Katalog

27 ARALIK 1980 •••• Cumhurıyet EKONOMÎK YORUM (Baştarafı 1. Sayfoda) tum holkı doğrudan ılgilendıren onemlı bır karar almıştır Yürür lük açısından yenı yasada uzerınde durulmosı gereken noktolar şunlardır. Her şeyden önce bır Vergı Yasası ancak o topluma mal olduğu ölcude beklenen sonuciarı verebılır Bunun da yolu, tartışmaktır Sanırız yenı Gelır Vergısı Yasası çıkartılırken. bu ılkeye pek fazla dıkkot edılmemış, tartışma çok sınırlı kalmışt r Oysa, vergı tasarıtarının özeliığı mutlaka en yay gın bıçımde tartışmaktan gecer B lim adamları, işverenler, işçı kuruluşları, yasayı hozırlaya n kurum uzmanları tasarıyı tartışmalı ve ortak bır sonuca varmalıydı Yenı yasa cok dar bır kadro ıcınde tartışılmış Mıl lı Güvenlık Konseyı'ne sadece bu dar kadronun görüşlerı iletllmiştır Bır anlamdo tasan Molıye Bakanlığının teknısyenlerı görüşü doğrultusunda hozırlanmış. hükumet ıçınde de değerlendırılmıştır İŞCİ, MEMUR VE VER6İ Yoygın bıçımde tartışılmadığı ıçındır kı çok onemli bır mad de ıle vergı adaletındekı ılkeler zedelenmış bulunmoktadır. Memurlar ıle işcıler arasında bır ayrıma g dılmış, ışçılerın ver gılerinden doğacak net farklor 1982 yılına dek ödenme sürecine sokulmuştur Yasaya göre, farklar «kazanılmış hak» olocak, ancak bunun fıılen Işçılerın cebıne gırmesı Içın en oz bır bir buçuk yıl beklemek gerekecektır Vergılerden dolayı ortaya cıkacak gelırlerdeki not artışlar yasaya göre «1982 yılı sonuna kadar Bakanlar Kurulu'nca tesbit edılecek usut ve esaslara gore odenecektlr.» Yasa. farkların odeneceğini blldırmekte. ancak burada ikı nokta ışçılerle memurlar arasına ayrım getfrmenın yonteml ni oluşturmaktadır. Önce, «Bakanlar Kunriu'nca tesbit edılecek usul ve esaslar» nedır, o henüz bellı değıldır Daho once değışık haberlerde yer aldığı gıbı, (Merkez Bankosı'nda bır fonda mı toplomal» yoksa, Işçl Yardımlaşmo Kurumu (IYAK) oluşturmak ıçin bu farkları bır araya getirmek gıbı mı bır yöntem uygulanacak, o belli değıldir. Bu herhalde onumüzdekı günlerde açıklık kazanacaktır Ancak, memur ıle ışçl orasındakj asıl ayırım ödemenin zamanına ılışkındır Bugün kazanılmış bır hak. bır bırbuçuk yıl sonra odenecektır. Pekı, aradan geçecek zaman tçmdekı fıyat artışları oranı ne olacaktır? Fıyat artış oranı ölçusünde net farklardokı azalış ve yıpranma. kazanılmış bır hakkında zedelenmesı onlamını taşımaktadır. Burada ağırlık taşıyan mantık, fıyat artışlannın ctolep>* ten kaynaklandığı görüşudür. Işçılere toplu sozleşme dönemı sonuna kadar ödenmesı dur durulan net farklar, eğer öden se ıdı, bu talep artışına, o da fıyat artışına yol açocoktı. Man tık budur Ama, bu doğru mudur Talep sadece ışçı ücretlerindekl artıştan mı kaynaklanmoktadır? Sanayıcılerın ve tuacarlann kârlarından hıcbır biçımde vaz gecmemelerı, maiıyetlerl ne olursa olsun. kâr oranlarını hiç bır zaman düşürmemelerı fiyot artışlannın bır başka kaynağı olamaz mı' Kaldı kı, fı/at artışları mutlaka ttaleptten ml crtmoktadır'* Malıyet enflosyonu denılen olgu, burada gözordı edılmek ıstenmektedır. Oysa, üretımın düşmesi va faız oranlarının yükselmlş olması, fıyatların talepten çok. malıyet enflasyonundan kaynak landığını ortaya koymaktadır. Işın. bu yanı nedense ıhmal edılmektedır. Burada ağır basan görüş Işcılerın toplu sözleşmeler yoluy la memurlardan daha fazla ge lır elde ettıklerıdir O halde. ışçıler de memurlar kadar ya da ona yakın gelır elde etmelıdır ler Bunun yapıldığı zaman, fıyat artışlarına kaynaklık edecek, ylne aynı mıktarlardır Belkı fıyat artışı Ile bu mıktar lorın satın alma gücü düşecek. ama yıne de fıyatlarda bır artışa yol acacaktır. Amaç, toplam talebı şu anda ortırmamak tır Bır vergl yasosının önemlt bır ozellığı gider ve a«lır dengesıne sahip olmasındadır Eldekı vergılerın tumü bır oraya getırıldığınde bır gidergelır dengesi olup olmadığı oldukça tartışmalıdır Cünkü, eğer denge olsaydı, işçllere de tarife uy gulanabılmesıne belki de hemen geçmek mümkün olabılırdı. Kıdem tazmlnatındakl sınırlamadan sonra vergi tarıfelerinın yurürluk tarıhme iiışkın olması, saptanan yenı yöntem, me muriar ve işcıler arasında farklı değerlendırmeyı bir kez daho vurgularken, işçılerl bırbırbuçuk yıllık bır beklentiye de goturmektedir. Gelır ve kurumlar verglslnln dığer yonleri ıle ılgili değerlendırme bir ayrı konudur. (Baştarafı 1. Savfada) kerllk yardımlan ıle üretıme bağlı prımlere avans nıtelığınde yüzde 70 ek ödemenin uygu lanmayacağı da belırtılmiş. Mıl li Güvenlık Konseyı'nın (3 numaralı) kararı doğrultusundo yayınlanan Başbakanlık Müste şarlığının (47 sayılı) genelgesın de, «Ek ödeme ışçınin ucretl ile kıdem tazminotı hesabına esas olan nakdl kolemlerden aluşan yan ödemeler uzerinden hesop edılecektır» denılmesıne karşılık, MESS'ın yazısında anılan nakdı ödemelerın hesaplamanın dışında tutulması Istenmıştir. MESS yazısında ayrıca, ikramiye, ızın harçlığı, yakacak yar dımı, bayram harçlığı, cocuk zammı, tahsıl yardımı. yemek parosı verılmesı durumunda ye mek parası ayakkabı parası, maktu vasıta parası ve varsa maktu prımierın yuzde 70 ek odeme hesaplanmasına dahıi edılmesı de ıstenmıştir GEÇMİŞ DÖNEME ILIŞKIN MESS Genel Sekreterlığınce Oyelerıne gonderılen açıklamada grev ve lokavt uygulaması olan işyerlerınde «Geçmiş ve gelecek doneme ilışkin» uygula malar içın getırılen esaslar şoy la belırtılmıştir: «Geçmiş doneme ılışkın olarak, normal ıkramıye odeme tarıhı ıle, grev veya lokavta Cikma tarıhı arasında çalışılmış olan doneme aıt ıkramıye, çalışılmış sure ile orantılı olarok hesap edılecektır Bu hesap uzerınden hesap edılen ıkramıye ıle yuzde 70 ek odeme aıt olduğu yıl ve ayın avansları ıle bırlıkte odenecektır 15 Eylul'den sonra işyerlerinde normal ıkramıye ödenme tarihinde, bu ıkramıye donemlne ait çalışılmış süre hesap edılecek bu miktar yüzde 70 ek ödeme uygulamasıno sokulocaktır» Grev ve lokavt uygulaması olmayan işyerlerınde sokağa çıkma yasağının uygulandığı 12 Eylül 1980 gününun çalışılmış gibi kabul edılmesl kararlaştırılmıştır. Öte yandan MESS, açıklama sında banka hesaplarına yatınlacak sendıka aıdatlarının hesaplanmasında yüzde 70 ek ödeme mıktan ile belırecek mık tann dıkkate alınmaması. sendıka aidatlarının eski koşullarda yatırılması uyelerden istenmiştir. ŞEKER FABRİKALARINDA UYGULAMA Bu arada Calışma Bakanlığı Iş Müfettışlerinın edindıği izlenımler ve Turkıye Şeker Fab rıkaları A Ş Genel Mudürlüğünun bağlı kuruluşlanna yayınladığı genelgeden edinilen bilgılerde, yüzde 70 avans nıtelığındekı ek ödeme uygulamasının «yevmıyelenn brüt, nakdl ödemelerın ıse net tutatiarı uze rınden hesaplanarak» yapıldığı saptanmıştır. RAPORLAR TEBLİÖ EDİLMIYOR Yüzde 70 oranmda avarts nltelığınde ek ödemelerle ılgıll yakınmaları inoeleyen Calışma Bakanlığı İş Müfettışlerinın hazırtadığı raporların, Calışma Bakanlığınca işveren ve sendıkalara teblığ edılmedıği saptanmıştır TURK IS'e bağlı YOLİŞ Federcsyonunun başvurusu uzerine Koy işlerı ve Kooperattfler Bakanlığı ışyennde yapılan mcelemefer sonucu hazırlanan raporun Calışma Bakanlığıno aralık başında venlmesıne rağmen bugune dek ilçlli taraflaro teblığ yapılmamıştır Raporu tamamlanan ODTO ışyerı durumu da sonucun teblığ edılmemesı nectenıyle acıklığa kavuşmadığı belirtllmektedir Calışma Bakanlığının bu arada bazı işyerlerındeki yüzde 70 uygulamaya ilışkin araştırmalann tomamlanmasından sonra düzenienen raporları ilgıli taraflara tebliğ ettıği belırlenmiştir Bu Işverlermden bazılan PTT, Enenı Bakanlığına bağ lı bazı ısyerlen. ODY'dır. SIRA İŞLETME {Baştarafı 1. Sayfada) İŞLETME YASASI işletme Vergısı Yasa Tasarısı, İşletme Vergısinın uygula ma alanını genışletmekte, ver gi kesılen mallara uygulanacak oranı ıse duşurmektedır Halen yuzde 530 arasında değışen İşletme Vergısı oranı yuzde 3 olarak belırıenmektedır 1982 yılı başında uygulama sına başlanacak Katma Değer Verg sıne geçış nıtelığınde kl tasan ıle şehırlerarası otobüs biletlerı. elektnklı ev eş yaları, konfeksıyon malları, makyaj malzemelerı ve ceşıtlı tuketım afaçları İşletme Verglsının kapsamı ıçıne alınmakta dır İşletme Verg sl yasosındo yapılocak degışıklıklerın temel ozellıklerı şoyle sıralanmaktodır. • işletme Vergısinın uyguı» ma alanını genışletecek bıçım de, hızmet ışielmelerı ne emteo ışietmeler nın kapsamı genışletılmış, DU amaçıa 1 ve 11 sayılı tabiolara ılaveleı yapılmış tır. • İşletme Vergısinın ya>gın bır bıçımde uygulanmasını sag lamak alıcı ve satıcı arasındo kı menfaat bırlığını gıdermek bu alanda vergı kaybına tumuy le son vermek uzere bütun ış letmeler ıçın tek ve duşük ver gı oranı getırılmıştır • Katma Dsğer Verglsine gecışı kolaylaştırıcı nıteiıkte perakende satış sofhasına ılış kın muafıyetler daraltılmış ve yalnızca Gel r Vergısınden mu af olan esnafa muafıyet tanın mıştır • Uygulamadakı karışıklıkları gıdermek uzere bu kanun kodıfıkasyon tsknığıne uygun olorak, fınansman kanunu ıçınden çıkarılmış ve bağımsız bir kanun olarak vergi kanunu teknığıne uygun bıçımde yenıden duzenlenmiştır 1982 yılında kotma değer ver gısıne gecıldığınde, yüzde 2 ve 3 oranmda bütün mallara yaygınlaştırılan işletme vergısı kal kacaktır Buna karşın yüzde 10 oranındaki katma değer ver gısimn uygulanması başlatılacaktır Katma değer vergisinde vergllendlrme, imalat toptan ve perakende satış aşamalarına yayılarak yapılacaktır Katma değer vergisi uygulaması başlandığında, işletme ver gıS| yanında. halen belırli temeı malların üretımınde alınmakta olan ıstıhsal vergısı de büyük ölcüde kalkmış olacaktır. Edinilen bılgıye göre, yalnız akaryakıt ıstıhsal vergisi ile tuz gıbı tekel ürunlerı uzenndeki istıhsal vergısı yürurlükte kalacaktır VERGİ USUL YASASI Vergı usul yasa tasansı Ne vergi suçu ve cezaları düzenlenmekte kusur ve kaçakçıhk cezaları yanında «ağır kusur» cezası getirılmektedır Ağır kusur cezası vergintn bır katı ölçusünde uygulanacaktır Halen kusur cezası vergınin yarısı dlçüsünde kaçakçıhk cezası ise vergınin üç katı olcüsünde uygulanacaktır Tasarıda defter tutma hodlerl yükseltılırken. günlük satış lann ışleneceğl kasa defterı uy gulamasına da yer verılmektedır Bu arada tebligat hükumle rinm de tebligat kanununa gore yopılması ongorülmektedır Vergı usul kanundo getırılen temel duzenlemeler şöyle sıralanmaktadır • Ispat ve delıl mükellefiyetını idareye yukleyen hukümler, ekonomık olayları kapsar hale getırilmıştır • Uygulamada gerçekçl ola rok çalışmadığı gorülen komısyonların terkıp torzı değıştırılmıştır • Kamu alacağının zaman aşımına uğramasına yol açan teblığ hükümleri yenıden düzenlenmlştır • Cezalar vergl zlyamnı önleyıci ve coydırıcı bır bıçıme sokulmuş. hileli vergı suçu gıbı mussseselere ıdare lehıne ışlerlık kazandırılmıştır • Belge düzenl ekonomık ve tıcarı hayatın gereklılığıne uygun bır nıtelığe kavuşturul muştur GİDER VERGİSİ YASASI Gıder vergısı yasasında öngörülen değışıklıkler de vergi kaccğını önlemek amacı ıle aşağıdakl temel düzenlemeleri getırmektedır • Kanunun uygulamasında gücluk yaratan hükumlere açık lık getırılmış bazı muafiyet ve istısnalar kaldırılmıştır. 9 Yatırımı, sann/ıleşme ve ihracatı gelıştırecoK olan vergılendırılmemış mnmul maddeieri vergı kapsarmrta alacak du zenlemeler yapılmıştır. • Vergl oranlarının yüksek olması nedenıyle, bazı sanayı kollarında meydana gelen verg, kaçağını onlemek amacıyla bır kısım maddelerln vergi oranları yumuşatılmıştır. 9 Bankerlerın menkul kıymetler alım satımı üzerıne yaptıkları muameleler vergi kapsa mına alınmıs ve vergı oranı ka demelı olarak ınd'rılmıştlr. BELEDİYE GELİRLERİ YASASI Beledıye gelırlerl yasa tasarısında, beledıyelerin çeşıtlı ka mu hizmetlerınden aldığı katılma payının oranı yükseltılırken. kapsamında da genışletme vapılmıştır Tasarı 1968 yılında Anayasa Mahkemesı tarafından ıptal edılen ılan reklam ve refah resımıerının beledıyeler tarafından yenıden toplanmasını öngormektedır Resımlerın mık tarı günün koşullarına gore yenıden yükseltılmiştır. Bı. arada. kesilecek ceza mıktarları da 1980 yılı fıyatlarına gore artırılmıştır Ayrıca. stokçuluk. bozuk mal ya da sahte mal satma gıbi durumlar da beledıyelere genış yetkıler tanınmış ve kapatma cezalarının ağırlaştınlması ongorülmüş tur. Beiedlye gellrlerl yasa tasa'•ısında gemı naklıyecılığı kooularında beledıyelerın aldıkları pay oranı sabıt tutulmuş, oncak ahnacak para mıktan venı vergi yasalarındakl artıs oranmda yukseltılmıştır. (ANKA) TEK'te üaet (Baştarafı 1. Sayfada) ları toplu sozleşmelerle çözmeyı amaçlamışlar ve görüşmeler sırasında üyele'inın işkolu duzeyındekı sozleşmeden yararlandırılmalarını koşul olarak getırmışterdır Ancak her ıkı sendıkanın ışyerı toplu sozleşmelerı de sonuçlandırılmadan 12 Eylul harekatı gerçekleşmış ve sendıkal çalışmalar durdurulmuştur GES IS ve ENERJI IŞ'e bağlı ışcıler işkolu zammını alamadan Mıllı Guvenlık Konseyınce ka rarlaştırılan yüzde 701ik zamla yetınmıslerdır Bu tür durumların Turkıye Elektrık Kurumunda daha once de gö'ijlduğu ancak daha on cekı Genel Müdurlerın işkolu düzeyındekı toplu sozleşmelerı tüm ışçılere uygulayarak farklıtıklara meydan vermedığı bıldırılmıştır TAAHHUTNAME İLE ÖDEME Oğrenıldığıne gore TEK bunyesınde işkolu sozleşmesınden yararlanamayan ışçi sayısı 7 bın dolayındadır Öte yandan Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Dırektorlüğunde yapılan (yuzde 70 avans odemesı) uygulamasında bazı ışçılere ayrıcalıklı davranıldığı saptanmıştır Faalıyetı Mıllı Guvenlık Konseyınce durdurulan DISKe bağlı DEVMADEN SEN Sendıkasıno uye yakloşık 2 bın kadar ışçıden, yüzde 70 avans uygulamasından once «Taahhutnama» alındığı beIırlenmıştır Taahhutnamede şöyle denılmektedır «Evvelce düzenledlğlm 3 mart 1980 tonhli taahhütnam*nin gecerllllğının korunmau koşulu ile 31 mayıs 1978 tarihlı yevmlyeme, 18 ekim 1978 tarihlı umumi mukavtle ile uygulanan ucret zammının ikjvesiyle bulunan toplam yevmlyem uzennden yüzde 70 avans uygulanmasını ve yerine Intlkal eden çekismenm çozumlenmesi ve hukmun kesınlesmesi halinde tohakkuk ettlrilecek farkları ıtirazsız aynen MTA Soymonlığına iade etmeyi kabul ve taahhut ederlm». GÖZLEM (Baştarafı 1. Sayfoda) Başlayahm Muhyıttın Mutlu MSP mılletvekıllerındendL Mutluya, Petrol Ofısı Genel Mudurluk Kurulu'nun 2.7 1980 gun 62/1 sayılı kararı ıle fuel oü bayılıgı verılmıştır 8 6 1976 gun ve 28/24 sayılı kararla fueloü bayılıgı dagıtımı dondurulmuş 17 1980 gun ve 61/1 sayılı karar ıle fueloıl bayılıgı venlmemesi karan kaldırılmış ve ertesi gun Mutlu'ya fuel oil bayılıgı verumıştır Tabıı. bu bir rastlanüdır' Bu rastlanü oldugu gibı Muhyıttın Mutlu nun, AP hukumetı Dışışlerı Bakanı Hayrettın Erkmen hakkuıdakı gensoru oylamasına katılmamış olması da rastlantıdırl Tabu. bu bayılıkle oldukça mutlu gorunen Mutlu'nun. bu bayıliğı, 12 eylul harekatmdan bır gun önce. 119 1980 gun ve 97/7 sayılı kararla kendı kurdugu Mutlu Petrol Kol Şırketme» devretmesı de bır başka rastlantıdırl Bır başka bayıye gelelım Vedat Kars, AP Ankara II yönetıcılerindendır Petrol Ofısı Genel Mudurluk Kurulunun 28 81980 gun ve 92 sayılı kararı ıle Ankara Sogütozü ıstasyonu, aylıgı 8 bın evet yanlış okumadınız. sekızbın TL.ye kıraya verılmıştır Uzerınde tesıslerı ve Hankamp» adlı restoranı ıle buyuk cırolar yapan bu bayılık, gecekondu kırası karşıhgı. ustelık dokuz yülıgına, kıraya verılmıştır Kendılen ıle goruştugum Ofıs yetkılılen. Oflsln, bu bayı üe uyuşmazhklan olduğunu. Uzun yıllardır devam eden ve daha uzun yıllar da kanun yollanndan hallı surecek olan ıhtılafların sulh yolu ıle ortadan kaldırılması ıçın» bu yola başvurduklannı söylemektedırler Bır başka örnek daha. Huseyın Bayrak, 1965 yılında yaptığı sozleşmelerle Petrol Ofısı nden yedı tane ıstasyon kıralamıstır Sozleşme surelen yırmışer yıldır Petrol Ofısı Genel Mudurluk Kurulu 26 111980 gun ve 124 sayılı karar ıle Bayrak ın mırasçılaruıa, Taksım alanında kı en ışlek benzın ıstasyonunu yenıden aylıgı 7S00 TL ye kıraya vermışlerdır Boylece bu bayılık, babadan ogula, «mıras» yolu İle geçmıştır1 Ofıs yetkıhlen, Bayrak'a geçmiş donemlerde 80 mılyona yakın kredı kullandınldıgını daha once yapılan sozle^meye gore kıra ılışkısmın 1985 yılına kadar surecegını Bayrak ıle Ofıs ın bu konuda mahkemelık olduklarını tarafların hak ve menfaatlerini dengelemek» amacıyla bu son sozleşmeyı unzaladıklarını ılerı surmektedırler Acaba Ofıs yetkıhlen Ankara 4 Tıcaret Mahkemesmde 1977/414 uçuncü Tıcaret Mahkemesmde 77/73. Ikıncı Tıcaret Mahkemesınde 79/138 esas sayüan ıle kayıth davaların ka> bedılecegı kanısındalar mı kı. Karşıhklı menfaatlerı dengelemek. amacıyla, bayının mırasçüarı ıle sözleşmeler unzalamaktadırlar? Bır başka olay da AP Trabzon adayı ve Ankara n yönetıcılennden Mahmut Macıt dosyasmdan kaynaklanıyor Ankara Orman Çıfthgı mulkıyetınde olan benzın ıstasyonu Çıftlık Müdurlugunden Ofısce kiralanır ve sonra da Mahmut Macıt'e kıraya verilır. Sure 9 Sure yırmı yıldır' Karar tarıhı 3110 1980. karar sayısı 115 . Ofıs'de genelhkle sözleşmeler beş yıl ıçin yapılmaktadır Macıt ın eskı sözleşmesıne göre, kıra bıtımıne daha sekız yıl vardır Oyleyse sekız yıl sonra bıtecek sozleşme ıçın bugnnden yırml yülıgma kıra sozleşmesı ımzalamanın anlamı nedır? •Devlet baba» çok ıyı çalışıyor degıl mı' Mutlu lara, Bayrak lara, Macıt'lere ne şefkatll» ne «comert» ne iyı baba, şu «Devlet baba!..» NAZLI HANIMEFENDÎYEı Tercuman Gazetesı'mn hammefendi yazan, Nazb Ilıcak, yıne bana sataşıp, durmaktadır «Iyı bır aıle kızı» olan Nazh Hanımefendı'ye bu «Üslubu» hıç yakıştıramıyorum. 1 llıcak'ın «Ustalar» dıye sunduğu, Metın To» ker ve Bedu Faık, geçmiş donemlerde. llıcak'ın babasının da aralarında bulundugu DP'ye ağız dolusu kufurler ederlerdı. Acaba bu «Ustaiık. bu yayınlanndan mı ötürüdur?. 2 Kabaklı Efendı'run «Ustahgı» Buyuk Atatürk'e dıl uzatmasından mı kaynaklanıyor? Bunu da ogrensek dıyorum. 3 Nazh Hanımefendi, eşınızın ortaklan, «Abaruh lar, Moreno'lar, Mıtrani'ler, Camcıyan'lar, Susam'lardan hıç söz etmıyorsunuz Mıgırdıç Şellefyan Üe eşınızın ış ılışkılerınden de hıç söz etmedıniz. Bu konuları da bır lutfetsenız dıyorum 4 Kardeşınızın kurucu ortagı bulundugu Çavuşoğlu Kozanoğlu fırmasının Pendık lıman inşaatuıdaki yolsuzluk dosyalanndan da söz açsanız, ne guzel tartışınz sızınle, böyle küfürlere başvurmayın, bu kufurler «Aıle terbıyenıze» aykındır Yapmayuı, olmaz mı? 5 Gazetenızm kuytu bir köşesinde laf gevoleyen ve bır zamanlar devlet kurumlannda aylığa bağlanan yazannıza da söyleyln, bıraz daha açık konuşsun da onunla da hesaplaşahm, olmaz mı? 6 Az kalsın unutuyordum Sılah tüccarlannca satın alınan Hachette'nın Turkıye temsılcısi kımdı? Bır de bunu lutfetsenız, dıyorum, okuyucular merak edıyorlar da Nazh Hanımefendi, «tyı bir aile kızı» böyle yap1 maz Kufretmeym gelın. yazdıktanmıza yanıt verm; veremıyorsanız yalnızca oturun aman hanımefendi, yapmayın, ayıp oluyor, ayıp, aıle terbiyenlze yakıştıramayız' tşçileıin (Baştarafı 1, Sayfada) Konuyu duzenleyen geçıci 16. madde aynen şoyledır «Gelır Verglsi KonunurHin, bu kanunla değıştırilen 31. madde sind* bellrtilen genel indirim hadlerı, efconomık kosullar goz onunde bulundurularak 1.1.1983 tanhınden Itibaren geçerli olmak uzere yenıden duzenlenin. TOPLU SOZLEŞMELİ İŞÇİLER Yasanın geçıci 13 ve 14 mad delerınde ise, toplu sozleşme duzenıne tabı ışçılerın vergi ta rıfelerındekı âüzenleme nedenıyle ortaya çıkacak farklannın ödenme bıçırnı düzenlenmekte dır Yasada «ucret farklannın od«ma şekil ve zomanı» başlıgı altında aynen şoyle denılmek tedır t12 Eylul 1980 tarlhlnden on ce yürurtüğe girmiş olup da, holen uygulanmakta bulunan toplu Iş sözleşmelerıne tabi olanlann (toplu sözleşmelera pa ralel olarak zam alan kapsam dışı personel dahıl) net ucretl* rınde gelır vergisi kanununda yapılan değışıklfkler dolayısıyla meydana gelecek artışlar toplu iş sozleşmeleri sona erinceye kadar TC. Merkez Bofikosında bir hesapta toplamr. T.C. Merfcez Bankosınca top lanan bu mebloğ, Bakonlar Ku rulunca tesbH edilecek usul ve esoslora göre en geç 1982 ma II yılı sonuna kodar hak sahlp lerlne odenlr işverefiler blrlnd fıkroda belirtllen faridarı en geç ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kodar TC Merkez Bankası'ndaki hesaba yatırmak mecburlyetindedlrler Ucret farklannı Merkez Bankası'ndaki hesaba zomanında yatırmoyon rşverenler hakkında yatırması gereken miktonn ikl katına kadar para cezasını hukumolunur. Vadesin de odenmeyen paralar hakkında 6183 sayılı amme alacaklannı tchsll usulu hakkındakl kanun hukumlerı uygulanır.» VERGİ DILIMLERİ Yenı yasanın 103 madesinde yenıden belırlenmış bulunan vergi dılımlerı gösterilmek tedır Buna göre 1 mılyon lıraya kadar yüzde 40. 1 mllyon Ile 3 mılyon llro arası yüzde 45, 3 mılyon ıle bes mılyon lira orası yuzde 50. 5 mılyon lıra ile on mılyon lira arosı yüzde 60, 10 mllyon lıra ıle onbes mllyon lıra arası yuzde 70 15 mılyon lıra ıle yırmeş mılyon lıra arası yüzde 75. 25 mılyon lıradon fazlası yüzde 66 Doğan Öz (Baştarafı 1. Sayfoda) Affetmek. Türkün şanındandır.ı ibrahim Çıftçi Ise, kendislne Isnat edılen olayla yakından uzaktan bılgisi olmadığını beMrterek beraatınl istemıştır Mahkeme Heyeti, dosyanın karar içın ıncelenmeye alınmasını ve durusmonm bir başka güne ertelenmesinı kararlaştırmıştır YAZ1CIOĞLU BERAAT ETTİ • Ankara Sıkıyonetım Komu tanlığınca hakkında gıyabi tutuklama kararı çıkartılarak aranmakta olan Ülku Ocaklan Derneğı eskı Genel Başkanı Muhsın Yazıcıoğlu ıle dernek Cıyelerı Salıh Dayan, Hasan Bo lücek ve Lutfu Şahsuvaroğlu, adlıyenın manevi şahsıyetıne hakaret suçundan yargılandıkları 2 Ağır Ceza Mahkemesındeki dunku duruşmaları sonunda beraat etmışlerdır. • Pıyangotepe'de ÇeHk kıroathanesımn 16 Mayıs 1979 flunü taranması sonucu yedi kışinın olumune yol açan olayın sanıklarından sağ eylemci Alı Bülent Orkan'ın idam istemiyle yargılanmasına Sıkryone tlm Askerı Mohkemesı'nde dün başlanmıstır. 12 Ekım 1980 sayım günü Izmir'de yakalonon Orkan, olay gunü bir sure once ıntıhar eden Erol Turkmen'ın kaldığı eve gelerek soygun yapocaklorı nı soyledığınl belırttıkten sonra olayı şoyle anlatmıştır: «Param olmadığı Içın Erol Türkmen'e soyguna gelebıleceğımı söyledım Erol daha sonra gıtti ve bıze dort sılah getlrdı Bırıni bana, bırını yanında getirdıği ve odının Hasan olduğunu daha sonrodan öğrendığım kışıye ve Nurullah Akdoğon'a verdl Arabaya bındık arabayı Nurullah kullanıyordu Pıyangotepe'dekl kahveye geldığımızde,ben, Erol ve Hasan kahveye gırdık Ben tbu bır soy gurtdur herkes yere yatsın» dıye bağırdım Fakat Erol bazı kışılerı yere yatırdı ve Hasan adlı kısı ıle b rlıkte ateş etmeye başladılar Bsnım silahımda şarıor dolmadığı ıçın ateş etmedim Doha sonra araba ıle kaçarken Incırlı'de Erol. bır kışiye yolda ateş ettı Daha sonra Erol'un anlatımına gore bu kahveyı arkadaşlarının ıntıkamını almak ıcın taramışlar» IZMIR CHP Manısa eskı II Başkanlarından Mete Erdem'ı öldurmekten sanık ikl sağ eylemcının yargılanmasına dün fzmir Sıkryönetım Mohkemesı'nde boşlanmıştır Savcı, Özcan Karagozler ve Yıldırım Şekercıoğluadlı sanıkların olumle cezalandırılmasını istemıştır İSTANBUL Bağcılar'da 14 hazıran gunü özlem Ekmek Fobrıkası'ndan sılah zoruyla 10 bın lıro gospeden sol gorüşlü ıkı kışı 15'er yıl hopıs cezasına carptırılmıştır. 1 Numaralı Sıkıyonetım Mahkemesı'nde yargılanan Hasan Sekücu ayrıca meskün yerde ateş açmak. tabanca bulundurmak ve sohte kimlık tcşımaktan 3 yıl 1 aya daha hükum gıypııştlr. D>ğer san* Turan Aslan'ın Ise 15 yıldan başka 1 yıl da taboneo bulundumnakton hapis yatmasına karar venlmışttr. Esnaf (Baştarafı 1. Sayfada) Müdürü A Şahın Ulusoy, Turkıye Halk Bankosı Esnaf Kredı Komıtesı toplantısında yaptığı konuşmada. esnaf ve sanatkâr lara kelalet araoılığıyla verılen kredının 600 bın I roya. taşıt onanm kredılerinın 100 ve 150 bin lıraya yükseltıldığini açık iamıştır Bu arada taşıt alım kredılen de otomobıl ve kamyo netler ıçın 300 bın, otobüs ve m nıbusler ıçın Ise 500 bın lıra ya çıkarılmıştır Ulusoy'un verdiği bilgiye gore serbest meslek sahiplerıne verllen kredılerde artırılmış, sağlık sınıfı ıçin 500 bın, eczacılık icın 300 bin. ötekı meslek grupları içın de 200 bin llraya yükseltılmiştır KONGRE SS Cınar Oteli Mensupları işçı Yapı Kooperatıfı Başkanlığından bıld rılmıştir Kooperatıfımizm 1979 senesi ve 1980 senelerıne aıt ikı senslık olağan genel kurul toplantısı 251 1981 pazar gunu saat 11'de Yeşllkoy Cmar Otelı Konferans salonunda yapılacaktır Kooperatıf uyeierının belırtılen gun ve saatte Kongrede hazır bulunmaları önemle rca olunur GUNDEM: 1 Açılış ve Yoklamo 2 Saygı duruşu 3 Kongre Divan Heyeti ve Başkan Seçımıyle Dıvana Kong re Zaptının ımzaya yetkı venlmesıne 4 Faallyet Raporunun okunması ve muzakeresl 5 Murakıp raporunun okunması yonetım kurulunun ibrası 6 1980 senesi bütçeslnin onayı ve 1981 tahmını butçesi 7 Yonetım Kurulu ve Murakıplarm seçımı 8 Ferdı münasebet çağrılarına uymayan kooperatıfın altmış uyesı hakkında genel ku rul kararı 9 Kalorıfer tesısatının akl betı hakkında genel kurul kararı 10 Dılek ve temennılerde Dıvan Başkanlığına verılen onergelerın kongre zaptına yazılmasına 11 Kooperatıf üyelerinin yukumlülüğunün kaldırılması içın Kooperatıfın en kısa zaman da tasfıyesıne YÖNETİM KURULU Sonbir (Baştarafı 1. Sovfodo) lıt» ve 7 bın B15 çeşıtll çapto fışek ele geçırılmiştir 2 APOCU YAKALANDI I2MIR Guvenhk Kuvvetlerince yapılan operasyonlorda, Nusaybın itçesınde yasadışı APO'cular örgutune uye olduklan, gasp ve tehdıt olaylarına karıştıklan ıçin haklannda gıya bi tutuklama kararı bulunan Garbi Şengül ile Şerıf Orhan yokalanmışlardır Bu arada 1978 de Kahramanmaraş'ta bır kışiyl öldürduğü gerekçesıvle hakkında gıyabi tutuklama karan bulunan Ahmet Aslı da ele geçırılmiştir KOMANOO TUGAY1 FATSA'DAN AYRILDI FATSA Fatsa"da bir sureden berı gorev yapmakta olan Bolu Komando Tugayı. llçeden ayrılmıştır Tugayın ayrılışı ne denıyle düzenlsnen törende ko nuşan Ordu Valısı Nermi Alyanak. bırlığın Ordu yöresinde can v9 mal güvenlığının sağlanması konusunda vaptığı çalışmalara teşekkür etmıştir Fatsa'va Bolu Komando Tugoyının yerine, 3 Ordu Komutailığına bağh Jandarma Komando Birliğının geldıği belırtılmıştlr. Maliye (Boştarafı 1 Sayfoda) nlmesı duşjnulen yakacak yar dımı ne net ucretlerdekı net ar tış yuzde 45 ıle yuzde 53 arasında değışecektır» demıştır Eraem 12 Eylul'den once top lu ış sozleşmesı ımzalamış olanların vergı farklarınm 1982 yılı sonuna kadar odeneceğm hatırlatarak şunıarı söylemıştir «Soz konusu isçiler, «sM ver gi kanunundakı ağır yuku dikkate alınarak toplu sözlesme imzolomış 1981 yılı zammına da hak kazanmış bulunmaktadır. Gelır Vergısl Kanununun degışıkNginden sonra soz konusu ışcller hem toplu sozleşme ile bir ımkâna, hem de GeHr Vergisi ındırimı ıle b r ilave Imkâna kavuşmuş otuyoıiar. Bu nedenle vergl kanunu değışikligmın yarattığı ek imkanın en gec 1982 yılı mall yılı sonuna kadar odenecek şekılde ertelenmesi yotuykı bunlar İle dığer işcıler arasında bir eşitlık saglcnması duşunulmuştur.» Erdem Gelır Vergısı yasasında yapılan degışıklıkle ışçı ucretlerının 2 bın lira ıle 15 bın lıra arasında artaçağını da söylemıştır fipaydın (Baştarafı 1. Sayfada) lunduklan ekonomık koşullara ters duşmekte ve savunma mesleğ nın ozellıklerlne uyma maktadır Mesleğe yenı başla mış olanlar, yenı kanunun getır dığı sıstemle ezllmış olacaklar dır Avukatlık mesleğl beiırl, ve kazanon bır zumren>fi elınde kalacak, ekonomık acıdan za yıf ourumaa olanlar mesleklerını terk etmek durumuna duşeceklerdır. Mesieg n geleceg> hakKinda lyımser düşuncelere sahıp olmak, getırııen sistem nedenıyle mumkun değıldır» Dava harçlarının olağanüstu bır duzeye cıkartılmasıyla ka zancın peşın ve gotürü vergıye baglanmasının kısının temel hakları arasındo yer alan savunma hakkını tehlıkeye duşür duğunü ılen suren Apaydın o çıklamasını şoyle surdürmuş tür«Hak arama özgurlüğü, sa vunma mesleğı ışlemedıkçe so yutta kalır, Yargı mas iflarının. kişinın mall gucünü aşacak derecede yukseltılmesı hak ara ma özgürlüğünü parasai yönden de sınırlar Bu çerçevede Vergı Yasasında yamlan değısıklığın getırdığı yenı sıstemın adil olmadığ kadar sakıncalı olduğunu da llerl sürüyoruz.» TÜRKİYE CUMHURIYET MERKEZ BANKASI IDARE MERKEZİNDEN Geneı Kuruiunca 1979 senesi kör payi olarak hıssedarlarımıza. beher hısse ıçın TL. 12 odemesı kararlaştırılmıştır Soz konusu kâr payının 26 Aralık 1980 tarihınden ıtibaren bankamız sjbelerı bulundugu yerlerde şubelerımızce, bulunmadığı yerlerde de Turkıye Cumhurıyetı Zıraat Bankası şubeierı tarafından 49 numaralı kupon mukabılınde aşağıda gosterıldığı şekılde odenmesıne başlanıldığı ılan olunur 1 A. B ve C 8inıfı hıssedarlarımıza brut TL 12. 2 Tüzel kışılığe haız D sınıfı hısseöarlarımızo brüt TL 12 3 Gerçek kışılığe halz O sınıfı hissedartarımtzo ne» TL 9 60 Sendikalar (Baştarafı 1. Sayfoda» me veya sosyal polıtıka ve > s hukuku konularında bılgi ve tecrube sahıbı olanlar arasınöan seçilecek ıkı üye, (vargı tay'da ış davalarına bakan 9 Daıre Başkanı İbrahim Gaffaroğlu, Calışma Bakanlığı Calışma Genel Müdürü Sadet tın özbeyen, DPT Sosyal Planlama Daıresı Başkanı, Turk Iş'ten ıkı yetkilı ışveren adına seçilecek ıkı üye bunlardan bırı en çok ışveren mensjbu olan ışveren Konfederasyo'nun ca, dığerı de Kamu ışverenlerı nı temsılen Bakanlar Kurulu nca secılır). 12 Eylül öncesinde grevi yasağı bulunan Iş tcollarında görev uyuşmazlıklarına düşülduğü hallerde boşvurulan Yuksek Hokem Kurulu, alınan yenl bir korarla bundan sonra ge cıcl bır donem Için toplu sözleşmelerı sonuçlandırmakto görevli kılınmıştır Hitlerin (Baştarafı 1. Sayfada) dekı Spandau Hapısanesın de tamamlamıştı Savaşın ılk yıllarında Do nıtz ın Başkomutanhgı yaptı ğı Alman denızaltı fılosu Muttefık denız km vetlennm bırçok gemısmı batırdıktan başka Muttefıklerin denızden ikmalmi büyuk ölçude dur durmuştu. Daha sonra Al man Denız Kuvvetlen Komutanı olan Amıral Dönıtz son zamanlarda kalbınden rahatsızdı Cenazesmm yeni yılın ılk haftasmda kaldLrüacağı bıldınimektedir. f.Ü. ECZACIUK FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN Fakultemız kürsülennde açık bulunan aşafıda yazıh kadrolara atama yapılacaktır Isteklılenn ılan tanhınden ıtibaren 15 gun ıçmde dekanlıgunıza başvTirmalan duyurulur. Kflrsu Fanoakognozl Farmasotık Botanür Fannasötık Kimya Farmasotık Kımya Kadro uovanj Asistan üzman (1750 sJc.) Uzman (657 sJc.) Laborant Adet Aranan şartlar Doktorasını yapmış askerlücle iliçkısı olmayan aczacı Daktılo bılenler. laborant okulu mezunlan tercıh edıiecek En az ılkokul mezunu. askerligınj yapmış olmak Farması ve Teknolojısı Hadem»