Katalog

25 ARALIK 1981 (Baştarafı 3. Savfada) (Bastarafı 3. Sayfada) Ülkeae 13 aralıkta sıkıyonetım ılarun dan bu yana General Jaruzelskı ya da aıger as keri yetkılılenn öneraü açıklamalarmda Pr> lonya Komunıst Partısınden soz ettıklerıne ta mk olmadık General Jaruzelskı'nın 13 aralıfc sabahı dunyaya Polonya'da sıkıyonetım ılân edıldığinı duyurdugu kunuşmasırda Komunıst Partısı run adı yalnızca «Komunıst Partısıne ü ve olmayao ışçiler de» ışbırlıgıne çağnUrken geçıvordu Ama Jaruzelslu aynı konuşmasında Var şova Paktına bağlı'ıgmı açıkça ıfade edıyordu General Jaruzelskı"nın başdanışmanı General Gronıçki de 20 aralıkta Federal Alman TV' sıne verdığı demeçte tutuklu sendık3cı!ann gelecekte yataız sendıka ışlen üe yetır.dıklerı «Sosyalist devletie, Varşova Paktını taıudıklan» takd'rde serbest bırakılabıleceklerinı sov.üyor du. General Gronıckı'run açıklamasında da Komünıst Partisı'nden soz edalnıemıştı Polonya'da ybnetıme el koyan askerlenn Komunıst Partısı'nder. soz etmedıklen, ya da haber ajanslanna vansımayacak Kadar az soz ettıklen bır sırada «Pravda» gazetesının Polonya Komunıst Partısı'nden soz etme geregını duyması ve bu partıje «Saflannı sıklaştırarak, 8osyalist eğıtim düzcyini vükseltmeri» sa.ık vermesı ıleftnçtır General Jaruzelslu, Davanışma Sendıkasj ile, prestıjını ve halkın destegım yıtırmış, yıpranırış bır Komunıs1 Partısı arasındaki ılışkı ler çıkmaza gırdıgl sırada duruma ınudahale etmis, bövlece Dogu Avrupa'da sosyalist ülkelenn tarıhınde ilk kez partınin önculügunde or du venne ordunun gerısınde rjartı modeh çık mıştır ortaya. Bu ıse, Sovyetler Bırllğı'nin geleneğme ttimuyle ters dıişen bır olgudur ve samnz «Pravda», gazetesı Polonya KomuTst Partısınden soz etme gereğuıı bu yuzden duvmuştur Bolşevık devrımı o zamana kadar buyuk devnmler arasınrta askerı dıktatorlükle sonuc lanmavan tek devnmdi 17 asırda îngüiz bur Juva r"»vrmu Olıver Cromwe]rın. 1789 Fransız Moskova ne kadar memnun? DİSK yönetîcslerîne uyguBanmcssı (Baştarafı 1. Savfada) 52 DÎSK yöneticisine uygulanması ıstenen TCK. 146/1. maddesı aynen şoy.e: «Türktye Cnmhuriyeti Teşkjlâtı Esasive Kantınunun tamamım veva bir kısmını taörnr ve tebdi! veya ilgaya ve bu kanun ile tesekkül etmi$ olan Bövuk MiUet MecUsini iskata veya vazlfesuıi yapmaktan men'e cebren teşebbus edenler. Idam cezasına mahkum olur.» Sıkıyonetım mahkemelerınta görev ve yet. kılezine Uıskın 1402 Sayılı Yasanın 15. maddesının 1 fıkrasına dayalı oarak dava kapsamına altndıgı belırtılen DtSK'ın kapatüması ıstemınde dayanılan 274 Sayıh Yasanın 30/4. maddesi ıse şu hukmü getırıyor. «Türkivg Cumhuriyeti Anayasası'nın 1 ve 2. cnaddelprl ile 3. tnaddesinin 1. fıkrası ve 4. msddesi, 19. maddeslnin 5. fıkrası ve 57. maddesinin 1. fıkrastnda ver alan ilkelere aykın amaçlar trüden veva faaliyette bulunan meslekl teşekkül. Is davalarına bakmakla eoreTİi mahallı mahkeme karan Ue kapatüır.» KapEtma ıstemınde yer alan 274 Sayılı Yasanın 30 4 maddesının atıf vaptıgı Anayasa'nın llgılı maddeleri ıse sırası ile şoyle: «Anavasa: Madde 1 Turkive Oevleti bir Cnmhurivettir. Madde 3 Türkive Cumhunyeti, insan haklanna ve haşlançıçta belirtilen temel ilkelere dsvanan, milli. demokratik, layik ve sosyal bir hukuk devletidir. Savas hali hükümleri uyguîanacak (Baştarafı 1. Sayfada) Yzb Savgı Nalbantoğlu ve Sıkıyonetım Askerı Savcısı Hakım Kd. Alb. Süleyman Takkecı, Sıkıyonetım yardımcı savcılan Aytekin Gani Ataman, Akören Kandur ve Asım Kutur'dan oluşan mahkeme heyeü de yenni aloı ve duruşma başladı Sabah saat 10 05'de başlayan duruşmacta sanık yoklamasmdan sonra duruşma yargıcı avukat yoklamasına geçtı. Yargıç asll vekaletı olan 19 avukatın tsmini okudu tevkll yoluyla venlen vekaietııamelenn geçerl; olmayacagı göruşünü savunarak savcıdan mıitalaa ıstedl. Savcı, asll vekalet ve tevkille vekaletın mumkun olabüeceğinı ancak salonda çok sayıda avukatın bulunduğumı, duruşmanın sağlıklı yu rütulebllmesı açısından 1402 sayılı Sıkıyoneüm Yasası 18 maddesi N bendı tıüKmunün ataf yaptıgı 353 sayılı yasanın 85 maddesinın ısletılmesı göruşünde olduklarını savaş nalı hiikümlennın uygulanmasını ıstedl Salonda bulunan avukatlar adına soz alan Istanbul Barosu Başkanı Orhan Apaydın, böy le bır karann altnmasının savunma hakkını kısıtlayacagını, sıkıyonetimln normaı olan mahkemelerınde savai nalı hükumlerinın uygulanamayacağını savundu Mahkeme beyeti konuyu kendı araıarında bir sure tartıştıktan sonra kararını bıldırdı ve adı geçen yasa hukumiennın uygulanacagıru, durusmada savaş nalı hükumlerinın geçerli olacagını bıldırdı Ouruşma yargıca aynca «savaş bukümlerinln uygulanması demek, duruşmada sorun çıkaran avukat ve sanıklann üa eerektiğınde saloadan çıkarılabilmesı anlamına eeür Karara ıtiraz ıstemjyorumj dedı Mahkeme tcararma gore 52 sanıgın savun masıru aü avukat yapacak Ancak bu arada daha önce ısımlen okunan aslı vekaıetı bulu nan 19 avukat Du sayuıın ıçınde bulunacak. Bu arada soz alan DTSK uenel Başkanı Abdullab Bastürk bu saptamajı yapabılmelen ıçm duruşmadan mehıl ıs'edı. 19 avukatan, yenı saptanacak 52 kışının dısında olması gerektıtını bıldırdı Yargıç bu ıt.razı Kabıu ettneden saptama ıçln gereklı arayı verdı 15 dakıkalık aradan sonra aaruşnıa oasladıgırida, dVukaUar adına IstanbuJ Bari.su Başkanı Ornar Apaycun soz ıstedı ve daha onceden raantemenın saptadığı 19 Lışının 52 kısı dışjıcid .utuimas) gerektıgmı çunku ılgüı yasa nükumlerıne göre mHhkeme heyetının yalnızca avukatların sayiii uzenrde bır smirlama yapabıleceSrını mşı ofurlpvemıveoeâını ılen sur dü Apayctın ır: ou Kiınu^nıası sndbirıaü durusma yargcı Çetın Guvencı sozunu keserek «Itıraz Kahul etnuyorum Kararunıa ırerılmiştır» «klınde «onustu ıfargım bu snzlerı uzerıne Apayaın ıKoüjsınak ı>.:ıvorunı» deyınce yargıç 4paydın'ın salondan çıkanlma sına mardi verdı Bu karar üzenne salonda bulunan tum avuka'laı ayağa kalktılar ve »üizier de >alonu terkedi>oruz» dedıleı Yar gıç üuvener'ın «>ıze demedim, ApaydiD'a dedım» demjsıne sarşın avukatlar «Biı bepiımz çıkı>oru£ savunma baUkımızi bullanmıyonız» deaılet *e tıeu oırlıkte dışan çılstılar Bu arada gorevlı uskerler. sanık yakuua rınıiı oturdagu oolumde, aınleyıcı kartı olmayan Kişııenn Dulundagunu oılaırdıler. Bırıkl avukdtın dınleyıcı msmına oturmuş oldugu anlaşucu Duruşma yarşıcı bunun üzenne bu avuKatlann dısan ç>karılrr.alannı ıstedi. Dısan çıkaruanlardan bırı «Uuru^ma aleni değil mı?» jeKünüe Dagırcu Askerler mudahale etme« ıstedıler ancaK ouna gerek kalmadan bagıran icışı dışarı çıktı Avukatlarm saionu terketmeiertnden sunra duruşma yargıcı Çetın Guvener, duruşmaya, sanıkların kımlık saptanmasıyla devam edıleteSinı bıldıdı Ilk önce Baştürk sanık kürsüslındekı mıkroıona çağnlüı Başturk yok lamadan once aelışmelerlp ılgılı bır dıyecegı oldugunu sovledı ancak yargıç «Konuşamaısın Valnızca voklaıra snpilacak* vanıtını ver dı Basturk rtma ond«rj öîice bir soylpyecc ğim var» dıye israr edmce, yargıç «savaş halt bükümleri sanıklar içiD de çeçerlldil Fazla urar ederseniı. sfzi de çıkannm» yanıtını devnmı ıse Napolyon"un nstoeri dıktatörlükledevrtmı ıse Nar>olvr>n"un askeri riıktalftriiitri» (Baştarafı 3. Sayfada) de başhca unsurlan askıya el^ rıne yolaçmıştı tngütere ve Fransa'da dev mak ıçin derhai oniemler alma Sovyetler BırlıSı'nı tehdıt ederımden sonra meydana geıen kanşıkiıklar an rek «Polonya'da Sovyetler ta va başlayacagını da duyurdu. cak bır «kılıcın» yardımı İle bastırılabılmiştı rafından desteklenen baskı reReagan Polonya'da asken reSovyet devrımınde ıse kanşıfclıklarm üstesın jımle Sovyetler Bırligı'ni sen den gelen partı oldugu gıbi, Kızıl Orduyu ds j'.mi sürerse, Moskova bunn pa bıçımde uyarırken, Varşova rad baüya ödeyecektır. dedı. partı îrurmustur Bu bakımdan ordunun partı yosu, Katowıçe demır çelik fao mn onderhğmde ve onua denetimı altında bu Bu arada Japonya Dışı^len tunması ııkesı Bolşevıklerın en duyarl: olduk Bakanlığı Polonya'nın Japonya rıkasındakı ışç lernı boşaltıldı Şını bıldirdı Radyo, guvenlıs ian konularaan bıri ıdı Proçkı BoLşeviklen Buyukeıçısı Edı;ısiaw Rurarz sag Dartinın ustune çııoraya kalkısabı'ecek bır as ın Bırleşık Amenka'dan sığın guçlermın faonkada düzenı gos ladıkıarını, ışçiler dırenme '<en dıktatore karşı sık sık uyarmış, Stalın ma hakkı istediğinı açıkladı rermedıklerinden olayda kunse Bolşevıklerın en p&rlak generali Tukhachevs lltıca talebı AED tarafından nın yaralanmadığını belirttı. A ky"yi bu kuşkuyla Î938'de tdam mangasının kabul edılen BÜyukelçinın dun jansiar çok sayıda isçınln tu Itarşısına çıkartmıştır sabah aılesı ile bırhkte New York'a hareket ettıgı de bıldi Kraşçev ıse 1957'de. îkıncı Dünya Savası ABD'nın Polonya'ya nldi. nın unlu Komutanı «ulusal kahraman» Mareyacagı yaptınmlar aşagıdakı şal Zhukov'u bır anda tüm görevlerınden al Bılındıgl gıbı Polonya'nın bolumden oluşuyor: makta tereddut eunemıştır Sllahlı Kuvveüerı ABD Büjükelçisi Rcmuald Spa dort ABD Ihracat Itnalat Ban# partaın dereimınden uzaklaştırmaya ve ken sowskı de geçen pazar gunu kasının Polonya'ya ınracat kre dı kışılığırıı on plana çıkarmaya çalışmakla suç ABO'ys ıltıca etmış ve sığmma lanan Zhukov. 1957 kasımında Prendvumdan ıstemı Reagan yonetımınce ka dısi durduruldu. # ABD'de Polonya'lılann sıve Komjnıst Partısi Merkez Komitesınden a bul edılmışti. vıl havacılık imtıyazları askıya tılmıştrr Zhukov. en büyuk suçu işlemiş, LeSo.yetler Bırligıne sert bı alınaı. Polonya Hava Yolları nınızmın partınin öncülüöü llkesine ksrsı çık çlmde çatan Başkan Reagan ko (.LOT) Varşova üe New Yor.* mıştı nusmasında Polonya'dakı aske arasında altı Kez sefer yapmakPoionva'da 'se, partlnln öncülügü Ukesme ri rejıme de yaptırımlar uygu ta ıdi Itarşı çıkmaktan otede samyı Ui'ıuy'e ger, iaKOtya Kdrar verdıklerını açii# Polonya baiıkçılılt Iılosuplana itmış ve yonetırre r* r a'anda el fcovrıuş > iadı Reagdn, Varşova'dakj a3 nun Ameriian sulann avlanma b:r ordu bulunmpk'ad'r iktıdnrda Bu ordu ken reıımle ABD arasındaki sı yasaüanaı Poionya'h balıknun. prestıjlni yıtırmış yrrjranmıs bır partıye tüm tıcan ılışkılenn askıya a çılar, geçtıf'miî yı! Amensan 'ktıdan kısa surede devredeoeeıne ınanmak bı lındıgını, Polonya'ya kredüenn sularmda 230 btn ton bahk avraz çuç gelrvor durduruldugunu dujoıraıı larmştı. Bu mıktar PolonyaEtmea de, bır sure sonra dışaraa «fazla Reagan, AED'dekı Poıonyalı nın avladığı tum baliKİann uçmllliyetçi ve başma buyruk» bir tutoma gırmelann sıinl havacılık ımtıyazia te bırjie eşıt ve kalkışırsa? rının askıya almdığuu ve Po# Reagan muttefıklerden Po'onya'nın ABD su'arınaa avlar. lonya'ya yuksefc teknoloji dışElınde sılah olan bir askere soz geçırmek «yaramazlık» yapan bır partı yetkılısımn kula masının yasakiandıgını da du satımın» kısıuamasını ıstedı. bıldırdığıre gını çesmekten daha zor olabıhr Kremlm Iı yurdu. Ajansıarın derlerı kısa vadede, Jaruzelskı'nın duruma mU gore «muttefıkierimize Polonya dabale etmesmden kuşkusuz Tiemnundurlar ya yaptığı vuksek teknoloji ıhracatının kısıtı^nmasını öneriAma uzun vadede, bu mpmnunluga golge (Bastt.rafı 1 Savfada) yt»rum» dıyen Reagan, Polonja' kıt'a komutanı veya dusürecek olasılıklar herhalde akıllarına gelı asken da sıkıyonetımın Moskava'dan kisım amıri tarafından temvordur gelen baskı sonucu alelacele yız edılebıhyor Olum cezaUigulamaya konduğunu da üe n surdu Reagan tehdıtlen ve 'arına daır hukumlenn oTurk Sıbaskıları ile Sovyetler Bırlığı1 naylanmaiarmda Komutam nin Polonya'daki gelışmelerde lahh Kuvvetleri Madde 3/1 Turldve Oevleti. nlkesi ve btıyuk katkısı oldugunu soyledı yeifeıh buJunuyor. mllletiyle bir bfitündur. Reagan «hata yapmasıniar. Madde 4 E?emenlik kavıtsız şartsız Türk 1402 Sayılı Sıkıyonetım Sovyetler'in iş'ediğı suç onlamUIetiniııdir. nn Birleşik 4raerika ve hür Yasasının 13 maddesınde, Sı Millet, eıremeıUlğirji Anavasa'nın koyduğu edünya insanlan ile Uerideki iliş kıyonetım Komutanhgı nezsaslara çöre, yetkilı orjranlar eliyle kullanır. kilerinde pahalıva patlayacak dınde kurulan asken mahke Egemenllğin kullanılm.ısı hiç bir snretle tır» dedı •nelerde, asken mahkemeler belll bir fclşiye, zumrrye veya sınıfa bırskılaSovyet Devlet Başkanı Leonıd Kurulusu ve Yargılama Uıcaz. Hiç bir Idmse veya orjran, kavnapnı 4 Brejnev'e, Polonya'da ınsan sulu Yasasının savaş hah nayasa'dan almayan bir deviet yetkisi kullana hakJannın yeı.ıden saglar.raası hukümlennın uygulanması maz. ıçın mn vermeje çagıran bır ongoruluyor. Madde 19/5 Klmse devlettn sosjal, Ikti mektup gonderdıgını bjdıren sadi, siyasi veya hukuki temel düzenini, tasmen Reagan bu UlscdeKi baskuun Ancak sıkıyonetım savaş de oUa, dın kuraUaruu davandırma veya siya surmesı halınde Bırleşık Amen hali nedenıyle ılan edılmesi veya şafası çıkar veya nüfuz sağlama arna ka'nın ıkı ulke arasındaia ılışkı mış ıse, askerı mahkemelecıyla, her ne suretle olursa olsun, dini veya din len etkileyecek sıjası ve ekcduyifulannı vahut dince krıtsal sayılan şeylerl nomık önlemier aimaktan baş nn kurulusu ve yargılama Istismar edemez ve kötüvs kullanamaz. Bu ya ka terçıhi olmadıgıtu Erejnev'e usulu yasası, savaf halınde yasa yollanna başvurmaya, sak dLşına çıkan veva başkasını bu yolda kış ılettığıru açıkladı kırtan gerçek \e tüzel kişileT hakkında, KanuABD hükumetının Polonya ya vtrtne getırmeve ılışkın hunun rösterdiği hukümler ujgıılanır ve siyasi gıda sevtoyatım durdurduğurıu "uımlerın uygulanamayapartiler Anavasa Mahkemesince temelli kapa da açıklayan Reagan, ancak yı cagı açıklanıyor ülır. Madde 57/1 Siyasi partUerin tflziıklert, vecek maddesı ve ılaç gıbı acıl Bu durumda, bugün uyhaı projrsmJan ve faalivetleri, insan hak ve hurri gıda maddelerının Folunyaemln gulanmakta olan sıkıyonekının elıne geçtığınden yetlerine dayanan demokratik ve laMk Cnmhu olunduktan sonra özel kanallar tım. savas nedenıyle ılan eriyet Ukelerine ve devletin filkesi ve milletıjle aracılıgıyla bu ulkeye gonderıie dılmpdıgınden, askerı mahbölünmezliği temel hiikmüne uyfnn otmak zokemelerde venlen hukumler rondadır. Bunlara uymayan partiler temelli ka cegını soyledı tamyız olunabılecek Reapan, General Jaruzelskı' patılır^ yi de Polonya halkına karşı şıd 353 sayıh yasanın 85 mad det kullanımını sürdıtrmes! ha lınüe bunun cıddı sonuçlar do desı savaş hali uygulamasında mudafılenn savısınm ouracagı konusunda uyardı Ay verdt nca ABD'nın Polonja hükume sınırlanabüeceaını öngoruBaştürk'ün kimlik blldınmıni verme^mden tı ile olan ekonomık ilışkılerin yor sonra DISK Genel Sekreterı Fehral Işıklar kürsüye çağnldı. IşıkJar ıddianameyle Ugılı bır dilzeltme yapmak istediğinı belırtti ve iddıanamenın başmda DISK'ln uzun aaının Devrımcl İşçi Sencükalan Konfederasyonu olarak yazıldagını, oysa tılzükte Türkıye Devnmci 1»çi Sendıkalan Konfederasyonu oldugunu, bu(BmeUrmfı 1. Savfada) na gore düzeltme yapüması gerektigıni bildırdı. Ancak yargıç «btiyle razılmışnr, biz de raplo böyle Dir huküm yoktur» dedi. Avukatlarm bu tartışta bdyle ffçtik. iddianame üzennde duzeltme mayı ke.idı araıarında aicak sesle başlatmaları üzerıolmaz» yanıtını verdi. Lsıklar'ın «an» tüıükte ne duruşma Yargıcı Hakım Bınbaşı Çetın Guvener, «Koöyle yazıyor» demeslne karsı ise yargıç, nuşcnayın efenaım, konuşmayın, sohbet yeri değil bura«şimdl sorgulamada değil, daha sonra zapta 8i» dıyerek tartışmayı kesmek ıstedi Bu konuda gorugeçirtırsiniz» yanıtını verdı şu soru'an Asken Savcı Kd Alboy Süleyman Takkecl, Sanıkların kimlik saptamalanndan sonra «Birlikte ve ayr> ayn vekoletnameleri olabilir. Bizce sadurusmaya saat 14 00'e değin ara verilai. kıncası yoktur» dedi Savcı Takkeci, devamla, «Davanın Öğleden sonrakl oturumda, kimlik saptanıte.iğı, sanıklann cokluğu gözönune alınarak 1402 saması sona erdıkten sonra soz ısteyen DÎSK Geyılı yasan.n 18/n maddesi ile 353 sayılı Askeri Mahkenel Başkanı Abdullah Başturk, reddi hakım Ismeler Yargrloma Usulu Kanununun 85 maddesinln Iştemınde bulundu Başturk «Bastan berl savunleüımesiri Istiyoruz, heyetten bunu talep ederiz» dedi mamızı sınırla>ıcı bir tuturn takınan ve sava? hall hukumlenııin uvpulanacaçına karar veren Avukat Orhan Apaydın. Sıkıyonetım Savaş Hall heyetinlz taralsız degUdir. EngeUeyicidir. Mabhükümlerne gore Ilan edılmedığı için bu gorüşe xatılkcmenızı reddedıyoruz» şeklınde konuştu. madıklannı belirttı Apaydın savunma avukatlorının saKonuya ilışkln mütalaası sorulan Savcı Hayısının kısıtlonmaması gerektığlni aniatırken, auruşma kım Albay Süleyman Takkecl, yargıcın taraflıyargıcı ince clsmıniz neydı?» dıye sözunü kestl. Apaylığı gerekçesıyle reddi hakım istemmde buludın konuşmasına devam ederken ıkıncı kez cBağırmanulamayacağını, bu istemin savaş hali hükumdon konusun* dedı Apaydın'm «Bağırmadan konuşuyolerlne aykın oldugunu bildlrdi Takkeci, 353 rum, duvulabılsın dlye yuksek oluyor, mudafaanın seSayılı Yasanın 40 maddesme gdre reddi hakım sl olarak konuşuyorum» demesi üzenne Cetıner. «Mudaıstemının 37 maddede duzenlendlgını ve burafaanın sesi diye birşey yok, mikrofonun sesi var» dedi. da yargıcın hangı hallerde reddının Istenilebilecegının belırlendıgini belirttı ve ıtBu nedenle «Scnıkla.ıa goruşme Imkanı dahl bulamadıms diyen vasaya aykın olan reddi hakim tstemlnın redApcydın"'n sozien, Yargıç Cetıner tarafından «Lutfen dme karar verıLmesini ıstryoruz» dedi. Mahkeme efendim sadat dışına çıkmayın» dıyerek keslldi. Cetıheyetı de savcının mütalaasına uyarak, bu pener ile Apaydır, arasında şu konuşma geçtı rekçelerle reddı hakun istemıride bulunulamaApaydın Sesımizi duyurmak Istlyoruz. Sanık'larlo vacağına ve istemin reddıne karar verdi btıgun» kadar gereği glbl goruşme Imkanı bulomadık. Iddianamenın okunmasma geçılmeden önce DtSK Genel Sekreteri Pehmi Isıklar söz istedı. Bu salono Wr nvukat da getebılır, iklbin avukat da. 75 Işıklar. savunmasız kalmalanna neden olan saavukat geldi. Soyının kısıtlanmamosı gereklr. bahkı gelışmelerın bir yanlış anlaçümanın üniYargıç Sadede gelın nü olabılecegını, buna bir açıklık getirmek is Müsaaae buyurun konuşayım. 31 senelik avutedıklenni bıldırdı Işüdar, savaş hali uygulakatım ne dedığıml bıliyorum Bırakın tanh onünae, ması içinde mahkeme heyettnın savunmayı 52 komuoyu önünde savunmo yapalım, ben ne dedığım! avukatla sınırlama yetkısımn bulunduğunu. anbılıyomm, sö;e başlıyorum sız kesiyorsunuz. LutTen cak bunlann kımlıklennm belırlenemeveceğını vurgulavarak, «örneğin avnkatıınızın birisi erefendim, mudafılerın görev yapması engellenmesın. tesı pün gelmevebilir Hasta olabilir. Ölebilir. Ancak suvaş halınde mudafı sayısı sınırlanabılır Bu nedenle «a\Tinma kişi ile sınırlanmamalıSöz alcn Avukat Turgut Kazan,«Duruşma daha yedır. Sabahki ırelismelerin sonucn $u anda sanl başlamısken savunmaya dönuk bu uygulama bizl vunmasB dnmmdaviz. Biz hnkukçu değiliz. iizmuştu. Savunmayı ne şekllde yapacağımız belti olSavcı bir vasa maddesi sByluvor, biz bnnun anmadan boyle bir durum doğmuştur Sınırlama amalamını bümiyoruz Biri savmnmadan mahnmı ca dönuk oimalıdır. Biz ortok savunma yapacağıı. Saetmemenizi diliyonn. Mahkeme heveti bu ranvunma, avukatlorının sâzcüsü olacak» dedı Av Hasıp iıs anlaşılmamn düzeltilmesine olanak sağlamatıdır. Tavzihi karar talebinde bulunuvorum» Kaplan do soz a'arak «Vekalet ılişkısl özel hukuk hükseklmde konuştu mudur. Tevkıf edilmiş avukatların davaya gırip, giremeMütalaası sorulan Savcı Takkeci de sanıkyeceklerini tartışmadan once sanıkların avukatları beların her zaman vekıllerınl azletme hakkma nimseyip benimsemediklerj seklinde fiklrierirın alınması sahıp olduklannı, bu noktadan hareketle mudagerekir. Talebimiz budur» dedi fı sayısırun 52 olarak korunması koşuluyla, veMahkeme heyetı, verdığı ara kararda şoyle dedı: kıl degıştın'^p^fnde sakınca ?ormedıklerini cDavanın müşterek savunmayı gerektirecek vasfı da sov'edı MahkoTie hevpfı de 52 müdafi ile kengozetilerek 140i sayılı yasanın 18/n moddesi delaletlydılenni savunaoıleceklerı şeklüıdeki kısıtlarnanın kışısel olrrayıp. sayısal olduSuna, yani sale 353 sayılı yosanın 85 maddesi son fıkrası gereğinnıkların durısmanm her asamasında 52"nm Uce sanık adedsne nazaran 52 avukatın vekll sıfatıyla zenne çıkmamak kosulu Ue istpdıVeri müdafi kabulüne, yukanda ismi gecen avukat savısımn 19 olile kendılenni savunma haklan nldufuna karar duğu gözetilerek sayının 52"ye yukseltilmesine, sünıkvererek, sabahki oturumdald karannı duzeltH lara söz vemerek boylece bildirecekleri avukatların Btmdan sonra Ise 817 çavfalı^ iddianame müdafi olarak kabulüne, bu suretle bundan böyle dumn okvnmftsma eecildi ruşma safhalarında 353 sayılı yasanın Savaş Hali hüîddlanamenln 37. sayfasmda vakit geç olkümlerinin Işletilmesine oyblriiğiyle karar verildf > dugu ıçın duruşmanın ertelenmesine karar verildı. Ancak Savcı Süleyman Takkeci daha ön Doğrudar vekaletnamesı olan avukatlardan Uğur ce soz alarak, ıddianamenin sonunda yer alan Söviemezoğıu «Müsoadenizle salondan ayrıimok Istiyotutuksuz 10 klsinin hemen tutuklanması isterum» dfyerek ayağa kaiktı «Meslektaşlarıma güveniyonunde bulunda rvm, bu şekildeki ara karardan sonra salondan çıkmok Takkeci, gerek yargılandıklan suçun AnaIsllyorum» Hedl Duruşma Yargıcı Cetın Guvener, «Ara yasal suç olması, gerek toplanan yeni delilkarann eleştirilmesl slze aıt deği'dir, meslektaslannıza ler, gerekse aynı suçtan yargılanan tutuklu sagüvenilmlyor demedim ki» dıyerek Avukat Söylemezoğnıklarla eşitsi2İık yarattığı gerekcesi ile tutuk lu'nun sözlerinı tutanağa geclrtmek Istedı Guvener, tulamanırt iddianame sonuçlanmadan gerçekleştınlrresınin dogru olacaÇını savundt. tanoklorın yazılması lcln sözlerlne, «Avukat oldugunu Mahkeme Savcının istemine uvarak Mehsov'eyen b'r kışl» dıyerek başladı Savunma nvukatları, net Mıhlacı, Ali Sahin. Nusret Aydm Tahır «Kişı değil efendim, avukat» dedıier Guvener «SözleGuner, TUrSer Aaklı, All Taser, Şaban Aydm, rlmin başın1 dinlemiyorsunuz onu da soyledlm» dıye yoFıkri Tan'a, Kemal Akar, Dursun Ali Kocanıtlach man'ın tutuklanmalanna karar verdi. Dumşmaya bugün saat 10 30'dan lübaren devam edflecek. Reaaan: Moskova Inönü bugün anıiıyor 4NKİRA, (Cumhuriyet Büro su) E^kı Cumhurbaşkanı ve Eaşbakanlardaıı Israet İnonu olıımunun 8 yılaonurnunde bu gun De\let torenı ile anıiıyor. Toren anıtkabjrde saat 9 4ö'da Asiarüı yolaa başlayacak Torende Dtfiîet Biş'>v3nı adı na bır kışı, Bakanlar Kurulun dan b^r Bakan, Danışma Mec lısmden bır temsılcı yargı oıgaman tetısılcılerı Ankara Va haı va Beledıye Başkanı bulu ncaklar. Inonu'nım oıurnunün 8 vılında >ap»lan bu sade Dev let Torcm yanırda eşi, çocuk İan ^e Inönü'j'u sevenler, onun kabrinı zıyaret ederek say gı dunışunda bulunacaklardır. GÖZLEM (Baştarafı 3. sayfada) rallara göre kadınlorın, baştan ayağa kadar ortünmeler' geıektığlnı bu kurallara uymayıp, yalnızca baş ortmede dırenlşin Ataturk devrimlerıne karşı bır ceşıt «Protesto» oldugunu vurguluyordu Umarız 7 aralık 1931 tarıhl Cumhur ^et'te yayınlanan bu yazı devlet yeıkılilennce okunrruştur. Ylne umorız kı, bu konu. TRT ekranlarında, Uçok'un başvuruuğu kaynaklcra dayanılarok hal<a anlatılır ve boylece halk bu dınsel somurunun ve demagoıının ennden kur*arılır Ataturk'ur. o'umunden bunca yıl sonra «Ataturk Yılında» hcılâ ve hâiâ «Kadınların başlarının örtulrtiesl» sorununun tartışı ı o'ması ve bu konjnun «Danışma Meclısı nın en ge.ic i/yesırce» bır ceş.t «Siyasi pıotesto» olarak kursulerde dıle getınlmesı cok üzucu, ÇOK acı ve hazın oır genşmedır Bu kcr.uyu bugun de tartışır olmamız, en azınuan, Ataturk devrımlerının nasıl yozlaştırıldığını ocıkca gösterrrıekt9dır... In8anlık. yuzyıllardır buyuk bır geiişme lcındedlr. Ilk cağloru ge.enek ve göreneklerını ve de «Bicimsel kurallannı» yrmıncı yuzyıldo yaşatmanır olanağı yoktur Koıiu «isiama saygı» ıse b j saygı, halka dinınde ve dılınde ozgurluk sağıayan Kurtuluş Savaşı ile ve ae Ataıurk un la>>kiık ııkesı İle gosterılmış degıl mıdır*'... Ataturk ?"nenınde kımln dınsel ınanclarına karışıımıştır' Bug'ırı kln dlnsel ınançlan yasaklomaktadır? Tersıne loyıklık ılkesı, dın ve vıcdan ozgurlüğu sağlam^, haıkı. bu ozgurlukler ıcmde «Çoğdaş uygarlık düzeylne' cıkarmayı amaclamıştır Eveı Doçent Ucok un belırttığ! gıbl, eğer «Islaml kurallara» totr. o'arak uyulocaksa yalnızco ıpek eşarplarıa oaşla' ortu mesın, yuzler de örtülsun. kadınlar boştan, avağa kadar kumaşlara sarılsınlar! Yok, bu vapılmayacak, bunun yenne «Sıkmo baslarla» Dır ceş't «Siyasal gostern yoluna başvurulacak... Şimdı dıyorum, «Aman IIle de baş ortünsün» diyen, yazı yozan boğırıp, coğıran ınsanların yakınıarına bak n ocaba on'ar boşortuiu müdur^ Hayır, yine tersıne; büyuk cogunluğunun ortulu olmodıklarını ve «Aleme »•rlr talkımı kendi yutar salkımı» orneğı tüketım toplumlarırun bur|uvalcrına özenen yaşantılar ıcınde olduklarını b i yorııı. Öyle/se redır bu Ikiyüzlülük? Nedır bılır mısınız' Ataturk Ukelerine karşı yıllar yılı sürdürü'en sınsı cabolar, şımdı «örtunme» konusunda. bır çıban başı gıbi. uc vermıştır. Atatörkculüğün «Yemınli düşmanları» zaman zaman sarmt kırk yıllık Ataturkcuiermış gıbi maskeler takarak, devrimlerl yozlaştfrmaya bu devrımlerı ınancla savunanlar arasında yapay düşmanlar yaratmaya ca'ışmışlardır Şimdı varııcn nokta gercekien acı ve gercekten düşündurucudür Ve bu nokta bızlere Kurtuluş Savaşının şu dortiüğunu anımsatmaktadır Ankara'nın taşına bak / gozlerımln yaşına bak / uyan uyon Gozl Kemal / şu dünyanın işlne rjok... PAMAK'IN ÖĞRENİMİ «Basortü» kcnusunu gündem dışı konuşma İle Danışma Meclisi'ne getıren Menmet Pamak'm 1971 yılının ocak ayının 18'incı günü SBF ucuncu sınıfından oyrılıp (yanl yalnızca ikınci smıf derslerinden gecm ş olarak) Er2iırum Işietme Fakultesi'nden 20 temmuz 1971 gunu mezun oldugunu altı aylık sureye İkl yıllık derslerln nasıl sığdırıldığıni sormuş. oynca, Pamak'm, Erzurum Unlversıtesı'nden mezun o'duktan sonra, lise mezunuymuş gıbl, yenlden SBF ucuncu sınıfa dondüğunü (yani, SBFde okuduğu ıkı sınıfı, hem SBF, hem de Erzurum Unıversıtes Işletma Fokultesı'nde saydırdığmı) Dellrtmiotık Pam .k bu belgelere dayalı yayınımız karşısında, Danışma MeHı&ı'nde Namık Kemai'den vatan şıırlen okuyarak bızler yanıltmak ıstemıştı Şlmdı yetkilılerden rıcom şu Pcmak ıkı yıllık oğrenimı. altı ayda nasıl tamamiomıştır? Hongı derslere gırmış, nasıl mezun olmuştur? Yapılucak Iş cok basittlr Pamak'm SBF'dekl ve Erzurum Ünıversitesl İşletme Fokültesl'ndeki dosvalarını getırmek . Bu dosyolar üzerındekl örtülert de kaldıralım. Kaıdırmak gerek! Erden, Vakıfiar Bankası Genel Müdürü oidu Ekor.omı Servisi Turkıye VOK ılar Bo .kası TAO Genel Mudurluğu ne M Samı Erdem atondı ı937 Malatyo dogumiu olan Erdem, Istcnbul Iktısat Fakultesı m bıtırdı, uzun yıılar Akbrnk ta ınufettışlık Ankara v e cıvarı Bolge Mudurluğu. Akbank ın şırketlerınde Başkanvekill ğl ve Yonetım Kurulu üyeiığı yoptı Erdem evlı ve bır cocuklu Savos haii Rektörler Konseyi Bâşkanlığına Prof. Tezcan seçildi ANKARA, (Cumhuriyet Bttro su) UrJversıcelerarası ıturul dun saban Ankara'da toplandı. Ankaıa Unıversıtesı Rek torlugunde yapılan toplan'ija tstanbul Ünıversıtesı Rektorü Cem'ı Demıroğlu başkanlık ettı. Toplantıda, YOK Başkanlığı na seçüdığı ıçın Konsey Başkanlıgından aynlan Prof Ihsan Doğramacı'nın rerine, Turk Rektörler Konseyi Başkanlıgına Boğazıçı Universıtesı Rektoru Prof. DT. Semıh Tezcan seçıldı. Tercüman (Baştarafı 3. sayfads) demeye mahkum edıldııer Orhan Apaydın, Tercüman Gazetesi sahıbı Kemal llıcak ile eşı Nazlı llıcok ve Tercüman yazarı Ergun Goze hakkında yayın yoluyla kendısıne yaptıkları hakaretler nedenıyle tazmınot davası acmıştı. Apaydın, Tercüman Gazetesi sahlbı Kemal llıcak'ın baz mor fin kacakcılığına karıştığını ılerı suren Ibrahım Telemen'ln bir Ifadeslni yayınlayan Cumhuriyet Gazetesi yazan Uğur Mumcu'nun savunmasını ustlendığı ıcın, Tercüman Gazetesınm kendısıne saldırıya geçtığını ılerl sürerek manevi taz mınat talebinde bulunmuştu. Dünkü duruşmada davclılardan Aydoğdu ilter ve Ergun Goze. Yargıç Necdet Dedeoğlu'nu reddettller. Mahkeme, göstenlen red sebepler.nı yeterlı bulmadı ve davayı karara bağladı Açıklanan karara gore, «Dava konusu yazılarda kullanılan kelimeler, haber, •leştlri ve yorumun gerektlrmediği kelimeler» olarak kabul edıldl ve bu yazıların Orhan Apaydın'm tahkir ettfğl. şeref ve havsiyetlne saldın nıtellği taşıdığı belırtüerek davalılar hokkında 8 mılyon llra manevl tazmınota hukmedlldl Dunkü druşmada davalılardan A/doğJu İlter ve Ergun Goze yarg; Necdet Dedeoğlu'nu reddettiler DavGİılar red dılekcelennr.s «yorgıcın tarafsıziığına goıge duşürecek onemli neden.er oldugunu» ilerı surduler Davacı vekılı Burhan Apcydın ise, ılerı sürulen hakımı red nedonlerının samımı olmadığını Delırttı Mahkeme heyetı daha sonra, «gosteriien red sebeplerl Inandıncı olmayıp acıkça davayı uzatmaya yonelık olduğun dan, esasen duruşma da red ıstemlerınden ewe! bitlrilmiş oiup red ıstemı zamanında ve dava esasında yapılmadığından, bu konuda, esas kararla birlikte vargıtay yoluna başvur ma hakkı scklı kalmak koşulu İle her ikl davalının red istemlnln HUMK. değışik 35. maddesi uyarınoa geri cevrılmesıne» karar verdı. Mahkeme Yabancı Temsilciler (Baştanfı 1. Ssrfad») ne rastlayan ajıa yol üstünde arabalannı bırakabilıyorlardı Oradan da gruplar oluşturmadan ve yuruyerek duruşmalann yapıldığı Sıte önun« gelebihyorlardi Sabah saat 7 30 sanık yakınlan, saat 8 30 ise avukatlar ve basm mensuplan ıçın son başvuru saatıydı. Ancak kayıt ve ust arama işlemlerinin çok uzun sürmesı, kapJar önunde uzun kuyruklar oluşmasma yol açtı. Bekrlenen bu süreler, bu nedenle en az bir saat aşıldı. Bayan ızleyıcıler kapalı bir bolmede. yine bayan gorevhler tarafından soyularak aranıyordu. Erkekler ıse açıkta Basın mensuplan ayn. avukatlar ayn aranıyorlardı Duruşma salonunda yargıcın bulundu^u kursünun karşısında sanıklar, onlann arkasmdaki tribünlerde de sanık yakınlan yer alıyorlardı Kürsü ye göre sajr yanda yerli basın mensuplan için yerler aynlmıştı Yarcıga göre solda aynlan yere ise savunma avukatlan yerleşönlmişlerdi Salonun dışına uluslararası ve kent içi haberleşmeyi saglayacak telefonlar konulmuştu, • • • DÎSK davasmı izlemek uzere çeşîtU ulkelerden ve değişık kuruluşîann temsilcisi olarak yabancı konuklar da gelmışti durusmaya. Uluslararası Demokrat Avukatlar adına Fransız Avukat Fredenc \Veyl. Uluslararası Af Örgutü Temsilcisi îtalyan bayan Tma Bassı Lagastern ile Dünya îşçi Konfederasyonundan bir avukat duruşmada hazır bulundular. ICFTU da ceşitlı ulkelerden 4 avukatı duruşmalan izlemek üzere göndermişti Bu dort avukat arasında Danımarkalı Fehx Paulson NorveçU Karl Nandap ile François V. Draoogmenbroeck de bulunuyorlardı Hıristlyan âlerrunde Noel nedeniyle gazeteler çıkmadığı halde bazı y&bancı gazeteciler de du ruşmayı izlemeye gelmişlerdı Bunlar arasında Fransız gazeteci Robain, Hollanda Haber Ajansm dan Franz Van Hasselt ile Fınlandıya ve ttalya dan gelrmş bulunan birer gazeteci de bulunuyordu • * # Tutuksuz sanıkîann tutuklanmalan istemi id dianamenin 37 sayfasınm 3. paragrafma gelındığı sırada bırakılmasından sonra yapıldı. Askerı Sav cının bu istemınden sonra tutuksuz sanıklardan Mehmet Mıhlaa ayaga kalkarak tutuklama istemine karşı bır dıyecegı oldugunu söyleyerek söz ıstedı. Duruşma yargıcı Guvener bunun esas hakkındaki göruş olmadığını, söz verilemıyeceğıni söyledi Guvener, Abdullah Başturk'e kendılenni savuna cak avukatlann lıstesını verıp veremiyecekleriru sordu Baştürk, 'Duruşma yann (bugun) devam edecekse avukatlarımızla görüşüp bir çözüm getirebılınz* dedı Şu anda birşey yapamıyacaklannı ekle dı Mahkeme heyetı savcılığm isteminı incelemek için 5 daklka görüşmeye çekildi Yaklaşık 10 dakıka suren gorüşme sırarsında sanıklar da Ihtıyaçla rını gıdermek için gruplar haünde dışanya çıkanl dılar. Verilen aradan sonra karar açıklandı Tutuk lama İstemi kabul edılirken sanıklann bır kısmmın verdıgi dılekçelerle salıverilmek istedıklenni bu istemlenn kabul edıLmedığı de karara bağlandı Ecevit'in (Baştarafı 3. Sayfada) marah bıldınsıne aykın hareket ettiğı gerekçesiyle 3 ay hapıs cezasına çarptırılmış ve ceza üçte bır oranmda artınlarak 4 aya yukseltılmıştı. BUlent Ecevıt, üç hafta once înfaz Savcıüğı'na başvurarak An kara Kapalı Cezaevı'nde cezasmı çekmeye başlamıştı. Infazın başlamasmdan sonra, Ankara Cumhunyet Savcısı Mehmet Elverenli, Adalet Bakanlığı'na başvurarak Ecevıt hakkındakı cezada uçte bır oranmda arttırma yapılmasının yasaya aykın oldugunu bıldırdı ve karann bozulması ıçın gırışımde bulunulmasını istedi. Adalet Bakanlığı'ndan MıUı Sa vunma Bakanhğı'na mtıkal eden başvuru Bakanlıkça hakü gorülerek Askerı Yargıtay Başsavcılığı'na ıletıldi. Asken Yargıtay ilgili Daıresi dun konuyu göriışerek başvuru doğTu'tusunda karann bo zulmasıru kararlastırdı.