Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHITRtYET 1 EKtlH 1880 B E Ş (Baştarafı 1. Sayfodo) bW, bu «kofü poiıtıkacı» kavronvnı, etekemığo bürundurmekten gecer. Pekı oma «kötu polıtıkacı» nasıl oiocak da «ıyi polltlkacı» sanı'an polıtıkacı türlerınden kesın ölcüierle ay rılacaktır? Tabıı, lyının ve kötunun ölcüsü, kışıden kışıye değjŞtığı ıc n bu lynığın ve köîuiüğun hukukca öngorul8n sağlaTi ölcutler'nl bulabıtmek oldukca gucıur Evet nasıl oiacak soğcı, solcu ıcın kötü polıtıkacı, solcu sağcınm gozünde kotu polıtıkacı olursa, bu dıpsız kuvu 'cınde k'mın ne olduğu. ne olmadığı nasıl belli oiacak' «Sag ve «sol». sıyasal duşunce olarak. detıokrasınln özunu olustururlar Sagsız. solsuz demokrası olmaz. Bu sagcılığın ve solculuğun bir tek sınırı vardır Sılah Sılahn sağ ve sılahlı sol, demokrasıve, anavasal düz8ne ters duşsr Demokrası, duşuncelere ozguriuk sağlarken, sılaha, sılahlı eylemlere karşı etkın onlemier alır Cünku sılahın, sılahlo beraber terorun bulunduğu ulkede demokrası yoktur. Cok partılı duzen yoktur, anoyasa duzenı yoktur Bunlar demokrasmın olfabesınde de yazıyor Yazıyor do asıl gucluk, bu polıtıkacı dedığımız kavromın ıyH Sınl. kotusunden ayırdedecek olcüyu bulabılmekte... Öyle sanıyoruz kı, ölculerden bıri, cok acık bıçlmde orta yerde duruyor Yolsuzluk dosyalani .. Hepımız onımsarız, son onbeşyırmı yıldır parlamento catısı altında bırcok polıtıkacı ıle ilgılı yolsuzluk dosyalan goruşulmüştur. Ancak, bu yolsuzluk dosyalarındart hıcbırı, parlamento kapısından cıkıp. Adlıye kapısına gıdememıştır. Cünkü, parlamento catısı altında, kımı zaman utanc verıcl yoilara başvuruiarak yolsuzluk dosyalarının karara bağlanmalon engellenmış, kimı zaman en onemlı belgeler soruşturma komısyonlarından gızlenmıştır. Yaşandı bunlar, yaşandı! Bugun, demokıasıye ışlerlık kazandırmok icln «on ononbeş yılın polıtıkacılannm karıştıklan yolsuzluk dosyalarını mankemeler önüne getırmek, kotu poiltlkacıyı lyısınden ayırabılecek en sağlam ölcüdur Yapılacak ıs cok basıttir: Bır polltikacı, pariamenter ve bakan olmodan önce mai bıldırımı vererek, kendısl ve vokınlarının servetını acıklamıştır. Önce bu mal blldırımını ele alırız Sonra, parlamenter ve bakan olduktan sonra, bu polıtıkacının kendl üzerıne ya da yakmlan üzerıne kayıtlı taşınır ya da taşınmaz mallartnt ve banka hesaplarını son gunlerln modası «sırdaş hesap» dışında tek tek saptarız Arado. parlamenter aylığı ıle sohlo olunmayan, kat, yalı, vılla, yazlık ve şışkın barka hesoplan varsa, sorarız Nereden buldun bu parcları? Bu yaoılırsa. kotü polıtlkacryı, iylslnden oyıracak bır sağlam olcü ortoya konmuş ve gsçmış donem bu voisuzluk lekelennden kurtulmuş olur. Yoksa, «eskı hamam eskl tas» devom eder. durur. Hem demokrasly!, anayasal düzenl ve en sağlam kunjmlan yıka, vıka!... GÖZLEM MĞK HÜKÜMET PROGRAMINI (Baştarafı 1. Sayfada) BAŞARILARIN DEVAMI Bu nukumet programının, yu ca Turk mılletmtn hıssıyatınc tercuman oldugjna ve yıllardır ozlemı cekılen cozumien ge t.receğıne ınanıyoruz Butan cal'şmalarımız halkımızın gozu oıunde cereyan edecektlr' Ger ceklcın zamanında kamuya ıletılmesınde kıymetlı basınımı zın yardımlannı beklemekteyız > • ULUSUNUN KONUŞMASI Başbakan Bulsnt Ulusu, «Va tandaşıara Karşı tam onlamı ıle tarafsız, fakat devletln yamndo ve buyuk Turk ulusunun emrınde bır ıdare tesfs etmek en samımı arzumuzdur» demlşt.r Mılll Guvenlık Konseyl'nın hukurret prgramı uzerınde dun yaptığı goruşmelerın tamamlonması ve Ulusu hükumetının guvenoyu olmasındon sonra kursuye gelen Başbakan Buient Ulusu. gostenien guvene teşskkur etmış ve özetle şunları soylemıştır «Eylül 1980 Turklyesınln butün Turk milletınce bılınen durumunu ve devlet teşkılatının aksayan yonlerıni hükümet programımızda arzetmıştım. Bu programda da ışoret ettığım gı bl, bugün ülkemızın süratle cozumlenmesı gereken ikı ana so runu mevcuttur. Bunlordan bırl anorşl, teror ve bö'uculük Ile mücadele. dığeıi ıse karşı karşıya bulunduğumuz ekonomlk sıkıntılardır Ataturk llkelerinden llhom alarak. Buyük Önderln gercek leştırmış olduğu devrımlsrı her türlü saldınva karsı korumak basılca OTiacımızdır TAM ANLAMIYLA TARAFSIZ Başbakan Ulusu daha sonra, «Vatandaslara karsı tam anlamı ıie tarafsız, fakat dev letın yanında ve büyük Türk ulusunun emrfnde bır Idare tesıs etmenın en samımı arzulorı» olduğunu belırterek, konuşmasına şövle devam etmıstırtKarşı korsıya bulunduğumuz ekonomık scunlara snğlıklı tedbırler getırmek, üretiTi artırmak ve mıllı kaynaklarımızı en venmlı şekılde kuılanmak icln ger»klı tedblrler mumkun oian en kısa sure ıcmde a ı oacoktır Bu crrtaclo. vergi odo letıni sağlaiiak ve vergı kcrybı oı onlemek ıcn ge'ekn yasai ve idarı tedb 'ler suratle oluş turulacaktır. 27 Eylui 1980 tarlhınde sunmuş olduğumuz hükumst proçramını ınanc a uygulamak ve oöytece bü/UK Tjrk mılletınl lavık olduğu huzur, refah ve mutluluğo Kavuşîurmok omac /la gorevımize devam edecegız » KABUL RESMİ Devıet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, dün guvenoyj alan Bakanlar Kurulu uyelerıne saat 17 30'da Cankaya Köşku'nde blr kabul resmi vermıştır Saat 19 00 a kadar süren ka bul'da, Mıllı Guvenlık Konseyi'n,n dığer uyelen ıle, Devlet Baş kanı ve MGK Genel Sekreterı de bulunmuştur OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK (Baştarafı 1 Sayfada) Hükumet nı ızlemış. Turk'ere öz gu, vıze zorun.ugunu benımsemıştır. Basıno yansıyan haberlere bakılırso Hollanda benzer eğıhmler ıcınde bulunmaktadır. Bu gıdışle ötekı ulkelerın kervana katılmaları tehlıkesı ortaya cıkmaktadır özetle ülkemızın Avrupa'da dışlanmosına yol acacok önlem ler blrbın ardına gündeme gırmek tedır Madalyanın bıze donuk ya"inda bır başka acı gercek daha görülmektedtr Turkıye'de resmı acklomolara göre 4 mll/ona yakın ışsız vardT Gercek ışsız soyısının bundan cok doha buyuk copta olduğu da bılınmektedır Iş bulamıycn Vurttaşlorımız ne pahasına olursa olsun kapağı Batı ülkelerıne atmak ve bır yolunu bularok gecırnlerını oralarda sağlamak ıcın yarışa gırmışlerdır Tü r kıye'de yaşam sıkmtısının doruk noktalarına ulaşmosı da dışarı/a goc ısteklerını kamcılamcktadır Bu eğıl'mier ve baskılar nedenıyıe Batı ulkelerının sınırlarına yığılan Türkler, yasal koşullan zorfryarak Almonya, Fransa ve benzerı ülkelere yerleşme yolunu tutmaktadırlar Ne yazık kl 1949 yıhnda tmzamızı attığımız Avrupo Konseyl üyelığimız kâğıt uzerinde kalmak tehlıkes'yle karşt karsıvadır Turkıve gün gectikce Batı'nın dışlaaığı ve horladığı bır ölke nttelığlne düşmek konumun dan kurtulmak icm gerekli önlemleri ivedılıkle duşünmell ve gun vıtlrmeden uvgulamova gec melkJlr. ANKARA NOTLAR! Dış Göç Oyküsü... A ğobeyll köyünden ibrahım, hıç lafın altında kaiTicz. toşı gedı&ıne koyardı Oldu çoktan Ağobeylı'lı Ibrahim, kalpten öldu Arabasıyla Ağcbeyiı ko/unden Konya'ya gelırken, kalbı durdu Oylece kaldı Ağabeyiı lı Ibrahım'den bır fıkra Ağaoeyirii Ibrohım, bır gun hastaneye bır doktor ar kadaşıno gıtrmştı Otururken. konuşTialan da dınl.yordu Kulağına sık sık Kjrbağa testl. gıbı sözcukler caurryordu Ağabeylı'lı İbrah.m arkadoşına sordu Bu. kurbağa testı nedır? Kurbaga testı ,şte. Hanımın hamlle kalıp ko'modığını soptıyoruz bununla Anladım da, kurbağanın rolu ne buroda'' Arkadaşı hofıften dalga geçıldığını anıadı mı. şöyle karşılık verdı. Kurbağoyı solıyoruz. gidıp hamlle olup olmadığını öğrenıp gelıyor' Ağabeylı'lı Ibrahım, heyecanla yerlnden doğruldu. Vay canına, dedı. fen omma ılerlemiş yav! Şımdılerde, bızım oçımızdan Fransa'da gunun konusu. soldırıya uğrayan Basın Danışmonı Selcuk Bokkalbaşı olayı ıle. Fransıziarın Türk ışcılerıne vıze uygulama karorı Geçen «Ankara Notlan»nda da vurgulomaya calıştım Dışardaki dıplomatlarımızm olduruımelerı, oyle kınamalarla. uyarılarla, «önlem aldık. alıyoruz'»larla geçıştırılemez Bunun arkası bırakılmamalı. dlplomatlarımızın bundan sonra olsun. can guvenlığıne kavuşturulmoları 8ağlanma!ı. Fronsızların vıze koymolarına gehnceKuşkusuz, ığneyl başkasına batırmadan cuvaldızı kendımıze botırma durumundayız. Yurt dışında caiışan koylutşçıleri şımdıye değın, bır dovız kaynagı olarak görduk. Dövız gönderdıklerınde ovduk, dövızler azaldığında kızdık Daha cok dövız gondersınler dıye, onlaro Kur"an kursları octık. oğretmenler gönderıp okullar acmaya kalktık Sorumlu gorevrerde bulunmuş bır dlptomatımız şoyle dedı Turk ışçısının Batıya gıoışı, benım gözümde, Blzans'ın fethı kodar onemlı bır olaydır Ama. bız bunu değertendıremedık Ters yonde etkı aldık Oraya öğretmen gonderılmez Turk cocuktarı Almon okuliannda okur. yetışır. Sonra. Turk bılım adarriannın hazırladıkları Turk tarıhı ve geleneklerıyle llgıli yapıtlar, kopalı televlzyonlarla, radyolarla Türk çocuklanna verılır Bır de yaboncı dıl olarak da, y.ne Alman okullarırda Turkce okutu'ur Orada, cağdaş bılımöen yararlanan Alman çocukları nosıl yetışıyorlarsa. Türk çocukları da okullorda öyle öğrenım gorürler Zengınlerımızın çocukları da Almanya'da, Fransa'da okuycr Ama onlar icln Kur'an kursları acılmryor. oğretmenler gonderılmıycr Kımse onlara Türkce öğretelım dıye bır koygı beslemıyor... Fransız gazetelen, vıze oncesınde, Fransa'da Işc'terım'Zle ilgılı bazı olayların da gectiğını haber verıyorlar Haberler. Franso'nın cıddı gazetelerınden Le Monde'do da yer alryor.. Bu hoberlere göre. 200 kodar Türk Isclsl, Calışmo Bokanlığının Işçilere bakan burolarmı Işgal etmışler. Işcıler. kend.lenyle ılgıll dosyalann duzeltılmesını ıstemlşler. Bır sure once soz verıldığı hald», verılen sözde de MUSTAFA EKMEKCİ *• IRAKTAN NOTLAR (Baştarafı 1. Sayfada} 25 ıtışı koma halmde, ayrıca 85 kışı de ceşıtlı yerlerındsn ya ralı olarak has;ane/e kaldırılmışıardır fuelOıl ıle calışan elektrın santra.ı boyları zaman zaman 100 metreyı aşan alevler cıkararak yanmaya devam etmektedır. Saldırıda 4 evın de yiKildıg,. olenier aras.naa sokakta oynayan cocukların do bulunduğu bldırılmıştır Olaydan sonra yangını ızlemeye gı den Turk gazetecılerden Mıllıyeften Özer Yelce ı'e Hürnyet ten Saadettm Teksov bır parlamada hafıfçe varalanm'şlar v« hemen a/akta tedavı edılmışlerdır Elektrık santrolının havaya ucurulması kentın bır bo'umunun elektrıksız ka'masına neden oımuştur Bır Türk tnşoat şırketl tarafından yapıian sozkonusu santral 2 yıl kador once htzmete gırmıştı Bagdat'ın merkezındekı El Zaura Parkı'nı bombalayan Iron ucaklarından bırı daha sonra kenttekı yobanc: gazetecılerden coğunun kaldığı otele de ateş acnıştır. iyıce alcaktan ucan F5 otelın onündekı alanı ma kınalı tufek ateşıne tutmuş ve bır bomba atmıştır. Ancak bom ba bahcedekı havuza duşmüş ve herhangı bır can ve mal koy bı olmamıştır Otel cevresındekı Irak mıııslerı de ellerınde klasnıkof'larla karsı oteş acmışlardır. Beklenmedık saıdırı buyÛK heyeoan yaratmış, Iraklı gorevl ler bır Sü'e her kesi yere yatırıp kimsenln dışarı cıkıp fotograf çekmesırle ızın vermemışlerd" Gece hava karardıktan sonra bır kez daha Iran ucakian Bağdot yoresındekı askerı h«deflere saldırmışlardır. Bu saldırılardakı can ve mal kaybı hakkında resmı bır acıklama ya pılmamıştır «Bu bölgeyi Iran'ı Ikna etmek Icın ışgal ettık, e'ımızde tutmak nıyet.nde değılız, haklarımızı annca buradan cıkacağız, ş mdı 40 km. 'çerdeyız » Bunları kuzey cepnesınde Kosrışırın'i ele geçıren bırııklerin komutanı Iraklı general soyluyor. Kasnşırın Bağdat ın 180 km. kadar kuzeydogusunda, Iran topraklarının 15 km kadar iCinde, tarıhsel yap.larıvla son derece ılgınc ve gerçekıen şınn bir kent. Nufusu savoş oncesı 100 bın dolaymdavmış.. Şımdı ıse Irak askerlen dışında bomboş denıleoılır Bırkaç cocuk. bırkoc kurt gıysılı kadın ve bır o kadar da yaşlı adam gorunuyor... Butun dukkanlar kapalı kepenklerı cekık, evlerde hıcbır yaşam belırtısı yok... Duvarlaraa. iran Islam Devnmının coşkulu gunlerınde yazılmış sloganların. Humeynı. Şerıatmedarı ve çeşıtlı devrım şehıtlerının resımiennden daha buyuk Saddam Hüseyın portrelerı osıiı artık... Humeynı resımlermin üstune ccrpı clzılmış. Kosrışlrın ustOn« önemll bır bombardıman olmomış, daha cok hafıf sılahlarto yakın blr savaş gerçekleşmiş buroda.. Ama kullanılan el bombalorı ve cevredekı zırhlı bırlıklere yönelık top oteşı kentte ne cam koymuş ne cerceve... Ken tın kıyısırvda paramparca zırh ı a'oclar ve yıne hayvan olülerl dıkkatı cekı/or... Bır de kentın ortasında Şoh'ın devrımden sonra yıkılan heykelının kaiıntıları hâlâ duruyor. Kasrışırın'e geımeden önce iran sınır kasabası Kısavı'den gecıyoruz Gırışte. üstunde «Hoşgeldıniz» yazılı bır kopı var. Burası da epeyce boşoımış, ancak uzaktan uzağa bazı koyluler gorüyoruz «MORALLERİ BOZUK» Aaını bazen Abu Hjseyı, bazen de Kdanfar olarak söyleyen IraKlı general Kasnşırın boıgesıne yönaıik norekâtm 24 e/lul gecesı başladığmı soyluyor. Kuzeyden V9 gune/den sınırı geçıp saldırmışlar, oldukca cetın savaşlar olmuş, 100 kaoar Iraklı asker burado yaşomını yıtırmlş. Iranlıların can kayıplarının cok daha büyük olduğunu sâylüyor... Iran ordusunun morali bozuk, tek değıl ama bunun temel nedeni Hu meynı dıyor ve »klıyor: «Ama Humeynı'den önce olscydı da bızım ıcın sonuc değışmezdı.» Iraklılar burada 40 kadar Iran tankını ele gecırmışler. Bız Kasrışırın'e doğru gıderken Iran tankları da Bağdafa gotürtlüyordu. Bunların tumu Ame rıkan yapısı M60 tankları. SADDAM HÜSEYİN'İN ÇIKIŞI Irak Devlet Başkanı, Devrlm Komuta Konseyl Başkanı ve Başkomuton Saddam Hüseyın' tn pazar gece yarıs1 TV'de ycp tığı ateşkes ve görüşme cağnsı, İran acısından ağır koşullar lcermesıne karşm ylne de önemll blr adım oluşturuvor. Ekronda sık görüten, ama bu tur sıyasal konuşmalan canlı o lnrnk tmmırA eavrelc vcntıflı ba ı.rtılen Soddcm Hüseyın ın bu çıkışı en basta Irak ın elde ettıklermı yeteriı bulduğu b'Cmınde yorjmlanabılır. Savaşın başmda koyduğu toprok hedef ennı e.de etmış bulunan irak ş mdı Iran ıle bundan sonrasının pozarlığını yapmak ıstıyor. Ayrıco 8 şıddetlı savaş gunu nu /aşıyor. Ikı ulkede de bu durum buyuk bır yuk oluşturuyor. Savaşın uzaklaşması/la I rak'ın cok daha başKa soruntarı da bırlıkte getırebılecek yenı bır petrol bunalımına yol acmak ıstemetıesı de doğal Saddam Hüseyın ın bu cıkıştnın doğal soniiCİarından bın de, arabuluculuk ıc*n gırışımlerı nı sürduren tüm ulkelerın baskılarını Iran uzerınde bıraz daho yoğunlaştırmaları. Ancak toprak kaybetmış ve yenık gorunümdekı bır Iran'ın, üsteiık oğır koşullarla mosayo oturmok istemeyecegı de kesın. Iran'ın bu dırencınm en acık be lırtilerinden bın de Bağdat cev resıne süre gıden hava akınları Tüm olumsuz etkeniere karşm, Saddam Husey.n'ın savaşın 9. gunu dolorkan yaptığı Cikış dıpiomatık gırışımler ,çm ılk kez bır umut ışığı yakmış oluyor. • Evren Orduya (Baştarafı 1. Sayfada) laması nedenıyle duzenlenen torenae yaptığı konuşmada, «Blz, orduyu poiıtıkadan kurtar mak ve polıtıka camurunun ıçerısıne bulaşmamosı ıcın emır • komuta zıncırı ıçınde bu hareketı yopmak zorunda kaıdık. Eğer yapmasaydik, bundon evvelkıler gıbı ordu polıtıkanın ıçıne gırerdı» demıştır. Evren, memleketı hakıkı demokratık kcıdeier uzerıne oturt tuktan sonra, Turk Sılahlı Kuv vetlerı'nın hakıkı gorevlne d o neceğlnı de bıidırmıştır. Harp Okulu oğrenctlerlnln yolnız Kemouzm peşınde olrrra larını Isteyen Evren, şunları soylemıştır «Bu yaşlarda, bu cağlarda sa kın oıa kı polıtıkayo bulaşmovın Bız, bugun polıtıkanın ıcıne atılmışsak. yurdumuzun ıcıne duştuğu bu felaKetll durumdan, her zaman Oıduğu gıbı mıl letımızı duzluğe çıkarmak ıcın buna mecbur olduğumuz ıcındır. Ulu onder Ataturk'j n de daıma bızlere dırektıfı bu oımuştur. Ne zaman kı bır ordu polıtıkanın ıçıne g.rmıştır. O ordu yavoş yavaş dısıplınını kaybetmeye ve yavaş yavaş çokmeye başlar. Bunun en borız mısalını, bızlm yakın tarihımızde, Balkon Harbınde göre billnz. Onun İcln. blzlm yaptığımız bu harekatı, kendlnlze misal o 'arck alıp sakın o!a kl polltıka lcine atılmayın. Bız orduyu polltikadan kurtarmak ve polıtl ko camurunun (cerlstne bulasmaması tcın emırkomuta zıncıri lcınde bu harekatı yapmak zorunda kaldık. Eğer yapmosaydık, bundan evvelkiler glbi ordu polıtıkonın ıcne g.rerdı Ve dıkkat edersenız. 5 klşilik blr emır komuta kademesıyle bunu yürutuyoruz, Bızım altımızdakı kademelere bunu bulaştırmamak ıcn her turlü çabayı sarfedıyoruz Ve şuna da kararlıyız kı e n ksa zamanda memleketlmızl hakıkrdemokratık kaıdeler üstune oturttuRtan sonra gorevımızln başına doneceğiz. Sızlere bu cağforda cok klm seler yanaşır. Izm'll ıdeoloııleP sızlere oşılamak Ister Bunlan bız cok yakınen bılıyoruz. Eğer ızm lı bır ıdeoto|i aşılamak lazım gelırse, ışte ulu ön der Ataturk'un Kemolizm ıdeolo Iisı vardır Onu benımseylniz > Orgeneral Evren konuşmosında dunyanın cofc cabuk değlsmekte otduğunu Ic savoş turlerıyle memleketelrın lcınden yıkılmaya calışıldığıni belırtmış, «Eğer bır nıemleketın idore şeklı kendı ıdeolojisıne yokın bır şekle dönuşturulurse, o memleketı ışgal etmeye zaman gerek kalmaz. İşte blzım düşmanlanmızın uygulamak ıstedıkieri pol'iıko da budur» demıştır Irak'ı (Boştarotı 1. Soyfada) etrresl. lra« ordusunun teslım olTiası, Basra kentınin Iron'a ve rllmesi ve Kurt bolgesınde bır referandum yapılması halınde Iron ın Irak ıle ateşkese razı olacağını soylemıştır 9 Iran Devlet Başkanı Benlsaclr tarafından Hındıstan'a gön derllen blr Iran heyetı, Yenı Del hı'de Başbakan Indıra Gcndi ıle göruşerek. bağlantısızlann lıder lerınden olarok Hındlstan'ın Irak Iran savaşının sona erdırılmesıne katkıda buiunmas,nı istemıştır Yenı Delhı'dekı Iran heyetlnın başkanı. bağlantısızların Dönem Başkanr olarak Kuba lıderi Castro'nun da orabuluculuk gırışımlerini surdürdüğunu soylemıştır 9 Iran Irok savaşının sona erdirılmesınde arabuluculuk gorevl üstlenen FKÖ lıderi Yaser Arafat. dün Tahran'da Iran Dev let Başkanı Bemsadr ıle gorüşmüştür. Arafat. Irak'takl arabuluculuk gırişımlerınden olumlu bır sonuc alamamıştı • Iran'dakı arabuluculuk glnşımlen başonsızlıkla sonuclanan Pakistan Devlet Başkanı Zl ya Ül Hak ve Islam Konferansı Genel Sekreterı Tunusiu Habıb Sattı, Bağdat a gecerek Soddam Hüseyın'le goruşmüşlerd r • Washıngton'da ıse ABD Dtşışlen Bakanlığı tarcfındon vopılan acıklamada, ABD'nın savaşta tarafsız kclmakta kararlı olduğu, ancak her ıkı ülkenln de kuvvet zoruyla dlğerının toproklarını Işgal etmeanı hoş karşılamadığı bellrtılmıştfr. ABD İran • Irak savaşını izlemek amacıyla Suudi Arabistan'a 4 uçak gönderdi Dış Haberier Senrtsl ABD. iran Irak savoşının getışımını daha lyı izlemek uzere Suudı Arabistan'a ıcınde dınleme cıhazları bulunan dort Awacs uco ğı göndermlştır ABD Savunma Bokanlığı'ndan yapılan acıklamoda, Oklohoma eyalet'ndeki asken usten yola cıkonlan ucakların bolgedekl petrol kuyulormı, b!r Iran saldırısına karşı koruyacağı bıl dırilmiştlr. Suudı Arabıstan'tn ısteği uzerıne bu ürkeye gonderılen ucokların Iran . Irak savaşı sürduğu surec» bolgede kalacoklan kaydedılmtştır İstonbul Haber Servisl Istanbul Sıkıyönetım 1 Numaraİ! Asken Mahkemesi, gazetecı Abdı İpekci'nın katlınden sonık Yavuz Caylan hakkında Yarçitay 1. Daıresı'nın verdığı bozrra kararına uyulmasını kararlastırmıştır Asken Yargıtay'ın bozma karorı uzerlne Caylan'ın yorgılan masıno dun yenlden boşlonmıştır. Mohkeme Asken Yorgıtoy 1 Dotresı'nın sanrk Yavuz Caylan hokkındo «noksan soruşturma bulunduğu» nedenlyle verdığı bozma karanna uvulnıosırı ve ılerı sünılen dört tanığm Ihzare" cağınlmosını kararlaştırmıştır Sıkıyönetim Mahkemesi Caylan hakkındaki Askerî Yargıtay'ın bozma kararına uvdu Istanbulda (Baştarafı 1. Sayfada) İlk olay Bağcılar mezarlık mevktlndö meydora gelmıştır. 1 Ordu ve Istanbul Sıkıyönetim Korrutcnlığı Basın ve Halkla ilışkıier Şubesı'nden verılen btlgrye göre bır ınşaatton cevreye ateş acıldığı fhbarı uzerıne olay yerıne gelen guvenlık guclerıne ateş acılmıştır Catışmada Bakırkoy Emnıyet Amınlğt Gunduz Ekıpler Amırl Ahmet Doğan Yılmaz şehıt olmuş Cevdet Boyram ve Osman Dıyadın adiı ftı erde yaroîanmıştır. Olayda ayrıca terörıstlerden bfrının ölü olarak ele goclrildığı bıldirılmıştır. Sefo'köy Sultan Murat Mahallesl'nde onceki akşam bır dükkana yapılon saldında bok<al Abduliafi Balkan Ile oğlu Azem Balkan oldjrulmüş, dığer o^'u Ekrem Balkan Ile Fevzıye Balkan doyaralanmştır. Olay yerıne gıden güvsnlık kuvvetlen ıle saldırganiar araBinda da sılahlı catışma Cfkmıştır Sofdır ganlardan ışcı Nurettın Donmez olü, Hüseyın Yavuz Ise yora'ı oicrak ele geçmıştır. Gungören'd« tatJanca ll« öldurülmuş b r er^ek cesedı bulunmuştur Merter Kerestecıler Sıtesi nde ekıpler tarafından bulunan cesedın kımlıği saptonamamış ve morga kaldırılmıştır ORDU Fotsa'da bır öğretmen sıîâhlı saldırıda oldurulmuştür. 3 Ordu Komutanlığmdan yapılan acıklarraya gore Mandıra Mahaüesınde okula gıtmekte olcn Rofnazon Akorsu adiı oğretmen sllâhlı saldırı sonucu öldürulmüştür. Suludere köyüne kacan saldırgai larla guvenlık Kuvvetlen arasında cıkan cotışmada terorst lerden bıri tabancasrylo brlıkte ölü olorok ele gecırılmıştır. Nusaybin'deki bir yol kesme olayında ağır yaralanan bir genç kadın ölümden kurtuldu Istanbul Haber Servlsl Nusoybıne bağlı Ucköy yokmlannda 16 hazıran gunü meydana ge'en yot kesrre oloy.nda ağır yaralanan ve b'r gözünu de koybeden 19 yaşındakı Behlye Onder, Istanbul da yapılan başonlı bır operasyon sonucu havatc kavjşturu'mustur Ancak genc kadının b.r gözu kör olmuş, bır gözu de hemen. hemen hıc görmed.ğı belırtılmışt,r Ö!dü zanryla clay yerlnds bıra kıian ve daha sonra guvenlık Huvvetlennce komc halınde bulunan genc kadın önce Mardln Devıet Hostohonesıne daha son ra da Istanbul'a go*urulmüştür Aynı olayda ıkı kışı olay yerinde ölmuş, bes kışı de yoralanmıstı durulmamış. işcıler, burada «calışma olanoğı tstertr> coturma Iznı Isterız». «verdığmız sozleri yerlne getlrln> gıbı sOzler soylemışler. Bunun üzerine, Calışmo Bakanlığından odamlar gelmış, «kısa zamando ıstedıklerınızın hepsını yopacağız» deaıışler ama yıne yertne getırmemışler. Işler oldukca yovaş yürumüş Şımdi de bu Işleri suruncemede bırakıyorlarmış. Bır yandan do polıs komıserlıklerı Keodılerıne «surenız bıttı, gıdın» dıye duyurularda buiunuyorlormış Butün bunlar yetmıyormus gıbı. temmuz ayında grevcı bır Türk ışçisı grev sırasında eleKtrıklerı keserken ışveren tarafındcn yaralanmış. Yaralı işcı de 4 evlulde olmuş. Bunun duyulması da Türk ışçıleri cevresınde büyük gergırlm yaratTiış. Işcının ölümune neden olan ışveren de, b>r sure sozaltına al.ndıktan sonra salıverılmış. Bu olov da, vıze karannın atınması sırosına rastlryor.. Fronsızlar. Cumhurı/etl Ilk ilan edenlerden ama. Imparatorluk kurallarırKlan da bır türlü kopamıyorlar. Bugun Fransız Devlet Başkanının yetkılert. değme krallıkta yok. Ne inglliz Kralıçesinde, ne Danimorka Kralıce•Inde. ne de Norveç Kralında.. Ortadoğu T&knık Ünrversıtesı öğretım Oyelerlnden All Sltmez, yurt dışındokl TurV ışçılerınm durumlarını inceieyen bır k'tap yazdı Kltap basılmış da, fıyatını koymamış daho Alı Gıtmez. Yayına tıa cıktı. ha çıkacak kıtop. Adı «Dış Göc Öyküsj». Alı Gıtmez, yurt dışındo calışıp, dönenlerle de konuşmus Burso'nın hemen yanıbaşındaki Kasabcmahallesınde oturan, tavukculuk yaparak gecımmı sürauren H K karışık duygular, tanımsız cekışıklere özlemler ıç ndeymlş A!ı G tmez'ın gozlemıne gore Alı G'trrez, soyle dıyor «Gene de canlı, yaşama oağiı ve dınç, Ama arodığını bulamamış..» H K. şunlorı sovlemış özetls Alı G'tmez'e: ...Hemı de nasıl pışnaniTi donduğume tanf ederrem Rahotlık mı teptı aesem, toprak mı c©Ktı desem. çoluKcocuğun ahı mı des&m He'rhalde gene cocukların sebebıne oiacak. Dedım ya, tarıfsız, açıklanamaz benım donüş. Yainız donduğume, bu pıslığe geidığıme ml pışmonım; boşta ne halt edıp de g'ttığıme daha cok pışmamm Gıtmes&m, evımm duzenını, daoa cok da kafamın duzenml boztıasam daha cok memnun olurdum, nasıl denir. daha cok tnutlu olurdum. Val'ahi de bıllahi de oyle. Neden dersen beyım, Ilk başta, cahıllık ryı bır şey Ûstüne yok cahıllığin Göremezsın Baktığını da görsmezsın. fazla bır şey beklemezsın, sonra da efendım katlanırsın. Katlanmak da nesl, hele karnın doyuyorsa hayatından yanl mempunsundur Benım gıoı g tmeden evvel tabıı Tabak ustasıyım ben yanı gıfnedert once Geçımim de hıc fena değıldı Djnyadan da pek anla rpam İlg'm de yok iste frsot cıktı, gıdıp ksndı atelyemızı acalım dedık. Işte hata orada başiadı Ben Bursc'dan cıkmamış kımse. isvıcre'lere gıdıyoruTi kend! başıma ış buluyorum Neyse, bu hatavı ste o atelye yuzunden 'Şled k Yanl benım dısandan Avrupa'don hıç şıkâyetım yok ha Tersms, hayat>rnın In guzel şeyı, yaşantısı oralarda gectı Cok memnunuTi Isvıcre den Allan •azı olsun1 Insonlığı da burada degıl. orada görduk... Ha, neden mı pışmanım öyleyse' Bak kardesım sundan Dedim ya, daha evvel cahıllıkten bırsev bıldığımız yoktu Gıttık goz'jmüz acıldı ınsanlık görduk dunyo gorriuk Cebımiz de şükur para gördu Colukcocuğumuz rahat etti... Gozum acılmasaydı dunya gorpeseydım Avrupo görmeseydım şımdı cok rartat ederdm Bılmek lnsanm gozünü acıyor, Insan baktığmı goruvor Eskıden çoretnedıği pıslığı şımdı cok acık goruyor Işte bunoan pışmanım dunva gorduğume, buraları terkettığıme, rahatırn kaçtı şımdı...> Yunan (Baştarafı 1. Sayfada) eonuc Icın cesaret vertcl gellşmeler gösterdlğlnl belırtmış, göruşmelerln bu kez Kıbns'a borış getırmesinl dılemıştir. KIBRIS'IN BİRLİĞİ Kıbrıs'ta cozumün Adadg ekonoml ve statü birliğlnin sağkınmasına boğlı olduğunu kaydeden Mitsotokis şöyle konj$muştun ıKıbrıs bölünmek Icn cok kucük bır adadır. Eğer bu ger©ek Kıbrıs'ta yaşayan ıkı toolum tarafından da kabul ed>llrse, ortafc bir gelecek Icın başarılı bır mücadele vermek mr>kanı ortaya cıkar. Yunanıstan, Kıbrıs'to yenlden başlayan göruşmelerden olumlu bır sonuç alınmosı ıcın eünden ge'enı yapacaktır Ancok herşeye rağmen Kıbrıs'ta esas sorumluluk, dışarıdan m j dahale olmaksızm ıkı topiuma oıttir». Petrol arama (Baştarafı 1. Sayfada) ve bu arada kıml büyük holdınglere bağlı olarak kurulan petro) şırketlerı «petrol arama ruhsatı» almışlardır. Yürurlüktekı petrol yasasının 112. maddesıne gore, petrol orama ruhsatı bulunan herhongl bır fırma «petrol faalıyetındo kullanacağını» söyledığl sü rece her türıü arac ve gerecı rahatlıkla yurda getırtebılmektedır Betırtllen gerekceyle yur da getlrllen arac ve gerecler ylne yasanın Ilkelerıne göre vergiden bağışık tutulmaktadır. Söz konusu şırketler ellerıpdeki arama ruhsatlarına dayanarok değışik arac ve gerec dıg•lımı yapmakta ve istedıklerl •alı getırteblimektedirler. Arama ruhsatı yanında, lş!et»ne ruhsatı sahlplerl de oynı yasünın bellrtilen Hkelerlnden (Baştarafı 1. Sayfada) kamvon ve îankla asker naklettıler Gözlemcıler bu olguyu, Irok komutanlığının kuzeyds durumdan emin olduğunu, güneyde ıse Iran bırlıklertnln gıderek sertieşen dırenmesinl kırmak amacı Ile vığınak yaptığı şeklınde yorumluyorlar. Özellikle Iran'ın en büyuk petrol rafınenslnın bulunduğu Abadan kentı dolaylarında cok çıddetli carpışmalar oluyor Karada carpışmalar yoğunloşırken ikl tarafın bırbirlerının petrol tesıslerıne düzenlediklerı hava saldınları da yoguniaşıyor. Iran komutanlığı, Iran ucaklorının dun, Irok smırından 16 km. ıcerıde bulunan Hanaın petrol rafınerısını bombalayarak ımha ettıklennı Dildırdı. Irao komutanlığı ayrıca admı vermedığı blr yörede, bır Irak petrol deposunun da havayo ucurulduğunu ılerı surdü. Iran ucakları ayrıca dun IroK'ın zengın petrol bölgesı Kerkük'u yıne bombaladı. Iran'ın guneydeki Basra ken tlne yaptıgı hava akınmda ıse, Iroklılar bır Iran letının düşurulduğünu ılerl surdüler. Buna karşılık lrax Genel Kur may Başkanlığı Ircn saldırılan nın puskürtulduğünü, . son 24 saat ıcmde 6 oıu. 15 yaralı ve 5 kayıp verdıklerınj bıldırdi. lra« Ahvaz Radyosu'nu ele geCirdığınl öne surerken. Iran Genelkurmayı ıse bu haben ya'anladı. 0t9 yondan Pakistan Oevlet Başkonı Zıya Ul Hak Bağdat'dakı temaslarım tamamlamıştır. Zıya Ul Hak'ı n New York'a gıderek VValdneım'ın temasları hakkında bılgl verme S| beklenmektsdır. SADR'IN SÖZLERİ Iran Devlet Başkonı Abuîhasan Benı Sadr, bır Fronsız rad yosuna verdığı demecte. «İran ordusunun Irak birlıklerıni dağıtarak yenmekte olduğunu ve önümüzdekl günlerde saldırma eırasının kendiierine geleceâi Jran, Kuzistan OECDnin (Baştarafı 1. Sayfada) Akaryokıt fıyatlarınaakı yukselış ıs« 1979 sonundokl 645 5'don önc« 1027 9 ve ardmdan do 1262 6 olarok saptanmaktaaır Ankara IIı fıvatlanna gor» düzenlenmiş olan ve tüm kalemteri kapsayan tüketlct fıyatlarıysa gecen yılın sonundakı 4361'den 1980'in ılk uc ayı sonunda 584 Ve ve altıncı ay sonunda da 740 9'a cıkrruştır. Ankarc'Ga gtda maddelerı fıyat'arındakı artışlarsa 407 8'den 527 6'ya ve ardmdan do 692'4 e şeklındedır OECD roporunda 1980'ın lik yedi cyı sonuodo, bır yıl onc&sıne gore cımento uretımınln yuzde 1 7'lık bır artıs gösterdığı; oncak buna karşılık Inşaot faalıyetlerınde belırgın bır gerıiemenın oiageldıği de görulmektedır. Rapora göre; yedl oy lık donem sonunda alınan ruhsatlarda yüzde 25 3, ve tamamlanmış yapılarda rla yuzde 18 3'lük genlemeler saptonmoktadır. Raporda gerilemelerln nedenlerlne değınllmemlştir. İSTANBUL, ( a a ) G07«tecı Buient Gençer dün Istanbul'da olmustor 1925 yılında Istanbul'da Doğan Gençer, Istanbul Devlet Guzel Sanatlor Akcdemısı'nl b tırmıs ve gazetec lığe 1950 yıiındo Haber Gazetesl'nde baslorr.s'ır Bostn şeref kcrtı sahıbi Bülent Gençer. Gazetecüer Cemıyet' ve Turkiye Spor Yazar'an Demsğı üyesı ıdı Gençer evh ve bır cocuk bobosıydı Gazeteci Büient Gençer öldü Föreyd {Baştorafı 1, Sayfodo) irktan soruşturma acılmosını kararlastınvıştır. Dünkü duruşmado dmlenen Semro Akyolı olaydan sonra sınlr krızlen gecırdığınl ve dort ay kendme gelemedığını one surmüş, «poltsler bana olmayan bır şeyı olmuş gıbi gösterdıler» dıyerek ılk ıfadesını reddetmıstır Akvalı, «doktorun eşi Ayfer honım benımle notere gelır butun gerçeklen anlatır mısın dedı Ben de kocul et»iT. Sımdı C K rahatım» b'çımınde konuşO muş ve sanık lehıne olan bu ıfadesının kabul edılmesını ıstem'ştır. Dış Doktoru Füreyd Dosdoğru öa söz alarsk «Ben bu ışı yapacak ınson değılım, televızyondakl çızgı fılmlerı seyrederken dahı gozyası doken blrıyım» d<îmıştır Mohkeme duruşma sonunda Semra Akyalı hokkmda ya'oncı tanık'ıkton soruşturma acılmosjnı ve Dosdoğru'nun tahlıye talebının reddedılmesınl korarlastırmıstır. Trakyadaki (Boştarafı 1. Sayfada} ral Halll Sözer. NATO Güneydoğu Avrupa Muttefik Kora Kuvvetlerl Komutanı Orgeneral Sedot Gunerai ile 1. Ordu ve Istanbul Sıkıyönetım Komutanı Orgeneral Necdet Uruğ Izlemış lerdır. 11 eylü! tarlhınden berl Trok va Bolgesınde devam eden tat btkatm karşı taarruz bölümü 29 eylül pozartest günu Çorlu yakınlarındakl Kurşuntepe. Yuvalıköy ve Kurtdere köyleri üc genl cevresınde yopılmıştır Devlet Başkanı Evren, tatblkatın yapılocağı alanda NATO Kuvvetlen Komutanı Orgeneral Rogers tarafından korşılanmış. daha sonra da Evren'e tatbikat hakkmda bır brtfina verilmlstir. (Boştarafı 1. Sayfada) nın Arap oldugunu ıddıa etmeK tedır. Kuzlstan'dakl nüfusun coğunluğunu Arapların oluşturdu ğunu ıdıda eden Irak'ın «Arabıstan» dedığı bu bölge Irak sınınna yakındır Nıtekım savaşın ılk haftasındakı saldırıda Irak Kuzıstan'a gırmlştir. Hür remşah, Ahvaz , Dezful, Abodan bu boigsdekı kentlerdendır. Irak'ın «Arabıstan» dediğl bu bölgeyı iran'ın elınde bırakmak Istemeyeceğl ya da «özerklık» sağlamadan ayrılmayacaâı so İranlrak