Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ON CUMHUTtTYET 22 AĞUSTOS 1980 KEMAL TÜRKLER Kemal SÜLKER o Kemal Türkler. grev ve tcplu sozleşme haklarımn bulunmadığı, sendıkaların polıtıka ıle uğraşmasımn bır anlarrda suc sayıldığı 1947 1960 donemının on yıl kadarını bu alanda kendını yetıştırmek ve Is Hukuku nun labırentlerınden ışcılere haklar sağlayabılmekle gecırerek yetıştırdı Bır sure Istanbul Sendıkalan ıçınde en onde orgut Tekst.l Sendıkası ve en onde gelen sendıkocı Bâhır Ersov'du Ersoy heyecanlı konuşması. ılımlı yapısı ve ışcı haklarını savunmada olduğu kodar yeiı sendıkaların kurularak ışcılerın sendıkalaşmasında daıma yardımcı olon yapısıyla onemlı bır kışıydı Bu donemı, 1960 ın 27 Mayıs hareketınden sonrakı atıltm ızledt ve en onde Kemal Turkler yer aldı Turkler, istanbul Işcı Sendıkaları Bırlığı'nden dokuz sendıkacıyla yenl donemın savunucusu ve ışcılere yenı hoklar ve yenı bır solu getırıcı ekıbın oncusu olarak gorük du Terörün Iki Kurbanı 3 Erım 1942'de profesorluğe yukseldığt zaman 30 yaşındadır Arıstokrat gorunuşlu fızıgı onu oldugundon da genç gostermektedır Inonu yu nasıl etk ledıgını v3 polıtıka/a cocuklugundan berı nasıl hazırlandığını ba na uzun uzun anlatmıştı «Polıtıkaya tesadufen gırmış değılım Daha lıse oğrencısı ıken, Kandıra CHP llce Başkanı olan halamın buyuk oğlu Ismet Yelkencıoğlu ağabsyım «Nıhat, guzel oku yetş ılımızden Kandıralı bır mıHetvekılı o'arak senı Ankaraya gonderelım» derdı Zıhnımde bu duşunce o zamandan yerleşmıştı Lıss oğ'encısı ıken okuldo ogrenoı derneklerı secımlerınde yonetıcı secıl rdım Ulu sal günlerde eğer o sırada Kanciırada bulunuyorsam torenlerds toplantılaroa Kursude konuşturulurdum » NIHAT ERİM Sadun TANJU vaşındo savaşcı Almanya'nm Goben (Yavuz) ve Breslav (Mıdılh) savaş gemılerıne bayrağımızı cektık bızım ol du Guya Almanlar bu kı gemıyı bıze sattılar Hukuk acısından ıtıraz edılemezdı Amerıka'lılar d a bu uccklan bze satsalar veya bcgışlasalar, hukuk yonunden tarafsızlığımız zedelenmez, pasam » «Dışişleri Hukuk Müşaviri oluyorum» «O akşam Inonü bir toplantıda Numan Menemencloğlu na Hukuk Fakultesı ımtıhanlarından soz etmış ve özellıkle ucan kaleler ıcın verdığım vanıtı anlatmış Benı ovmuş Ertssı gun Menemencıoğlu goruşmek ıcın Bakanlıga cağırdı Hukuk Musavırı olarak gorev vermege hazır olduğunu bldırdı Profesor unvanını kazan mış olmamı beklsdıgını bu da gercekleşmış bulundu guna gore artık Hukuk Muşayırlığı kadrosuno getırebı 'ecegını so/ledı Oysa ben dahc ıki yıl once Şukru Sa racoğlu tarafından bu gorevs aday gosterılmıştım ve Menemencıoğlu yaşımı cok gerc b'jlnjş olacak k muşavırlık sıfatını bendsn esırgemıştı Şımdı, ıki yıl sonra «Milletvekili secildinîz!» «Dışışierı Bakanlığı Hukuk Musavır o'arak 1945 de San Fransıscoda Bırleşmış Mılletlerın kuruluş top'an tısında Türkıye yı temsıl eden heyette uye ıdım Bır gun odamın kapısını actığımda yerde bır telgraf buldum Iz TURKLER 1976 OGM DIRENİŞİNİN ARDIN DAN CEZAEVINDEN CIKERKEN.. Kemal Türkler, 27 Mayıs hareketınden sonra siyosl partı kurma ve Işcılerin slyası bır partı ıcınde bırleşme sı amacını on plona aldı ve arkadaşlarıyla gorüşerek bunu gercekleştırdl Denebılır kı sendıkacıların yalnız kendı başlarına polıtık örgüt kur ma gırışımi tarıhimlzde llk kez oluyordu Aralarıno hic bır aydın veya unlu kışl olmayı duşunmemışlerdl O günlerde sosyalızmle ılgilerl de yoktu Cünkü hazırlanan ilk partl proçramında sosyalızml anımsatacak herhangl bır llke ve amac yer almamıştı Türkıye Işcl Portısı'ni 13 şubat 1961'de kurdukları vakıt Turkler partı başkanı olrrayı tstemedı Cünkü Maden • Iş onun vaktini alabıldığınce alıyordu Bu nedenle Başkanlığa Bırlık Başkanı da olan Avni Erakalm'ı sectMer Genel Sekreterlığe de ibrahım Guzelce getırıldl Türkler TİP Genel Baskan Vekılı oldu Bır yıl süren calışmalar istenılen sonucu vermedi Güzelce Genel Sekreterlıkten ayrıldı Erakalın genel secımler öncesınde Prof Dr F Kerlm Gokay'ın etkısl ile Türkıye Güven Partlsı'nden alt sırolarda aday olmay, kobul ettl Bu olaydan sonra Türkler ve Nebıoğlu partıcılığl kendı başlarına yürütemeyeceklerıni anladılor ve bır «aydın»ı Başkan yapmaya karar verdiler Ancak aydın odayları arasında Prof Fahrettin Fındıkoğlu. Prof Sadi Irmak gibıler de vardı Bu sırado bız, Genel Başkanlık lcın düşunülen avukat İrfan Emln'in ustün yeteneklerıne karşın portıcılık yapamayacağmı arkadoşlorımıza belırterek Docent Dr. Mehmet Alı Aybar'ı sağlık verdık Uzun llışkilerden ve özellıkle Kemal Nebıoğlu'nun ısrorlı baskılarından ve Türk ler'ın gece yarılan bıle Bebek'e gıderek Aybor'ı TİP Genel Başkanlığa getirme ça balarından sonra Aybar. TİP Tüzüğünde amac maddesınl değiştırme koşuluyla Genel Başkanhğı kabul etmeye razı edıldi TİP kuruluyor 27 Mayıs 1960'ın getırdiğl ortam ıcınde sendıkaların başka ulkelerdekı sendıkalar ve federasyonlarla ılışkl kur ması, uluslararası örgütlere katılması yolu ocıldı Kemal Türkler'in başkanı olduğu Maden Iş Genel Yönetım Kurulu da Mılletlerarası Maden Işcılerl Federasyonuna (IMF'e) üye olrro volunu sectı Konu 9 ekım 1969'da yapılan Maden Iş'ın XII Genel Kurulu'na bır raporla sunuldu Raporu Turkler ken d sı hazırladı ve on tasarı olarak Genel Yonetım Kuruluna sundu Onay aldı. Dış iliskiler TÜRKLER, ii İŞÇİLER EN KRİTİK ANLARDA KENDİLERİNİ GENEL BAŞKAN YERİNE KOYMASINI BİLİR,, DERDİ 27 MAYIS 1960TAN SONRA ÎŞÇİ HAREKETINDEKÎ YENI ATILIMIN ONCULERINDEN BİRİ DE KEMAL TURKLER'DI. TURKLER BU DONEMDE tŞÇİLERIN SIYASI BIR PARTI IÇNDE BIRLEŞÎMESI AMACINI ÖN PLANA ALDI VE TİP'İN KURULUŞU BOYLECE GERÇEKLEŞTI. II toplantılarda «işcllerın kafası Longıes saatı gıbı tıkır tıkır calışır Saat. vaktı gelınce Akreple Yelkovanın tam 12'nın ustunde bırleşme sıni soğlar Işcıler en krı tık onlarda kendılerını Genel Başkan yerıne koymasını bılır ve Genel Başkanlarının ne karar vermesını duşunuyorsa ışcıler, Genel Başkan gibı karar verır ve yerıne ge tırır ı Türkler'i gözden düşürmeye çalışıyordu bır hok olarak tanımlarken Turkler bunun karşıtmı dıle getırdı Artık Turk Iş le aynı paralelde degıldı Zaten Turk Iş de Maden Iş'm grevlenne ve başka sendıkaların grevlerıne karşı olumsuz tavır almıştı Hatta Maden Işe karşı bır başka sendıkanın oluşturulması Turk Iş ust yonetıminde tezgahlanıyordu. Türk İş'ten kopma Yeni tartısmalar Türkler, TİP Genel Yönetım Kurulu üyesı olarak çalışırken Aybar'ın konuşmalarından cok etkılendı, sosyalızm hakkında bılgıler edındı 27 Mayıs Anayasası'ndan sonra Anayasal ılkelenn savunucusu ve ekonomık, sosyal hakların yorumunda Murat Sarıca'dan yararlandı TlP'ın Çalışma • îşcı Komısyonu üyelennın (bılgılı hukukcular oğırlıktaydı) grev hakkı ve lokavt üzerındekı gorüşlerınden bılgılendı TlP'ın hazırlanmakta olan Toplu Iş Sozleşmesı, Grev ve Lokavt Yasa Tasarısı ıcın sıraladığı eleştırılerı benımsedı Turk Iş'ın çağrılısı olarak sendıko başkanlarıyla yapılan Çalışma Meclısı'nde TlP'ın coğalttığı eleştınlen cesaretle ve Şaban Yıldız'la bırlıkte dıle getırdı Sağcı sendıkacılar ve Demlrsoy lokavtı greve eşıt Turklş'ın giderek anatüzüğüne ters duşen btr yol ızlemesı sonucunda Türkler. yenı bır konfederasyon oluşturmak ıcm ılk denemelen yaptı ve Sendıkalar Arası Da yanışma Anlaşması (kısaca SADA) denılen bır protokolü kardeş sendıkalarla imzaladı Bu gınşım, yenı bır konfederasyonun cekırdeğı oldu. 1967'de yenı konfederosyonun kuruluş bıldırısını yazma gorevı bana venldi Bunu hazırladım ve onaylandı Türkler, orgütun anatüzüğünü kaleme aldı Kendısme Güzelce yardım etti Sonunda Maden Iş Genel Başkanvekılı Sayın Şınası Kaya'nın onerısı ıle ye nı örgutun adı Türkıye Devrımci Işcı Sendıkaları Konfederasyonu (kısaca DlSK) ola rak kabul edıldi 12 şubat günü Cemberhtaş'takı sınemalardan bırmde yapılon anlam lı kongreyle DISK'ın kurulması kararlaştınldı ve bazı sendıkalar aynı zamanda Türk İş'ten ayrılma kararları aldılar Ertesı gün de (13 şubat 1967) pazartesl sabchı yenı orgutün tuzüğü ve kuruluş dosyası Valılığe sunuldu Boy lece Kemal Turkler, DlSK'm ılk Genel Başkanlıâına getırıldı Bu gorevını 1977 yılı sonuna kadar korudu de calışmıştı. Deneylmll, ocık fıkırll ve ılerıcı bır kışıydı. Ne yazık kı hastalanarak DlSK'e ıstedığı olcude hızmet yapamadı Turkler de, yenı tanıştığı uzmanlaria calışınca yenı fıkırlerın yenı goruşlerın. yenı bır sıyasetın sozcusü oldu Turkler, cok etkın bır calışma donemını yaşayan DISKte 1977 ıcında Yurütme Kurulu uyesı arkadaşlarıyla celışkıye duştü. Sonunda erken Genel Kurul'la anlaşmazlığın cozumu aşamasına gelındı ve Turkler. temsıl etmeye boşladıgı yenı goruşle Genel Kurulda yenıldı, Genel Iş'ın lıderı CHP eski mılletvekıllerınden Abduliah Basturk DlSK Genel Başkanlıgına secıldı 1976 1977 sonlarına kadar Turkler, DlSK bayrağını yücelten onemlı ışler başardı Başarılı atılımlarla Devlet Guvenlık Mahkemelerıne karşı çıkışı olumlu sonuclar ver dı, 1 Mayıs'ı 1976'da cok gor kemlı şekılde Taksım'de yığın sal olarak kutlama onuruyla Türkler ve DlSK daha yüceldı. 1977'de 1 Mavıs, burıuvazının oyunuyla kana bulandı Bu acının altından da DISK'ı ve kendısıni korumayı bıldı. başarılı calışmalannı demokrası ıcın duzenlenen mıtınglerle daha da gelıştırdı 141. 142'ye karşı kamuoyunda ve ışcı sınıfı ıcınde kok salan haklı göruşlerın bayrağını yucelttl. Sonunda katıl cetelerin kur şunlanyla yere serıldl, ama adı bütun Türikye de ve demokrasıye bağlı mılyonlarca Işcının ve kışınin belleğıne oltın harilerle yazıldı Turkler olmedı, Türkler IMF'den ayrılmayı başarmış. Dünyg Sen dıkalar Konfederasyonuna katılmış, Dünya Barış Konseyıne üye secılmış blr barış ve ılerleme sembolü olarak belleklerde yaşamaya başladı Türkler'in adını işci sınıfı yaşatmado bırbırlyle yarış edecektır Turkler şöyle derdl önem DISK'ın liderl Kemal Türklerı gozden duşururlerse DlSK bolunebılır, burıuvazı bayram yapar, somurücü cevreler ve onların sıyası kadroları parmaklarına zıl takar oynarlardı Bu nedenle Kemal Türkler'in taşınmaz malları, apartmanları bulunduğu büyuk bır sansasyon yaratacak ölcude sergılendı Burıuvazı aslın do DISK'I bölmek ıstıyordu Kemal Türkler'in satın alablldiğl bır ıki apartman dal resl, mılyarlık servet edınen lerce sankı mulk edınmek sucmuş gıbl gosterılmek ıs tendi Kemal Türkler. yıllar ca kuru ekmekle aclığını gı dermış eşıyle bır ayağı kırıl mış, onun yerıne uydurma bır dayanak konulmuş dıvan'da sıkışa buzüle uykusunu paylaşmıştı Başkaları modayı ızlerken, vıtrınlerı süslü magazalardan alısverış yaparken Sabahat Türkler en ucuzun en da yanıklının satıldığı pazarları dolaşır, dar butcelerıne göre ıki kızına ve kendılenne bir şeyler alırdı Ama ak akçe, kara gun ıcmdı Genel Başkanlığa secılmeyebı lırdı Fabnkalara donmek ıstese hıc bır ışveren Kemal Türkler gıbı bır ışcı sı nıfı savunucusuna ış vermezdı Ac mı kalacaktı, çocuklarını sefıl ve perışan mı 7 bırakacaktı Hayır Tutum lu davranacak, kapıtalıst du zenın kurallanndan yararlanacak ve taşınmaz mal satın alacaktı. Olayı ve yayınları boyle değerlendırdı DISK'ın karar ve danışma organları (22 Ekım 1976) İşcı sınıfı Kemcl Türkler'i yalnız btrakmadı ve savundu Kemal Turkler kendı anlayışının dayandıgı temel goruşlerı savunarak DISK'ı daha ılerı hedeflere ulaştırmaya calıştı Ne var kı sendıkacıların değışık ıde oloıık goruşlerı savunmalan. 1977 sonlarına doğru Türkler'in dıle getırmeye başladığı bazı deyımlere, anlayışa ve cephe anlayışının temel konumuna karşı tavır koymaları sonucunu verdı. Kemal Turkler. DlSK Genel Başkanlıgına adaylığınt koydu ama, secılemedı Bu, Türkler'i savunduğu göruşlerden uzaklaştırmadı. Hatta bu anlayışının ortaya cıkardığı eleştırel ve bağımsızca ış yapma tutumu, ku rucusu olduğu DISK'ın Onur Kurulu karan ıle bır su re üyelıkten uzaklaşması so nucunu verdı Butun bunlar Kemal Türkler'in yaşamı boyunca sağladığı başarıları unutturmadı. Turkler, buyük ad olarak, calışkan ve ışci sınıfına varlığını adamış bır onder olarak saygıyla yaşadı. Bugun DlSK topluluğu, demokrasının savunulması davasmda daha guclü, da ha buyük ve daha etkındır DISK'ı kuran, yaşatan. ko ruyan Türkıye Işcı Sınıfı sağ olsun Kemal Turkler saygıyla anılacak ve eserleri yaşatılacak, anısı unutulma yacak onderlerden bırıdır. Bütün güçler birleşmeli ve anarşi ile enflasyonun karşısına kaya gibi dikilmeliydi. 1971 martında bu olanağı kullanamamıştı. Politik bir şaşkmlık içindeydi Enm Ba^bdkan yaıdımcıhgı yaptığı tay la. 1949'da Başbakaa Şemsettın Gunal Nihat Erim ortak bir program etrafında birleşmeye inanıyordu mıt'ten oekılmlştl ve Fransızca yazılmıştı «Milletvekili secıldınız, kutlarız» dıyordu Teıl Beledıye Başkanı ımzalamıştı Bır ara sscımı yapılmıştı Kocaelı de boş yer varaı. Hemşerılenm, Ismet agabeyımın gırışımi ıle ımza toplayarak kendılıklennden, bana danışmaya luzum gorrrvsden adaylığımı koymuşlar CHP de ayrı aday gostermedığı ıc n, bır ıki bagımsıza karşı ben secılmıştım Bu b'r ara secımı ıdı CHP ye zaten cok genc yaşta yazılmıştım Mıllet Meclısınds CHP Grubuno gırdım Yasama Meclısı uyelığım boyle başladı Sonrasını bıl yorsu nuz 1948 de Ikıncı Hasan Saka kabınesınde Bayındırhk Bakanı, 1949'da Gunaltay hukumetınde Başbakan Yardımcısı oldum » benl artık goreve lâyık buluyordu Daha sonrakı yıllarda Menemencıoglj ıle bırbırmıze daha sempatık baktık ve dost olduk » «Inonu ıle 1955 den 1964 e kador bozuşma donemlm vardır Burada bunun ayrıntılarına gırmek ıstemıyorum Uzücu bır olaydır Inonu'ye, benım rahmetlı Menderesle anlaşarak onun tarafına gececeğım telkın edıldi buna ınandırıldı Benım CHP ıiderıne yakınlıgımdan rahatsız olanlar veya yerımı almak ısteyenler araya gırdıler. durmadan fıtledıler Bız m sıyasal yapımız budur Gercı Adnan Menderes bana buyukelcılık. mılletvekıllığı, bakonlık teklıflerı yaptı Hepsını de nezaketle reddettım, h c bır gorev, hıc bır cıkar kabul etmedım. Dedıkodu ycpanlar, 27 Mayıs tan sonra ortülu odenek hasaplannı da ınceletmışler. bana ve bır sure cıkardıgım Halkcı gazetesıne vsrılmış paraları aramışfar bulamamışlor Sırası gelmışken şunu da soylemelıyım. Halkcı nın resmı ılanları ozel ılan mıktarını aşınca gazeteyı hemen kapattım. Menderes, gazeteyı kapattığımı oğrsnınce «El mden gelen yardımı yapayım» dedl Ben «gazete ışı bıttı kışısel arkadaşlığımızı dostluğumuzu surdurelım» cevabını verdım Paşayla tekrar şoyle banşttk. 1964'do Kıbns meselesı patlak verd.gınde Mnlet Meclısınde bır konuşma yaptım Muhalefet partılerı Inonü'yu duşürmek ıstıyorlardı. Buna karşı bır konuşma yaptım Ertesı gün arkadaşım Kemal Satır telefon ettı Inonu'nün benımle görüşmek ıstedığmı haber verdı Gıttım ve banşmış olduk Kıbrıs işi ıcın kendıs ne yardım etmemi ıstedı Amertkaya gıderken, heyette bsnım de yer almamı önerdı Zaten daha once hukümetın ısteğı uzerıne konunun Bırleşmış Mılletlerdekı göruşmelenne katılmıştım Ikıncı defa Başbakan ıle VVashıngton'a gıîtım. Başkan Johnson'un önerlsı uzerıne, Inonu, Türkıye Yunanıstan ve Amenka arasındakı üc'ü gorüşmelerı benımsedı Fakat Yunanistan Başbakanı Papandreu buna yanaşmadı. Amerıkanın, Turk ve Yunan temsılcıleri ıle ayrı ayrı konuşması usulunü benımsedı Ise Bırleşmış Mılletler catısı altında gerceklesıyor susunu vermek ıcın de. B M Genel Sekretennın atadığı Fınlandıyalı Tuomıoya'nın gorüşmelere katılması kabul edıldi Cenevre'de es^i Amerıkan Dışışierı Bakanı Dsan Acheson'la Türkıye adına goruşmek le de ben gorevlendırıldım. Acheson'la haftalarca konustuk Makanos bu görüşmelerden olumlu bır sonuc Cikmaması ıcın her şeyı yaptı Papandreu da ona yardımcı oldu Kıbrıs'ın havadan bombardımanı, Rumların Türklen oldürmelen. ceşıtlı kışkırtmalar hep o döneme rastlar» Nıhat Erım kend nı bana böyle anlatmışt! Kendl slyasal portresını cız«rken nelere önem verdığı nerelere kalın cızgıler cektığı boylece anlaşılıyor Geçen yaz başında durum, bugunkunden pek farklı değıldı Onun polıtıkadan kactığı 1972 baharından ber her gecen gun ışler bıraz daha kötüye gıdıyor ve ne terör ne de enflasyon durdurulab lıyordu Gecen yaz Erım hâlâ kendl deneylerınden ders almamış görunüyordu Bana, ışın ıcınden cıkmak ıcın ınandığı tek formulun «Parlamento bırleşmssı» olduğunu soyluyordu Ortak bır program yapılacak sorunlar oncehklenne göre sıralanacak ve sınırlandınlacak tek vucutmuş gıbı hareket edılecek anarsmın de enflasyonun da üzerıne guclü ve kesın kararlı gıdılecek' «Yapmadınız ama» demıştım «Ustelık başlangıcta hıc bır engel de gorunmuyordu. s z soyluyorsunuz, her şeyı başaracağınıza ınamvordunuz Anayasayı uygulayacaktınız, Meclıslerı olumlu yonde işletecektınız, anarşlyı durduracaktınız, fuzeyı yorungesıne sokacak ve re(Arfcası 9. Soyfada) Bozuşma yılları.. Kim bu genç adam? «Bu arada Ismet Paşa ıle nasıl tonıştığımı, onun IIgısını nosıl cektığımı de anlatmalıyım KI, benım sıyasal portrem tamamlansın 1942 yılında ranmetlı Inonu Ankara'dakı fakultelerı gezıyordu Imtıhanlar mevsımı ıdı Bızım fakuiteye de geldı Kendısıni karşıladık Ogretım uyelerının ellennı sıkarken. benı cok genc bulmuş olacak kı, görevımı sordu Soyledım Yuzume dıkkatle bır daha baktı O gun benım dersımın ımtıhanı yoktu Kendısı ayrıldıktan sonra, mudur bana «sızın ımtıhanınızı sordu, bugün değıl yarın olduğunu söyledık» dedı. Inonü ertesı gun gene geleceğınl bıldırmıştı Dekana Gercekten geldı Doğru benım ımtıhan yaptığım sınıfa uğradı. Ben bunu duşunerek, ogrencılere o varkan soracağım konuyu zıhnımde tasarlamıştım Cumhurbaşkanının yanında Hasan Âlı Yücel ve Reşat Şerrisettın Sırer de vardı Vıi 1042. Tek partl yonetıml ıcmdeyız. Kamu Hukuku dersı okutuyordum Ders notlarımı kıtap olorak bostırmıştım Sıyosal güclerın, yasama yürutme yetkılerın n aynı elde veya organda bırleştınlmesınden ıstıbdatın doğacağını ogrencılere anlatmıştım Mıllı Şef'ın gozlen önünde başka türlu davranamazdım. Şu ıki soruyu sordum J J Rousseau'nun sosyal sozleşme (ıctıma! mukavele) kuramı. Montesquıou'nün güclenn cyrılığı (tefrıkl kuvva) kuramı Oğrencıler kısık sesle. ezile büzuie yanıtlıyorlardı sorularımı Daha yüksek soylemelerını ıstedım Cökıngen davrandıkları, ıstıbdada dıktaya karşı gevşek konuştukları ıcm, notlarını hemen kağıtlarına yazmadım. Bıraz duşünmek, vereceğım notu tesbıt etmek ıcın zaman kazanmak ıstıyordum Bu Inonü'nun dıkkatınden kacmanvş olacak kı, masadan ayrılan ıkı öğrencıye not atmadığımı hatırlattı. Tam not on ıdı Dokuz verdım. Nıcın kırdınız bırer notlarını dıye sordu Istedığ m kadar serbest ve kesın konuşmadılar paşam dedım «Benden cekınmışlerdır. bunu da gozönünde tutun» dedı. Her ıkısının notlarını da on'a yukselttım » Bir portrenin silinisî = 1975 sonrası Türkler 1975'ten sonra, yeni bır kadro ve yenı bır uzmanlar grubu ıle DISK'i yonetmeye başladı İbrahım Gu zelce Genel Sekreterdı Federal Almanya'da IG Metall ve DGB'de Türkıye bolümun BİTTİ «O gün İnonü fakültede dekammızm israrlı ricası üzer ne oğle yemeğıne kaldı Başyaver Celâl Bey, yem«k salonuna gıderken yanıma sokularak «Sız Paşaya yakın bır yere oturun» dedi Yemek esnasında ve sonra Dekanın odasında kahveler ıcılırken, Cumhurbaşkanı. o sırada Romanya'dakı petrol kuyularını bombaladıktan sonra yakıtları tükenerek Türkıye'ye ınmeğe mecbur kaian büyük Amerıkan ucaklarını Ucan Kaleler dıye anılırdı bunlar ne yapmamız lâzım geldığını, hukuki yetkımızı, görevımızı sordu bana Ucaklan biz kullanabılırız, pılotları Ise enteme etmek zorunludur yanıtını verdım Nasıl kullanırız, tarafsızlığı bozmaz mı dedı Pılotları alıkovacağız ucokları savaşcı sahıplerins teslım etmeyeceğız tarafsıziık ve hukuk böylece korunmuş olacak efendım dadtm Inönü düşunceya daldı. Hemen ılave ettım: «Bırincl Cıhan Sa Uçan kaleler .t