Katalog

T ON CUMHURİYET 12 NİSAN 1980 TIK NEFES özel sektör sözcüleri; «Fiyat artışları iki ay sonra duracak» demiş. İsterse durmasın. Kimsenin, fiyatlarm peşlnden koşocak hali kalmadı zaten!.. KÖŞE YAZARI Ciddiyet ÖLDÜRMEYEN BAKAN ÖLDÜRMEZ DEMİREL GİDER ZAMLAR BİTER! Kadifeden kesesl Ankara'dan gelir sesi Oturmuş zam yapıyor Gerdanından öpülesi... ŞAKİR BALKI Grev hakkı ve ertelemeler .Zehra KABASAKAL. Bakanlar ölüm saçıyor! Bakan gören halk kaçacak delık arıyor! B Sanayi Bakanı Nuri Bayar'a kâğıt sorununu anlatırken, nefesi tükenen yayınevi salıibinden sonra, bir armatörün de Ulaştırma Bakanı Hüseyin Özalp'la konuşurken kalbi durdu.. H «Olürüm» korkusuyla bakanlarla görüşmeyen halk, derdini içine atıyor. Bu sefer de içlenip ölecekler.. 6 H lcbir toplumda, hiçbîr zaman sınırsız özgürlüklerin söz konusu oiamayacağı, sınırsız özgürlüklerin anarşi ve sonucta özgürlüğü yitirmeye yol açacağı bir gercektir. Bu durumda özgürlüklerin varolabilmesi için, kişj yönünden uygulanabilir bir değer toşımaları için sınırlarmın belirlenmesi. kullanılma yollarının gösterilmesı, bir takım koşullarla çercevelenmesi, yasaca düzenlenmesi gere kir. Demokrasiyle yönetilen toplumlarda, bu özellikle önemlidir, çünkü Demokrasınin kendisi özgürlükler temeline dayandırılaiıştır. 1961 Anayasası, özgürlükler konusunda ayrmtılı bilgi vermiş ve 11. maddesiyle sınırlamanın hiçbir zaman hak ve özgürlüklerin «özünü» zedelemeye kadar gidemeyeceğini beürtmiştır. B Muhabirimiz olum tehlikesi atlattı Ayranımız yok içmeye... Almanya'ya gideriz gezmeye! Almanlar, Türkiye'den gelen herkese kacak işci muamelesi yapmaya başladı! Türk turistlerini, «siz çalışmaya geliyorsunuz...» diyerek oranın kapısından geri çevıriyorlar Oysa, üikemizdeki pahalılık nedeniyle genellikle yukardaki kılıklarda dolaştığımızı Almanlar ne bilsin?.. Lâf adamlar işte!... Fotoğrafta işçi zannedilerek Almanya'ya sokulmayan ik\ Türk turisti görülüyor. (Foto: Hirgani) «Temel hok ve hürriyetler, Devletin ÜIkesi ve milletiyle bütünlüğünün, Cumhuriyetin, milli güvenlığin, kamu düzenının. kamu yararının, genel ahlakın ve genel sağlının korunması amacı ile veya Ana yasanın dığer maddelerinde gösterilen özai sebeplerle, Anayasamn sözüne ve ruhuna uygun olarak, ancak kanunla sınırlanabilir. Kanun, temel hak ve hürriyetlerin özüne dokunamaz. bu yetkisini yürütmeye devretme durumun dadır. u noktaların içerdiği sorunlar 275 sayılı yasada ortaya cıkmakta, grev ve lokavt haklarının özellikle bazı işkollarında kullanılmasın', yani varlığını tartışmalı kilmaktadır. Özgürlüklerin sınırlandınimasında ıl!< ve temel ilke özgürlüğün kural, sınırlamanın ise istisna olmasıdır. Dikkat edilecek konu, istisnaların coğala çoğala kuralı bozacak duruma gelmemesidir. Burada Bakanlar Kuruluna grevi erteleme hakkı veren hüküm istisnai bir hüküm dür. Kollektif İş Hukukumuza göre grev ve lokavt haklan ve bunların kullanılması temel kural, yürütmenin bu hakların kullanılmasını geçicı olarok erteleme yetkisi ise istisnai bir smırlamadır. Dolayısıyla, «istisnalar dar yorumlanır», genel hukuk kuralıncı uygun olarak Bakanlar Kurulunun grevi ggçici clarak erteleme yetkisinin de dar yorumlanması gerekir. Daima gözönünde bulundurulması gereken bir diğer ölçü de özgürlüğün sınırlanmasındaki amactır. Özgürlük ancak toplum yaşamının bozulmamasını sağlamak ve kendisinden herkesin yararlanması.iı gerçekleştirmek için sınırlanabilir. Bu amacı aşan sınırlomalar gereksiz ve aşırıdır, dolayısıyla meşru değildir. Gerçi 21. maddede gerekçe olarak ulu İşçi mi işverenden, işveren mi işçiden?. Yahu bu melmeket galkınabilir mj gardaşım? Ücretler aldı başını gidiyo. Bi, Dur diyen yok. İççi azdı beee.. Valla ücretlere biri. «Yeter» dese enfülasyon, menfülasyon falan galmaz. Guvvatlı biri lazım. Şöyle yumruğunu masaya küttedek indirip, iççiye, Hööööt! Yöriyin bakiiim.. Ücret. müc ret yok size.. Patlatınm haaa!» diyecek biri çıkmah. Cömhirreesi böyle bi adam olmalı. Vetanım, milletini düşünen, tarafsız. hakganiyet bilen bi gişi. Yoğusa yan dık.. Eeee gardaşım iş adamının durumu bozulursa bundan kim zarar görür?.. İççiiii.. Farkında değeller.. İ$ÇİL£R. GRM !/APMAMAUt>!R!GEREKİRSE BİZ LOKAVT VAPARIZ!.. Yahu biz durursak. Allah ko rusun, bunlar ne yer, ne içer? Elini vicdanına goy da gonuş.. İççimi işverenden çıkar, işveren mi iççiden? Hnııım?.. Tövbeler olsun.. Bunu o Firideman denen Şükogoluya sormalı. Bak adam ne gözel durdurmuş Şili'de aşırı istekleri. Diyorlar ki, «Fiyetler de artıyormuş» Yahu gardaşım fiyet artışıy lan ücret bir mi? Çok rice ideceğem.. Bi düşün. Sen günde üç yumurta yiyosan nefsine çüş der ikiye indirebilirsin.. Bu vetanın için bi feragattır.. Pavlika durur mu?.. Hıım? Yahu bu yumurta yimeğe benzemez ki.. Pavlika durursa vetanın galbi durur... Sen iki yumurta az yisen ne olacak? Ben heç annamıyom bu iççi gafasım. Biz durduk mu yandı beee.. Farkında değel.. Bu gaddar iş imkâm açmışık.. Sen velinimetine ne garşı goyuyon? Allah adamı bi çarpar ki namıssızım.. İnsan bindiği dalı keser mi? Fiyet artıyormuş. Gardaşım sen artmyosun fiyeti. Benden ha bire para istiyon.. N'apıcan fazla parayı?.. Bırak. İki yıl dişini sık.. Benden para isteme.. «İstüsmar» değel gardaşım.. Milli galkınma polgıramı bu.. Ben gazanacağam ki sen de galkmasın. Nirdeee o milletini düşünen iççi?» Umur BUGAY Türk Hava Yollan sorununu görüşmek için Ulaştırma Bakanı'nın yanına gitmeyi tasarlayan muhabirimiz. bir bakanla konuşacağını daha düşünürken kriz geçirmeye başlamış. eli ayağı buz gibi olmuş ve koma halinde büromuza geri dönmüştür. Bayılmadan önce korkudan altmı da pisliyen muhabirimiz evden getirilen çamaşırlarla bir süre sonra kendine gelmiş ve «ben bu işi yapamam yahu» diyerek istifasını vermiştir. Ancak Yazı İşleri Müdü rümüz tarafmdan bir daha hiç bir bakanla görüşmeyeceği yolunda teminat verildikten sonra görevine yeniden başlamıştır. Muhabirimize acil şifalar dileriz. CİDDİYET Fotoğrafta, Alm.in Maliye Bakanı Hans Matofer, Alman Markııu düşürmek için akıl hocası Turgut Özal'dan ayakta akıl alırken görulüyor. Körle yatan şaşı kalkar... Türk parasıru kurtar mak için sık sık Turgut Özal'la temaslarda bulunan Alman Maliye Bakanı Matofer, müsteşanmızla yaptığı ekonomik istişarelerden sonra Al man markını batırmaya başladı... | Fakat; Özal kendisini teselli ediyor ve «Sen merak etme Matofer, evelallah önce bizim parayı kal dırahm sonra gelip senin paranı da ortadan kaldırırız...» diyor. Bakanlar Bakanlar Kurulu'nun Kuruluna grevleri geçici grevi olarak erteleme erteleme yetkisinin dar hakkı yorumlanması veren gerekir. hüküm, istisnai bir hükümdür Bu Anayasada yer alan ve hürriyetlerden hiç birisi, insan hak ve hürrlyetlerinı veya Türk Devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü veya dil, ırk, sınıf, din ve mezhep ayrımına dayanorak, nitelikleri Anayasada belirtilen Cumhuriyeti ortadan kaldırmck kosdı ile kullanılamaz. Bu hükümlere aykırı eylem ve davranışların cezası kanunla gösterilir.» Bu, 11. maddenin 22 Eylül 1971 tarih1i Resmi Gazetede yayınlanarok yürürlüğe giren, yozlaştınlmış metnidir. Maddenin as lı, temel hak ve özgürlüklerin ancak kanunla sınırlanabileceğini ve gerekçesi ne olursa olsun sınırlamanın hakkın ve özgürlüğün özüne dokunamayacağını berirtmiş ve gerekçesinde de özellikle bu iki nok ta üzerinde durmuştur. Ancak, hak ve özgürlüklerin «öz»ü nedir? Bu sorunun yanıtı bir takdir sorunudur ve oldukça tartışmalıdır. Anayasamız bu konuda bir önlem alabilmiş, zamanımızda bir çok ülkede olduğu gibi hukuksal ta* dir yetkisini yasama organından alarak yar gı organına, yani Anayasa Mahkemesins» vermiştir. Fakat, Anayosoda bellrtilmiş olan özgürlüklerin yalnızca «yasa koyucu» tarafından, «yasalara uygun olarak» sınırlan dırıtabileceği ifadesi de yeterince kesin olmayıp, yasa koyucuya cçık bono vermektedir... Hatta, bazı koşullor altında yasama sa! güvenlik ve ülke sağlığı öne sürülmüştur ama, uygulamada bunun toplum yaşamının bozulmamasını sağlamak amacının sınırlarını oldukça aştığını gözlemlemekteyiz. Ulusal güvenlik ve yorumlanışı öz konusu grevin ulusa! gövenliği ya da ülke sağlığmı DOZUCU nitelıkte olup olmadığını saptamak için önce bu kavramıarı tanımlamak gerekir. Bu kavramlar, aslında çok kapalı, yoruma göre değişebilecek olan ve sı nırlarını açıkca cizmenin oldukça güc olduğu kavramlardır. Bu güclüğe karşın, Dazı esaslar saptamak olasıdır. Herşeyden önce «ulusal güvenlik» xavrammın «kamu hizmetlerinin aksaması» kavramı ile mi yoksa «askeri güvenliğın bozulması» bir başka deyişle «Devletin variığının sarsılması» ile mi ilgili olaraK algılanması gerektiği saptanmalıdır. Aynı durum ülke sağlığı kavramı için de geçerlidir. Uygulamada çoğu kez kavramın «kamu hizmetlerinin aksaması» biçiminde algılandığını görüyoruz. Bu, kavramın geniş yorumudur. Oysa ulusal güvenlik kavramı Devletin varlığının korunması açısından alınırso, ulusal guvenliğl bozucu iki durum söz konusudur; Ulusal guvenliğin içten tehdit edilmesl S Böyyükmantık! için mi arabaya doldurulup hapishaneden çıkorıımışlardır? Ülkede tüp var ki, mahkumlar tüp almağa çıkmışlardır. Kaçmışlar mı? tEcevit, kendi oğzıyla açmaza düşBakın ben size birşey söyleyeylm. muştür. Kim demiş ülkede tüp yok diye? Ülkede tüpçaz vardır...» Şayet tup yoktuysa mahkumiar gezinti Muzaffer İZGÜ TV Çocukları Yolçm PEKŞEN İki gün önce 8 ve 10 yaşlarında iki erkek çocuğu olon bir arkadaşımın evindeydim. Biz konuşurken, küçükler ken di hallerinde görünüyorlar ve televizyonda izledikleri bir prog ramdan Sümerlerin çivi yazılarını sökmeye çaltşıyorlardı. Ansızın ikisl birden tNana nu, nana nu» diye bağrışmaya baş ladılar. Ben şaşkınlıkla arkada şımın yüzüne baktım. Soran bakışlarıma karşın «Merak etme, dedi, herhalde filmde komik bir sahne vardı.> Meğer Mork ve Mindy dizisin den sonra cocuklar artık böyle gulüyorlarmış. Bir ara söz havalardan açıldı. Ben «Havalar ısınmaya baş ladı. Galiba cemre düştü» der ken, 8 yaşındaki Recep yanıtladı beni: »Cemre memre düştüğö yok. Güneş, dünyamıza 36,3 enlem ve 46,6 boylam derecesinde yaklaştığı icin havalar ısındı.» Meğer Sumerlerin çivi yazısı programı bitmiş, cocuklar da bizl dinliyorlarmış o sırada. Saclarını okşadım küçuğün. »Neler de biliyorsun sen. Ne olacaksın bakalım büyüyünce» diye sordum. Doktor olacağım dedi. Aferin sana, demek büyüyünce herkesl lylleştirip. insanlığa hizmet.. Ne hizmeti be amca. Doktorlar ne bicim hayat yaşıyorlar görmüyor musun. Sonra Megi de yanımda. Megi de kim? «Doktorlarodaki ktz. Tanımryor musun? Pek tanıyor sayılmam. Sen (Arkası 9. sayfada) (Devamı 9. Sayfada) ESNAF VE SANATKÂRÂNİ OSMANÎ Tarım kesiminde DevletiAliyeiOsmaniyenin REAYA denilen Toprak kölelerinin Beslediği tımar beyleri. SİPAHİ denen Ve Devleti Aliyeye FETİH ve 6ANİMET üreten Atlı, kanatlı, gözu pek savaşçılardı. Amma ki savaşçıların da savaşmak için, SİLAH VE SAVAŞ ARAÇLARINA İHTİYAÇLARI VARDI Savaşçının elinde çelik mızrak Kıçının oltında Küheyian, Gülgun, yo Kır'at, Atın sırtında eğer, kaltak Eğerinde gümüş sırmalı koşum takırtu Sağrısında kılıç işlemez zırhu zencir,. Elinde çifte su verilmiş PençeiAli'deki ŞEMŞİR Öbür elinde Ayeti Kerime dövmeli kalkan Başında tolga, TİRKEŞ'inde ok, okunda çelik PEYKÂN Mızrağının ucunda TEMREN Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: ilerle! Bir yaz günü geçtik Tunadan kafilelerle.. Ama deviet için asker gerektl» Asker için silah gerek, siloh için hazine Hazine için REAYA denilen köle Ve gerekti köle için ADALET. O çağda Amerika henüz bulunmadıdmdan Vede Amerikanın dış yardım fonundan Devleti Aliyei Osmaniye Mülkünün korunup edilmesl İçin himaye, Ne FRIDMAN DOKTRİNİ'nden sadaka. Ne de MARŞAL PLANINDAN iane Ne de «Zırnık üreten» Arab ülkelerinden Elaçıp aman petrol dilenmediğimlzden Devletin tüm savaş araç ve gereçlert Osmanlı zenaatçıları ve Işcilerl Tarafmdan alınteriyle uretilmekteydF. Zenaatkârlar sınıfı tam sınıf bilincinde değilsede Aydın ve güçlüydü deviet kontrolüne karşi Bu yüzden, ne kazan kaldırırlardı Ne de kontak kapatıp, kepenk Indirlrlerdl.. Dördüncü Murat çağında yapılan Esnaf ve Zenaatkârlar sınıfmın tören alayını Evliye Celebi ne ilginç anlatır? Ceşitll esnaf sınıfları Gülhane Parkınm karşısındaki Alay Köşkünde yeralan Padışahın önünden meslekleriyle ilgili gösteriler yaporak geçerler.. Evliyo Celebi Esnâfı Habbazan (ekrrekçi esnafı), EsnâfıCiftçıyan, Esnâfı Bimarhaneciyan, Esnafı Mimârân'ı tüm esprisiyle anlatır. Hatta DİLENCİ ESNAFINI bile geçmeden... ESNAFI ŞUYUHI SAİLANDILENCİ ESNAFI 7000 adettir. Bir alay gariptir ki her birinin birer peşime hırkaları ellerınde günâgün alemleri, başlarından lifi hurmadan destarlan olduğu halde (Ya FETTAH!) ismişerifiyle cümle aksak âmâları birbirlerinin omuzlarına yapışıp kimi lenk (aksak), kimı a'rec (topal), kimi mefıuç, kiml rrasru (saralı), kimi bidest (elsiz) kimi biayak, kimi üryan (çıplak), kimi hımarsüvar (eşşeğe binmiş) bir hengame.. Bir aile şeyhlerini ortaya ortaya alıp, şeyN dahi dua edip yedi bin fukara bir ağızdan Allah Allah ile Amin! dediklerinde sedaları evc'e peyveste olur.. Yalnız CERRAR diye anılan arsız dilenci vardır ki ne mefluç, ne aksak ne mecnun ne mariz olmayup Ensesi katmerll, gerdanı heybetli Göbeği haşmetll gövdesı devletli Ve suratı üfürülmüş olup Dargelirlilerin haklarını yiy e yiy e Vücudunun şeklı şemaill dönmüş dayıya İşbu Esnafı ŞuyuhI sailan Tayyare süvar olup semavatı rremâliki Alaman Memaliki Amerikan ve diğer mekan mekan Ederek Dünya Göklerinde tayaran NezaretiMALİYEİ • Avrupaiyye. Amerikaniyye Hatta ülkei petrolül . Arabiyye vel Kurabiyye Goygoy çekerek dünyai aleme: cN'olur bir milyon dolar. dolar plmazsa 70 sent yeter...» Bu Esnafı Suyuh'i SAİLAN Dolar, Mark, Frank, liret, YEN Dilenir durur her dilden ' Bir kemik düşer önlerine Kemik Indikten sonro mideye Başlanır birbirlerinl yemeye Patronlarıysa piposunu ceker cAYEM SORİ» den tHAYDİ BAŞKA KAPIYA!» Dr. fhsan ÜNLÜER Doktorun Yeri GÖRML DUYMA AMA!.. KONUŞ. Dumonı içine çekme. ÜÇKAĞITCINIIN PAKETİNE: Tahtakale'ye in. Dövizinl bozdur. Akşama masanı önden ayırt. Viskini çek. Şarkıcına çiçeğini yolla. Memleketi sen mi kurtaracaksın. Keyfine bak. KONKENCİNİN PAKETİNE: Oyunda gözünü oç. Paketl klmseye elletme. Yoksa uğurun kaçar. Jokeri bulayım derken papazı bulacaksın. Kocan gelmeden evine dön. Rölans. POLİTİKACININ PAKETİ Uzun Samsun sana yaramaz. Kazık gibl. Bırak onu vatandaş icsln. Alıştırdınız zaten. Sen Meclis Iç. Turta™. EMEKLİNİN PAKETİNE: Baba, sigara senl bırakmadan, sen sigarayı bırak. Kasabın önünden geçme... Bir şeye bineceksen körüklüye bin. Vurat SÖZER Sigaralann üzerine ne yazalım? Sigara tiryakllerinin sağlığmı koru mak amacıyla sigara paketlerinin üzerine uyarıcı yazılar konması tasarlanmaktadır. Paketlere yazılmasını önerdiğimiz bazı sözler şunlardır: İŞCİNİN PAKETİNE Bu sigaroyı al. Bir yandan Iç, bir yandan düşün... Zam istemek icin patronun yanına girmeden önce söndür. Izmariti yere atma. Patronun yanından Cikınca söndürdüğun sigarayı tekrar yak... PATRONUN PAKETİNE; Ücretlerl dondur. Malına zam yop. Paradan yana sıkışırsan halka açıl...