Katalog

İKİ CUMHURtYET 27 ŞUBAT 1980 Tepede nd odam; Mustafa Necctl ve Hosan AltYOcel; Cumhuriyet tarihinin unutulmaz adlan. Her Ikisi de eğitim emekçisi. Mustafa Necatl 1925 1929, Hasan ÂllYucel 1938 1946 Turkiye'slnln Milli Eğitim Bakanları. Mustafa Necatl. Kurtuiuş Savaşındakl yeıi ve kalemiyle. üsilendiği öteki görevlerle Yeni Devletın kurulmasmda katktsı yadsınamayccak bir yurtseverdi. Hosan ÂliYücel, cağdaşlaşma sürecinde etkın bir eylemci ve yazar. Mustafa Necatl. TevhidiTedrisat. Horf Devrimi yasalon glbi ileriye dönuk atılım ve çabaiarda başarılı bir bokan. Hosan ÂliYücel, Köy Enstitüleri oJgusunda. dünya klosiklerinin Türkceye cevrilerek Bakanlık yayınları arasında yer almasında; Teblığler Dergisine dek biçimse) düzenlemeleri de içereır Milli Eğitim Bakanlığı sisterratiğinin kurularok işlerlik kazanmasında örgütcü bir eöitimci. Her ikisl de sevecen ve gerçekci. Mustafa Necati. büyük bir öğretmen dostudur da. inanmıştır ona. Bu inancın, sevginin koynağını, sonırız ATA güvencesinde olduğu g * i devrimlerin somuta Indirgenmesınde öğretmene düşen ödevde aramok gerek. Bu misyon bir bakımo öğretmene verilmiştir. Kuşkusuz öğretmenler, devrimlerin tek sahibl ve yayımcılorı değillerdl. Ama onlordan cok şey beklenildiğl besbelliydi. ATATÜRK'ün demeclerlnde bu, açıkça görülüyordu. Mustafa Necatl, Bakanlığı boyunca, sanki elleri orruzundaymış gıbi yokındı öğretmene; sıcak ve ictenlıklîydi. Okulunu yeni bitirmiş genc öğretmenler, otandıklan görev yerlerine vardıkkırında Mustafa Necatı'nin adlarına yazdığı mektupla ve Finlandiyo kalkınmasını konu alan düşsel bir yapıtlo (Beyaz Zambaklor Memleketlnde) karşılaşırlardı. Bakan lle öğretmen arasın da ilk ilişkı ve sessiz diyalog boyle başlardı... Öğretmenden, yoksul ülke çıkarına, capını da aşan bir caba istenildiğı bu bütünleşmeden anlaşılabılirdl. Öğretmen bunun bilincindeydl. Yolu, engebell ve engelliydl ama; koruyonı, güveni, güvencesi, inancası vardı, bu devlettı... Kanıt mı? Yaşanılmış bir oiayla konıtlayolım: Sınır kentierimizın blrlnde. tMuallimler Blrnfli» Volinln istemiyle, gelenekleşen Cumhuriyet BaYramı balosunu tertipierreyi üstlenlr. Tert'p komitesl, bir öncekl yıl meydona gelen yakışık8iz olaydan etkilenerek bir yenisine fırsat vermemek içln cağrılıların eşleriyle birlikte gelmelerini öngörür. Karar. Voliye bildirillr. o do onaylar. Ancak Voli, eşinin o sırada yanında bulunmomasındon ötürü kendisinin de söz konusu koşula uyup uymayacağını, ziyaretlne gelen bolo tertipçllerlrrden sorar. Yanıt; llin en büyük sorumlusunun kurallora, herkesten daha cok özen göstermesinin ger&keceği bicimindedir. Vall, buno da olur der. Der ama, cevresındekilerce yanıltılır; baloya gider. Soğuk karşılanır. balodan oyrılır. Bunun üzerine işler karışır; o olaylar ve görüşler Halis KURTÇA lay hökümet sorunu haîlne getlrlür. lclşlerl Bakan), skandala neden olduklan gerekçesiyle Balo Tertlp Komitesinı oluşturan öğretmenlerin cezalandırılmalorını ve il dışına nakillerini Eğitim Bakanındon Iste'r. Bokan Mustafa Necati'dir. İşi inceletir; Voli haksız çıkar. Bu kez, dayatma sırası Mustafa Necati'dedir... Sonuçto Vali, ılden alınır. Öğretrrenlere dokunuknaz. 1946'lora değin devrimlerin vefalı uygulayıcılorma ülke düzeyinde kazanâırılan saygınlrk, büyük oranda benzer davranışlardan kaynaklonıyor; 1940'ta yoğunlaştırılan eğitimin yaygınlaştırılması ve cağdaşlaştırılması hareketinln kapsadığı altı yıllık dönemdeyse öğretmenlik mesleği, onursallığının doruğuna ulaşıyordu. Mustafa Necati, öğretmenin sadece duygu dünyasına yönelmemiş; yaşam düzey^ de kaygısı olmuş ve bunda da başarı sağlamıştır. Necati'yi izleyen uzunca yıllar, onun bu tutumunun izlerini taşır. Örneğin, 1936'larda göreve henüz baştamış bir ilkokul öğretmeninin maaşı kırk Iki liradır. Ve o yıllorda; bir kilo et 2530, teceyağı 7580 kuruştan satılmokta, blr tokım elbise 1520 liraya diktirilebilmekte. ev kiralan 78 lira arasında değişmektedir. Bu koşullarda, 34 nüfuslu bir öğretmen ailesi. çevresini imrendirecek düzeyde yaşammı sürdürmektedir. Bugün, 3540 yıllık hizmet süresi içinde olanlor, devlet barerrinin en yüksek derecelerine erisseler de ellerlne tjecen 810 bln lira lle sağlanan satınalma gücünün yukardakl tablo ile karşılaştınldığında hazin düşüşünü görmezlikten gelebilirler mi?.. Çok partili evreye girilen 1946'lardan sonra durum değişir. öğretmenin görevsel kişlliğine yöne'ik eleştirller, giderek yoğunlaşır. Kıyımlar. saldırılar blrbirini kovalar. Artık o, destekslzdir ve yalnızlaştırılmoktadır, Böylece Cumhurlyetin ilk yıllarını kapsayan devrim süreclnin saygın öğretmeni, yerini, horlanan öğretmene bırakır. Neden böyle oldu? Bu dönüşme nicln? Yokso yeni slyasa'düzenini anlayamama, kavrayamamo gibi blr algılama körlüğü mü boşladı öğretmenlerde? Nasıl olur canırr, belgell j Mustafa Necati ve Sendika öğrenclleri blie demokrasl denîfen areneda Eflâtun gibiler maaşallah!... Bu olumsuzluğun nedenl ne öyleyse? Kanımızca, yeni dönemde bazı siyasacılarla yandaşlarının birliğinden doğan, blr başka deylşle karşılıklı etkileme mekanizmasının çalışmasıyla oluşan bağnazlık; öğretmenin dışlanmasmın en güçlü nedeni sayılmalıdır. Coklukla devrimlere karşı koşullondırılmış çevreler. Atatürk ilkeierinden ödün söz konusu olunca taşlaşan öğretmen kesimine tavır koyar olmuşlardır. Aşağılık komplekslerinl yenerreyenler, çıkarlarının gereği sayanlar yüklenmlşlerdlr öğretmene. Bu duruma gelinmesinda öğretmenin hic ml kusuru olmadı? iş bu denll yalın mı? Kuşkusuz her sosyol katmanda olduğu giW öğretmen kesiminde de toplumsal bilince ters düşenler olmuştur; olur. Bu doğaldır ve normal topluluklardo raslanılacok bir durumdur. Tek t&k olaylardan etkilenerek genelleme yapmaksa hem bilimle, hem de sağduyu lle bağdaşmaz. Eğer soyılar coğalıyor, oranlar yüksellyor denlllyorsa bu sorumluluğu, öğretmende değil, onun sasyal statükosu lle oyrvayanlarda ve bugürrkü düzeye düşürenlerde aramalıdır. Pekiy bunun sonu nereye voracak? Bir çözüm yolu bulunmayacok mı? öğretmene saygı. öğretmenin saygınlığı o eskl olu'mlu niteliğine kavuşamayacak mı? Mustafa NecaN'yl gerl getirmek oiası mı? OnlO bir filozofun özdeyişlyle okıp giden aynı bir su lle ikincl kez yıkanılamıyacağına göre Necoti'yl diriltmek neye yarar!. Değişik zamon dllimleri içlnde olduklarını unutup Mustafa Necati'ye özenen bazı bakanlar, neyl değiştlrebl!düer ki? Cağdışı kalanlar do yeterslzliklerinln kıskocmda hırcmlaşarak öğretmene kırboç gösterrrekten kendilerinl alıkoyabildller ml? Bize göre bu soruların tek yanıtı vor: O da cağa, bilime ters düşen yanılgılardan sıyrıtaro* 8orunun sosyoekonomik boyutlarını soptamaktır. Cözüme bu yöntemle varmok olasıdır. Bir kez anlaşılıyor ki tarih denen blr olguya yeni baştan işlerlik kazandırmak isteği, boş bir düştür. € Devlet Baba» imgesl değlşime uğ rarm* Mı&tafa NecatHer doneml Ropanmıs: koruyan korunan llişkisl; yerini işveren Işçl ilişkisine bırakmıştır günumüzde. Başka bir deyişle, hoklorm ve payların oluşturulması. etkinHk kazonarok geçerlilik sağloması, kurumlaştırılan ve adına SENDİKA denilen örgütler aracılığı üe yapılagelmektedir dünyamızda. Türkiye'mizde de var sendikalar. Hotta işçiler gibi Işverenler de sendika kurmuşlardır. Bir ayrıcolık, kamu kesiminde görülm&kte ve memur statüsünda calışanlar bu haklardan yararlonamamaktadırlar. Bu kesimin en büyük dilimini Ise 450 binl aşan kadrosu ile öğretmenler meydana getirmektedirler. Böylesine aydın kitlenln lcine düşürüldüğu blr sade kalabalık görünümü, toplumda en ilkel işi yapan sendikalı çöpcüler bile verrrtiyor artık... Derneksel etkinliklerle de bugüne değin, özellikle özlük hakları konusunda dişe dokunur yararlar sağlandığı söylenemez. Pazarlık erkl ve yaptınmı olmayan örgütlerin etkilerre güclsrinin de yetersiz ve sınırlı kalmosını doğal saymak gerekir. Hele şimdilerde yeni değişikliklecden s.onra daha blr edilgin, daha bir gücsüzleşeceklerdir dernekler. Çıkar yol ne öyleyse? Bir kez daha yineliyellm: Çoğulcu demokrasinin temei kurallarına, temel kururriarına uymak, onlara ters düşmemektlr. Çabalar bu yönde yoğun'aşmalı; dernekler ve mesl»k kurumları sadece, ama sadece fToplu Sözleşmeli, Grevli Sendika» düzenine geçebilmek İçln yasal yönterrlerle kamuoyu oluşturmaya bakmalıdırlar. Koruyuculuk döneminin coktan kapandığını; işveren (bakan) işçl (öğretmen) evresinin açıidığını görme zamanı geldi. Boş ve temelsiz sözcüklerle kendlmizi aldatıp kandırmaya ve oyalamaya hakkımız yoktur. Blliyorum koşullanmışız bir kere; her yetkl sahlbini Mustafa Necati sanmış; emeğimize değer biçmelerlnl onlardan beklemişiz. Bu, sendikai oşarrada hazin bir yanılmadır... Sözümüzü noktalamadan önoe bir de 28 aralık 1979 tarihli Cumhuriyet'te yayınlanan şu habere göz atalım: t1980 Programı, Yüksek Planlama Kurulundan gectiği biçimde memurlara grevli, toplu sözleşmeli ssndikal hoklarının verilmesi ic'n gerekli düîenlemenin yapılmasını öngörmekteydl. Memurlarm sendikal haklarına kavuşmasını öngören ilke, Demirel hükümetinco programdan çıkortılrrıştır.» Ama yanılmaktadırlar. Toplumun bazı keeimlerlne tanınan bir hakkın başka bir kesimine tanınmamasında direnmenin sosyal ve ekonomik dengesizlikleri derinleştirip ulus sağlığını tümden bozacağını anlamahdırlar. Hakların kopanlıp kotarılmasındo olduğu kador, saygınlığa kavuşulmasmda da cağımızın tek etkili kurumu, grevli. toplu sözleşmeli sendika kurma cabalorı herşeye karşın ve sonuc alınıncaya dek sürdürülrnelldlr. Yurttaşlık Bilgisi örklye'nln kendlne özgü koşullan vardır; bu Olkede gelişi • güzel yaşayamazsın; gözlerini dört açacaksın, kulağın kirişte olacak; yoksa en kücük bir aymazlığın sonucunu hayatınla ödersin. Yurttaşlık bilgisini ayrıntılarına deK belliyeceksin. Bir kez apartımanda oturuyorsan, anakapıyı iyice killtlemen daırenin kapısına göz deliği yaptırman ve zincir takman gerekiyor.. Hem kapıyı olur olmaz kişiye acmıyacaksın. Birisi zili caldı mı icerden hıyar gibi bağırma: Kim o? Böylesine dangalakca blr soruya blr kalaşnikof yanıt verebilir; ve kapının üstündeki kurşun deliği sayısı kadar bedeninde güller acabilir. Üstelik zili calanın kim olduğunu anlıyamadan öteki dünyaya gözlerin acık gidersin. Son gunlerde bazı girişimciler tahta kapıların ardına koymak için kurşun geçmez celik levhalan pıyasaya sürmüşler. Özel teşebbüs, yurttaşın yaşammı korumak icin elinden gelen şeyi esirgemiyor. Ancak evdeki koruma önlemleri de yetmez. Soka. ğa cıktın mı uyanık dolaşacaksın. Kentin her yerlne gldılemez; adama pasaport sorarlar. Bir şehir planı edinip kurtarılmış bölgeleri siyasal renklerine göre boyayacaksın. Hangi mahailede nasıl davranacağını böylece saptayobilirsin. Sokakta, otobüste, trende, kahvede. vapurda sana kimlik soran cıkabilır. Soran ya polistir. ya değıldir. Poiis ise ya sorun yoktur, ya da az 6orun vardır. Kimliğini soran kişi polis değilse, ya ideolojik âmacla soruyor, ya da bayağı amacla... Eğer bayağı amacla soruyorsa sorun yok. Eğer ideolojik amacla kimliğini soruyorsa, cdam ya sağcıdır, ya solcudur. ya sağ görünümlu solcudur, ya sol görünumlü sağcıdır. Önemll bir olay karşısındasın. Çünkü sana kimlik soran seni kacırabılir, öldurebilır. T Ne yapacaksın? Tavadaki kızgın zeytinyağında bayılmış patates kızartması gibi «ye beni» mi diyeceksm? Eğer uyanıksan herifın kimliğini gözünden cakıp ona göre davranır postu kurtanrsın; yoksa, yandım Allah keten helva... Arkadaş burası Türkiye'dir; yurttaşlılc bilgisini lylce öğreneceksin; okşamları kahveh.aneye cıkmıyacaksın. Zaten bizde kahveler tembel yatoğıdır. Eylemciler iyi ki kahvehaneleri otomatik silahlarla taradılar da, bu uyuşukluk yuvalarına kımse gıtmez oldu. Eylemcılerin bu yolda tapluma hizmetleri büyüktür. Gerci beş mllyon işsız yurttaşımız var; ama, evde otursunlar. Hem kahvenin bulunmadığı ülkede kahvehane anlamsız kalmıyor mu? Yakıtsızlık yuzünden ev soğuk da olsa; yatağa gir!.. Bir arkadaşınla ille de tavla oynamayı canın cekiyorsa, kahvede en kuytu köşeye cekileceksin. Yine de yaşammı tehlikeye attığını sakın unutma!.. Hepyek, cıharıdü, düşeş, dübeş. derken grav, grav, grav... Geçersin polıs zabıdarından gazete sayfalarına... Boyalı basında aile (otoğraflarına bakıp vah vah cekerler. Tavlada kapalı kapılara gele atarken morgun kapısı açılıverır. Evde üşüyen, kahvede zar atarken ellerini hohlıyan sen, morgta soğuktan titriyemezsin de... Cünkü arkadaşım, ölüler tıtremez. Çarşıda pazarda dolaşırken, Anadolu I! merkezinde futbol macı yönetmeye cıkmış hakem kadar tehlikedesin. Askerlik yaptın mı? Yaptınsa bilirsın; en kücuk bir patlamada kendini hemen yere atarsan belkı kurtulursun. Yoksa parcalarını toplamak icin zorluk cekenler, kendilerini bu zahmeîe soktun diye sülalene rohmet okurlar. Sonra arkadaşım, madem Türkiye'de yaşıyorsun, her şeyin disiplin ve itaat olduğunu bileceksin. Bu memlekette Ahfeş'ln kecisi gibi dolaşılmaz. Çevrendekl seslere kulak ver!.. cDum sesl duydun mu duracaksın. Put kesileceksin ulan!.. Kıpırdamak yok. Zaten anarşistler ortalığı darma duman ediyorlar; bir de sehlnle mi uğraşacağız? Hem artık ayağını yorganına göre uzatacaksın. Bu memleket israftan, lüksten, tüketimden bottı. Aylığın on bln ml? Yed1 bmini ev kirosına mı veriyorsun? Blr karı üc cocuk ve üc bin papelle yaşamak yolunu bulacaksın. Bulomazsan ne ml yapacaksın? Sen de anarşlst mi olacaksın? Sen anarşist olamazsın. senin vaktln gecmlş arkadaşım; sen ancak enayi olursun. Eğlenceli Bir Yanşma 1930 27 Şubat OKÎAY AKBAL Her yıl boyle olur, omo her yıl boyle!.. Biz bir şarKı yarışmo8i düzenlemeyi bile beceremiyoruz. Avrupa Televlzyooları arasında yapılan t şorkı yarışmasına ikl kez girdık. İlkinde sonuncu, öbüründe sondan İkincl olduk. Şımdi ucüncüsüne hazırlanıyoruz. Bakalım bu kez na olacak? Adı üstunde, yanşma... Yani sanatcılar yarışarak blr sonuca ulaşacaklar. Ama nasıl yarışmo bu? Bir kurul topıandı karar verdi, folonco şarkıcı bizl temsil edecektir. Neden o do başkası değıl? Batı kentlerınde tanınıyormuş da ondan! Tanınıyor. ama nosıl tanınıyor? Haydi şarkı söylevenl "tayin1 ettiler, falanca hanım! Peki ya bösteler, besteciler? Onları da bir kurul saptadı beş asıl, beş yedek! Dediler kı, şu şu bestecH lerle anlaşma yapolım, bunlar bize şu tarıhe kadar blrer şarkı yazsın, onlann arasindan birlnl secelim., Bu orada beş de 'yedek besteci' sectiler. Dostumuz Selml Andak yılların bestecisı, sanatçısı, uluslararası dereceler kazanmış bir kışi! da yedek besteciler arasındo yer aldı. Komik blr şeydi bu! Ne var ki bizlm blr takım yetkililerimız boyle 'komiklik'lerin farkma varamıyorlar. Gözleri görmüyor böyle şeyleri! Nedeninj bilemiyorum. Çünkü her aklı başında inson bu tür taylnle, saptamayld yapılan yarışmalann hic de yanşma sayılamayacağını bilır... Neyse ısmarlanan besteler geldl. lcinden ücü seçlldi. Bunlar da yeni blr seçmeden gectl. TV ekranlarında verıldı bu son secim... 'Pet'r Oil' adlı parça on ikl oyla solt coğunluğu sağlayorak birincj oldu. Şarkıcı bayon nisanda Hollanda'da yapılacak büyük yarışmaya bu şarkıyla katılacck. Sonuc şimdiden uc aşağı beş yukan belll, sondan üçüncülükten, dördüncülükten öteye gitmeye oîanok yok. Hepimiz Izledik, dlnledik, hangısi belirll bir düzeyin üstündeydi? Hic bıri! 'Pet'r Oıl* şarkısı ise sözleriyle lcinde yaşodığımız doneml alaya alıyordu. Bu yüzden ilgi cekti. Ayrıca ArapHint şarkılarına benzeyen müzıği de tom bir göbek havası olarok halkımızın dilinden düşm^yeceğe benzer. , 'Pet'r Oil'in söz yazarı TV ekronında kendlslne bos* kı yapıldığını acıkladı, ödülü gerl cevirdl. Demlşler kl. sen bu sözleri değiştlr. yoksa şarkı secilemez ama o değiştlrmemis. Ödülü ister alır. ister almaz, ne var bunda! Ama iki saat gecmeden TRT Genel Müdurü şiddetll bir acıklama yapmaz mı? içlnde 'clrkln bir hareket', falanca adlı kişi". 'fizık olarak karşılaşma'. 'ucuz kahramanlık' gibi sözlerle dolu öfkeii bir acıklama! Güfte yazarı ödülü almomış, baskı yapıldığını söylemişse, bir genel müdüre düsen hemen karşı saldırıya geçmek değil, üzüntüsunü belirterek böyle bir baskının eğer yapılmamışsa söz konusu olmadığını söylemek değil midir? Nıye kızgınlık, bu saldırı niye "sözlerin TRT Yönetim Kurulu'ndon gecmesi gerektlğini" belirterek 'Pet'r Oil' şarkısmın bu sözlerle denetimden gecemeyeceğini, bu yüzden de Hollanda'daki şarkı yarışmasına gönderilmeyeceğinl şimdiden bildirmek? «Işığım sensin aydınlatan Ateşim sensin ısıton Ne kadar zormuş sen olmadan yaşamak Pet'r Oil benim aşkım Pet'r Oil sana muhtacım» sözlerinde ne var? Bir alay, bir tokılma,. yaşadığımız gunlerde herkesin duyduğu sıkıntıların göbek havasıyle dile getirilmesi!.. Bu sözlerin kızgınlık, öfke uyondıran yanı neresl? Gufte yazarına. dolayıstyle de olsa, 'baskı' yapılır. böyle blr şeye gerek duyulur? Sonra nlye bu donll kızgınlık, nlye bu denli şiddet? «Kim zenginse gidersin onunla Billyorum bana yar olmaz senden Gideceksln bir gun ©bediyen Senin ardından ağlryorum şimdiden»... Yoksa, yoksa Demirel'in ozınlık hükümetini m ı anlatryof sandılar? 'Gideceksin bir gün ebediyen" sözlerlnden olsa olsa Bay Demirel alınabillrdil TRT Genel Müdüru, daha başındon yanlış tutulmuş bir yarışmanın böyle bir sonuca ulaşocağını bllmellydi. Her yıl böyle olmuyor mu? 'Blz Insanız' şarkısı Donıştay'lardan gerl dönmüştu. Bokalım 'Pet'r Oll'ün başına neler gelecek? Hz. İzmir'e hareket buyurdular Büyük vatanperver Ahmet Rıza Bey öldü Blr buçuk »ydanben 3işll Çocuk Kastanesın ds tedavı edilmekte o lan sabık ayan relsl Ahmet Rıza Bey dUn sabah saat dotnıı bu Cukta hasUneds vefat etmiştlT Abmet Rua Bey Ab daihamlt'ln lstibdadına lsyan ederek firar edenler arasında en mübim blr aahsiyet öi mu$tur. Sultanhamam'da büyük yangın DOn Sultanhamam'ındft Ketencüer eaddeslnde blr yangın çıkmıs, bes duk kân tamamen blr dükkan da fasmen yanmıştır.. YaTigm hakkında yaptıjunıı tahkik&U asaifıya vauyonu: Tangın Ketencilerde flsek ve çoeuk tabancalan kapsülU Eatan Leonlda ve Zallri biraderlerln dükkanmda ör.. OOkkandakl banrt çok ard pMl» mı? ve yangın blr anda tum clvar dükkanlan samustır.. Tlcaretln can damannı teskll eden blr sahada çık&n bu yangın bütün esnatı bÜTÜk blr korkuya düsürmüstür.. Dünkü yangındaki hfcsar üçdört yü» bln Uradır. Dünkü yan gında da terkos mus'.uklanndt kafl tnik tarda su buiunamamıstır. Ankara, M (Telefonla) Reislcumhur Hı. bugün saat 6 ya 10 ka la Ankara'dan aynlmiB ve İmıtre müteveccihen yola çıkmıslardır.. Izmlr'de kesif bir halk kalabalıgı Gazl Hz. k&rsılamak İçin büyük Eösteriler hazırlamakta dır lar.. İsmini bilmeyen aşık Dün Agır Ceza Mahkemesinde sayanı dikkat bir cerh vakasının muhakemesine başlan mıştır.. Vakanın faill Lutlullah lsmlnde bir îr&nlıdır.. Celll isminde bir dlger İranlıyı cerhetmekle maznundur. İranlıyı Agır Ceza Mahkemesine kadar sürükleyen bu tna cer a bir gönül meseleaidir. Luttullah nlsanirsıy la arasıru bozan Celil'i tam sekiz yerinden ys ralamıştır.. Dün mahkemede yapılan liade beyanında faile sunlar sonılmus ve maznuo söyle demistlr: tsmin ne?. Bilmlrem... İnsan jgmin^ bümez mj?... Aklım basımda de gildi... Nerellsln?. Bilmirem... Kaç y&şındasm?... Yirmi yaşmdayem Yasım nasıl billyorsun?... Sen CelU lsmlnde birini vurmuşsun?... Bilmiyirem... Özüm bu sahitleri tanımıyirem, bunlann sa hitliğini kabul etmeylrem... Daha sonra mahkeme başka blr güne ü>llk edllmiçtir Piyasanın kambiyo ihtiyacı PİTuanm kambiyo lh Uyacını temin etmek maksadiyle mül ve ecnebı bankalardan mü rekkep blr teşekkül vü cut bulmak üzere oldufu hakkında ahnan haberin sıhh&t ve mahiyeti etrafında malu matma mürtcaat etttğimiı Nurullah Esat B. «u Uahata vermistlr: tBlUyorsunuı U, bü kOmet kambiyo lsine devamlı blr alâkj. gös termelctedir. Memlekette müesses bulunan ve bundan dolayı da hususi mentaaUert. memleketin umuml menfaatleri elele giden bankalann bu genls mlkyastakt ulah Ve tuızlra lstoe yabana kalmalan kabü 01*mazdı. Plyasada mü» terek prenslplerle mütr tehit harekete geçmek ve bu suretle piyasaıın her temayülüne & re lazun gelen hattı hareketi t&yln ederek çalısmak esası dahlllnde bazı tenezzüller hi.« •ettlm.. Yakında lsln nihal lnUç edeceglmlzl Omlt ediyorum.. Kambiyo lslerinde tesriki mesatye k&rar veren bankalar îs ve Ziraat Bankalanyla, Se lanlk, Komerçiyale İtalyana, Doyçe Oryant Buık, RoUanda ve Pransı» bankalandır. TEŞEKKÜR Arkodaşımız Zeliha Berksoy'un anl rahatsızlığında blzlerden sıcak ve has ilgisini esirgemeyen Dost insan Son Belediye Lâyihası Ankar», X (Teleîonla) MuhteUt encümenln tesbit ettlgt beledlyeler layîhasındA nıObJn csasat 9U&* lardır: Belediye beldenln ve belde sbldnlerlnln mahalll mabiyette mü»terek ve medenl lhtiyaç lannı tayin ve tesviye ile mükellel hOkmi blr sahslyettir.. NOfus mlJctan ne olursa olsun kazs ve vilavet merkezlerlcde ve nüfusu 2000'den (az la olan beldelerde be ledlye teskllâtı yapılır.. Belediye vezalfi mevuunda faldr aüelertn lklı çocuklanna naktl ve her suretle yardım meselesi de vardır.. İsçller, sanat ve mesal erbabı içln 1; kalemlerl ve ldarehanele ri vücuda getlrmek be ledlyelerln cümlel vezaifindendir. Belediye meclisleri dörder sene içln lntihap olunur. Kadınlfcr ve akekler lntflıap ebnek ve edllrofik hakkma sahiptlr. Dr. lldeniz KURTULAN'a Dr. Baki KADIOĞLU'na ve tüm Kadıoğlu Kliniği calışanlanna ictenlikle teşekkür ed'ryoruz. DOSTLAR TİYATROSU (Asa 1106) Komünist isyan Mldilli'den telgrafla bll dlrildlglne göre oradat l komünist tesekkülü adayg harlçten giren daha baskalannın da yardımıyla ötedenberl tasavvur etmekte oldu gu blr hareketi tatDüc etmek lstemistir.. 8 u plan& nazaran silahh blr komünist küt ,lesi mahaUi resmi dairelen işgal ederek «dada blr komünist lda re teşai edeceklerdl. Pakat gerek mahalll hükümet gerek merkeıl hükümet vaktinde blr tas&vvurdao haberdar ohnus, tedbir ve terttplerlnl almıslar ve tam vaktinde poll», jandarma ve asker kuv vetlyle mütasaver ha reketi bastımuştır, intizam takriı eyletnl*' lerdlr.. Belediyeci Fransa'da yeni kabine de istifa etti Pari» S ( ı ı . ) Hukumete bevan İUrnadı mutazammın Anteriou takriri m reye karsı 292 rey lle reddedllmistlr. Reyin neticesi sag cenah lle meTkeı tarabndan siddetle alkı^lanmıı, kabine de sol cen&hın yasa nidalan arasında çekümisUr.. M. Tardleu de dostlarınm alkıslan arannda medlsi terketmis ve bu esnada merkeı lle sol cenah aramnda şiddeül söıler ve kttfürler teaU edilmlstlr.. Meclls önünde toplanmıs olan ve poll» tarafından güç halde zaptedllebUerj keslf halk kitlesi: ıTasa TardleuI.J dtye bagırmak sureüyle nümayis yapmı?tır. Saat 21^0'da Chautemps kabioesl Istilasım tanzlm etmekte JdL. ittns U (Hturari) zihniyeti! CesnlyeU ümumlyel Belediye dün toplanarak muzakeratu bulunmustur.. Çehlr ban dosu İçln verilen 4 bin lira elbise masraiı kay dı lle verilecegi için b&ska lhUyaçlara sarfedilemiyormus. Buntm temlnl lçln vapılan tekllf bütçe eneumenine havale edllmistir» Daha sonra Haziran da sehrimizde aktedile cek beynelmilel Turlng kulüpler kongresl için S bin lira lstenmlstir.. Encümen de bunu ka bul etmemlştir.. Hevetl umumiyede müzakere edilirken azad&n Raslt B. lüraı ederek demijtlr U : Bu par» De sehirde 250.000 metre yol yapılır.. Bu tahsisst verilmeslnl.. Hlkroet Pasa İse 1Ura> etmlştir: Bu kongre seyy«h oelM için büyük tdı rol oynayacaktır.. Bu para azdır bile. Raatt B. gene ayaga kalkarak demlstlr kl: Para VBTÜIT ama valnıı ziyaJet İçln... Neöcede tahslsat ks bul edUmistir RUH VE SİNİR HASTALIKLARI MÜTEHASSISI Prof. Dr. RECEP DOKSAT Yeni muayenehaneslnl, Istanbul Nişantaşı Vallkonağı Caddesi No: 97 Kat. 2, Dilberler Mağazası yanında acarak 15.00 19.00 arası hastalarını kabule başlamıştır. TELEFON: 48 33 52 Randevu alınması rica olunur Ispanya Bsrceloas XT Vieb'ten bUdlrildlgine göre vatanperver birli glnln binası önünde genenü Prime de Rivena'nın ldaresine taraltar olaniara karşı düs m&nca blr nümayl* ya pılmıştır.. Vaka mahal lina gelen jandarmalar sllah kullanmaya meobur olmuşlardır.. Nümaylsçllerden blri ölmüs, lkisi de &fır «urette Taralannuştır.. th tiyatı baa tedblrler a Rakı şişelerl Hflsklnt mhlsar ldarestoo» tmkı fh stlerl hnltlnnria yeni bir karar tttlhaı edlldiginden b&hsedilmekte ldl. tnhlsar ldaresi ahlren ortada kambiyo meselesi nln husule getirdigi lktlsadi vazlyett na. zan dikkate almıs ve müdürler encümeninin geçen pazartesi günü lçtimaın da bu karann şimdlllk teniri tatbikini tensip etmis ve keyfiyetl tl&kadarlara teblig eylemlîtir.. İdarentn bu karan amilleti ve UgllilerlalyadezİTİa memnun «tmistlı. Fransa Pari» » ( B ^ . ) U. Tardleu yeni kabl nenln tesekkülünü kabul etmlştir. M Tardl eu bir Cumhurlyetçi temerltüı kabilesi teşkil etmek nlyetindedir. Rtdlkal Bosvalistlerio kendislyle te^lld mesal etmelerini talep et Parasına tamaen babasını balta ile öldürmek ve istintik dairesınden idam taleblni havi kararla Agırceza Mahkemesine gonderilen bir maznunun muhakemesine dün başlanmıştır Maznun Şileltdir. Babası İbrahim AŞiyı yenlden evlenerek mlrasa ortak sokacak zehabı lle dağda balta ile öldürmekten maznundur. Maznun mahkemede cUrmünü lnkir etmis, fakat şabitler hbdiseyi anlatmışlardır. Bir sahit gelmediginden muhakeme baska güne ertelenmlstir. Baba katili (Cumhuriyet: 1117) KOLLUĞUN YARGISAL (ADLI) GÖREVLERİ HAKKINDA KILAVUZ Yazan: Dr. Metin ŞEKERCİOĞLU Ederi: 650. Tl Polis (andarma ve özel kolluk kuvvetlerlnln, suco •• koyması yakalama, arama, gözetime aima vb. Işlemlerlne llişkin yasa, tuzük, yönetmelik yüksek mahkeme kararları ve acıklamalar. Emniyet, iandarma ve diğer kolluk görevlilerl fle IIgill tüm yasaların önlem paketj lle değişik şekll. 50 adet tutonak ve yazışma örneği sadece kolluâa değil tüm C. Savcıları, ceza yargıciarı ve Idare amirlerlne llişkileri gösteren acıklamalar. Orta ve Lise K. Imtihanlarına hazırlanacaklara 530 tam sayfalık ciltli genlş kaynak. ÖDEMELt İSTEK ADRESLERİ: 1) P.K. 517 Kızılay ANKARA 2) Zafer Carşısı Doruk KitabeM Sıhhrye ANKARA • A A A SablU : Comnnrtvet Matbaacılık ve GssetecIUk T.A.S. adına : NADİR NADt Genel Yaym MOdürü: Oktav KURTBÖKE S. Tazılşlen MOdürü: Orhan EBİNÇ Bassa ve vayan: Csmharivet Matbaaeüı* ve GaaetecUIk TA.$. Cagaloglu Türkocata Cad. No. 3941 Pocta Kntusa: Ml tSTANBUI. foaı tt 91 Ot Tel» CUMHÜEİYET BASTN AHLAK TASASHM tTSTMAYl TAAHHÜT KDER. A BOBOLAB: ANKARA Konur Sokak Venlsehlr Tel: 18 33 35 17 58 35 A ™MİR: B&lit Zlya Bulvan No. 65, Kat: », Tel: 35 47 09 131330 A ADANA: At» tOrk Cad. Tfirk Hava Kurumu U Hım Kat: 3. N o : U, TeJ: 14 650 U Q l ABONE ÜCRETLERİ Aytar Tnrt Içl 1 * < 11 100 S O 1.800 3.600 O 600 Itoa 3.600 7.200 sğırb* TA KVt M Gttne» 7J7 18 J7 ÖJle HEDEF, DEV BİR DENİZ GÜCÜ! TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞINIZ YARDEVELARLA B ü HEDEFE ULAŞABİLİKİZ n ŞDBAT . 19S0 6.01 A Oeak SenH, ( R t p l u n u w tmm Kkre« tündl 13 21 Tatn MJ8 «Cumhurtyet » JH«>