Katalog

î::î ugCnre^e, A^v'oro'do ve !sanİ5ur<Jo hal> yan «Caihar,, Ünıversıtesı /etkrmennce, Turkltalyan rtışkıleri inceienmekte ve bu îlişkiler ancak on attıncı yuzyıla kador gerry* götürüienılmek'edır. Oysa, tarırt, dıl bakımlarından ve her yön den İtalyan.onn oslı oian Latin'lerle TurVler arasında tarıhın bılınmeven çağiarmda, biftnmeyen yöreterde kurulmuş ıhşkıler vardt Böyle bır sovın ortaya atıımastno yoi acon. Turkcede, Latmcede gorulen ortak beiırtller ve sözcüklerdır B J durum, bu be.ırtıler o kodar kesındır kf başka tunîı yorumlanamoz. şöyle kt; 1) Türfccedeki soyı adlannın hemen hepsl, Latlnce Ue bırîıkte, hatta bütün HıntAvrupa dil !sri lle bırlıkte, crtak bır kaynaktan alır.Tistır: Türkçe «bır, pır», Lctınce ve Botı dıUenntig *prl ™ , prıorite», Turkçe tbin, mın». Latince «mil» eıbi d). 2) Bütün soru kavramı veren sözcu'Oer de Turkce, Latınca arasındo ortak kaynaklı gorunmektedır: Türkçede tne geîdi ne gördu» gıbl ömeklerde kulianılan «ne... net sözcükleri ve oslı o!on tnı» sözoüğü, Latmcede de aynı bıcım de, oynı kovramda gecer.. Türkçedeki changı?..» sözcüğünün oslı olan «kangı» sözcüğü, tnerede?...» onlamı veren «kan da/'kande» ve tkaç?...» sozcüKlerı de, La tirtcede ytne birbırıne yakm soru kavramları ve ren «qucndo», tkoc» bıçımlerıyle kullanilmıştır. Türkcedekı «klşi=klşıı sÖ2cüğü Sumerca ckişı Laîince «ques» biçlminde geçer.. CUMHURİYET ÎZ LKDI 1S50 B olay!ar ve görüşler Türk Latin ÎJişkileri Prof. Dr. Vecihe KATİBOGLU Dil ve Torıh Coğrcfya Faküiıesi Türkçetje soru> kavramı versn *kım« sözcüâu de a/nı koynakiarla ılgıiıdır. Ayr.ca Lâtıncsde «soruı sözcvğu olan tme», Türkcede sc'umsuzfuk» kavromında k'jllamlmıştır 3) Türkçedekı ekierın önemli bır bölumö de Latince ıle otak kaynaktoi geimekteciır. (2) «Gu zel/gözel, çatal, uyum, o!uş, kesık, mınik» ve «oonüşlu. ;k» eki «n» gıbı. 4) Türkçedekı tben, men, sen, o. ol» gibl kişl odıliorı da .Latince ve doloyısıyle HmtAvrupa dılleriyig ortak kaynaklarla bağlanır.. 5ı Siralanon özei'lkıer dısmda, pek cok sâz cök. oynı orvamda ve cok yakın bıçlmde olmak uzere hem Tjrkcede, hem de Lotınoeds kullanıl mışt.T: Turkça <cta», Latince tadda», HıntAvrupo dıüertnoe «otovisrrıe*. TQr><ce «beî». Lotln ce ımsi>, Türkce «amrak, ennre = sevgıli. cşık» Lotmce tamara »a sevmeK», Turkçedeki «sunmok «= vermek» Latmce «sumare» (3) gibl. Yine Turkce fdırrîsk = soylemukJ Sumercs, Etıce, La tınceds ortak'aşa kuüanıirrııştır. Turkçe tir. irkek erKek» Latince «vırsdır. Lotmcedekı önses cvj öntureme o'mbılır. Her ikı dJü'e de dynı terksk» kavram.ndan gelen «Irdern = fozilet» cvlrtus» sözcOklerı de turetılm'ştlr Özell'kle csus kavrammı vefen sözcüklerin durumu dıkkate değer, Lotır.ce taqua •= su» söz cuğü nosj1 Fransızcaöa btr tl'eau » o» sesme dönöşmüşse, Türkcede de aynı kökle ilgıh tokmak, yugmaK. yıkamak» sozcukierı de, Sümercede «a>, Yakutcodo «L» bıcımlerine dönQ tsu» en'amm? veinf$fTr, Ünlü Latince bllg!r>ı A. Me'fîeî'nfn. soziöğOn <!• kökenînt costaremedıği «urrıoum» sozcügü de Türk osıllıdır «ur. üruk, urug» sözcukleri, Törkcede «kök, temel, >nşa edılmtş, kaD.ie, tohum» onlcımlarındo kunanılmıştır. Esknere dayanmadan yenı bır kök /a do ek voratılomadığı ve eskılerln ulcsım arac'armîn kı sıtlıâı dıkkate olınırsa, aynı sözcüklerin tzîennl toşıyon dıllerın, oynı bölge!ere yak:n olarak ya •oyon'orca kuilanıimış olduğu bellrir. Görütüyor ki, Itaiyan'iann başlattıkları TurkItol/an ılışkiier'nl arcstırma dolayısıyle. esk! TurkLâtm ıl.şkiierıni d9 ınce emek, her ık! ulusun, nsrede. re zcman yonyona ya da yokın ya şomış oüuklarını belırtmek, tarıh>o koranlık yon lerfnı aydm.'atacak ve kokengöç sorunlarını çö zumleyecektır.. (1) Türkcedekt sayı odlarınm Latince Re karşılaştırılmcsı. böyle bır yazıya sığmayacak koaor genıştır. Aynı göruşü, cok deâarli Latince ve ingılizce Profesörü suyın Homit Dereli de paylaşmakta, ıkl dı! arasındakl ilgiyl hayretle göziedıöınf belırtmektedir. (2) Bkz: V. Hatıboğlu, Türkcenln Eklerl. Türk Dil Kurumu Yoymı «Glrış» bölümü. (3) Aynı sözcük, Isa'dan önce. yaklaşık ylr mlncl yüzyılda konuşulmuş olon Kas dılinde de gecar 'Bkz Kemal Balkon, Kcsslten Studien New Haven 1954). Aslında K:« dllındeki sözcuk lere, özellıklere gore bo çcgıordo Lotlnler de voraı. Kağıt Bunalımı Kültür Sorunudur.. Sorjı, doğur.un en ünlO ozonîarmdcdır 13 Yüzyılda Şıraz'da doğmustur. $6yh Sadiı Ş'rt3z\ dlye tamnır. İranlı ozan ve bıîgenın çoğu kltabı Turkceye cevrilmisîır. Dün «Gülıston»ı karıştırıyordum Kîlısli R'fat'ın eevirdıği k'tobın başıno yayımc/nın şöy.'e bir not düştüğü nü gördüm: €21 nısan 1841 tarlhfnde (fk basımı yopılon 60118tan'ın 21 oğustcs 1941 tarihinde, yanl dört av lcinde mevcudu tükendi. Böylece Iklnci basımını yapmak no« slp oldu. Ancak kâğıt bulamadığımız İçin satrrları blraz sıkloştrrorak sayfa adedinl ozaltmaya mecbur olduk Tercüme asfmın tamomen oynı o!up konufmamış hicbfr parçası yoktur.» Oemek kl bundon kırk yıf 6nc« Otkemlzde yirm kflflıt sıkmtısı varmış. Ancak 1941'in iklncl Dünya Savaçının en kızgın yıllarından blri olduğunu unutmoyoiım. Arodan bunca yıl gectlkten sonra Türkıye kâğıt sorununu cözememışîir Nedlr bunun onlamı?... KdğH soru nunu cözemeyen bır toplum, uygarlık ve kOltOr yolundo yayo kclmış demel'tlr. Bugun de kflgıt ate? pahasıdır, ka raborsa l?lemekted(r, kltop satışlorı durmuştur. sanatctlar ve yazarlar kan oğlamaktadır, yayımevlert kapan» maktadır. OKTAY AKBAL EVET HAYIR \\\\\\\\\\W^ Bir Anımsatma • Urun yrllar devletimfzln önemö bir mflessesesl olan, beş yılhk kaikınma planlan ve yıllık programlan hazıriayan Dsvlet Planlama Teşkilâtmın başında bulunmuş ve Türkiye'nin kaikınma. gelişme ve sosyal meselelerinı iyi bilen bir kısı olarak sizlerle hakıki kalkınmadan söz edeceğım» Bu sözleri. 1977 Mayısmda TV'lerden radyolardan duymuştuk. 'Kalkınma, gelişme ve sosyai1 sorunlanmızı 'iyi bılen', daha doğrusu 'iyi bıldiğinı" söylemekten cekinmeyen bir kışınm bu konulardaki diyeceklen ılgınç elbet. Bız de kulai kesilıp dinlemıştık. Yeniden büyük Türkiye'yi kurmak lsteyen bJr siyasal tutum ve göruşun sahibı olduğunu bitdiren bu kışı 'ağır sanayi hamlesfnın gerekliliğini söylüyordu. «Sanayi hamleır.izın başanlmasında müteçebbıslenrnızden en iyi şekılde faydalanılması esastır Tvrk Ö?ei Teşebbusu ıgır sanayi hamlemızın yu rutulmesınde önemii bir güç kaynağı olacaktır dıyordu . .Içensinde çocuk bahçesl. kültür ve spor tesisı. camıi ve alışveriş merkezı bulunan şehir sitelerının kurulması suretıyle orta ve dar gelirli halkımızı uzun vadeli faızsiz kredi ile ev sahıbi yapacak ve bu meseleyı kökünden halledece^lz» dıyordu «Ta nmda çalışan nüfusun suratli bir şekilde kurulmakta olan sanayi ve diger hizmet sektörlerine kaydtrılması esası benimsenmehdir» dıyordu. «îlk olarak küçük çiftçimizın aile tşletmelenne muhtelif tanm kredilerinin faızsiz venlmesi e!e ahnmıştır» diyorda Daha sonra da «maddi kaikınma ve mertılekette özledığimiz huzurun temininin ancak ve ancak manevi kaikınma ıle beraber yapıiacagma inanıyorum dıye kesin goruşlerini belırtiyordu. Bu, "sorunlan iyi bilen' kişiye göre "güçlü kadrolara' gereksi« nim vardı. «Bu kadrolann bllgÜi ve cesur olduğu kadar ımanh olmalan da luzımdır. Utun yillar dev. let tecrubeın, başan için inanmamn en onemli »art olduğunu göstermiştir. Bilgili, fakat tnançsız insanlann ne kendUierine ne de memleketlerlne hlçbir faydaJan yoktur.» Sonra da baglı olduğu siyasal partinin butun bu Işlerj başaracagma inandıgını belirtıyorda «Işto MSP bayreftı altında bütün yurtta başlatılan atır sanciyı haıi'esının gayesı budur... 1 7 s>eçımlerind6 &? bu kadronun cok daha guçlenecefer.e ve Mılli Göruş un butun halkımızca bemmseneceğme vg desteKienecegüie KaJpten ınanıyurum...» Evet. bîr MSP mılletvEkılı adayı ıdı bu "iyı bılen", "uzun yıüar devleî tecraoesi' kazanmış uzman kışi... Btzîere söyledıkien. adayı bulundugu partinin seç:m veatleri araiinda yer alan teme! göruşlerrfı bu Dartinın slog^nı olara'c kuJianılan 'MiHı Göru^e uygun düsuncelerdı... Evet şimdıki Başbaî^an Yardımcısı Bay Turgut özal'Ti 1H77 gene! seç'.mlennden MS? adayı oîarak ! apr:=n b'r konj^nıadan ald:m ben o sczleri... Bay Ö/a' \IS? ada;! ıdı. seçılemed:. ama Bay Demirel'ın Basbakanhk Musteşan ve Devlet Planlama Daıresi Bışkan Vekil; o!du. Şımdı de Başt>ai:an Yardımcısı olarak görevıni daha büyuk bir yetkiyle sürdürüyor. Kondısine. 1977 gene! seçımlennde haik karşısında verdigi sözierı ammsatmak ;çm bu yazıyı yazü:m. 'Mıiiı Göraş' seçtmda ustun çıksaydı Bay Öza! onemli bır goreve geieceK. halk onunde söyleaıkiernı gerçekleştırmeye cahşacaktı. Öyle olmad:. Ama şımdi önemli bır göreve geidi yine de... Bızım kendıs.nden bekledığımız. dar gehrii halkı faizsız ve uzun vadeh kredılerle ev sahıbi yapması, kuçük çıftcılenmıze faizsiz kred;!er sağlaması... Özel Teşebbusu de 'agır sanayi' hamlesme gerekİ! katkıda bulunmaya çağırması. bu katk.yı yurt ve ulus yaranna sağlaması ve uyguiaması.. MALIYE BAKANLIĞINDAN YURDUMUZDA TÖM BANKA ŞUBELERİNDE 17 EKİM 1980 TARlHİNDEN İTİBAREN %20 FAİZLİ 1980 DEVLET İÇ BORÇLANMA II. TERTİP TAHVİLLERİNİN SATIŞINA BAŞLANILARAK 8 ŞUBAT 1981 TARİHİNDESON VERİLECEKTİR. TAHVİLLERİN FAÎZ VE ANAPARA ÖDEMELER! HER T O R L O VERGİ VE RESİMDEN MUAFTIR. SAHlPLERl TARAFINDAN İSTENİLDİĞI ZAMAN SATIS SÜRESİ IÇERİSİNDE BİR AY ÖNCEKİ KADEMELİ SATIS FİATINDAN SATIŞ SÜRESİ SONUNDA İSE I$LEMİ$ FAİZİ İLE BİRLÎKTE PARAYA ÇEVRlLEBlLİR. ERKEN ALANLARA PEŞİN FAİZ ÖDEMESI AMACIYLA HER AY BAŞABAŞIN ALTINDA KADEMELİ SATIŞ UYGULANIR. HALKIMIZIN İSTEKLERİNI KARŞILAMAK ÜZERE TÜM BANKA ŞUBESlNE HER KUPÜRDE TAHVİL GÖNDERİLMİŞTİR. DEĞERI KADAR DEVLET BORCUNU GÖSTEREN. NET %20 FAlZL! 1980 DEVLET İÇ BORÇLANMA TAHVİLLERİNİ SATIN ALMAKLA, BİR YANDAN TASARRUFLARINIZ! EMİN VE KÂRLI BİÇİMDE DEGERLENDİRİR, ÖTE YANDAN YURT SAVUNMAMIZA VE EKONOMİK KALKINMAMİZA KATKİDA BULUNURSUNUZ. Şeytt Sodi Hglnc b!r yozardır. TOrtf okunmun v« yozarmın gözO daha cok Batı'ya dönuk otduğundon doğunun değerlerlnl tantnvyoruz. Şeyh Sadl tom bir ozan hoyatı yaşamıştır.. Otuz yıl boyunco O'keden Olkeye geztlığl söylenlr. Arop yorımadosmı ve Kuzey Afr'ko'yı dolaşmış, Surlye'de Haclı Ordularıno eslr düşmüş, Törklstan ve Hindistan'ı da görmüş, Şiraz'a olgun bir bllge donmuştör.. Sadl'nin çllrlerinde yozılorındo fizdeylslerden pecffmez. Co§u zoman yaşam felsefeslnl yuö'jrup vuöurup •oğduyunun fırınında nar gibl pişirmlçtlr Şeyh Sadl... İşte bunfardan blrkacı: Miskin kedinın kanadı olsa, yeryözündekl sercenln soyunu yok ederdl. Abı hayatı yüz suyuna karşılık verssler, akıllt Mşi olmaz; cunkö llletle öln>ek zlüetle yaşamaktan yegdlr. Elslz ayoksır bir klsl kırkayafh ez!p oldOnmO?. Bunu gören birl tHey Tannm» demlş «Şu hayvonın kırk oyaöı var. oma ecel gelince bir elsiz ayaksızdan kurtulomryor.» Bir esklcl yabancı Olkeye gltse yoşomını koronrr. bir padlşah ksndlnl tonımayan ulkeye gltse acından ölur. Klrec comuru tsmlz dsğil. diyene: ben onunlo h«kıdokl catloğı onaracağım desei ne yapablllr? Memurluk her ne kadar akıllı bir Insanın İ8İ deflllse de, sen gene okıltıdon baskasına görev vermet Yarasa gürwsten hoşlanmaz dfye guneş deflerlrv den yitlrlr ml? Bahan bOlbOller haber versln, kotO haberlen de baykuçlor getirsln. Yakasına kadar comura botan klslnln ete^l nasrt lemlz kolabillr? Kopuzun dflzeni bozufcsa, okort «tmek Wn onun «Ja kulag'mı bökerler. Altın suyuykj clrkln yozr yoron herttot nafeeyo Zîtletle plşen y«nek fena yemektlr. Dfkkot et tercereyl ocağa vurduflun zaman onurunu yıkabllırsln. Btr kör oysız gscede cukuro duşmuş baflrnyonmı»! Yoluma fener tutun!... Vah zavallı, demışler, »en kl fenen oöremealn, fenerln aydınlattığı yolu nosıl göreceksln? Turklye'de benzln bulasiıyon özel otomobil «ohlbl. töpgaz bulamıyan ev kadtnı, zeytlnyağı bulamıyan yurttaş, sigara bulamıyan tiryck! bağınr coğjrır: kâğıt kıtlığmdon bağırıp caâıran kıştye hıc rastladmız mı? Son ra da bu çukura kör gibl nasıl duştuk dıys bırbırımUe eorarız. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanlığmdan aşaflıdc Isımteri yazıiı Kürsüterlnde ock As^stanlık ve UzmcnlıK ÖğrencJıği kadrcları münhaidir. Isteklllerln yabrjncı dil Imtinanlan 7 Kosım 1980 cumc gunu saot 10.00'da, bılım dali 'mtıhanlan 18 Kosım 1950 Sa,ı gunu aynı saGtte Fakuîtemlz Pakulte Kurulu Sjıonunda yapılacaktır. Adayların 3 Kasım 19S0 Pazartesı günu soot V.OO1 ye kadar bir dtlekce, 4 *otoğraf ve mezun oldJklorı Fakülteden aıacakljrı 4 cdet ders notlarınt belıriir mezuniyet belgelerı ıle Dekanlıga muracoatlcru Acık As'stcnlık Kadrosu Olan Kursüıer; AcJet: Anatomı va Klınık Anatomısl Fızyo'ojı ve Bıofizık (2 Fiîyolcf: Böfümune, 2 Bıoflzlk Bö'tımüne ol'nocakttr) Genal Patoloji ve Potoloj k Anatomı Forrnoko'ojl (Tıp Mezunu 01^03. ş PnömoF'zyolo;! Cocuk Sağiiğt ve Haetalıklon Nö'OSiruriı Açık Uzmarilık öğrercisj OlOn İC Bastalıklcn Cerrahı Cocuk Sağhğ'ı ve Hostaîikfart Nöro'ojı Urolon Anestezıyo'on vs Reanımasyon F.zik Tedavı ve Rehabılıtasyon Radycloıi bilmerk TUMTURLARIMiZOA Oze, otobusierle gıdtşdoruş • Tam pansıyon konaklama • FYooraT.lardaki lum gezıfer • özel rehbermız ve surprız ıkramiar. BÎLGİSAYAR agretiyor I RPC M PROGR.AMLAMA SEMİNTRİ (Compuler) daUnüa Türkiye'ee en yaygm vr jt RPG II PROGLAMLAMA Oılımn ft^tctıieceğı b j « m ner. 'sleıTi sıslemıerı Tınılımı v* Bılçıuytr'j Gi'it ı)e ı AIT1 ALAAOOİN IOgün9 gecc 26 Ekirn 24 Ekım2 Kasım GAZETES! Boyıtmı gunlefi yurdumuzun her yerinöe eegmlz gozet» İSTANBUL BAYRAM GAZETES ilon vererek yuksefc tirajmdan yfl' yegâna gazete. ofset baskılı İSTAN8UL BAYRAM GAZETESİ'dlr. Adres: Gazetectter Cemıyet! Csgooğlu . ISTANSUL Tel : 22 12 22 22 54 08 26 80 46 BAYRAM ISTAKB'JL IRM 3*42 DÎSKETOPERATÖR EĞİTİMİ Asga'i o'ta o«tuı m»:unu löayıarm kaoul edl;c«ği bu temti*ı i ı ı j n t n makınebası eğrtırnı olarjk venteceMi' Turkçs oıatak yaonacaK ve genıj ptatı!< uyouıamaıari ıC»rcn b j sernınerı«r Cumartesi v# Pttv 9unl«rı agieatn i o n u n n te' fecekttr. E3't»n^'rt anac»; s»oai, tîcafi ve hizmçf kurutuîîjnnda sı^ntıM cekl'en Btlgiıayar etemant aC'0 (nf kapatfnjaa katkıda buıunmak ve kenâı mes'ek oaiınaa 8ı)9isayarct«n yararlannayt y t Ö5 6 »gısayar programctsı olmayı anıacıavaniara. Dlıgı lî'ene w pfogumıamjnjn îerncf kavramiarı ne geçerlı bıf prog^amlifr.a aıîinı tsm olâ^ak Oğretmektır, P **.* • • • • • » • • M t lCgün9 gcco 1726 MARMARİŞ TATİL KÖYÜ 12.500 PERIBACALARI OIYARI 1 1 Milli Savunma Bakanlığından J, İSKENDERUN POL TesıslerindeV! mevcut akaryakıt tonklarının tabanlarmın onarılmosı ıle buna bağlantı.'ı okaryak.t boruiarımn değıstmimesı işmın fhalesı, 2. işın tahminı tutarı 50 000.000 TL 'Ellımılyon ITQ) 3. Anılcn ış 6095 sayılı yasaya gore onerı alınorak ıhale eaılecektır 4. İhaleye katılabilmek tcin en gec 28 ekım 1980 gunu soct 16 00'ya kadar NATO Emnıyef beigesf lîe bo?vuruda bulunuiarak aşcğıda yazıl' adresteo on OLIyuru alınması zorunludur. NOT; ön duvuru oosta ıle gonderilmez. ADRES: MSB. NATO ENr. D Buşkanl'ğı POL Tesısieri inşaat Grub Bcşkor.iığt BAKANLIKLAR • ANKAPA 2 2 2 3 4 4 (Basm: 22342) 5781 • düzeyinj yükseltmek ve geçcrü bsr meslek euinmek ısteyenlev »çtn korttenjaaı ıınırîı ımulzn 2 ay sL'reli bu seminerler 22 Kasım 1980 Cumartesi günü başîayacak oiıtp, iştirakçilerin kayıt için şimdiden Merkezimize muraciatlan beklenmsktedir. KAPADOKYA ORSAN OTEL CÜRGÜPGÖREMEKAYSERİ) 1822 Ekim 29Ekim2 Kasım 5L 7950 7950 Bilgi Hazırlama Merkezi inönü Cad. Ankara Palas Apı, 77/9 Ayazpaşa istanbul Tel: 43 57 7 6 4 3 57 77 r K!merk MOTEU 24 Ekım2 Kasım 12.950. Gazewdllk T A a adıca • ««ADİB N4OI 0 iiene; Vayıa S Faııl^rt to.0durfl Uktav KlRTBrtKE H UUesseüc UüdürO : 0 Emlae L'ŞARIItitl Bessn T» jsyan CınnBuîi ve Gazetficj.:fe T A 5 Cagalo^'.u TurStoe» gi Cad Ho.: 3941 Fotıt Kjtusu: 346 İSTANBOL Teieîcn &.VsIN AHLAK UYJIAYI TAAHHĞT EDER • BCROLAH A.NK.\RA Komır Sokak 25/» ypm^ehu rel : Vliaa liiitt UÎ3SS • IZMIR; hslıt Ztya Bu! ran No « K»J. 3 Tei 2S «7 09 13 12 30 O ADANA : fltatürlı Cad. Iflrt Hav» Kurumu I» H4Ci Kat : J No : 13 Tel : 14 550 U 7i) CUMHURÎYET ABONE ÜCRETLEIU Ajtm Vurt tçj Purtdi» imt I Mfl 600 I «rn »*» t l^no İS C JO n t«00 7J0D ALANYAKAPADOKYA ALAADC^OTEL TAKVÎM U CKtM «A Cflneş 7X17 13 00 Fatn 30 03 4Gece •• + ORSAN OTEL KUŞAOASI »Ofün 26 Etam 3*e>urtva 4Gece l«26Ekim 13.950. 11500 Cçsk Ocreu gruplantıa Aska» âbone ta »e ajırtı 6M gön arnc* jjgi7)anır. tlan I>1:18 33 85 tktodi UM 1 . 3 83 gorfeoros Büfvon,35/5Besıkta$ls;QnPu<,fi110 « 61 82 26j (Cumhurlyet: 5S13T