Katalog

(2) Cumhuriyet EVRİMLER, daha öncekl torlhsel, toplumsal ve ekonomrk gelışım ve bınkımler sonundakı patlamaların ürünüdur Bu nedenle devrlme sahne olan ulkenln tarıhl, özellıkle yakm tarıhi, bılınmeden o devrımi onlamaya ve bütun kapsamıyla değerlendırmeye olanak voktur Ornegın 1789 Fransız Bur|uva Devriml Fransa'dakl krallık, feodallık ve kılıse üclüsunün hegemonya ve somürusü ryice bilınmeden anlaşılamaz Bu devrlm n ozgurlük tüzegenlık (adalet) eşıtlık kardeşlıks parolasının nedenl ve kaynagi da bllınenez. Rjsya'n n genış feodal yapısı oradakl Işçt hareketleri ve Rus Carlıgı'nın baskıcı ışkenceci tarlhlnı bilmeden ve burfuva devrimının getırdığl örgürluk /asa karşısında eşlt'ık llkelerlnln de e<onomık ogeyı gormezlıkten gelen yuzeysel u/gu'amasının tODluma mutluluk getırmed ğını ve toplumsal ısteklerı karsılamaya yetmediğını dennlemes ne gormeden, 1917 Sovyet Devrlmi anloşılomaz Cünkü böyuk devrlmlerl yopan, fllan kurom, ya da falan gozüpek devrımci lıder değll, toplum gereksınmelerlnın Itlcl gucudür Kuram ve liderlen yaratan da bu ıtıcı güctür Türk Devnmı'nde de durum başka türiü değıldır Osmanlı topiumunun ıc yapısını, hele son Ikı yüz yıllık tar hlnl, kapıîülasyonların ne demek o'duğunu Osmanlı Devleti'nln endüstrl yanşına katıiamamasının nedenlerını ve Tanzimat'tan hemen önce yapılan Londra Anlaşmcsıyla Bctı empervalızrr inın acık pazan durumuna gelmesınl iyıce bilmeden «jlkenın her vönden tam baqımsızlıöı» ılkes ne dayanan Türk devrmınl butün kopsam ve yücelığlyle onlayıp de0erlendlrmeye olanak yoktur Bu kısa ocıklama gösteriyor kl bDvük devrimlerle tarıh arasında COK sıkı blr lllşkl dahası. bir nedensellık (Arapcosı »lllıyetj) bağlontısı vardır. 'OLAYLAR ve GORGŞLER 25 OCAK 1981 D Devrim ve Tarih Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU mut Esai Bozkurt, 3) Türkıye'nın yeni ekonomık çıgırı ve u usal ekonomısı boljmunu eskı Ikfısat ve Dısışlerı Bakanlarmdan Kastamonu Mılletvekılı Yusuf Kemal Tengirşenk, 4) Dünyadakl sıyasol partıler ve bunlann yanında Cumhuriyet HalK Par'ısı'nın doğuşu ve ılkelerı konusunu da bu Partı nın genel sekreten Recep Peker an'atocaklardı Buniar akademık karı^erden yetışme değıl, sıyasal kadrodan gelme profesorlerdı Okuttukları dort bolumun kaynaşmasmdan «Türkıye Cumhuriyetl Re|lmı» yani Kemalızmın ıdeoloıısı oiuşacaktı Bö/lece yüksek öğrenım kurumlarını bıtırmekte olan unıversıte son sınıf oğrencilen yaşama a'ılırken Kemalızm ıdeoloıısını benımsemlş ve hargı meslekten olursa oisunlar Turkıye'de bu ıdeoloılyı kend yoresme yayacak oiguniuğa erışmiş olacaklardı masmdan sonra Docent ömer Lutfu Barfcan), 4) Hı'z' Veldet Vel deaeoglj Her hafta Devr m Tanhı dere saaılerınde bütun fakültelerin son sınıf oğrencıierı buyük konferans salonunda bır arayo geiir ve Devrlm Tanhı derslerl orada verıürdı öğrencılerın derslere devamı zorunlu ıdı (Şımdı duyuyoruz kı, Ankara da kımı fakulte ve akademılerds bazı profesorler öğrencılerının özel yabancı dll kurlarına devam eîmelerı gıbı bazı nedenlerle onları Devrım Tanhı dersıne devam zorunluğundan bağışık tutuyorlarmış Bunun ne dereceve kadar doğru o'duğunu araştırmak, eğer doğruysa, gereken önlemlerı almak o öflretım kurumlannın yöneticılerıne duşer] Yardımcı dcçent'erm görevl derslerde b j lunmak, yıl sonunda sınav kâğıtlarını okuyup değerlendırmek ve sonucları bağlı oldugu profesöre bıldlrmekti. Türk Devrim Tarlhl'nln öğretlm yönteml bir kac yıl sonra değışti Sıyasal klmllkll profesörler ayrıldı ve d9rsler her fakültenın kendı öğrenlm yapısına alınorak akademik karıyerden yetışmlş profesörlerce okutulmaya boşladı. örneğın ben Istanbul Hukuk Fokültesi'ndekl öğrstım üyelığı gorevımln yanında aynı ünlversltenin Tıp ve Eczacı Fakültslennde ek görev olarak tam 22 vıl Devnm Tanhı profesorlüğü yaptım Bu gorevıml yerine getlnrken ıkı amac güderdım 1) Blrlncl omactm, blllmsel klşliık sahlbl fiflrencl yetlstlrmektl Bunun anlamı şudur Blr fakültenln son sınıf ögrenclsi lıberal kapıtollrm, komunlzm ve faşlzm de iclnds olmak Dzere butun re|lmlerin styasal ve ekonomlk doktrlnlerinl ana clzalleriyle öörenmeü, bunlan karşılastınp sonjclaro uloçocok blr bllgl dafiarcıflı edlnmelldlr Cünkü bunların hepslnl bllme? ve sodîce b/r tskfne soofonıp kalırsa ya at gözlüğü takmıs fllbl tek doğrultuda glden kaskatı blr kafaya sahlp olur ya da Ozerıne hangl mührü basarsan onu kabul etmeye elve rt«n, bolmumu kofah bir kışlllk taşır «Bu da eonucta aynı kapıya cıkar» demeyinız Balmumu kafalı kışılerde sağlam ve da/anıklı düşünco oluşmadığından, ulke işlsrınde boylelerıni kandırmok koloy olur. Yonındon en son k m c'korsa onu haklı bulur bunlar. 2) Ikıncl amacım, Kemalizmin 1924 Anayasasına gırmış olan altı ılkesinın ülkemlzln kalkınmasındakl onemını anlotmaktı Bjnu tyl anlatabılmek ıçın konuya esKı Kapıtülasyonlar'dan, Osmanlı Imparatorluğu'na son bırkac yuzyı'dan berl L'ygulanan somurü yontemlerlnden, özellıkie Tanzmat'tan sonraki dış borclanmala rın getırdığl Duyunu Umumıye yonetımınden girer, Anayosa'dakı Kemalızm ıl alerınin, yanl Cumhuriyetcllık mıtlıyetcıliK, layıklık, halkcılık. devletcmk ve devrımcılıgın bır yandan Turkıya'yı yeni bır somuru duzenınden uzak ve dışa korşı tam bağımsız tutacak, öteyandan da komünızm fasızm gıbı blze yabancı ve bağımsızlığımız lcın tehlıkelı ıdeoloıılerdan koruyacak ı'keler olduğunu anlatmaya cclısırdım Hepsl de Kerral zm'ın yapı tas'onndan olan miüiyetcıliğ n cıne fasizm halkcılık ve devletcmk ilkelennm sınırları lcme de komunlzm sızablllrdl. Oysa yukarıki oltı ilke bi' bütündü ve utksmlz ancak bu bütünluğün korjnması ve dısardan gelecek sızmalarla bu llkelerln yozlaştırıimamosı ıle yükselebıllrdı Ne vazık kl aydınlarımız ve AtatOrkten sonra gelen polıtikacılarımız. ya tarlh bilmedlklerınden ya da torıhsel olay vs gerceklerl Atatürk gıbı dsğerlend remedıklerlnden, önümüzde bızi bekfeyerı tehl/key/ sezemedıler cDar bogaz» dıys nıteledığımız bugunlere geldık ve yeniden borc batağıno battık Aydın blr vatandas olarak bızım yıllar yılı bu sütunlarda «tam bagımsızlık» dıye cırpınmamızın nedenl toudur Devlet lerarası ekonomik llişkılerde her devlet eslt koşullarla borclonabılır Bu ba^ımsıztığı zedelemez Ama kendısine «Şu Orflnün tonmım yap, şununklrtl yapma; peranın değerfnl »öy(e sapta; ekonomlnl söyte oyario; »u ürünlerl Batı'ya satamazsın; sllah endüstrlsl kurum ve fabrfkatannı kapot, sana sllahı biz veraceğlz» glW dlrekirf verilebllen blr ülkeye ctam bagrmsıl Olkeı denemez, Bu nedsnle benoe torlh bllglslnln ve ozeillkle blllmsel yöntem ve clddl blr dlslplln lc'nde okutulacak Türk Devrlm Tarihl derslnln öneml co< buyuktur B J konuya yenlden geleceğlm. Çam Devirmek... ERCUMAN gazetesınde «Rapor» köşeslnde Türklye1de uygulanan ekonoml polltıkasi icın şu satırlar ya/ınlandı «12 Eylul sonrası devralınan ekonomlnın sembolu Turgut Özol'dır Bugünku statusunu, yetkı ve sorumluiuk doruğuna tırmanışını bıleğının kafasının hokkıyla yılkırın tecrubelerinden süzulerek kazanmış'ır. İsinl bütun aynntılarıyla bıimektedır, onun yeteneğini Ic ve dış ekonomı cevrelerl de oğrenmek ve teslım etmek zamanını bulmuşkırdır. Ve verlmll olduğunu, başardığını rakamlar ortaya koymaktadır Ihracat hedefl yakalanmış, hatta aşı'mıştır Fiot ortışlarmın enflasyonun beli kırılmış bulunmflktadır Onumüzdekı yıl icın ongorülen enflasyon oranı sadece yuzde 4O'tır. Üretim arttmaktadır ( ) Ve butun bunlann ardında 24 Ocak kararlan bulunmaktadır O kararların rokamlarla sergılenen basarısının blr tesaduften Iboret olmodığını, şuurlu, deneylere ve teorıye dayanan blr uygukıma karşrsındo bulunduğumuzu bellrtme'Jylz Nltekım 24 Ocok kararlorının aynı, 1976'don berl Arlantln'de uygulanmoktadır Tıpkı Turgut Özal g'bi t^k baçına sorumlri ığu sırtıno alıp oöturen Jose Alfredo Martlnez de Hoz tarofındon 5 yıldır uygulanmolr»adır önc» sıyasl Istfkrar sağlanmıstır Sonra Jose Alfredo Mortlnez Ekonoml Bakanı olarak tek basına sorumlu ve ye'klll olarak ekonomtyl sırtlamıştır Sonuclar şöyle + Enflasyonu yüzde 9?0 ne devrolmıstır Şimdl enflosyon yüıde 100'ü belkl asobnecektlr. • Moden ve petrol ara«tırmoyı, cfllıstırmayı yabancı sermaveye acmıstır, simdl bırokınız dış ödemeler acığını, ü'keye dövlz yocimoktodır. + Banka folz oronlannı serb«»st bırakmıştır, ta«amıf yüıde 30 artmış bulunuyor + Tohıl Oretlml yö«»e 160 vukse'mistir k Zarar eden bütün kamu Iktisodl te">ebbüsleri özel sektore devredilmjştlr Şimdl hepsl kar ediyor, devlete vergl ödüyor, hatta Ihracat yapıyorı T ••• *•• Atatürk, boşta saydığım gerceklert ve bu boğlantıyı cok lyl blldlgl icm. yetışmekte olan yeni kuşaklara Kemalist devrımın bılincınl aşılamak amocıyla 1935 yılında Unîversıte programlorına «Devrlm Torihiı derslerlnl koydurdu ve güvendığı kışılerl bu dersl okutmakta görevlendırdı 1) Sıyasal tar h bolümünü Cumnurbaskanlığı Genel Sekreterl Yusııf Hlkmet Boyur; 2) Dünya de/pmlerıyle Turk Devrımı'nı karşılaştınp Devrlmler Tanhı ıcmde Türk Devrimınin yerını ve durumunu saptarrta bölümünu Adalet Bakanı Moh Görülüyor kl 1935 lerde Turk Devrlm Tarihl derslerl ideolo|lk, styasal ve toplumsal nltellkteydı, bu nedenle de bu dersler Hukuk Fakultelennde ve o tarıhte Mülkıye MeKtebı denılen Siyasal Bı!gıler Fakultesınae pek o kadar yadıroanmazken, Yüksek Muhendıs Mektebı'nde (Teknık Onıversıte). Harp Akademısı nde Tıp Fakültesı'nde, o zaman henuz bırer yüksek okul statüsünde olan Zıraat, Dışcı ve Eczacı Fakültelerı'nde yadırganıyordu Edebıyot Fakültesı nln tarıh bölümlerınde vadırganmaması gerekırken oralardo da kendl bılimsel yapılarına yabancı sayılıyordu. Bunlon cck yokındon blllyonrz; cünkO istanbul ve Ankara'dakl (o tarlhte başka yerae yoktu) bütün yOksek öflrenim kurumlannın son sınıflarına toplu olarak ders veren yukarıdo adlar nı saydıgım slyasal klmllkll dört profesör den her blrlne akodemık karlyerde yetlsmlş blr docent yardımcılık edıyordu Bunlar yukarıdo numaralodığım sıraya göre 1) Docent Enver Zlya Karal, İ) Docent Yavur Abodan, 3) Docent Ruchon Nacl (onun kısa blr sOre geçlnce ayrıl CVST OKTAY AKBAL Yarın Diye Bir Şey Vardır BİLİM DÜNYASI Vehbi BELGİL GÖKTEKİ ATEŞ ski Coğ dlnlerlnln akla an yatkın olanları güneşl Tan rı sayanlarıdır Insanoğlu, butun nımetlerın ve gece, kış, kuraklık . gıbf kotulüklenn gunesten eeldiğıni daha o zaman anlamışlardır. Yunan soylenbilim (mltoloıısıne) gore baş Tann Zeus, Insanların atesı oğ renmelerinl Istememıçtlr. Bu yüzden bunlar, Adem ile Havva'nın csnnettekı yaşamları gıbl kötülükİ9rden, hastalıklardon ve geclm Içln calışmadan uzak olarak mutlu blr âmur Sur mekte ıdıler Fakat bu orada Prometeus (llk ftğrenen demektln odlı blnsi guneşten ateşl calarak Insanlara oğretir Zeus buna cok kızar, kendısınl cezalandırmaya karar vsrer9k Kafkos Dağının tepesıne zlnclrler Emir verdifll bir akboba da her gün gelıp Prometenin karaciğerlni gagalavarak yer. Ciger ölümsüz olduğundan yenlden biter, akbaba vlne yer, Işksnce boyls sürüp glder Baş ka blr onlotışc'ıgöre, Zeus, hıncını. ates ve demircllik tanrısıno (Hephaestus'a) topraktan blr kadin varatması icin emir vererek alır Pandora (her seyt veren anlamına) adındokı bu ka dına. ateş ve demircllik Tanrısı HsphoestJS insan sesl; Afrodit güzelllk. cekicillk Tanrıların emlrlerlnl tasımo Tanrısı Hermes erkek tavloma ve yaltaklık öğretir Ellnde blr kutu da bulunon Pandora, Zeus un emrlyle. Prometeus'un kardeş' Epimet9us'u kandırır onun karısı olur Pandora blr gun ellnd3kl bir kutuyu acar Bunun IClnden kötülükler hastalıklar, yosam lcln çalısmo zorunu çıkarak dünyaya vayılır Kutuda umut da vardır Fakat onun do dısan cıkacoflı sırada Pandora kutuyu kapatır. Kötülükler, hastalıklar calışma dışarda, umut lcerde kalır, bövlece, Zeus hıncını alır ve Insanlor Icln acılı dönem başlar. Yasak «O defter kopanmait» dlye yozıyor eağci blr goz«tenln köşe yazorı Hangı defter'' 12 Eylül oncesınde davalar ocılmış yozılar yozılmış, karşılıklı gözdağları verilmiş. herkes herkese catmış' Şlmdi yeni doneme gırdlğlmize göre bu tur kavgolar sona ermeliymiş! tMadem 12 Eylül oldu kapanmalı artık o defter > Ben hıc bır zoman kavgacı bir yazar olmadım Kavgayı hıc ml hıc sevmediğımden. Konuşarak, tartışarak sorunlan cozümlemek yanlısıyım Ama zaman zaman kavgaya karışmak zorunda da koldım Atatürk'e ve devrimine ılerlcf atılımiara. caâdaçlaşmaya karşı cıkanların on yargılı saldırılarına gereken yanıtı vermek bır görev oluyordu Ataturk Devrlmlnln Inanclı blr erl olarak karşıdevrımcl gırışımlare, boşkaldırılara. Türkıye'vl cağdış PO ıtmeye kalkısanlara karşı her zaman kovga verılecektir bundan kacınmak olanaksızdır «Bans» ıstıyorlarmış' Kavga donemi çecmıs O detterı kaDatmalıymısızl Pekı hangı defterl acacağız? Onlann ıstedığı defterı! Ne mi yazılı o defterde'' Ataturk culugü vuzde yuz ters bır cızgiye cekmek Atatürk devrimıni sağcıların acsından yorumlamak. anlamlandırmak ilerde kurulacağı bıldırllen «demokratikı yosamaa yıne tek vanlı, tek goruslü blr düzen kurulmasından vona olmak yıllardır en kanlı islere bulaşmıs bır tokım cırkın poiiTikacılora ses cıkarmomak öte yandarı bu'ün suc'orı Batı demokrasiıerindekl sosyal ve sıvasal hckicırı ıstemış ve savunmuş polltıkacılon, sendıkoo'on vazarları du^unürleri suclamak .. O zaman «banş» ıcınde ya$ayacağız bu tur aşırı sağcı k şllerle!. Bnyie bır boyun eğmışiık Sevr Barı$ını anımsatıyor banc' Blr bayan yazarcık vor Son on bes yıl lclnde bOyuk paralar kazanmış blr eski gazete muhabırinin eşi.. Çırrdı o eskı muhobır zengın ve etkili blr Iş odomı... B r gazeteyi ele geçırme becerısmı göstermıs Bunun yanı src bır cok < yen de kurmuş Bu bayan da böyle b r ş gazete patronuyla evlendlkten sonra blrdenblre "köşe yazarı oiuvermış Kendım bır ceşit 'Bayan Peron' sonarak Turkıye n'n yönetlmınde etkı ve söz sahıbt Olmak he^es nda Patron eşı olana dek, blr kez bile düşunrre»i a b itıek cnlamak ıstemedıfll sıyasal, toplumsal, yazınsaı ne Kadar sorun, ne kadar konu varsa nepsme bir bır ei atıyor Gerek rse TV onune bile cıkarak ulusa ders vermeye kalkışıyor Bu bayanın son zamanlardo yayınlanan voz la'i bunTlıma duşmüş blr kışınln tutarsızlığını yansıtıyor Gecen gun de TDK'nun gecen yılkl şllr odjiunu kazanmış genc bır ozana soldırdı Benim d8 üyesı bulundugum Secıcı Kurulu suclomaya kalkıştı Örnek oıarak oîfiıâı şıırler ozanm ödüı kazanan kltabmda büiunmamaktod r Kafaları korıştırarok haklı cıkmak, bu tur buna ımlı kışılerın her zaman boşvurduğu bir yoldur. Bu bayan yazarciK, Kenter'le Güngör'u savunuyor. Torobyo toplantısına katıtan bu ıkı sonatcıyı «tehdıtı ettğ"rı sövlü/or «Bugunun bır de yarını var» sözu blr korkutma/mışi Oysa bu sozüm o sanatcılu'ia, yanlış blr 1 8 yaotıkiar'nı ge^lcı bır toplontıyo katıldıktan sonra Atoturk devnmnden fO^ıo Insan'arm yüzune nasıl bakacaklarını anımsa'moktan ote bır şey değıldı Ama «yarın» korkusu ıcierıne 9mmış kışiler bu bunalım ıcmdekı patron eş' gıb' «varın»dan urkerler Yannkı kuşaklara hssap veremeyeceklerını bildıkierı ıcın Kent Oyunculan o uvoncı cumleme bır sıyasal anlam vermeye kalkışmışlardı Bu bnvart yazarcık ıse «bugunienn elbet yarınlan olocak» dıve bentm sö7umü onavhvor ama bu kez gercek b'r gözr'colı vermeve heveslenerek b'tıriyor yazısını: «Arro o vorm ar sızin oimayacakt Yannior kımln oiacaktır orasını bHemem Amo InondıŞırr aöveno <jlm hlr kesml'k varsa Türkıye nln vannlarımrt Atatu'k On cnıŞdasiasma uygarloşma aydınlanrra, uyanmadan ^ano vani Atatürk devrlmlnden yana kusaklann oidudjudur Özel hesapiar ardında koşan, cofim dışmdo «Atofürk öncesl» Müforeke Isfonbul'unda yoşodığını sonan bızler de «gei barışa'ım» dıyerek kendı ger ncı cağiısı reDhelerıno cekmeve calısanla ın yarının llerici caarfos qercek anlamlyla Ataturkcü Türkiye'sınde yer!en E meyvoyı yedlfll lcln cezalande nlon Adem Ile Havva soylencoBlnl anımsatcn bu masolda. Pandora, uygarlığın güzelliğınl, cekicilığınf, kutudan çıkan kotulukler, hastalıklar ve calıçma Ise uygarlığın olumsuz ya^ larım slmgeler. Büyük dönemeç Insanoölu, bugOn, Tevffk Flkret'e «Prometet adlı şıirlnl yazdıran bu söylencedekf (efsanedekl) durumla karsı korsıyadır, yanl oteşl gökten yere Indırmek gıbi büyuk bır sorun\a yuzyuzsdır. Prometeus'un caldığı ateşle, İnsan, uygarlığı yarotmıştır Günümuz "nsanı Ise uygarlığı yaratma değıl sür durme cabası ıclndedır Ve bun da, Pandora nın kutusundan cıkanlar'a boğuşma pahasına da olsa, başarıya ulaşmak zorundadır Insanlık şımdi böyle blr donemece yaklaşmıştır Petrolün gunlerl soyılıdır Kimllerinın «bıtmezı dedıklerl kömur de, hızlı bır tüketım temposuna ayak uyduracak durumda dsğıtdır Kaldı ki, bunun kullanılması yepyenl teknolojılerl gerektlr mekted r Yedl kat yerln dıbınden cıkarma, havayı klrletmeyl önleme, küllerden kurtulma, ye nn altının ve üstunün halloc pa muğu gıbl atılmasını önleme... teknoloıılerl gıbi. Ruzgâr gücü ucaklarımızı, otomobıl ve otobüslerımizl, yüz bmlerce tonluk gemılerımlzl arkadan itecek durumda değıldır Su gucu bır dereceye kadur yeterlıdır Atom gucu, yıne yakıt sorununu ortaya getlrmek tedır Bugdaydan cıkarılan metanla pstrolün karışımından elde edılen «gazoholı, beslnsizlıkten her gün bınlerce kurban veren Insanlıkla alay eder gıbl bır şeydır Denızden hıdroıen cıkarıp petrol yerine kullanılsa bile ener|ı gereksınmesl o kodar buyüktür ki dünya denızleri bu gereksınmeyı kısa bır eurs lctn bile karşılcyamaz. Denizlsrln klmyasal oluşturarv lan arasındakı dengeyl bozacak olan böyle bir kullanış denlz canlılarını tumden yok etme gibl blr sokıncayı da blrllkte getirecektir. Yanl, Pandora'nın kutusundakl kötülüklere, bu yollo, blr yenlsl eklenecektlr. Büyük mnut guneşte Bu durumda. gözlerln güneşe cevrllmesinden doğal blr şey olamaz. Cünkü güneş sonsuz, kırsiz, parasız güc sağlayacak tek kaynaktır. Atmosferin uzaya dönük dış kıyısmda metrekoreye 1 5 kllovat günes enerjisl düşmektedlr. Bu. 100 mstrekareye 150 kllovat demektlr. Fokat. bunun bir kısmı atmosferse emlldlfll. blr kısmı gerlye yonsıdıflı icln yer yüzune Inen mlktan yarıya, yanı metrekarede 075 kllovata duşmektedir Böyle de olsa. bu, ylne büyük bir güctur. örneflln, troplk bölgslerinde, bulutsuz blr havada. öflle uzerl, metrekoreve blr kilovatlık blr kllovatlık blr güc düşmektedlr. Buna gore, 10 kllometrekarellk bır alana duşen gOnes gucü, ömeflln. Ingiltere'nln blr yılda ürettlfll enerjlye eşlttlr. Cöllerln toplam yüzeyl 20 mllyon kllometrekaredlr Bltkl yetlşmeyen, İnsan ve hayvanlorin barınmasına surekll elverişli olma yan bu yerlere blr yılda duşen günes gücu, dünyodo blr yılda tüketilen enerlinln 400 katıdır (Rakamlor, Gerald Foley'in, Penguın dlzısınde yayınlanan «The Energy Ouestıon Enerıl Sorunu» adlı kltobından almmıştır. s 199). ten yarartanma olanaMan son derece sınırlıdır Bu yuzdendir kl, guneş gucündsn yararlanma yolunda pek cok yayınlar, aras tırmalar, hatta buluşlar yapıldı 0ı halde, sonuc sıfıra sıfır e(de vcr sıfır dsnecek düzeydedlr. Nedeni, günesln tcambazlığodır Dunya dümdüz olsaydı ve dönmeseydl, başka blr deylşle, güneş gökyüzünün blr noktasında hep asılı kalsaydı, güneçln enerıısinı ınek sağar glbl sağmaktan kolay bır şey olmazdı Ortalama 10 saat süren gece boyunca guneş ksndınl saklar. Sabahları 611 arasında. Çfücu yovos yavas artar, 11 14 arası en yüksek noktaya ulaşır, 14'ten sonra yenlden azolmaya başlar, botışla blriikte sıfıra Iner. Kı$, özelllkle kuzey yarım kfl reslnde. güneşln Insonlora surat astıflı mevslmdlr Bu yerlerde gunes. Fikret'in Mart şlirlndekl gibl «Örter, acar bakar, yine örter sehalbl (bulutla rı) / Blr cok eurer bu rengl tereddüt, bu nazlanış» Bulutlu hava da ayn blr derttlr. Yılın yansındon fazlasında hava hep kapalı gecer. Işte bütün bu nedenlertsdlr kl, gunesten yararlanmak lcln daho pek cok calışma gerekmektedlr Bu calısmalarda amac, cuneş gücünO gece, gunduz yaz. kış bulutlu havada, bulutsuz havada, hlc kesilmeden dünyaya verecek bir yöntsm bulmaktadır Bu konuyu blr başka yazımda işleyeceğlm Kadıköy Cîvan'ndakt ORTA ve LiSE talebelerine Garantıll Ingılizce Dersl verlllr Tel: 37 24 20 Bu haftakl Yarrkı derglsl (ne raslantı") Ar|antln konusuna blr sayfa oyırmış. Yankı'yı okurken altını c'zdiğlm satırları aktarıyorum«Artantın'de 19741978 yıllarının büyuk korkusu ykM yaşanıyor. Batında düztnll olarak «kayıpı llanlan cıkiyor. İnsan haklanndon söz etmek, genellikle karşınızdaklnde bir rahatsızhk yaratıyor. Endlşe var. Dort bucuk yıl sonra nereye gelındı'' 1980 yılının llk üc ayında üretim gecen yılın llk uc ayına orcnl a tanmda yuzde 7 5, sanaylde yuzde 2 3 oranında gerılemlş bulunuyor Peso'nun değertnin yuzde 40 gıbı oşırı oranda artınfmosı «nflasyon oranmı iki honell rakamlora Indırdl. Ama bu olumsuz operasyon, Ihrocatı engelleylp Hhalatı kolavtastırdı Alım gücünün azalması sonucunda bırçok şirket kapılorını kapattı Hatta General Motors Deutz ve Citroen glbl cokuluslu şlrketler bile .. Tekstil ve elektronlk sonayıleri Için Ithal güçlüklerl var. Celık ve petroklmya sanayıl guçluk lcinde Rejlm tarafından teşvik görmesine rağmen, tarımın durumu da cok paıiak değfl. 19781980 Içln yapılan blr değerlendlrme, buğday, mısır, darı ve hatta Ar|antln'ln geleneksel Orünü olon et uretimlnde düşüş olacağmı gösteriyor. Ulkenin üretim kapasltesl ödemeler dengesinl bozuyw, Yabancı sermaye akmaya basladı, ama dış fonların yfizde 9O'ı malı cevrelere koynak oluyor Ucreller 1970'da v» 19781979 da yüzde 50 gibl korkunc bir düşus gösterdl. Sonra tekrar yuzde 20'lik blr artış kazandı Flyatlar serb«et bırakılmışken enflasyonla mucadelenln önemli şartlarından birf ucretlerl frenlemek olmuştu Orta ve düşuk gellrll halk sınrflarının hepsl, Ekonoml Bokanının uyguladıfı modele karsılor. Bu ekonomi politikasmda en cok Isct cınıfı zarar görduğu lcln sendıkalar müeadele edlyor. Th/atrodan fazfa sinemaya şlddetfe uyaulanan sansüra karşı aydınlar •ürekll makaleler yazıyorlar.» Yaaa .. Tercüman öyle yazıyor... Yankı böyle yazıyor Ben yorum yapmayacağım ama Tercöman Turgut Özal ı oveyım derken kocomon bır çam öevırmıştir Bu gazetenln yazdığına Inanmak gerekirse Sayın Ozal Türklye'de «şuurluı blclmde Arjantm modelmi u/guluycrmuş. C7S0 bu modelı ö^ai'ın bulduğunu sanıyorduk. Oldu mu şimdl?. BULMACA •OLDAN SAĞA I 1 tçlnd» bulunmuı şeylerden hlç birl bulunmaysn a Gezegenlerln en bCrfltU v« güneçe ykkınlık bakımıodan be •iDdsl. jUplter 3 Blr erkek mdı Okuo klrlşt geçen uounttaJd kertik 4 Oniçllk tskambüle oynaaan blı kumar 5 Büj'ükbaî hajvanlara venlen ortai ad Ince yapılı 6 Duman lekesi Blr toplulugu yöneten klmsa 7 Aniun Boru aesl 8 Dünya işleini dınaen ayn tutan Gcrçels 9 E^kı Türklerde seçlmle iabsşıoa geıeo başkac TOİARIDAN AŞAĞIYA : 123456789 Güneş denen Pandora Güneş, bu durumda bir Pandora güzelhğl Ile karçımızda durmaktodır. Ama bu güzellık TEŞEKKÜR Mıde kanaması nedenıyle kaJdınldıgım Taksira Hastanesınde tedavımi üzerlenne alarak benı saglıgıma kavuşturan Taksım Hastanesi Dahıhye Servisl Şefi. ve calışma arkadaşlan ~ $ CERRAHPAŞA T1P FAKÜLTESI DEKANLIĞINDAN FakOltemlz Genel Patolo|l ve Patoloıık Anatoml KQr•Osunde 1 adet Asıstonhk kodrosu münhaldır Istekhlerın yabancı dıl ımtlhanları 10 şubat 1981 salı günü saat 10 00'aa. bılım dalı Imtlhanları 17 şubat 1981 salı gunü aynı saatte Fakülte Kurulu Salonunda vapılacaktır Adayların 6 şubat 1981 cuma günü saat 17 00'ye kadar bır dılekce 4 fotoğraf ve mezun olduklan fakü teden alacakları 4 adet ders notlarını belirtir mezunlyet belgelerl ile Dekanlığa müracaatlan. (Basın: ) 538 1 EEM dllde olgunlaşma kemale gelme 2 Aml'teatnn orUsında çe; O, Rösterilerm ya pıldıSı a faij Bır Baoer ajansımızuı Kısa yszıhşı 3 Vasakıanıa Bır sevin nlcehi oa kıımrdan erJ«ebf!eceSi en son nokta 4 Ter=i ba£ Kurdele Otücfl bir KU9 s Bır erkek adı 6 Bır baS aç A oılano altıca c.^ı an ırl çıvi 7 Pamaklık ya da tafes biçlminde araç Genışlli 8 KesıiiD kurutulmu; hamur ev trpffaraa«ı fl Ş»lr Eır b »l^c DCNKl BtLMACAMM ÇOZLMti SOLDVN SACA : 1 Lunomt 2 AMde Ana 3 Kjja^e At 4 Eu! 5 Aktii 6 ZatüJcenp 1 Bütan 8 merü Rn S Is Kejîeroe YUKMUIHN 4f*GIYA r 1 LaKto? Mı 2 tla Ab<>5 3 Mmjtılr i Oda K ıtuk 5 Nev UA { scnaK 7 Ta krE 8 Maı Norm B Matkap Dr. Ahmet Fuat ECE Dr. Abdullah ÖZONAY, Dr. Ata SAYDAM, Dr. Hasan GÜLTEKÎN, Dr. Aykut ÜNAL, 1. Hariciye Şefi Op Dr. Haiuk KULEN ve hemşıre Fatos Şımşek, Nalân Koç, Gulızar Argun ve tüm personele Ivıleşınem ıçın olağanüstü blr özen gösteren, degerh dostlanm. Prof. Dr. Osman BARLAS, Prof. Dr. Gürbüz BARLAS, Op. Dr. Ziya OZEL'e, SAHİBİNDEN KİRALIK DAİRE 2 yatck odosı kalorlferll (kömürle) Etller Türksan Sltesı Yoı So 3 Pıreilı Inşaatı Akarsu Apt D 28 Başvurutann 14 00 17 00 orasındo yapıiması rica olunur. (Cumhuriyet 5*2) Turk Tabıpler Bırlığı Merkez Konseyi Baçkanı, Dr. Erdal ATABEK'e Zlyaret ve ıigılerlnden ötürü tüm dost ve tneslektaşlarıma teşekkurlenmi sunanm J İstanbul Barosu Başkanı Orhan APAYDIN \ S r | Tii Tülin BINGÖL Kartal 24.1.1981 Üe Atillâ AKKARTAL Nişanlandılar 7 Sahibl: Cumnurıyet Matbaacılık ve Gazetecılık TAŞ adına NADIR NADİ Genel Yayın Müdürü OKTAY KURTBOKE Muessese Müdürfl EMINE UŞAKLIGIL Yazı Işlerl Mudurü TURHAN ILGAZ Basan ve Yayan# Cumhuriyet Matbaacılık ve Ga^eteCllik TAŞ Coğoioğlu rurkocaaı Cad No 39 41 Posta Kutusu 246 İSTANBUL Tel 20 97 03 BUROLAR • ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENISEHIR Tel • 17 58 25 17 58 66 laare 18 33 35 • İZMİR Hallt Ziyo Bulvarı No 65 Kat 3 Tel 25 47 09 13 12 30 • ADANA Atatürk Caddesı Turk Havc Kurumu Işhanı Kat. 2 No 13 Tel 14 550 19 731 TAKVIM 25 OCAK 1981 Imsak Günes Öğ)e Ikmdl Ak$am Yatsı 636 816 132b 1601 18 13 1952 CumhurİYet