Katalog

ONİKÎ CUMHURÎYET 12 ŞUBAT 198« Hindistan'm yeni Ankara Büyükelçisi sorularımızı yanıtlach ANKARA... ANKARA... ANKA... Sedat ERGtN ANKARA (CUMHURİYET BÜROSU) HİNDİSTAN'IN YENİ ANKARA BÛYÜKELCİSİ NAGENDRA NATT JHA. GAZETEMİZİN TÜRK • HİNT İLİŞ KİLERİ VE ULUSLARARASI GEÜŞMELER İLE İLGİLİ SORULARINI YANITLAMIŞTIR. HİNT B0YÜKELCİSİNE YÖNELTTİĞİMİZ SORULAR VE YANITLA.RI ŞÖYLEDİR: SORU: Türkiye Hindıstan !çbirlıği nasıl başlatılabilir? YANIT: Bu, herşeyden önce bir siyasi karar sorunu. Öncelikle sıyasi irade gerekli. Benim görebildığim kadarıyla Batıya yeteri kadar baktınız ve doğal olarak belli nedenler dolayısıyla Batı'ya bakmayı sürdüreceksiniz Belki, bıraz da Doğu'yo bakış, ba2i ivedi gereksinimlerinızi bılım ve teknoloji alanındakl gereksinimlerinizi Doğudan karşılamanız lyi bir düşünce olabılir. Belki bu alanda bir başlangıc yapılabılir. Türkiye Hindistan "TÜRKİYE'NİN PAKİSTAN'LA İLİŞKİLERİNİN ÖZELLÎĞt TÜRK HİNT İLİŞKİLERİNİ ENGELLEMİYOR,, «BİZ, TÜRKİYE BAĞLANTISIZLARA GÖZLEMCİ STATÜSÜNDE KATILMAK İŞTERSE, BUNU DESTEKLEYECEĞİMİZİ BELİRTMİŞTİK. ANCAK TÜRKİYE BU ÖNERİYİ GETİRMEDİ.» tik. Ancak Sayın ökcün döndükten sonra Türkıyeden herhangı bir başvuru gelmedı SORU: Türkiye'nin Pakıstan ile yakın ılışkıler icınd6 olması TurkHint ılişkilerinl nasıl etkılıyor? YANIT: Türkıyenin Pakistan ile ilişkilerı, ne TürkHınt ne de Hint Pakıstan llışkilerini etkilemelidır. Gecmişte olanlar artık gerıde kalmıştır. ilişkılerimlzi geliştirırken geriye değil, ileriye doğru bakmolıyız. SORU: Sovyetler Bırliği'nin Afganıstan'o mudahalesini nasıl değerlendiriyorsunuz? YANIT: Hindıstan. dış güçlerın Afganıstan'daki yıkıcı fa alıyetlerıne kesın bir biçimde karşı çıkmış ve onaylamadığını belırtmıştir. Biz, bu ılkeyl savunurken. aynı zamanda her hangi bir ulkedeki yabancı askerı varlığa da karşı çıkıyoruz. Afganistan konusunda Ise Sovyetler Bırliği'nin askerlerını gerı çekecekleri konusundakı guvencelerıni dikkate alıyoruz. Sovyetler Bıriığl gibl dost bir ülkenın verdıği güvencelere inanmamak içın hiçbir neden gormuyoruz. Afganistan olayı ve Sovyetler'in sözü lar. Batı'nın kitle lletişim araç lorı çoğunluk yanıltıcı olabıllyorlar. Bu nedenle birbırimize Kendi gozlüklerimizle bakmalıyız. Ninnilerin Ötesinde Müşerref HEKİMOĞLU Başkent Ankara'da sanatsal ve siyasal olaylar birarada yaşanır çoğu kez. Güzel bir sanat olayını kutlarken kara bir haberle donuverir sıcak duygularınız, uykıılar bölünur, geceler uzayıverir. Bu hafta da güzel olaylarla başladı ama mutlu duygular kayguya donüştü giderek.. Haftanın ılk günü Î5 Galerisinde Emin Barm'm geleneksel yazı sanatı ve çağdaş yorum adlı sergisini seyretti başkentliler Prof. Emin Bann, bu sanat dahna nerdeyse yanm yüzyıhnı vermiş bir sanatçımız. geleneksel Türk yazı sanatını tanıtma yolunda uluslararası üne de ulaşmış. Iş Bankasının külturel çalışmalannda sergi ler de geniş yer alıyor son yülarda. Emin Bann'uı yapıtlarını seyredenler geleneksel bir sanatunızın çağdaşlaşmasına da tanık oldular. Sergiyi Cumhurbaşkanınm eşi Korutürk de gezdL Geleneksel yazı sanatının soyut resim biçimıne varan örnekleri Bn. Koruturk'ü çok duygulandırdı. Haksız da değil. ölüyor diye korktuğumuz bir sanat dalının böylesine ra.nianma.si. yeşermesi güzel bu olay. Aynı aksam radyoevi salonunda Suna Kan ve Gulay Uğurata ikilisinden bir konser dinledi sanatseverler, Schubert, Schumann ve Prokofieffin sonatlarından oluşan konserde sanatçılarunızın usta parmaklarıyla başkentin gergin havasmı gerilerde buaktık. Silah çeken parmaklan unuttuk bir kaç saat Oysa o parmaklann tırmanışı hiç durmuyor.. Silah sesi, kurşun yağmuru ülkemizin doğal olaylan durumuna geldi artık!... Suna Kan'uı kemanı ya da usta bir ressamın fırçası Türkiye'nin kanlı tablosunu değiştirmeğe yetmiyor hiç bir zaman. Emin Bann'ın güzel bir «Allah» yazısı önunde ya da konser arasında kimi başkentliler soruyordu birbırine: Izmir'de ve Hatay'da da Sıkıyönetim ml uygulanacak?... Sıkıyönetim suresi sona eriyor önümüzdekl gunlerde, son olaylan Sıkıyonetimin kapsamını genişletmek amacuıa bağlayanlar var. Oysa Sıkıyönetim kapsamını genişletmek değil daraltmak gerekiyor. sılahlı kuvvetlerimizin isteği de bu yolda hiç kuşkusuz. Silahlı kuvvetlerin bir an önce asıl görevine dönmesi, ülke savauımasma yönelmesi dış politika olaylan açısından da kaçınılmaz bir gerçek. Hafta başında îran Elçılığinde de bir toplantı vardı, yeni maslahatguzar Hicretin yıldonumu nedenıyle bir yemek verdi. geleneksel çılavlarla ağu:ladı konuklannı.. Konuklar yerli ve yabancı dıplomatlardan oluşuyordu. Bir gun önce Senatoda Dışişleri Butçesi goruşulmuş, Dışışleri teknısyenleri rahatlamıştı biraz. Ancak bu geçıci bir rahatlık bence.. Çunkü dış politika sorunlan yalnız teknisyenlerin değil. herkesin uykusunu kaçıracak nitelıkte bugun. Yalnız Ege sorunu uykulanmızı bölmeğe yeter!... Türkiye ülke içi sorunlannı yaşaya dursun yftkın komşumuzun NATO askeri örgütüne dönüşü koşullanyla ilgili planlardan sözedıliyor. Hayli ilginç planlar bunlar, sözcüleri de vurgulamaktan hiç geri kalmıyorlar. Bir plana göre Türkiye, Yunantstan kara sulan içinde sorumlu olacaklar. Orta bölge de bir Amerikan ya da NATO komutanlığı sorumluluğuna bırakılacak.. Yetkili hükümet üyeleri böyle bir plandan haberleri olmadığuıı söylediler. Ama bu yeter mi acaba?... Yetkılı kişiler boyle bir planı Türkiye' nin benimsemıyeceğini de açık seçik belırtmeli, diye bekliyor başkentliler. Dış politikamızın temel V..ralları var. Kiç bir hükümet halkımıza ters düşmeden bu kurallann dışına çıkamaz, diyorlar. Hele bir azınlık hükümeti hiç çıkamaz. Aynca Ege, Türkiye'nin ve Yunanistanın sorumluluklan dışında başka bir ulkenin sorumluluğuna gerek duyulmayacak kadar küçuk bir bölge. Bu bölgedekl NATO güvenliğini bu iki devlet kolayca sağlar.. Araya bir üçüncü devlet ya da devletler grubunu sokmak NATO Güney kanadını güçlendirmez. tersine Türkiye ve Yunanistan arasında bir tampon bölge yaratır. Başkentliler soruyon TürkYunan iUşkileri bu duruma gelmîşse Turklye ve Yunanistan NATO içinde askeri güçlerini nasıl birleştirebilir?... Kimileri de KissingerBitsios mektubunu anımsıyorlar. Biliyorsunuz CHP de sert tepki göstermişti bu mektuba. şimdi o mektup mu uygulanıyor acaba?... ABD'nin Atina Elçisinin geçende yaptığı bir konuşmada da o mektuptan esintiler hissediyor insan.. Yok ciddi çörümler değil bunlar. Ege'deki Yu nan adalannın silahlandınlmasına, kimi adalann çevresinde Averof un da söylediği gibi mayın tarlası oluşturulmdsuıa bir de başka devletlerin bekçlliği mi eklenıyor!... Yunanistan Türkiye'yi karasulan içinde hapsetmek amacıyla bu yola da başvurmak hevesinde mi acaba?... m * Hındistan'ın yenı Ankara Buyukeicısı Nogendra Natt Jha Türkiye'nin Bağlantısızlardaki gözlemci üyeliği.. SORU: Türkıye'nın B'ağlantısıı lara gozlemcı statüsünde katılması konus1 löa bazı temaslar olmustu geçmışte Bu konudaki durum nedır9 YANIT Dışışleri eski Bakanı Sayın Ökcun'ün ülkemıze yaptığı zıyaret sırosında boyle bir önerı getırilmesi durumunda tutumumuzun ne olacağı sorulmuş'ur. Bız önerınin gelmesı durumunda bunu Bağlantısızlar icinde destekleyeceğımizi bellrt Kıbns sorununu iki toplum çözmeli SORU: Kıbns sorununun cözümüne ilışkın Hındistan'ın tutumu nedır? Sizin tutumunuza Turk yetkılıler tarafınaan getırılen eleştirileri nosıl karşılıyor sunuz? YANIT: Türkiye ile Hindistan'm tutumları arasında fazla bir farklılık görmüyorum. Siz bağınsız bir Kıbrıs istiyorsunuz. biz de aynı görüşteyiz. Siz, Ikl toplumun temsılcılerinin bıraraya gelıp sorunu ken dı aralarında çozume kavuşturmalorı gerektığını savunuyorsunuz. Bız de bu konuda farklı birşey soylemıyoruz. Herşeyden önce Ada'dakl iki toplumun birarada yaşamalan gerekiyor. Bunun icın şu ya da bu şekilde bir uzlaşmaya varmalorı zorunludur. Bu uzlaşma nasıl biçimlenir? Bu, blzim söyleyebileceğimiz bırşey değildir. Bu Kıbrıs'ın İÇ sorunudur. Türkıye'de bana Kıbns sorunundaki tutumumuz nedenıyle sık sık yoneltılen eleştırılere de bir anlanı veremıyorum Bız, ayrıca bu konuda Bağlantısızlar içinde cok yapıcı bir rol oynadık. SORU: Ikl ulke orasındakl ılişkıler gelıştırılrreye çalışılırken özellıkle dikkate alınması gereken noktalar var mıdır? YANIT: Gelışmekte olan ülkeler birbirlerıne Batı basınının aracılığı ile bakmamalıdır Bağlantısızhk hareketinîn geleceği SORU: Hint Okyanusundokl Amerıkan ve Sovyet askeri varlığını nasıl değerlendirıyor sunuz? YANIT: Birleşrriş Milletler Hint Okyanusunu barış bölgesi olarak ilan etmiştir. Biz, Hint Okyanusundaki bütün ya bancı savaş gemilerinin bölgeyi terketmesıni istiyoruz. Ancok Okyanustakl Amerıkan ve Sovyet askeri varlığı arasında nıtelıksel bir fark vardır. Sovyetler'in Okyanusta herhangl bir üsleri yoktur. Buna karşılık, ABD. Dıego Garcia adasında modern bir üsse sahiptır ve bu üssü geliştirmektedır. Hint Okyanusu barı§ bölgesi olmalı YUNUS EMRE'DEN FERDİ TAYFUR'A 3 ürkiyede müzığin bugünkü cıkmazını yaratan, halkın beğenısıni Yunus Emre bılgelığınden, Ferdl Tayfur yakınmasına getıren bırçok etkenden bırı de devletın muzık polıtıkası mıdır? Acaba, bu müzik politıkasının temelındekı telsefe ve bu felsefenın carpıtılarck konservatuarlar, okuMar, radyo televızyon kurumlarının muzık kurulları testıval komıtelerı ve kültür merkezı yonetıcıienne taşınması mı neden olmuştur bunca kargaşaya? Kolay suclamalara ve üstünköru yargılara qırışnneden onemle araştırılması gereken bir soru da bu! Bana kalırsa, bu polıtıkayı yürüten kurullar. bürokratık carklar icinde ezildıklerl Için, Türkıye'nın getınp onlerıne koyduğu sentez gereğını görememektedırler. Halkın müzık beğenısini ve yaşamını, yasaklarla yonlendırebıleceklerl gibl bir yanılgı ıcmdedırler Bu yasaklamalara gerekçe olan cHaİK yozlaşmıştır!», fBu halkla bu kadar müzık oiurlı gıbı yargı'arda bulunmak da gereksizdlr. Halkın sevdığı her olaya tpopulist» bir yaklaşım kuracak değılız ama, oıga olarak karşımızo cıkan gerçekleri de görmezlikten gelemeyiz. Brecht. tO halde baylar. kendınıze yeni bir halk bulunlı demişti. ZttUU SORU: Havana'dakı son Bağlantısızlar doruğunun ardından Bağlantısızlık hareketının geleceğinl nasıl göruyorsunuz' YANIT: OlduVça porlak Bazı guclukler çıkmış olabilır. Ancak guçlü bir birlik eğılimi Bağlantısızları birarada tutabilıyor. Bu arada, Bağlontısızlar hareketınin üstlendığı ekonomık işlevlerin de giderek art tığı hatırlanmalı. Bugün Bağlantısızlar hareketl 77'ler hareketi ile koşut gıdiyor. 77'lelann da içinde yer alıyorlar ve Iklsl blrbirinl tamamlıyorlar. T KLASİK MUZİKCİLERİMİZİN HALK MÜZİGİMİZLE KURDUKLARIİLİŞKİ BİRAZ SOĞUK VE TEPEDE KALDI. DEVLETİN BÜTÜN YAYGINLAŞTIRMA GİRİŞİMLERİ BAŞARISIZLIKLA SONUÇLANDI. Sovyet haberalma orgutu KGB ilanla yeni ajanlar arıyor MOSKOVA (ANKA) Sovyet Gızlı Haberalma Örgutü KGB'nın ilanla yenı aıanlar aradığı bıldırılmektedır. Sovyetler Birlığı Ordu Gazetesi «Kızıl Yıldız»da yayınlanan bir ilanda 23 yaşından kü çük gençler KGB'ye katılmaya çağrılmakta ve dört yıl İçinde tSovyet hudut birlıklerinde teğ men olarak görev yapabileceklerı» belırtılmektedir. ilanda, adayların orta öğretimlerıni tamamlamış olmalan gerektiği belirtilmekte ve matematık, fızık, yabancı dil, ve Rus edebıyatından sınava girmeleri gerektiği kaydedilmektedir. İlanda adayların KGB'nln genel, siyasi ve yabancı dil bölümlerınden binni seçme hakkına sahıp olduklarının belirtildiği bildirilmektedir. KGBnin siyasal bölümüne ancak Sovyetler Birliği Komünist Partisi ve onun Gençlik Örgütü Komsomol üyelerinin alındığı, partl üyesl adaylarının da başvurabildikleri bildirilmektedir. KGB'nin siyasal bölümüne nün görevinin Ise. Sovyetler blrliğinde ıŞüpheli» olarak kabul edilen yabancı gazete ve dergileri incelemek olduğu bildirilmektedir. Atatürk adına ültür konularında hep Atatürkçü bir yaklaşımdan söz edilir. Ve bu alanda, Ataturk'ün yaptıklarıyla, aynı göruşü sürdürdüğünü sanan kurumlann davramşları bırbırıne karıştırılır Atatürk bir devrim yaptı. Hem de bir topluma. yüzlerce yıidır aktığı yatağı değiştirtecek kadar büyük ve önemli bir devrim. Mesli. feracelı, mıstık doğu gorünüşlü ınsan'arın doldurduğu bir alanda, bir yıl sonra bayraklar la, flamalarla. yer etmiş alışkanlıklara göre yarı cıplak sayılacak kız öğrencılerin yürümesıni sağlamak düşgucü sınırlarını bile aşan bir iştir. Yalnız polıtıkada değıl, hayatın her anında bu değışıkliğı yaratabılmek ancak toplumu sarsmak, şıddetli ve keskın ihtılalcı darbeler indırip silkelemekle olur.. Cunku ıhtnoi adı üstünde sürece müdahale edilen andır.. Ihtıiaiıerden sonra, kesıntıye uğrayan süreç ler bir baska yatakta tekrar helezonlarını kurmaya başlar?.. Celışkıler başlar, büyür. hayat binbir kımıltı ve her hücrede canlılıkla kendı kurallarını örer Iste bu surecın yönlendirilebilmesi Atatürk'ün ıht'lalde uyguladığı şıddetli değıştırıci yöntemlerf kurumsallaştırmaktan değıl, onun yöntemierının ye nı gelışen sürecın koşullarında nasıl işletileceğini gormekten gecebılirdı Bu kesınlikle yapılmamıştır. K Devlet en çok klasik Batı müziğini korudu Bütün bunlar, bir toplumu sarsmak, sllkelemek icin kullanılan ihtilâl yöntemlerl. Ve bir ihtilâl mantığı içinde kim nereye kadar yönlendirebdmiş, kim nereye kadar sorumluluk olmış, belll değil. lan Siyasal gözlemcüer bu soruyu şöyle yanıtlıyor Saz yasaklaması ep anlatılır: Cumhuriyetin ilk yıllarında bir saz yasaklama olayı vardır. Bırçok aşığın sazları landarmalar tarafından alınmış, yakılmıştır. Epey sürmüştür bu uygulama.. Ahmet Kutsı Tecer Veysel'ın sazlarının nasıl yakıldığını anlatır.. Evet!... Bu bir aşırılık.. V© elbette ki Atatürk1 ün buyruğu ile yapılmış değıl. Geleneklerin ve gerıcılığm bir sımgesi olarak görülmüş olsa gerek çaigı. Başka örnekler de var. Atatürk'ün tBay ve Bayan» sozcüklerını yerleştirmek icin, «Ankara Palas'taki baloda çalınmak üzere Muhlıs Sabahattın'e bestelettıği «Bav Bayan Şarkısı..» H Kurumlaşma nemli olan Ihtllâl tepkilerimn bîçimsel olarak kurumlaştırılmış bulunması... O tarihten bu yana ister açıkça söylensin, isterse gızlensin Atatürkçü müzik politikas. «Klasik Batı Müziğini Sevdirme ve Yaygınlaştırma Derneğı» halıne donüşmüştür. Devletin en çok kanatları altına aldığı. koruduğu müzik budur. Osmanlı Devletine ve onun kültürüne tepki duyulduğu içın o dönemde yetişen değerli müzıkçilerimiz de, yeni Cumhuriyetin halkçıiık ilkesl gereğince Anadolu'ya yönelmiş, halk ezgilerini çok seslendlrme yolunu seçmişlerdir. Böylelıkle, temeli Osmanlı muzlk geleneğinde olan oydın müzik adomlan, yabancısı oldukları bir Batı müziğj ile gene yabancısı oldukları bir Anadolu müziğj arasında kalmışlardır. Bu değerli oydınların Anadolu'ya bakışı. ServetI Funun'un köya bakışıyla benzerlik gösterir. Yakınlık derecelerl aynıdır. Eğw bu müzikçiler, Ideololik olarak reddedılen bir Osmanlı müziğıyle, sanatsol ilişkilerini sürdürebılseler ve bütün armonl, konturpuan yetkinlıkleriyle yaratılarını, içinde yetiştiklerl saz semaıleri. peşrevler, ayinler ve şarkılara dökselerdl, neler çıkarabilirlerdi? İşte bu da günun sorulorından birisll Japonya'da Sovyetler hesabına casusluk yapmakla suçlanan memur intihar etti TOKYO (a.a.) Japonya'da Sovyetler Birliğıne bilgi vermekle suçlanarak göz altına alınan bir devlet memuru bugün yapılan sorgusundan sonra intihar etmiştir. 51 yaşında bir sivil savunma uzmanı olan Shun Funayama, askeri bilgıleri, Sovyet Devriye botlarına veren bir balıkçıya geçirmekle suçlanmış, ve olayla ilgili iki kışi ile bırlikte sorguya çekilmişti. Polis. memuru \« Hokkaido adalarında üç balıkçıyı da, 200 millik Sovyet avlanma sahasından yararlanmak bahanesiyle belgelen karşı tarafa geçlrmek suçuyla tutuklamıştır. Japon Yayın Birliği'nln haberine göre yetkililer, karşı tarafa geçirılen belgelerin II. Dünya Savaşı sonunda Sovyetlerin işgal ettiklen ve Japonya'ya oit 4 adanın geri alınması kampanyasına ilişkirı olduklarını be lirtmişlerdir, *• Yunanistan'm ne yapacağı bizi ilgilendirmez.. Ama Türkiye'nin buna «evet» demesi de beklenemez. Ülkemizin dışardan parasal yardun beklemesi nedeniyle bu alanda bir ödün verebileceğini düşünenler yanılgı içindedir. Parasal yardım karşıhğı siyasal ödün dönemi Türkiye Cumhuriyetiyle birlikte kapanmış bulunuyor. Bugünkü hukümetin başlıca görevi bu gerçeği bir an önce herkese söylemek bence. Kanlı tırmanış lann üzüntüsüne bu tür kuşkular da eklenince insanda uyku kalmıyor!... Ruhi Su'nun son plağını dinlediniz ml?... Çocuklar. Göçler. Bahklar, adlı onuncu uzunçalarını gnnTTm.lfte.Ti muüuluk duyuyor değerli sanatcunız. Muüuluğu bu koşullarda bu türkülert söyleyebilmekten öturü elbet Geçen akşam kimi dostlarla din ledik bu türküleri, balıkların öykusünde mavi sulardaki savaşı yaşadık, küıç balığının öyküsü bıçak gibi saplandı yüreğimize.. Ruhi Su eski türkülerini de yineliyor bu uzunçalannda. Dadaloğlu'nun iskânıru yeni bir yorumla sesinin. sazının elli yıllık birikimini. sesinin tum renklerini sergileyerek söylüyor. Afşar illerinden evrensel boyutlara yöneliyor insan... Dursun Bebeğe Ninni türküsünü de yeni bir yorumla söylüyor Ruhi Su. Dinlerken çok duygulandım. Dursun Bebek koca adam oldu şimdi, ama bebeklerin ninnisi hiç değişmedi!... Gecelerimiz bu nedenle uykusuz, ninni değişme yince, Iç barış gerçekleşmeyince dış sorunlar da çözümlenemiyor. Ama analann bebeklerine guzel ninniler söyleyeceii günler de gelecek elbet Soğuk ilişki ir Ikl başorılı örnek dişındo klasik müzikCilerimizin, halk müziğimizle kurdukları ilişki biraz soğuk ve tepede kalmıştır. Devletin bütün yaygınlaştırma glrişimlert başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Yabancı şefler yönetimindekl senfonik orkestralarımızın, kapalı Anadolu şehirlerinde dolaşıp verdikleri konserlerln başarılı olmayışı, ne onlorın ne de halkın suçudur. Minneasota'da bir Itri konsori düzenleseniz ya da Bavyera köylülerine Cemil beyden tambur sololan dinletseniz daha farklı bir sonuc almazsınız. «BAYAN DEDİM BAKMADIN MANASINI ÇAKMADIN NİCIN HEMEN GÖĞSÜME BİR GONCA GÜL TAKMADIN?» Batı müziğınin radyolarda yaygınlaştırılması ve Batıdan müzıkçiler getırtılmesi de anılabilir. (Gelen yabancı müzikçılerin eğılimleri ve seçimi de ayrı, geniş bir araştırma konusu) Ama duşunün kl bütün bu uygulamalar icinde Atatürk, konuşması, damak zevkı, dinledikleriyle bir başka kültürde. Kendi dinledıği şarkı: «Köşküm var deryaya karşı». B Yarın: Halk müziği düzenlemesi