Katalog

ON CUMHURÎYET 8 KAZİRAN 1980 11 OPEC, çokulusluların egemenliğini kırıyor.,. Yarın başlayacak Cezayir Konferansında, OPEC petrolüne yeni bir zam konusu ele alınırken üzerinde durulacak diğer önemli konuyu da örgütün uzun dönemdeki stratejisini hazırlama çalışmaları oluşturacak. SON ZAMLARDAN SONRA BELLİ BAŞLI OPEC ÜYELERİNİN PETROL FİYATLARI Suudl Aroblstan Irak Korkuk Petrolü Irak Basra Petrolu Venezüella Lıbya Arap Emirllklert Endonezya Cezayir Katar iron (OrtotamaJ Nııerya Ekvator Varil basına dolar olarak 28 Selmin GÜNEL etro! Ihraceden Olfceler Örgütü OPEC'e üye ulkelerın temsılcılerı yarın Cezayır'ae bır kez daha bıraraya geleceklerdır Mayıs ayı icmde gorulen zam furyasıııın ardından. petrol fıyatlarının yenıden yükseltılmesı olasılığının goruşüleceğı Cezayır Konferansı'nın günderrıınde yer alacak dığer bır konuyu da, örgutun uzun donemde ızlemeyı tasarıadıgı stratejlyı saptama çalışmaları oluşturacaktır Geçtığım z oy, üyo ülkelerden bazılarının yaptığı zamlarla Suudı Arabıstan'ın fıyat tekleştırnre polıtıkasında bır kez daha başarısızlığa uğrodığı ay olmuştur. Örgutün en buyuk uretıcısi olan ve ılımlı bır fıyat polıtıkası ızle>en Suudı Arabıstan, ortalama tek bır ıhraç fıyatına ulaşmak icın petrolüne 2 dolar zam yapmıştır Boylelıkle varıl başına petrolü 28 dolara cıkan Suudi Arabıstan, dığer üyelerın fıyatlarını duşurmelerıni bekleyerek belırlı bır denge fıyatına ulaşmasını amaclamıştr. Ancak Suudı Arabıstan'ın karşılıklı fıyat ındırıp, yukseltme gorüşu gecerlık kazonamamış ve üye ülkeler ardarda ürettıkler) petrole zam yapmaya başlaırıslardır. Zam sonrası, en düşük fıyatlı S Arabıstan petrolü lle en yüksek fıyatlı Ceza>ir petrolü arasında 1021 dolarlık blr fark meydana gelmıştlr. Caracas toplantısryla, ocak ayı sonlarındaki gırışımlerınden sonra bfr kmton sonnı yoptiflı ocıklamodo, OPECIn tek kez daha başarısızlığa uğrayan Suudi Arabıstan' blr petrol ihroc fiyatında bırlesmestaın artık cok ın Petrol Bokonı Şeyh Zekı Yamanı de son zam güç ofduğumı kabul etmlstır. P kredl verme konusunda gelışmekte olan Olkeleri 3'e ayırmaktadır Buna gore, kışı başına düşen aylık gelırı 300 dolardan az olan ve petrol ithalatı gunde 10 bın varıl aşmayan ulkeıer. örgutten uzun donemlı ve faızsız kredı alacaklordır. Gecen yıl günde toplam 124 bın varıl petrol alafl 33 ülke bu kategorıye gırmektedır Ikıncı kategorıde de kışı başına düşen yrtlık gelın bın dolardan daha az olan ülkeler v« petrol ıthalatları gunde 10 bın varılle 100 bln varıl arasında değışenler yer almaktadır. Bu ülkelerın yuksek fıyat artışlarından kaçınmalarına yardım etmek ıcın uzun donemde yuzde 25 50'lik subvansıyonları ıceren uzun vadelı kredılef verılecektır. Bu kategorıye gıren 42 ulke gecen yıl gunde 2 mılyon varıllık dışalım yapmışlardır. Üçüncü kategorıde ıse kışi başına gelirl bln dolardan fazla, ya da günluk ithalatı 100 bın varıli aşan ülkeler bulunmaktadır Bunlarg da orta vadede tıcari kredıler venlecektır Sıngapur, Taıvvan, Güney Kore ve Brezılya bu tür ulkelerdendır Bu ülkeler gecen yıl gunluk 2 3 mılyon varıl petrol ithalatı yapmışlardır. 3018 29 96 34.25 36 72 3156 3150 38 21 3142 35 37 36 71 36 08 TÜKETİCİLER Dunya petrol tuketımınln uçte iklsl sanoylieşmış 10 ülke tarafından gerçekleştırılmektedlr. ABD. 1979'da petrol tüketımınl bır öncekl yıla gore yüzde 1 7 oranında kısmasına karşın, toplam 874 mılyon ton petrol tüketırken, Ikıncl SovCezoylr toplantısı öncesl petrol ürotlcılerinln yetler Bırlığı 440 mılyon ton petrol tuketmlştır. söz konusu zamiarı ıle 1979 ocak ayında 13 dolar, Daha sonra 265 mılyon ton tuketımle Japonya, aralık ayında da 25 5 dolcr olan petrolun varıl ardından da Federal Almanya. Fransa, Italya. İnbaşına ortalama fıyatı 31.5 dolar olmuştur. Bu gelmektedır. rakarrın daha yükseklere tırmanabıleceğı de Ce gıltere, Cm, Kanada ve Ispanya Geçen yıl tüketılen 31 mılyar ton petrolun 2 1 zayır Konferansı'ndan sonra bellı olacaktır. Zaten son yıllarda, yapı'cn o'ağan ve olağanustu top mılyar tonunu bu ülkeler tuketmıştır. Dünya petrol tuketımı 1978 e gore yüzde 1 oranında artış lantılarda alınan zam kararlannın pek uygulanamadığı. üyelerın avrı ayrı, zam karan uyguladıkla gostermış. petrol uretımı ıse 3 3 mılyar ton düzeyınde kalmıştır. rı gozlemlenmektedır. Orhan Kemarin hamallığı kabul etmesi ailede, arkadaşları arasında büyük üzüntü yarattı 5 aşit'ın bekledıgi cocuk erkek doğdu Hemen adını Nâzım koydu ve bunu Nâzım Hıkmetebıldırdı Nâzım, mektubu okuyunca sevıncınden mahpushane arkadaşı Babı've, Çorbacı'ya, Em.n beye cay ısmariadı Deve dıye seslen dıkleri Alaeddm Bey, Sıhhıye Kâzım, Zabıtcı Ismaıl «caylar Ustat'dan» dıye ıkram edılınce hemen Nâzım'ın yakında af cıkarak tahlıye edıleceğını sandılar Arra Nâzım, Raşit'ın oğlu olduğunu, adını Nâz m koyduklarını so/leyınce Bobı Nıyazı «Allah Allah, ne guzel şey bu be1.. » dıye feryadı bastı.. Corbacı Zeki Bey. Nâzım'ın pıposunu ateşledi, Sutcü Hasan«Bu goruşmede benımkl gelınce kücük Nâzım'a bır zıbın dıktıreyım» dıye zengın gönlünu actı Nâzım 1944 sonlarında Raşıt'e şu mektubu gonderdı«Raşlt. Mektubuna cevapta geciktlm. Araya Cumhurıyet Bayramı gırdı. Pos taya adam gıtmedi. Bır ış edındığıne pek memnun oldum Ibrışım Işı hakkında sana Corbacı mektup yazıyor... Oyle sanıyorum kı bız de Avrupa gıbı bu son sıkıntılı kışı geçırdıkten sonra nısbeten feraha kavuşacağız.. Örh Idare kalksın Istanbul'da sana bir iş ararız.. Kım bılır belkl biz de o zamana kadar çıkarızKemal Tahır'ın cok cok selamlan var.. Sana gönderdığım gıbl ona da şu benım kücük mırıltıları yollamıştım.. Her nedense pek beğendi.. Ben her gece boyle bırer kücuk şey yazıyorum Bır taraftan da Manzaralar'a çalışıyorum.. Gelelım senln roman meseleslrte.. Derhal başla. Çok rıca ederım.. Der hal başla. Istersen ilkönce dar ölcüde kücük blr romana başla, lakat hemen başla.. Başla. BAŞLA"... Nâzım ve Yıldız hakkında yazdıkla rım nasıl buyuk bır zevkle okuyorum bilemezsın.. Onları sana malzeme dı ye saklıyorum, gunün btrınde çok işır>e yarayacak.. On gundur Pıraye'den mektup olmadım.. Meraktayım. Yarın telgraf ce keceğım. Malum, oğlanın hastalığı be nl mektup bahsınde büsbütün evham lı yaptı. Kızımın gözlertnden öperlm.. Kac mektuptur onu ıhmal edıyorum.. Ama emın olsun ki benım has kızımdır.. Ba na Nâzım ve Yıldız gıbı Iki torun ver mesı onu ebedıvyen bağrımda en kıy metfl btr hazıne gıbı saklamam icin yeter Blzim Müdur Tohsm Bey salıba te ttf a edecek.. Yazık olacak hopıshane Icm.. Raşıtcığım, coğu glttl azı kaldı. Sık dışını bıraz daha. Güneşll günler yakındır Hepınızl hasretle kucaklar, mektubunu beklerım canım kardeşım » Raşıt. aıle gecımım sağlayabılmek ıcm iş bulmaya mecburdu.. 1944 nlsanında Devlet Demıryoiiarı Adana Işletmesınde basıt bır ış bulmuştu.. Bu nu, bıze gonderdığl bır mektubunda şöyle yazıyordu: «Kardeşım Mektubunu bugün aldım. Şlmdl va Wt akşama doğru.. Pek erken basan sıcaklarıyla Adana bır hamam halvetıne benzıyor.. Guneş devrıleli epey olduğu halde havada oynama yok. Bır Kemal SÜLKER R Orhan Kemal ve aılesı (1950) tok, bıleklerf altın halkalar dolu, eatölye havası kadar hareketsiz ve teklerı dız kapaklarında zuppe hanımyakıcı günler gecırıyoruz. ları modadan, sevmek ve sevışmekIş buldum. Sıcılımın ustündekl ten gayrı meselelerı olmayan manken yazıyı şuraya aynen olıyorum: ler halıne getırdıler. Insanlarımız dun(TC. Münakalat Vekâletl Devlet Demiryolları Işletme Müdürlü yadakı (harp) dehşetınl duşünmek değıl. yanlarında lafının edıimesım bıle ğu. Adana Şehır Istasyonu Muvokıstemeyecek kadar (neme râzımcı) olkat hamal. Sıra Numarası 1049 Ramuşlar. Sızın beş s^ne yatmanzı çnşıt Öğütcu'nün Nufus Cuzdanı ve gınlığınıza hamleden avukat'ar, öokbonservısıne ait dosyadır. Istıhdam torlar, yuksek oğretmenlerın n'osmnumarası 440'dır. Tarıh 18. 4. 944). da yaşıyorsunuz Oyle bır dufvo kı. Yukarıdaki resml yazıyı taşıyan nedenını, nıçınını bılmesenız, M,tün mavi zarfı hayatımın yegane namus bunları hoş gorup sız de onlara güvesıkası olarak saklayacağım. Asll lecek duruma gelmemış olsan z, cehamal bıle değılim. muvaKKat hamal. mıyetınızın de, ınsanlarınızın da daBu, benı katıyyen müteesslr etmiyor. ha goygoycuiuğu yapmaktan Jtjnmo Bılakıs. Müteessır olanlar, anam, bayan palyacolarınızın da, onların tübam, kardeşlenm ve bır hayll samıml arkadaşlarım. Sınıfımdan kopuş tarı mune soğüp beynınlze tabanovı sıkabıleceğınız an, en mukemmel blr hlmi, bunun romanını llerıde yazmak icm ne güzel dokümanları depo edı kurtuluş olurdu. yorum bılsen' Bılmem okuyor musunuz? Bır Yurt ve Dünya lle Adımlar neşnB D adlı dergı cıkıyor. Paivcçolaryatlarını tatıl edıverdı. Türk edebıyadan bırı olduğuna zerrece şuDha ettı, Türk fıkrıyatı, senelerden berl armedığım ukala herıf. bır peygımbsr zu edılen (kurak)lığa kavuştu. Bugün edasıyla muazzam |est!er alı/or ceartık bir edebıyatımız yok. Mecmualamıyetteki bozuklukları gorü/or, murer n satın alıyoraum: Cıgara paramı, ret bır ahlaktır tutturmuş bas bas bakahve paramı, coğu sefer evımın ekğırıyor: Ahlâk da ahlâk' F, pekl ne mek parasını vererek bu mecmualaolmuş 7 Bu ahlâk buhranı ncö'l zaıi rı satın alıyordum... Bunlan pkurken olur' Bunları yazan buna cevao vericımde ıki kutup carpışıyor. blri memmeyl belkl hayatı boyunca düşunmeleket fıkrıyatına edılen suıkastı gormıştlr. Çünkü (ahlâkın) ne demek olmekten huzün duyan tarafım; o bırl, duğunu, hangi şartlarda ahlâk buhraedebıyatımızı bu hale koyup meydanının başladığı, hangi şartlarda buhnı da. atı tia ellerıne aldıkları, hatta ranın gıderıldığl, daha doğrusu gıdekıclarına motor taktıklan halde uça «leceğınl bile tasavvur etmemiş Kımayan, uçamayacak olan sersem pl sacık boyu, koca kafast, tikil mimlklotlara gülen taraf. lerl ile mübarek elınl kaidırıyon Llse tolebelerl, lîse öğretmenlerl Artık bu manzara yeterl .«Kızıl ölüm», «Allahaısmanadık», Insanın yazacak yeri olsa da bu «Colde Bır Istanbul Kızı>... Benzer herzevekıllere ağız dolusu küfretse... romanları ağlayarak okuyor; en muÖbür tarafta, blr başka bunak .. nevver sınıfımız olduğunu Iddla ettık Bundan ylrml yıl önce kendıslnin dünleri kücük bur|uvazımızın tıka basa yada yegane (serseri) olduğunu Iddıa •tmis v« hayotındo yegon» doğru lâf etntfş otam... Bugun kalkmış sola çatıyor. Ve nlhayet pıyaso serserilere kaldı. Bildiklen gıbi bağmp cağırıyorlar, bakalım. Ama benim ovucları nasırlı delıkanlının, bu memleketin hakıkl sahıplerının karınları hâlâ ac Irtlccın propagandasını yapan, geçmıştekı şa'şoanın meddahlığmı yapanlara iyl bır cevap vermek lcln elde döküman olmalı da, ta bınlerce seneden beri dünyadan şlkayet etmekte olan şairlerin şiırlennı sırt bu gozle toplayıp dönem dönem ayırmalı, sonra guclü bır önsozle bu mazlperestlerin herşeye gırmış burunlarına sokmalı... Ama dıyeceksınız ki, utanacaklar mı? O da dogru ı Raşıt'ın dediğı gıbl gecıcı hamallığı kabul etmesi, ailede. arkadaşları arasında büyük uzüntü yarattı. Sonra calıştılar, cabaladılar. Raşlt'e Guzel Izmır Naklıyat Ambarı Müdurlüğunde ış buldular. Raşıt bunu Nâzım a ve bıze şöyle biroz da akjylı bir şekılde yaz dı. Yurt ve Dünya, Adımlar gıbl IVerlcı dergılerın Nısan 1944'te kapatılışlo rından sonra ırkçılar, Alman taşızmının ızleyıcılerı ortam çok elverişlı buimuş, dergılerınde yürtseverlere lıerı ge rı lâf etmeye başlamışlardı Bunu buyuk üzuntuyle karşılayon Raşıt. soyut bır ahlâk anlayışına karşi cıkıyor. ve maddı yapı konusunu ışııyordu. Ama. yapacak bır şey yoktu. kufuru bosıyordu sadece... Hazıran 1944de 4ofr ru durust bır iş bulunca bunun sevıncıyle yazdıkları şunlardı«Ben artık «boş» değılim Güzel Izmır Noklıyat ambarı müdırı umuru, muhasıbI mesulu. dıreksıyon as şefl, ne dersen de. ben artık lo) yum Bu ışın de bır kac aydan fazla devom edebıleceğıne pek kani değılim. Oysa kl yenm ne kadar lyı.. Müstokıl blr yazihane .. Emrıme âmade sayısız kâğıt, murekkep, defter... Iş az, boş zaman cok. Öyle bır rahatlık ki derr>e gıtsin. Ben burda okumağa, yazmağa. yazılonmı temlze çökmeğe yarayacak genış zaman bulobılırım» Raşıt, 3 Hazıran 1944 gunlu mektubunda ovdugü, rahat ettığıni yazdığı ışten kısa süre sonra, tahmın ettığı gıbı çıkarıldı. Bunu mektubunda şoyle ocıkladı: «Kardeşım, Mektubunu, yazılarını aldım. Zevk le okudum Yukan'ya posta ettim (Nu zım'a gönderdım) Sanat mohut bır keyfıyetln havad>si Muazzam burolu ışımden de cıkarıldım (10 61944). «Nıcm?» dıye sor ma Ne bıleyım ben... Öyle Işte...» Nâzım'ın öğretısinden yararianan Raşıt. hlkâye yazma teknığini değiştırdı. Bunu şöyle anlatıyor mektubunda: «Ben Iki büyük hıkâyeye hamen hemen aynı zamanda, blrbırıne müvazl olarak çalışmaktayım Bu şeferkl ca lışma tarzım, hıc de oncekıler gıbi değıl Eskıden daha cok heyecanımın ka sırgasına kendımı kaptırırdım; bu neye can beni alır, sürüklerdi. «Hıkâye nerede. nasıl bıtecek1'» Bu benım Jçln tumuyle meçhul kalırdı. Bır hikOyenın heyetl umumıyesınl, ana hatlanyla ka famda canlandıramazdım. Şımdı bu tarz değıştı. ilk peşln düşünuyorum Konum n e ' Neyı, nıcın anlatıyorum' Bırınci plâna hangi tıp ve hangi elemanları alacağım? Nihayet, bu hıkâyenın heyetl umumiyesiyle ne söylemek ıstıyorum? Tabır calzso hıkâyemın uzerıne oturduğu «felsefe» ne' lşte böyl« Mr hareket noktosından cıkıyor ve heyetl umumryey! şuurumun önünde tutarak, eserın hacml, aj r ö •'ıma bıllncımln terazisinde, çalışıyorum. Hıkâyelenm bıtince, tabıl size de göndermek, fıkırlerınızl almak cıhetl en büyük arzum.» (16 61944) Raşlt o günlerde Sovyet yazarlarından Ardov'un Haydut adındakl hikâ ye kıtabmı (Hasan All Ediz cevınsl) okuyordu Bu hıkâyeler Raşit'm üzennde buyük etki yaptı. Yenı hlkâyelertnde bu yapıtın havasını vermeye çalıştı. Bunu Dir mektubunda şöyle anlattı: «... Pekl ehemmtyet vermemlştlm. Bır gun meraklandım, aldım. ilk üc hlkâye Haydut. Paslı Raylar, bır de adını şımdl unuttum, galıba Korkunc Profesör... Bunlan harikulâde buldum. Muharnrın zekâsı nasıl parltyor? Orda musbet realizmın elle tutulurluğunu, Insan ne mükemmei eorüyor'» Batılı kaynaklar, petrol stoklannın kapltalist dünyada 85 gunluğe ulaştığını one surmekteOPEC bünyesınde iki yıl önco kurulan Uzun dırler Bu rakam gecen yıl 73, 1978'de de 69 gün Dönemde Stratejı Komıtesl 7 mayısta Suudı Araıdı. Uluslararası Enerfi Aıansının acıklamasına bıstan'ın Taıf kentınde toplanmıştır. Komıte bu gore de 21 üyenln 1 nısandaki stoku 417 mılyon toplantıda, kımı cevrelerce OPEC'ın 'Anayasası' ton, yani 90 gunluktur. Acıklamada gecen yıl bu dıye nıtelendırılen bır raponı görüstnuş ve goruş rakamın 76 gün olduğu kapıtalıst ülkelerın 1980" bırlığıne varmıştır. de gunde 50 5 mılyon varıle gereksınım duydukRapor ozellıkle örgütün bu yözyılın sonuna ları, bu sayının 1985'te 60 5 mılyon. 90 da da değm ızleyeceğı uretım polıtıkasını, fıyotların han 67 2 mılyon varıl olacağı kaydedılmektedır Avgi olcutlere gore değerlendırıleceğınl ve gelış rupa Komısyonu ıse 13 mayısta Bruksel'de yamekte olan ülketere yardımı icermektedır Komıte, yınladığı bildıride, topluluğun 112 günluk stoku Taıf toplantısında, orgütun gunluk yoklaşık 30 bulunduğunu duyurmuştur Yanl 5 mılyar varil. mılyon varıllık üretımlnı sürdurmeye kararlı olduKıml cevreler dünyada daha 1500 milyar ğu gorüşüne varmış ve bu rakamın 1985 yılında ancak gunde 35 mılyon varıle cıkabıleceğinl varillik petrol rezervl bulunduğunu, bunun da duyurmuştur. Halbukl, tüketımlerınl bir turlu kıs daha 63 yıl taleplere cevap verebıleceğinl belirtırken. cokuluslu şırketlerın uzmanları, gunde mayan ve özvennın OPEC'ten gelmeslnl savunan 57 mılyon varıllık bır üretıme ulaşılabıleceğınl kımı Batılı kaynaklar bu konuda lyımserlıklerıni boylelıkle 2010 yılına değin idare edılebıleceğınl acıklamış bulunmaktadırlar Örneğın AET, OPEC'ın öne surmektedırler. soz konusu yılda günde 38 rrilyon varıl, ABD En8r|i Bakanlığı 27 836 mılyon varıl, cokuluslu ÇOKULUSLULAR Exxon şırketı de 40 mılyon varıl uretebıleceğını ve bunun da gereklı olduğunu ilerı surmektedırler. Dünyada, petrolun en önemli enerfl kaynoğı Her ne kadar Cezayır Konferansı'nda ele alı olduğunun anlaşılmaya başlandığı günlerde dünya petrol ticaretınl elınde tutmak Isteyen en bünacaksa da. OPEC'ın bundan boyle uygulayacayük güc, cokuluslu petrol şırketlerl olmuştur ğı fıyat polıtıkasının ana hatları ortaya cıkmış gorünmektedır. Bu polıttka. üc a>lık bır endeksleme Aslında bu istek, cokuluslu şırketlerın varoluş mekanızmasını ongormektedır. OPEC, OECD ul nedenlennden bınnl oluşturmaktadır Nıtekım petrol krızının ilk kez başgosterdigl kelerındekı hayat pahalılığım ve enflasyonu goz önünde tutacak ve bu bılgıler ışığında petrol fı 1973 yılında. yedı kızkardeşın, Exxon. Standard yatını ayarlamaya calışacaktır. Dünyada, ozellık Oıl Of Calıfornıa, Gulf Stream, Mobıl, Texaco. Royal Dutsch/Shell ve Brıtısh Petroleum'un, le. ABD dolannın gosterdığı ıstıkrarsızlık ve dığer paraların dalgalanmalarından olurrsuz yorKle etkı OPEC petrolünün yuzde 70 ının dağıtımını üstlenmemek icın 9 'dovızlık' bır "sepet" oluşturula lendıklerı görülmektedır Bu donem ve bundan sonrakı yıllar, kartelınden trostune, trostunden caktır. Petrol zam'arına etkılı olacak dığer onemlı konsorsıyumuna değın bırçok cokuluslu petrol bır oge de, kapıtalıst ü'kelerdeki kışi başına düşen yıllık gelırln tzlenmesı olacaktır. Taıf'te göruş bır şırketının kasalarını 'petrodolarla doldurmalarılığıne varılan raporda. üye ülkelerın alım güclerı na yaramıştır. Ancak son yıllarda, ozellıkle Iran' nı lyıleştırme cabalarının sürdürulmesı de >«r al da Imam Humeyni onderlıgınde gerçekleştırılen Islam Devrıminden sonra, OPEC'ın dünya petrol maktadır. sıyasetınde dızgınlerı ele geçırmeye başladığı, bır olgu olarak korşımıza cıkmaktadır. Nıtekım, bu GELİŞMEKTE OLAN 'yedl kız kardeşın' dunya petrol tıcaretını elınde bulundurma oranı 1973 yınnda %55'e ınmıştır ÜLKELERE YARDIM Bu yılın sonlarında da bu oranın %4045'i aşamayacağı petrol uzmanlarınca kaydedılmektedır Komıte'nın fcazırlamış olduğu taslakta, gelişOrneğın BP 1973 'te OPEC'ın üc üyesınden, mekte olan ulkelere yardım konusu buyuk bır Iran, Nııerya ve Kuveyt'ten gunde 2 7 mılyon yer tutmaktadır. Bugün petrol zamlarından etkivarıl petrol sağlarken, şırket gecen yıl aynı kaylenen en buyuk kesım azgelişmiş, ya da gerl naklardan gunde 1 1 mılyon varıl petrol sağıayabırakılmış ulkelerdır. Bu ülkeler, dünyadaki aşırı tüketımden kaynaklanan petrol zamlarının et bılmıştır Bugun OPEC dünya petrol tıcaretinın %42'sını elıne gecırmış bulunmaktadır. Ve bu kısıyle her gecen gun 'batağa' saplanmaktadırlar. Gerl bıraktırılmış sanayılerınl işler hale sok oran her gecen gun artmaktadır mak ıcm her yıl mılyonlarca dolariarını petrol OPEC toplantılarının son yıllarda dünya kafaturalarını odemeye cyırmak zorundadırlar Bumuoyunun gözlenni üzerinde toplaması, orgütun na ek olarak gerı bıraktırılmış ülkeler, aşın tuortık dunya petrol polıtıkasında en büyük soz ketıcı ülkelerın. petrol zammı dolayısıyla fıyatsahıbl olduğunu bır bakıma kanıilamaktadır Ce larını yukselttıkleri smal malları ve ara mallazayır toplantısının da bu kanıtlara bır ek olacağı rını, ekonomıleri gereğl almak zorunda kalmakkuşkusuzdur. Konferans, OPEC 20 kuruluş yıltadırlar Bu da, söz konusu azgelışmışlerin ödedonümü amacıyla 1 kasımda Bağdat'ta yapımeler dengesıne ek bır yük getırmektedır. lacağı blldırılen Devlet ve Hukümet Başkanları duzeyındsiki konferansa bır hazırlık nıtelıği taYaptıkları petrol zammının. aşırı tüketicllerşımaktadır Cezayır toplantısı sonucu bır varıl den cok, gerl bırakılmış ülkelere yük getırdığlpetrolun fıyatının 40 dolara cıkması da olasıdır nın bılıncıne varmış olan OPEC. bu ülkelere yarAncak OPEC'in nıcın zam yaptığı değıl petrolün dım konusundakl cabalarını son yıllarda artırnıcın aşın bıçımde tüketıldığı sorusu usa daha mıştır. Bunun en belırgın örneğl Komıtenın hayatkın gelmektedır. zıriamış olduğu taslakta görülmektedır. Taslak, UZUN DÖNEMDE STRATEJİ KOMİTESt STOKLAR Petrol üretimi (Sosyalist blok dışında) milyon varil/günde 1978 OPEC OPEC Dışı Dogu bloku ıhracı Toplam arz TopİEiîn talep 31.1 16 4 49.9 48.8 14 1977 1977 318 1978 80 (llh ay) 312 1980 297 211 15 52 3 51.0 17 8 15 509 500 302 18 8 19 9 15 505 514 15 526 206 15 30 7 51.1 52 8 54 7 AET'nin İran'dan petrol dışalımı îran'da gerçekleştorilen îslam Devnmlnden sonra, bu ulkerun petrol üretımı düşmuş ve bugunlerde. gunde 800 bın vanl düzeyme inmıştır Amenkah rebıneler sorunuyla hırlıkte gundeme gelen Batılılann eitonorruk yaptınm uygulaması, AETnın karatiyla 17 mayıstan sonra yururluğe gırmıştır Jrao ise buna kısa ama öz bır yamt vermışür «Ambar go uygulayana petrol satmayacagız» Bugün tran'ın petrol dışsatımı, Pe'rol Bakanı Ali Ekber Moınfar'a göre günde 500 bın vanle inmıştar Bu kısıntıdan en çok etküenecek ülkelerın başında da AET ulkelennın geleceğı aşağıdakı tablodan da görulebıleceğı gıbı kolayhkla anlaşılmaktadır. Parantez içindekiler her üye ülke İran'dan dışalım oranıdu*. için 1978 milyon ton Belçıka/Lüksemburg Danunarka Fransa îrlanda Italya Hollanda Federal Almanya Ingıltere 75 17 112 005 14 5 13 6 17.3 11.9 1% (% 1% (% (% {.% (% (% 22 9) 31.7) 9 8) 2 5) 13 2) 25 2) 19 1) 17.9) 1979 mılyon ton 26 08 62 04 24 45 114 47 (% Co (% (% 1% (% (% (% 7 9) 14 5) 5 4) 16 9) 2 1) 8 2) 12 6) 7.1) YARIN: Öldürmegirişimi