Katalog

Cumhuriyet 6 7 KASIM 1981 ANKARA (Cnmhnriyet Bfiroan) Üniversiteler, akademiler ve yüksek okullarla ilglLl olarak kökiü ciüzenlemeler getiren Yüksek Öğretim Kanunu dün Resmı Gazete'de yayınlanarak yürürtüge girdl Yasanın tam metnl şöyle: 1. BÖLÜM Kanunun amacı, kapsamı ve tanımlar AMAÇ: Madde 1: Bu kanumm ama«a, yüksek öğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükssk ÖğTetim kıınımianpm ve üst kuruluşlannın teskilatlanma, işleyis, görev, yetki ve sorumluluklan ile eğitim öğretim, arastırma, yaynn, öğretim elemanian, öğrencüer ve .diğer peraonel ile ilgili esaslan blr bütünlük Içtads düaenlejnektir. KAPSAM: ' Madde 2: Bn kanun. yüksek öğretim üst kurulusİAnm, bütün yüksek ögretim kurumlanjru, bağlı birtmlerinl ve bunlarrla ügili faaliyet ve esaslan kap sar. Türk Sflahh Kuvvetleri ve Emniyet Teskllatma bağü yüksek öğretim kurumlanyla ilgili hususlar ayn kanunlarla düsenlenir. TANIMLAR: Madde 3: Bu kanunda geoen kavram v# terimlarin bu kanuna göre tanımlan: s) Yüksek öğretim: Müli Egittm siEtemi içinde orts öğretime dayalı, e n u 4 yanyılı kapsayan her kademedeki eğitim öğretimin tümüdür. b) Üst kunUuşUr: Yüksefc öğretim Kurulu vo Oniversitelerarası Kurul'dur. c) YüİBek öğretiın knramlsn : Üniversiteler, Fakülteler, Enstitüler ve yüksek okullard) Ünrrersite: Bühnsel Ozerk lige ve kamu tüzel kişüiğine sahip, yüksek düzeyde eğittm öğretim bilimsel araştırma ve yayıra yapan. fakülta, enstitü, yüksek okul ve benzeri kuruluş ve birimlerden oluşan bir yüksek ögretim kurumudur. e) Fakülte: Yüksek düzevda eğitim ögretim, bilimsel aras tırma ve yayım yapan, kendisine enstitü, yüksek okul ve ben reri kuruluşlar bsğlaaabüen bir yüksek öğretim kurumudur. f) Enstitü: Oniversitelerde ve Fakültelerde birden fazla benzer ve UgUi bilim dallannda lisans Ustü eğitim öğretim, bilimsel araştınna ve uygulama yapan bir birimdir. E) Yüksek okul: Belirli bir mesleğe yönelik eğitim öğretime ağırlık veren bir yüksek öğretim kurumudur. h) Bölüm: Amac, kapsam ve nitellk yönünden bir bütün teş kıl edec, birbirini t&mamlayan veya birbirine yakm bilim ve sanat dallanndan olusan, fakül telerin ve yüksek okuüann eğitim öğretim, bilimsel ara$örma ve uygulama birimitiir. ı) Öğretim elemanlan: Yüksek öğretim kuruırüannda görevli öğretim üyeleri ile öğretim yardnneUandır. i) öğretim üyeleri: Yüksek öğretim kurumlannda görevll profesör, doçent ve yurduncı doçentlerdir. (1) Profesor: En yüksek dü«ydeki öğretim üyesidir. (2) Doçent: Doçentlik smavv nı başarmış öğretim üyesidir. (3) Yardımcı doçent: Doktora ç&lışmalannı başan Ue tamamlamış, tıpta uzmanlık v > © ya belli sanat dallannda yeterlik belge ve yetklsl kaMnmij ilk basamaktaki öğretim üyesidir. k) ögretbn Yardnncılan: Yüksek Öğretim kurumlanoda. •belirli süreler içta görevlendirilen, arasbrma gârevlileri, okut ırnfil^r, uzmaruar, çeviricıler ve eğitim öğretim planlama cıîan ile belirli konularda eğitim öğretira ve uygulama yapfaran öğretim görevlilerdir. I) ö n lisaas: öğretime dayalı. en az dört yan yıllık bir programı kapsayan, ara lnsangücü yetistirraejri amaçlayan veya bir lisans öğretimmin İlk kadsmesrni teşkil eden bir yük sek öğretiradir. m) Lisans: Orta öğrettme dajralı, e n a z S yan yıllık bir prog ramı kapsayan bir yüksek öğretimdir. n) lisans östfi: Yüksek Usans, doktora ve tıpta uzmsnlık eğitimini kapsayan bir terim olup, asağıdaki kademelere aynlır: (1) Yüksek Hsans: Osilön tnsrnanlığı, yüksek mübendislik, yüksek mirrarlık, master): Bir lisans öğretimine dayalı, efitim öğrettm ve arastırmayı içeren en ax ikl yan yıllık veya orta öğretime dayalı enaz on yanyılîık progranu kapsayan bir yüksek öğrotimdir. (2) Doktora: lisansa dayalı en az 6 veya yüksek Ksansa dayalı en as 4 yan yıllık programı kapsayan ve oriîînal biT araşhrmanm lonuçlanm orteya koymayı amaçlayan bir yüksek ögretimdir. (3) Tıpta azmanhk: Sağlık ve Foysal Yardım Bakanlıgs tarafmdan rîü'senlenen esasîara göıc yürütülen ve trp doktorlanna belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağhunayı amaçlayan yüksek Bğretimdir. <ur. Yasasının Tam Metnini Yayınlıyoruz ihtiyaçlarma cevap verecek, aynı zamanda bsndi geçim ve muüulugunu sağlayaoak bir mesleğin bügi, beoeri davranıs ve genel kültürüne sahip, vatandaşlar olarak yetiştirmek, b) Türk Devleti'nin ülkesi ve mületiyle bölünmez bir bütün olarak, refah ve mutluluğunu artırmak amacıyla, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunacak ve hnlandıracak programlar uygulayarak, çaâdaş uygarhğın yapıa , yaraöa ve seçkin bir ortağı haline gelmesini sağlamak, c) Yüksek öğretim kurumlan olarak yüksek düzeyde bilim sel çaüsma ve arastırma yapmak, bilgi ve teknoloji üretroek, bilim verilerini yaymak, ulusal alanda gelisme ve kalkınmaya destek olmak, yurt Içi ve yurt dısı kurumlarla iseirliği yapmak suretiyle büim dünyasının seçkin bir üyesi halin» gelnjek, evrensel ve çağdas gelişmeye katkıda bulunmaktır. ANA ILKELER: Madde 5: Yüksek öğretim, asağıdaki «ana ilkeler» doğrultusunda planlanır, programlanır ve düzenlenir s) ÖtrencUere, Atatürk bdalaplan ve ilkeleri doğrultusuııda Atatürk milliyetçiliğine bağ lı hizmet blllnrinln kazandıntması sağlanır. b) Milli kültürümüz, örf ve adetlerimize baglı, kendimize has şekil ve özellikleri ile evrensel kültur içinde korunarak gelistirUir ve öğrencilere, milli birlik ve beraberliği kuvvetlendirid ruh ve irade gücü kazandırılır. e) Yüksek öğretim knrumlarunn özellikleri, eğitim öğretim dallan ile amaçlan eösetllerek eğitim öğretunde birlik Ukesi sağlanır. d) Eğitim öğretim plan ve programlan, bilimsel ve teknolojik esaslar üe yöre ihtiyaç lanna göre kısa ve uzun vadeli olarak hazırlanıp sürekli ola rak geüştirilir. e) Yfiksek öğretimde imkân ve fırsat eşitllğini sağlayacak önlemler alınır. I) Yeni ümversiteler, tiniTerei teler içinde fakülte, ensütU ve yüksek okullar, devlet kalkmtna planlan üke ve hedefleri doğrultusunda ve yüksek öğretim planlaması çerçevesinde Yüksek Öğretim Kurulu'nun olurnîu görüşü veya önerisi üze rine kanunla kurulur. K) Meslek elemanı vctlstiren Bakanlıklara bağlı yüksek okullar, Yüksek Ögırtim Knruln'mn tespit edeceği esaslara göre Bakanlar Kurulu karan ile kurulnr. h) Yüksek »ğretim kurumlanmn geliştirümesi verimleTinin artınlması, genisletilınesi ve bütün yurda yaygmlastınlması amacma yönelik olarak yenüerinin açılması, öğretim eleman hurnın yurt içinde ve disında yetlstirilmeleri ve görevleedirilmeleri. tiretlm insangücü eğitim unsurlan arasmda dengenln sağlanması, yüksek öğretiıne ayrüan kaynaklarm ve üttisas gücüpün dagılmu, mini eğitim politikası ve kaltanms planlan IBte ve hedefleri doğnütasunda, ülke, çevre ve uygulama alam ihtiyaçlarmm karsılanması, örsün. yaypın, sürekli ve açık eğitim öğreHmi de kapsayaeak şekilde pJanlanır ve gerçekleîtirlHr. 1. Yüksek öğreöm kurumlanrida, eğitüît ö^retim süreslnoe, Atatürk Ckeîeri ve inldlap tarihl, Türk dül, yabancı dü BOTtmlu dersîerdendir. Ayrıca beden egitiml veya güzel sanat dallanndan biri de sorunlu ders olarak programlanır ve icra edilir. nunde yurt îmiiriTtma^ma (4) Türkiye Cumhuriyeti Devlctine karşı görev ve sorumluhıklannı bilen ve bunlan davranıs haline getiren, (5) Hur ve bilimsel düşünce gücüne, genis bir dünya görüşüne sahip, insan haklanna say gılı, 16) Beöen, »ihin, ruh, ehlak ve duygu bakımından dengeli ve sağUkU sekilde geüsnuş, (7) tlgi ve yetenekleri yöve olusur. Yukandaki (2), f3), (4) ve (5)'nci bentlere göpe seçilenlerin üyeliklari Deviet Baskanrnın onayı ile kesinlesir. Bu bentlerde belirtüenlerin ilk seçimleri bir ay, Devlet Başkanı taralından üyeükierı onaylanmayanlann yerine yeni adayların seçimleri ise iki hafta içinde yapılmadığı takdirde, Devlet Başkanınca doğrudan atama yspıiır. c) Kurul üyeliği (Genelkurmay Baskanlığmca seçilen üya hsriç) sekiz yüdır, her İki yılda bir üyelerin db'rtte biri yenilenir. Süresi biten üyelerle herhangi bir sebeple kuruldan ayrılanlann yerine yeniden seçim yapüır. Süreleri sona eren üyelerin kurula yenıden seçilmeleri mümkündür. Herhangi bir nedenle üyeligin normal süreden önce sona ermesi halinde, eski üyenin lcare yenisi seçilir. Genelkurmay Baskanlıgmea seçılen üyenin süresi iki yüdır ve bu süre içinde diger özlük hakları saklı kaim&k k&ydı ile maassız izinli Sâyılır. Diğer üyelerin varsa kurumlan ile tüm iliskileri kesilir. Kurul üyeliğine seçümede ve üyelerin görevierine devamda yas haddi yoktur. Devlet Başkanı, kurul uyeleri arasmdan dört yü süreyle bir başkan, kurul başkanı da kurul üyeleri arasmdan iki yü süreyle iki başkanvekili seçer, başkanın görevlendireceği baskanvekülerinden biri başkanın bulunmadığı hallerds inn yç. kalet eder. Milli Eğitim Bakanı genkli gördüğü hallerde kurula katılır ve başkanhk eder. Yüksek Öğretim Kuruhmun toplantı nisabi 16 iriyriir d) Yüksek Öğretim Kurulu üyelerinin ücretleri, 657 sayüı devlet meraurlan kanununa göre en yüksek devlet memuruna ödenen aybgın (ek gösterge, yan ödeme ve taeminatlar dahil) iki katını geçmemek üzere Bakanlar Kurulunca tes pit edilir. Emekli olarak seçilenlerin emekli maaşlaruun ödenmesine devam edilir. e) Yüksek öğretim Kurulu üyeleri, kamu yaranna kurulmış demekler, vakıGar ve bunlara bağlı kuruluşlarda herhangi bir ücret almadan görev yapma ve Bakanlar Kurulunca verilecek geçicı görevler dışında, herhangi bir kamu kuruluşunda veja özel kurulusta çalısamazlar. Bakanlar Kurulunca görevlendirme dısında berhangi bir nedenle bir yıl içinde, yıllık i7.in hariç, toplam üç ay hizmete devam etmeyenler kuruldan aynlnuş sayüırlar. Yüksek öğretim Kurulunun görevleri: Madde 7: Yüksek öğretim Kurulunun görevleri, a) Yüksek öğretim Kurumlarının bu Van" nri f beUrlenea amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirümesi, eğitim ögretim laaliyetlerinin gerçeklestirUmesi ve yüksek öğretim alanlannın ihtiyaç duyduğu öğretim elemanlannın yurt içinde ve yurt dışında yetistinlmesi ıçin kısa ve uzun vadeli planlar ha&rlama, üniversitelere tahsis edilen kaynaklarm, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullamimasmı gözetim ve denetırn altında bulundurmak, b) Yüksek öğretim kurumlan arasında bu kanunda belirlenen amaç, ilke ve bedeCer doğrultusunda birleştirici, bütünleşUrici, sürekli. ahenkli ve gelistirid isbirliği ve koordinasyonu sağlamak, c) Üniversite çahşmalanmn en verimli düzeyde sürdürülmesi için büyümenin sınırlanm tespit etmek ve yaı öğretimi, gece öğretimi, ikili öğretim gibi tedbirler almak, d) Devlet Kaikınma Planlanmn üke ve hedeflari doğrultusunda ve yüksek öğretim planlaması çerçevesi içmde, (1) Yeni üniversite kurulnsasına ve gerektiğinde birlestirümesine ilişkin önerUerini veya göruşlerini MUli E&tim E«kanlığına sunmak, (2) Bir üniversite içinde fakülte, enstitü ve yüksek okul açumasına, birleşttrilmesine ya da kspatılması ile tigtii eiarak. ya doğrudan veya üniversitelerden gelecek önerilere *tyah kararlar almak ve geseği için Milli Eğitim Bakanlısuuı p&ndermek. YUksek öğretim kurumlan içinde bölüm açılmasıma, birlestirümesine veya kapatılması na doğrudan ve Universitelerden gelecek önerilere göre karar verip uygulatmak, öğretim aksaması sonueunu doğuraeaic elaylar d»lay«ıyla ya tekrsr baslatümasına Uiskin olarak üniversiöerden geleeek önerilere gijre veya dogrudan karar alrp uygulatmak, (3> Bakanhklar tsrafmdan kurulacak yüksek ögretim kurumlarının kurulus, amaç va esaslannı inceleyerek göruşlerini ilgiM makama sunmak, e) Yüksek öğretim kurumlannda öğreneüerin yatay ve dikey geçişlerine ve yüksek okul merunlannm bir üst düzeyde öğrenim yapmalanna ili'kın esaslan üniversitelerarası kurulun da görüsünü alarak belirlemek, f) Üniversitelenn üıttyaçlannı, eğitim öğretim progr&m lerini, araşürma faaliyetlerini, uygulama alanlannı, bina, araç, gereç ve benzeri imkanlar ve öğrenci sayılaruıı ve diğer ilgili hususları dikkate alarak, üniversitelerin prolesör, doçent ve yardımcı doçent kad rolannı dengeli bir oranda tespit etmek, g) Her yü üniversitelerin verecekleri faaliyet raporiarüıı inceleyerek değerlendirmek, üs tün başarı gösterenlerle, yeterli görülmeyenîeri tespit etr mek ve gerekli önlemleri almak. h) Üniversitelerin her eğitim öğretim programına kabul edecegi öğrenci sayısı önerilerini inceieyereîc kapasitelerini tespit etmek, insangücü planlaması, kurorniarm kapasiteleri ve öğreneüerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda orta öğretimdeki yönlendirme esaslannı da dikkate alarak öğreneilerin seçümesi ve kabul edilmesi Ue ügili esaslan tespit etmek, ı) Yüksek öğretim kurumlannda ve bu kurumlara girişte imkan ve fırsat eşitliği sağlayacak önlemleri almak, j) Her eğitimöğretim programında öğrencilerden alınaeak harca aıt, ilgili yüksek ögretim kururalarının önerilerini inceleyerek karara baglamak, k) Yüksek öğretim üst kunıiuşları ile üniversitelerce hazırlanan bütçeleri görüserek karara b&ğl&mak ve Kfînî Eğitim Bakanlığına sunmak, 1) Rektörlerin disiplin islemlenni kovusturmak ve karara bağlamak, m) Bu kannnla kendisine verilen diger görevleri yapmaktır. lem için Yüksek ögretim Kurulu Başkanlığına iletmek, e) Bu kanunla verilen diğer görevleri yapmaktır. Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi MADDE 10: GÖREVt KURULCŞ VE İŞLEYİSİ a) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, Yüksek Öğretim Kurulunun tesbit ettıği esaslaı çerçevesinde yüksek öğretim kurumlanna girecek ögren cilerin sınav esaslannı tesbit eder, suıavlan hazırlar, yapar, öğrenci isteklerini de göıönünde tutarak Yüksek Öğretim Ku rulu'nun verdiği esaslara ve sınav sonuçlanna göre değerlendirir, öğrenci adaylaruun üniversitelere ve diger yüksek öğretim kurumlanna yerîeştırümesıni sağlar ve bu faaiiyet^ lerie ügüi arastırmalan yapar. b) Öğrenci adaylanndan seçme ve yerleslinne suıavlan için kayıt ve sınav ücreti atanır. Bu ücretler, olusturalacak Yük sek ÖğTetim Kurulu Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Fonu'nda toplanır. Fonun ita amiri Yüksek öğretun Kurulu Başkanıdır. Bn fon öncelikle öğrenci seçme ve yerlestirrae hinnetleri için kullanılır. Fondan yapılacak harcamalarda ve diğer mall husnslarda döner semıaye ile URİH esaslar uvgulanır. Fomm yöoeöm. isletme ve denetim esaslan Yüksek Öğretim Kurnlu'nca tesbit edilir. Her yıl sonunda fondan artan meblaj; gelecek yılın fonon» eklenir. Üniversitelerarası Kurul MADDE 11 a) Kuruluş ve işleyisi: Üniversitelerarası Kurul, üniversite rektörleri, Genelkurmay Baş kanlığının Silahlı Kuvveüerden dört yıl için seçeceği bir orofesör üe her Üniversite senatosunun o üniversiteden dört yu için seçeceği bir profesörden olusur. Rektörler, Üniversiteîeraras1. Kurula, bir yıl süre Ue ünıversitelerin Cumhuriyet dönemindeki kuruluş tarihlerine Röre, sıra ile, başkanlık yaparlar. Kurul, çalışmalannı kolaylaştırmak ve üniversitelerarasında ve uluslararası yüksek öğretim kurumlan Ue işbirliğini düzenlemek amacı ile sürekli ve geçici btrimler ve komisyonlar kurabilir. Bu birim ve komisyonlann teçkil ve çalışma esaslan Üniversitelerarası Kurulca belirlenir. Kurul, en az yılda İki defa, aksi kararlastınlmadıkça Başkanın bağlı oldugu üniversitenin bulunduğu sehirde toplanır ve Kurul gündemi önceden Milli Eğitim Bakanhğı'na, Yük sek öğretim Kurulu'na ve Kurul tiyelerine gönderüir. Milİi Eğitim Bakanı ve YUksek öğretim Kurul Başkanı gerekli gördüğü hallerde Kurul' un toplanülanna katuabUir. b) Görevleri: Üniversitelerarası Kurul, akademik bir organ olup asağıdaki görevleri yapar: (1) Yüksek Sfretim planlama n çerçevesüıde, üniversitelerin eğitim ögretim, bilimsel arastırma ve yayım faaliyetlerini koordfne etmek, oygnlamalan değerlendlrmek, Yüksek Öğretlm Kurulu'na ve ünlvetslteiere önerilerde bulımmak, <2) Teşkilat ve kadro yönünden ve Yüksek öğretim Kurulu karan doğrultusuBda üniversitelerin öğretim üyesi ihtiyacını karşılayacak önlemleri teküf etmek, (3) Üniversitelenıı tümnnfl llgilendiren eğitim • öğretim, bilimsel arastırma ve yayım faaUyetleri ile ilgfli yönetroelikieri hanrlamak veya rörus bildirmek, (4) Aynı veya benzer nitelUcteki fakültelerin ya da Üniversitelere veya fakültelere bağlı diğer yüksek öğretim kurumlarının eğitim öğretimine ilişkin ilkeler ve süreler arasında uyum s&ğlamak. (5) Doktora Ue İlgfli esaslan tesbit etmek ve yurt dısmda yapılan doktOTSİan, dooentUk ve profesörlfik önvmnlsnm değerlendimıek, (6) Doçentlik sınavlannı dusenlemek ve ilgili yönetmelik geregince doçent adaylanmn yaym ve araştırmalannın değer lendirUmesi ve doçentlik smavı ile ilgili esaslan tesbit etmek ve jurileri seçmek. (7) Bn kanunla kendisine verilen diğer görevleri yapmaktır. YÜKSEK ÖGRETtM DENETLEME KURÜLD Msdde 8: a) Yüksek öğretim Denetleme Kurulu, Yüksek Oğretun Kurulu adına üniversiteleri, bağlı birimlerini, öğretim elemanlannı ve bunlarm faaliyetlerini gözetim ve denetim altında bulunduran, Yüksek Öğretim Kuruluna bağlı bir kuruluştur. b) Kuruluş ve işleyisi: Yüksek ögretim Denetleme Kurulu: (1) Yüksek öğretim Kurulu tarafından önerilecek bes profesor üyeden, (2) Yargıtay, Danıştay ve Sayıstay tarafından göstenlecek üçer aday arasmdan Yüksek Öğretim Kurulu tarafından seçüıp önerilecek birer üyeden, (3) Genelkurmay Ttayiraniıgı ve Milli Eğitim Bakanlığınca seçUecek birer üyeden, olusur. Bu suretle tespit edilen Yüksek Öğretim Denetleme Kurulu üyelerinin atanmalan, cari usullere göre yapılır. Yüksek öğretim Denetleme Kurul Başkanı, bu kurul üyeleri arasmdan Yüksek öğretim Kurulu Başkanı tarafmdan atanır. Genelkurmay Başkanlığınca seçilen Üyenin görev süresi Uti, diğerlerinin ıse altı yıidır. Genelkurmay Başkanlığınca se çilen üye, diğer özlük haklan sız iziniı sayıliT. Diğer üyelerin kurumlan ile iüşkUeri kesilir. Kurul üyelerinin yaş had di öğretim üyeierinde oldugu gibidir. Genelkurmay Başkanlığınca seçilenin dısındaki üyelerin uç te biri her Uu yılda bir yenilenir. Süreleri sona eren üj£lerin yeniden seçilmeleri mümkündür. Herhangi bir nedenle üyeligin normal süreden önce sona ermesi halinde. esid üyenin if«ian süresini tamamlamak üzere aynı statüde yenisi seçüir. Kurul Üyelerinin ücretleri, Yüksek öğretim Kurulu üyelerin© ödenen ücreti geçmeyeeek sekilde Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Emekli olarak seçilenlerin emekli maaşlannın ödenmesine devam edilir. Yüksek öğretim Denetleme Kurulu üyeleri Bakanlar Kurulu ve Yüksek Öğretim Kurulu tarafından verilen istisnai geçici görevler dısmda hiç bir kamu kuruluşu veya özel kurulusta ücreUi ve ücretsiz çalışamazlar. Üyelerden geçici gcrevlendirme dışında herhangi bir nedenle bir yıl içinde, yıllık izin hariç, toplam üç ay hizmete devam etmeyenler kuruldan aynlmıs sayüır. YÜKSEK ÖĞRETÎM DENETLEME KURULUNUN GÖRE>XERÎ Madde 9: Yüksek öğretim Decetleme Kurulunun görevleri, a) Üniversitelerde eğltimöğreüm ve diğer faaliyetlerin bu kanunda belirtilen amaca ve ana Ukelere ve Yüksek ögretim Kurutu tarafından belirlenecek esaslara uygunluğunu Yüksek Ögreöm Kurulu adına denetlemek, b) Gerekli görülen hallerde üniversite yöneticilerinden ya ah veya söslü bil«i istemek, c) Bektörler hakkmda Yüksek ögretim Kurulu tarafından isteneeek disiplin soruştur ması yapmak, d) Üniversitelerdetd denetlemeleri sırasmda umumi hükümlere gcre adlî kovuştur ma açümasını gerektiren fül veya olaylan veya tespit ettiği disiplin suçlanm, banrlayıeı şuTTîOriU tahkikat raporu ve önerüeriyle birllkte gereka lsSftkll frairanlf kaydl U6 rnna^ C) Türk toplamunun yaşam dfizeyini yukseltici ve kamuoyuıra aydmlatıcı b'lim verilerici söz, yan ve diğer araçlarla yaymab, D) Örgün, yaygın, sürekli ve açık eğitim yoluyla toplumun özellikle sanayileşme ve tanmda modernleşme alanlannda eğitilmesini sağlamak, E) Ülkenin bilimsel, kültürel, sosyal ve ekonomik yönlerden Uerlemesiııi ve gelişmesini ilgilendiren sorunlannı, diğer kurnluşlarla işbirtiği yaparak, kamu kuruluşlarına önerilerde bulunmak suretiyle öğretim ve arastırma konusu yapmak, so nnçlannı toplumun yaranna sunmak ve kamu knruluşlarınca isteneeek inceleme ve arastırmalan sonnçlandırarak düsüncelerini ve önerUerini bildirmek, F) Eğitim öğretim seferber liği için de, örgün, yaygın, sürekli ve açık eğitim hizmetini üstlenen kurumlara katkıda bulunacak önlemleri almak, G) Yörelerindeki Uran ve sanayinin gellşmesine ve Ihtlyaclanna aygun raeslek elemanlannın yetişmesine ve bil gilerinin geüşmesine katkıda bulunmak, sanayi, tanm ve sağlık hizmetleri ile diğer hiımetlerde modernlesmeyi, üretimde aıiısı sağlayacak çalısma ve programlar yapmak, ny çulamafc ve yapuanlara katümak, bununla ilgili kurumlarla isbirliği vapmafc ve çevre sorunlanna çözüm getlrici önerilerde bulunmak, H) Eğitim teknolojistnl üret mek, geliştirmek, kullanmak, yaygınlaşurmak, I) Yüksek öğretimin uygulamalı yapüraasına ait eğitim ÖğTetim esaslannı Eeliştirmek, döner sermaye işletmelerüıi knrmak, verbnll çabstırmak ve bu faaliyetlerin geHstirilmesine ilişkin perekU düzenlemeleri yapmaktır. Üniversite organları REKTÖR MADDE 13: A) Atanması: Üniversite tüzel kişüiğinin tem sUcisi olan rektör, Yüksek Öğretim Kurulu'nun önereceği yüksek öğretimden sonra en az onbes yıl basaruı hizmet venniş tercihan devlet hizmetinde bulunmuş ikisi üniversite lerde görevli profesötlerden ol mak üzere dört kişi arasmdan devlet başkanınca bes yıl için atanır. Önenlenler atanmadığı ve Ud hafta içerisinde yeni adaylar gosterilmediğl takdirde devlet baskanınea doğrudan atama yapılır. Süresi biten rektör yeniden atanabOir. Rektör, çahsmalarında kendi sine yardım etmek üzerc, üniversitenin ayhklı profesörleri arasından en çok üç kisiyi rek tör yardımcısı olarak seçer. Rektör yardımcılan, rektör tarafından beş yü için atanır. Rektör, görevi başında olma dığı zaman vardımcılaruıdan birisinl yerine vetdl bırakır. Rektör förevi başından iki haf tadan fazla uzaklastığında Yük sek Öğretim Kurulu'na bilgi verir. Göreve vekalet 6 aydan fazia sürerse yeni bir rektör atann. B) Görev, yetki ve sonunloInklan: (1) Üniversite kuruUanna başkanUk etmek, yüksek öğretim üst kuruluşlarmın kararla nnı uygulamak, üniversite kuruUarmın önerilerini inceleyerek karara bağlamak ve üniversiteye bağlı kuruluşlar arasında düzenü çaüşmayı sağlamak, (2) Her eğitim öğretim yv b sonunda ve perektifinde üniversitenin efitim ÖğTetim, bilimsel arastırma ve yayım faaliyetleri nakkında üniversiteîerarası kunüa bügi vermek, (3) Üniversit«nin yaünm programlannı, bütçesmi ve kadro ihüyaçlannı, bağu birim lerinin ve üniversita yönetinı kurulu ile senatonun görüş ve önerilerini aldıktan sonra hazarlamak ve Yüksek Öğretim Kıuuiu'na sunmak, (4) GerekU gördüğfi hallerde üniversiteyı olnşturan kurn lus ve birimlerde görevli öğretira elemanlannın ve diğer per sonelin görev yerlerini değiştir mek veya ennlara yeni çörevler vennek, <5) Üniversrtenin birimleri ve her düzeydeki personel Uzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak, («) Bn kamuı Ue kendisine verilen diğer görevleri yapmak tır. Üniversitenin ve bağlı birimlerinin öğretim kapasitesinin rasyonel bir sefeüde knllanıhnasmda ve çellştirilmesinde, öğrencilere gerekli sosyal hizmetlerin sağlanmasuıda. çerektiği Eaman gtiveniik önlemlerinin aunnusnMia. eğitim öçretim, fattbnsel arastırma ve ysyım faaliyettermhı deviet kal brnma plan. Uke ve nedefleri doğrultımunda planlanrp yürfit&lmesinde, trilimsd ve idari gözetim ve denetimin yapüma sında ve bu görevlerin alt birimlere aktarılmasınds, takip ve kontrol ediUnesinde ve sonuçlannın alınmasında birinci dereeede yetkili ve sornmluduT. SENATO MADDE.: 14: A) KnrnJus ve tşleyişi: Senato, rektörün baskanlığında, rektör yardımcılan, dekanlar ve her f&kulteden fakülte kurullannca üç yıl için seçilecek birer öfretim 0yesi ile rektörlüge bfiğlı enstitü ve yüksekokul müdürlerinden teşekkül eder. Senato, her eğitim Bfretim yıh basmda ve sonunda olmak Uzere yılda en az iki defa topla mr. nunda toplanır. Dekan gerekli gördüğü hallerde Fakülte Kuru lunu toplantıya çağınr. b) Görevleri: Fakuite Kurulu Akademik bir organ olup asağıdaki görevleri yapar: fl) Fakultenin, eğitim ögretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri ve bu faaliyeüerle Ugüi esaslan, plan program ve' eğitim öğretim takvimini kararlaştırmak, (2) Fakülte Yönetim Kuruluna üye seçmek, (3) Bu kanunla verilen diğer Rektör gerekli gördüğü halgörevleri yapmaktır lerde senatoyu toplantıya çağıMADDE 18: a) Kuruluş ve nr. işleyişi: Fakülte Yönetim KuB) Görevleri: Senato, üniverrulu, Dekanın başkanlığmda sitenin akademik organı olup fakülte kurulunun üç yü iÇin asağıdaki görevleri yapar: seçeceği üç profesör, iki doçent (1) Üniversi'enin eğitiın • öğ ve bir yardımcı docentten oluretim, bilimsel arastırma ve ya şur. yım faaliyetlerinin esaslan hak Fakülte yönetun kurulu dekında karar almak, kanın çağnsı üzerine toplanır. (2) Üniversitenin bütününü Yönetim kuruhı gerekli gördüilgüendiren kanun ve yönetme ğü hallerde geçici çalışma grup lik taslaklannı hazırlamak velan, eğitim ögretim koordinaya görüş büdirmek, törlükleri kurabüir ve bunla(3) Rektörün onayından son nn görevlerini düzenler. ra Resmi Gazete'de yayuıîanab) Görevleri: Fakülte yönerak yüriirlüse girecek olan üni tim kurulu, idari faaliyetlerde versiye veya üniversitenin bi dekana yardımca bir organ orimleri ile ilgili yönetmeUkleri lup asağıdaki görevleri yapar hazırlamak, (1) Fakülte kurulunun karar(4) Üniversitenin yıllık eğilan Ue tesbit ettigi esaslann tim • öğretim programını ve uyKulanmasında dekana yartakvimini inceleyerek karara dım etmek, bağlamak, (2) Fakultenin eğitim Ögre(5) Bir smava bağlı olmayan tim, plan ve programlan üe fahri akademik ünvanlar vertakviminin uygulanmasını sağmek ve fakülte kunuJannın lamak bu konudaki önerUerini karara (3) Fakultenin yaönm, progbağlamak, rara VB bütçe tasansını hazır(6) Fakülte kurullan Ue reklamak. törlüğe bağlı enstitü ve yük(4) Dekaıun fakülte ybnetimi sekokul kurullannın kararlanile ügili getirecegi bütün işlerna yapılacak iürazlan incele de karar almak, yerek karara bağlamak, fS) öğreneüerin kabulü, ders (7) Üniversite Yönetün Kn intibaklan ve çıkanlmalan ile ruluna üye seçmek, eğitim öğretim ve sıaavlara (8) Bu kanunla kendisine ve ait işlemleri hakkında karar rilen diğer görevleri yapmak vermek, tar. (6) Bu kanunla verilen diğer görevleri yapmaktır. ÜNİVERSİTE YÖNETtM KURULU Madde 15: a) Kuruluş ve is> ORGANLAR leyisi: Üniversite Yönetim KuMADDE İS: a) Enstltönün rulu, rektörün başkanlığmda dekanlardan, üniversiteye bağ organlan, enstitü müdürü, enslı değişik öğretim birim ve alan titü kurulu ve enstitü yönetirr: lannı temsU edecek sekilde se kuruludur. b) Enstitü müdürü, üe yü 1 natoca dört yıl için seçUecek çin ilçili fakülte dekanraın öneüç profesörden oluşur. Rektör gerektiginde Yönetim risi üzerine rektör tarafmdan Kurulumı toptantıya cağmr, atanır, rektörlüffe bağlı enstirektör yardımcılan oy hakkı tülerde bu atama doğrudan rek olmaksızm Yönetim Kurulu tör tarafından yapüır. Süresf biten mürîür tekrar atanabüir. toplantılanna katılabilir. Mndüriin. enstitüde eörevH b) Görevleri: Üniversite Yönetim Kurulu idari faaliyetler arlıklı ÖğTetim elemanlan arade rektöre yardımcı bİT orçan sında üç yıl için atayacaçı en olup asağıdaki sörevleri yapar: çok iki varduncısı bnlnmır. Müdüre vekâlet etme veya (1) Yüksek ögretim üst kuruluşlan Ue senato kararlannm müdürlüğün boşzlması halleuygulanmasında, belirlenen plan rinde yapılacak islem. dekanlarda olduğn eibidir. ve programlar doğrultusunda Enstitü müdürü, bo kamm 1 rektöre yardım etmek, le defeanlara verilmiş olan fö(2) FaaUvet plan ve progTam revleri enstitü bakımmdan yelannm nyjrnlanmasTnı sağlamak. rine petirir. üniversiteye bağb birimlerin c) Enstitü kurulu, müdüriin önerilerini dikkate alarak vatı baskanlıgında, müdür yardımnm nroeramıra. butce tasaruı cılan ve enstitüyü oluşturan ataslağını incelemek ve kendl rta bilim dalı başkanlanndan oönerileri ile birlikte rektörlüİUSUT. ğe sonmak, dt Enstitü vönethn knrulu. C3) Üniversite yönetiml ile müdürün başkanlığmda. mflİ10H rektörün BeHrecegi konu dür yardımcılan. müdürce töslarda karar almak. terilecek altı adav ara«ından (4) Fakülte. enstitü ve yük enstitü knrnln tarafmdan üç vıl sek oknl vflnetitn kunrmlarmın Için «eçilecek 6ç öğrethıı flyekararlarma vapılacak itirazlan sinden olnşnr. inceleyerek kesin karara bağe) Enstitü kurulu ve enstilamak. tü yfinetim kurulu, bu fcammla C5t Bu kanun ile verilen di fakülte kurulu ve fakülte yöneğer görevleri yapmaktır. tim kuruluna verilmiş görevle ri enstitü bekınundan yerine getirirler. Enstitüler 1 Fakülte organları 2. BÖLÜM Genel hükümler amaç MADDE 4 YÜKSEK ÖGRETfcHtN AMACI: a) ögreneilermi, (1) Atatürk ffikflsplan ve 11kelerl doğrultusund» Atatürk milliyetçiliğiDe bağlı, (2) Ttlrk milletmin milli, ahlaki, iBsanl. manevi ve kültürel değerlerini tasryan, Türk olmanm şeref ve mutluluğunu duyan, f3) Tophıra yararmı Bslsel ÇLkartnın üstünde tutan, aile ülke ve mfflet sevgisi llfl dolu, Madde 6: a) Yüksek öğretim Kurulu, tüm yüksek öğretimi duzenleyen ve yüksek öğretim kurumlarının faaiiyetlerine yön veren bu îmnımin kendisine verilen görev ve yetküer çerçevesinde özerkliğe ve kamu tüzelkisiliğine sship, sürekli görev yapan bir kuruluştur. Yüksek Öğrecim Kuruluna, YUksek Ögretim Deneüeme Kurulu, Öfrenci Seçma ve Yerleştirme Merkezl Ue gerekli planlama, arastırma, gelistirme, degerIendirme, bütçe, yaünm ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birtmler bağlıdır. b) Yüksek Ögretim Kurulu: (1) Devlet Başkanı taraündan, tercihan rektörlük yapmıs kişiler arasmdan seçilen sekiz, (2) Bakanlar Kurulunca, üniversiteler dışından, temayüz etmis üst düzeydeki devlet hiametliieri veya emeklileri arasmdan seçilen altı, (3) Genelkurmay Başkanlığın ca kendl bünyesindea seçilen bir, (4) Milli Eğitim Bakaruığmca kendi bünyesinden seçilen Uci üye ile, (5) Üniversitele^rarası kurulca, kurul üyeleri dışından ve en az ylrmibeş yıl öğretim üyeliğl yapmış kişüer arasındaa seçüen seüz cğretim üye YÜKSEK ÖĞRETİM KURULU 3. BÖLÜM Ost kuruluşlar 4. BÖLÜM Yüksek öğretim kurumlan YÜKSEK ÖGRETtM KURCMLARLNIN GÖREVLERİ MADDE 12: Bu kanundakl amaç ve aaa Ukelere uygun olarak YUksek Öğretira Kurumlannın görevleri, A) Çağdaş Uygarlık v» Eğitim Öğrettm esaslanna davanan btr dfizen içinde, toplomun ihtiyaçlan ve kaikınma planlan Uke ve hedeflerine uygiın ve orta öğretime dayalı çe şitU düz«ylerde eğitim öğreüın, bilimsel arastrrma, yaynn ve danısmanlık yapmsk, B) Kendi i htisa 8 güefl ve maddi kaynaklanm rasyonel, verimli ve ekonomik şekUde kuUanarak, MUU Eğitim politikası ve kaikınma planlan Uke ve hedefleri ile Yüksek öğretim Kurulu tarafından yapılan plan ve programlar doğrultusunda. ülkenin ihtiyacı olan dallarda ve sayıda insangücü yetiştirmek. DEKAN Madde 16: a) Atanması: Fakültenin ve birimlerinin temsücisi olan dekan, rektörün önereceği, fakultenin aylıkh Uç profesörü arasından Yüksek Ögretim Kurulu 'nca Uç yü süre ile seçilir ve normal usul Ue atanu. Süresi biten dekan yeniden atanabilir. Dekan kendisine çalışmalarda yardımcı oîmak üzere fakültenin ayhklı ögretim üyeleri arasından en çok 2 kişiyi dekan yardımcısı olarak seçer. Dekan yarduncılan, dekanca en çok üç yU içm atanır. Dekana, görevi basında olma dığı raman yarduncilarmdan biri vekalet eder. Göreve vekalet altı aydan fazla sürerse yeni bir dekan atanır. b) Görev, yetki ve sorumhıluklan: (1> Fakülte kuruUanna baskanhk etmefc, fakülte kurullanmn kararlannı uygulamak ve fakülte birimleri arasında düzenli çalışmayı sağlamak, (2) Her öğretim yılı sonunda ve istendiğinde fakultenin genel dnrnmn ve işleyisi hakkmda rektöre rapor vennek, (3) Fakultenin ödenek ve kad ro ihtıyaçiannı gerekçesi ile birlikte rektörlüğe bildirmek, fakülte bütçesi Ue ügili öneriyi Fakülte Yönetim Kurulunun da »örüsünü aldıktan sonra rektörlüğe sunmak, (4) Fakultenin birimleri ve ber düzeydeki personeü üzerinde eenel eöxetim ve denetim görevini yapmak, (5) Bu kanun İle kendisine verilen diger görevleri yapmaktır. Fakultenin ve bağh birimlerinin ögTetim kapasitesinin rasyonel bir sekilde kullanümasında ve geliştirilmesinde şerekti& zamac güvenlik önlemlerinin aunmasında. ögrencilere gerekli sosyal hizmetlerin saglanmasında, egitim ögretim, büira sel araştarma ve yayım faaliyetîerinin düzenli bir sekUde yürütülmesinde, bütün faaliyetlerin söıetim ve dsnetiminin yapılmasmda, takip ve kontrol edîlmesuıde ve sonuçlannın alm masında rektöre karşı birmd derpcede sorumludur. FAKÜT.TE KURULU Madde 17: a) Kornlu* ve Isleyisi: Fakülte Kurulu, dekanın baskanlı*ında fakülteye baâlı bölümlertn baskanlan Ue varsa fakülteve baglı enstitü ve yüksek okul müdürlerinden ve üe vıl için fakOltedeki Drofes8Tİerin kendl aralanndan seçecekleri üc. doçentlerin kendi aralanndan sececekleri iki. yardımcı docentlerin k«ıdi aralanndan s?ceo?kîeri blr ögretim üypsfnden oluşırr. Fakülte Kurulu norma! olarak ber yan yılbaşmda ve so Yüksek okullar ORGANLAR MADDE 20: a> Yüksek okullann organlan, yüksek okul müdürü, yüksek okul kurulu ve yüksek okul vöneöm kuruludur. b) Yüksek okni müdürü. öç yıl için Ugili fakülte dekaranın önerisi üzerine rektör tarafmdan atanır. Rektörlüğe bariı •üksek oknl larda ba atama doğrndan rektör tarafmdan vapüır. Süresi biten müdür tekrar atanabilir. Müdürün oknlds görevH avhklı öğretim elemanlan arasında öç yıl için atayacaği en çok iki vardırncısı bulnnnr. Müdüre vekâlet etnte veya müdürlüğün bosalmasi baüerin de yapdacak islem, dekanlarda oldaev eibidir, Yüksek oknl müdürn, bn ka. nnn ile dekanlara verilmiş olan (îörevleri vüksek oknl baknnından yerine eetirir. c) Yüksek okul kurula, müdürün başkanüemda. müdür yardımcılan ve okulu oluşturan böiüm veva ana bilim dalı başkanlanndan olusur. d) Yüksek okul yönetim kunılu. müdünin başkanlığmda, müdtir vardımcılan ile mtidürce pösterilecek alta aday arasmdan vüksek okul kurulu tarafmdan üç yü için seçilecek üç ögretim üyesinden oluşur e) Yüksek okul kurulu ve yüksek okul vönetim kurulu, bu kanunla fakülte kurulu ve fakülte yönetim kuruluna verilmiş eörevleri ytiksek okul ba kımmdan yerine eetirirler. BÖLÜM MADDE 21: Bir fakülte ya da yüksek ofculda, aynı veya benzer nitelikte egitim ögretim yapan birden fazla bölürn bulıı namaz, bölüm. bölüm başkanı tarafmdan yönetilir. Böüim başkanı, bölümün aylıklı profesörleri. buhmmadıgı takdird* docentleri, doçent de bulunmsdıgı takdirde yardımcı doçentler arasmdan fakultelerde dekanca, fakülteve baglı vüksek okullarda mUdürün önerisi üzerine dekanca. rektörlüğe bag h yüksek okullarda müdüriin önerisi üzertne rektörce üç vı. için atanır süresi biten başkaı tekrar atanabilir. Bölüm başkanı. (förevi başinda bulunarnavacagı süreler için ögretim Uyelerinden biriııvekU olarak bırakır. Herhangi bir nedenle alta av dan fazla aynlmalarda, kalan süreyt tamernlamak üzere avnı yöntemle veni bir bölüm baskanı atanır. Bölüm başkanı bSlümön her düzeyde egitim ögretim ve araştîrmalanndan ve bölüme ait her türlü faaliyeön düzeniı ve verimli blr sekilde yürütül mes'fipn sorumludur. Arkası yarın