Katalog

Cumhuriyet 4 SANAT VE EDEBİYAT 18 KASIM 1981 Ferit Edgü ile konusma (1) Doğan HIZLAN ÇİFTÇİDEN ÇÎFTÇIYE UYKUDAN ÖNCE HABERLER 1206 GÜN DENtZ KUVVETLERt VAKFIN1 TANITICI ÖZEL PROGRAM 22.05 YAŞAMAK tÇİN 19.50 20.10 20.30 21.05 21.30 "Yakup KadrVde üslubu tutarsız ilkel bir yazarla karşı karsıydım,, Farlt Edgü, öykü. romon, deneme dolında çeşitH kltaplar /ayınlamış, edebıyatın sorunları, türlerın nıtelığl üzerıne çok duşunmüş bır yazarımız.. O odlı romanı da ş.mdı fllme çekıllyor. Senaryosunu Onat Kutlar'ın yazdığı fılmm yonatmenlığınl Erdan Kıral yapıyor. Hakkarı /oresınde oğretmenlık gunlerını yansıtan bır roman O Yılın en çok ızleyıcı toplayan roman tartışmasında adı çok geçen kışılarden bırı da Fe.t Edgu'ydu, kımı konuşmada ovüldu kımı konuşmada yer.ldı Ama rıer konuşmada gunderds olcn blr addı Bız da Edgu'nun gerek bu tartışmclar, gerek kendıne yoneltılen yargtiar gerek Türk romanı uzerıne auşuncelennl yansıtmayı amaçladiK «Roman konusundakl tartışmaları ızledınlz ml? Bu tartışmalardan ncsıl bir cıkarım yapıyorsunuz?» Izledım Pek yararlı sonuçlar çıkarmıyorum Bır yazar, kendı görüş'erının doğruluğunu Ispatlamak içın, bır başka yazara soylemedığı sozlen soyletıyor Bır boşkası, tek gecerll yetkın yapıtın kendı romanları olduğunu vurgulamak ıçın, yan yana gelmelerl olanaksız yazarları bır torbaya koyup, sonra da çamur otıyor B T boşkası, kırk yıl onces ne alt sorunları, bugünün 8orunlarıymış gıbi dıle getırıyor... Ama, «nerde hareket orda bereket» dıyorsanız, beikl bu tartışmaların da blr yararı vardır. «Bu tartışmalardo, roman geleneğimlz gıbl önemll konular uzerina'e de duruldu. Roman geiensğlmiz konusunda siz na düşunüyorsunuz? «Bılıyorsunuz, romanın Batı'da doğup gelıştıği ve bur|uva topıumunun ürünü olduğu kanısı yaygındır. Sanırım bu, roman sanatının ondokuzuncu yüzyılda, altın donemıni yaşomasından kaynaklanan bır değerlendırme Oysa, Cm'de ve Japonya'da Ortaçağda roman yazılıyordu Usteiık bu romonlar, gerek konuları, gerek yopılarıyla, Batı'nın pikaresk, ssrüven torel romanlarınaan farklı romanlar değıldı. Bır çok ları. Batı'dakl benzerlerınden dort ya da beşyüzyıl cnoe yazılmış olmalarına korşın, kendl turlennln daha yetkın orneklerl olarak belırıyor. TÜRK ROMANI BİRBİRİNE EKLENEN ZİNCİR HALKALARINDAN OLUŞMUYOR Roman sanatı. Batı'da değil. Doğu'da doğmuştur, gıbl blr savı öne sürmek için vermedım bu orneklerı. Feodal toplumlarda da blr roman geleneğının varolduğunu belırtmek ıçın söyledım. Peki nlçın, llk Turk romanı ancak 1871'de ortaya çıkabilmlştır? Osmanlı toplum yapısı bireyln gellşmeslna Izln vermedığı Içın m)"> Toplumsal karşıtlıklar cok derın olmodığı Içın ml? Yok 8a, kadercl dünya görüşünün yaratıcı bilinçln gerçeklığı kavramasmı engellemesındc mı aromalı nedenlerı? Sonırım ne söylersek sö/lolamayaoağını ılerl sürecek de ğılım. Ama bızde kurulama mıştır N081I kurulabıiırdi kı 1870'den 1980'e yayımlanan romanlanmızın blr envanterın çıkarsak, gerek nıcesel. ge rek nıte'ıksei olarok, bu ge leneğın nıçın kurulmadığı ortaya çıkar Türk romanı, blrnın çagüaş bır /azara naaıl bır etkısı olabılır. Hangı yenç yazar, romana deggın >,ozemedığı bır sorunun karşılıgını Yakdp Kadn'de bulabıiır?. 1937'de yayımlanan Bır Sürgun lie, Yaşar Kemaı ın Aaalet Ağaoğlu nun Seıım ılerı nın romanları arosındakı za man dılımı kırk değıl en azın dan yuzkırk yıldır Rornan ge leneğını kürmciş uikelede boyiesı zoman farklan yoktur Rus yazınına bakın, Puş kın, Gogo', Gonçarov,' Toistoy, Dostoyevskı Cekov, Gor kı Fransız romcnında da, A'man romanında da oynı çız g>yı ız eyebılırız Bızde ıse ko pukluklar soz konusudur EVINDEN C>KMIYORDU Santa Mcnlcadakl evind* ö!ü bulunan VV'.lıam Holden'ın olümu sınema dunyasında üzüntü yaratfe. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 45 6 7 8 9 fffftfHifffi IffffHiffBI SOLDAN SAĞA: 1b H H m\ • Ln M Onlü eserl 2 Devleta ve kışılere alt ormanların önceden hazırlanıp kabul edılmış esaslara gore işletılmesı. 3 Şekerkamışından yapılan bır içkl.. Bır nota... TERSİ, bır renk. 4 Özgün. 5 Bır no t a . Arap alfabesında blr harl 6 Bır çeşıt küÇUK zurna 7 Kuzey... TERSİ, eskı d.lde sağır. 8 TERSİ, gerl, orka. 9 Teyakkuz. 1• U U • 1 • 1 M 1 Egzlstanslyalıst. 2 Denizcilıkta dlrek bedenlenne sorılı ve yano açılan yelkenlerin dıreğe bağlanan alt koşesl. 3 Bır kâğıt oyunu. Uçüncü derecede bır clvar hısmı. 4 Yabanl hayvan barınoğı. Buyük Brıtanya' da Iskoçya'nın batısında bır ada 5 Savan, def edan . Bır sayı. 6 Gizll görevli.. TERSİ. krtptonun slmgesi. 7 Tulyumun sımgesi. Deniz paşası. 8 Tıpta bir dal 9 t... gıbı yâr olmaz, Bağdad gıbl dıyar olmaz.. » Dokuma tezgâhlarında atkı denılen en na Iplıklerl uzunlamasırıa olan arışla rın arosından geclrmeye yarar masuralı arac. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Şeyh Bedreddın'ın I H • 0 7 ü 8 R SJ. C 9 • 5 t 1 HA F 1 p a t L s 2 3 ş N A 4 ı ıT A I K. A 6 0 1 2 3 4 5 6 78 9 C b 1 L 0 « Bu sozlerınızle, bizde bir Balzac, bir Stendhal yok dıyen Fethi Naci ye hak verir mlsın'z?. » Bızde elbet blr Balzac, blr Stendhal yoktur 19 yüzyıl lurk toplunıunun Içınden böy lesı devlerın çıkması elbette beklenemezdl Benl şaşırtan bu değıl Benl şaşırtan, 19. yüzyılm, hatta ylrmlncl yuzyılın blrincl yarısının Türk ya 1938 doğıanlu ferit Edgü, Güzel Sanatlar Akademısi son zarlarının, hemen hemen tü»ınıhnda okurhen Paris'e gıtti. (1958) Seramıh öğrenımi mu çok lyl Fransrzca blldıkle gördu, Sorbonne'da felsefe, Louevre'de sanat tarikı kursrl blr çoğu Fransa'da yaşadık lanna gıtti Parıs dönüşünde Manaıans'ta metm yazırlığı ları halde nasıl olup da, royaptı, Ada Yayuıevı'ni kurdu •Kaynak* (1852S3), *Yenı man sanattnın altın çağını ya Ufufelar» (1963), «§oirler Yaprağu (1954), «Mavı. (1954) de şadığı bu dönemde, hep üşıırlen çıktı, «Veni Ufuklar*. 'Mavi*. *Pazar Postası*. çüncü 8inıf yazarları okumuş, «Dosf» dergılerinde yayımladığı hikuyelenyle tanındı. onların etklslnde kalmış olma 'Ataç*. *Yeni Dergı*, *Eylem*, «Papint»», ~Ant*, «Soyut» larıdır. Geleneğl olmayan blr ve 'Yeni Ufuhlar* dergılennde çağdaş sanat $orunlanna sanat dalında zaman zaman Üişkin inceleme yazılannın, çevmlenmn yam sıra topüstün bir yeteneğln çıktığı gö lumsal konularda da yazdı (196771) Edgü'nün yapıtlanrülmemlş blr şey değlldlr. Ör•Kaçkınlar», 'Bozgun*. «Av», «Kültür Emperyalizmi', neğın aynı dönemde, Fransa' 'Kımse*. «O», 'BirGemıds Saıt Faık Hıkuye Armağanı*. ya gıden ressamlarımız ara•An Mınel Aşk'. «Ders Notlan 1979 Türh Dıl Kurumu sında çok llgl çeklcl rsssamDeneme Ûdütü», *Yazmak Eylemı*. laria karşılasıyoruz. Ömeğln Şeker Ahmet Paşa ömeğln Avnl Llfl| Avnl Llfll'ln 1900'1er yelım, blr varsayımdan öte Bl blrlre eklenen zlnclr halkalade yaptığı resimîer, Batı'dakl demez Bu konuda yazın sos rından oluşmuyor Örneğln, en son akımlann Içlnde yer yolo|lsıne oneml) görevler dü bu yaz Yakup Kadrl'n'n, tüm alacak nltelıktedlr Hallt Zlromonlarını okuma cezası ver şüyor. ya olgusunu blr kıyıya koyadim kendime Gördüğüm şu cak olursak, romancılarımız « Peki, 1870'lerden bugüoldu, doğrudürüst blr Türkçe arasmda böylesl örneklerle ne, blr gelenek kurulmamış si olmayan konu'an prototıp, karşı laşmıyoruz. mıdır slzce?...ı üslubu tutarsız, roman yapı Toplum yaşamında yuzsı llkel blr yozarla karsı kar YARIN: TOrfc ve Batı yılın uzun bır süre olmadığını şıydım Böylesl blr romancıRomanı'nın Bugunü soyleyerek blr gelenek kuru 1953 yıiında Oscar ödülünü kazanrmftı Ferit Edgü'nün kimliği WİLLIAM HOLDENİN ÖLÜMÜ REAGAN1 «ŞOKE» ETTİ Sanat Servlsl Tanınmıs »Inema oyuncusu Wllllam HoW«n' ln ö.ümü, sınema dönyosında derin üzüntü yarattı. öncekl gân Calıforrıa'da Santa Monica'dakı evlnde ölü olarak bulunan 63 yaş.nclokl bevar perde yıldızının «doğal nedenlerle» yaşamını yıtırdıği tahmın edılrvcr. Sanatçı, bır 6üredır evinden çıkmadıoı Içln kendısinl merak ederek evine glren apartman yönetıoısl tarafından bulundu. Beyazperde yıllanndan VVılllam Hokden'le dostluğu bulunan Başkan Recgan, haberl olınca, «Bu benim lcin büyük kişisel kayıptır. Helden cok lyl bir Insandı ve oramızda uzun zamandan beıi dostluk bağlan vardır. ölumu benl şoke etti» dedl Yönetmen Blake Edvvards, «Holden'le calışmakta, arkadaşlık etmek de cok zevkll Idl. O müScemmei blr Insandı.» ISTANBUL, (THAJ MÜ dedl Edwards, sozlerınl şoyzlğınl Tımur Selçuk'un hale sürdurdü »Holden, Hollyzırladığı, koreografısı Alwood'a Imzasını atmış oktörtan Tekın tarafından halerden blrl Idl. Bu Imza uzun zırlanan «Torih Merdivenlı süre kalacaktır..» adlı ba'e l!e koreografıslnl Ender Savaşkurt'un yap Sınema oyunoularından Petığı «Mevlanaı balesl, ter Groves ise, «O, yılmayan Devlet Opera ve Balesl blr mücadele adamı idl Ben torafından reddedılerek onun morai desteğl sayeslnde program dışı bırakıldı llk önemll filmimde boşro'u Konu İle llgıll olarak basan lie oynodımı dedı.. blr açıklama yapan hafıf İLK FİLMİNİ 1939'DA miiZik sonatçısı ve besteÇEVİRDİ cısı Timur Selçuk, «Atatürk'iın 100 Doğum YılVVilllam Holden 1953 yıiında ddnümu'nde, hlcblr gscercevlrd'ğl «Casu9luk Kompı» II gerekçe gösterilmeden (Stalag17) adlı fllmınde caneserlennln reddedilmesinl landırdığı bır Nazı savaşı tutve program dışı bırakılma sağı rolüyle Oscar ödülü'nu ka sını anlamanın zor olduzandı Henür amotörken Ruğunu» belırterek şu görüş ben Maylan'ın dıkkatinl çeken lere yer verdl' Holden ılk olorak Golden bo/ «Altan Tekin İle blrlikte «Altın Cocuk» (Golden Bey) öhazırladığımız «Tarih Mer nemll bir rol almıştı. (1939). divenij odlı bale yapıtıBu tar h'en sonra blrçok fılm mız, 'Ceşıtlı polemıklere de oynadı Sırasıyla Sam Woyol açabılır gerekçesiyle cd'un «Blzlm Şehlr» (Our reddedıimiştlr. Konu İle IITown) 1940), Bılly VVIIder'ln giil olarak bana yazdığı «Boulevard'da GOnbotımı» resml bir mektupla, Dev(Sunslnes) (Sunset Boulevardlet Opera ve Balesl Ge1950), George Lukor'un «Dünnel Müdürü Yalçın Davkü Cocuk» (Bom Yesterday ran, eserin sahneye kon1951), J Logan'ın «Plknlk» mayacağını bildirmlştlr. (Picnlc1955) Davld Lean'ın İklncl eserlmlz olan ve «Kwal KfiprCsü» (The Bndge Istanbul Devlet Opera v« ön the River Kwal1957), CaBalesl Koreograflanndan rol Reedin «Anathar» (The Ender Savaşkurfia blrKey 1958), Edword Dmytrvk" likte hazırladığımız «Mevln tAh«f«z Kellv 1968» fllmle lana» adlı balemlz Ise, riyle «Suzle Wong'ı n Dünyasıı hiçblr gerekce gösterllme (The World of Suzie Wong) bas den Istanbul Opera ve lıklı kupdelede başrolü oynadı. Balesl Müdüru Mustofa Holden'ın tŞamolyonıdan tanıİlktuâ tarafından reddedll dığımız Rıcky Schroeder He mlştlr.ı blrllkte cevlrdlğl «Harika Coeuk» halen Istanbul slnemala rındo gösterlllyor. ] 1 £ A|L i N| 1 HANİPE KALAFATOĞLU (KONUKÇU) BİLGİSAYAR SgreUyor bilmerk Müzigini Timur Selçukun yaptığı iki bale de reddedildi ERSAN KALAFATOĞLU evlendıler 18 Kasım 1981 RPG U PROCRAMLAMA SEMİNERİ (Compırter) dabnda Türkfye'de en yaygm ve geçertl RPG II PROGLAMLAMA Diiinin öğretileeeği be seminer, Bilgi Işlem Sistemleri Tanıtımı ve Bitgisayar'a Giriş ife takviye edümıştir. İLAN KADIKÖY İKİNCİ SULH HUKUK HAKİMLİĞİNDEN 1 MACKA SANAT GALERİSİ'NDEN DUYURU IBM 3743 DtSKET OPERATÖR ECİTİMİ orta olcol mezuna adayların kabut edileceği bo jemtnet, tanamen nukınebaşı eğıtîmi olarak verilecekıir. BALKAN NACİ İSUMYEÜ *suya qzilrru$ şejfer» resım sergısı gördü«ü ügj nedeniyl* 28 KA,S!M 1981 tarihine değin uzatılmıştır. Tüm sanatseverlere duyurulur sıcak^şık gurden ! P^D Marmara defıleler cüzısının Butık 18 kasun carsamba.5 çavmda LOBBY'de 22kasım pazar.öglebuffetfı PANORAMAda (her çarşamba ve pazar moda ciünyasmın bır başka yarahcısıj sunuyor. Eytam Cad. 31 İSTANBUL Tel: 40 80 23 1981/431 Vesayat Kadıköy Goztepe doktor Ergın ccddesi Zaman sokak Balkancı Apt. No. 46/ 12'de Ikomet etmakte Oahlt Fırat aynı adreste Ikamet eden Küçüktar Han dan, Şemsettln Murat ve Nebahat Fırafa anne ve babalarının vefat etmesi nedenl ile vasl tayin edılmiştir. Keyftyet Uon olunur. (Basm: 8334) 9189 ÎLAN KADIKÖT tKlNCt StLH HUKUK HAKlMUĞÎNDEN 1931/296 Vesayet Kadıköy Suadıye Camh Sokak 15/3 Güven apt. adresınde ıkamet eden küçulüer Tüba Halıme Cteulu ile Esen özuiu'nun anna •e babalarının vefat etv mesı nedeıü İle vesayet altına aîınrruş olup kendllerıne tstanbiıl Aksaray Softılar Mahallesl, Simltçl Şakır Sotak No 32 sayıîl adreste Ikâmet eden dedelerl Hahl Goren vasl tayin edılmiştir. Keyîıyet llan oluaur. (Basm: 8341) 9187 • Pasoportumu, nüfus cüzdanımı, banka cüzdanımı, sıgorto kartımı, arsa beyannameeınl kaybettlm. Hukümsüzdur. ROstMit AYDIN SATILIK DAIRE Antalya'da merkezl yerde dört oda, bir salon 100 metrekorelik daıre 2 5 mılyon llraya satılık. MÜRACAAT: 63 51 32 (Istanbul) sinemalar tiyatrolar TAKSİM SANAT EVİ Sıraselviler Cad. No. 65 Taksimistanbul Tel: 44 25 26 "ESKİ S SK SİNEMATEK SALONU" llk l G i 7 KASIM A I llkGösteri 17 K SM Sh 13Kasımtia Başladı MARMARA tGâlenjeri OCMAj/INS 4492.95 UHART SANAT GALERİSİ ABDI PEfc. CADDESI 21 NİSA.VTASI .STVfflUL TÜRKRESMİNDE ÇIPLAK 6Kuım/16ArıJık1981 UBART SANAT GALERİSİ "Un Taxi Mauve" Yönetmen: Yves Boisset Charlotte Rampling Philippe Noiret • Peter Ustinov Agostina Belli • Edward Albert P.tesi Sah Çarj. Perş. 14.00 16.0018.30 Cuma Ctesi Pazar 1200 14.00 16.00 18.30 21.00 KÛÇÛK 49 M BM T Mor Tafcsi NEJAT UYGİIR MÜZİKALİ YENİ TİYATROMUZ hnjaltı Ergcnckon C»d. İDİL'de 4127 37 Ptesi haıiç her gün 2100 CtesiPazar160021OO Sayın halkımızın gösterdiği ilgi karşısında Yazan ve Yön: Levent Kırca Çarş. 18.3021.00 Perş. Cuma 21.00 C.tesi Pazar 15.3018 30 Biletler ŞanSinemasıgişesind de satılmaktadiı. Tei:406792 GÖLDEN GÜNGÖREN Resim Sergisi 9 Kasım / 26 Kasım TLEFOr. 480326 t l EKS »*S2 JRATTR. H Kurtulu} Cad. 191B Tel 40 47 83 ORTAOYUNCULAR Ferhan Şensoyun ALJ POYRAZOĞLJU KORHAN ABAY TİYATROSU Harbiye Kenter Tiyatrosu'nda 47 36 34 46 35 89 TiGLAT Sanat BİRLESÎK SERGÎ SANAT GALERlSl Cad. No 13 46 19 65 ŞAHLARIDA VURURLAR 400.CMJN Çarş. Perj. Cuma 18.30 Ctesi Pazafi 5.301 &30 çılgmlar MHİUOU RESİTAllERİ TİMUR SEIÇUK 2330 kasım 20.30'da ŞAN TİYATROSUnda Biletler gişede 13.00 21.00 arası satılmaktadır. Ö2G0N SANAT YAPIM YÖNETlM / Mustafa Oğuz ISSURULIAH BERK Rtim SCTgıı 14 NJS'm 2 tmlıi. &ıl;nmııdc en kzlıtelt tebrık IcınUd, Genel ıstek üzenne 15gun uzatılmıjtır. P.tesi hariç her gun 21.00 Cumartesi 15.0021.00 P«ar 15.3019.00 § >, ° § Yon: STUART ROSENBERG Faye Dunavvay Oscar VVerner P.tesi, Salı 15.3018.3021.00 Çarş 15.30 Ctesi 21.00 Perş. Cu 15.3018.30 Pjzar 13.00 21.00 Kore Şehıtlen Cad. No. 50 Zincırlıkuyu Istanbul Tel: 66 74 1 9 6 7 0 4 9 6 Lanetliler Gemisi (Kiıltür Sinemaii)