Katalog

ON CUMHURİYET 15 NİSAN 1980 I Arafat özerkliğe I "HAYIR,, diyor sraılie Mısır arasında Fıfıstln konusundakı goruşmelerin çıkmaza gırmesi üzsrıne Başkan Carter gecen hafta Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat'ı Washıngton a davet ederek goruşmustur Bu hafta da Israıl Başbakanı Menahem Begın VVashıngton'a gıt mıştır I Fılistin sorununun yme guncellık kazandığı bu gjnlerde ABD'de yayınlanan «Tıme» der gisı Fılistin Kurtulus Örgutu lıderı Yaser Arafat'la bır goruşme yapmıştır Gorüşmeyı okuriarırrıza nuyoruz su 0 A B D FILISTIN ILIŞKILERl Bu konuda 'yımser olma dıgımı uzulerek soylemelıyım A B D Yonetımı her şeye Israıl ın qoruş ocısın dan bakıyor Durı.mun de ğ smesını arzıı arım fakat ozel'ıkle Carter ın Bırieşm ş M lletler Guvenlık Konseyın dekı A B D tems lcısının soz lerını gen aldtrtmasından sonra kuşkuluyum Başkan lık secımındekı adayiann her gun Fılıstınlıler aleyhıne ve Israıl saldırılarıyla tedhışı lehıne konuştuklannı duyuyoruz Israıllılerın b zı, Fılıstınlılere ' ubnan lıları kadınları ve cocukları her gun bcnbalaysı gormezlık ten gelınemez Butun bun ları son derece modern Amerıkan sılahlarıyla yapıyor lar Bu bolgedo nüfuzunuzu daha ne kadar süre devam ettırebıleceğınız kantsında sınız 9 Cabalarınıza karşın ussunuz Iran'ı kaybettınız Sımdı de Afgamstan ışga lınden sonra Islcm atını gutmeyı denıyorsunuz Fa kat unutuyorsunuz kı bu a tın zayıf bır noktası vardır O da Fıl stın sorunudur Bu bolgedek, asıl sorun Fılıs tın sorunudur F lıstın hak larını goz onünde tutmadan Ortadoğu banşı sorununa cozum bulunamoz ıstıkrar ve guvenhk sağlanamoz • CAMP DAVID VE ÖZERKLIK GORUŞMELERI Acık sozlu olmak gerek rse Camp Davd nedır k ı ' Hal kım ıcın bır traıedı yenı tur bır kolelıktır A B D ve Israıl bıze ozerklık sunuyorlar Fakat bu yönet.mın bıze verılmesı demek değıldır Yalnızca ozerklık scğlanma sıdır Bu ıse boş laftır Israıliıler her sevı denetımlerın de bulunduracaklar Su kay nakları bıle onların denetımınde olacak Bu dunyada bır koyun kendl su kaynak ları kendı denetım1 altında tutulmadığı bır ornek vere bılır mısınız1? Israıl bu dun yadakı otekı devletlerden do ha cok sınırlar ıstıyor Sa vunabılır sınırlar kutsal kıtaplardakı sınırlar şımdı de su kaynaklarına ılışkın sınır lar Camp Dovıd'mış ozek lıkmış, bütün bunlan reddet tık Kendl anavatanımızda özgurce yaşamayı sağ'ayın caya dek karşı koymaya de vam edeceğız. • ISRAIL VE FILİSTİN SORUNU Ikı ülke bır orada yaşayabılır mı dıye sordunuz? Bu soruya yanıt vermeden önce sızın bana bır Fılistin Devletı konusunda soru sormanız gerekır Ben, henüz, bır göçmen durumun dayım Hâlâ yurtsuz ve dev letsız durumdayım Bağımsız bır devletım olduğu ve bır ınsan gıbl yaşamo olanağım bulunduğu zaman sl ze bu konudo bır yanıt verebılırım Daha önce veremem Tarıh uygarlık sorun larıyla karşı karsıyayım Sız, Fılıstın'ın bır peygamberler toprağı olduğunu bılır mısl nız 9 Orada doğmamış ya da oradan gecmemış tek bır peygamber yoktur Bu, tarlhın derınlıklerınden gelen ve halkımın vıcdanında yer etmlş bır şeydır FILİSTİN'IN ALDIĞI YOL İkl önemll devrımımiz oldu İlkı eğıtım a onındaydı Cok zorlu koşullarla başlayarak bölgedekı en yük sek okur yazar oranına kavuşmuş olduk Bunu göc men kamplarında, traıedımızi ve sefaletımızı yaşayarak yaptık Ikıncı devrım halkı mızın goçmenlıkten haklı bır dava içın dayanıklılık^ gösteren ınsanlara donüşme sinı sağladı. FİLİSTİN İCİN KENDİ ÖZEL DUYGULARI Dünyada uçup ucup tekrar yuvasına dö nen kuşlan bılırsınız Akar sulardan den'zlere açılan balıklar vardır kı yavruları yuvalara dönerler Yurt, her Insanın kalbınde yatan blr şeydır. Her Insan glbl, Fillstınlılerin de yuvalarına dönebllmelerını istıyorum Gorünüş te belkl mutluyum fakat kalbımı parçalayan blr şey var Halkımın traıedisınl ya şıyorum İyımserim çünkü. er ya da geç, holkım bu he defe ulaşacaktır. (Dtf Hoberter Servtsl) YASER ARAFAT «ABD I Y I M S E R DEĞ1LIM» FiLıSTIN ILIŞKILERI KONUSUNDA B Filistin kurtulus örgütü lideri: 'Camp David anlaşması halkım için yeni bir tür köleliktir,, I (2) I üba'da Castro Iktldan oldukça zor günler yaşıyor. Başkan Castro'nun tKuba sosyalızmi ve Kuba devrırrınden hoşnut olmayanlarının tümunün ülkeyı terkedebıleceklen»ne ılışkın acıklamasının ardın dan Havana'dakı Peru Buyükelcılığmı 10 bını askın Kubalının doldurmasıyla. Castro'nun karşı karşıya bulunduğu sorunlaro bır yenısı eklenrmş bulunuyor. Sıyasal gozlemcıler, Kuba'da aralık sonundan bu yana gelısen olaylarm Castro'nun bagiantısız u'keler donem başkani gını oiumsuz vonde etkılevebıleceğını ve Kuba lıdernın omur bovu Cumhurbaskanlığını îehl keye sokabıleceğını savunuyorlor Kuba dan ayrılmak ısteyenlerın Peru Buyükelcılığı'nı doldur malarının ardından Peru hukümetı 10 bın kısının tumunü Peru'ya kabul ederreyeceğını bıldırTiıs ve Peru Buyukelcılığıne vıgılan Kubalı'ar sorununa b r cozum bulmak ıcın And Paktı uikelennı top'antıva cağırmıştır Peru Bol vya Kolomb va Ekva'or ve Verezüe'a'dan oluşan And Pakîı'nın gecen hafta yaptığı »oplantıdo Kjbah oocmenlerın soz konu«u bes ulke tara'mdan da kabul edıleceğı aCiklanmıstır Castro ya yenı sorunlar yara'an bu son karann bır yanda u'kenın demokratı'Klesme surecı ne aırdıâ nı konıtlamak dığer yandan da •şcııerın verımlılığ'n'n scn derece düşuk olması ve hava ko c ullarının da kotu gıtmesı sonucu önemlı ekonoTiık sorunlarla karşı karşıya kalan Kuba nın bu sorununu bır olcude de olsa hafıfletmek arracına yonelık o'duğu belırtılmektedır Hatırlanacağı gıbı F del Castro gecen yıl bır karar alarak, ulkesının yabancı turıstler ve sürgundekl Kübalılara artık açık olduğunu açıklamıştı Kuba'nın bugun karşı karşıya bulunduğu buyük ekonomık sorunlar ıse Başkan Castro'nun bızzat ıfade ettığı gıbi «ızlenen ekonomık polıtıkanın kotüluğunden» kaynaklanmaktadır. Castro. «Ahlakı değerlere öncelık tanıyarak tum ekonomık sorunların cozuleceğını sandık Ama yanılmışız Sonunda verımlılık buyuk olcude dustu Ve buyuk bır ccalışcn ıss zler» ordusu oluştu Kuba'da ış hayatına, venmlılığe gore farklı ucret uygulamasını getırmek zorundayız » aemıştır Kuba Devlet Başkanı Fıdel K KÜBA'DA SON 4 AYDIR GELİŞEN OLAYLARIN, FİDEL CASTRO'NUN «öMÜRBOYU» DEVLET BAŞKANLIĞI STATÜSÜNÜ TEHLİKEYE SOKABİLECEĞİ BELİRTİLİYOR. İS VERİMLİLİĞİNİN DÜŞÜK OLMASI SONUCU AĞIRLASAN EKONOMİK SORUNLARIN YANI SIRA SOVYETLER'İN AFGANİSTAN'A ASKERİ MÜDAHALESİNİN DE KÜBA LİDERİNİ ZOR DURUMDA BIRAKTIĞI KAYDEDİLİYOR. Küba'da Castro iktidarı zor günler yaşıyor FIDEL CASTRO CETIN SORUNLARLA KARŞI KARŞIYA GÖZLEMCİLER, CASTRO'NUN ÜLKEDEN AYRILMAK İŞTEYEN KÜBALI LARA ÇIKIŞ İZNİ VERMESİNİ İKİ TEMEL NEDENE BAĞLIYORLAR: KÜ BA'NIN DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİNE GİRDİĞİNİ KANITLAMAK VE AĞIR EKONOMİK BUNALIMIN OLUMSUZ ETKİLERİNİ HAFİFLETMEK Castro'nun bugun ıcınde bulunduğu zor durumda, şeker ve yaprak tutun uretırrının cok az olması sonucu karşı karşıya kalınan eKonomık scrunların yanı sıra Afgamstan a Sovvet askerı mudahalesının de onem lı payı olmuştur Sovyet muda halesı karşısında takınılacak tavır konusunda Kubalı yonetıcıler casında buvuk goruş ay rılıkları olmuş, Castro'nun kardeşı Raul Castro'nun başını cektığı Moskova ya tam bagımlı kanat Sovyetler ın desteklenmesını ısterken Fıdel Castro bağlantısız ülkelerın lıderl ğını ustlendıgı bır donemde oldukca guc durumda kalmıştır Ekonomık sorunlar ve Sovyet ler'e karşı takınılccal' tavra ılışkın tartışmalar 11 ocak gunu bır hukümet değışıklığıyle sonuçlanrrış, bu arada ekonomıde darbogaza gırılmesınde ıhmallen gorulen ve Castro'ya karşı olan 3 bın kadar Kubalı memur ve teknokrat tutuklanrmştır Alınan bu önlemlere rağmen Kuba İçın de Castro aleyhtarı gösterıler artmış evlerın duvarlarındo Castro aleyntan sloganları okumak olağan olmuştur Castro aleyhtarı gösterıler unıversitelere de yayılırken bağlantısızların lıderı olarak ulkesınde de demokratıkleşme yolunda adımlar atma gereğını duyan Castro, nun reıım aleyhtarlarına karşı yetennce onlem olcmadığı ve bu nedenle de ıc polıtıkada denetımı tumuyle elınden kaçırdığı kaydedılmektedır (Dtş Haberier Setvisi) H oklarını kullanarrayan ya da hoklan verılmeyen çocuk somürulen cocuktur Hakları acıkca clğnenen cocuklar vardır kı kaboco sömürülen cocuklar kesımını oluştururlar Bunlar ıcınde ılk sırayı yaşama haklarnı hakların en kutsalını kullanamayan cocuklar alır Ulkemızde dogan her bın çocuktan 153'u bır yaşını doldurmadan olu/or Turkıye de tum olumle rın yüzde 51'ı ılk dort yoş ıcınde oluyor Oysa Is vec gıbı gelışmış bır ulkede tum olumlerın ancak yüzde 1 7 sı ılk dort yaş ıcınde goruluycr çocuk yıimın a sızlığl, gelenekler ve oıanaksızlar gibi nedenlere bağlıdırlar Orneğln okuma çağına gelmış blr co cuğu ılkokula gondermemek yasalara aykırıdır. Ancak ılkokulu bıtıren cocuğunu okuldan alan ba baya yasolar karışmaz Oysa cocuğu yeteneğının elverdığı olçude. eğıtmek aılenın de devietın de gorevı değıl mıdır? Bu durumdakı bır cocuğun hak larını koruyaca< kırrse yoktur Çocuk da aglamak tan başka bır yolla kendı hakkını arayamaz. Avrupa'da alkollü içki tüketimi hızla artıyor ALKOLLÜ İÇKİ TÜKETİMİNDE FRANSA HÂLÂ ILK SIRAYI AJLJRKEN; HOLLANDA. F. ALMANYA VE DANİMARKADA DA KİŞİ BAŞINA YILLIK TÜKETIMDE BÜYÜK ARTIŞ LAR GÖZLENİYOR. Dış Haberier Servısi Avrupa'da alkol tuketımının hızla arttıgı ve gıderek «duşundurucu» boyutlara vardıgı gorulmektedır Avrupa Komısyonu nun 1952 72 dönemlerını kopsayan 20 yıllık bır sure ıcın yaptığı araştırmalarda Avrupa nın «en buvuk ıcıcılerının» yıne Fransızlar olduğu saptanrrıştır Oyle kı. Fransa'da yıllık kışi başına alkol tuketımı 20 yılda yüzde 7 oranında gerılemesıne karşın, Fransızlar yıne de olkol tüketımınde ilk sırayı rahatlıkla almaktadırlar Avrupa Komısyonu raporunda, 20 yllık dönem Içinde kışı başına ıçkı tuketımı en fazla artan ülkeyse yuzde 276 gıbı bır oronla Hollanda'dır Hollanda'yı yüzde 182 oranıyla Federal Almanya ve yüzde 133 oranıyla da Dan.marka ızlemektedırler Alkol tuketımının artık toplumun tüm kesımlerinde yaygınlaştığını ve gençlerle kadınların içkı ıçmelerıne artık geçmışte olduğu gıbı «kötü gözle» bakılmadığını belırten raporda «Geçmışte kotu gozle bakılan alkolızm, gün geçtıkçe bir rahatlık, eğlence alkolızmıne bır yuksek sosyete alkolızırıne donuşmektedır.» goruşü savunulmaktadır. I / Boşanmalar ocuğun en temel haklarından bırl de ana lı babolı bır yuvada buyume hakkıdır Oy sa gıttıkce artan boşanmalar nedenıyle bu haktan yOKSul kalan cocuklar artıyor K'mı babalar boşadığı karısıyla bırlıkte cocukıa rını da defterden sıler Gecımlıgını duzgun odu yorsa sorun yok sayılır Çocuklarını ıster gorur, ısterse arayıp sormaz Bu duruma dusen baba dan yoksun buyumek zorunda kalan cocuğun hak larını koruyan do yoktur Son yıllarda bu neden Is Batı ulkeler.nde, boşanma davalarına cocuk haklarını savunmak amacıyla avukatlar katılmaya başlamıştır. Prof Dr Atalay Yörukoğlu Hakları kabaca cığnenen bır baska cocuk topluluğu da kımsesız cocuklardır Yasalara gore devletln koruması banndırıp yetıştırmesı gereken bu çocuklann ancak pek azına el uzatılabılmekted r Sayıları bır ıkl mılyon olarak kestırllen bu cocuklardan ancak 30 • 40 bını korunabılmektedır Gen kalanlar sokakkjrı doldurmakta, her turlu tehlıkeye acık olarak yaşarr savaşı vermektedırler Bunlar Icınde suca itılenler büyuk coğunluğu oluşturur Dılencılık. ucuz ışcılık, cınsel saldırı, itılıp horlanma, onları bekleyen yazgılardır. Okuyomayon. okutulmayan cocuklar da başka bir sömürülenler kumeslnl oluştururlar Bunlar coğunlukla erken yaşta colışmaya zorlanan cocukluğunu yaşama hakkı cığnenen cocuklardır. Cocuk denecek yaşta, başlık korşılığı kocaya verllen, daha doğrusu satılan kızlar do hakları acıkca cığnenen blr kesımdır Geleneklere uygun ve hıc yodırganmayan bu durum da açık bır somurüdür. Ancok özel eğıtlmle yetışebılen, kendıne belli ölçüde yeterlı olabılecek cocuklar vardır: Körler, sağırlar beden sakatlığı olanlar. gen zekâlı doğanlar Bunların da cok kücük bır boluğu bu haktan yararlanmaktadırlor. Ruhsal bozukluk gösteren, ruhsal sorunları olan cocuklar do sömürülenler arasında sayıl rralıdır Bu cocuklar once uygunsuz bır aıle or îamında yaşadıkları icın hakları yenmıştır. Uyumsuz, dengesız, bunalımlı doğmamışlardır Ancak kendı yaratmadıklan sağlıksız bır ortamda doğup büyümekte, eğıtım yanlışlarının bedelını ödenektedırler Ayrıca tedavl olanaklarından yarar lanma hakları aıle ya da toplumca onlardan esır genmektedır Tedavıyi gerektırecek olçude ruhsal uyumsuzluk gösteren çocuklann soyısı oldukca yüksektlr Toplurrumuzda, çocuklann en az yüzde besı cıddi uyumsuzluk belırtısı gösterırler. Ç Yasalara göre cocuğu yuzustü bırakmak, so kağa atmak suctur Ancak bızım yasaiarımız çocuğunu akraba elınde buyuten ano babalara karşı onlem almamıştır. Oysa ulkemızde en yaygın ve o denh sakıncalı bır alışkanlıktır bu Gecım sıkıntısı çekmeyen bır çok aıle, annenın calışmasi veya bcş ka nedenlerle, çocuklarını akrabalara yolıarlar Teyze yanında babaanne, anneanne elınde buyütülen cocuklardır bunlar Sevgı ve ozenle bakılırlar Ancak kendı öz ana babalan yanında büyüme*ten yoksun bırakılmışlardır. Bu çocuklann blr çok ruhsal sorun gelıştırdıkleri gorülur, ancak neden başka yerde aranır Örneğın Isvıcre'de hıç bır aıle cocuğunu bır aydafl uzun bır süre başKası yanına bırakmaz. Bırakmok zorunda ıse Cocdk Bürosundon once ızın alması gerekır. Insan hakları oçısmdan bakınca, eskıden olağan sayılan pek çok durumda çocukların haklarının çığnendığı gorülür. Örneğın cok çocuklu blr oılede doğmak da cocuk haklarıyla bağdaşmayan bır durumdur Cok cocuklu aıle, kı geneliıkle yoK sul aıledır, cocuklarına eldekı olanaklan boluşturmek zorundadır Cok kardeşı olan bır çocuk beslenme, ilgı ve eğıtımden kuçuk bır poy alabıl.r ancak Başka bır deyışle daha baştan tum hakları beJlı bır oranda kırpılmışır. Şaşırtıcı gelecek başka bır örnek verelım: Bır cocuk asırı korunup kcl'anarak, sevgıye boğup şı martılarak da haklarından \oksun bırakılabılır. Bu durumda çocuğo çok şey bagışianmıştır ama sağ lıklı klş,ılık geiıştırme hokkı zedelenmıştır. Cocuğunu süs hayvanı gıbı yetıştırmek ana babalara tanınan bır hak olmalı mıdır' Örneklerl ortırcbılırız. Sonuç şu kl toplumumuzda açık ve gızli, kaba ve ince bıçımdö ÇOCUK sömürüsü sürüp gıdıyor. Bır yandan yasclar uygulanamadığı içın kaba somürü onlenemıyor; öte yan dan geleneksel tutumlar nedenıyle cocuklar dolay lı yollardan haklarından yoksun bırakılıyorlar. Yasalar ancak kaba sömüruyü önleyebılır. Gızli sömürüyü ortadan kaldırmak ise o denlı kolay değıl Ancok kendımızi bağışiatma yolları aramamız doğ ru olmaz. Yoksulluğumuzu, gelışmemışlığımızı eğıtım yetersızlığımızı ileri sürerek sorumluluktan kurtulamayız Bu toplum, çocuklarını yaşatma, bes leme. eğıtme ve koruma gıbı temel görevlerını yerine getıreoek olanaklara sahıptır Onemli olan Cocuk sorunlarına bılınçle ınancla eğılmektır. ço ouk sevglsınl sözde bırakmayıp eylemle destekle mektır Bu ise kökten blr tutum değışıklığını gerek tırır Çocuklann, geleceğımızın güvencesı olduğuno gerçekten ınanıyorsak, daha da gecıkmeden kolla n sıvamalıyızi AET ÜLKELERİNDE 1952 VE 1972 YILLARINA GORE KİSI BAŞINA YILLIK SAF ALKOL TUKETIMI (LITRE) 1952 Fransa Italya Luksemburg Almanya Belcıkü Danımarka Ingıltere Hollanda İrlanda ^^^^^ ^^^M^ ^^^^^m • Dayağın sonuçları oplumumuzda en doğal eğıtim y6ntemf sayılan dayak, en açık çocuk sömurüsü dür. Dayak sonucu beden ve ruh sakatlık larıno uğrayan çocuklann gerçek sayısını bılmlyoruz. Ana ve babanın en doğal, en geleneksel hakkı sayılan bu yöntem artık bir cok ülkede yasalar yoluyla eğıtım (') aracı olmaktan çıkarılıyor. Örneğın Isvec'te yenl çıkan bır yasayla ana babanın elınden bu en eskl hakkı alınıyor. Gerekçe olarak da eYetışkınlerin bırbirlnl dövmesı nasıl Insanca olmayan, suç sayılan blr davranışsa, çocuk dövmek daha ağır bır suc sayılmafı dır» denıyor Yalnız A B D "de her yı! binlerce çocuğun ana baba dayağı sonucu sakat kaldığı dü şünülürse bu çeşlt yasaların lüks olmadığı anlaşı lır. Oysa ulkemızde, cocuğunu acırrasızca dövdü dıye ana babanın polıse bıldınldiği ve cezalandırıl dığı hıç değılse dıkkatının cekıldıği duyulmaz. Ne var kl dayağın bedelinl toplumca pek pahalıya ödüyoruz Dövülen çocuklardan yarının döven ana ve babalan çıkıyor Ezılmemek ıçın ezmek gerek tlğıne Inanan saldırgan kuşaklar yetışiyor. T • Toplumumuzda çocuklann en az yüzde 5'i ciddi uyumsuzluk belirtisi gösteriyor İnce sömürü oydığımız, bu kaba sömörü ömeklerl dı şında başka, İnce ya da gızli dıyebılece ğımız somürü yollan vordır Gızlı sömüru genellıkle yasaların suç saymadığı tutum ve davranışlar sonucu o t a y a çıkar Eğıtım yeter 1972 16,7 13,6 11.5 11 93 7,7 69 64 6 Fark {%) %7 ı 1^^^ 18 99 68 39 64 3.3 4,9 1 7 3,6 + %37 + %69 + %182 + %45 + %133 + %41 + %276 + %67 DEĞİŞMELER Raporun en ilgınç yanlarmdan blrt de. oeşltH Avrupa ülkelerınde tgeieneksel» ıckı türlerınde değışmeler olduğunu vurgulamıştır Gerçekten de raporda Fransa gibı büyuk bır şarop tüketıcısınde. ıçkı zevkının yavaş yavaş bıradan yana kaydığı buna karşılık Federol Almanya ve Ingıltere gıbl bıra tüketıcılerındeyse artık llgınln şaraba yoneldığı gorulmektedır Alkollü ıçkılenn ıçıçılerde çıderek bellek yltmesl, beyın hücreierınm işlevlerinın azalması bedensel ve (fizlksel) rahatsızlıklar gıb' zararlı sonuclaro yoiactığını da ılerl süren Avrupa Komısyonu raporunda «Aslında bu konuda bır ıkılem ortaya çıkmakta ve alkol sonucunda bedensel ya da ruhsal bozukluklar gösteren ıçıcılor. bunlan unutmok içın yeniden alkole sığınmaktadırlor.» denılmektedır Raporun sonunda, Amerıka Bırleşık Devletleri ve Joponya'dan ornek alınarak bır «Alkolızm Üzerıne Avrupa Araştırmo Komısyonu» kurulması onerilmektedır. S YARIN: Kimsesiz Cocuklar