Katalog

CUMHURÎYET 21 HAZİRAN 1980 POUJİKA VE ÖTESİ MEHMED KBMAL. Ayağfmızın Kademi TÜRKİVE'DE DUMYADA EKONOMİ/TİCARET Cumhurlyet EKONOMİ SERVİSİ iyasal llderler korfcmadcn, cekinmeden, Jcendl aralarında bir ic savaş, bir öış savaş vor mı, yok mu? diye tartışıp duruyorlor ya... Bir İc savaş var, ya da yok... Her gün bunca adam öldürülüyor... Zaten bir İc savaş da, dış savaş da olso, bu kador adam ölür... Bu öldürmelerin btr savaş ölümünden farkı, ölenlerin savaş bildirüerinde adlarının gecmemesldir. Bizlm gibi Ikincl Dünya Savaş» günlerini yaşomış olanlar savaş bildirilerini görmüşlerdir. «Filan cephede şu kadar kişi öldu» derlerdi, biz de billrdik ki o kador kişi ölmüştür. Ama şundan yana o!an ölmüştür, ama bundan yana olan ölmüştür, ölmüştOr işte... Öylesi kanıksardık... Bugün de ölüyor, nerdeyse kanıksadık. Eğer ölenler yakınımızda ise, daha çok uzüluyor, bağırıp cağırıp lanetiiyoruz, uzağımızda ise yazık oldu, deyip geçiyoruz. Bir savaş psikozu ioinda yaşadığımız beill. Bırakalım Anadolu kentlerinl ve taşrayı (niye bırokaîım ki!), İstanbul bölgelero ayrıimıştır. Her siyasal gorüşün parselledığl bir kurtarıimış bölge vardır. iktidardo bulunan kim olursa olsun, dilediğl kadar scklasm. istanbul bölge bölge parseHenmıştir. Ömeğın Mecidiyeköy'ü alın... Daha geçende Dr. Sevinc öldürütdü, eşl Vecdi ağır yaralandı. Cocuklan evde olsalar. onlar da bu ateşli oyundon nasiplerini alacaklardı. Ne oldu? Mecidiyeköy. kendine özgü bir bölgedir. Emniyet Müdürluğü buradadır. Sanayi bölgesi olduğu için silohlı oskerler yoğundur. Ama Dr. Sevino'in evine girilebiür, en yeni silahlarla iceridekiler ölduruleblllr. Eğer ölme ve öldürme bir ic savaş Içınde gecse, ikl toraf da silahlıdır, hiç olmazsa karşılıklı birbirlerine ateş ederler. Bizdeki ne bicim bir savaş ise, bir yandakller silahlıdır, öbür yandakiler silahsızdır. Silahlı, silahsızı her zaman öldürebilir. Dr. Sevinc'in cenazesinde bulundum. O semtte oturan dostlan, oturdukları daireler kendilerlnln olduğu halde, ev anyorlar, semtten kacmaya, kurtulmaya bckıyoriardı. cBizim buralarda artık oturulmoz...» denryordu. Bir daire sahibi olmak kutsal mülkfyetin altıno girmekse, bunların birer dairesl vardı, ama kutsal mulkivete sahip olduklorı halde can güvenleri yoktu. Ne bicim kutsal mülkiyetse can güvenliğini sağlayamıyordu. Bir düşunür, cok eski yıllarda.cMülkiyet hırsızlıktır» demiştl. Bu düşünür Türkiye'nln geleeeğini bilmiyordu. Türkive'nin geleceğlnde, edindiğin mülk bir kurtorılmıg bölgede İse «Hırsızlık» değil «ölüm»dür. Öyle ya, eğer Mecldiyeköy'de mül edlnmlş, adın da solcuya cıkmışso. sonun evin basılarak ölmektlr. Dunya düşünurlermin duşün kuralla ; bile bizde başka türlü işüyor. «Mülkiyet hırsızlık değil, o;ümdur.> Bir şair arkodaşım gecende kirolık ev onyordu, bir türlu de bulamıyordu. Sonunda bir ev bulmuş. tTuttun mu?ı dlye sordum. €Hayır,> dedl. «Araştinyorum. Ev hongl bölge lclnde bulunuyor bakalım. Eğer sağcılann bölgesi ise tutamayacağım, başım belaya girer.» Araştın sonucu bölgenin sağcılann da sdculann da elinde olmadığını öğrenmlş. evl tuttu. Beşiktaş'taki Serenoebey yokuşunu onlattılar. Başbuğ Türkeş'in mi. bir akrabasının mı, yokuşta bir apartmanı varmış. Burada komandolor eğleşirlermiş. Her gece bir silah otılmos:. bir bomba potlatıiması, oturulmaz hale gelmiş. Konu komşu başka semte göçmek icin tası tarağı toplamış, ev arıyorlorrmş. Komandolann kurtarıimış bölgesi olduğu İcin ne polis korışabiliyormuş, ne |andarma... Serencebey İşte, İstanbul'un göbeğinde. bir kücük polis soruşturması herşeyl gun ışığıno cıkarır... Soruşturan da, kovuşturon da yoktur... «Bu hükümet durdukca...» «Zaten MHP desteğinde bu hOkumet bu işler olsun d've oiuşturulmadı rnı?» Sivasaı lîderler dllediKlen kadar İc savaş, dış savcş diye geveleyip dursunlor.. Adını ic diye de koymasarız, dış diye de koymasanız bir savoş var.. Göc hozırlıklorı yapılıyor, semtler boşaltılıyor. mazlum insanlar bir yerden bir yere gidiyorlar.. Voktiyle ismst Paşa. memurların göc'erini toplodrklonndon yakmi'dı. Memurlar nerede, halk göcünu tcplamış. b!r bölgeden bir bölgeye akıp gidiyor. «Kalktı gbc eyledi Avşor ellerl» değii. ıKaiktı göc ayledl mohalle sskinleri..» ne oiyorsunuz?... Goc başlodı da kiralık ev var mı sanryorsunuz?... Hava parası da verseniz, şu kadar yıl peşln de ödeseniz kirclık ev gene yoktıır Bir de Amerikalılorın ilk geldığinds bövle oİT.ustu Türkiye... Amerikalılar ostronomik sovı orla bosıp parayı her evi kiraladıkları >cin ev bulunmuyordu.. Kiralık 9v Ce yov satılık ev de yok, yurttaşlar kurv tcnlmış bölge'er arosında kıvranıp duruyorlar... Bu aşomdır oma. zehir ve zıkkım bir yaşamdır.. Yaşamın sözde göcjnmeven, bilinmeyen, resmı kayıtlara gecmeyen yanıdır.. Fivatları pompaladikca: «Biz ülkevi yokljrdnn kurrordık...» dtye övünüyor.. Hic bir sevden kıtrtardığmız yoktur. Sigar0 35'e cıktı, gene bıılunmuyor Rakı. bilmem kaco cıktı gene bulun: muvor Bulunmovoniar Hstes uzundur Hepsinden önce Insoniarımız kurtorılmış bölgeler vüzünden başlarım soV.~rnk bir rh? fiTrn bulorrıvorlor. S'z kimın udresini kimden soruvorsunuz'... Bu aracia bir de kacantar var... «Mçks'ka'da daho lyi imis...» S " Beynelmilel kuruluşlar^ın sağlayacakları kredilerle petrol faturamız bile ödenemiyor TURGUT ÖZAL'IN 7 MİLYAR OLARAK GÖSTERDİĞİ KREDİLERİN cNETλ ÜÇ YIL ÎÇİN 4,5 MİLYAR DOLARI AŞAMAZKEN, AYNI DÖNEMDE «FîYATLARIN ARTMAMASI KOŞULUYLA» YALNIZ PETROLE 9 MİLYAR DOLAR ÖDEYECEĞİZ Dinç TAYANÇ İMF ile öc yıFTılc «stondby» anlasmasının gerçeklestlrflmesinden, diğer bir deyişle, «Türk ekortomisinin denetiminln tümüyle ve kesinükle uluslararası finons kuruluşlannın denet'mine terkedildfğlnln belgelenmesinden» sonra bir demec v« ren «İMF'nin Türkıye'dekı sözcüsü Turgut özal: «Son 4,5 oy lık dönemde fevkaiade başanlı neticeler elde edildi» dedi. özal açrktamasmda, 25 occrit karoıiarmdon sonro yopıtan «boşanlı» girlşimlerin sonunda Türktye'nln «OECD, İMF ve Dünya Bankası gıbi beynelmlle) kuruluşların yüzde yüz desteği yanmda» toplam 7 miiyor dolora voran parasa) o'anaklann sağlandığmı da ilen sürdü. Başbalcanl* ^ DPT Müstesor Vekill, uyguhsma larmdon elde edllen bir d!ğ#r «başarryt» tanımlarken de. enf kısyort hızının düşürüidüğünü ve 1980 yılı ortolamasının yüzde 30'u aşmayacağın» ranatl*la vurgulayabildi. GERÇEKLER: Oyso, özol'a ve uygukjntw !an kararlara başından berl kor şı olan uzman'ar, yapılan acıxlamaların gerceği yansıtmadtğt nı vurgulamakta ve: «Kendisı ya bazı gercekleri gözden kocı rryor, ya da gözlerden sakiomak istiycr» demoktedirier, Uzmonlor ve ekonomistler Özai'ın gerek sağlanan kredi tütan ve bunun işleyişl, gerek se enflosyon konularında bazı «yanılgılar» lcinde bulunduğunu da vurgulayarak 6unları söylemektedirler: «Önoelıkle sağlanan yardffn NET olarak 7 milyar değildir. uzai da acıklamasında bunuo 2 milyar 500 milyonluk tutarının uzun ve kısa dönemll borciarm ertelenmesi konusundaki umut verici gelişmeier olduğunu söylâmekten geri kalmamak todır. Gercekten de, sağlandığı söylenen porasal yardım, ree! olarok 4 milyar 500 mllyonu aşamaz. Üstelik, İMF'nin herka sin rohot'ıkla anlayıp görebileceği şekilde ortoya koyduğu gercek, bu tutartn ancak 1983 yılınm sonuna dek ve koşullanna uyulması durumunda, dilimler biciminde Türkiye'ye ak^ tiiacağıdır. Kuşkusuz kl, İMF nin kararlan gerek Dünya Bonkosı ve gerekse OECD gibi diğer 'bevnelmllel kuruluşlan' da bağlayacaktır. «Ortalama bir öicüm» vurursak, Türkiye'nin bu 4 milyor 500 milyon dolardan yılda kuH lanabileceğinin 1 milyar 500 rrril yonu aşamayacağını görür. Üs talik, bunların önemli bir bölümü de Türkiye'nm krediyl sağlayan ülketerden alacaâı malların korşılığı olarak elimlze geç meden bloke ed;lecektir.> Söylenenlerin sonucunda şöyle bir yaklaşım ortoya Ç'kmaktadır: Yıllık dışsatım gelirlerl 2 milyar doları aşamayan Türkiye, «büyük başarı» sonun da sağladığı bu kredilerte yılda 3 milyar 600 milyon dolan bulacak petrol taturasını nostl ödeyecektir; ödedikten aonro, ekonomısinl düziüğe cı'Kortmak icin elinde ne kalacakt?r? Kuşkusuz kl yukardokJ yoklaşım, OPEC'in 1983 yılı sonuna dek ham petrois hicbir şekilde zam vapmoyacağı. yo da yapacağı zamları Türkiye'ye uy gLilamayacağı g;bi «gercek dışı» bir varsayıma dayanmaktadır... ENFLASYON... Turgut Ozal'ın enf!as/onun durdurulacağı ve heıe yüzde 30a indııileceği yolundakı «muş tuian» ise, doğrudan doğruya «yuzde yuz» desteğini sağlodığı «beynelmileiı kuruluşların» belgeieriyle irdelenebilmektedır, Şöyle ki, OECD'nin Nisan so nu vsnlerıne gora hazırlod;gı enflasyon raporunda, Türktye' de son altı ayıtk oranın yüzde 120 olduğu göruimektedır. Gorulen ıkınci olguysa, bu oranla ülkemizin hükümetin kuruimasndan bu yona gecen aitı ovi'k dönem sonundo «enflasyon bakımmdor» OECD birinciliğtnı» eldsn bırakmadığıdtr. Kjşkusuz ki Özal, Mart. Nıson ve Mayıs ovianndo enfics yonun «crüş hızmın» y^zde 34 oıasîıiao mdiri!d''ğinı vurguiayo rak sözle.ını bir anlamda kanıtlayabilmektedtr. Ancck, uzmanlar buna da değışik bir yaklaşı.Ti geî'rmişlerdir: «24 Ocak karanannm hemet ardındon. süreklr zomlar ve tievaiuasyonun etkısıyle enflasysnun oylık hızı yüzde 13.3'e oe< cıkmış. ve do'na sonrakı ovîaröc daha kücük oraniarda artarck sürmüştur. Oranm aöşüşün cieki boşlıca neden, piyascda zam yapacak moi kairr.amcsıdtr. "Oysa şu sıroiarda. İMF ile vorılgn anlaşmo ve k:sa süre önce yopılan devalüasyon. şubct boşındakine bsnzer bir eğilimi ysnıden ortaya cıkartmştır. Devalüasyonun hemen ordından akaryakıt fiyattarına zom gelmiştır. Bunun anlorm, «• neniden taşımacılığa kodor ner şeyın maliyetinin artocağı, v» doğrudcın doğruyo Özal felsefe sıne göre, bu artışlann do tuketim mollarna yansıtılacaklan acıktır. Kısacosı, cok gecmed»n, durmaya yüz tuttuğu söylenen enflasyon yenlden conlonocok ve yeni bir kısır döngü ve gecirecektrr. Yopı!o«k her devalüasyon do yeni bir kısrr döngunün başlangıcı otecaktır...» DIŞSATIMIN DURMASI, PAMUK FİYATLARININ İÇ PIYASADA HIZLA YÜKSELMESİNE YOL AÇIYOR Barış KUDAR İZMİR AP azınlık hükümetinin sosyalist ulkeîere yönelik dış ticareti kısıtlayıcı önlemlerinden sonra gercekleştirilen devalüasyonun ic piyasada pamuk fiyatlarmın yukselmeslne, dışsatımın tümüyle durmasına neden olmuştur. Bu arada, TARİŞ'in Iplik fabrikalarına yönelik yüzde 48 faizli vadeli satışlarını İc plyosa fiyatlarında yüksek bir şekilde sürdüğü gözlenmiştir. İC piyasadakl fiyatların kısa sürede cok buyük yükseliş gösterdiğini belirten İzmir Tıcaret Borsası cevrelerl son devalüasyondan hemen sonra, pamuk fiyatlannın 810 lira arttığını söytemişlerdir. Sumerbank'ın zamcn zamon ptyasaya girerek pamuk almüsının borsada canlılık yarattığını belirten llgilı cevreler, sosyalist üikelere yönelik dış tlcaretin kısıtlanması üzerine tumüyle duran dışsatıma yönelen ıhracatcıların da ic piyasaya yönelmesinin fiyat artışlannın bir başka nedenl olduğunu bildirmişlerdir. Borsa cevreleri konuya ilişkin olarak verdikleri bilgilere şunlan eklemişlerdir: • SON DEVALÜASYONU İZLEYEN GÜNLERDEİÇPİYASA FİYATLARI 810 LİRALIK YÜKSELMELER GÖSTERDL FtYATLAR DIŞSATIMCILAR cPamuk dışsatımında fon uygulamasının ge Hrflmestyie, satışlar durgun bcşlamış ve umulanın oltındo gercekleşmiştir. Bunda en buyük etken, İc ptyasanın yüksek olması. ton kesintlsi ve dünya piyasalarında fiyatların sürekil duşmesidir. Aynca dış piyasa fiyatiarından fazla fiyatla pamuk atan sosyalist ülkelere yoneltk dıssatırnların birara hızlanmosından sonra AP azınlık hükümetinln dış tlcaretin azaltılmosı İcin oldıgı önlemlerie satışlor da durmuştur. Bu karorların ordından gelen devalüasvon do İc pryasa fiyatlarını köruklemıştir. Aynca TARİŞ'in oyda yüzde 4 faizle vadeli satış yapmcsı ve yüksek fiyat uygulaması getirmesi, fiyatları etkilemiştlr. Borsantn en buyük aiıcıkınndon Sumerbank'ın zaman zaman glrdiğl alışverişlerde pamuk konusunun anlı kalmasına etken oimuştur. İkl hofta önce 100 lira dolaytnda fiyat bu Öte yondan. stoklon konusundo restni btr acıkloma ycpılmayan TARIŞ'in yüzde 48 faizli vadeli pamuk satıslannı sürdürdüğu gözlenmiştir. İzmır Tıcaret Boreasına zaman zoman mal veern TARİŞ'in pamukiarın kalitell olmost nedeniyle hemen olıcı bulduğunu belirten yetkililer, özellikle Ihracatcılann bu pamuklon almosmın altında yeni bir oyunun oynandığını öne sürmüşlerdir. Ardından fon kesintilerinin duşunjldugunu ve sosyalist ülkelere kımi termık santrallar karşılığı olorok yüksek flyatla satmo olanağının yaratıldığını onımsatmışlar. cBu olanaktan az sayıda ihracatct yarcrlanmış ve 40 milyon lira acıktan para kazanmışlardır» şeklınde konuşmuşlardır. AP azınlık hükümetinin izlediği politikanın değişmemesl durumunda önümüzdeki sezon üretici kesimin büyuk zararlora uğrayacağını belirten yetkililer, özel sektörün haksız kazonc sağlaması yolunda ber turlü odımın atıldığını da sözlerine eklemişlerdir. TAKİŞ'ÎN SATIŞLARI lan ekstro pamuklar, son fiyat yüksetmeleriyle 115 Iiraya değin cıkmıştır. Doviz kurunun yıikseltilmesıne karşın ihrocatcılar. dışsatıma değil, ic piyosaya dönüK satışlar yapmak icin alımlarda bulunmaktadır. TARİŞ'in vodeii satışlorı da bunu köruklenniştir.» Çimento satımında dışa açılınamıyor YETERLİ ÜRETÎME VE DIŞSATIM 3VIEVSİMÎNDE OLUNMASINA KARŞIN; YÜKLEME YAPILAMAMASI VE FİYAT YETERSİZLİKLERİ SATIŞI ENGELLÎYOR. Cumnurryet Ekonomt Seryisi) Türkiye'de yükleme unıtelerlntn yeterslzliğl ve Tlcaret Bakanlığı'nın da yüksek fiyatta direnmesl nedenlyle clmento dışsatımmın duzenll blclmde yapılamadtğı belirtilmlştir. AKCİMENTO Yönetlm Kıırulu Üyesl Ayduk Çelenk'tn verdiği bilgiye göre, cimento dış satım sezonunda bulunulmasınc karşın Türk cımento sanoyıi dış pazarlara acılamamıştır. Celenk bu «olumsuz» gellşmede öncelikle yükleme ve fiyat sorununun etkln rol oynadığını bellrterek konuyla llgili olarak şu görüslere yer ventılştin • Dünya pozarlonnda artık torbalı cimento satılmamaktodır. Bütün alıcılar cimentoyu dökme olarak Istemektedlr. Türkiye'de ise gunde 1000 tondan fazla cimento yükleyebltecek ünite yoktur. Ekonomik yük leme kapasltesl 8000 ton olduğu icin yerli va da yabanct ge miler Türkiye'den cimento yük lemeye yanaşmomaktadır. Türkiye'de 24 günde yüklenebilen bir gemiyi rakip ülkeler Yunanıstan ve İspanya uc günde yükleyebümektedir. • Gemiyi iskelede bekletmek de Cimento ihracatının ekonomlk bir calışma olmasını engellemektedir. Gemiye ödenen gecikme parası, cimento maliyetinın alabildiğine yükselmesıne yoı acmaktadır. Ayduk Celenk 300 milyon lira harconarok Haydarpaşa IImanındo bir pnomatık yükleme ünitesi kurulmasını önermiş tır. Bu tur bir ünite ile günde rakip ülkelerde olduğu gibi 8 bin ton yükleme yapılablleceğini de belirten Celenk cTedbir alınmadığı takdirde Türkıye'öen sadece karayolu l!e cimen to ihracatı yapılacaktır. Bu da pahalı bir ihracat şeklidir» demıştır. Dunya pazarlorında dökme cimentonun 37 dolordon. torba lı cimentonun da 4041 dolardon Işlem gördüğünu bellrten Celenk ülkemizdeki fiyat uygulomasıno ilişkin olarok şu bilgiyi vermiştir: «Tıcaret Bakanlığı torbolı cimento icin 48 dolariık bir ff' yat belirlemiştır. Bu fiyatın altında tescil vermemektedir. Dün vo pazarlorına göre 78 dolar yüksek olan bu fiyatla Türkiye'nin ihracat yapması mümkün değıldir. Türkiye'de cimento Ihracotı bir komite tarafından yönlendirilmektedir. Bu uy gulama da önemlı sakıncalcr meydano getirmektedir. Ticaret te karşılıklı görüşme kacınılmaz mecburiyettir. Bizdeki uygulamaya göre, müşteri iie sancyici, pazorlamact birbirlenyle temas edememektedir.» Libva, Suudt Arabiston giW ülkelerde inşaat işlerl üstlenen Türk muteahhitlerlnin de öncelikle «ucuz> cfmento alamı yop tıklorını, bu nedenfe Yunanistan ve itolya'dan cimento aldık larmı beMrten Ayduk Celenk, «Biz Türk müteohitlerlne öncelikle mal veriyoruz. Ancok fivat forklı olunca rokip ülkelere koyma o.'uyor» demiştir. Avduk Celenk 1979 1980 dö neminde cimento üretiminin yüzde 30 noksan gercekleştiril diğini, bunda fuel • oil sıkıntısının etkisi bulunduğunu bildir miş, «Ancak noksan üretime rcğmen her yıl bu dönemde or tovo cıkan karaborsa meydana gelmedi. Tolebin gerilemesl, özel ve kamu yatırımlarının dur mosı cimento üretimindekl nok sanlığı kapattı» demiştir. "Küçük sanayi çökerse, otomotiv sanayii de çöker,, Cumhurlyet Ekottoml Servlaf Otomotiv Sanayiciieri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve İSO Meclis Üye«i Ahmet Binbır. «Faiz karornamesinin getireceği sonudo" endişeyle izllyoruz.» demiştir. Binbir, faiz karcrnamesinin kücük sonayiclyl oiumsuz yönde etkilemesl durumunda otorrctiv sanayiinin bütünüyle tcökeceğinl» söylemiştir. «Bu karamome üretimi artırdığı takdirde ortaya sorun cıkmaz.» biclmlnde konuşan Ahmet Binbir, gefismeler* den cfcuşkulu» otduklannı betlrtsrek ştmkm söylemiştir: «Korar kucük sonoylcllerin devre dışı kalmaiarına yol acorsa otomotrv sancryii cökebilir. Cunkü bu sektörde kücükbüyuk sanayicl oyrımı yoktur. 200 liralık bir clvata üretimi durduğu zamon otomobtt) d» ür»trnek mümkün değildir. Kararın üretime ve satm alma gücüne etkisinl görmek icin zo»nano Ihtiyac var. Eğer otomotiv sonayiclleri olarok eytule kadar ycrşayabilirsek durutnu göreceğiz.» öte yandan konuyla ilgin görüşlertnl «cıklayan Aiarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve İSO Meclis Üyesi Ozeyir Garih, «Korarnomenin üretim artışına yol oc'P ocmayacağmı İSO Yönetim Kuruiu araştırmoiıdır.» demiştir. Garih, enflasyors hızını yurttaşırı alım gücünu kısarak önlemenin «cıkar yol» olmadıgını savunmuştur. «Bankalar tasarruf sahiplerine yüksek faizi nereaen sağla layıp da verecek?» diye oran Garih, «Eğer bankalar bu yükek faizi yine mudüerden alorak tasarruf sahibine verecek, bu oimaz.ı bıciminde konuşmuştur. Üzeyir Garih alınan yn da alınacak tum önlemlerîn öncelikle üretim artışma yönelik oiması gerektiğini savunmıış, «Yönetim Kurulu konjya bu acıdan yaklaşmalidır.ı demiştir. ÜRETİM ARTACAK MI? "Türkiye süreklî borçlanarak ayakta duramaz,, Cumhuriyet Ekonomi Servtsi TÜSİAD eskı Benel Sekretari Dr. Güngor Uras, «Türkıye'dekj carpık smai yapı dü zeitılmedikce ülkenm düze çık rnası mümkün değildir» görüşü nu savunmuştur. Dr, Uras, iktisat Dergisi'nde yavınlanan «Türk Sanayiinin Sorunlon, Dış Borclanma ve Cıkış Yolu» baslıklı değerlendırmesinde özetle su görüslere ver vermiştir: • Türkiye GSMH'nın yuzde 10'u kodar itholat yaparak oto mobillerini yürütüvor. evlerınl ısıtıvor. Bu nedenle Türkiye'nm en az GSMH'nın yüzde 10'u ka dar da ihracat vopmosı gerek mektedir. Oysa tüm zorlamalara karsılık bu oran yüzde 5'1 gecmemektedır. Aradokı fark dıs borcıa karşılanmaktadır. Sü rekü borclcnorak Türkiye'nin ayakta durması mümkün değil dır. • Türkive'de yaşayanlar havat stondartlarında değişikhk vapmak daha <ja faklrleşmek. sanayiciler de kârlarından fedo karlık etmek, zararına calışmok durumundadırlar. • Yemek için margarin^ bulomavon. cok basıt ilac hommoddelerinı ıthol etmekte güc lük ceken Türkiye'de yaşanan smai bunalıma karşıhk 44 bin binek otomobıll, 15 bin kamyon üretümiştir. • Türkiye pozanndon su ve va bu sekitde istifade eden bü yuk firmalar yılda 100'er milyon dolariık mal ihroc etme du rumundadırlar. Turkiye'de karma ekonomt düzenınm «otoritesızlik», «sarrtpsizlik» gibj anlaşıldığını belirten Dr. Uras, sonaylcilerin tc piyasada dış ptyasaya oran la ikf kat kârlı satıs yaptıklarını bildirmiş, «Devlet otorltesl oîmazsa bu böyle suröp glder» görüşüne yer vermiştir. «Orado tmkac vıl oturunca Amertka temetll gipi~e Izni ve'iv3rTiuş...» Alnanvo İsvec. Danimarka. Hollanda falon bitti.. Şimdi Arreriko'nın günevmden yana gidiyorlar.. Orto Asye'dan bir cktık yo. Dir cıktık.. Her vert kurutuMgn sonro şimdi Güney Ameriko'ya rlo^ru düzülrjr<u Aycklanmızm «kareminl» sevelim. ne diveyim... Nijeryalı işadamları: <l Gereksindiğimiz teknolojiyi öncelikle Türkiye'de rulusunu uaüeneo tsletmemiz, fabrikaya yüzde 37.5 oranmda ortak olmuştur. dernişler. bu istemin Nijerj'a'dan geldigini bildirmişlerdir. Yetkililer bu arada Nijerya için ilaç fabrikası dışında yatınmJar da planladıklannı. ikinci aşamada seramik ürünleri fabrikasının gerçekleştirilecegini belirtmişlerdir. Toplantıda konuşan Niieryaiı işadamı John Thomas ise şunlan söylemiştir: «100 milyon insanın yaşadığı, yılda ?0 müyar odlar petrol geliri olan ülkemizde Türkiye hakkında çok az şey bilinmekt«dir. İlav fabrikası yatınmını finanse eden kuruluşumuz da beni ülkeniz.e gönderdiğinde özellikle havaalanındaJd gözlemlerim ülkenizde hiçbir şeyin degişmediği kamsinı gliçlendirmisti. Ancak sanayi işletmelerinizi gördüğrüm zaman hayretîer içinde kaldrm. Bîrçok mahnızın da Nijerya'ya başka ülkelerin etiketi ?JUnda satddıtın» gördüm. Bu ilaç fabrikası bir başlangıçtır. Yeni proisleri de Türk işadamlanyla birllkte gercekleştirmeye hazınz. Bundan böyle Nijerya bütün maL hizmet ve teknoloji ihtiyacını önce Türkiye'de arayacaktır. İhtiyaçlarma Türkiys'nin «yok, karşüamıyoru^» demesinden sonra başka ülkelere yönelecektir.» Nüeryaiı işadamı Türkiye'de büyük anlayış gördüklerini ve Türk tşadamiannm gelişmiş batı ülkelerindefcı işadamianndan farklı olduğunu da belirterek bu nedenle ahşverişimîzi Türkiye i!e yapmakta kararlıyız» biçtminde konuşmiLştur. arayacağız,, ÎLAN 43 Kalem yaş sebze ve meyve satın alınacaktır S.S.K. SÜREYYAPAŞA GÖGÜS HASTAUKLARI MERKEZİ BAŞHEKJMLİĞİNDEN 1 Merkezimızin bir yıllık Ihtiyacı bulunan 43 kalem yaş sebze ve meyvelerln 3. 7.1980 perşembe günü saat H.OO'de kapalı zarf usulu ile Ihale edilecektlr. 2 Yeterı kadar geçici teminatlarla kapatı zarfların ıhale gün ve saatlerlnden bir saat evvel komısyonumuzo verilecektir. 3 Idari ve Evsaf şartnameler her gOn mesol saatlerl Icersinde görülebilir veya Istenilebilir. 4 Komisyonumuz Ihaleyl yapıp yapmomakta veya dllediğine vermeye serbesttlr. (Basın: 16392) • 3420 Cumhuriyet Ekonomi Servisi Eczacıbeşı Holding'in Nijerya'da kuracağı 120 milyon dolariık Uaç fa.arlkasını «Batı Afrika'nın en büyuJc yatınmı» diye tanımayan Nijeryalı işadamı John Thomas. «Bundan böyle ihtiyacımız o!an maL hizmet ve teknolojiyi önce Türkiye'de arayacagız. Bulamazsak başka uJkeden aiacağız» demiştir. Eczacıbaşı Hoîding'te dün yatnlan toplantıda Nijerya'da kurulması karanaştînlan 120 milyon dolariık ilaç fabrikası konusıında holding yetkilileri aynntıh bügi vermişlerdir. Türkiye'nin tlk kez teknolojf dışsatımı yaptığım betirten yetkililer «Nijerya'daki ilaç fabrikasının ku Hisse senetleri son 5 yılın en düşük düzeyine indi Cumhuriyet Ekonomi Scrvtei Hisse senedl pjyasosmdaki fiyatiar. son beş yılın en düşük düzeyine inmiş, 1973'lerde 166 olan endeks 1980 mayisında 101.63'e dek gerjlemıştir. Yopılon belirlemelere göre mo yıs ayındo piyasalarda Işlem gören 45 hfsse senedlnden 29'u nisan fiyatlarını korumuştur. İk| hisse senedi bu dönemds fiyat almış 14 Msse senedl ise değer yitirmiştir. Bu hisse senstlerinde dağer yitimı ortalama 540 lira olmuştur. Nisan ayında hisse senetlerinin ortala m a 341 lira değer yitirdiği, moyıstoki değer yıtim oranının bir önceki aya göre yuzde 58 yüksek olduğu saptanmıştır. Mayısta değer yltiren hisse senetleri arasında İzocam, Sun ta, Pimaş, Nuh Çimento ve Kav* rr» bulunduğu öğrenllmiştlr. Olumsuz fiyat değişmelerinln 4250 ile 300 lira dolaylannda olduğu gözlenmiştir. Hsse senedl fryot endeksl 1976 mayısında 118jotarak gercekleşmiştir. 1977 mayıs ay:nda 127, 1978'de 159, 1979'da 120 olan ortaiama endeks gecen yı la oranla yüzde 15'in üstünde gerileyerek 101.63'e Inmlştfr.