Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER run yapamayan bir ekonomid© «nflasyonu aşagıya çekmek bir yana geıeceg» umut1* bakmak olanağı yoktur. Sınırh bır üretunın kapsamh bir Ucarete konu oLnıaM yeni bır testtn yapılmasını zorunlu Kilacaktar. *•• • DIŞ ÖDEMİ.LLR DENGESt HAYALİ Sınırlı üretıme karşın ureulenın önemb. bır kısmı dunya fıyatlanndan kolaylıkla (yapay dastekltmelere gıtmeden, vergı ladsien vs.) satılabılıyorsa ve bu satışiardan gaglanan her dolar 1 1 yü öncesine gore K dana çok yabancı Kokenü mal alaoıbyor6a odemeler aengesına&ia gelışmeleri saglıklı ve olumlu olarav yorumlamaJi kabıldır. Dış ticaret oranları ulkemız lehıne gehşıyor demektır. Bunun beklenen wsnucu bır yandan ıthal Oıanaklanııuzın artması, ote >andan dışa oian Dagımlıiıgın azalmasıdır. Boyle bır gıdış gelecek guzel günlerın mujütjcısıdu Bu durum loplantıya kaliiaiı gırı^ımcılere sorulacak ıkı soru ile ırdelenebıLr lhracatımız mıktar olarak 24 Ocak îöSO'den onceki iki yüa göre buyuk artışlar gostermış mıdır? Itbalatınız ucuzlamış mıaır? Bu soruiardan da uoyurucu yanıtıar aiınmazsa durum daha da vahını demektır. O zaman Turk ekonomısını yönetenleri, ycnetjne saglıkh bıigıler toplamakla gorevlı otanları, ba bılgılere dayanarak iusa ve uzun vadelı planiarı hazırıayanları uyannak ve hayaller alemınden kurtulm^annı saglamaic gerekecektır. Ataturk'un yuzuncü dogum yılında Onun kurdugu Cumnurıyeun ve Cumhunyet hukumetıenııın eaonomık aıanda aldıkları meaafelen son bırkaç yıla kadar olçmek olanakjıdır Gerçı ılk donemlenn istatıstıjüerı ÇOK eksıktır. Ven toplamada kullanılan yonubinler ıUeldır. Ama verıleri saptırmak, gerçekıeşmemış bır olayı ger çek gıbi göstermek, kısacası hayal kurmak nastahğı hıç yoktur. O nedenıe araştırmacılar kendı kendııenm aldatmak kuşkusunu taşımıyorlardı Üzülerek oelırtehm kı, bugun hıç bır araştırmacı yavınlanan resmı bılgılerle kolav koiay analız yapamaz yaparsa kendısını hayalcılıkten kurtaranıaz. lurk ulusu hayalle gerçegi ayırmasını çok 1/1 bılen bır ulustur Bunu somut orneklerle sergılemiş bır ulustur. Emperyalızme karşı ılk kurtuluş savaşım vermış olmaJt, Mustafa Kemal AtaturK gıbı çagımızın bırkaç buyuk de\let adamınaan bınnın peşınden gitmış ohnak soyledıklerımızın kanıtıdır (*) 1981 yıh bugday rekoltesımn 18 milyon ton olarak ilan edılmest, hayal ile gerçeğı kanştırmanm bır somut orneğıdır 16 KASIM 1981 ktisat terminolojlslnd» p«» (money ılluslon) gelir sahiplerinln nominal gelirlenndeki (ele geçen gelir) «rtıslan reel gelir (gelırln satın alma gücu) artışı sarup özgur ıstençleriyle liredelenyle) tuietımlennı kısmalandır. Para hayalı, bir anlamda gerçekleşmeınıs, bir ola yın geroekleşmi$ s&yılması, h*yal edilmesidır. Para hayailnin dogal sonucu, ekonomi üzerindeki enflasyonıst baskmın haMlemesidır. Kendllenıü böyle bır hayaie kaptıraa gellr sahlpleıl özgür istençleriyl» haroamftlarını sınırtanııs,lar, toplam talep daralmıs., fıyatlar genel düzeyinde görulen İ Para Hayali HAYAL TESTLERİNE OLmîLÜ YANIT ALINAMIYORSA EKON O m ÇIKMAZÖA DEMEKTİ1Î. BU DUIIUMDA TÜRK EK0N0MISİNf YONETSNLERİ UYARMAK GEREKİS. BU TESTLEEİ ÇEVREMİZDE KOLAYLIKLA HEPİMİZ YAPABİIİRİZ. Atatürk Düsmanları!.. Doç. Dr. Erdoğan SORAL mal&nnda «hayal» degfl, acı Cgercekler) aramak gerekeceatir. Bunu irdelernenın sağludı yollan vardır Gunumüzde en az sagııklı olanı ıstatıstıklere ya da burokrat lann sunacakları bılgılere lnanmaktır. Çöakü halkın kapüm&dıgı hayallere haval gücu kuvvetiı burokratlann kapüdıklan çok gorulmuştür (*) O halde ulkeyı yönetmek sorumluluğTinu yuklenmış olanlara duşen görev, irdeleınelen sagkKlı yoldan yapmaıandır. • ÜRETtM HAYALİ: Oretlmdekl gellşmeleri irdelernenın en saglıklı yolu ulkemızde üretıml dogrudan ya da dolaylı katkıları ile gerçenlsştıren buyuk gınşımcaien bir araya toplayıp sormaktır. Kendılennden gerçeğı sadece gerçeğı söylemelennı ıstemektır Gerçegı soylediklennde bır zarara ugramayacakları hususunda ken dılerıne gu\ence vermektır. Eğer gınşımcıler 2î Ocak kararlarmdan s>onra ureümlennın onceki yıilara gore azalmadıgını hatta arttıgını ve stoklannın normal dazeyde kaldığını söylerlerse sorun yoktur. Türk ekonomisi saglıklı bir gehşme süreci içine gırmış, Turk halkına gönencln (refahın) kapüan aralanmıştır. Aksine, girişimcıler boyunlarını bukup ureümın iç ve dış istem yetersızlıgı yüzunden daxB,Lmakta olduğunu, şırketlennın çok büyük güçluklerle karşı karşıya bulunduklannı söylerlerse durum cıddıdır. Ve Türklye'de hayallerle gerçekler bıribınne kanştırümaktadır. Bu durumda hayal testierini surdurmek gerekır ••• • ARTAN TASARRUF. GERÇEKLEŞEN YATIRIM HAYALÎ Bu hayal testi öncekılerden de onemlıdir. Çunku bugunü. degıl geîeceütekı gehşmeleri irdeıemeye yarayacaktır Faız oranlannın serbest bırakılmasmdan sonra yatınma alctanlabılecek fonlarda artışiarın sağlandığı bır gerçektır. Uretımden çok tukstımı ozendırecek duzeylere ulaşan faız oranları servetın çozulmesme jol açmış, bankaiara ve bankerlere büyuk mıktarlarda paranın aktığı resmi demeçlerle açıkianmıçtır. Şımdılık sınırlı olçulerae de olsa halkın, taşınır ve taşmmaz (menkul ve gaynmenkul) degerlennı paraya çevinp banka ve bankerler elınde değerlendınneye çalıştığı gâzienmekîGaır. Bugün« kadar alışık olmadıklan yuksek faız oranlannı öaemek koşulu Ue gırişimaler için kaynak bulmak artık sorun olmaaitan çıkmıştır. Uzun, orta ve ku,a vadelı kredi gereksınmelerini para pıyasasından saglayıp yenl yatınmlara gıdebıürler, mevcut işletmelerinde kullanabılırler Bunun dısında gereksınme du>duklan dış kaynagı (döviz) satın alıp ışlennı yurutmelen İçın blr engel de kaknanııştır. Resmı açıKİamalara gore dövız ı^iemleri. anında Merkez Eankası tarafından karşılanmakta ve transfer darboğazı tumuyle aşılmış bulunraaktadır. Bu olumlu gelışmeler karşısmaa yatınmların 24 Ocak kararlanndan onceki iki yJa kıyasla buyuk artışlar gostermesı ve yülardır çozuın bekleyen ıstıhdam sorununda önemli mesafelerın alınmış olması gerekır. Toplantıya kaülan girişımcUerln bu konudakı yanıtlarının alınmaa» ekonominın gelocek yıllarda goiterecegl geiışmeyi saptaroak bakımından onemhdlr. Son İKI yılda ne buyuklukte yaturmı gerçekleşürdıklen. öncekı yıilara göre reel yatırım değerlenndekı artışiarın ne olduğu kendılennden sorulabahr. Girişımcıler son iki yılda geçmış yıîıara oranla yatınmiarmda büyuk artışlar o'duğunu söylerlerse sorun yoktur Turk ekonomisi gerçekten 34 yılüa duze çuKacak. her alanda saglanacagı vaad edılen mutlu gelışmeler e^ononııae de çerçekleşecek demektır Eğer ış adamlan bu sorular karşısında da boyunlarını bükup birbırlenne bakışırlarsa bu kez sorulan topl&ntıya katıian bankacılara ve bankerlere yoneltmek gerekecextır. Tcplanan kaynakları kımler kulıanmaktaciır' Nasıl kullanmaktadır? Sorunun yanıtmda ticaret kesıml rx>y göstenrse durum cıddıyetm de ötesinde anlam kazanıyor demektır. Uretmeyen yatı |2 Eylül'den öncekl terör fırtınası bırçok değerl! bilım adamının da canını almıştı Bunların orasında sa/gıdeğer Prof Dr. Cavıt O,han Tütsng.l ae «Lruşlar rfnra.lfm.Tn1.5t1r. Gelişmiş k&pitalist ulkelerds bazı dunımlarda rastlanan bu olaya Kapıtahst yoldan kalkınmaya ç&lışan az gelışmış ulkelerde de rastlanabilecegı savı zaman zaman Ilerl sürülıııuştur. Nıtekım, 24 Ocak 1980 lstıkrar önlemleri yurürlüğe girdıkten hemen sonra bu önlemleri geüs.tıren ve uygulamaya koyan yetkllıler bas>ına verciıkleri demeçLerde bu çok önemli konuya değinmlşler, h«iWiTni7nTi blr para hayall yaşayabileoegınl belirtmışlerdır. Aradan iki yıl geçtL Yıllık toplam harcamalarda önemli daralmalar gerçekleşü. Türk toplud u 24 Ocak kararlarından öncekl yıilara gore daha az yiyor, daha az gıytnlyor. Hal'kımızın katlandığı bu özven lle enflasyonun oşağı çekılmesı bekleniyor. Bunun gerçskleşip gerçekleşmedığını tartışmak konumuzun dışında kahyor. Bizim lrdelemek istediğimız toplam talepteki daralmanın para hayalinden doğmuş olup olmadığıdır. Bunun içın bazı basıt testîenn yapılması gereklyor. Şimdi bu «Hayai Testlen»ni yapalımı • PARA HAYAÜ: Para hayalinin var olup olmadıgını sınamamn en basit yolu çevremızdeki her meslekten eşe dosta tüketdmlerini ıkl yıl öncesine göre kısıp kısmadıklannı sormaktır. Eğor, tüketnniennl garçekton daraltıp İki yü öncesme göre et, Büt, yumurta ve öbür mallan daha az tüketiyorlarsa, gıytme kuşama, eglenceye, yaşama daha az harcıyorlarsa bunun nedenlnl de açık yüreklılıkle soylemeleri gerekır. Eğer halkımız yukarıda behrtılefl «hayale» kapılıp harcamalannı daraltmış6a. üretün azalmak bır yana ıkl yıl öncekl düzeyini korumuş ya da artmışsa Turk ekonomisi gerçekten saglıklı bır gelışme sarecına glrmiş ve enflasyon, üretımde sağlanan kararh büyume sayesinde aşagıya çekilmiş dsmektır Aksl durumda aşagıya çekılen herhalda enflasyon ctegıldır. Kendılenne sorular yönelttigımız yakın çevremız «hayal» sözcugune bihnçlı bir alınganlık gostenp acı bır gulumsemeyle kaşlannı çatmışlarsa tuketımlerı kıs vardı. Tutengil hem ünlversıtede sosyoloıı kursüsünde gorevlıydı; hem de Cumhurıyet'ın ıkıncı sayfasında yazıları yayınlanırdı Bır sabah evınden cıktı, gorevına gıtmek uzera otobus durağma doğru yüruyordu Her sabah belırlı saatte, Levenfın bu sessız yolur.üan geçerek otobusune bınerdı Kotıller durumu saptanışlardı. O sabah, kımlıklerı bellı olmayan katıl'er tabancalarını Cavıt Orhan Tütengıl ın ustune boşalttılar. B.lım cdamı sarsıldı; kıvrandı, düşiu, cai ve>dı. Ertesı sabah gazetelerde gordüâüm foioğrafı hlç unutamam. Cavıt Orhan Tutengı! yerda yatıyordu, çantası yanıbaşındaydı; sılahı yOKtu Tutengıl'ın; ama, çantası kıtap, dergı ve ders not.arıyla doluydu Devletın yetkılı organları kovuşturmaya gectıler Cınayet neden ışlenm'ştı' Km bu clçaklığı yapmıştı' Sorulcr bu yazının çerçevesı dışındadır. Cavıt Orhan Tüıengıl, 1954 yılında Cumhurıyet'ın Ikıncı scyfasında Doktor Rıza Nur'un Brıtısh Museum'dakı yazma eserlenne ılışkın moKaleler yayınlamıştı. Rıza Nur, önce Ittıhotcı sonra Itılafcı olmuş bır polıtıkacıydı sozde Turkçu ve ırkcydı Lozan Kon.eransında Turk Heyetıne katılmış'ı. ama Ing.lızle'le el altından ılışkıye geçtığı soylenıyordu Cumhurıyeften sonra Ataturk duşmanı olmuştu. Sıyasal ve czel yaşamının bılonçosunu cıkaran annarını el yazısıyla yazTnış, 1850 a aeğın açıklanmaması koşuluyla Brıîısh Museum a vermıştı. Prof. Cavıt Orhon Tütengıl, Lortdra'dakl çalışmalarında bu anılar arasında gızli kalmış onemll bazı belgelerl Cumhuriyet gazetesındekl yazılarıyla kamuoyuna sunmuşta Neydl bu belgeler? Rıza Nur konusu geniştlr Ben bugün yalnız Doktor Rıza Nur'un tTürkıye'nln Yenl Baştan Ihyası ve Fırfca Programı» adlı gırışımlnden söz acacağım 1929 yılında Doktor ulkeyı «ihya etmek» içın kurulccak partısınln prcgramıno şu maddeleri koymuştur « Mustafa Kemal Paşa'nın ıskatı (duşürülmesl) ve cezalandırılması... Mustafa Kemalin ve onun âleü olup sırf bu mevkide kolmok ve servet yapmok için her kotulüğü kabul ve icra eden Ismet Paşa'nın cezclandınlması .. Erkanı Harblye Riycsetınden (Genelkurmay Başkanlığından) Fevzl Paşa gibl şerre istinatgah olan birinin kaldmlması... Meclısin feshedilip yerine yenl blr Meclis Intlhabı... tlk hamled« Mustsfa Kemal, Ismet, Heyeti Vekile (Bakanlar Kurulu) ve emsalı tevkif ec'ılecek... Mustafa Kemal'ın heykalleri komılen Imha vs bunları yapanlar mesul edııecek... Mustafa Kemct ve emsaiıne izaieten konan ŞBhlr, tokak, köy, emsall adlar kaldırıiacak... Eskl yazının iadesı... Muhteliı (kcrma) mekteplenn llgası (kaldınlmosı)... Blz» yalnız fsnnJ vs sistemil blr ziraat, ufak sanayl ihtlyacımız kadar fabnka sanayil ve «erbcst ticaret lazımdır. Memleketimizl sanayi memleketl yapmak büyük bir folakettlr... Hllafsiin yeniden tesisl hayat' bir Ihtıyaçör... Tarikatlsr Hltafets merbut (bağlı) olacaktır... Başbakanlığa bağlı blr 'Irk Mudurlüğü' kurulacaktır...» ir Yakın tarlhımizde önemli Işler ve mevkllerde bulunmuş Doktor Rıza Nur un amansız Atatürk duşmara olduğu zoten bilinıyordu Ama Cumhurıyet'te 1964 yaz aylarındo ıkıncı sa/fada Cavıt Orhan Tutengıl'ın yayınladığı bu belgeye karşı en buyük karşı teokl nereden geldi? Cumhunyet'e, yazarlorına Tutergıl'e karşı saldırı bayroğını açarak Doktor Rıza Nur u kım savundu1 Yantt AtJturk düşmanı Tercüman gazetesl. Bu konudo Tercüman gazetesın.n tutumunu yarın açıkloyacağım Böylece Kemal llıcak'ın CuTihunyet'e durmadan nıçin saldırdığı busbutün belirgınleşecek. • okurSardan OKTAY AKBAL "Ölü mü Denir Onlara,, Türk Devrim Tarihi 1838'd«n «onrokl dönemlerin tTürk Devrim Torlhı» kıtap iorındon çıkarıldığıni gazeteıer den cğrenmış bulunjyoruz Bu, blr yerde Aiatürkculük ve dev rlmcı'ığın 1938'de sona ermış olduğu anlamını da taşıyabheceğınden öturu sakıncalı gozükmektedır. Yuzuncu doğum yılında yazılan kıtaplar, basın organlannda cıkan yazıiar, yapılan top lantı ve semınerlerle Atatürkçülüğün evrenselllğ', bilımsellığ! ve 8onsuz!uğu kanıtlanmış bulunmakfadır. Kanulanmamışsa blle Ataturkçüluğü değişık şekılde anlayan kışl ve yorele< 100 yılda bu gorüşe çok yaklasmışlardır. Evet Atatürkcülük, llerlclllk tlr. llerlemek hlç blr zaman hlc blr yerde durmayacağına gore, Atatürkcülük sonsuzıuktur. Sayın Doc Emra Kongar'ın da belîrtt.ği gıbı Atatürkçülüğu bılimseheştırmek gerekıidır. Bunu boşarabllen yazarlar güzel yapıtlar yayırnladılar. Yaşayan ve yaşayacak kuşaklor. Atotürkcülügun ve devrımlerın her zaman ve her yerdekl uygulamalarını blllmsel olarak oğrenmek zorunluluğundadırlar. Ornekler verelim; 1946'da cok partıü rejime geçlş, ıCum hurlyet benim karakterimdlr» dıyen Ataturk'un blr emellnin gerçekleşmesidlr. öğroncıler, bunu blhmsel olarak Turk Dev rlm Tarihi kltabında okumalıdır. Özetle ^938'den sonrakl dönemln de Içinde oiması gereken Türk Devrim Tarihi kıtabının önümüzdekl yıl; 100. Doğum Yılında billm adamlorının ve Atatürkcülerin (Sayın Kongar'ın deyımi ile Atatürkologların) 1981 yılı iclnde yazdıklan kltap v« yazıiar blr komısyon to afından ınceiene rek bılımsel Ataturkcülüğu Içeren bır bolüm Türk Devrim Tarihl'ne ekienmelidlr. Yukarıdakl gorüşümü ylnellyorum Kıtapton 1938'den flonrakl dönem cıkarılmamah, ak sıne her yıl veya blrkaç yılda bır kltaba Atatürkcülük ve Devrlmcillk uygulamaları eklenmelidir. H. Avnl GEBEŞ Bttflktcş Birlncl Noterl onlp Erzunım'da, Taüp Istanbut'ckı AldOrOkJÜ. Ikl kardeş... Gıden gıttl. Yazıiar, şnner, kltapiar. gozyaşlan... 61dan glttl 16 kasım 1979. Günlerden cuma. Ahmet Rasım Ortackulunun sabahcı oğrencl ve öğretmenlerl evlerln» dönüyorlar. Taiıp öztürk de okuldan cıkmış, yurüyor Gençten bırl, uzun boylu, kumral. sivrl ceneü, kurk yokalı montgomerl gıylnmlş bir klşl yaklaşıyor.. Soruyor cÖğretmen mlsiniz? Evet. Talip öztürk siz mlslnlz? E»et.» Bır adım ötede duruyor Tallp bakıyor, bekllyor Bır tabonca çekıyor o genç Blr el cneş. Sonra yere yıkılan Talıp'in üstüne blrkaç kurşun daha. Sonra uç klşınln bekledığl arabaya koşmak 'Görev tamom' dlye oradan kaçıp gıtmek... Blr derglde resımlerlni seyredlyorum: 1977'do kardeşl Canlp'le Annesl ve eşiyle, çocuklaıiyle Kücuk oğlunu severken... Sonra da üstü aciK tabutunda yatarken... Yuzlerce çeleng n yer cldığı cenaze torenl... iki yıl gectl Işte iki yıl geçtl. Talıp'ln katlilen yakalanmış değil. Sayısız clnayet gıbl bu korkuno olay da aydınlatılmış değıl. Tutengii'ln, Kaftancıoğlu'nun, Doktor Savlnç'ln, Cevat Yurdakul'un, Bedrettin Cömert'in. Savcı Öz'ün, Doğanay'ın. Erdoğcn'ın, daha nlce nlc» aydın kışln'n neden öldurüldükleri, hangl amacla kıyıldık'an anlaşılmış, katlller ve onlan auca Iteletyenler belirlenmış değıl... C Öğretmenlerin cilesi Istonbul koca blr kent. Elbet o kadar da sorunları var. Var da, boğazı ıklye bolerek dengelemeye colışmış az cok. Doğal olarak çalışanlann kendın* özgü sorunları farklılık gösterir. Blr açıdon bakıldığında, bu lldekl oğretmenıerin 8ağlık sorunu yürekisr acmıdır. Geçmlş yıllarda bölge doktorları gereklı gordüğü has taiarını en yakın devist hastanelerlne sevkederlardl Hat ta doğrudan okul müdürleri de... cöğretmenler bundan böyle öğretmen hastanelerinden bcşka yere sevkedllmeyecekı d:ye b,r emır gelmış üst makamlardan. Tam teşekküllu oğ retrr.en hastanelerı de bir tane. Valldebağı... Orada ise cilt, göz glbi bölümlerin doktorları yok. Dlyellm, Kartal'dan blr öğret men oiltten rahatsız. Okul Sultanahmet'tekl dlşponser Müdürü Hkoğretlme, uköğretım de bır r.lem. Clldlyeol ancak bolge doktorluğuna. o da, Va üc gün öğleden sonra gelllıdebağı'nda cilt doktoru olma yor. Göz doktoru günde en dığından yakındcki Numune çok ylrml (20) hasta kabul Hastaneeine değil de, Sultan ed'yor Hem de önceden gün chmet'tekl dlspansere sevke almak koşuluyla. dıyor, Blr çarşamba gunö göx IBokırköy'den tam teşekküllu çln bu dlspansere gittım Acıklı bir görünum. Sabahın kö ründe sıraya glrmiş öğretmen ler. Çlft sıra biçlmlndek! kuyruk bodruma dek uzanıyor. Yaşlılar, kucağı bebekll kadın lar saatlarca ayakta bekllyorlor. Coğu da, numara alıp muayene olamadan küskun, ktrgın, hastalığına hostalık ka tarok donüp gldlyorlar. Kendlnl bllmez blr hemşire de azar Uygar ülkelerin ANA ve ilİBOkuUannda baslatüan, Onlversıtelenn son sınıflanna dek oiutulan TtYATRO larcasına bcğırıp çcğırıyor öâ Derslenna, bızun Otvullanmızria da başlandıgıoı acaba retmenlere. Tam anlamıyla Os DO »iTTiftn goreceğiz? manlı tlpl blr aymazlıktır glYüreklen TIYATBO ve SAHNE aşkıyla dolu olan dlyor. gençlerunızın san'at yanşmalannı acaba hangi yularda izleyebıiecegiz? Yozık!.. öâretmenlere bu Auiannuzın, ata binmek, copcırit atmak, îraiimn. (cadar kıyılmamaiı, onurlarıyJnlıç kuüanmas gıbı spor gosterilennl duyup ve okurla bu denll oynanmamalı. ktaı kıvanç duyuyoruz da, geçmiş sanatçüanaıızm TÎYATEO sahnelennae, trajedı, komedi ve ortaoyunlannöğretmenlerl lclne duştukda gosterdikleri besanlan okuyup, duyarken kıvanç duylerl İç ezik'ikten kurtarmazmuyor muyuz? sak, çözumü pek de zor olmoBugün, çeşıtli spor d&lianna gösteıllen üglnln r e yan sağlık sorunlarını alablltutkunun ONDA BİRI'nl, güzel sanatlarm en büyuk KOdlğlne yokuşa sürereek, paroLTJ olan tiyatroy» ve öbür sanatlara neden gösteremiyoruzV sal vörden en alt duzeyde tuBaza bağnazlAT ve sönattan ftni^rn^aifir çünp: ttMenıtarsak, hangi vlcdanla dört leketin her işi bıtü de, 1? nyatroculuğa mı kaldı?» dıyedortiük görev Isteriz? bılırler!. Bu gıbüere en etkJı yanıö ve dersl gene TÎYATEO'nun vereceğinden kuşkumuz yoktur. Mehmet KUT İiencLhğin ve güzeı sanatın baSnazlan ber üliede Yakacık Ortcokulu bulunur. Türkçe öğrelmenl Bu çok yeteneldi Dlus'un gençleri içtn, hıçbir apor ve sanat dalı zor değildlr. Yeter kı, yol gösteren ve ellennden tutanlar olsunl. MERTER'DEKİ Ellennde her türlü olanak bulundugu halde, HaHc Egfcm Merkezlerlnm ve Kültür MüdOrlüklertato TîYATBO'ya neden efümedJklerl de ayn bir sorunduri.. ÇAMUR DERYASI Tabii bütün sanat dallanna da eğümedlklerinl «bylemeliyıa Bakırköy Merter sltesindekl Vücudun felsefesi spordur! diyenler, kafalann spoüst yaya gecldinın her Ikl taru da fplseie ve sanattır! nlçin dlyemezler? Güzel sanatlara sevgısl ve dçısı çok yakm olan TJlu rafı adeta çamur deryası. DuATA'mızm bu 100 yılında ılgili bakanlıklann bu büraklara gltmek Içln çamur Iytib sanata özlenen ilglyı göstereceklerini sanıyoruz çlnden geçmek zorunda kalıBinlerce sanatsever gibi, umutla beklıyoruz! yoruz. Karayolları buraya Ikl kamyon çakıltaşı dökemez Cahlt ALBAYRAK ml? MERTER SAKİNLERİ blr hastaneye gltmek Isteyen öğretmen, yuKandakl «hlyerarşik» yazışmay! tomamladıktan sonra, Çamlıca eteklerındekl Valıdebağı'na sevkedllıyor. Böy lec« isianbul'un blr ucundan öteklne koşturuluyor öğretmen hasta hasta.. TKK DOSYASI ÜZERİNE «Tanm Kredl Kooperatlfle't Dosycsı» haberlmiz üzerino çok sayıda olumlu ve olumsuz telgrcflar aidık. Bu telgraflar çöyle: • Tanm Kredl Kooperatlfleri Genel Müdürlüğüne ve yet kllllerlne haksız yerd» İ8notiarda bulundugunuzu 8 ve 9 kasım 1981 tarlhll gozetenlzde üzülerek okuduk. Olayı düzeltmedlğlnte takdlrde gazetenlz kırsal ve Tanm Kredl Kooperatlf!»rl topluluğunda puan kaybedecektlr. 11 Doğu Vüayetl adına Malatya Koopiş Şube Başkonı Abdulloh Dovell. • Yayınınızı şukranla Izllyoruz Gazetenlze olan güvenlmlz artmıştır. Kutlanz. All Aslantaş, TKK Ankara Bölg» Birllğl Yonetlm Kurulu Baskanı. • TKK dosyasını iiglyle izliyoruz. Gerçeklerl dile getıren yayınlarınız ıcln şubem adına teşekkür ederim. Koop • lf Kars Şubesl 3aşkcnı. • TKK ve yetkllllerl hakkında asılsız Isnatlarmız keslmlmlzde gazetenlz hokkındakl düşüncelenmlzl menfııea tlrmıştlr. Derhal düzeîtln. Osman Bayrak ve Türker Mavuş, Koopiş Ankara Şu besl Merkez delegeleri. • TKK dosyasını ilglyle Izllyoruz. Yayınınızdan dolayı teşekkür eder, saygılar suncrız. Koopiş Izuılr Şubesl Başkanı. • Sa/ın gazetenlzde üç gundür yayınlanan TKK dcs/asını büyuk blr sevlncle kor şıladık. Gercekleri d !e getlren yayınlcrınızdan dolayı kutlar, saygılar sunarım. Yetkin Aroz, Koopiş Sendikotı Genel Sskreteri. (Cumhuriyet 16 KASIM 1931 Ixak ve Cemiyeti Akvam Cenevre 15 (a.a.) Mandalar komısyonu üç gün devam eden glzli celselerlnde Irak fevkalade komiserl ve Mandalar ko mlsyonunda ingllız başmurahhaaı Slr Francls Humphey8'ın Irak hakkın dakl roporunu tetkik etmıştlr. Komtsyona verllen tzahatta Irak hükümetinın muhteilf sahalardaki me«alsınden ve beynelmllel mukavelelere Iştırak ettlğınden bahsedılmektedır. Inglliz murahhosı Irak'ın kendlnl ıdare edebılecek bır vazlyette olduğunu, bütün komşu hükümetlerle dostane münasebetta bulunduğunu, biihassa Kral Faysal'ın Ankara seyahatl Türk Irak dostluğunu daha samimi blr sahaya sevkettlğlnl blldlr mış ve lrak'ın dığer serbest mılletler gıbl Cemiyeti Akvama kabulunü istemiştır. Komısyon. ing.lız murahhasınaan bazı noktalar hakKinda ızahat aldık tan 8onra ingıllz Irak anlaşTiasını tetkıke başlamış ve bılhassa anlaşmanın lrak'ın toprak bütunluğü ve guvenlığı, mall vazıyetı ve Basra iımanının geleceğı mesele'erl üzerınde fozlaca meşgul olmuştur. Komısyon mütalaasını bır rapo'la Cemiyeti Akvam m8Cİısıne göndsrecek ve Irak'ın Csmıyetl Akvama gırmesınde bır mahzur kalmadığ'nı bıldırecektir. Blr toplurr.da suç Işleyenler, yasalara karş, çıkanlar yaKalanmazsa, cezalandırılmazsa, o toplumda karanlık, korku. kanlı olayların dehşetl günden güns yaygınlaşır, Türkiye'nın 12 Eylül öncesmdekl durumu n«pimizın beüegınde daha... 12 Eylül scnrasının sıkı soruşturmaları, araştırmaları; gerçek sucluları hangl eğıMmde. tutumda olursa olsunlar ortcjya çıkarmaktakl kararlnığı elbettekl olumlu sonuçlar verecek v* tum katlller cezalcrını gorecekleraır. is'om Halıfesl All Bln Ebu Tallp. «ölür kiml Insan İşiedığ! Öîümsüz kalır Yaşar klml ln«an Yaşjyor demezsın Oluden ayırt edemezsin» domlş. Öyle olenler var kl, her gun vanı başımızda sankll Onlar'a kcnuşuyor, dertleşıyoruz durmadan... Yolumuzu ayd'nlatıyorlar, bıze güç ve dırenc verlyortar. Kendımden bılıyorviTi. dostum Tütengll, nice yaşayan klşllerden dtıha canlı benım Içln. Aylardır görmedığlm, konuşmaoığım kımseler var, ama aramak gelmlyor Içimden. Karşılcşırsam uç beş sozcük konuşmak bll» zoriaşıyor kıml zaman... Oysa Tütengıl gibl yaşamaan kopmuş olanlar, oyle soyılcnlar. her zaman yanımda, karşımda, Içımce... Kıtaplarlyle, yazılarlyle, anılarlylo, baiıeğ'indekı goruntülerıyle... A" Saraccğlu'nun cSen Hiç Oğul Emzlrdln ml Kör Kurşun?» adl' kltabını yenlden okudum. 23 aralık 1877 satohı blı otoous duragında ölaürülen yirmlblr yaşındakl Mcstcfa'sının anısına duzenledlğl, yayıniadığı blr Ktap bu «B;r babonın yoşamının baharında yltlrdiğl oglunu yazması. Evrensel denllen acı bu olsa gerek» dıye boşicmıç cYalın bir öyku» bu, dedığl gibl. Gencecık va<,za yoşamdan koparılan gencierlmlzden bırl. Nlce nıce ser|Ç insanlarımızdan blr teki... Gel de Server rannlı'ri anma, şu dızelerlnl yenldsn okuma: «Ve Içt» şuradc dosj wo düşman herkese Hon ederim kl ayokia, ımı bir savaşta kaybettitn yina blr •avaşta kozanacagım .» Ve Edıp Cansever'ln dizelerl: «Ölu mü dsnr O.u mü denir şlmdi onlara...» Ölmek, yok olmoktır, ama yaşarsa anlları, yaşarsa bıldlrlleri, yaşarsa ozlom erı yaşarso sevdıkleri, çızdlkleri yoida yüruyerek yasarsa, olmezler onlar, ölü sayılmazlar... Bugun 16 kasım, öğretmen Tallp Öztörk'ün öldüröldüğü gün... Hcngi gün yok kl blr şehldln, bir güzel ır.sanı 1 oluT.unün, ya da ölüm kadar buyük nice ocılann /er aımadığı . «Hep.'miz Talip'ızs dıye yazmıştı genç ozan voçar Mırac Talıp'i8r. Tütengıl'ler. öz'ler. Erdolan'lar Corrert'ler o bütun kurbGnlar, katıllerl daha oezalandınlmamış şehltler, hepsl hepsl yaşıyor aramızda, icmızde, yanı başımızda... Sanat yanşrnalan neden yapılma•z? Cumhuriyet SaJdM: Cumhuriyet Matbaacılıi ve GazetecUik TJLŞ. adına NADlR NAT)t Genel Yayın Mudurü HASAN CEJL\L Muessese Müdurü „. EMİlsE LSAKLIGIL Yaa îşlert Mudurü OKAY ÜÖNEN^IN Basan ve Tayan: Cumhunyet MatbaacılıK ve Gazetecıük T ^ Ş. Cağaloglu Türkocağı Cad 3941 Posta Kutusu: 246 İSTANBUL Tel: 80 97 03 BÜROLAR: • ANKARA: Konur Sokak 24'4 YENIfcEHIR Tel.: 17 58 25 17 sü 6ö, Idare: 18 33 35 • İZMÎR: Halıt Zıya Bulvan No : 65 Kat 3. Tel.: 25 47 09 13 12 30 • ADANA: Atatürk Cadaesı Türk Hava Kurumu Iş Hanı, Kat: 2, N o : 13, Tel. • 14 550 19 731 tmsak 6 06 Gfinef 7 46 T A K V î M 16 KASIM 148] öğle îldndj 12 58 15 34 Akşara 17 50 îatsı 19.25