Katalog

Olur şey degil Nadir NADI'nin anıları LJevlet adamhğına yakışmayan bir yanı da çapkınlıkîarını alenen yapmasıydı Menderes'e yaranmak isteyenler ona büyük adam olduğunu, hatta Ataturk'ten de büyuk olduğunu telkin ediyorlardı, o da bu telkinlerın etkisi altında ne oldura delısıne dönuyordu. ! Oldukça güçlü bir belleği olmalıydı Bir dost toplantısmda Halıde Edıp'in «Handan» romanından koca bir parçayı ezbere okudu... I demlı arkadaşı aynı zamanda hemşensı Rıfat Kadızade'ye dadandı Uzun yürüyuşlere onunla çıkıvor demze onunla gınyor. yabancı ulkelere >aptıgı dış gezılerde bıle onu yamndan eksık etmıyordu. YALNIZ BİR ADAM A slına bakılırsa yaJniz bır adamdı Menderes B T çifthk ağasımn kücük yaşta öksuz kalmış mırascısıydı Bu topraklar senm Her dedıgın olacak» zıhnıyetı ıle egıtümış yaşamin katı gerçeklerıyle yugrulrnak fırsatını pek bulamamıştı Serbest Fırka denemesınden son'a CHP saflanna katılınca partı mufettışhgıydı spor ışlerıydı hep rahat bır parlamento yaşamı surdurmuştu Ismet Paşa nın buyrugu ıle başlatılan 1946 1950 donemı onun hesabına belkı en çetın savaşım yüları olmuştu Halkırı yurekten destep ıla surdürulen bu savaşımda en buyuk başan payına beikı kendını layık göruyordu O çormese de onu bu manca ıteleyen pek çok k:mseler vardı polıtıka rlanında Dsmokrat Partı'nın zaferınden sonra MPCI'S kursusune çıkıp on» bakarak «gozlerınde Ataturk un şulelennı goruyorurr» dıyen, hem de Halk Partılı mılletvekıllerı çıkmamış mıydı? PUSUDA BEKLEYENLES B öyle davranen Halk Partı hler çıkarsa mevkı kppmak ıçm pusuda bekleşen kendı partıda<=ları neler yapmazlardı"> Çevrenın etkısıne çabuk kapılan Menderes e yaranmak ısteyenler cnı buyuk adam oldueunu hatta Ataturk den de buyuk olduğunu kuşkusuz bıkıp usanmadan »elkın edıvorlaı o da bu telkınlerın etkısı pltında kımı zaman ne oldum de'ısıne donuvor sık sık yanılsrılara duşüvordu Ama yaradılıştan zayıf bır kısıhgı olan bu adam karşısında guçlu bır dırenış gorunce ters vuz edıp gerı dönmekten de kaçınmı^ordu Ara7i vergısını artırmayı ongören vasa tasansını DP MPCIIS srubu"iın olm^? deme»ı üzerıne kuzu kuzu gerı almamış mıydı'' Gene DP grubunun «ahlpnısı Ü7erıne butun b^kanlar b'rer bırer kursuve gelıp ıstıfa edeıl;en en sonund<» o tek başına gruba karşı sız ıstersenız bu memlekete hılafetı bıle gen getınrsınız» dı>erek kendı koltugunu kurtarmamıs mıydı' Menderes oturduğu koltugu doldurmadıgının bılıncınde belkı değıldı sma koltuk gıderse ortalıkta Menderes dıye bır devlet adamı kalmayacağını herhalde sezınlıyordu. BEBEK DAVASI DURUŞMALARINDA MENDERES FAHRI ATABEY İLE OPEC ürettiği petrolün onda birini tüketiyor (Dış Haberler Servlsi) OPEC Irak Iran savaşından once yayınlanan bir raporda gunde 30 mılyon varıl petrol u reten Petrol Ihracatçısı Ulkeler Örgutu (OPEO'nun sayısı 13 olan uyesı tarafından tuketılen gunluk petrol tutannın 3 mılyon vanlı ancak bulduğu bll dırılmektedır. örgütün 13 üyesinden kalabalık nufuslu olan Endonezya, Nıjerya, Iran Venezuela ve Ekvator'un 1990 lara doğru urettıklsrı petrolün hemen tümünu tukstme eğı'ımı gostereceklerl belırtılmektedır Bu takdırde OPEC'ın tukettığı günlük petrol 6 5 milyon vanlı bulacağından 1990'larda sanayıleşmış ül kelerın petrol darlığı karşısında kalmaları olasılığı soz konusudur. Şayet OPEC Olkeîerl üretimlerınl artırırlarsa darlık söz ko nusu olmayabılır Fakat bırcok OPEC ulkssınm uretımlerını % 10 oranında kısma kararı aldığı bılınmektedır Uretlml kısma fıkrıne karşı cıkan Suudi Arobıstan da bu eğılıme uyar ve OPEC toptan üretım kısıntısma gıderse 1990 larda sanayıleşmış ulkeler yenl petrol kaynakları aramak zorunda ka lacaklardır. OPEC örgütünün Vlyana'dakl Sekreteryası tarafından hazırlanan raporda belırtılen bu nok CAPKINLIKLARI D OPEC üyelerinden Endonezya, Nijerya, İran ve Venezüella, 1990'lara doğru iirettikleri petro'ün tümünü tüketme eğilimi gös terecekler OPEC Örgütünün Viyana'daki Sekreteryası tarafından hazırlanan rapora göre, günde 30 milyon varil petrol üreten OPEC, yalnızca 3 milyon va ril tüketiyor. eilet adamhğına yakışmajan bır yanı da çapkınhklannı heıke^e gösterırcesme hem de alenen yapmasıydı Sanınm bu ruhsal bır hastahktır Frenkçe adj da gahba •Evhıbıtıonısme»dır Ankarada bır opera sanatçısı ıle geçen seruvenını butun Ankara lılar bılırlerdı Sonradan «Bebek davası» adı ıle Yassıada Mahkemesıne getırıhnce ülkemızde ögrenmeyen kalmadı Istanbul'da ozan ve öykucu. romancı geçınen bır hanımla yaşadıgı seruven de dıllerde dolaştı durdu Menderes'ın resmi Başbakanlık arabası hanımın Nışantaşında oturduğu apartmanın kapısında bekler, ışın tuhafı. hanımın bır devlet memuru olan eşı de kapıda nöbot tutardı Bütun bu yakışıksız davranışlar yabancı elçıhklere kadar yurdun her koşesmde duyulur olmuştu O sırularda Italya'yı Ankara'da Pıetromarkı adında bıraz safça bır Buyukelçı temsıl edıyordu Ekselans Pıetromarkı bır gün bana çok önemlı bır gınşımınden söz edıyormuşçasına hanımın yazdı&ı şıırlerden bır bölümunun Italvancaya çevrılerek Roma'da bır yayınevınce yayımlanacagını söyledi Arkası ne oldu. anımsamıyorum. GÜCLÜ BİR BELLEK fc^\\SV^ M isSŞ&Şi^jffe;' ^»âr FRANSIZ KARÎKATÜRÜ enderes'în kültur düzeyl nasıldı. kesın bir yargım yok Felsefeyle, tarıhle, üstünköru olsun ilgılendıglni pek sanmıyorum Resımden muzıkten guzel sanatlardan anlar mıydı sanmıyorum Yalnız, kendı gençhğınde guncel sayılan Turk edebıyatına yakın bır ılgı gösterdığı anlaşılıyordu Oldukça guçlu bır belleği olmalıydı Bır gün bır dost toplantısmda Halıde Edıp'ın «Handan» romanından koca bır parçayı ezbere okudu Bır başka gün bızım evde Fecri atı ozanlanndan Celal Sahır'm bir şnnnı. vurgu'an tam yennde kullanarak baştan sona duraksamasız yıneledı Bu şıın Celal Sahır'm kızı olan eşım bıle o gune değın hıç duymamıştı Bır dönem romana ve ozanlanna demek ılgı göstenyordu. Bıze okuduğu parçalar herhalde okul sıralanndan aklmda kalan kırmtılar oLmalıydı CUMHURİYET'E KIZDIĞI ANLAR kollorı kurulması gosterılmekteaır Bu fabnkalar ve sanayı tesıslerı hızmete gırmeye başıadıkca CPEC ulkelerının ener|l tuketımı artacaktır. OPEC raporunda petrol tüketım hızının yavaşlatılması ıcın dahılı satış fıyatlarının ıhraç fıyatlarına doğru yu seltılmesı gereği belırtılmektedır. Şımdı ıse OPEC ülkelennde dahılı pet rol satış fı/atları ıhraç fıyatının cok altındadır OPEC raporunda Menye alt planlar yapılarak nüfusu kalabalık Nııerya ve Endonezya gıbı ulkelerın emekyoğun sanayı ko'lanna ve tarıma yonelmesi, buna karşılık Basra Korfezının az nüfuslu OPEC ülkelerıyle Lıbya nın yüksek ener|l tuketım ne dayalı sanayı tesıslerı one rılTiektedır Bunlar arasında alu mınyum ve celık tesıslerı ıle petrokımya tesıslerı vardır. talara ek olarak Cezayir'in 2000 yılına doğru ıhracatçı Cılke olmak sıfatını da yıtırebıleceğı belırtılmıştır. Nııerya, Venezue la, Endonezya, Ekvador ve Iran'ın 1990'larda ıse ihracatlarını kısmak zorunda kalacakları ve ıhracatçı olarak onem lerlnl yıtırecekleri mektedır. ıfade edıl OPEC ülkelennde üc katına cıkan doğru neden enerji petrol tuketımının 1985'e aynı oranda artmasına olarak, yuksek duzeyde tuketımıne dayalı sanayl M KIBRIS SORUNUNUN ANAYASAL ÇOZUMUNE İLİŞKİN TÜRK ÖNERİLERt RUMLARA SUNULDU LEFKOŞE (aa) KTFD, Kıbrıs sorununun onayasal çozumurve ılışkın kapsamlı onerılerını dun Kıbrıs Rum yonetımıne sjnmuştur. Federe Devletın müstakbel Federal Cumhunye te ılışkın onerılerınde anayasanın ıkı toplumlu, ıki bolgelı (Bızonal) bağımsız ve bağlantısız, ıkı top lumun yan yana yaşamasını öngörecek bıçımde ve ıçerıkte olması savunulmaktadır Ledra Palas otelınde dun yapılan toplumlararası gorüşmelen izlemeye gıden KTFD'nın enfarmasyon Daıresı ıle Bayrak Radyosunun ıkı muhabl ri Turk polıs barıkatındakı lısîede ısımlerı bulunduğu ve KTFD'nın sarı basın kartını taşıdıkları halde otele sokulmamış Barış Gucü'ne mensup gorevlı subay ve erler tarafından gerı cevnlmıstır. Gorüşmede Türk toplumunun yanısıra Rumlann da masaya anayasal önerıler getırdığı acıklan mıştır 1 5 saat suren görüşmeden sonra yapılan açıklamada, tarafların gundemının ücüncü madde si olan anavasa konusunu ele oldıkları belırtilmiş tlr. Acıklamalara, Türk ve Rum görüşmesl Cnan'la, İonnıdes'ın sunulan metınlerı karşılıklı bir şekılde dıkkatlıce ınceleyeceklen ve anayasal konuları gelecek defakı gorüşmede goruşlerını ortaya koyarak .muzakerelerı surdureceklerı de kaydedılmıştır BM'nın açıklamasında ayrıca «Geçmış toplan tılardakı samımı hava bugun (dun de) devam etm ş» denmış 8 ekımde yıne Ledra Palas'ta surduru lecek toplumlararası goruşmelerde, gundem.n dor duncü maddesı olan cToprak konusunun ele alına cağı» eklenm.stır Ote yandan Kıbrıs Rum Toplurru Liderı Spiros Kıprıyanu K.brıs Cumhurıyetı'nın 20. kuruluş yıldonumu'nu kutlayan Rumlara Radyo TVden yaptığı konuşmada, «Dış etkenler yenı bir Kıbrıs sorunu yaratarak Kıbns'takı ılerlemeyı kesmışlerdır. Kıbrıs sorunu bugün cıddı bir uluslararası sorundur» demıştir Kıprıyonu konuşmasını «Ikl bolgeli bir federasyona dayalı cozumden yanayız. Boyle bir cozüm cerceves.nde. tüm Kıbns halkının butunlüğunün ve ınsan haklarımn restore edıleceğı ınoncındayım» şeK'.nde bıt rmıştır. Ote yandan KTFD Başkanı Rauf Denktaş, Rum yonetımınce Kıbrıs Cumhurıyetı'nın kuruluş yıldonumu olarak kutlanan 1 Ekım dolayısıyla Kıprıyanu nun televızyonda yaptıgı konuşmayı eleştır mış, Kıprıyanu nun Kıbrıs sorununa yaklaşım bıcı mı ı)e toplumlararası goruşmeien baitaladıgını soy lemıştır. Bu arada Kıbrıs Turk ve Rum toplumlannın temsılc lerl Bulgarıstan'ın başkentı Sofya'da toplanan «Dunya Hakları Barış Parlarrentosu»'nda ortak bir bıldın yayınlamışlaraır UcOncu Dunya Savaşı olasılığı ve nükteer tehlıkeye karşı Ucüncu Dunya onderlığ'nde duzenlenen «Dunya Halkları Barış Parlamentosu» toplantısında bir araya gelen KTFD ve Rum temsılcılerı bırbırlerıyle goruşmeler yapmışlardır. Rum ve Turk toplumu temsıicnerı daha sonra yayınladıkları bıld n de «Kıbns knzının sürmesmı Doğu Akdenız ın en duyarlı bolgesınde barış ve güvenlık ıcın buyuk bir tehlıka saydıklarını sorunun BM gozethnınde ve Denktaş Makarıos, Denktoş Kıprıyanu söz\esme!er| ıle BM kararlarıno uygun olarak erken adıl bir cözume ulaştırıtmasından yana» olduklarını duyurmuşlardır. enderes'le ihşkılerımız on yıl boyunca hep kopuk kopuk surdu Eleştınlerıme kızdıgı zaman selamı keser, aylarca arayıp sormaz, hatta kağıttı murekkeptı gıbı bır gazete ıçın vazgeçılmez normal gereksınmelerımızın karşılanması hususunda onümüze yasadışı engeller sürerdı. «Yenı Sabah» sahıbı Safa Kıhçlıoglu'ndan dınledım Cağaloglunda matbaalarımız karşı karşıya ıdı Aramızda dar bır sokak vardır Dostluklarmın parlak oldugu dönemlerde sık sık ona gelır bırhkte yemek yerlermış Cumhunyet'e pek kızdıgı gunlerden bınnde pencereden bızım makıne daıresınl göstererek «şu sokağı genışletmek gerek Cumhunyet bınasından uç metre ıstımlak etsek nasıl olur*? dıye danışmış Karar venp de uygulamaya koysaydı Cumhunyet'ın koca rotatıfı sökülecek, gazete de kuşkusuz kımbılır ne güne kadar çıkamayacaktı Ama A.dnan bey du>gusal yaradıbşlı bır adamdı. Ne de olsa bıze kıyamazdı sanıyorum. J YARIN: DIŞ GEZİLER İtalya'da metal işçilerî Sendikası'nın grevi büyüyor TORİNO (a a) Italya'nın en buyuk ozel otomobıl fırması Fıat'ın 22 884 ışçıyi işten cıkarmasını protesto ederek ereve gıden Ulusal Metal İşcılerı Sen dıkası, ülkenın ceşıtlı kentlerindekı Fıat fabnkaları önürîe grev gözcülerı dıkmştır. Grevcılerın Torıno ve dığer kentlerde Fıat fabrıkalarmın gırış kapılarını tutmaları sonucu üretımı sona eren malların sevklyatının durduğu haber verılmıştir. Öte yandan öncekı gün Milo no yakınlarındaki Desıo Fıat fabrıkası bürolarını basan grevci işcıler. yönetıcı ve Işcılerl zorla dışarı cıkararak çalışmayı durdurmuşlardır Fıat, otomobıl ıhracatının büyük ölcüde duşmesl üzerıne 22 884 işcıyi 3 aylık bır süre lcln Işten çıkarma kararı almıştı. ABD'de Reagan'ın 23 eyalette Carter'in ise 14 eyalette seçilme şansı yüksek NEW YORK (ANKA) Cumhurıyetç! Parti Başkan adayı Ronald Reagan m 23 eyalette, buna karşı Demokrat Partı Başkan Adayı Jımmy Carter ın 14 eyaletle bırhkte başkent VVaşhıngtonda secılme şanslarının yuksek olduğu NBC televlzyonu tarafından yapılan bır kamuoyu yoklamasında belırlenmıştır. Yapılan tahmınlere göre, bağımsız başkan adayı John Anderson un tek bir eyalette bıle seçım kazanma şansı bulunmamaktadır Tahmınlerln ceşıtll kamuoyu yoklamaları ıle Demokrat ve Cumhurıyetcı partılerın sec'm komltelerı tarafından yayınlanan raporlara gore yapıldıgı belırtılmıştn Reagan ın Hacaıt harıc olmak uze'e batıdakı eyaletlerde Carter ın ıse Vırgınıa harıc guneydekı eya letierın coğunda secıml kazanması beklenmekte , , . w .. VjOgUS kanserıne KarŞI Qtklll # m . NİCE, (ANKA) Göğus kanserlne karşı buyuk olçüde etkılı olduğu bıldınlen yenı bir ılacın bulunduğu açıklanmıştır. 27 ulkeden 300 kadar bılım odamının katıldıklan konferansta acıklanan yenl ılacın her dort vakadan bınnde olumlu sonuc verdıği bıldı ^ , Ç i n j .. rİSİk / ' PEKİN (ANKA DPA) Cin'ln şimdiye kadar uyguladığı uzay programı çercevesınde uzaya canlı hayvan gonderıp canlı olarak qetırmeyı başardığı ve Şangay'da uzaya gondermek uzere kendı astronotlarını egıtmeye başladığı bıldırılmektedır. Daha önce bu konuda cıkan haberlerl d " °â r u l a V a n Yenı Cin Haberler A|ansı, uzaya hayvan gonderme denemelerınin 1969' lı yıllarda gsrcekleştırılmış olduğunu kay detmış, ancak bu konuda daha fazla ayrıntı vermekten kacınmıştır. k kez dır mmıştır. bîr V hllllinHll İİaC Şımdıye kadar göğüs kanserl tümörün olınması yoluyla tedavl edılmeye calışılmakta> a n c a < ' gecıkmış vakalarda tumorun yayılması önlenememekteydı Ancak yenl cıkarılan taşomıten ac 1 llacm gorevını görduğü göğus kanserlnın /nyılmasını vuzde 25 oranında önledığı belırtllmek " . b|r «landarma» UZclVcl / ^ ^ dSCrOnOl .. ı gondermeye ° » k^Tirl^nıuAH N4£iriamyOr Aıans, haberınde, Pekln de «Uzay ve BlHmsei Araştırmalar» derneğl kurulduğunu da A h A Dw M „ benrtmıştır. Ote yandan New York Tımes ı/e CBS Televızyonunda yayınlanan bır kamuoyu yokiamasına gore Ronala Reagan ın televız yondo oağımsız Başkan adayı Jack Anderson !e yaptığı acık oturumdan sonra taraftarları artmıştır Carter bu açık otu ruma katılmamıştı.