Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
D 0 CUMHURÎYET 12 EYLÜL 1980 ANKARA NOTLARI MUSTAJft BCMEKÇİ, DUMYADA EOMOMI/T1CAFET "STLJNIN KtYE» ADLI RAPORDA; «ÎÇ ÜRBTÎM VE ÎÇ TÜKETÎM DÜŞERKEN ÎHRACAT DA ARTTIRILAMAZSA, ÎSTÎKRAR PROGRAMININ BAŞARILI OLMA ŞANSI BÜYÜK ÖLÇÜDE KAYBOLACAKTIR* DENÎIİYOR.mt toteptertnin haM) otarok yüksefc tutulmasını oerektlrmek tedlr. Haklı taleplerln Işverenler ce kabulu guc olmaktadır. Top kı sözleşme yapılsa bile yuksek duzeydekl vergl mallyetlere glrdiğlnden flyatlan yükseltmek te ve bu faslt dalre devam etm«ktedlr. • BOtcenln doha 8040 mllyar ocık verdlğl blllnmektedir. Yenl vergl tedbirlerl getlrllmedlğl takdlrde, yıl sonunda butcenln 250300 mllyar acıkla kapanması olası bulunmaktadır. Bu buyuklüktokl Nr Cumhuriyet EKONOIVİİ SERVİSİ Annen Güzelmi? M nkara metrosunun tamefl otıirrfcen yopilon tfiran boJ l yağı canlıydı. Gelecek, gelmeyecek denfrton Eoevg •• de geidi. Partl lcl muhaiefetln llderleri de orodayd». Ankara'dan dokuz elclllk lleri geldnl, hükümetle aramıx oçslır mı, acslmaz mı diye hesap etmeden törent IzledL Vugoslav Büyukelçisl Ramadan Vronlğl lie Fülstln Kurtuluş örgütu temsMclsl Abu Flras bunlar arosındo g6ze çorpanlardı. Aydın Beledlye Başkanı da blr deve göndermiştl. Kurbanhk Deveyl oörenlen Yahu, şu deveyl kesmeseler! deyip duruvoriardı Birl de şöyle dedl: Metro cağmda deve fceslllr ml? Hangl coâdayızt Istanbul Beledlye Başkanı Aytckln Kotil, All Dfncer*in çağrısına uyarak, Belediyelararası dayanışma ömeğl vermekteydl. Gözum, Vedat Dalokay'ı orodı. Ankara'da mt yoktu acaba? Olsa gellrdl. diye gecirdim iclmden. Ankara Metrosu, onun düşüydü, blllyordum. Yazariar, gazetacller gelmlşlerdl. Ecevlt, Aytekln Kotll'ln elinl şöyle blr sıktı, yonına oturdu. Hemen hemen hic konuşmadılar... All Dlnçer'in akşam Bulvar Palas'ta verdtğl yemeğe, MSP'II Şener Battal'la, Hasan Aksay da gelmişlerdl. Kokteylde Ecevlt yoktu, bu kez Üstündağ, Altan öymen, Gundüz Ökçün vardı. Aytekin Kotil'le kıso blr söre söyleştlk. 6ene| Merkezln Istanbul'da. yaptığı kıyımlordan yakındı. Ozgun görünüyordu. Dalıp gidlyordu. Faşlzmln tırmanışı karşısındo. partl yeterınce savaşım vermlyordu. Cenazeler bile. katdırılamaz olmuştu. Genel Başkan. partlde bütunlüğu koruyucu glrişJmlere gecerse lyl olur. Benlm klmseden blrşey bekledlğim yok. Bugün. hangl görevl verlrse. göreve koşmoya hozırım» dedi. Samyorum M, CHP"de butOnlüflun sağlcmmosi, dagV nıkfığın önlenmesl de hukümetln düşurülmeslne, Iktldor olunmasına bağlı... Azınlık hukümatl. Imar Bakanlığınca ayiardır bekletlllp onaylanmayan metronun temel otma törenlnl engelleyemedl... Ertesl gunü, dolmuşta şoför söylenlyordu: Ali Dincer metro yapacakmış. hıhl hlç hOkOmetttı onaylamadığı metro yapılablllr ml? Dolmuş boştu. Şoför kafasından, metro yapılırsa Mo muşterl kalmayacağını mı geciriyordu ne? Annen guzel ml? demek vardı ama. demedlm.CHP'de 31 parlamenterln yayınladıklan oçık mektup, CHP grubunu karıştırdı bır ölcüde. Asıl sorun, faşlzmle SGvaşım, hükümetin düşürülmestyken, bu kulak ardı edlIiyor gibi geliyor. Kimse Ecevlt'ten, CHP'yl sosyallst yapmasını beklemiyor doğrusu. Ama, demokrasîyl cökertmeyl amaclayan faşizmle savaşmasını bekliyor. Bu görevl, yerine getirebilryor mu, getiremiyor mu, sorun burada? TÜSIAD: Üretimdeki yavaşlama kronikleşmiştir TOSİAO eimon ıtuonorrtk tm l!atln»cek cnlemlerta pektstlrtmeelnl, desteklenmey* toyik ©• lon ve olmayan sektör ve kuruluştarın bellrlenmeslnt Istemlş <lo tOketlmle üretim döşerken, mracat da arttırılmazsa tetlkror progromının bason şansı bOyCk ölcüde kaybolacaktır» pörüşünü savunmuştur. «1980 Yılının Onalonnda TOrt Pkonomisl» baslıklı bir croetırma yavımlayan TÜSİAD, 2$ »• cak karariarını ve bunlara koeut olarak getlrilen ek önlemierl ayrıntılı biclmde değerlendlrmi» tlr. Araştırmada kararlann oia8i etkllerine de yer vorllmlş, so nuc bölümünde özetle pı görüşler savunulmuştur: • 25 ocak kararlarından son ra hükumet. vergl tarlfelerlndekl aşınma dolayısiyle. ücrstllle rin ağır vergl yüklerlnl de dlkkate alarak durumu duzeltlcl ve yenl gellr «ağlayıcı vergl ta 8arılan hazırlamıştır. Ancak bunlar portamentodan fleçirile | «BOTÇENÎN DAHA ŞÎMDÎDEN SO40 MÎLYON AÇıK VERDÎĞÎ BÎLÎNMEKTEDtR. Ylîrt VERGÎ TEDBÎRLERî ALINMADIĞI TAKDÎRDE BU AÇIĞIN 250 300 MÎLYONU BTJLMASI OLASIDIR,* memls v» 25 occrfc kararfan v«r gl konusunda cok önemll bir destekten yoksun kalmıştır. Bu nedenle de yurt icl yatırımto(5arruf dengeslnin kurularrtaması tehlikesl ortaya cıkmıştır. Avrsca ücretliler uzerlndekl ağır vergl yükünün hafifletilmemesl toplu sözleşme görüşmelerlnl de oiumsuz yönde etkltemiştlr, etkllemeye devam etmektedir. oogin da Isfitnsr başarısını örı«m!l 6fcude ve oIjmsuz yönde etklleyeceğl kuşkusuzdur. îthal ikamesine eleştirl ikıncl Dünya Savaşı'ndon bu yana üikemizde sanayllesnM st raîejlsi oiarak beiirlenen «!thai ikâmasi» poütikası utkeyfc ağır, masraflı. üstelik Ithalâta oönük, az Içcl kulianan blr »a nayi yapısına goturmuştür. Bunun sonucu yapılan kaynak israfı nedeniyis kaikınma hızı ya vaşlamış, kapital yoğun teknolo |ık yapı işsizliğl artırmış. Içe dö nuk sanayi yapısı nedenlyie ds kurulan sanayiler dövlz getirecek yerde döviz göturmuşierdir. Yanlış sanayıleşme TOrklye'nln ödeme!er dengasi •orununun Iklncl Dünya Savaşı'ndan sonra uygulanan «yanlış sonaylieşmedem kaynaklandığı do vurgulanan TÜSİAD oraştırmasmdat piyasa ekonoml si kuralları ıc sanayiin kompetitif olarak (rekabetçi) kurulma sını gerektlrir» denilmiş, yükSök gümrük duvaıian arkasında •onoylln himaye edilmemesl Q» yopfnoktoo ootz, to* dantt^ yflk •ek malryetR blr sanayt yapt« ortaya cıkmıştır. Bu sanovi yopısı, dünyada görülmemlş dav« kat müdahoiasl kombtyo *• <N» tteoret kontrollan va bOyOk <*• yardımlaria bugüne kodor wür durGimüştur. Araştırmamn bir MKkmBnda foiz konusunda yopilon dOım lemenin oıumlu karçı'andığı b» Mrtilmlştlr. Serbest sıstemın o* tirdlgl falzierie yatırım yapılabiieceğl görJşQ de savunulo* TÜSİAD arastırmasında bankala rın araiarında anlaşarak falz oram bellr!eme!ertne karşı etkı) nıştır. Üretimin Sneml < Enflasyonun ön!enıııaa>i' de genel talebln azaltılmosı ya nında, uretlmin süratle arttmlması şüphesız önemll blr noktadır. İlk altı aylık geiişmeier, üretimde durgunluğun devam at tigını ve bır süre daha devam eosceğinl gostermektedır. İstlkrar programlarının uygulanmosı sırasında ekonomide oenal bir yavcşlamanın görülmosl normal olmakla beraber, bu ya vaşlamanın kronlk blr hale oetmesl, tedbirlerla alınmasında aeclkildiğinin bir tçaretıdir. Ic tüketim va iç üretim düşa»>ken Ihracat da artırılamazsa. tetlkrar programının başantı oi ma şansı buyük ölcüde kaybolo oaktır. Bu bakımdan •oruno cok önemla ağilmenin zamonı gelmlştlr.3 Araşürmanın blr başka bölu münde «Dünya konjonkturunua bugunku aşamasında OPEC ulkelerina mal satabilmek cnemll blr becerl hallne gelmiş tlr. Turkiye'nin Doğu Bloku ul kelerina olduğu kadar, Ortado ğu, Asya va Afrika ulkelerln» dönük mal va hizmet Ihracotı nı gelıştırmesl tarihınln h i o bir ööneminda bugünkü kodar onem arzetmemlştlr» denilmiş sonucta çu goru» sa vunulmuştun Vergi sorunu v« bütçe açığı • Enflasyon nodenlyle vergl(«rtn kücük ucretlerde blle yüz de 3060 oranında artması, Go Şirketlerde net sermaye birikimi 8 ayda 75 milyarı aştı ANKARA (ANKA) > Yent Irorulan şirketlerle tririlkte, sermoye arttırımına giden şirketlerdekl net sermaye birikimi, 1980 yılının ilk seklz aylık dönaml eo nunda 75.06 milyar llralık bir bü/ukluSe ulaşmıştır. ANKA mu habTlnln dertedlği bitgller» gc^ re, ocak*ağustas dönemlnde 14.3 milyar llra Bermayell 6.584 yenl slrket kurulmuş, kurulu bulunan 1.188 anonlm. tlmited, ko< lekttf, komandlt ve kooparattf sirketterda lae 61.3 nrrilyar llro> hk sermaYa artınmına gldl1mlf> tlr. Şlrketlerdekl »ermay» ort»» nmlarının ftnceld yiitara gor« oldukca yoflun olduğu dtkkati cekmektedlr. öt» yandan. 8 erda 2852 mltyon Hra •ermaysi 621 kucuk kurulusun fesitı ya da tosfiyesi yolu lle I» p4yaso* •mdon cekiidldi, 38 kurulusta Ise 290,8 mllyon llrahk sermay* azoltımma baçvurulduflu lenmletlr. Yapııan yenl kvırulan ve sermaye artınmına glden şlrketler orosında, anonlm sirketler sermaye bOyuklOğO ac>sından IIk straya yerleşmektedlrler. YerH kurulan 1.751 ononlm elrketln •ermoy»' »I 10.875 mllyon llra olarak h«saplanmtştır. Anonlm slrketlertn sermayeleri toplomı, yenl kurulan şlrketlerfn tOm Bermayeletinln yüzde 751ne ea değer bOyOkluktedlr. öte yandan, »ermaye artınmına giden 777 anonlm slrkette gercekleştlriien 59,76 mllyar llralık sermaye İS9. ortırılan şlrket sermave!ertnW yuzde 97'sl tutanndadır. 1980 ocak^ığustot donamtff de 2.01 mllyar llra sermayell 2.155 kolektif slrket kurulmus, yenl kurulan 9332 llmlted Slrketln •ermayeleri Ise 1.12 mllyar Hra olarak belirienmlştir. 8 avda, kurulan 1.551 adet kooperotif slrketln sermavesl Ise 3 0 ^ mlryon llrodır. öte yandan, sermoye plvo»»•mdon çekllen şirketlerin gerek sermaye, garekse savı acısından kollektif şirketlerde yoğunlaştıklan görulmektedlr. Sdz " o < nusu sürede 209.1 mîîyon f'ro 8erma\'e!l 544 koüektif sfrketin fesih ve tasflvesl yapılmıştir. Sodece c^ustos cr/i tci."de is p* yasasından cek'îen şrtet sayı« Ise 86'dır. Dış kredilerden bir bölümünün garantisiz ticari borçların ödenmesinda kullanılması istendi Cumhurtyttt Gkonoml 8 ^ v M Dts <MMarden soğlanon kredilerden bir bölümünOn Garantisiz Tlcoret Borclarmm ödenm*•Inde kutlanılmaaı totenmlşttr. Ooronttebc Ttoaret Borclar komtsumiR Anemlnl koruduğu ve öngörulen ödeme plamnın «hata» ve chaksızlık>lan lcerdlğl belır tllen bir Inceîeme de «bu durumda alacakI? parosını 120 ayda alabiiecektlr» denllmlştir. Poro blrlmlne göre değlşlk falz uyguiondı§ı Merilnn bordora yüzde 8, mork borclanna yOzde 4, Isvicr» frargma da yüzde 3 falz tanındıgı betlrtllen Incelemede en göruşlere yer verilmlsttn • Oış OrVelerte yopılan kred! görö>melennde, aimacak kredlden beiü bir kısmının bu borclara kullonılocagı torofımızdan tekllf edlimell ve uygulamaya gecllme fMtr.Bctı konnfoyv bu tutufrtuvftiTOf #OVQI lle karşilayacak ve krediiertn verllmesmd* kolayiık aağlayocaflı glbl, kredl miktarmın yuksek tutulmmı otanagi da elde edllecehttr. 9 Tokjtft oronmm yOkMHffmesl w cav menln 45 yH »onra de0H , derboJ boşlotı»* ması gerekmektedlr. ödemenln bir on 6no« boşiotlması alacoklı yorarma olacadı M u bu konuoa beloe ve seoimlo l!g!H sOre koymomak gsf*kmekt«dlr. momalı, falz oram do dunya ptyacalonnda oecerlt falz oranına yukseltllmelldlr. Alocak lınm flnansman acığmı kredı l'e karşılamoya calışacağı duşOnOlerek, alaeakhlora ek faîz yukü getlrllmemelldir. «.Ve düzen değişiküği "YABANCI SERMAYE YALNIZCA ÇAĞIRMAKLA GELMEZ,, SORU HukumaOn blr ba» ka Mdtan vor U, konusmanızın basında siz bunu reddettinlz. Yokiuklarla mueodele olayı. HGfcOmet yokluMorm &»• teslnden geldiğinl savunuyor. Demlrel «hlcblr malm yokh»flu ceknmlyor» diyor. 8lz ba konuda ne duşunuyorstınuz? YANnr Kıtiık v» yoklufc vor mı, yok mu... Bu ycşonorak kanıtlanocak blr olgudur. Halkımrz bunu olumlu ve olum9uz yönlertyle günlük yaşamında gözlemektedlr. Yağ, eeker, llâc ve bazı Tekel mad delerinln Otkenin her yertnde her zaman bulunmodiğı klm ne derse desln, blr gercektlr. Fakat, bundan önerrli ve daha acı bir gercek vordır kl, o da aecmişte dar getlrllter lcln v*an olan bazı temel gereke'nlm mallannm ştmdi carşıda pO7arda bulunsa blle, evde ve mutfakta «yok» olmasıdır. EkmeVten ete kador blrcok maddelerde bu durum söz konusuc'ur. Aslında ocgari ucr«tin bir allenln ancak ekmek parasına yetebllecek düzeyde oiduğu blr ortamda foian va da filon malın plvasada vor va cio vok olmuş otmosi cnemlnl çokton yltîrmiştlr. Bugün öyle blr noktoda bulurm* voruz. Maliye eski Bakanı Ziya Müezzinoğlu ekonominin 10 ayını değerlendirdi RöportaJ: Yalçm DOĞAN ELOEKİ TOM OÖSTEROCUM. KİM NE DERSE DESİN. TORKİYE'NİN EKONOMİK ALANOA 1979 KASIMINDAN COK DAHA GOÇ VE KARMAŞIK BİR NOKTADA BULUNOUÖUNU ACIKLIKLA ORTAYA KOYMAKTAOIR «ASGARİ OCRETİN BtR AİLEMM ANCAK EKMEK PARASINA YETEBİLECEK OOZEYDE OLDUĞU BİR ORTAMDA. FALAN YA DA FİLAN MALIN PİYASADA VAR YA DA YOK OLMUŞ OLMASI ÖNEMİNİ COKTAM YtTİRMlŞTİR.» «Alınan kararlann boşansı plya8a ekonomlsl gerceklerln* ne oranda ve billnçll olarak tntlbak adeblleceğlmlza bağlı dır. Sorun burada duğumları mektedlr. Diğer önemll bır nok ta dış desteflıa Türklye'nln sonmlanra •odao* geçlol va okıflondısi durumlardo halladebllecefll va uzun vodall çozumun koslnlikla to koynoktonn tam seferberllğl I I * soğlo^ nablleceğl gerceğlnln acıkco anlaşılmış olmasıdır. Ûretlm faktörterintn orta va uzun vo< dada moblllze adllmesltee.Itk koeul olarak akonomlnln plyo•a koşullarına göre süratla orgonlzosyonunu zorunlu kıl maktodır. Üikenln geleceğl Isa böyle blr duzen değlşlkllğlnde daha fazla geclkllmemeslne bağlı bulunmaktadır.» Bir MSP olayı var, onun da CHP'nln tepelerinde gereğince değerlendirildiği kuşku göturür. Türklye'de demokratık dengede MSP'nin rolünü kimse yadsımıyor. Bir arkadaşım. şöyle dedl: Gercekte MSP, bu duzenln partlsl. Ancak, blr dözen batacağı zaman, böyle kendisinden yana ters akımlar çıkarır. Bu düzenin bir partisiyken, bu düzenln yıkılmosında rol oynayan blr partl. kücümsenemez... Surdürdu konuşmasını arkadaşım: Darvln'ln teorlsl ortaya cıktığı zaman, başlarda kîllse hlc seslnl cıkarmamış. Darvin'in dunyonın oluşumu lle llgill göruşlerl da kilisenin görüşlerine tere duşuyor. S»3 çıkarmamışlar, ama, bakmışlar kl bunlar da gelişlyor. Bir tartışma başlatmak Istemişler. blr şey hazırlamışlar; blr yanda göruşün savunucusu Aldous Huxley'in babası Thomas Hüxley'l, karşısmo da klllsenln görüşlsrlnin savunucusu bir universlte hocasını. Tartışma gellp foslllera dayanmış» eormuşlar killse savunucusuna: Foslllerde de bazt hayvqnlorın gelişme aşamalon flfirulüyor, buna ne derslnlz? (Cllisenln göröşünu savunan karşttık vermlş: Bunları Allah. kayaların lcine kullarının Imanım Olçmek lcin koymuştur... Orada bulunanlar, kahkahalan kovuvermişler. Bu tartışmanm yazıidığı yerde, şöyle bir yorum da yapıimış: Blr düşünoa, blr akım cökeceğl zaman, onun akılh »avunuculan kalmazl Bir duzen de cökeceği zaman, düzenden yana olduğu halde, düzene balta vuran. duzenl aksatan insanlar çıkıyor.. bütün olaylar, bu düzenln ne kadar yıpranmış, ne ^aöar gereksinimlere karşılık veremez duruma gelmiş bir düzen olduğunu gösterlyor. Türklye'de duzen gercekte Içlnden câkmüş, çürümOştur. Zaman zaman IMF'nin yine dışardan önlemler önerdlöinl, bunlara uyulduğunu okuruz. İcerde, bunlonn benlmseyicisl olmasa IMF ne önerebillr? IMF, Türklye'd» uygulattığı gibl, dünyanın pek cok ülkeslnde uygulatablltyor bunları. Ulusal değil cünkü, uluslararası programı vor onun, Dünyayı kapıtaiistleştirmek Istiyor... Onuruyla da oynuyorlar üikenln.. dedl blr ekledl: Almanya'ya Işclmizl sokmuyorlar. yasoklryortar. Kimsenin ağrır.a gltmiyor mu ne? Ankara'da Gazl Eğltim Enstltüsü'nde Okul MOdOriL demokrat yapılı öğretmenlere maaşlarını vermlyor. Ankora Sıkıyönet.m Komutanı, okul müdürlerl ve akademl başkann lonyia yaptığı toplantıda: Bız anarşi ile uğraşacağız. Ckulların Iç Borunlonnı okul yöneticllerl çözümleyecekier ml ne demlş ya, GazJ Eğitim Mödürü okula döner dönmez, meydan okumuş: Artık, burada sıkıyönetim benim! Öğretmenlerin aylıklarını ödememeye, kesmeye n« hakkı varf Okur mektupları da, çeşitli lllerdekl, llcelerd»i ki faşizm örnekleriyle dolu... Bunlar görmszden gelinebilir ml? Şimdl, Iktidan almayalım. Söleyman Bey. façtzmln, pahalılığm artışıyla lyice yıpransm, öyle Iktidar olalım! denılebilir mi? işler düzeldlğinde. Süleyman Bey Iktidar verir ml? Sormazlar mı o zaman: Annen güzel ml? diye... DİE'ye göre fiyat artışlarmda Diyarbakır ve Adana başta gidiyor ANKARA, (ANKA) Devtet Istatlstik EnstitOsü tarafından 11 llde Izienen Tüketlcl Fh/at Endeksleri'ns göre, 1980 yılının iik yarısında fiyat artışianmn «n yuksek olduğu lller Dtvarbakır ye Adana olmuştur. Ankara, İstanbui, Izmlr. Adana, Antalya, Bursa, Diyarbakır, 6r zurum, Eskişehlr, Ordu veSam sun lllerl arasında, geçen yil yüzde 23,3 oranındakl fiyat yükselmesl !!e «sn ucuz şehin nlteüğlnı alan Dlyarbakır'da bu yılın Ocak Hazlran dftnemlnde flyotlarm 3, 4 kat daha fozla olduğu ve yüzds 79,8'e f»r ladıflı görüîmOştur. En pahalı lller arasında Iklncl sırayı a'an Adana'da gecen yıl yüzde 31.6 o!an flyat crtış oranı Ise bu yd yuzde 77,7 olmuştun Jeri IOITI elverlşfl ortam nanrto mıştır. TOrk parasına otan Ih tiyaç nedeniyl» dışordokl dövlzlerln mutlaka Turklye"yo g«tl rilecefll yolundakl Iddialar ger ceğl yansıtmaktan uzoktır. Cünkü enflasyon nedenryle bazı cevrelerln ellnde nereye haroayacaklanm bllmedlkierl kadar buyük tonkır toplondığ» genellikla blllnmektedlr. Nlteklm, dışsotım karşılığı olorak elde edilen dövlzlerden yurda oetirllme oram gecen yıltoro göre önemll ölcüde azolmıstır. Garanttslz dty« tonımlonon blrtkmlş borçionn ftdenmeslyle liglll duzenlemeyl de buna VANIT Hökömetln bu akm eklemek gerekir. OneoMI b'r do yörürlOVteık! yosalan oşon YoHor konusu oçıîdıamda. bölömü dışarda daha öno» öb!r anlayış lclnde bazı duhükümet boşkanı en çok petdenmlş olduğu genelllkl« blllzen'emeler vaDtığına tonık rol Ozerinde durrraktadır. Bu nen bu borclcnn kökenlerl keolduk. Ancflk. bugune kador eianda gecen yıldan blr bakısinllkle ociga kavuşturulmosomut blr sonuctan söz edllma farklı blr durum olduğu dan, ödenmesl servet transfert diğl olmadı. Bu da t i r gerceciadadir. Gecen vıl ölkemlzin ğ! ortaya koymcktadır kl, yo nl büyük ölcüde kolaylastıroD37i verlerinde zaman zamon coktır. Bu Ikl yoSa b*r ücuncübancı sermoye yolnız çağırgörulen dar'ık bu yM olmosür.Q daha ek!eveb(ür!z. Blr söffüştır, Ancak, bu konuyu dernakla ve Ö2endirmek'ıe gelreden berl Türk parasınm kuv ğerlendirirken bir başka germez. Ekonomik ve poiitft orvetü haie getırümeslnden söz ceğl gözden kacsrmamak aetemın guvenlrîîk kazanmos* edümekiedir. Aslında bunu pe* rekır. Devietin !s!atistlklerin« da 6nem taştr. ciddiye olmak doğru olmoz. göre, bu yıl Türkiye'de u!uSORU Yaboneı sermoy* Fakat böyl» blr karar va uygu sol petrol uretiml artmamıs, oelmest bekienlrken, tersm* lamo haîlnde servet transferl tersine azalrmstır. Ham pet •on zaman!orda yurt dısına s«f de b!r bakıma yosoliaşmif oro) dı$a!ımı gecen yılkl du* vet tronsferi bostodı. Bunu na lacaktır. zevdedlr. Petrol urunler) dıs •tl yorumluyor sunuzf aîımında tse. azalmaı vardır. SORU YANTT Olkenln gelecegi Bütün bunlara karşın, bu yıl ovhk ekonomik fle llgill tlyosal kaygılar ve tir bu clondo darlık oimarrosi slyasol yonsımosı nedlr? manan enflosyon nedenlyie ockcvakıt Orünlerl ftyatlarına luşan ekonomik kaygılar öte^ YANIT Eldekl tum go»1«r yopılan bpyük zam nedenlyâen beri uluslararası servet geler, klm ne derse desin, TOr )e öz8l tüketimin b!r ölcOde transferJerlnln boşhca kaynakiye'nln ekonomik aianda 1979 azaimasından. fokat bundan ğı olmuştur. Böy'e bir ortaro kasımından çok daho güo v» daha önemlisl, ekonomik foolclnde hükümetlere duşen gökarrraşık blr noktada bulunlîyetierln daralması sonucu, rev. bung yolaçan nedenierl duğunu acıkîıkla ortaya koyenerjl uretlmlnde, sanay! de ve crtadan kaîdırmok ve özeilikmaktadır. Hemen hemen htç taşımada petrol tuketinHnio le bunu kolaylaştıracak uygublr sorun cözümlenmemlş, var düşmesinden lleri gelmektelamalardan kacınmak olmalıolan sorunlar on ay lclnde cok dir. Boska blr rieyişle, daha dır. Bu cerçsvede Turkiye'nin doha buyük boyutlor kazancz enerfl üretildlğl, kapasite bugunku durumu değerlendiril mıştsr. Hızlanan enflasvon. orkjllanımındakl dusuş nedeniydiğinde, bfrbirinl Izleyen deva tan dış ticaret acığı, gellr dale daho az petrol tüketlldlğl luasyonlar va tırmanışı süren ğılımındakl bozukluk, genişve ekonomik kücülme nedeenflasyon yanmda 24 ocak ka leyen Işslzlik, ulusal geiirdeki niyle daha az taşıma yapıldı rariarıyla dışsatımda 40 bin do azalma, yoğunlasan grevler ğı icin petrol tüketlm! de olora kadar oıon döviz tutarıderlnieşen ©konomik bunolizalrmştır. Bunun övünöieeett nın Türklye'ye getirilmesl zomın somut kamt'arıdır. Gerblr yanı olrradı^ı acıktır. So runluğunun ka'dınlrmş olmasıcek bu olduğu halde, hükömet runu temelden cozmek lcfn o nın etkisinl vurgulamak gerekir. slmdly» kadar ekonomik bnmış herhangl blr önlem yok Bu uygulama servet transferbunalıra petrol «Jariıg'tnc Intur. Ne petrol OrotinM mıstrr, ne yenl alanlar bulurtmuştur, ne öz kaynoklorımıza dayal: yenl bir enerjl polltlka st oluşturulmuştur, ne de dış olım alanmda uzun vadell öz«! cözümler gercekieştlrllmist'r Baska bir deyfcşle, tOm dışsatım geltrleıi petrol olımt no yetmeyen blr ulke olorok Turklye'nln Ozerinde demoktesln kılıcı glbl durmoktadır. SORU 24 ocak koranvla vabancı sermaye yoluyto yenl olonaklor sağlanmost yolımo gldndl. Bu blr somıe vermedi ml? cw6yn w fş reket ederek bazen bunalımın oşıidığından söz etmekte, bazen da sorunlonn çözümlenmeslnln 0o ya da beş yıl lclndc gercekleştlrileceğirH llerl sürmektedlr. öyle anlaşılryor kl İlk bakışta cellşkl glbl görünen bu yaklaşım ve Izoh üikenln sorun larının oncak bu yaptdOi blr hükümet tarafından çözüm lenobileceğl lmo|ını halka benlmsetma amacmdan kaynoki kınmoktadır. Erkeft seclnıln çöndema flal mestyle konunun bu yönü tam blr ocıklığa kavuşmuştur. Bu anloytş va davranış «•Jmda halkımzın beklentller»ne, özelllkle dar gellril keslmlertn özlemlerlne ters duşmek tedir. Glderek faklrteşen bu ke eimler kanımca, aradan gecen zoman lclnde AP Azınlık Hüku metlnce uygulanon ekonomik programın lcerlğinl günluk yo>şamiarmda ocı bir bictmde gör mOşlerdlr. Bu program buyuk ten ve aüclüden yanadır. BQyukler kücüklerl yemekte, güo luler gucsOzlerl ezmektedlr. Böyle blr dönemln boşladığtm halk görmüştür. Bu gözlem va değerlendlnrentn so^ nuçton konımca önurnüzdekl •eçlmlerde belll olacaktır. Şhndiden beül olan bir başfca gercek vardır, o da AP'nln kend» tçlndekl büyük değleme dlr. Programı va uygulamasrylo AP gecmlşte blr merkez portlslydl devlet müdahaledHfl!nl kobul ed'vor v« bu ernlayış lcinde vergl, fryat, para. kredl, ücret ve gellr politlka6indan yana bulunuyordu. Ovsa, 24 ocok kararlanyla birlikte bunlar tumüyte bir yano Itllmişttr. Şlmdl ekonomik alanda her cözumO serbest pivaso kuraîlarında orayan ve bu kurallann en katı bir bicimde uygulanmasından vana olon ve merkezdsn sağa kayrrış bir AP vardır ortada. Bunun değerlendirmeslnl halk yapacoktır. SODA SANAYİI SERMAYESİNİ 1 MİLYAR 600 MİLYONA YÜKSELTTİ ANKARA (ANKA) Cam Sonoyinln temei hammoddelerirvden va bazı sanayi dallarında yardımcı madds olarak kullam tan soda uretımlnl gercekteatlren Turklye iş Bankası Iştlroklerlnden Mersln'deki Soda Sonayil'nln «ermayesl 1 mllyar li radan 1,6 milyar llraya cıkartılmıştır. 600 mllyon llralık sermoya or tırımı Ticaret Bakanlığı'noa da onaylanon Soda SanayU'nln artınlan sermayeslnln yüzde 80*l Turklye iş Bankası lle ylna iş Bankası Iştiraklerirtden Türktye Şişe va Cam Fabrikalan tarafından karşılanmıştır, iş Bankası sermaye artınmına 239.667 bln llra lle, Şişe va Cam Fabrikalan Ise 239.468 bin llra Iie katılmıştır. Cam Pazarlama A.Ş. Ise 120 mllyon Hro> Iık artınmda bulunmuştur. Sermaye ortınmına katılan fttekl ortoklann isimlert ve poy ları şöyls beürlenmlştin «Anadoiu Anfum Törtc Slgorta SPrkstl: 333 bln lira, Paşabahce Tlcoret Llmlted S'rket1: S33 bln llra, İzzst Zırh: 192 bln llra. Tevfik Muftüoğlu: 7 bin lira.» SSCB'ne temizleme tozu satacağız ANKARA (ANKA) Tlcoret Bakaniığı, bugün bir sirküler yoyınlayarak, Türklye lle Sovyet ler Biriiği arasında vürürlükte bulunan Ticaret protokolu'nda yer alan «muhtelif» bölumünden karşılonmak üzere, bu ülkeden «deterjan ve temizleme tozu» ıthai'nde kullanılmak amacıvia 15 rrilyon dolarlık kontenjan ay,aı^'nı acıklamıştır. Öte vandan. Ticaret Bakanln ğı'nın bir başka sirkülerinde de, 1980 yı!ı 11 soyılı liberasyon lis tesmde yer olan «etilen glikol» ur» başvıru vfi ırceieme makamı olarak Sanayl ve Tekno!o|l Bckaniığı'nm belirlendlâl acık> kjnmıştsr. BİTTl