Katalog

ON CUMHURİYET 18 NİSAN 1980 EĞlTİMÖĞRETİM ... EĞİTİMÖĞRETİM ... EĞİTİMÖĞRETİM ...EĞİTİMÖĞRETİM ...EĞİTİMÖĞRETİM ... EĞİTİMÖĞRETİM ...EGİTİMÖĞRETİM ... Şükıan KETEN< Köy Enstitülerinin kuruluşunun Konya DMMA olayı yeni boyutlara ulaştı Milli Eğitim Bakanlığı akademi çahşanlan ile ilgili her türlü ödemeyi durdurduktan sonra bazı öğretim üyelerine yazılar gondererek görevden aldığını bıldiriyor. Konya DMM Akademı'sinde görevli 170 oğretım üyesı, öğretım yardımcısı. memur musdahdem va ışcının, Turkıys Cumhurıyetı kuruluşundan bu yana gorülmeyen bır uygulama ıle, ucret ve ozluk haklarının odenmemesı olayı yenı boyutlar kazanmıştır. Mılll Eğıtim Bakanlığı, Mc'lye Bakanlığına bağlı saymanlığa yaptığı bır başvuru ıle Akademi calışanlan ıle ilgılı her tur odeme ve nısan ayı maaşlarınm verılmesım durdurduktan sonra, bazı oğretım uyelerıne yazılar gondererek görevden aldığını bıldırmeye başlamıştır Akademi yonetımının ucretlerio odenmesı ve ozerklıkle ılgıll yasol korarlonnı tarmrreyan Bee kanlık kararına karşı Danıştay'da açtıkları yürutmenin durdurulması davalarının ise, savunma geçıktırılerek Bakanlık tarafından uzatıldığı bıldirtlmetetedrr. ÖZERKÜK MrlH Eğıtim Şm Akodemlnın yasanın gerektirdlğı öğretim üyesl kadrosunu ta>mamladıktan sonra özerkliğini ılan ederek yönetıcılenrti seç> mesı olayına karşı cıkmıştıt Ancak bu uygulamayı, eğer yosal değılse, mahkeme durduri 1 mak yerıne. calışanların ücretlerıni keserek önlemek istemiştır. Dünyada benzerı görülm»yen bu ücretlerl kestirerek. özerklığı engelleme gırışlmi, borada da kalmamış, gectiğlımz hafta ıcinde bazı oğretım üyele rıne işlerıne son verildığj yozn ları gelmeye başlamıştır. CAN GÜVENLİĞİ Mılll Eğıtim Bakanlığı Konya'da, öğrencıler ve öğretim uyelermın can güvenliği sağlan madan oğrenım yapılamıyacağı karannı alan Akademi yöne tırm cezalandırmıştır. Akademi yonetımi 11 şubat tarıhlı yonetım kurulu kararında okula sodece bırkac öğrencının devam edebıldığını, öğrencl coğunluğu okula gelemeden ve oğretım üyelerine saldırılar surerken, oğrenım yapmış sayılamıyacaklarını, bu nedenle oğretıme ara verdıklerıni bıldırmıştı. Işte ışgal altında öğretim yap mayı red eden bu yonetımın OZK klıaı t ınrrap aenmıyoı du Konya DMMA'da olanlarla ılgılı, TUMOD'e gonderılen yazıda Akademi oğretım üyeleri gelışmelen bakınız nasıl anlatıyorlar: «Bir hukuk devletı olan Türkıye Cumhurıyetı'nın kuruluşundan berı, bır kamu kuruluşundakı tüm gorevlılerın, yasalara aykırı ve keyfı nedenlere dayanarak maaş ve ucretlerinın ödenmemış olması, ılk kez olmaktadır. Ölum, emeklılık veya yargı kararı olmaksıztn devlet memur larının hak ettıklen maaş, ücret ve dığer ozluk haklarının odenmesını engellemek 657, 832 ve 1050 sayılı yasaların ve Anayasa'nm 117 maddesıne ters duşmektedır Ancak bır skandal olarak nı telendırılebılecek bu olayın ne denı, Mıllı Eğıtim Bakanlığı'nın Konya DMM Akademısı'nın 14 12 1979 tarıhınde yasal olarav kazandığı ozerklığını kabul et mek ıstememesınde yatmakto dır Milll Eğitim Bakanlığı kend doğrultusunda bır yonetım olu' turmak ıcın, tüm yasal gerekle rıni yerıne getırmış ve usulünt uygun olarak yapılmış Akadem başkanlık secımlenni, hukuk bulmadığı ıddıosmı ortaya ato rak Anayasa Mankemesi ka rarlarına ve yasalara aykır olan baskılara gırtşmıştir Mıl II Eğıtim Bakanlığı'nın amo cı, ünıversıter bir kuru mun kendıne bağımh olarak c lışmasını sağlamak secımle g< len bır yonetımi mali acıdaı ve yasa dışı uygulamalarla ıst fa ettırmeye zorlamaktır. Konya DMM Akademisı'nır kuruluş yasası olan 1418 sayı lı yasa, Anayasa'ya aykırı oi masmo rağmen Akademi bün yesınde 5 oğretım üyes olanr kadar, Akademi ve Bolum Ba ı kanları'nı oğretım üye ve go revlılerını doğtudan doğruy atama yetkısını Mıllı Eğıtim Bc kanlığı'na vermektedır Bunye sınde 5 profesor ve docentter fazla öğretim uyesı bulunan Akademı'ler özerklığe kavuşurlar 1979 yılında, Konyo Akademlsı'nın docentlık kadrolarına daha önceki tarıhlerde Mıllı Eğitim Bakanlığı'nca atanmış 8 öğ retım gorevlisı 1184 Sayılı Akademı'ler yasasına uygun olarak docentlık sınavını kazanıp docent ünvanını almışlardır Millı Eğıtim Bakanlığı, zaten docent kadrolarında bulunan bu 8 docenti «kendısı yenıden kadroya atamadan» Akademi «bunyesınde» sayılmayacağını Ilerı sürmekte Akademı'nın özerk'iğıni kabul etmemektedır Bır ünıversıtenın özerk olarak kurulup calışabılmesı ıcm, kadrolarında hıcbır oğretım uyes olmadan, • ı fakültesınde gorevlendırılmış K İ'er profesorü ve 6şar docent, toplam 14 oğretım üyesı yeterll 'ken bır akademının dışardan görevlendırılenler dışında kadrolarında 11 oğretım uyesı bulunmasının ozerklık ıcm yetersiz gorulmesı anlaşılamamakta dır Bu gerekceye hukuki doyanak olacak hıç bır hüküm yasalarda yoktur.» 40. yıldönümü kutlandı Köv Enstıtulerlnln kuruluşunun 40 yılı eğıtim cevrelerinde onemıne, anlamına uygun bır bıcımde kutlandı Cok sayıda toplantı duzenlendı, yayın yapıldı Öğretmen dunyası, eğıtim mucadelesı dergılerı bu sayılarının butununu Koy Enstıtulerı ıle ılgılı yazılara ayırdılar. <Ko/ Enstıtülen ruhuna yalnız eğıtim alanında değıl, bütün olanlarda ıhtıyaç vardır Halk kaynağından beslenmek ve ona dönmek, halka hızmet ruhu, bu yurda baglılık, gerılığı altetmek ıçın zaptedılmez bır coşkunluk demokrası bırlık, ışı sevmek, yoğunlaştırılmış eğıtımle kısa yoldan meslek erbabı yetıştırmek. Enstıtulenn bıraktığı mırasın bellı başlıları bunlardır » denılıyor Eğıtim Dunyası dergısının ozel savısmdakı onsozde Koy Enstıtulerı ıle ılgılı denılenlere yer vermeye kalksak kıtaplar dolar Prof Fehmı Yovuz un makalesınden bır ılgınç bölumu daha aktarmakla /etınmek 7orundayız. «Koy Enstitülerinin kapatılmıs olması, Iz bırakmadığı anlamına gelmez Kovun scrunlarını dıle getıren, koyu tanıtan yazarlar arasınoa en bcşarıh olanlar Koy Enstıtusu çıkışlılardır 1000 Terrıel Eser gırısımı guduk kalmışsa, bunun nedenı koy oğretn.enlerıne kucak kucak sunulan klasık cevırılerıdır Ezanı yenıcen Arapca okutan, 'ıderlerı «Arkadaşlar sız o kadar guçlüsünuz kı, ıstersenız başmıza halıfeyl getırebılırsınız» dıyen Demokrat Parti 10 yıl gıbı kısa bır surede çokup gıtmışse, bunun nedenl lâıklığıp kokleşmış olmasıdır Ismarlama dın bılgısi kıtaplarına (kıtaplara) karşı gc stenlen tepkı sonuc vermışse, bunun da neoenı. Akıf ın deyımıyle cokuryazor denılen eskı başbelasından» toplumun bu\uk olcude kurtulmuş olmasıdır Zamanın cok değerll olduğunu da vurgulamak isterim Uzay dönemıne gıren ılerı ulkeler bılımlerını teknoloıılerını her 10 yıldo bır yenılemekten, değıştırmekten soz edıyorlar Gerl kalmış ülkeler de kendı çaplarında bırbırlerıyle yarış ıçındeler Toplumu Gerı/e çeken'erın gelenek bekçıierının sonuc almayacakları keS'nlıkle soylenebıl r Ancak 10 yılda varacağımız yere 15 yılda varmamız da kucumsenmeyecek bır kayıptır. Köy Enstıtuleri, kuruluş amacına uygun bıcimde calışmalannı sürdurse ıdı, bugün cok daha başka sorunlardan soz etmek durumunda olurduk, kaynakları somurulen ulke olmaktan buyuk ölçüde kurtulurduk. Yalnız bu olavdan yetkılılerın, sorvımluların ders almalan, toplumun geleceğıni karartan gırışımlerden sakınmaları, turlu kışkırtmaları bu acıdan değerlendırmelerl insanlık ıcındekı onurlu yerımızı almamıza büyuk olçude katkıda bulunacaktır» Bakanlık can güvenliği sağlanmadan oğrenım yapılamayacağı na ilışkın karar alan Akademi yönetımini cezalandırdı. Yüksek öğrenim kapısındaki birikime karşı getirilen aldatıcı çözümler, sorunları büyütüyor Unıversıtelere ginş sınavlarırta başvuranların nıtelıklen üzeıınde yapılan değerlendlrmeler yuksek oğrenım kapısındaki bırı kımı azaitmak amacı ıle getınlen aldatıcı cozumlerın sorunları daha da buyuttuğunu ortaya C'karmıştır. USYM Başkanı Prof Altan Gunalp bu yıl sınavlara baş vuran ogrencılerin yaklaşık 35 bın 906'sının bır yuksek oğrenım ku rumuna kayıtlı oğrencı olduğu nun saptandığını vurgu adıktan sonra, «1976 77 yıllarında sı navlara baş vuran yuksek oğrenım oğrencısı sayısı bır ar a 75 bıne kadar yükselmıştı Bunlar mektupla oğrenım ya da Yay Kur öğrencılerı ıdı Bu kurumlarda okuyan öğrencılerın azalması, yenl oğrencı alınmamış olması, buralardan yenıden sı nava baş vuran oğrencı sayısın da rakamların acıkca gosterdığı gıbı cok buyuk bır azalma getırmıştır» demıştır Prof Gunalp buna karşın ge cen yıllarda sınava yenıden baş vuran yuksek okul mezunu sayı sı 2 bın cıvarında ıken, bu kez bu sayının 10 710'a cıktığını be lırtırken, «baş vuran oğrencılerdekı bu karşılaştırmalı sayılar. yuksek oğrenım içın elelacela duşunulen yopay cozumlerın en kadar zararlı olduğunu, sakıncalar taşıdığını sergılemektedır» şeklınde konuşmuştur. Bu yılkl sınavlara baş vuran öğrencılerın baş vuru durumlarına gore genel değerlendırılmesı şoyiedır Sınavlara baş vuran 467 280 öğrencının 342 555"! klasık lıse çıkışlı, 124 7751 meslek okul Cikışlıaır Bu öğrencılerın 198. 150'sı halen bır lıse son smıf oğrencısıdır. Yüksek oğrenım kapısındaki yığılma sonucu gecen yıllardan. bırıkiücbeş yıldır bekleylp yenıden sınava girenler biraz daha büyüyerek bu yıl 222 513 kışl olmuşlardır. (Tabiı bu rakama umudunu kesıp artık sınava gırmeyenler dahıl değıldır) Yuksek okul oğrencısı olup yerınden memnun olmayan V9 yenıden sınava gıren ler 35 906 kışıdır Daho kotüsu yüksek öğrenımı bıtırıp, yaşapia atılamayan ve yenıden Sınava gırme gereğıni duyanlar Ise büyuk bır artışla 10 710 kışıye cıkmışlardır. Sınav sonuclorı üzerinde bır başka ılgınc değerlendırme kız öğrencl sayısındakl artışla ılgılı Sınava baş vuran öğrencılerın 343 bını erkek 124 bıni kız oğrencı Kız öğrencıler daha on ceki yıllarda erkeklere oranla yaklaşık 1/3'ten az ıken, yıllar ıcınde cok büyük bir artış göstererek farkı yaklaşık yan yanya ındirmlşlerdır Bu oranın pek cok batı ülkesını bıle aştığı ve kız öğrencılerın yüksek öğrenime gırme ıstemlerının cok buyuk olçude arttığı blldınlmektedır. Çocuk Mahkemeleri aslında aileleri ve tüm toplumu yargılar ocuk Mahkemeleri, suc ışleyen ya da suca yonelme tehlıkesı ıçınde olan cocuk ve genclerı yargılayan mahkemeierdır Aslında bunlara genclık mahkemeleri demek daho dogrudur Çunku toplumlarda 15 yaşından kjçuklerın yargılanması uygulamadan kalkmıştır. Yarg'lama yerını cocuğun haklarını gozetıcı. yetışmesm saglayıc onlemlere bırakmıştır Başka bır deyısle hukukun «ner suca bır ceza» ilkesı bırakılmış cocugun topluma kazandırılması ağırlık kazanmıştır çocuk yı'ınn andından Prof Dr. Atalay Yörükoğlu lıyordu Önce de belırtıldığı glbı, pek cok ulke 15 yaşından kucuk cocukları yargılamamaktadır Yalnız eğıtıcı, duzeltıcı onlemler almak soz konusudur. Tasarıda mahkemelerın yetkı alanı 18 yaşa dek uzanırken, Meclıste yapılan değışıklıkle bu sınır 15 e ındırılmıştır Bu durumda 1518 yaşlarındakı gencler bu mahkemelerde yargılanamayacaklardır. Ortaya gercekten cocuklar ıcm kurulmuş bır mahkeme cıkmıştır Bu mahkeme hangı cocuklarla ilgılenecektır On sekız yaşından once. suclann büyuk coğunluğunun 1418 yaş kumesınde ışlendığı duşunulurse, gerıye cok bır şey kalmamaktadır Bu mahkemeler kımsesız, korunmaya muhtac cocuklarla, bır de meyva calan evden kacan ve kacak Sıgara satan cocuklarla uğraşacaklardır. Yabancı dille öğretim yapan okul sınavları için 220 mayıs tarihleri arasında başvuru yapılacak istanbul Mılll Eğıtim Müdürü Şevket Ural özel okulların sınavlarına gırmek ısteyen öğrencılerın 220 mayıs tarihleri arasında bulundukları ılcenın ılkoğretım müdurluğune başvurmaları gerektığını soylemıştır Ural. ozel okulların sınavlarının bu yıl «merkezı sıstemle» Türkıye capında 9 ıl merkezınde yapılacağını bıldırmıştır Ural, ayrıca 23 Nısan kutlama çalışmalarının da tamamlandığını acıklamıştır Ural'ın acıklamasıra göre sınavlar Ankara, istanbul, izmır, Samsun. Kayserı, Adana Elazığ, Zonguldak, Trabzon'da bır defada vapılacaktır. Oğrencılerın aldıkları puanlar, merkezı sıstemde değerlendırılecek ve okulların tespıt ettıklerı puanlara gore kayıt ışlemlerıne başlanacaktır. Mıllı Eğıtim Muduru Şevket Ural'ın bıldırdlğıne gore, bu yıl 23 Nısan Ulusal Egemenlık ve Cocuk Bayramı Inonu Stadyumunaa yapılacak tek torenle kutlanacaktır Bunun ıcın tum hazırlıklar tamamianmıştır Toren yenı bestelenen «Genclığe Coğrı» marştr.ın ılk kez calınması ve soylenmesı ıle başlayacak ve bunu folklor gosterılerı ve gecıt takıp edecektır İstanbul Mıllı Eğıtim Mudüru Şevket Ural, Istanbul'dakı orta oerecelı okullarda Ingılızce beden eğıtımı, resım ve muzık oğretmenlerıne ıhtıyac olduğunu buna karsılık matematık, Turkce, sosyal bılgıler ve fen bılgısi oğretmenı fazlalığı bulunduğunu bıldırrrıştır Mudürlüğü süresınce yaplan cahşmalar hakkında basın mensuplarına bılgı veren İstanbul Mıllı Eğıtim Müdurü Ural, Müdurlüğe bağlı 1742 okul ve kurum olduğunu, Istanbul'da 906 ılkokulda 18 bın oğretmenın gorev yaptığnı, 550 bın ılkokul oğrencısının eğıtim gorduğunü belırtmıştır Ural, Istanbul'dakı 86 lıse, 140 ortookul ve 70 meslek lısesınde 400 bın öğrencının okuduğunu bu okullarda gorevlı öğretmen sayısının sekız bını aştığını soylemıştır UZMANLAR Ç yrıca mahkemenln Işblrlığ) yapacagı uzmanlık aıanları ve ışbırlığının yontemı yasada acıklıkla yer almamıştır Her ılcede bır cocuk mahkemesı kurulmasını buyuran madde gerceğe ters duşmektedır. Işe Bolge Mahkemelerınden başlamak daha gercekci olurdu Bır de cocuk mahkemelerının ağır ceza mahkemelerının yanında kurulması cok sakıncalar doğurabılır. Cocuk Mahkemesı, gozlem merkezıyle bırlıkte ayrı bır bır m olaıok kurulmalıdır.. A ÇocLk mahkemelennl ötekı mahkemelerden avı'an onemlı bır ozellık suc ışlemese bıle suca egı'ım gosteren cocukları da ele alabılmesıdır. A n a ; cocuğun kurtarılması, korunup eğıtılmesıdır. Çccugu yolundan saptıran nedenlerın bulup cıkarılmcsı sağlıklı gelısmesı ıcın gereklı tum önlemler'n alınmasıdır Bu bakımdan cocuk yargıcının yetkısı genıştır Çocjgun yararına olduğuna ınandığı her c">zumu uygulayabılır Yasalarla elı kolu bağlanmamıçtır Cocuk Mahkemeleri uzmanlık kuruluş andır Cocugu suca ıten neden ve koşulları ayrıntılı olarak ınceier Bu amacla bır cok uzmanlık dallarından yardım .ster. Sosyal Hızmet uzmanlarından, ruhbılımcııerden, ruh hekımlerınden, eğltımcılerden yararlanır Çocuk Mahkemesınde sucustu yargılama yontemlerı uygulanmaz Duruşmalur gızlı yapılır Çocugun adı ve resmı hıc bır yoldan yayımlanmaz Cocuga karşı kışısel dava acılamaz. Buna karsılık k.şısel ocılan duvarlar, kışı vazgecse de surer Yargıc cocuğu ve cevresını ayrıntılı olarak ıncelettıkten sonra uzman danışmanlarıy la bırlıkte cocuğun haklarını gozetecek erı uyguT kararı verır Verdığ1 kararların lyı uygulanıp uygulanmadığını denetleyebılır Çocuğu aılesıne vererek denetım altında tutabılır. Bır eğıtımcı kuruma yerlestırebılır. Koruyucu bır aılede yetışmesmı ısteyebılır. Bır bakıma, cocuk mahkemesl cocuğun değıl, aılelerın ve tüm toplumun yargılandığı yerdır. Orada onemlı olan cocuğu cezalandırmak değıl, uygun yollardan, toplumun cocuğa olan borcunu odetmektır. Ülkemiz cocuk mahkemesl bulunmayan bırkoc ülkeden bırıdır Oysa ılk cocuk mahkemesının kurulmasından bu yana 90 yıl geçtı Son kırk yıl ıcinde bu konuda yapılan gırışımler hep sonucsuz kaldı 1985 yılında Inonu hukumetınce hazırlanıp Meclıs'e sunulan yasa tasarısı bır türlü yasalaşamadı, Ecevıt hukümetının hazırladığı son tasan Meclıs"ten gectı. ama Senato tasarıyı onaylamadan yaz tatilıne gırdl Meclıslerin açılmasryla 21 kasım 1979' Bu mahkemelerde gorev alacak yargıcların llle de evlı, cocuk anası ya da babası olmasını buyuran madde oldukca katıdır. Cocukları sevmek, anlamak ve haklarını gozetmek ıcın evlı olmak gerekmez Eğıtim. ruhbılım ve sosyal hızmetler alanında, cocuklara kend'nı adamış pek cok unlü kışının cocukları oimadıgı dusunulürse, bu maddenın esnek olmadığı daha lyi anlaşılır. Çocuk Mahkemelennı, cocuk sucluluğunu önleyecek ve ortadan kaldıracak kuruluşlar olara* görmemek gerekır. Ancak yoldan sapan ya da sapma tehlıkesı ıcinde olan cocukları kurtarabllır; toplum ıcm yıtirılmış bireyler olmaktan çıkarabılır. KÖKTEN ÖNLEM ocuk sucluluğu tüm toplumsal duzensizlıkler, eşıtsızlıkler, haksızlıklar, yoksunluklarla sıkı sıkıya bağlı bır toplumsal sorundur. Kokten önlemlerle bu sorunların üstüne gıdılmezse sucluluğun cığ gıbi buyümesl onlenemez. Ilk elde kımsesız cocuklar sorununa temelden bır cözum getırılmelıdır. Başka bır deyışle cocuktar sokaktan kurtarılmalı, beslenmelerı, banndırılmaları ve eğıtımleri sağlanmalıdır. Çocuklann, cocuk burolarına, karakollara ve mahkemelere düşmesı beklenmeden onlemler alınmalıdır. Bu amacla bır cok Batı ülkesmde sokaklarda surekil olarak sosyal hizmet uzmanları görevlendlrilmek tedır Başıboş, sahıpsız, okuldan, evden kaçmış cocuklara, Iş ışten gecmeden, el uzatılmakta, yoldan cıkmakırı önlenmektedır. Ç da kendılıgınden yürurluğe gıren bu yasa Ile ülkemı? Cocuk Yılında Çocuk Mahkemelerıne kavuştu YASA Unutmayalım ki, cocukluğunda hakları cığnenen bireyler, topluma karşı cıkarak. kendılerınden esırgenenlen cok pahalıya ödetırler! B u yasa, Meclıslerden gecen blcimiylo, bir cok olumlu ve olumsuz nitelikler taşıyor. Yasa herşeyden once ceza sorumluluğunu 11 yaşta bırakmıştır. Oysa suıfulan tasarıda ceza sorumluluğu 12. yaşın bltlminde baş YARIN : GERİ ZEKÂLI COCUKLAR