Katalog

14 ARALIK 1980 Cumhuriyel TÜRKMEN (Boştarofı 1. Sayfada) DOn saat 13 de bir araya gs ten Bakonların görüşmesi daha eonra diğer yetkililerin de ka(Baştarofı 1. Sayfada) lanmıştır. İçişleri Bakanlığı kayıtlanna flöre, yapılan incelemede, yaktaşık son üc aylık dönem Içinde yapılan operasyonlarda 181 Bilahlı gasp vs soygun olayı. 476 öldürme olayı sanığı, 77 cezaevi kaçağının yakalandığı anlaşılmıştır. Operasyon sonrası (Baştarafı 1. Sayfada) mıştır. Sözkonusu belgelerin büyük bir olasılıkla yarın operasyonu gerçekleştiren Hesap Uzmanlarına verüeceği, mühür lerin de Santral Mensucat tem s lcilerinin hazır bulunacakiarı bir yerde açılacağı, denetime daha sonra başlanacağı belirlenmiştir. clan bu kuruluşta yöneticl durı,mundakl klşi de Halll Bezmen'dir» demişler, Yönetim Kurulu iiyesi damatlardan Zekl Ekemen Ü3 Altan Gökcek'in Kurulu üyesi damatlardan Zeki Ekemen'in eşiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri'nin Los Angeles kentine yerleştiklerini söylemişlerdir. Son 2,5 ayda Kaçakçılık içişleri Bakanlığı'nin fstatistiklerine göro, koçakçılığa ilişkln yapılan operasyonlarda 1064 kaçakcılık olayı ortaya cı karılmış, 441 mllyon 21 bin 534 l'ralık kaçak eşya yakalan mıştır. Aynı operasyonlarda 1461,168 kilo esrar. 40,707 kllo eroin. 28.818 kllo afyon, 45 kllo morfln ele gecirllmiştlr. Ay nca, bir de silah Imalathanesi ortaya cıkarılmıştır. tılmalarıyla Iş yemeğl seklinde sürmüştür. Görüşmeden sonra yayımlanan bildiride Yunanistan'ın Selanik'te yapılacak olan Atatürk'ün 100. doğum yıldönümü törenlerine bir bakanla katılacağı ve iki ülke arasında 1951 yılında imzalanan anlşamayla kararlaştırılmış olan kültur komisyonununa yeniden işlerlik kazandırılacağı acıklanmıştır. Bildiriye göre, iki bakan mev cut ikili sorunlaro hızla ve anlamlı müzakerelor yoluyla cözum aranmasını kararlaştırmış lar ve bunun ülkelerinin çıkarlarına olduğu, ayrıca bölgede barış ve istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacağını belirtmişlerdir. Buna göre Türk ve Yunan Dışişleri Bakanları biraraya gelmek için uluGİararası toplontıları beklsmeyeceklerdir. Bundan sonraki buluşma yine genel sekreterlerin hozırlık top lantısından sonra ilkbaharda yapılacaktır. EGE SORUNU Dünkü görüşmede Eg« hova eahası sorununa ağırlık verllmis, bu husus yoyımlanan bildiride de belirtilmiştir. Buna gftre bakanlar hava sohası sorununa özel dikkat sarfetmişlerdir. Bu çercevede Ege hava sohası sorununun tOmünde olmamakla birlikt* bazı pratik yönleri üzerinde önümüzdekl günlerde bazı ilerlemelerin tağlanacağı diplomatik kaynaklarca belirtllmsktedir. Dünkü görüşmeyle blrlikte bir süredir jki ülke arasındaki llişkilerde görülen yumuşama teknik konular yanında kültur alonında da somut bazı sonuclann alınmasına zemin oluşturmuştur. Bakanlar ayrıca ikl ulke arasındaki güvenin artırılması lcin ellerinden gelen cabayı earfsdecsklerdlr. MİTSOTAKİS'İN SÖZLERİ Bakanlar. Yunan Büyukelcisl nln rezldonsında yapılan görüşmeden sonra gazetecilertn sorulannı da yanıtlamışlardır. Mit sotakis, bir gazetecinln fKıbnt sorunım ele alıntp alınmadığıı yolundaki sorusunu yanıtlarken «Sorun İkl toplum temsllcllerl arasında ele olmmaktadır. Benim klşlsel görüşüm, Türk Yunan llişkîlerinde olduğu gibl Kıbns'takl toplumlararası görüş melerde de son derece olumlu bir ortamın doğduğudur» demiş tir. Mitsotakis. bu göruşmelerde sonuca ulasma şansının şim di daha yüksek olduğunu da bildirmiştir. Bir başka gazeted de Yunan Istan'ın AET'ye tam üyeliğ'inln İkili ilişkileri nasıl etklleyeeeğl nl scrmuştur. Yunafl Dışlş'erl Bakonı dâ ikili sorunlorı AET bünyeslne getlrme eğllimlnde olmadıklannı bildlrmiş, «Blz «o runlanmızı İkili gBrüşmelerle cözme eğlümindeylz» dlye eklemiştir. TÜRKMEN'İN SÖZLERt İlter Türkmen de, cSayrn Mit sotakis bana söyleyecek blrşey r bı akmadı» diyerek göruş birllliğini ifade etmlştlr. Türkmen gd rüşmede uluslararası sorunların da ele alındığınt kaydetmiş ve «Uluslararaaı sorunlar, gelişmeler, Ikt ülkenln karsılıklı çıkarlarını gözönüne almalarım gerektlrmektedlr. Bu yüzden Türkiye fle Yunanfstan arasında bugün yapılan görüsme cok olumludur» şekünde ko nuşmuşlur. Operasyonun hikayesi Prof.Dr.Tuncer BULUTAY (SBF Öğretim Üyesi) 2 cok 1980 korarlarımn temel amaçlarından birinin fiyatlarırı artışını durdunmak olduğu sıkça yınelenmiş ve yine!enmek tedir. Buna karşın, bu kararlarla önceki dönemlere oranla fiyatlarda bir gerilema gerçskieştirilememiş, tersine, bir artış ortoya çıkmıştır. Nitekim, Ticaret Bakan lığının toptan eşya fiyatları endeksine göra ocak, oğustos döneminde fiyat ar tışları 1979 yılında yüzde 42, 1980 yılında yüzde 50 olmuştur. DİE'nin il tüke tici fiyatları endekslerine göre, aynı dö nemlerde, Ankara ilinde fiyat artışlan 1979 yılında yüzde 38, 1980 yılındo yüz. de 62, İstanbul ilinde 1979'da yüzde 41. 1980'de yüzde 55 olarak gercekleşnvştir. (1) Ev kiralarındakl artışların endekslere yansımadığı, son yıllorda, 6zellikle Ankara'da, ev kiralarında çok oşırı artıslar gözlendiği anımsanırsa, bu sonucların çarpıcılığı daha bslirgin nltelik kozonır. Bir örgüt ortaya Çikarıldı MERSİN Güvenllk kuvvetlerinca vapılan operasyonlor sırosında öldürme ve 6ilâhla tarama olaylarına karışan sol bir orgütün 21 elemantnın yakalandığı açıklcnmışlır. Sıkıyönet:m Komutaniığı Basın ve Halkla ilişkiler Şubssinden yapılan açılkamada aynca aynı örçütten 15 kişinin daha arondığı belirtilmiştir. Yapılan saptamalara göre, Hesap Uzmanlarının güvenlik güclerinin yardımıyla gercekleş tirdikleri Santral Mensucat Operasyonu, ilgill mahkemeden gerekli kararın alınmasıyla baş latılmıştır. Önceki gün saat 4. 30da toplanan 50 kişil k Hesap Uzmanları Kurulu, Mali Polis, Emniyet İkinci Şube ve diğer güvenlik kuvvetlerinin de destegiyle büyük bir gizlilik içlnde Santral Mensucat'ın İstanbul ve Ed rne'deki tüm işyerlerîne ayni anda girmişlerdir. Alınan gizlilik önlemlerine karşın Santral Mensucat yöneticilerinin olayı öğrendiklerini ve bazı belgeleri gizled klerini sap tayan hesap uzmanları, bu belgelerj de ele geçirmişlerdir. Edlrne'den getirilen mühürlü 20 cuval belge ve defterle birlikte 420 cuvaia ulaşan belgeler daha eonra kamyonlara doldurulmuştur. İstihsal vergisi ve «Toplu kaçakçüık» Tekstil sektörünün özeüikle Ipük üretim kesimînde yüksek düzeyde «istihsal Vergisi» uygu landığına dikkati ceken piyasa cevreleri, «E| konan belge ve defterlerde konunun bu yönü üzerinde de durulabilir» demişlerdir. Kovuşturma sonrası ortaya vergi kaçakcılığı durumu cıkması halinde kacırılon verginin üc katı kadar para cezası ödetilebileceğini, ayrıca döviz kaçakcılığı sucunun «Tcplu Kaçakçılığa» değin uzayabJeceği uzmaniarca ifade edilmiştir. O Fuat Bezmen yurt dışında Santraı Mensucat operasyonu i!e ilgıli soruşturma dün de sürdürülmüştür. Moli Polis ve Hesap Uzmanı Yönetim Kurulu Başkanı Refik Bezmen'in Ifadesini almışlardır. Çok yönlu alınan ifade sırasında Refik Bezmen'in tOlayların Yönetim Kurulumuzun bilgisi dışında geliştiğini sanıyonjm» dedığı bildirilmiştir. Fuat Bezmen'in de ifadesinin alınması gereğl ortaya cıkmış, cncak bu kişinin 10 çrün, eşinin de bir hafta önce yurt dışına cıktıkları öğrenilmiştir. Bu arada kovuşturmanın vergi ve döviz kaçak çılığı yanında lYurt dışına tervet kGçırma» yönünden ds ince lendıği beiirtılmişlir. | | | 1 | | Ocak 1980 kararları gelir dağılımını daha adaletsiz şekle sokmasınının da ötesinde başarısız olmuştur Efektif döviz bulundu Operasyon sırasında Santral Mensucat İle eklentilerinde efektif döviz de ele gsçirilmiştlr. Bulunan dövizlerln kesln miktarı sayım yopılmadığı için eaptanamamıştır. Operasyonda ayrıca ele gecen dövizlerin dı şında, «Döviz ve servet kaçak cılığı» yapıldığına ilişkin belçeler bulunmuştur. ilgililer operasyonun vsrgl yasalarında yapılan değişiklikls ilifklsi bulunduğunu bildirmişler, «Olay yenl vergi yasolarında H«sap Uzmanları Kurulunun «tkinliğlnin arttığını göstsran bir örnektirı demişlerdır. TİT üyesi3kişi yakalandı İSTANBUL Sol görüşlü Ikl klşlyl öldurmekten ve ceşllll gasp olaylarından sanık TİT Odlı yaeadışt örgut üyesl üc eağ terörist istanbul'da yakalanmiştır. istanbul Emniyet MudürlOğunden alınan bilgiye göre Bakırköyde Celol Bakan adlı yurtlaşm üzerinde bulunan 15 bin lira para ile 190 bin lira değerindeki altın künyeyi gaspeden sanıkların izlenmesl sonunda Üzeyir Üzüm, Ali Osman Düzenü ve Atüla Kchraman adıl sağ teröristler gasp ettiklerj paralar. alfn künye ve ikl tabanca ile yakalanmıslardır. Sanıklardan All Osman Düienli sorgusunda. halen cezaevlnde bulunan 4 arkadaşı ile blrlikte Zeytinburnu'nda Üsküp Eczan3Sİ sahibi ilhan Akyldız'ı V9 İsmcil Civelek'i öldürdüklerinl, Carşıkopı'da bir dericinin 400 bin lirasını, Kücükcekmece de de bir restoranda butunanların para ve kıymelli eşyalarını çasoettiklerini söylemiştlr. Fiyat endekslerinde gozlenen &avlndlricl bir eğilim temmuz ve ağustos 1980 aylarında fiyat artışlarındaki azalmalardı. Oysa. 1980 yılının eylul ve ekim oytarı icin gazetelerden (2) izlenen fiyat artışlan (eylül için yüzde 3,5. ekim için yüzda 7.12( gözönüne alınmca bu sevindirlcl durum ortadan kalkmıştır. Bu artışlara dayanılarak, Ticaret Bakanlığı toptan eşyo flyotları endekelne göre 1960 yılının ocak . ekim d6nemlnds fiyat artış oranının yüzde 67 olduğu 6Öylenebillr. Ookuz aylık bir dö nems ait olan bu oran. basit bir orantıyla 12 aylık (yıllık) döneml kapecvacak çekle sokulduğunda. eöz konusu endîkse göre 1980 yılındaVI fryat artıeının yüzde 69 olacağı sonucuna vanlır. Aynı nltellkte bir uratma Içlemi yu karıdakl tüketici fiyatları endekslerl için yapıldığında, Ankarâ III İçin yüzdd 106. Utanbul ili için yuzde 04 nrtış oxonjsrjna van\mak'vi'iT Bu rakamlara «Jnyonılarak, 1960 yılındaki enflasyon oranının yüzde 69'un altına düşmgyeceğl, büyük bir olasılıkla y0zd9 100 civarında bulunacağı kolaylıkla söyleneblllr 1979 yılmdokl fiyat artışiön toptan eşya fiyatları endeksine göre yüzde B4. tüketici fiyatları endekslerine göre Ankara'da yüzde 57, İstanbul'da yüzde 59'dur. Bu oranlar 1979'a göre 1980 yılında enflasyon hızında büyük artış çiduSunu orr>r b'cimde göstermektedir. Buraya kadar yapılan hesaplama ve karşılaştırmalar. gecmişte geroskleşmiş fiyat artışlan 1980 yılında yaçanan enflasyon hızının. bir savaş yılı olan 1942'dekl yüzde 94 fiyat artışı (3) bir tarafa bırakılırsa, tüm Cumhuriyet dönemi icln bir rekor duzeyine eriştiğini açıklıkla ortaya koymaktadır. Piyasadaki yankılan Santral Mensucat İle Holding'e bağlı işyerlerinde yopılan operasyon, toptancı tekstil piyasasında yankılara yol açmıçtır. Piyasa ilgililerl opsrasyon ya pılan kuruluşun ağırlığı, piyasadaki konumuna ilişkin olarak şunlan söylemişlerdir: c Santral Mensucat hammaddeyi en ileri oşamaya kadar Işleyen bir kuruluftur. ipllk uretimlnden, konfektlyona, pantolona, hazır carsaf, masa örtüsü gibl çeşitlere kadar üretim yapmaktadır. Piyasadaki payı Ise yüzde 15 dolaylanndadır.ı Santral Mensucat'ın borsaya kote edilmiş hisse eenetlerl bulunduğunu, bir eüre önce de tahvii çıkardığım belirten piyasa ilgilieri, «Şkketin yönetlminde Bezmen kardeşler, oğullan ve damatlan bulunmaktadır. Tipik bir aile şirketl îki soygun • Sirkecl N5bethan9 Caddeslnda İsok Behar'a ait akü malzsmesi sotan bir ticarethane dün silâhlı iki ki$i tarafından soyuimuştur. Kasada bulunan 400 bin lirayı alarak oloy yerinden yava olarak kacon soygunculordan birinin tatancasını düşurdüğü bildirilmiştiı 9 Feriköy'de Baruthane Caddesi Cobanoğlu sokakta bir hurdac! dükkanıno gelen maskell ve silâhlı iki kişl dükkan sahibinin oğlu Ali Karatoş'ı etkisiz hale getirdikten sonra 46 bin lira para ile 2500 liralık ceki alarak kacmışlardır. Sovgunculardan birinin 2122 yaslarında, uzun boylu, diğerinin Ise kısa boylu o'duğu bildirllmiştir. CHP KAYYUM KURULU GÖREVE BAŞLADI ANKABA CHP kayyunı kurulu calışmalanna başlamıştır. 2325 sayılı yasa ile görevlendirilen emekli Vali Cezml Kartay, Prof. Vahdet Aydın, Doç. R. Vural Sözen'den oluşan kayyum kurulunun Gazi Osman Paşa Köroğlu Sok. 14 numarada calışmalarına başladığı belirlenmiştir. ÜSS ve ÜYS'ye hazırlık dergisi SınavaDogm 32 sayfa, 25 lira Eski şayıların ödemeli istenmemesi, bedeü kadar posta pulu gönderilmesi rica edilir,. Abone olursantz, 32 sayıyı 700 TL'na edinebilirsiniz. Aşağıdaki formu bize yollaymız (Baştorafı 1. Sayfada) rine göruşmelerde ele alınan konuların gizli tutulacağı yolundaki taahhüdüne rağmen, ba6ina sızdırdığı Maraş önerilerinin tam metni şöyledir: ci Maraş, kesin siyasal bir çözüm bulunana kadar geçlci bir yönetim denetimine vsrllecektir. 2 Bu amacla, Iskana acılacak bölgeds belediye işlerini yürütecek bir komite oluşturulacoktır. Komite, Kıbrıs Türk Federe Devletl, Maroş'a yerleşecek Rumların ve Barış Gucünün birer temsilcisi olmak üzere üc kişiden oluşocaktır. 3 Komite kararlarını ve tuzük onaylamalarını oybirliği ile alacaktır, 4 Bu gecicl düzenlemede alınacak bütün kararlar ve yapılacak tüzükler Barış Gücü tarafından uygulanacaktır. 5 İskano acılacak bölge silah ve askerden arındırılacaktır. 6 İskan bölgesinde polis görevi yapma yetkisi münhasıron Barış Gücüne ait otacaktır. 7 iskan bölgesinda Barış Gücü'nün mevcudiyeti Kıbrıs Türk Federe Devletl ile görüşmelerden sonra karara bağlanacaktır, 8 Iskon bölgesine giriş ve Cikışlar, Kıbrıs Türk Federe Devleti taradndan beürlenecek bir giriş yerinden yapılacaktır. Beürlenecek bu giriş cıkış kapısı Kıbrıs Türk Federe Devleti tarafından idame et'irilecek ve onun denetiminde olacaktir. Ba nş Gücü girişcıkış konusunda gözlemciler bulundurabileGektir. 9 Eskiden kentte yaşayanlar veya kentte mülk sahibi olanlar yeniden yerleşme hakkına sah!p olacaklardır. bunlarm sayısı sınırlandırılmayacaktır. 10 Bölgenin turistik bir yer olarak yeniden canlandırılmasına özel önem verilecek, bölgede her iki toplum mensuplarına da eşit istihdam edilme hakkı tanınacaktır. 11 Gecici dönem için olınacak önlemler, Kıbrıs sorununa kesin bir cözüm bulunamaması halinde, uygulanmaya kondukları tarihten beş yıl sonra sona erecektir. Ancak beş yıl sonunda yeni önlemler kararlaştırılcbilır. Fakat bu yenl önlemler, kente yerleşmek icln dönen kişilerin yeniden yerinden cıkarılmasını gerektirmeyecektlr. (Baştarafı 1. Sayfada) dakl haber üzerine harekete geçlrilmiş durumda. Bu tertibat özellikle Amerlkan gözlem uydularından ve Federal Aimanya İle Batı Berlin'e yerlîştirilen uzun menzilli rodarlardan oluşuyor. Bilındiği gibi 22 eylülde iran lrak savaşının patlak verme8inden sonra da bölgedekı <var hğını» korumok isteyen Birleşik Amerika, Suudi Arabistana da 4 adet AWACS ucağı vermişti Simdi Federai Aimanya' ya verilen AVVAGS'lar Batı'ya, Doğu biokunun izlenabılmesi icin daha doğru bir gözlem ve elde edilen bilgılerden daha hız lı yararlanma olanağı 6cğlayacaktır. AWACS. 400 kilometrelik bir menzil icinde olayları r.et bir bicimde izleyebilme niteliği taşımaktadır. Erken uyarı sıstsml AVVACS Boeing 707 uçaklarıyla kullanıl maktadır. Uçağın kuyruğa yakın gövdesinin üzerine, içinde elektronik donatım malzemeleri ile ceçitli düzen'eyciler bulunon daire biçimindâ bir aygıt yarleştirilmsktedir. Maraş'a FRtEDMAN'IN TEMSİL ETTİĞİ DÜŞÜNCE SİSTEMİ İLE TOPLUMA YALNIZCA BİR AZINLIK OLAN GİRİŞİMCİLER AÇISINDAN BAKARAK. BU SİSTEMÎN BASİT ÖNERÎLERİ ÎLE TÜRK TOPLUMSAL KARMAŞIK YAPISININ SORUNLARINA ÇARE ARAMAYA YÖNELMENtN BAŞART ŞANSININ ÇOK AZ OLMASI DOĞALDIR. yüzde 40 • 60 oranlarına kadar ulaşabilecektlr. Bildlğimlz kadarıyla gercek IrPH bu kaybın karşılanması söz konusu değlldlr Buna karşılık, 1981 martından itibaren msmurlarm maaşlarıno zam yapılması yoluna gidüecektir. Maliye Bakanının 2 oralık 1980 tarihli gazetelerd«> yerclan aııklamalarına göre bu zam nel olarak emeklilerde yüzde 40, moMuHrdn viizde 50 ölcüsünde olacaktır. Bu zammin arkasında yatan verg> rsformu çalişmaların.ıı cok olumlu bir g işim olduğu kuşkuiuzdur. Kayıp karşılanmayacak Y Bölikümü nflasyonun en yıkıcı etkis'nl dar gelirliler üzerinde yarottı ğı ve dolayi6iyla gelir dağılımı nı bozduğu bilinmektedir. 1980 yılında yaşanmakta olan enflasyonun dcı aynı yönde etkili olduğu söylenebilır. Blz aşağıda. bu etkiyi en fazla duyan memur ve emeklj gibi dar gelirlileri ele alarak bu etkinin boyutları hokkında açıklama vermeye çalışacağız Memur ve emeklileri seçişimizln diğer bir nedenl yapacağımız kabo hesaplamalar Için en çok vâ sağlıklı vsriyl bunlar hakkında sağlayabilmemizdir. E ^ınız, yukorıdokl enlfasyon oranları gözönüne alındığında, çerçekleşecek bu zommın memurlorın 1981 martındaki satın alma güclerinl 1980 martındaki düzeyl ns eriçtirmeye yeteceğ' kuşkuludur. (Emeklilerin durumu daha da elvsrişsiz olacaktır.) Buno yetse bile, ftıart 1£30 mart 1981 arasında memurların L iriüikion, yjkaridc, belirttlğimiz kayıp karşılanmayacoktır. Aynca, Maliye Bakanı ocıklamalarında 1981 İcin yüzde 40 bir enflasyon hızı beklendiğini de belirtmekiedir. Enflasyon oranı gecen yillordaki gözlemlerin tersine, bu oranı oşmasa, yüzde 40'da kalsa bile memur ve emeklller 1981 yılında da sürekll gelir kaybına uğroyacaklor, demektir Bu kayıp ancak 1981 yılı İcinde memur ve emekli moaslarına yukartdc belirt lenlerin dışında yetertl zamlor yapılması durumunda ortadan kalkabilecektir. yük olacağı söylenerek, etkin istemln, geürin yüksek g^lirlilerden düşük gelırlilere aktaniması ile artırıiabileceğl görüşlen ileri sürülsbüıvordo. Kanımız ca, Friedman düşük ve yüksek gelirlilerin tüketim (birikim) eğîlimierl araS;P,CJD farK olmödığı düşüncesiyle bu aörüşlsre karşı cıkmayı amaclomıştır.) Böyle bir düşünce ve amacın ocak 1980 kararlarında ne kadar etkili olduğunu bilmiyoruz. Yalnız meydono gslen sonucun, yukarıda ocıklamaya çalıştığımız gibi, gelir eşitsizliğini artırmok yönunde olduğunu söyleyebiliriz. Gelir eşitsiziiğinin artmasına karşın, Turkiye'de ya da genel olarak, ?engin kişiisrin birikim eğilimlerinin dar gelirlilere oranla vükssk olduğu şüpheli bulunduğu icin, blrikimin ve yatırımın gelir eşitsizliğine koşut bicimde artacağı coı< kuşkuludur Ocok 1980 karar larının bu konudoki sonucları icin ke"vin vorrrlara varmak bir süre daha gecmeslni yîterll bilgl vg verilerin o* luşmasını gerektirdiği için bu noktada açık bir görüş ileriye süremiyoruz. Genel deeerlendirme O NATO Acıklamaya geçmeden, hesaplamada kullanacağımız fiyat crtış oranla rını topluco verelim: 1980 yılı şubat ayındo fiyat artış oranı toptan eşya flyatları endeksi icin yüzde 29, tüketici fiyatları endeksi için Ankara'da yüzde 27, İstanbul'da yüzde 21dir 1980 ocak şubat dönemi icin söz konusu artıslar, aynı sıroya göre, yüzds 41. yüzds 35. yüzde 34'dür. Toptan eşya fiyatları en deksi şubat . ekim döneminde yüzde 29 artış göstermiştlr. Tüketici fiyat endekslerinde şubat evlül 1980 dönemin de Ankara ili İcln yuzde 35. İstanbul İli için yüzds 32 artış bsllrlenmiştir. Bu son oranlar basit orantı ile bütün yılı kapscvacok bicimde uzatı'dığındo. Su bat 1980100 alındığında. şubat 1931"In sonunda enflasyon oranımn, tODtan eşya fiyatları endeksine göre yuzde 44, tüketici fiyatları endekslerine çöre Ankara'da yüzde 60, İstanbul'do yüzde 53 değerlsrina ulaşacağı beklenebilir. öte yandan, memur ve emekliler>n m^^inrı 1980 martından başlomak •jzere kgtsayınm 16'dan 25'e çıkonlması şekllnde zam görmüştür. 1980 yılı icinde yân ööemeıere de bir miktar zom yaoılmıştır. Bunlarla memurlara J960 bütoasi ile saÇilanan net gelir artış.nın ortalamti olarak vüzds 30'u a$madığı, keslnlikle yözde 40'ın oltında kaldığı söylenebilir. Yukarda verilen 1980 yılı ocoit ve şubat oylarmdakl flyat artışları gözönüne alındığında, 1980 martmda memur maaşionna yapılan zammm ocok. şubct 1980'deki anflasyon hızını karsılamava vettiği bile şüohelidir 1980 mor tından »onro (yun ödsmelere yapılcri öremsiz ölçüdeki zam bir torafa bırakıldıötnda) memur maaslorı zam görmediğlne göre, memurların kazançları 19B0 mart ayındon sonra her av enflosyon oranında değer kaybına uğramıs tır. Bu kayıp 1981 martı başına kadar Bu kaba hesabın ayrmtılanndo tohmln hatası taşısa b'te, gösterdiğl bir olgu vadsınomaz: Bu olgu. ocak 1980 kararlarınm memurların mllli gelirden aldıkları payı önemli ölçüds azaltma vönünde etki yaraımış olmosı, ve daha da yaratacak eğilimde görunmesidir. Yeterli veriler olmac) ğı icin kesin yargılar ileri sürülemez ama, memurların peür koyb'nın isci, kücük esnaf, kücük çiftçi gibi sınıf ya da zumiBiere aı'fnedini söylenebilir. B6yle olduğuna göre, kanımızca. buqünden ocak'^P' 1 krırnrlormm g?|ir bölüşümünu cok daha eşitsiz hale sok tuğu söylenebilir. Diğer yandan, bu ko nuda yaptlmış tum oraştırmalar. bu arada Devlet Planloma Teskilatmca 1973 yılında gercekleştirilmiş bir çalısma, Turkiye'de gelir dağılımının cok adaletsiz olduğunu ortayo koymustur. Ocak 1980 korarları ile bu adaletsizlik daha da belirgm bir nitelik kazanmaktadır. İktisat alanında yopılan bilimsel tartışmaiorda gelir dağılımındo eşitsizliğin yukssk gelirlilerin biriklm (tosor. njf) eğil'mlerinin dar gelirlilerin eğilirn lerine göre cok daho yüksek olduğu yargısıyla birikiml ve dolayısıyla yatırımı artıracoğı sovı bazılarınco geçmişts de buçün de üer! BurülTiüştur. (Burada M Frisdman'ın böyle bir görüs tosımodığım bel'rteiım Onun devamlı galir hipotezine göre düşük vö vüksek gelirlilerin tuVetim eailimlerl arasındo fork yoktur ATIO burado önemll bir noktavc fiefllTTfirton < e geo1 m'svelim Bılindia/ pib İkinci Cihan Sa. vaşı son'alannda gei'şmie ülkelerde etkin istemln Isfektlf talebin) yeterli olup olmayoccğı tartısıimoktoydı Bu tartışmolarda yıjksek aeMrll klsllerin birikim eflilinnlerlnin. d(is"lk gellrl'lerin biriklm eğüimlerins göre daha bü cak 1980 kararlon üzerinde yaplan bazı değerlendirmelerde mal kuyruklarının ortadan kalkması, dış kredi sağlanması başarı sayılır. Bir bakıma bunların başarı olduğu yadsınamaz. Ama diğer bir görüş aci8indan bakılıp, kuyrukların kalkmasının cok büyük fiyot artışlan sonucunda sağlanabildiği gözönüne olınarok bu boşarının abartılmaması gerektiği söylenebilir. Aynı şekilde. sağlanan dış olanaklarlo bugün lc'm birtakım sıkıntılorın giderildığl doğruysa da. bu kredilerle dışsatım gücünün önemli ölcüde artırılabildiğl söylenemeyeceğine göre. ilerde bu kredılerin diğer borclarla birlikte ödei mesi zorunluğu ortaya cıktığında. bu borçlorı almış olmanın hiç de başarı oimadığı görüşü birçok kimsece savu nulacaktır. "SINAVA DOGRU" dergisine abone olmak icin Cağaloğlu Tiirkocağı Cad. 3941 İstanbul adıesine 700 T L gönderdim, posta havalesi makbuzu ilişiktedir. Ad, şoyad Adres Şunu açıklıkla söyleyellm kl, blz mllll gellrl, yatınmları. dıssatımı önemII ölçüde artırmış olsaydık bile. gelir bölüşümünu ocak 1980 kararları ölcüsünde bozan bir iktisat oolitikasını başartlı bulmazdık Ama ocak 1980 kararları gelir dağılımını daha adaletsiz şekle sokmasmın ötesinde de başarısız olmuş, gelirl. yatınmları, dışsalımı artıramamanın yanında, rekor düzeyda bir enflasvona neden olmuştur Böylece, bu karorlorın cok başarısız koldiklarını kolaylıkla ileri sürebilirlz. M. frleömanın »rrslı ettiqi düsünce slsteml İle tooluma yalnızco bir azınlık •lan glris'mciler açısından bakarak, bu Bis'ernın basit önerüçriyle, oldukça yüksek bir duzeye erişmiş, IMskÜerı cok karmotıklasmıs Türk toplumsal yapısının »orunlarıno çare aramoyo yönelmenln başarı şansını çok az bulduğumuzr'rn uloEiîan bu başarısızlığı çok doğal karşılıyoruz. B î T T t DlP NOTLAR (V Milliyet »3 Kasım 19S0. $ 0. (2) Hürriyet. S3 Kasım 1980. «. S. (3) Bu bilgi ve 79ât 1943 dönemtndehi fiyat endeksleri için. T. Bulutay. Y S Tezel, N. Yıldınm. Türhiye Milli Gelirl (1Sİ3 1948), Tablo Eh. 85a bakılabilir. imza