Katalog

ON HCU^ÎHURİYET İG EKIM 1380 f Olur şey degil < anıları Nadir NADI'nin Söylentileri umursamıyor hatta elçiliği kendime yakıştırır gibi oluyordum... BERN BÜYÜKELÇÎLÎĞÎNE RAHATÇA HAYffi DEDİM. AMA VİYANA, PARİS, ROMA GÎBİ HOŞLANDIĞIM YERLERDEN BİRİ ÖNERÎLSEYDt, YA DA «BAŞBAKAN SENİ NEREYİ İSTERSEN ORAYA ATAYACAK» DENSEYDİ, ACABA KOLAYLIKLA HAYIR DİYEBİLİR MÎYDÎM? KENDİMİ BİR YARGIÇ DÜRÜSTLÜĞÜ İLE ÖLÇÜYORUM VE NE YALAN SÖYLEYEYİM BİR TÜRLÜ KESİNBİRKARARA VARAMIYORUM... «. 25 öyküyu kısaca anlatayım: Bıhrsıruz gazeteciler her yere girer cıkarlar. Hele polltika yazarlan aynca diplomatlarla da ilişk: içindeciırler Bu nedenle Ankara'da olsun, Istanbul'da olsun. tanıdığım elçilerle arada bir buluşmak olanağı doğardı. SanırLm 1950 öncesiydi lspanya'nrn Ankara Buyükelçısi Ekselana Fıscoviç'le tanıştım. Kelebek kravaü, Adolph Menıu bıyıkları. temiz klar sık giysileriyle tam bır belle epoque» dıplomatıydı Ekselans Fiscoviç. Yazlan Büyukdere'deki Elçilik konutunda onar. onikişer kişihk akşam yemekleri duzenler. birbirlerınden hoşlanan insanlan bir araya getirmeye ozen gösterir, başta ünlü xeres şarabı. çağnlılanna güzel ıçkıler sunar, her zaman kibar yemeklerden seçiLmiş bir menü hazırlardı. Bir elçinin gorevleri olarak başlıca üç öğe üzerinde durulur. Representation (temsil). tnformatıon (haber alma) ve negocıation (müzakere). Bence bunlara bir dordüncüsunü eklemek gerekirse o da reception (kabul etme, ağırlama) olmabdır ki yukarki üç ögenin başansına yardım edebilsin. Bir elçi ne denli temsil ve müzakere gucüne sahip olsa da ağırlama yönünden cimri davranırsa başarı şansı o denli zayıflar. TATSIZ BİR DİPLOMASİ DERSİ KSELANS Fiscoviç bu son ögeye yurekten bağlıydı vo elhak onu iyi uyguluyordu. Konuşmalanmızda bana îspanya'ya ne zaman geleceğimi sormak onon için adeta bir tür söylesi nedeni olmuştu. Ülkesini över, görmem gereği üzerinde dururdu. Bir keresinde «Gelirsem General Franco ile bir mülâkat yapabilir miyim1'» diye sormam üzerine verdiği yanıta doğrusu biraz bozuldum, Ekselans büyük bir ciddiyetle «İl va vous recevoir en audience sizi huzuruna kabul eder» demek suretiyle bir devlet başkanmdan randevu istenemeyeceğini, ondan ancak huzura kabul» ricasmda bulunulabıleceğini anlamıştı. Bu dıplomasi dersine içerledımse de kusur bende olduğundan smeye çektim. Ama içimde bir küçük kompleks kalmış olacak ki. bir başka göruşmemizde Ekselans'ın artık «konuya başlangjç» halme gel miş olan tspanya'ya ne zaman geleceksiniz?» sorusu üzenne hiç istifimi bozmadan «Ben İspanyaVa ancak devletimin temsilcisi olarak gelmek isterim» diyiverdım. İnanınız ki bu yanıtı verirken hiç bir ard niyetim, gizli bir ozlemim yokcasmda bulunulabileceğini anlatmıştı. Bu diplomasi dersine içtmde uyandırdığı ruhsal tepki ile öyle söyledim işte' Ama ne dersiniz, sayın Büyukelçi bu yanıtımı ciddiye ftlmaz mı? Harika, güzel, çok seviniriz! tspanya'ya Buyükelçi olarak gidersem her iki ülke hesabına yararh hizmetler başanrdrm. Bundan kendi hukümeti ancak kıvanç duyardı, vb., Büyük bir heyecanla söylediği bu sözleri ben ilkın nezaket geregl sandım ve üzerinde hiç durmadım. E NADİR NADİ VE EŞİ, ZAMANIN D1ŞİŞLERİ BAKANI FUAT KÖPRÜLÜ İLE... ABD Sovyet ilişkilerindeki gerginleşme Kremlin tarafından nasıl yorumlamyor? D* Hoberter Sorvlsl Sovyetier Blrllğl'nm tAmerika Bırleşık Devletiort ve Kanada Araştırmalorı Enstitüsü'nün başkanı ve Kremlln'ln SovyetAmerıkan ilışkilerl üzerinde en etkln ve yetkln uzmanı olan Georgy Arbatov'un Ikl ülkeyl doğrudan yo da dolaylı bıclmde llgılendiren, hatta kar91 karşıya bırakan dunya sorunlan konusundakl •orularo yaklaşımı ve bu yaklaşımı yansıtan yanıtlorı konuyla ilgill ilgısız hemen herkes) çekebtlecek nıtelıkte Bu yaklaşım ve yanıtların son örneğl Arbatov ile The New York Times Moskova Böro Şefl Croig VVhıtney arosmdakl söyleşide görülmektedlr. S ABD SSCB iilşkllerinin ne denll kötuleaNfllnln anlaşılabılmesi Icın, ikl taratın karşılıklt olarok, İran Irak savaşında blrbirlerine duyduklan kuşkulara bakmak bıle yeterlidir Neden Sovyetler surekll olarak blzım bu savaştan çıkor sağlamayo çalıştığımız suçlamasını yapıyoriar? Y. Bu kuşkular cok yaygmdır ve üstellk yalnızca Sovyetler Bırliği'nl lcerdiği de düşünülemez. Kuşkuluyum, detantın gerekttğl gibi gellşebllmiş olduğundan kuşkuluyum Özellıkle de Orta Doğu'dokl gelişmelerin ABD İle SSCB arasında 1977 ekımınde sağlanan yaklaşımın doğrultusunda değil de son Camp David Antaşması'nın doğrultusun da gıttiğinl gördükce bu kuşkum artıyor Klşisel olarak, uzun dönemde bu savaştan hiç blr tarafın kazanclı cıkamayacağı inancındayım Uzun dönemde savaş. yalnızca bölgedekl durumun ne denll sağlıksız olduğunu gösterebıllr. Üstelık, ABD Donanması'nın bölgedekl varlığı da Işleri lyiys göturebılecek değıldır S Eğer ABD. va da diöer bir Batı devlet!, Hürmuz Boğazı'nın güvenliğtnl sağlamak kaygısıyla duruma müdohale ederse, Moskova'nın tepkisl nasıl olabiltr? Y Son derece olumsuz... Cok lyl billyoruz M petrol ABD ıcin. Batı Avrupa, Japonya ve diğer pek cok ülke Içın vaşamsal önem taşımaktadır. Ama bunun sözkonusu ülkelere bölge üzerinde özel hakları tanınması anlamına gelmediğinl de biliyoruz Bu bölgedeki tüm taraflar icln en lyisl, Basra Körfezi'nın silahsızlandırılmasıdır. S. Yoni Sovyetler Bırlıği, Irak'a siloh yordımı yapmayı durdurabılecek mıdır? Y Şu sıralarda boyle bir konunun gündemde olduğunu bıle bılmryorum. S. Silahlanmanın denetiml, slzce ABD lls lllşkilerınizae, gündemın en önemli maddesl mh dir? Y Bence temel konu nükleer savaşın önler> mesidir Silahlanmanın denetımı de bununla cok yakından ılıntılıdır Ama. yakın tarıhimize baktığımızda gorüyoruz k| ABD ile SSCB'nın llışkilerınde, tek başına silahsızlanma bir işe yara mamaktadır Omeğın 1972'ye değln gerl dönersek. ikı devle» arasındaKi ıl.şkl alanlarının gıtgide darald'ğını gcruruz. ilk kurban tlcarettır JacksonVanık Karan'ndan sonra (1974 yılında SSCB ile tıcaretı bu.ülkeden göc etmek ısteyen Yahudılere verılecek ızne gore ayarlamayı öngören ABD karan) kımse artık tıcaretın olumlu bir ılışkı biçımi olabıleceğını soyleyemez... Sonra Avrupa var ABD. 1975 Heisınkı Anlaşması'ndan sonra, bu anlaşmaya zorluklarla sokulabıien kazanclan, Sovyetler Bırlığı'nın cıkarlarına korsı kuılanmak ırm ennden gelenı ardına komamıştır. Sonra Orta Doğu artık taroflar lyıce anlavnış olmalıdırlar kı, bölged9 ABD'ye ya da Sovyetler Bırhği'ne yer verılmeyecek hıc bir anlaşmadan geçerlılığı olmayacaktır Işte bu noktada Camp Davıd gelıyor: tumuyle Sovyetler Bırlıgrnı aışıuyan bir anlaşma. S Başkan Carter yeniden secılirse, SALT2 Anlaşması'nın uygulayacağını söylüyor. Ya başarısızlığa uğranırsa? Y Uğratmasalar iyl olur. S. Pekı ya Reaçan secılirse; SALT2'ye karşı olduğu bılınıyor? Y. Öncelıkie şunu vurgulayayım kl, sizin İCİşlerınıze karısmamakta kararlıyız. Sonra şunu söylıyeyım kı, ABD'nın başında olacak hertiangı bir yonetımie masaya oturup görüsmeye hazırız. Kişısel olarak şu gozlemımı de belırteyım; sızın politıkacılannız. hangı yandan olurlarsa olsunlar, ıktıdara geid.kten sonra ortaya kayma eğillmlndedırler. Ama gene de Reagan. SALT2'ye karşı tavrını surdürecekse bu. ABDSSCB ilişkilerl icm zararlı olur konısındayım. S Pekı ABD başkan adayları lclnde kiml tercih ederdınız? Y Yoldaş Gus Hall'ı (ABD Komünlst Partısl lidori) S. ABD'de stratejik acıdan aşağılanmışlık •uygusu egemen. buna ne diyorsunuz? Y. Bu yenı durumlara alışılamamasından koynaklanan psikolojık bir olgu. Amerıkalılar, ÖYLESİNE EDİLEN SÖZLER YAYILIYOR RADAN bir kaç hafta geçince durum degişti. Şurada burada rastladığım arkadaşlar «Elçi oluyormuşsun öyle mi? Nereye?» diye beni iskandil ediyorlar, «Yok canım, ne münasebet!» gibi yanıtlanmı da henüz gerçekleşmeyen atftnmansi bekledigim anlamına yoruyorlardı, Ekselans Fiscoviç yapacagını yapmış, sakın göle bır taş atmıstı ve o taşm cıkardığı dalgalar şimdi halka halka tum çevreye dagılıyordu. Zamanla dedikodulara ahştım Söylentileri umursamıyor, hatta elçiliği kendime bayağı yakıştınr gibi oluyordum. Oldukça düzgün iki yabancı dıl biliyordum. Sanattan. edebiyattan, dunya politıkasından yana (echel1 cuhela)dan sayılmazdım. Eşim de Ataturk Turkıyesini temsil edebilecek niteLiklere sahipti. Atanacağım merkezde ülkemi neden layikiyle temsil edemiyeyim? Basınla kuracağım ilişkiler sayesinde mesleğin enformasyon ögesini de yerine getirir. Ankara'ya ilginç raporlar'sunabilirdım (Eğer bizım Dışişlerinde elçi raporlan okunuyorsa) Kalıyordu negociation (müzakere) ögesi İşte orada hiç bir iş başaramayacağımdan kuşkum yoktu. Birinin elıni sıksam mutlaka kolumu da kaptınrdım. Adam sen de bu da sorun muydu? İki • devlet arasında bir konunun müzakeresi gerektığinde her zaman Dışişleri Bakanlanmız kendıleri yolculuğu goze almıyorlar mıydı9.. A Kremlin'in ABD ilişkileri uzmanı Georgy Arbatov: «İran Irak savaşından uzun dönemde hiçbir taraf kazançlı çıkmayacak. Sa vaş yalnızca bölgedeki durumun ne denli sağlıksız olduğunu gösterecek.» ha İlk gününden müdahaieye alışagelmlştlr; devrımlmlzin ilk gününden beri bu boyledır. Hatta şımdl bile Tutsak Uluslar Haftası düzenliyorsunuz; hem de Kongre'nin desteğlyle. Burda. hatta Urollar, Sıbırya ve Kuzey Kafkasları da lcererek buralardakl cumhurlyetlerin doğal olarak, fııli olarak Sovyetler Birlığı'nın olmadığım savunuyorsunuz. öyle kl bıze kala kala Moskova'dan Lenıngrat'a; Smolensk'ten de Gorkı'ye kadar bir bolge kalıyor. Şımdı, bmm Yuksek Sovyet. ya da Devlet Başkanımız tutup bir Amerıka'nın Tutsak Uluslan Haftası düzenlese ve bir cok haklı kanıtı da belgeleyerek ülkenızın Kızılderılııere. Meksıkalılara. Kanadalılara, Alaskalılara, sıyahlara ve belkı de bıze aıt bölumlerinm gerı verılmesını onerse ne yaparsınız? S. Yanl Soğuk Savaş 1980'lerde gerl ml geliyor? Y. Değışen uluslararası gercekler, artık dünyanın yeni bir Soğuk Savaş ile dondurulmasına kolay kolay olanak vermez. S. Siz ne düşünüyorsunuz? BİR DÜRÜSTLÜK GÖREVt Georgy Arbatov: Basra Körfezi askerden arındırılmalıdır. yıllar yılı, özellikle de İklncı Dünya Savaşmı Izleyen dönemlerde, bir yandan Okyanusların arasında tam blr guvenlık duygusu ıcmde. öte yandan da olağandışı bir strateıık üstünluk sanısıyla yaşadılar Şımdiyse. tüm dığer Avrupalılar gibi, vurulmaya açık duruma geldıler. Bızler bu duyguya yuzyıllardan beri alışmışızdır. Ostelık, Amerikalılar, daha fazla dolar ve askerl güc artırımının sızlerl yeniden o vurulmaziık gunlerine döndüreceğıne de inanıyorsunuz. Oysa artık sllahlanmayla güvenliğin artırıldığı insancıl ömrünü doldurmuştur. S. Pekl, Sovyetter"ln olağanüstü blr askerl genişleme içlnde olduğunu kabul etmiyor musunuz? Y. Blz, yalnızca slze yetismeye çalışıyoruz. S Biz, Vietnam konusunda sıze danışmıştık; Nlcin sız Afganistan'a girmeden de bu tür bir görüş alışverişlne gıdemedık? Y. Bir kere slz, Vletnam'a girfp glrmemek konusunda bıze asla danışmadıydınız. Yalnızca, ordan kendmızı nasıl kurtaracağınız konusunda danıştınız o kadar. Afganıstan hukümeti egemen bir yontemdır. Bu durumda neaen oturup Pakıstan, Guney Kore, ya da El Salvador konularını görüşmeyellm? S. Pekl, Polonya'dakl olaylar sırasında Batı'yı sucladınız ve sızin orda neler yapabıleceğinız konusunda endışelenn doğmasına yol actınız. Y. Müdahale konusunda sağcı Federal A1manlar ve Batı'nın sağcı bazı sendıkalan gırişimde bulundular. Bızler ve Polonyalılar da bunlan uyardık. Ama genel olarak, Polonya toplumunun temel kurumları sağlam ve sağlıklıdır, ve ben gelışmeler konusunda lylmserım. Bızlm neden bu denll duyarlılık gösterdiğlmızi anlamalısınız, Cünkü Batı, bızJ ilgılendiren olaylara da U gibi düşlerin arada bir içimi gıdıkladıgını burada açıklarken bir dürüstlük görevini yerine getiımekten başka bir amaç gutmediğime her halde ınanırbinız sanırım. Hepimiz insanız. Zayıf yanlanmız da zayıf anlanmız Y. İşe değişen askerl durumla başlayaiım. da oluyor kimi zaman. Düş kurmak elbette bır zayıflık beABD'nin görüşüne göre, Soğuk Savaş, Sovyetler*! hrtisi sayılamaz, Zayıflık, esas görevini unutup düş uğruna VVashington'un ıstediklerıni yapmaya itebileceği kendini tutamayıp akmtıya kapıhvermektir. Mükerrem'in Icın bir anlam taşıyabiiir. Oysa, bu görüş daha önerisini geri çevirmekle kişiliğimi ödunsüz koruyabildiğio zaman yanlış cıkmıştır. Şimdl. yeni dengeler, yo me inanıyorum. Ama yine de bir iç hesaplaşması yapmakni gellşmelerln ışığında hicbir şekilde doğru cına tan kendimi eılamayacağını. maz. ikinci olarak karşılaştıralım; Soğuk savaş AMA VİYANA, PARİS, ROMA... II. Uluslararası gücler oyununa katılacakların sayısını cok fazlalaştınr. Üstelık bunların coğu deANA Bern Elçiliğini önermişti. Isviçre Ise benlm hiç netlenebilemeyeceğl gibi, sorumluluktan da uzak hoşlanmadıgım ülkelerden biriydi Evet Lausanneda olacaktır. Işte bu da tehlıkeyi inanılmayacak kadar okudum, diplomanu oradan aldım. ama ulkeye bir artınr. Yanısıra. ABD'nın muttefikleri de büyük blr olasılıkla kendi öz cıkarlannı gözardı ederek, «lı türlü ısınamadım. Ne kusuru vardı bu guzel. her yanı pınl deri» Izlemeyeceklerdir. ABD, ne kadar «taktık» pırü uygar ülkenin? İnsanlan mı bana fazla maddeci görüolarak görmekteyse de, müttefıklerinin coğu Avru nüyordu? Yakup Kadri onlar içm (terre a lerre bayağı) depa'doki en kücuk bir savaşta bile vurulmaya acık yimini kullandığı halde ülkeyi onlardan soyutlar «ama tsdurumdadırlar. Sonra bir de işln ekonoml yanını viçre'yi severim» derdl Ben ise insanlan ülkelerine, ırklaalalım; Federal Almanya'nın Doğu Avrupa'ya tl nna, milliyetlerine göre su^lamayı hep akıl dışı bulmuşumdur. Çoğu İsviçreliler için maddeci derler. Olabilir Ama caretinin boyutlan, ABD İle vaptıöjna eşlttlr. bu tüm isviçreliler maddecidir anlamına gelemiyecegi gibi, S. SSCB, her zaman ABD İle ilişkilerindeki gelse bile bu benim ulkeye karşı sogukluk duymam için bir atmosferi geliştirmeye Istekll olacak mıdır? neden olamaz. Her neyse! Bern Büyükelçiliğine rahatça haY. tHer zaman» ve «isteklUden blr şey an yır dedim. Ama Viyana, Paris. Roma gibi hoşlandıgım yerkımadım bu, aradakl süre icınde neler yaptığını lerden birini önerseydl, ya da «nereyi ıstersen Başbakan seza bağlıdır. ABD'ye leke sürmek Istemeylz. ABD, ni oraya atayacak. deseydl, acaba kolaylıkla hayır yanıünı verebilir miydim? dünyada büyük bir etkinliğl ve sorumlulukları olan Kendimi blr yargıç dürustlugü üe ftlçüyorum ve ne ywbir büyük güctür. Ama biz de, detantö konusunda sankl blr lütufmuş gibi yalvarryor değilzl. Cıkarlar lan söyleyeyim, bir türlü kesin bir karara varamıyorum. Ikl yanlıdır. Detantö da ancak tarafların bunu an BelM peki derdim, belki hayır derdim Hayır deseydim içim fiizlayacaktı. evet deseydim sonradan çok çok pişman olalamaları durumunda Işleyebilir. caktım. Ne diyelim? Kentlerimiz arasında yolcu taşıyan kimi otobüslerin arkasında yazalı olduğu gibi «Tannnın dedigi olur» mu diyelim? B B İRANIRAK SAVAŞI MEKSİKA'NIN PETROL ALANINDA SESİNİ YÜKSELTMESİNE YOLAÇTI İran Irak savaşı nedenryle petrol uretlminin düşmesi dünyoda petrolün değerıni artırmaktadır. Petrol Ihrac eden ülkeler değerlenen petrolleri Icin fıyat artışı istemeseler de bu avantaılarından başka vollardan vararlanmaya bakmoktadırlar. Meksıka. petrolu, ülkede yatırım yapmaya yanaşan sanayıleşmış ülkelere satmanm yoliarını aramaktadır. Başlıca alıcısı olan ABD'ne karşı boyle bir koşul öno sürememekle birlikte Japonya gibi petrol Ithalatının büyük bir bölümünü Ortadoğu'dan Ithal eden ülkelere Meksıka yatırım koşullan öne sürebılmeye başlamıştır. Günde 2,5 mıiyon varıl petrol üretimiy!e dünya beşıncısi durumundakı Meksıka, ABD'ne gunde 733 000 varıl petrol satmaktodır. Denızden cıkan petrol Icin büyük Amerıkan fırmalarına bağımlı olan Meksika'nın ABD'ne karşı özel bir bağımlılığı vardır. Fokat onun dışındakl ülkelere petrole karşılık verimll alanlarda yatırım yapılmasını öne sürebilecek duruma gelmektedir. Meksıka vetkllilerinln kanısınca şu anda petrolün flyatı değerinden duşüktür. Başka blr deyımle petrolün değerl varıli 34 50 dolar olan petrolün satış fıyatından cck daha üstündür. Fakat Meksika petrol fıyatına zam yapamadığından Ihrac ettığl her varil petrol karşılığında sanayl alanında da yatırım elde etmek istemektedir. Buna da petrol fiyatının üstüne bindirdiğl değer gözüyle bakmaktadır. Halen Meksika Japonya'ya günde 100 bln varil petrol ihrac etmekle yükümlüdür. Bunun dışında blr bağlantısı yoktur. Oysa, Japon, emın blr kaynok olma niteliğmi yıtiren Ortadokaynaklan peşlndo koşmaktadır. Meksika 100 bın varıiın üzerindekl her varil petrol Icın Japonya'nın yatırımını cekmeye calışırken Suudi Arabıstan'ın başvurduğu bir yönteml tekrarlamak İstemektedir. Bu yöntem. Suudl Arabıstan'ın ülkede 1 mllyon dolarlık yatırım yapan her yabancı ulkeye günde 500 varil fazla petrol sotmasını öngörmektedir. Meksika'nın Kobe Celik tesislerinln yapımı nı Japon firması Sumltomo almıstır. 2 milyar dolara crkacak Sicartsa celik teslslerinl de Japonya yapmak İstemektedir. Bu yatırımlora karsılık Japonya günde 200 bin varil daha petrolü ihraç etmekten yanadır, fakat lleriye ait yazılı bir taahhüt vermemektedır. Japonya Ise sanayinln dayandığı enerji kaynağının % 90'ını Ithal etmek zorunda olduğundan ırzun vadell petrol garantisl peşinde koşmaktadır. KANADA VE FRANSA DA Meksika'dan gunde 50 bin varil petrol Itha! eden Kanada bu miktan 100 bin vorlle cıkarmak Istemektedır. Meksika kurmak Istediği Candu Nükleer Santrali Icin Kanada'dan tek noloji ithali İstemektedir. Kanada bu kanunu petrol itholatını artırmak icm kullanmak istemektedir. Meksika nükleer santralierd9 zenginleştirllip uranyum kullanacağı yerde topraklarından cıkardığı doğal uranyuma sahıp olma avanta|ını elinde bulundurduğundan bir on önce nf'kleer Brnnvıi kurmak niyetindedlr. öte yandan, Meksika günde 100 bin varil petrol ithal eden Fransa'nın da bir yatırım projesi üzerinde calıştığı bildirilmektedir. Fakat Meksıko'da yatırım yapmak üzere üzerinde calıştığı projenin ne olduğu hsnüz acıklanmomıştır. KIRDAR'IN SONU BÖYLE OLMAMALrYDI... ÜKERREM Sarol'la Ankara Palasta yaptığımız görüsmenin üzerinden ne kadar geçti şimdi anımsamıyorum. Herhalde çok değil Bir gün matbaadaki büroma eski Istanbul Valisi Lütfü Kırdar geldi Yaklasan seçımlerde DP listesinden aday gösterılmesine evet demesini istıyorlannış Ne yapmalıymış, bana danışıyordu Beüi idi ki oneri hoşuna gitmişti Benden moralini güçlendirecek bir destek bekUyordu. Yanıtı guç bir durum Lütfü Kırdar yıllar yılı CHFnin Valisi olarak devlet hizmetinde bulunmuş bır gorevliydi. Özellikle îsmet İnönü'den aldığı hızla kente epey hızmeti dokunmuştu Çalışkan olumlu bir yöneüci idı. Bır kusuru varsa. başardığı her ^öze çarpar yapıü İnönü damgasıyla çerçevelemeye özen gösterirdi Taksim aîanındakı Ataturk anıtının arkasma at üstünde tek başına daha gorkemü bir Inönü heykeU dikmek projesi onun gırişimiyle otouşttı. Oysa aynı alandaki zafer anıtmda Atatukün yanu gezısı Inönü stadyumu, Inönü okulu gibi tesisler hep Kırdaı ın bu girisimini başlangıçta halk yad,rgamış Zafer anıtının bensinde at üstünde yükselecek ikinci bir İnönü heykeııni Ataya karsı saygısızlık saymıştı O gün * u ^ündür heykelm hâlâ yerine konamaması da baslanErıttali b^lk t=p kisinin yersiz olmadıçını gösterir Evet İnönu heykeli İnönü gezisi, Inönü stadyomu. Inönü okulu eibi tesisler hep Kırdar'm valilik döneminde. Kırdar tarafTndan çöze alınmış gırişimler olarak pek sevimli gelmivordu İstanbullulara Kim bılir. belki Kırdar bu girişimleri Devlet Baskanının İstanbul'a yardım ve desteğini sağlamak amanna bağhyordu Ne de olsa Paşaya olan baghhğının eözle pöKınür sim^esiydi 1 bu girişimler Sonralan ne olmussa olmuş Kırdar İnönu nun teveccühünü yitirmiş bir köşeye çekilmişti Ama DP'nin adayhk önerisini benimsemesi için yeter bır neden miydi bu? Kendısıne hiç deşilse bağımsız olarak listede yer alması gereğini tavsiye ettim Nasıl yaptı şimdi anımsamıyorum Her halde başka vaatlerle de karşılaşmış olacaktı Milietvekili secıldikten az sonra ^fenderes hükümefinde Sa&Iık ve Sosyal Yardım Bakanlığına getirildi Yassıada'ya gidene dek DP'de kaldı Ve ne hazindir orada savunmasmı yaparken hem de birazdan ölece«ni açıkça söyleyerek yargıçlann gözü onunde yere yıkıldı. yaşammı yitirdi (terki havat eyledi) M Meksrka Devlet Başkanı Lopez Partlllo ğu yerlne Mekslka'dan petrol almayı yeğledlğin den 100 bın varllır» cok üstünde blr talebl vardır. Irak petrolünun büyük blr bölümünü ve iran petrolünun önemli btr bölümünü Japonya almaktaydı $ımdl Japonya bu kaynakların geçıci de o!sa kuruduğunu görunce yeni petrot Kırdar'ın sonu böyle olmamalıydı Durüst, çalışkan. ivinıyetli bir yöneticiydi Ama ne denir? Tann'nın dediği olur. YARIN: 27 MAYIS'A DOĞRU