. ıkı gorevlımızın şehıt edılmesı olaymda Fransı2 güvenlık kuvvetlerınln duyarsız kalmasını protesto erfl Agca'nın (Baştaraft 1. Sayfoda) çuk Erzurum'da yakalandı. 9. Kolordu ve Sıkıyörtetim Ko mutonlığındcn bu konuda yapılan açıklomada. sanığın 6orgusunda suçunu ıtiraf ettifll bll dirildi. Stkıyonetlmden edınilen bılgiye göre, sanık Selçuk. Agca'yı Erzurum'dakl evinde bir geoe mısafir ettıkten sonra 50 bın llra verdiklert kaçakcı Muhammet Kasım'ın yardımryla Iran'a geçmesıne yardımcı olduğunu söyledl Ağca'ya yataklık yopanTlmur Selçuk basın mensuplan korşısmda şöyle konuştu«1951 yılmda Kars'ın Ijjdır tl cesınde dogdum. Halen Atatürk Üniversitesl'ne bağlı Zlraat Fa kultesl san sınrf âğrencislyim. Mehmet All Ağca'yı, Atllla C«nk vasıtasıykı tanıdım. 1980 yılının ocok ayı sonlannda ta nışttğım Atllta Celfk Istanbul'dan telefon »derek bir kişlnln İran'a gecmesi gerektfğinl söyledı ve benden bu konuda var dımcı olmamı Istedl Ben de kendlsine yardımcı olacoğımi bildlrdlm Atllla, Erzurum'o geldi ve kimln Iran'a gececeğinl açıklamadı. 1 şubat 1980 gunü sabah saat 0'.30'da 34 plakalı bir tcksi ıle İran'a gıtmek üzere Erz^rum'a gelen mlsafın arabada gördum. Bu sahsın Mehmet Alı Ağca oldugunu anlodım Atlll a bano. (Ağco süphecıdlr, kendlslni ihbar edenler\ öldürmustür Onun ıcin dışarı çıkmo basına iş olırsın) dıyerek benl korkuttu Ağca*dan ceklndlm ve evden dışan çıkmadım. Ertesl gün Aoca'yi Atilla Ile götürüp huduttakl kahvede blzl beklemfkte olan kocokcrya teslim ettlk > Ağca'yı evinde soklavarak yataklık vapan ve İron'a gscmesmde VTH mr ninn Ttnnur Selcuk, «Atllla Çeük'ln 1,5 ov sonra kendısinl İstanbul'dan a radığınu anlatmıs ve sovle de vom etm stır «Atılla, Mehmet All AŞc a Ile iran'dan telefonlo görustuOünü. Ağca'nm Turklye'ye dönmek İs tedlölnl Ilettiölnl bu nedenle yenlden vordımcı olmamı Istedl kendlsine Sınavlorım oWuounu, bu yuzden de vordımcı olamıyacağımı söyledim ve Tür klye'ye aeclslne yordımcı olma dım Ağco Turkıye'ye gecmls, slmdl de Avruoa'do olduâunu dırvdum Ben MHP vanlısı Olkü Ocoklan sempatlzonıyım > Türk is (Boştarafı 1. Sayfada) karar ahndı. ToDİantınm gundemi henüz kesmlıkle belll oîmamasına rağmen, örgüte bağlı sendika ve federasyon başkanlarından btıyük bir bölUmünün TUrk Iş Genel Sekreteri ve Sosyal Gu venlik Bakaıu Sadık Şide*nm durumunu gündeme getırecelüeri ve tarüşmaya acacaklan öğrenildi. özellıkle son zamanlardA çalısma bayatına ılişkm bazı yasalarm TUrk • İş gorüşlenyle çelışmesi tartışma konusu olacak ve Bakanlar Kurulu üyesl olan Şlde'nin ıki görevden bin sinl tercıh etmesi istenecek Bilindlğı gibi en son olarak, SSK Yasası"nda yapüan degişıklıkleri Türk îs Genel Sekreteri de olan Şide TRT'de vapılan bir programda olumlu şekllde degerlendinrken, Genel Başkan tbrahim Denızcıer önceki gün Başbakan Ulusu lıe yaptığı goruşmeden sonra, kazamlmıs haklann gerisine gidildiğlnı açıklamıştı. YARIN: 12 Mart'a getiren koşullar Sunuş çilmemeaı olayı olarah rutelemek doğru olur. 12 Marttan demokratıh duzene geçışin en önemU adtmı olan bu olayda. Orgeneral Batur, yansız tutumu ve Gürler yandaşlarından ge len parlamento üzennde bat fet oUı$turma çağnlanna karj» koyarak. önemli bır featfeıda bulunmuştur. Görev suresınin îamamJanmasından sonra Cumhurbafkam Fahri Korutârh tar rahndan Kontenıan Senatörlügüne seçılen Muhsin Batur, bır $üre sonra CHP saflanna katılarak aktif pohtık yaşamını sürdürmüf, 12 Eylül öncennde Cumhurbaşkanhğı'na aday göstenlen parlamenterler arasında en fazla oyu aağlarmf olan feişiydı 12 EylüVden htsa sure önce, senatörluh süretl dolup, parlamentoüan aynlmif bulunan Orgeneral Batur'un. bafindan sonuna ethtn bir rol oynadığı 12 Mart dânemi ve Türkıye'de rejımin düştüğü bunalımlarla ilgili göjüşlerim yayınlıyoruz. (Boştarafı 1. Soyfo*ı) Mustafa (Bastarafı 1. Savfoaa) 51 bir sol fraksiyorüa ilaşkılen bulunduğu gerekçesiyle onceki gün gıyabi tutuklama karan ver mişti. Diyarbator Sıkıyonetım Kcmutanlıgı Askeri Mahkemesi'nn vermiş olduğu gıyabi tutuklama karan üzenne Mustafa Kılıç, Celal Paydaş ve Anmet TUrk ön cekl akşam Ankara Emnlyet Müdürlüğü'nce gözaltına alıncülar. Kılıç, Paydaş ve Türk, dün de çıkarıldıklan Ankara 10 Sulh Ceza Mahkemesl'nce tutuk landılar. Haklarmdakl gıyabi tutuklama karan vicahiye çevrilen uç eski parlamenter daha sonra Dıyarbakır'8 gönderilmek özere, Ankara Kapalı Cezaevine KONGRE Kooperatifimlztn 1980 yılt Otağan Geneı Kurul toplantıst 19 nlsan 1981 pazar gunü soot 11 OO'de Bağdot Coddesl No106. Kartal Maltepe adresinde vapılacaktır. Duyurulur Smırtı Sorumlu Azlmli Anodeht Tophı Konut Slteterl Işçl Yopı Kooperotlfl GONDEMI OYAK TAHVİL ÇIKARMAYI PLANLIYOR tSTANBUL OTAK TKtnm ve Holding AŞ.'nin İSSO 71lı Oia»an Genel Kurulu 37 mart curaa günö Harbrj» Şrtrfr Tîyatrcwru"nds toplanacak. Şlıket Genel Kurulu'naa O5ağan gündem maddelerinin yanı sıtm şlrketin odenmis »ermayesi kadar tabvü Oama *• üırac şartlanmn saptamnan hususunda TBtıetira Kurulu'na yetld verümesi koouro da gorüşttfe 1 DhrtJrı heyetl •eçlm. ve Dıvana toplantı tutonağını imzolerma yetklsl verılmesl. 2 Faallyet raporu, denet Ci raporu v» btanconun okun ması. 3 YörMtfm Kurulo v« denetcllertn ibrast. 4 Yön«tlm Kurulu ve denetcllerln seclml. 5 Dilekler. foa!